Monsterconservering en –bewaring · 2020. 12. 17. · Monsterneming Monsterconservering en...
Transcript of Monsterconservering en –bewaring · 2020. 12. 17. · Monsterneming Monsterconservering en...
-
Compendium voor monsterneming en analyse in uitvoering van het Materialendecreet en het Bodemdecreet
Versie oktober 2019 CMA/1/B
Monsterconservering en –bewaring
h
ttp://
ww
w.e
mis
.vito
.be
M
inis
terie
el b
eslu
it va
n 16
dec
embe
r 201
9 --
- B
elgi
sch
Sta
atsb
lad
van 13
janu
ari 2
020
14 ja
n 20
16
-
Inhoud
INHOUD
1 Inleiding ____________________________________________________________________ 3
2 Opmerkingen _______________________________________________________________ 3
3 Bodem _____________________________________________________________________ 4
4 Grondwater _________________________________________________________________ 5
5 Waterbodem ________________________________________________________________ 5
6 Meststof – bodemverbeterende middelen ________________________________________ 6
7 Shredder ___________________________________________________________________ 6
8 Hout _______________________________________________________________________ 7
9 Bouwstoffen ________________________________________________________________ 7
10 Olie en vetten _______________________________________________________________ 8
11 Eindproducten bij de verwerking van dierlijke bijproducten __________________________ 8
12 Referentie _________________________________________________________________ 31
h
ttp://
ww
w.e
mis
.vito
.be
M
inis
terie
el b
eslu
it va
n 16
dec
embe
r 201
9 --
- B
elgi
sch
Sta
atsb
lad
van 13
janu
ari 2
020
14 ja
n 20
16
-
Monsterneming Monsterconservering en -bewaring
versie oktober 2019 3 van 31 CMA/1/B
1 INLEIDING
Deze procedure vervangt de procedure van CMA/1/B van december 2018. De methode beschrijft de monsterconservering en –bewaringscondities voor diverse matrices waaronder bodem, waterbodem, grondwater, shredder, hout, meststof en bodemverbeterende middelen, bouwstof, olie en vetten, verwerkte dierlijk bijproducten. De methode volgt op de procedures rond monsterneming CMA/1/A.0 t.e.m. CMA/1/A.22.
2 OPMERKINGEN
Monsters kunnen ten gevolge van fysische, chemische of biologische reacties wijzigingen ondergaan, tussen het ogenblik waarop ze worden genomen en de analyse. Om dit te voorkomen moeten de nodige voorzorgsmaatregelen getroffen worden zodanig dat het monster representatief blijft en verkeerde interpretaties worden uitgesloten. De conservering en de gebruikte recipiënten zijn hiervoor van essentieel belang. Bij de analyse van monsters, waar gezocht wordt naar componenten op een laag concentratieniveau, is het van essentieel belang dat de gebruikte recipiënten zuiver zijn. De conserveringstermijn vangt aan onmiddellijk na monsterneming en de monsternemingsdatum wordt aan het laboratorium gerapporteerd. Wanneer een monster wordt geanalyseerd na de maximale conserveringstermijn, dient dit te worden vermeld op het analyserapport. Indien de datum van de staalname onbekend is, wordt op het analyserapport vermeld dat de maximale conserveringstermijn niet kan gegarandeerd worden omwille van het niet rapporteren van monsternamedatum. Indien de datum van de staalname bekend is maar op de datum van de monsterontvangst door het laboratorium is de maximale conserveringstermijn reeds voorbij, wordt op het analyserapport vermeld dat de maximale conserveringstermijn overschreden is omwille van het laattijdig aanleveren van het monster. Indien bij het aanleveren van het laboratoriummonster niet voldaan wordt aan de minimale vereiste monsterhoeveelheid, dient dit te worden vermeld op het analyserapport. Controle monsterhoeveelheden en conservering bij uitbesteding: Als 1ste lab voor bepaalde parameters uitbesteedt aan 2de lab, dan dient 1ste lab de monstervoorbehandeling cfr CMA/5 uit te voeren zodat een representatief en voldoende groot analysemonster voor de te bepalen parameters wordt bekomen. Bij het doorsturen van het analysemonster naar 2de lab moet 1ste lab het volledige monstername niet meesturen, maar wel de monsternamedatum doorgeven zodat 2de lab ten minste de conserveringstermijn kan controleren cfr CMA/1/B.
h
ttp://
ww
w.e
mis
.vito
.be
M
inis
terie
el b
eslu
it va
n 16
dec
embe
r 201
9 --
- B
elgi
sch
Sta
atsb
lad
van 13
janu
ari 2
020
14 ja
n 20
16
-
Monsterneming Monsterconservering en -bewaring
versie oktober 2019 4 van 31 CMA/1/B
3 BODEM
De conserveringsmethoden en bewaartermijnen voor de parameters in de matrix bodem zijn gebaseerd op: • ISO 18512:2007 Soil quality - Guidance on long and short term storage of soil samples. • NBN EN ISO 5667-15:2009 Water quality - Sampling - Part 15: Guidance on the preservation
and handling of sludge and sediment samples (ISO 5667-15:2009).
Voor de matrices bodem en waterbodem werd, indien relevant en mogelijk, een harmonisatie van de conserveringsmethoden en bewaartermijnen doorgevoerd. In Tabel 1 is per parameter de toegepaste referentie opgenomen. In Tabel 1 zijn de parameters opgenomen die relevant zijn in uitvoering van het materialendecreet en het bodemsaneringsdecreet. Voor de parameters welke niet vermeld staan in onderstaande lijst, kunnen steeds de betreffende normmethoden worden geraadpleegd. Voor bodemonderzoeken in het kader van oriënterend bodemonderzoek (OBO), beschrijvend bodemonderzoek (BBO) en bodemsaneringsprojecten (BSP) (standaard analysepakket, SAP) dient een monsterhoeveelheid van minimaal 375 ml (glazen pot met inhoud van 375 ml volledig vullen!) aangeleverd te worden aan het laboratorium. Indien er een VOC bepaling dient te gebeuren, moet het staal ofwel in een afgesloten liner, ofwel in een afgesloten steekbus, ofwel in een glazen recipiënt onder methanol aangeleverd te worden. Indien het standaard analysepakket (SAP) en de VOC op hetzelfde monster bepaald moeten worden, dient het staal in een afgesloten steekbus of liner genomen te worden. In het laboratorium wordt dan eerst de testportie voor de VOC-bepaling uit de steekbus/liner genomen. Op de resterende hoeveelheid kunnen de andere parameters bepaald worden. Voor analysen van uitgegraven bodem voor gebruik als bodem dient voor de bepaling van het standaard analysepakket (SAP) een monsterhoeveelheid van minimaal 375 ml (glazen pot met inhoud van 375 ml volledig vullen!) aangeleverd te worden aan het laboratorium. Indien er een VOC bepaling dient te gebeuren, moet het staal ofwel in een afgesloten liner, ofwel in een afgesloten steekbus, ofwel in een glazen recipiënt onder methanol aangeleverd te worden. Indien het standaard analysepakket (SAP) en de VOC op hetzelfde monster bepaald moeten worden, dient het staal in een afgesloten steekbus of liner genomen te worden. In het laboratorium wordt dan eerst de testportie voor de VOC-bepaling uit de steekbus/liner genomen. Op de resterende hoeveelheid kunnen de andere parameters bepaald worden. Indien uitgegraven bodem dient beoordeeld te worden voor bouwkundig bodemgebruik of in vormvast product, moeten de totaalconcentraties bepaald worden op dezelfde bodemfractie als voor gebruik als bodem (i.e. bodemfractie < 4 mm). Een monsterhoeveelheid van minimaal 375 ml (glazen pot met inhoud van 375 ml volledig vullen!) dient aangeleverd te worden aan het laboratorium. Indien er een VOC bepaling dient te gebeuren, moet het staal ofwel in een afgesloten liner, ofwel in een afgesloten steekbus, ofwel in een glazen recipiënt onder methanol aangeleverd te worden. Voor het uitvoeren van de schudtest van uitgegraven bodem voor bouwkundig bodemgebruik of in vormvast product dient een monster van minimaal 2 liter (e.g. plastieken recipiënt) aangeleverd te worden. De schudproef moet gebeuren op een afzonderlijk voorbehandeld monster, aangezien bij het bodemmonster voor de bepaling van de totaalconcentratie de zeefrest (> 4 mm) werd verwijderd ongeacht het massapercentage van deze rest. De procedure voor de monstervoorbehandeling van bodemmonsters is beschreven in CMA/5/B.4.
http
://w
ww
.em
is.v
ito.b
e
Min
iste
rieel
bes
luit
van 16
dec
embe
r 201
9 --
- B
elgi
sch
Sta
atsb
lad
van 13
janu
ari 2
020
14 ja
n 20
16
-
Monsterneming Monsterconservering en -bewaring
versie oktober 2019 5 van 31 CMA/1/B
4 GRONDWATER
De conserveringsmethoden en bewaartermijnen voor de parameters in de matrix grondwater zijn gebaseerd op: • ISO 5667-3:2003 Water quality – Sampling – Part 3: Guidance on the preservation and handling
of water samples. • NBN EN ISO 5667-3 2013 Water quality - Sampling - Part 3: Preservation and handling of water
samples (ISO 5667-3:2012) • NBN EN ISO 12846:2012 Water quality – Determination of mercury – Method using atomic
absorption spectrometry (AAS) with and without enrichment (ISO 12846:2012). • VITO rapport 2011/MANT/R/021, Monsterconservering en –bewaring van anorganische
parameters, C. Vanhoof, K. Duyssens en K. Tirez. • Method 1631, Revision E: Mercury in Water by Oxidation, Purge and Trap, and Cold Vapor
Atomic Fluorescence Spectrometry In Tabel 2 zijn de parameters opgenomen die relevant zijn in uitvoering van het materialendecreet en het bodemsaneringsdecreet. Voor de parameters welke niet vermeld staan in onderstaande lijst, kunnen steeds de betreffende normmethoden worden geraadpleegd. Voor de bepaling van de anorganische parameters in grondwater moet het monster te velde gefiltreerd worden over een membraanfilter van 0.45 µm. De aangeleverde hoeveelheid grondwater dient vastgelegd te worden in overleg met het laboratorium, maar mag nooit lager zijn dan - 100 ml voor minerale olie, PAK, VOC (inclusief MAK, hexaan, heptaan, octaan en MTBE), matig-
vluchtige chloorkoolwaterstoffen (chloorbenzenen, PCB en organochloorpesticiden), organofosforpesticiden, organostikstofpesticiden, chloorfenolen en perfluoroverbindingen
- 500 ml voor EOX Opmerking: indien de PAK en de matig-vluchtige chloorkoolwaterstoffen gecombineerd geanalyseerd worden volgens methode CMA/3/T, dan dient slechts 1 staal van minimum 100 ml aangeleverd te worden en geen aparte flessen voor enerzijds PAK en anderzijds matig-vluchtige.
5 WATERBODEM
De conserveringsmethoden en bewaartermijnen voor de parameters in de matrix waterbodem zijn gebaseerd op: • NBN EN ISO 5667-15:2009 Water quality - Sampling - Part 15: Guidance on the preservation
and handling of sludge and sediment samples (ISO 5667-15:2009). • ISO 18512:2007 Soil quality - Guidance on long and short term storage of soil samples. In Tabel 4 zijn de parameters opgenomen die relevant zijn in uitvoering van het materialendecreet en het bodemsaneringsdecreet. Voor de parameters welke niet vermeld staan in onderstaande lijst, kunnen steeds de betreffende normmethoden worden geraadpleegd. Een monsterhoeveelheid van minimaal 5 à 10 liter (overeenkomstig met minimaal 2.5 kg droge stof) dient aangeleverd te worden aan het laboratorium. Indien er een VOC bepaling dient te gebeuren, moet er een afzonderlijk monster voorzien worden.
h
ttp://
ww
w.e
mis
.vito
.be
M
inis
terie
el b
eslu
it va
n 16
dec
embe
r 201
9 --
- B
elgi
sch
Sta
atsb
lad
van 13
janu
ari 2
020
14 ja
n 20
16
-
Monsterneming Monsterconservering en -bewaring
versie oktober 2019 6 van 31 CMA/1/B
De procedure voor de monstervoorbehandeling van waterbodemmonsters is beschreven in CMA/5/B.3.
6 MESTSTOF – BODEMVERBETERENDE MIDDELEN
De conserveringsmethoden en bewaartermijnen voor de parameters in de matrix meststof-bodemverbeterende middelen zijn gebaseerd op: • NBN EN 13040:2007 Soil improvers and growing media. Sample preparation for chemical and
physical tests, determination of dry matter content, moisture content and laboratory compacted bulk density.
• NBN EN 16087-1 2011 Soil improvers and growing media - Determination of the aerobic biological activity - Part 1: Oxygen uptake rate (OUR)
• NBN EN 16087-2 2011 Soil improvers and growing media - Determination of the aerobic biological activity - Part 2: Self heating test for compost
• NBN EN ISO 5667-15:2009 Water quality - Sampling - Part 15: Guidance on the preservation and handling of sludge and sediment samples (ISO 5667-15:2009).
Voor de organische parameters kon op basis van houdbaarheidsexperimenten afgeleid worden dat geen andere bewaarvoorschriften van toepassing zijn als voor waterbodem. De conserveringsmethoden en bewaartermijnen voor deze parameters in de matrix meststof-bodemverbeterende middelen zijn dan ook gebaseerd op: • NBN EN ISO 5667-15:2009 Water quality - Sampling - Part 15: Guidance on the preservation
and handling of sludge and sediment samples (ISO 5667-15:2009). In Tabel 5 zijn de parameters opgenomen die relevant zijn in uitvoering van het materialendecreet. Een monsterhoeveelheid van minimaal 5 liter, oa. afhankelijk van de korrelgrootte van het materiaal, dient aangeleverd te worden aan het laboratorium. Richtlijnen voor de grootte van het laboratoriummonster zijn beschreven in CMA/1/A.18 Afvalstoffen/ secundaire grondstoffen – Monstervoorbehandeling ter plaatse. Voor de bepaling van de vluchtige organische parameters dient een afzonderlijke glazen recipiënt van minstens 200 ml voorzien te worden. Voor de bepaling van de andere parameters dan vluchtige organische verbindingen kan de monsternemer gebruik maken van plastic recipiënten zoals emmers of zakken voor een monstervolume van minimaal 5 liter. Indien emmers gebuikt worden dienen ze een inhoud te hebben van minimum 8 à 10 liter en ze worden maximum 2/3 gevuld (i.v.m. mogelijke drukontwikkeling). De procedure voor de monstervoorbehandeling van compostmonsters is beschreven in CMA/5/B.1.
7 SHREDDER
De conserveringsmethoden en bewaartermijnen voor de parameters in de matrix shredder zijn gebaseerd op: • CEN/TR 15310-4:2006 Characterization of waste - Sampling of waste material - Part 4:
Information on sample packaging, storage, preservation, transport and delivery. • ISO 18512:2007 Soil quality - Guidance on long and short term storage of soil samples. • NBN EN ISO 5667-15:2009 Water quality - Sampling - Part 15: Guidance on the preservation
and handling of sludge and sediment samples (ISO 5667-15:2009).
http
://w
ww
.em
is.v
ito.b
e
Min
iste
rieel
bes
luit
van 16
dec
embe
r 201
9 --
- B
elgi
sch
Sta
atsb
lad
van 13
janu
ari 2
020
14 ja
n 20
16
-
Monsterneming Monsterconservering en -bewaring
versie oktober 2019 7 van 31 CMA/1/B
In het laatste geval wordt ervan uitgegaan dat geen strengere bewaarvoorschriften van toepassing dienen te zijn voor shredder dan voor waterbodem. In Tabel 6 zijn de parameters opgenomen die relevant zijn in uitvoering van het materialendecreet. Een monsterhoeveelheid van minimaal 1 à 10 liter, oa. afhankelijk van de korrelgrootte van het materiaal, dient aangeleverd te worden aan het laboratorium. Richtlijnen voor de grootte van het laboratoriummonster zijn beschreven in CMA/1/A.18 Afvalstoffen/ secundaire grondstoffen – Monstervoorbehandeling ter plaatse. De procedure voor de monstervoorbehandeling van shredders is beschreven in CMA/5/B.5.
8 HOUT
De conserveringsmethoden en bewaartermijnen voor de parameters in de matrix hout zijn gebaseerd op: • CEN/TR 15310-4:2006 Characterization of waste - Sampling of waste material - Part 4:
Information on sample packaging, storage, preservation, transport and delivery. • NBN EN ISO 5667-15:2009 Water quality - Sampling - Part 15: Guidance on the preservation
and handling of sludge and sediment samples (ISO 5667-15:2009). In het laatste geval wordt ervan uitgegaan dat geen strengere bewaarvoorschriften van toepassing dienen te zijn voor hout dan voor waterbodem. In Tabel 7 zijn de parameters opgenomen die relevant zijn in uitvoering van het materialendecreet. Een monsterhoeveelheid van minimaal 1 à 10 liter, oa. afhankelijk van de korrelgrootte van het materiaal, dient aangeleverd te worden aan het laboratorium. Richtlijnen voor de grootte van het laboratoriummonster zijn beschreven in CMA/1/A.18 Afvalstoffen/ secundaire grondstoffen – Monstervoorbehandeling ter plaatse. De procedure voor de monstervoorbehandeling van shredders is beschreven in CMA/5/B.2.
9 BOUWSTOFFEN
De conserveringsmethoden en bewaartermijnen voor de parameters in de matrix bouwstoffen zijn gebaseerd op: • CEN/TR 15310-4:2006 Characterization of waste - Sampling of waste material - Part 4:
Information on sample packaging, storage, preservation, transport and delivery. • ISO 18512:2007 Soil quality - Guidance on long and short term storage of soil samples. • NBN EN ISO 5667-15:2009 Water quality - Sampling - Part 15: Guidance on the preservation
and handling of sludge and sediment samples (ISO 5667-15:2009). In het laatste geval wordt ervan uitgegaan dat geen strengere bewaarvoorschriften van toepassing dienen te zijn voor bouwstoffen dan voor waterbodem. In Tabel 8 zijn de parameters opgenomen die relevant zijn in uitvoering van het materialendecreet. Een monsterhoeveelheid van minimaal 1 à 10 liter, oa. afhankelijk van de korrelgrootte van het materiaal, dient aangeleverd te worden aan het laboratorium. Richtlijnen voor de grootte van het laboratoriummonster zijn beschreven in CMA/1/A.18 Afvalstoffen/ secundaire grondstoffen –
h
ttp://
ww
w.e
mis
.vito
.be
M
inis
terie
el b
eslu
it va
n 16
dec
embe
r 201
9 --
- B
elgi
sch
Sta
atsb
lad
van 13
janu
ari 2
020
14 ja
n 20
16
-
Monsterneming Monsterconservering en -bewaring
versie oktober 2019 8 van 31 CMA/1/B
Monstervoorbehandeling ter plaatse. Voor de bepaling van (niet-)vlottende verontreinigingen dient de monsterhoeveelheid in overeenstemming te zijn met CMA/2/II/A.22 of CMA/2/II/A.23. De procedure voor de monstervoorbehandeling van granulaten/as en slakken is beschreven in CMA/5/B.6.
10 OLIE EN VETTEN
De conserveringsmethoden en bewaartermijnen voor de parameters in de matrix olie en vetten zijn gebaseerd op: • CEN/TR 15310-4:2006 Characterization of waste - Sampling of waste material - Part 4:
Information on sample packaging, storage, preservation, transport and delivery. • NBN EN ISO 5667-15:2009 Water quality - Sampling - Part 15: Guidance on the preservation
and handling of sludge and sediment samples (ISO 5667-15:2009). In het laatste geval wordt ervan uitgegaan dat geen strengere bewaarvoorschriften van toepassing dienen te zijn voor olie en vetten dan voor waterbodem. In Tabel 9 zijn de parameters opgenomen die relevant zijn in uitvoering van het materialendecreet. Standaard wordt een monsterhoeveelheid van minimaal 1 liter aangeleverd te worden aan het laboratorium. Richtlijnen voor de grootte van het laboratoriummonster zijn beschreven in CMA/1/A.18 Afvalstoffen/ secundaire grondstoffen – Monstervoorbehandeling ter plaatse. De procedure voor de monstervoorbehandeling van olie en vetten is beschreven in CMA/5/B.7.
11 EINDPRODUCTEN BIJ DE VERWERKING VAN DIERLIJKE BIJPRODUCTEN
De conserveringsmethoden en bewaartermijnen voor de parameters in de matrix dierlijke bijproducten zijn gebaseerd op: • ISO 21528-2:2017 Bacteriology of the food chain -- Horizontal method for the detection and
enumeration of Enterobacteriaceae -- Part 2: Colony-count technique • ISO 6579-1:2017 Bacteriology of the food chain -- Horizontal method for the detection,
enumeration and serotyping of Salmonella -- Part 1: Detection of Salmonella spp. • Ter informatie: ISO/CD 15213-2 (under development) Bacteriology of the food chain --
Horizontal method for the detection and enumeration of Clostridium spp. -- Part 2: Enumeration of Clostridium perfringens by colony-count technique
• NBN EN ISO 7937:2004 Microbiology of food and animal feeding stuffs - Horizontal method for the enumeration of Clostridium perfringens - Colony-count technique (ISO 7937:2004)
In Tabel 10 zijn de parameters opgenomen die relevant zijn in uitvoering van in de Verordening (EG) Nr. 1069/2009 van 21 oktober 2009 tot vaststelling van gezondheidsvoorschriften inzake niet voor menselijke consumptie bestemde dierlijke bijproducten en afgeleide producten en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1774/2002 (verordening dierlijke bijproducten) en Verordening (EU) Nr. 142/2011 van de Commissie van 25 februari 2011 tot uitvoering van voornoemde Verordening
• bijlage X hoofdstuk I van Verordening 142/2011, voor de algemene microbiële normen voor afgeleide producten
• bijlage IV hoofdstuk III G voor validatie van methode 7
h
ttp://
ww
w.e
mis
.vito
.be
M
inis
terie
el b
eslu
it va
n 16
dec
embe
r 201
9 --
- B
elgi
sch
Sta
atsb
lad
van 13
janu
ari 2
020
14 ja
n 20
16
-
Monsterneming Monsterconservering en -bewaring
versie oktober 2019 9 van 31 CMA/1/B
Afkortingen van toepassing voor onderstaande tabellen: • P: plastics (bv. polyethyleen, PFTE (polytetrafluoroethyleen), PET (polyethyleen terephthalaat),
PP (polypropyleen) en Teflon (PFA, FEP) • G: glas • BG: borosilicaatglas • RVS: roestvrij staal
h
ttp://
ww
w.e
mis
.vito
.be
M
inis
terie
el b
eslu
it va
n 16
dec
embe
r 201
9 --
- B
elgi
sch
Sta
atsb
lad
van 13
janu
ari 2
020
14 ja
n 20
16
-
Mon
ster
nem
ing
M
onst
erco
nser
verin
g en
-bew
arin
g
ve
rsie
okt
ober
201
9 10
van
31
CMA/
1/B
Tabe
l 1 M
onst
erco
nser
verin
g –
en b
ewar
ing
van
bode
mm
onst
ers
Para
met
er
Cons
erve
rings
met
hode
Co
nser
verin
gste
rmijn
Re
cipi
ënt(1
) O
pmer
king
en
Drog
e st
of
T 1-
5°C,
luch
tdic
ht
7 da
gen
P of
G
Cfr w
ater
bode
m
pH
T 1-
5°C,
luch
tdic
ht, d
onke
r 7
dage
n P
of G
pH o
p ge
droo
gd m
onst
er
Kam
erte
mpe
ratu
ur, l
ucht
dich
t, do
nker
3
jaar
P
of G
Klei
geha
lte
T 1-
5°C,
luch
tdic
ht, d
onke
r 1
maa
nd
P of
G
Cfr w
ater
bode
m
TOC
T 1-
5°C,
luch
tdic
ht, d
onke
r 1
maa
nd
P of
G
TOC
(ged
roog
d m
onst
er)
Kam
erte
mpe
ratu
ur, l
ucht
dich
t, do
nker
3
jaar
P
of G
Cyan
ide
(vrij
,tota
al)
T
-
Mon
ster
nem
ing
M
onst
erco
nser
verin
g en
-bew
arin
g
ve
rsie
okt
ober
201
9 11
van
31
CMA/
1/B
Para
met
er
Cons
erve
rings
met
hode
Co
nser
verin
gste
rmijn
Re
cipi
ënt(1
) O
pmer
king
en
Org
anof
osfo
rpes
ticid
en (O
PP)
T 1-
5°C,
luch
tdic
ht, d
onke
r 7
dage
n P
of G
Org
anos
tikst
ofpe
stic
iden
(ON
P)
T 1-
5°C,
luch
tdic
ht, d
onke
r 7
dage
n P
of G
Poly
chlo
orbi
feny
len
(PCB
) T
1-5°
C, lu
chtd
icht
, don
ker
1 m
aand
P
of G
T
-
Mon
ster
nem
ing
M
onst
erco
nser
verin
g en
-bew
arin
g
ve
rsie
okt
ober
201
9 12
van
31
CMA/
1/B
Para
met
er
Cons
erve
rings
met
hode
Co
nser
verin
gste
rmijn
Re
cipi
ënt(1
) O
pmer
king
en
Ge
susp
ende
erd
in m
etha
nol,
T
1-5°
C, lu
chtd
icht
, don
ker
1 m
aand
G
Asbe
st
10
jaar
(i.v
.m.
hech
tgeb
onde
nhei
d)
P (2
) (g
elab
elde
em
mer
en
/of z
ak),
veili
g ve
rpak
t (lu
chtd
icht
, sc
heur
best
endi
g)
beva
t w
aars
chuw
ings
-st
icke
r met
as
best
-sym
bool
ISO
185
12:2
007
bied
t voo
r bod
emm
onst
ers w
eini
g co
ncre
te in
form
atie
ove
r de
te g
ebru
iken
reci
piën
ten.
Er w
ordt
een
voo
rkeu
r geg
even
voo
r gla
s, m
aar d
it is
geric
ht o
p la
ngdu
rige
bew
arin
g va
n de
bod
emm
onst
ers.
Daa
rnaa
st w
ordt
spec
ifiek
voo
r vlu
chtig
e or
gani
sche
ver
bind
inge
n gl
as (G
), PT
FE (p
olyt
etra
fluor
oeth
ylee
n) o
f roe
stvr
ij st
aal (
RVS)
gea
dvise
erd.
Bij
uitv
oere
n va
n bv
. ee
n sc
hudt
est i
s het
vol
ume
van
het m
onst
er d
usda
nig
dat v
erpa
kkin
g in
gla
s nie
t mee
r mog
elijk
is e
n da
t de
plas
tieke
n re
cipi
ënte
n to
eges
taan
zijn
. Bijg
evol
g is
er v
oor g
ekoz
en, v
erge
lijkb
aar
met
SIK
B 30
01 v
ersie
3, o
m b
ij bo
dem
mon
ster
s zow
el g
laze
n al
s pla
stie
ken
reci
piën
ten
op te
nem
en.
(1)
Reci
piën
t con
form
afs
prak
en C
MA/
5/B.
4.
(2)
Reci
piën
t con
form
afs
prak
en C
MA/
1/A.
20
(3)
De b
oven
- en
onde
rkan
t van
de
liner
die
nt a
ange
duid
te w
orde
n zo
als o
nder
ling
afge
spro
ken
tuss
en m
onst
erne
mer
/labo
rato
rium
.
h
ttp://
ww
w.e
mis
.vito
.be
M
inis
terie
el b
eslu
it va
n 16
dec
embe
r 201
9 --
- B
elgi
sch
Sta
atsb
lad
van 13
janu
ari 2
020
14 ja
n 20
16
-
Mon
ster
nem
ing
M
onst
erco
nser
verin
g en
-bew
arin
g
ve
rsie
okt
ober
201
9 13
van
31
CMA/
1/B
Tabe
l 2 M
onst
erco
nser
verin
g –
en b
ewar
ing
van
gron
dwat
er m
onst
ers e
n el
uate
n (a
norg
anis
che
para
met
ers)
Para
met
er
Cons
erve
rings
met
hode
Co
nser
verin
gste
rmijn
Re
cipi
ënt
Opm
erki
ng
pH
T 1-
5°C
1 da
g P
of G
Bi
j voo
rkeu
r ana
lyse
ter
plaa
tse.
Gele
idba
arhe
id
T 1-
5°C
1 da
g P
of G
Bi
j voo
rkeu
r ana
lyse
ter
plaa
tse.
Opg
elos
te zu
urst
of
Zuur
stof
ter p
laat
se fi
xere
n (c
fr IS
O 5
813)
, mon
ster
s in
het d
onke
r bew
aren
De
ele
ctro
chem
ische
m
etho
de m
oet t
er p
laat
se
wor
den
uitg
evoe
rd.
4 da
gen
1 da
g P
of G
As, B
a, C
d, C
r, Cu
, Pb,
Mo,
Ni,
Sb, S
e, Z
n pH
1-2
met
HN
O3,T
1-5
°C
1 m
aand
P
of B
G
As, S
b, S
e pH
1-2
met
HN
O3
of H
Cl,T
1-
5°C
1 m
aand
P
of G
Chro
om (V
I) T
1-5°
C 1
dag
P of
G
Redu
ctie
en
oxid
atie
tij
dens
bew
arin
g ka
n de
m
onst
erco
ncen
trat
ie
wijz
igen
.
Kwik
pH
1-2
met
HN
O3 o
f HCl
N
a to
evoe
ging
st
abili
sato
r, 1
maa
nd
P of
BG
Bij a
anko
mst
in la
bo e
n bi
nnen
3 d
agen
na
mon
ster
nam
e st
abili
sato
r (1
% H
Cl +
0,0
09 m
M K
BrO
3 of
1%
HCl
+ 2
mg/
l Au)
to
evoe
gen(
2). B
ij to
epas
sing
van
CV-A
AS/A
FS w
ordt
aan
ee
n de
elm
onst
er e
xtra
BrC
l op
loss
ing(
1) to
egev
oegd
.(3, 4
)
Cyan
ide
tota
al
pH>1
2 m
et N
aOH
en
T 1-
5°C
en d
onke
r 7
dage
n P
Gl
azen
reci
piën
ten
zijn
ook
toeg
esta
an.
h
ttp://
ww
w.e
mis
.vito
.be
M
inis
terie
el b
eslu
it va
n 16
dec
embe
r 201
9 --
- B
elgi
sch
Sta
atsb
lad
van 13
janu
ari 2
020
14 ja
n 20
16
-
Mon
ster
nem
ing
M
onst
erco
nser
verin
g en
-bew
arin
g
ve
rsie
okt
ober
201
9 14
van
31
CMA/
1/B
Para
met
er
Cons
erve
rings
met
hode
Co
nser
verin
gste
rmijn
Re
cipi
ënt
Opm
erki
ng
Chlo
ride
T 1-
5°C
1 m
aand
P
of G
Fluo
ride
T 1-
5°C
1 m
aand
P
(gee
n PT
FE)
Sulfa
at
T 1-
5°C
1 m
aand
P
of G
Amm
oniu
m
T 1-
5°C
Aanz
uren
tot p
H 1-
2 m
et
H 2SO
4, T
(1 -
5°C)
Di
epvr
ies (
-
Mon
ster
nem
ing
M
onst
erco
nser
verin
g en
-bew
arin
g
ve
rsie
okt
ober
201
9 15
van
31
CMA/
1/B
Opm
erki
ng 1
: ind
ien
het m
onst
er n
iet g
econ
serv
eerd
wer
d m
et H
Cl, d
ient
bij
toev
oegi
ng v
an K
Br/K
BrO
3 opl
ossin
g ev
enee
ns H
Cl to
egev
oegd
te w
orde
n.
Opm
erki
ng 2
: De
addi
tie v
an B
rCl-o
plos
sing
tot 6
dag
en n
a be
mon
ster
ing
wor
dt e
nkel
in u
itzon
derli
jke
geva
llen
toeg
esta
an.
(2)
Eén
reci
piën
t voo
r de
bepa
ling
van
de e
lem
ente
n én
Hg
(3)
Refe
rent
ie: I
SO 1
2846
en
VITO
rapp
ort 2
011/
MAN
T/R/
021
(C. V
anho
of, K
. Duy
ssen
s en
K. T
irez,
Mon
ster
cons
erve
ring
en –
bew
arin
g va
n an
orga
nisc
he p
aram
eter
s).
(4)
Indi
en e
en a
fzon
derli
jk r
ecip
iënt
voo
r Hg
is vo
orzie
n, a
ange
zuur
d to
t pH
1-2
met
HN
O3
of H
Cl, k
an b
ij aa
nkom
st in
het
labo
onm
idde
llijk
en
binn
en 3
dag
en n
a m
onst
erna
me
BrCl
-op
loss
ing(
1) w
orde
n to
egev
oegd
.
(5)
Het i
nvrie
zen
van
het m
onst
er w
ordt
enk
el in
uitz
onde
rlijk
e ge
valle
n to
eges
taan
.
h
ttp://
ww
w.e
mis
.vito
.be
M
inis
terie
el b
eslu
it va
n 16
dec
embe
r 201
9 --
- B
elgi
sch
Sta
atsb
lad
van 13
janu
ari 2
020
14 ja
n 20
16
-
Mon
ster
nem
ing
M
onst
erco
nser
verin
g en
-bew
arin
g
ve
rsie
okt
ober
201
9 16
van
31
CMA/
1/B
Tabe
l 3 M
onst
erco
nser
verin
g –
en b
ewar
ing
van
gron
dwat
er m
onst
ers (
orga
nisc
he p
aram
eter
s)
Para
met
er
Cons
erve
rings
met
hode
Co
nser
verin
gste
rmijn
Re
cipi
ënt
Opm
erki
ng
Chlo
orbe
nzen
en
T 1-
5°C,
luch
tdic
ht, d
onke
r 7
dage
n G
met
PTF
E lin
ed d
op
Chlo
orfe
nole
n T
1-5°
C, p
H<4
met
H3P
O4 o
f H 2
SO4
21 d
agen
BG
met
PTF
E lin
ed d
op
Min
eral
e ol
ie
T 1-
5°C,
pH
1-2
met
H2S
O4 o
f HC
l 1
maa
nd
BG m
et P
TFE
lined
dop
Org
anoc
hloo
rpes
ticid
en
(OCP
) T
1-5°
C, lu
chtd
icht
, don
ker
7 da
gen
BG m
et P
TFE
lined
dop
Org
anof
osfo
rpes
ticid
en (O
PP)
T 1-
5°C,
luch
tdic
ht, d
onke
r 7
dage
n BG
met
PTF
E lin
ed d
op
Org
anos
tikst
ofpe
stic
iden
(O
NP)
T
1-5°
C, lu
chtd
icht
, don
ker
1 m
aand
BG
met
PTF
E lin
ed d
op
Poly
chlo
orbi
feny
len
(PCB
) T
1-5°
C, lu
chtd
icht
, don
ker
7 da
gen
G m
et P
TFE
lined
dop
Poly
cycl
ische
aro
mat
ische
ko
olw
ater
stof
fen
(PAK
) T
1-5°
C, lu
chtd
icht
, don
ker
7 da
gen
G m
et P
TFE
lined
dop
Vluc
htig
e ch
loor
kool
wat
erst
offe
n (V
OCl
)
(1) 5
0 g/
l asc
orbi
nezu
ur, T
1-
5°C,
vol
ledi
g af
vulle
n (2
) pH
1-2
met
H2S
O4 o
f HCl
, T
1-5°
C, v
olle
dig
afvu
llen
(3) 5
0 m
g/l N
a 2S 2
O3,
T 1-
5°C,
vo
lledi
g af
vulle
n (2
)
(1) 1
4 da
gen
(2) 7
dag
en
(3) 7
dag
en
G m
et P
TFE
lined
dop
Mon
ocyc
lisch
e ar
omat
ische
ko
olw
ater
stof
fen
(MAK
)
(1) 5
0 g/
l asc
orbi
nezu
ur, T
1-
5°C,
vol
ledi
g af
vulle
n (2
) pH
1-2
met
H2S
O4 o
f HCl
, T
1-5°
C, v
olle
dig
afvu
llen(
1)
(3) 5
0 m
g/l N
a 2S 2
O3,
T 1-
5°C,
vo
lledi
g af
vulle
n
(1) 1
4 da
gen
(2) 7
dag
en
(3) 7
dag
en
G m
et P
TFE
lined
dop
h
ttp://
ww
w.e
mis
.vito
.be
M
inis
terie
el b
eslu
it va
n 16
dec
embe
r 201
9 --
- B
elgi
sch
Sta
atsb
lad
van 13
janu
ari 2
020
14 ja
n 20
16
-
Mon
ster
nem
ing
M
onst
erco
nser
verin
g en
-bew
arin
g
ve
rsie
okt
ober
201
9 17
van
31
CMA/
1/B
Para
met
er
Cons
erve
rings
met
hode
Co
nser
verin
gste
rmijn
Re
cipi
ënt
Opm
erki
ng
Hexa
an, h
epta
an, o
ctaa
n
(1) 5
0 g/
l asc
orbi
nezu
ur, T
1-
5°C,
vol
ledi
g af
vulle
n (2
) pH
1-2
met
H2S
O4 o
f HCl
, T
1-5°
C, v
olle
dig
afvu
llen
(3) 5
0 m
g/l N
a 2S 2
O3,
T 1-
5°C,
vo
lledi
g af
vulle
n
(1) 1
4 da
gen
(2) 7
dag
en
(3) 7
dag
en
G m
et P
TFE
lined
dop
Cf
r MAK
s
MTB
E
(1) 5
0 g/
l asc
orbi
nezu
ur, T
1-
5°C,
vol
ledi
g af
vulle
n (2
) pH
1-2
met
H2S
O4 o
f HCl
, T
1-5°
C, v
olle
dig
afvu
llen(
1)
(3) 5
0 m
g/l N
a 2S 2
O3,
T 1-
5°C,
vo
lledi
g af
vulle
n
(1) 1
4 da
gen
(2) 7
dag
en
(3) 7
dag
en
G m
et P
TFE
lined
dop
Cf
r MAK
s
Met
haan
, eth
aan,
eth
een
asco
rbin
ezuu
r (0.
5 g
per 1
0 m
l sta
al),
T 1-
5°C,
vol
ledi
g af
vulle
n, o
mge
keer
d be
war
en (m
et se
ptum
naa
r be
nede
n)
7 da
gen
G m
et P
FTE
lined
dop
(1)
Styr
een
en M
TBE
brek
en a
f in
aanw
ezig
heid
van
HCl
of H
2SO
4 in
com
bina
tie m
et N
aCl a
ls ui
tzou
trea
gens
; ind
ien
deze
com
pone
nten
bep
aald
moe
ten
wor
den
dien
t het
staa
l ge
cons
erve
erd
te w
orde
n m
et a
scor
bine
zuur
(50
gra
m p
er li
ter;
de p
H di
e al
dus b
ekom
en w
ordt
kan
hog
er li
ggen
dan
1-2
).
(2)
Bij
cons
erve
ring
met
nat
rium
thio
sulfa
at k
an a
fbra
ak o
ptre
den
van
2,2-
dich
loor
prop
aan
en 1
,3-d
ichl
oorp
rope
en
h
ttp://
ww
w.e
mis
.vito
.be
M
inis
terie
el b
eslu
it va
n 16
dec
embe
r 201
9 --
- B
elgi
sch
Sta
atsb
lad
van 13
janu
ari 2
020
14 ja
n 20
16
-
Mon
ster
nem
ing
M
onst
erco
nser
verin
g en
-bew
arin
g
ve
rsie
okt
ober
201
9 18
van
31
CMA/
1/B
Tabe
l 4 M
onst
erco
nser
verin
g –
en b
ewar
ing
van
wat
erbo
dem
s
Para
met
er
Cons
erve
rings
met
hode
Co
nser
verin
gste
rmijn
Re
cipi
ënt(1
) O
pmer
king
en
Drog
e st
of
T 1-
5°C,
luch
tdic
ht
7 da
gen
P of
G
Kl
eige
halte
(Par
ticle
size
di
strib
utio
n)
T 1-
5°C,
luch
tdic
ht, d
onke
r 1
maa
nd
P of
G
Met
alen
(inc
l. Hg
) T
1-5°
C, lu
chtd
icht
, don
ker
1 m
aand
P
or G
T
-
Mon
ster
nem
ing
M
onst
erco
nser
verin
g en
-bew
arin
g
ve
rsie
okt
ober
201
9 19
van
31
CMA/
1/B
Para
met
er
Cons
erve
rings
met
hode
Co
nser
verin
gste
rmijn
Re
cipi
ënt(1
) O
pmer
king
en
Poly
chlo
orbi
feny
len
(PCB
) T
1-5°
C, lu
chtd
icht
, don
ker
1 m
aand
P
of G
Poly
cycl
ische
aro
mat
ische
ko
olw
ater
stof
fen
(PAK
) T
1-5°
C, lu
chtd
icht
, don
ker
1 m
aand
P
of G
T
1-5°
C, lu
chtd
icht
, don
ker,
chem
isch
gedr
oogd
6
maa
nden
T
-
Mon
ster
nem
ing
M
onst
erco
nser
verin
g en
-bew
arin
g
ve
rsie
okt
ober
201
9 20
van
31
CMA/
1/B
Para
met
er
Cons
erve
rings
met
hode
Co
nser
verin
gste
rmijn
Re
cipi
ënt(1
) O
pmer
king
en
met
hano
l, T
-
Mon
ster
nem
ing
M
onst
erco
nser
verin
g en
-bew
arin
g
ve
rsie
okt
ober
201
9 21
van
31
CMA/
1/B
Tabe
l 5 M
onst
erco
nser
verin
g –
en b
ewar
ing
van
mes
tsto
f - b
odem
verb
eter
ende
mid
dele
n
Para
met
er
Cons
erve
rings
-met
hode
Co
nser
verin
gs-
term
ijn
Reci
piën
t(1)
Opm
erki
ngen
pH
T 1-
5°C
5 da
gen
P
Voch
t/dr
oogr
est
T 1-
5°C
5 da
gen
P
Org
anisc
he st
of
T 1-
5°C
5 da
gen
P
Tota
le st
ikst
of
T 1-
5°C
5 da
gen
P
Nitr
aat-
en
amm
onia
kale
stik
stof
T
1-5°
C 5
dage
n P
Difo
sfor
pent
oxid
e T
1-5°
C 5
dage
n P
Gele
idba
arhe
id
T 1-
5°C
5 da
gen
P
Met
alen
– A
s, C
d, C
r, Cu
, Pb,
Ni,
Zn e
n Hg
T
1-5°
C 1
maa
nd
P
Stee
ntje
s, g
rote
r dan
5 m
m
T 1-
5°C
1 m
aand
P
Gr
aad
van
vero
ntre
inig
ing
(gla
s,
met
aal,
kuns
tsto
ffen)
gro
ter d
an
2 m
m
T 1-
5°C
1 m
aand
P
Kiem
krac
htig
e za
den
T 1-
5°C
5 da
gen
P
Fyto
toxi
cite
it T
1-5°
C 5
dage
n P
Rijp
heid
sgra
ad
T 1-
5°C
3 da
gen
P
Stab
ilite
it m
et g
eslo
ten
resp
irom
eter
T
1-5°
C 3
dage
n P
Dich
thei
d T
1-5°
C 2
wek
en
P
Min
eral
e ol
ie
T 1-
5°C,
luch
tdic
ht, d
onke
r 1
maa
nd
P of
G
T
1-5°
C, lu
chtd
icht
, don
ker,
chem
isch
gedr
oogd
6
maa
nden
h
ttp://
ww
w.e
mis
.vito
.be
M
inis
terie
el b
eslu
it va
n 16
dec
embe
r 201
9 --
- B
elgi
sch
Sta
atsb
lad
van 13
janu
ari 2
020
14 ja
n 20
16
-
Mon
ster
nem
ing
M
onst
erco
nser
verin
g en
-bew
arin
g
ve
rsie
okt
ober
201
9 22
van
31
CMA/
1/B
Para
met
er
Cons
erve
rings
-met
hode
Co
nser
verin
gs-
term
ijn
Reci
piën
t(1)
Opm
erki
ngen
T
-
Mon
ster
nem
ing
M
onst
erco
nser
verin
g en
-bew
arin
g
ve
rsie
okt
ober
201
9 23
van
31
CMA/
1/B
Para
met
er
Cons
erve
rings
-met
hode
Co
nser
verin
gs-
term
ijn
Reci
piën
t(1)
Opm
erki
ngen
EOX
T 1-
5°C,
luch
tdic
ht, d
onke
r 7
dage
n P
of G
(1)
Reci
piën
t con
form
afs
prak
en C
MA/
1/A.
18 e
n CM
A/5/
B.1
h
ttp://
ww
w.e
mis
.vito
.be
M
inis
terie
el b
eslu
it va
n 16
dec
embe
r 201
9 --
- B
elgi
sch
Sta
atsb
lad
van 13
janu
ari 2
020
14 ja
n 20
16
-
Mon
ster
nem
ing
M
onst
erco
nser
verin
g en
-bew
arin
g
ve
rsie
okt
ober
201
9 24
van
31
CMA/
1/B
Tabe
l 6 M
onst
erco
nser
verin
g –
en b
ewar
ing
van
shre
dder
Para
met
er
Cons
erve
rings
met
hode
Co
nser
verin
gs-
term
ijn
Reci
piën
t(2)
Opm
erki
ngen
Drog
e st
of
T 1-
5°C
7 da
gen
(1)
P
Gloe
iver
lies
T 1-
5°C
1 m
aand
P
TOC
T 1-
5°C
1 m
aand
P
Ook
van
toep
assin
g vo
or zu
iver
ings
slib
Fluo
riden
T
1-5°
C 1
maa
nd
P O
ok v
an to
epas
sing
voor
zuiv
erin
gssli
b Cy
anid
en (v
rij)
T
1-5°
C, lu
chtd
icht
, don
ker
4 da
gen
P O
ok v
an to
epas
sing
voor
zuiv
erin
gssli
b
T
-
Mon
ster
nem
ing
M
onst
erco
nser
verin
g en
-bew
arin
g
ve
rsie
okt
ober
201
9 25
van
31
CMA/
1/B
Para
met
er
Cons
erve
rings
met
hode
Co
nser
verin
gs-
term
ijn
Reci
piën
t(2)
Opm
erki
ngen
Min
eral
e ol
ie
T 1-
5°C,
luch
tdic
ht, d
onke
r 1
maa
nd
P of
G
cfr w
ater
bode
m
T
1-5°
C, lu
chtd
icht
, don
ker,
chem
isch
gedr
oogd
6
maa
nden
T
-
Mon
ster
nem
ing
M
onst
erco
nser
verin
g en
-bew
arin
g
ve
rsie
okt
ober
201
9 26
van
31
CMA/
1/B
Tabe
l 7 M
onst
erco
nser
verin
g - e
n be
war
ing
van
hout
mon
ster
s
Para
met
er
Cons
erve
rings
met
hode
Co
nser
verin
gs-t
erm
ijn
Reci
piën
t(2)
Opm
erki
ngen
Dr
oge
stof
T
1-5°
C 7
dage
n (1
) P
Calo
risch
e w
aard
e T
1-5°
C 1
maa
nd
P
Chlo
ride
T 1-
5°C
1 m
aand
P
Fluo
ride
T 1-
5°C
1 m
aand
P
Zwav
el
T 1-
5°C
1 m
aand
P
cadm
ium
, th
alliu
m,
kwik
, an
timoo
n, a
rsee
n, lo
od, c
hroo
m,
koba
lt, k
oper
, m
anga
an,
nikk
el,
vana
dium
en
tin
T 1-
5°C
1 m
aand
P
B(a
)P e
n PC
P T
1-5°
C, lu
chtd
icht
, don
ker
1 m
aand
P
of G
Cf
r wat
erbo
dem
T
-
Mon
ster
nem
ing
M
onst
erco
nser
verin
g en
-bew
arin
g
ve
rsie
okt
ober
201
9 27
van
31
CMA/
1/B
Tabe
l 8 M
onst
erco
nser
verin
g –
en b
ewar
ing
van
bouw
stof
fen
Para
met
er
Cons
erve
rings
met
hode
Co
nser
verin
gs-
term
ijn
Reci
piën
t(2)
Opm
erki
ngen
Drog
e st
of
T 1-
5°C
7 da
gen
(1)
P
Gloe
iver
lies
T 1-
5°C
1 m
aand
P
TOC
T 1-
5°C
1 m
aand
P
Fluo
riden
T
1-5°
C 1
maa
nd
P
Cyan
iden
(vrij
) T
1-5°
C, lu
chtd
icht
, don
ker
4 da
gen
P
T
-
Mon
ster
nem
ing
M
onst
erco
nser
verin
g en
-bew
arin
g
ve
rsie
okt
ober
201
9 28
van
31
CMA/
1/B
Para
met
er
Cons
erve
rings
met
hode
Co
nser
verin
gs-
term
ijn
Reci
piën
t(2)
Opm
erki
ngen
T 1-
5°C,
luch
tdic
ht, d
onke
r m
etha
nol,
T 1-
5°C,
lu
chtd
icht
, don
ker
Ge
susp
ende
erd
in m
etha
nol,
T
-
Mon
ster
nem
ing
M
onst
erco
nser
verin
g en
-bew
arin
g
ve
rsie
okt
ober
201
9 29
van
31
CMA/
1/B
Tabe
l 9 M
onst
erco
nser
verin
g - e
n be
war
ing
van
olie
en
vett
en
Para
met
er
Cons
erve
rings
met
hode
Co
nser
verin
gs-
term
ijn
Reci
piën
t(2)
Opm
erki
ngen
Wat
erge
halte
T
1-5°
C 7
dage
n (1
) G
Vlam
punt
T
1-5°
C 1
maa
nd
G
Calo
risch
e w
aard
e T
1-5°
C 1
maa
nd
G
Chlo
ride,
fluo
ride,
zwav
el
T 1-
5°C
1 m
aand
G
Met
alen
T
1-5°
C 1
maa
nd
G
Opl
osm
idde
len
aspe
cifie
k T
1-5°
C, lu
chtd
icht
, don
ker
4 da
gen
G m
et P
TFE
lined
dop
of
RVS
EOX
T 1-
5°C,
luch
tdic
ht, d
onke
r 1
maa
nd
G
Poly
chlo
orbi
feny
len
(PCB
) T
1-5°
C, lu
chtd
icht
, don
ker
1 m
aand
G
(1)
Max
imum
per
iode
van
bew
arin
g vo
or n
iet-
vluc
htig
e an
orga
nisc
he c
ompo
nent
en
(2)
Reci
piën
t con
form
afs
prak
en C
MA/
1/A.
18 e
n CM
A/5/
B.7.
h
ttp://
ww
w.e
mis
.vito
.be
M
inis
terie
el b
eslu
it va
n 16
dec
embe
r 201
9 --
- B
elgi
sch
Sta
atsb
lad
van 13
janu
ari 2
020
14 ja
n 20
16
-
Mon
ster
nem
ing
M
onst
erco
nser
verin
g en
-bew
arin
g
ve
rsie
okt
ober
201
9 30
van
31
CMA/
1/B
Tabe
l 10
Mon
ster
cons
erve
ring
- en
bew
arin
g va
n ei
ndpr
oduc
ten
bij d
e ve
rwer
king
van
die
rlijk
e bi
jpro
duct
en
Para
met
er
Cons
erve
rings
met
hode
Co
nser
verin
gste
rmijn
Re
cipi
ënt(1
) Re
fere
ntie
O
pmer
king
en
Ente
roba
cter
iace
ae
g
ekoe
ld (1
– 5
°C)
1 d
ag (2
4 uu
r van
toep
assin
g va
naf h
et
tijds
tip (d
atum
/uur
) van
de
mon
ster
nem
ing)
P
of G
St
erie
l
ISO
215
28-2
:201
7
Salm
onel
la sp
p
gek
oeld
(1 –
5°C
)
1 d
ag (2
4 uu
r van
toep
assin
g va
naf h
et
tijds
tip (d
atum
/uur
) van
de
mon
ster
nem
ing)
P
of G
St
erie
l
ISO
657
9-1:
2017
Clos
trid
ium
per
frin
gens
gek
oeld
(1 –
5°C
)
1 d
ag (2
4 uu
r van
toep
assin
g va
naf h
et
tijds
tip (d
atum
/uur
) van
de
mon
ster
nem
ing)
P
of G
St
erie
l
ISO
793
7:20
04
(1)
Reci
piën
t con
form
afs
prak
en C
MA/
1/A.
21.
h
ttp://
ww
w.e
mis
.vito
.be
M
inis
terie
el b
eslu
it va
n 16
dec
embe
r 201
9 --
- B
elgi
sch
Sta
atsb
lad
van 13
janu
ari 2
020
14 ja
n 20
16
-
Monsterneming
versie oktober 2019 31 van 31 CMA/1/B
12 REFERENTIE
• ISO 18512:2007 Soil quality - Guidance on long and short term storage of soil samples. • NBN EN ISO 5667-15:2009 Water quality - Sampling - Part 15: Guidance on the preservation and
handling of sludge and sediment samples (ISO 5667-15:2009). • ISO 5667-3:2003 Water quality – Sampling – Part 3: Guidance on the preservation and handling of
water samples. • NBN EN ISO 5667-3:2018 Water quality – Sampling – Part 3: Preservation and handling of water
samples (ISO 5667-3:2018). • NBN EN ISO 12846:2012 Water quality – Determination of mercury – Method using atomic
absorption spectrometry (AAS) with and without enrichment (ISO 12846:2012). • VITO rapport 2011/MANT/R/021, Monsterconservering en –bewaring van anorganische parameters,
C. Vanhoof, K. Duyssens en K. Tirez, https://esites.vito.be/sites/reflabos/onderzoeksrapporten/Online%20documenten/2010_Rapport_conservering_finaal.pdf
• Method 1631, Revision E: Mercury in Water by Oxidation, Purge and Trap, and Cold Vapor Atomic Fluorescence Spectrometry
• NBN EN 13040:2007 Soil improvers and growing media. Sample preparation for chemical and physical tests, determination of dry matter content, moisture content and laboratory compacted bulk density.
• NBN EN 16087-1 2011 Soil improvers and growing media - Determination of the aerobic biological activity - Part 1: Oxygen uptake rate (OUR)
• NBN EN 16087-2 2011 Soil improvers and growing media - Determination of the aerobic biological activity - Part 2: Self heating test for compost
• CEN/TR 15310-4:2006 Characterization of waste - Sampling of waste material - Part 4: Information on sample packaging, storage, preservation, transport and delivery.
• ISO 21528-2:2017 Bacteriology of the food chain -- Horizontal method for the detection and enumeration of Enterobacteriaceae -- Part 2: Colony-count technique
• ISO 6579-1:2017 Bacteriology of the food chain -- Horizontal method for the detection, enumeration and serotyping of Salmonella -- Part 1: Detection of Salmonella spp.
• Ter informatie: ISO/CD 15213-2 (under development) Bacteriology of the food chain -- Horizontal method for the detection and enumeration of Clostridium spp. -- Part 2: Enumeration of Clostridium perfringens by colony-count technique
• NBN EN ISO 7937:2004 Microbiology of food and animal feeding stuffs - Horizontal method for the enumeration of Clostridium perfringens - Colony-count technique (ISO 7937:2004)
• SIKB-protocol 3001 Conserveringsmethoden en conserveringstermijnen voor milieumonsters, versie 3, 3 september 2009.
h
ttp://
ww
w.e
mis
.vito
.be
M
inis
terie
el b
eslu
it va
n 16
dec
embe
r 201
9 --
- B
elgi
sch
Sta
atsb
lad
van 13
janu
ari 2
020
14 ja
n 20
16
https://esites.vito.be/sites/reflabos/onderzoeksrapporten/Online%20documenten/2010_Rapport_conservering_finaal.pdfhttps://esites.vito.be/sites/reflabos/onderzoeksrapporten/Online%20documenten/2010_Rapport_conservering_finaal.pdf
1 Inleiding2 Opmerkingen3 Bodem4 Grondwater5 Waterbodem6 Meststof – bodemverbeterende middelen7 Shredder8 Hout9 Bouwstoffen10 Olie en vetten11 Eindproducten bij de verwerking van dierlijke bijproducten12 Referentie
/ColorImageDict > /JPEG2000ColorACSImageDict > /JPEG2000ColorImageDict > /AntiAliasGrayImages false /CropGrayImages true /GrayImageMinResolution 300 /GrayImageMinResolutionPolicy /OK /DownsampleGrayImages true /GrayImageDownsampleType /Bicubic /GrayImageResolution 300 /GrayImageDepth -1 /GrayImageMinDownsampleDepth 2 /GrayImageDownsampleThreshold 1.50000 /EncodeGrayImages true /GrayImageFilter /DCTEncode /AutoFilterGrayImages true /GrayImageAutoFilterStrategy /JPEG /GrayACSImageDict > /GrayImageDict > /JPEG2000GrayACSImageDict > /JPEG2000GrayImageDict > /AntiAliasMonoImages false /CropMonoImages true /MonoImageMinResolution 1200 /MonoImageMinResolutionPolicy /OK /DownsampleMonoImages true /MonoImageDownsampleType /Bicubic /MonoImageResolution 1200 /MonoImageDepth -1 /MonoImageDownsampleThreshold 1.50000 /EncodeMonoImages true /MonoImageFilter /CCITTFaxEncode /MonoImageDict > /AllowPSXObjects false /CheckCompliance [ /None ] /PDFX1aCheck false /PDFX3Check false /PDFXCompliantPDFOnly false /PDFXNoTrimBoxError true /PDFXTrimBoxToMediaBoxOffset [ 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000 ] /PDFXSetBleedBoxToMediaBox true /PDFXBleedBoxToTrimBoxOffset [ 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000 ] /PDFXOutputIntentProfile () /PDFXOutputConditionIdentifier () /PDFXOutputCondition () /PDFXRegistryName () /PDFXTrapped /False
/CreateJDFFile false /Description > /Namespace [ (Adobe) (Common) (1.0) ] /OtherNamespaces [ > /FormElements false /GenerateStructure false /IncludeBookmarks false /IncludeHyperlinks false /IncludeInteractive false /IncludeLayers false /IncludeProfiles false /MultimediaHandling /UseObjectSettings /Namespace [ (Adobe) (CreativeSuite) (2.0) ] /PDFXOutputIntentProfileSelector /DocumentCMYK /PreserveEditing true /UntaggedCMYKHandling /LeaveUntagged /UntaggedRGBHandling /UseDocumentProfile /UseDocumentBleed false >> ]>> setdistillerparams> setpagedevice