MondholteKeelholteSlokdarm

Maag

Lumen vanDunnedarm

Epitheelvan dunnedarm(darmvlok-ken)

Vertering koolhydraten

Polysachariden

Kleinere polysachariden,maltose

Polysachariden

Maltose and andereDisachariden (lactose, sacharose)

Disachariden

Alvleesklieramylasen

Speekselamylase

Disacharidasen

Monosacchariden (glucose, fructose, galactose)

(zetmeel, glycogeen) (sucrose, lactose)

Maag

Lumen vandunnedarm

Epitheeldunne darm(darm-vlokken)

Eiwitvertering

Proteïnen

Polypeptiden

Kleinerepolypeptiden

Pancreas trypsine enchymotrypsine

Pepsine

Dipeptidasen, carboxypeptidase,en aminopeptidase

Kleine polypeptiden

Aminozuren

Pancreas carboxypeptidase

Aminozuren

Kleine peptiden

Pro-enzymen:

trypsinogeen, chymotrypsinogeen, procarboxypeptidase

De plek verschilt

2HN-C-C-N---C-N---C-N---C-N-C-C-OH

HR

O O

H R

O

Aminopeptidase

Pepsine, trypsine, chymotrypsine

Carboxypeptidase

- = peptidebinding 34

Lumen vandunnedarm

Epitheliumvan dunnedarm(darm-vlokken)

Vertering nucleïnezuren

DNA, RNA

Nucleotiden

Pancreasnucleasen

Nucleosidasenenfosfatasen

Nucleosiden

Nucleotidasen

Nitrogene basen, suikers en fosfaten

Nucleotide

fosfaat-suiker base

Nucleoside

suiker

base

35

Lumen vandunne darm

Vetvertering

Vetbolletjes

Vetdruppeltjes

Pancreas lipase

Galzouten

Glycerol, vetzuren, monoglyceriden

36

emulgeren

verteren

Gal gemaakt in lever en opgeslagen in galblaas

Gemaakt van rode bloedcellen

Fig. 41-13

Oral cavity,pharynx,esophagus

Stomach

Lumen ofsmall intes-tine

Epitheliumof smallintestine(brushborder)

Carbohydrate digestion

Polysaccharides

Smaller polysaccharides,maltose

Polysaccharides

Maltose and otherdisaccharides

Disaccharides

Protein digestion Nucleic acid digestion Fat digestion

Proteins

Small polypeptides

Pepsine

Pancreas amylase

Speeksel amylase

Disaccharidases

Monosaccharides

Small peptides

Amino acids

Amino acids

Polypeptides

Smallerpolypeptides

Pancreatic trypsin andchymotrypsin

Pancreatic carboxypeptidase

Dipeptidases, carboxypeptidase,and aminopeptidase

DNA, RNA

Pancreatic nucleases

Fat globules

NucleotidesFat droplets

Nucleosides

Nitrogenous bases,sugars, phosphates

Nucleotidases

Nucleosidasesandphosphatases

Glycerol, fattyacids, monoglycerides

Bile salts

Pancreatic lipase

(starch, glycogen) (sucrose, lactose)

37

Fig. 41-14

Secretineand CCK

Stomach

GalblaasLever

+

Duodenum of12-V. darm

Gal

Gastrine

Secretine

Pancreas

CCK

CCK

Key

Stimulatie

Inhibitie

+

–

+

++ – 38

Hormonen

CCK= CholeCystoKinine

VerteringshormonenHormoon Gestimuleerd

doorPlaats van

aanmaak

Werking

Gastrine Oprekking maagwand

Vertering eiwitten

Maagwand Stimuleert maagsap-productie

Secretine Verlaging pH

12 v. darm (vanwege vet)

12 v. darm Remt peristaltiek en HCl-afgifte maag

Stimuleert pancreas tot afgeven HCO3

-

(neutraliseert de voedselbrij)

Cholecystokinine (CCK)

Aminozuren en

vetzuren

12 v. darm Enzymproductie pancreas

Contractie galblaas

De dunne darm

• Jejunum = nuchtere darm

Ileum = kronkeldarm

• 12-vingerige darm, nuchtere darm en kronkeldarm vormen samen de dunne darm.

• Aan het eind van de dunne darm zit een kringspier, waardoor de voedselbrij niet terug kan stromen.

• In de dunne darm wordt de vertering afgemaakt en worden de voedingsstoffen opgenomen.

40

Fig. 41-15a

Spierlaag

poortader naar de lever

Villi = darmvlokken

Darmwand

LegendaVoedselabsorptie

Darmplooien

41

Fig. 41-15bMicrovilli aan het darmepitheel

Legenda

Voedselabsorptie

Bloedvaten(haarvaten)

Epitheelcellen

Villi

lymfevat

Basale oppervlak

lymfevat

Epitheel cellen

Lumen

42

Resorptie (ook absorptie genoemd)

• Fructose passief door gefaciliteerde diffusie• Aminozuren, kleine peptiden, vitaminen en de meeste

glucosemoleculen actief m.b.v. pomp• Aminozuren:

http://www.youtube.com/watch?v=g2-ONqzyPF8&NR=1• Monosacchariden: http://www.youtube.com/watch?

v=yWZsmP8vl70&NR=1• Vet: http://www.youtube.com/watch?

v=aAyIRFXzVHk&NR=1• Symport, antiport, secondair actief transport:

http://glencoe.mcgraw-hill.com/sites/9834092339/student_view0/chapter5/

• De meeste vetten volgen een andere weg, via de lymfe.

43

http://www.bioplek.org/animaties/spijsvertering/vetvertering.html

http://www.bioplek.org/animaties/mens_overigen/lever.html#Scene_11