Dia 1

Migratie en asiel in cijfers en profiel door Jan Hertogen Inleiding voor het Colloquium Tewerkstelling en Asiel van ACJJ-IMAVO-Masereelfonds 2de werkgroep, 13h-14h45 30 oktober 2009 - Brussel

Dia 2

Migratie en Asiel, in cijfers en profiel, een kwantitatief beeld van de verwachte migratie en het aantal asielzoekers, zo meld het programma Exploratie van cijfers, in tabellen en grafieken. Cijfers zijn in grote mate aanwezig voor wie ze wil opzoeken, ze worden evenwel zelden ten gronde gexploreerd of geeploiteerd. Veel praten over migratie en asiel, oordelen over integratie, zonder dat er een werkelijkheid aan beantwoord. Het voor-oordeel bepaalt het debat. Voor ons zijn cijfers instrumenten die toegang geven tot de werkelijkheid. Enkel een confrontatie met werkelijkheden kan gedachten saneren en vooroordelen counteren. Ook voor de 'linkse kerk' is het van belang te weten waarvoor men wil opkomen, in continuteit met waardevolle maatschappelijke ontwikkelingen, bekommernissen en waarden, waarvoor de generatie van 68 mee de basis gelegd heeft en die men (nu pas) opnieuw ontdekt. "De integratie is mislukt, of maar gedeeltelijk gelukt" zo zeggen de hedendaagse profeten of proleten. De integratie, afgemeten aan politieke deelname aan de democratie door stemrecht is verregaand gelukt, het 'Objectief' na Zwarte zondag 1991 voor 95% bereikt.

Dia 3

Aanvragen Asiel en erkenning vluchteling 1988-2008. Behalve in 2005 is er geen verband tussen aantal asielaanvragen en erkenning door het Commissariaat-Generaal voor vluchtelingen en Staatlozen (CGVS).

Dia 4

Na een 'piek' asielaanvragen in 1993 ontstaat een wachtregister asiel en komen asielaanvragers niet meer voor in het vreemdelingenregister. Europa heeft evenwel beslist dat ze er terug in moeten, vanaf 2008?

Dia 5

Vanaf 1997 verschijnen de asielzoekers apart in de statistieken, nl. in het 5de register, het wachtregister asiel. Tot dan waren ze opgenomen in het vreemdelingenregister, nu beperkt tot vreemdelingen met verblijfsrecht

Dia 6

In absolute aantallen is Vlaanderen het belangrijkste opvanggewest in verhouding tot de bevolking Brussel. Opvallend is de voortdurende afkalving na 2004, tot 1kw 2009 toe, vooral door de regularisatie,

Dia 7

Het wachtregister asiel wordt gevoed door het aantal asielaanvragen en verminderd na erkenning als vluchteling, vertrek uit Belgi, verwerving arbeidskaart of studentenvisum en enkele Belgwordingen

Dia 8

Tussen 2000 en 2007 kregen 67.587 personen uit het wachtregister verblijfsrecht (erkende vluchtelingen, geregulariseerden e.a). Het wachtregister verminderde tussen 2003 en 2009 met 45.214 personen.

Dia 9

Cumul 262. 637 asielaanvragen vanaf 1995 (bovenste lijn), 77.477 erkenningen vanuit wachtregister en 62.714 personen in wachtregister in 2007. Aantal uit- of zonder register: 109.924 uit Belgi of niet-wettig.

Dia 10

Het aandeel regularisaties (72,4%) is bijna 4x zo groot als het aandeel erkende vluchtelingen door het CGVS (27,6%) tussen 2005 en 2008

Dia 11

Erkenning door het Commissariaat voor de Vluchtelingen en Staatslozen en de Beroepscommissie tussen 1998 en 2008 en regularisaties vanaf 2005

Dia 12

Om een beeld te krijgen van het aantal regularisaties na 2000 van wie in het wachtregister asiel was opgenomen wordt geboden door de overgang vanuit het wachtregister naar het vreemdelingenregister.

Dia 13

Na12.252 asielaanvragen in 2008 zijn er in 2009 tussen januari en augustus 9.909 genoteerd, hetgeen bij stabilisatie op het niveau van augustus tot 15.381 aanvragen zal leiden in 2009. Per nationaliteit:

Dia 14

Regularisatie 2009 is een onbekende, maar krijgt enig perspectief vanuit de reguralisatie 2000: 25.597 erkende dossiers of 69% van 37.152 dossiers (50.000 personen waarvan 23.000 minderjarigen)

Dia 15

Het aantal ingediende dossiers in 2000 is tot op het niveau van de sublocaliteit gekend. De grotere steden springen er uit.

Dia 16

Brussel sprint er in dit overzicht uit met 1/3 van de aanvragen. In Antwerpen werden in totaal 4.872 dossiers ingediend, alle deelgemeenten inbegrepen. Dit was 15% van de aanvragen.

Dia 17

Naar nationaliteit zijn Congo en Marokko goed voor elk 15% van de aanvragen, Pakistan is verrassend 3de met verder Polen, Turkije en Roemeni. Andere landen hebben minder dan 3% aanvragen.

Dia 18

Welk is het aandeel 'illegalen' in de ingediende dossiers, en welk aandeel in de goedgekeurde dossiers en het overeenkomstig aantal personen. Hierover kan enkel een aanduiding gegeven worden. In het rapport van de dienst Vreemdelingenzaken Illegal Resident Third Counbtry Nationals in Belgium, vanuit het Belgian contact point in het European Imigration Network worden de motiveringen aangehaald van de 37.152 aanvraagdossiers. Meerdere motiveringen waren mogelijk: 1. Asielzoekers met een hangend dossier: 24% 2. Geen terugkeer mogelijk naar land herkomst: 23% 3. Ernstig zieken: 9% 4. Humanitaire redenen en/of duurzame sociale banden: 77% Als enkel de goedgekeurde dossiers (69%) in aanmerking genomen worden zouden 3/4 uit het wachtregister kunnen komen. 1/4 zou dan gaan over illegalen die verblijfsrecht krijgen en rechtstreeks in het vreemdelingenregister worden ingeschreven. Voor 2009 zou het aantal dossiers wel eens erg laag kunnen liggen met in hoofdzaak personen uit het wachtregister, gezien de voorwaarden

Dia 19

Hoe de vreemdelingendynamiek becijferen op basis van de beschikbare statistieken. Centrale vraag is te tellen of te berekenen wat de in- en uitstroom en het saldo is van de vreemdelingenevolutie per jaar Het wachtregister Asiel zal onder druk van Europa opnieuw moeten gentegreerd worden in het vreemdelingenregister, allicht vanaf 2008 omdat van dan ook gevraagd is naar reden van inschrijving in het vreemdelingenregister. Er bestaan in Belgi 5 registers: 1) het bevolkingsregister (mbt. Belgen woonachtig in een Belgische gemeente + vreemdelingen met permanente verblijfsvergunning) 2) het vreemdelingenregister (vreemdelingen met tijdelijke verblijfsvergunning) 3) het register van ambtenaren van de Europese Unie 4) geprivilegieerde vreemdelingen van de NATO of van SHAPE 5) het wachtregister van de asielzoekers (asielvragers en ex- asielzoekers)

Dia 20

Hoeveel vreemdelingen worden elk jaar als vreemdeling in het 1ste of 2de register in- en uitgeschreven in Belgi (externe migratie) en hoeveel vreemdelingen verhuizen binnen Belgi (interne migratie) Vreemdelingen op 01/01/2007 932.161 _ + immigratie vanuit het buitenland + 93.387 + overgang vanuit het wachtregister asiel + 9.613 + geboorten bij vreemdelingen met verblijfsrecht + 9.753 + herinschrijving na ambtelijke schrapping + 6.926 + statistische aanpassing (wijziging na 1/03/08) + 6.907 Totaal inschrijvingen in 2007 + 126.586 - overleden - 5.917 - emigratie dwz vertrokken naar het buitenland - 28.434 - ambtelijke schrapping wegens niet meer aanwezig - 17.003 Totaal uitschrijvingen in 2007 - 51.354 Evolutie/saldo aantal vreemdelingen in 2007 + 75.232 _ Vreemdelingen op 31/12/2007 (zonder Belgwording) 1.007.393 Belgwording van vreemdelingen - 36.063 Vreemdwording van Belgen + 118 Evolutie van het vreemdelingen'cijfer'in 2007 +39.287 _ Vreemdelingen op 01/01/2008 971.448 _

Dia 21

In een tijdsreeks kunnen de toenamefactoren visueel in beeld gebracht worden zodat de impact van elk onderdeel zichtbaar wordt, zo ondermeer de forse groei van immigratie en asielerkenning.

Dia 22

Zo ook de afnamefactoren tussen 1989 en 2007; overlijden van vreemdelingen, emigratie, ambtelijke schrapping van vreemdelingen met verblijfsrecht maar die niet meer in Belgi terug te vinden zijn.

Dia 23

De saldi verengen de werkelijkheid: migratiesaldo is het verschil immigranten en emigranten, geboortesaldo tussen geboorten en overlijdens. Immigratie en geboorte zijn 'werkelijk', niet de saldi.

Dia 24

Evolutie 1989-2007 langs Toename, Afname en Saldo in n beeld gevat. De toename is de bovenste lijn en de afname het lichtblauwe vlak. Het saldo is het donkerblauwe vlak,

Dia 25

De formule om het aantal bijkomende vreemdelingen (verschil aantal in- en uitschrijvingen) in een bepaald jaar of in een periode van 10 jaar te berekenen, zonder dat je het aantal in- en uitschrijvingen kent (Vreemdelingen op 01/01 van jaar n+x) - (vreemdelingen op 01/01 van jaar n) + (nationaliteitsverandering in periode x) Toegepast op 2007 is de formule: (Vreemdelingen op 01/01/2008) - (vreemdelingen op 01/01/2007) + (nationaliteitsverandering in 2007) = 971.448 - 932.161 + 35.945 = 75.232 Gezien het aantal Belgwordingen gekend is van 1948 tot eind 2007 kan voor elk decennium na WO II exact berekend worden hoeveel vreemdelingen er bijgekomen zijn in Belgi. Hierdoor ontstaat een diepgaand historisch beeld van de rele impact van de migratie met inbegrip van het erkende asiel en geregulariseerde niet-wettig verblijf. Eerst geven we het beeld tot 2007, geen volledig decennium, vervolgens voegen we er de bevolkingsprojectie aan toe welke in 2008 werd gepubliceerd en dit voor 2008/2009 en 2010-2019

Dia 26

Zwarte zondag in 1991 verschijnt op de tijdslijn na een decennium met de laagste instroom van vreemdelingen sinds 1960. De vreemdelingeninstroom verdubbelde volgende decennia telkens

Dia 27

De vreemdelingenevolutie geplaatst naast de Belgwordingen in de voorbije decennia. De migratie in 60 was vooral Italiaans/Spaans met Belgwordingen in 80, na 70 vooral Marokkkaans/Turksen Belgw. 80/90.

Dia 28

Als de tijdslijn doorgetrokken wordt tot 2019 voortgaande op de recente bevolkingsprojecties dan is dit decennium de migratie pas goed op gang gekomen en zal 't volgende decennium op volle kracht komen.

Dia 29

Vreemdelingenevolutie van 8 nationaliteiten en 1 religie sinds 1891 in 3 stappen: 1. vreemdelingen 2. vreemdelingen + nieuwe Belgen en 3. vreemdelingen + nieuwe Belgen + /migratiesaldo

Dia 30

In 2005 staken de inwoners van Marokkaanse afkomst de Italianen voorbij als belangrijkste immigratiegroep, zonder rekening te houden met het geboorte- en migratiesaldo van nieuwe Belgen na Belgwording.

Dia 31

Nieuwe Belgen zijn in grote meerderheid jonger dan 40 jaar. Hun geboorte/migratiesaldo wordt gendiceerd door een gemiddelde procreatieduur te hanteren van 25 jaar - Na 25 jaar telt hij dubbel.

Dia 32

Fransen, Nederlanders en Polen zijn forse stijgers in Belgi in de aanvang van dit millennium, maar de Marokkanen trekken in aantal de kop. De Turkse vreemdelingenevolutie stabiliseert in 2000-2009.

Dia 33

Uitgezet als % van de totale vreemdelingenevolutie daalt het aandeel van de Marokkaanse immigratie tot 13,4%, na een maximum van 31,7% in 80-89. Aandeel andere landen +50%

Dia 34

De bijkomende vreemdelingen en nieuwe Belgen naast elkaar gezet makende de onderlinge dynamiek duidelijk, na 3 5 jaar is omzetting naar nieuwe Belg zichtbaar, na 2 jaar bij erkende vluchtelingen.

Dia 35

Oude Belgen ('autochtonen') kalven af, nieuwe Belgen, hun kinderen groeien aan en vreemdelingen blijven constant doordat er enberzijds elk jaar bijkomen, maar anderen Belg worden. Een zich versterkende evolutie

Dia 36

Het AD SEI (oude NIS) en het Planbureau hebben in 2008 nieuwe bevolkingsprojecties opgemaakt, evenwel zonder de vreemdelingen en 'nieuwe Belgen' te differentiren. Antwoord op onze vraag waarom: 1. De hypothesen ter zake zijn moeilijk op te stellen dat wil niet zeggen dat die zonder waarde zijn want soms is een dergelijke benadering efficinter dan een meer in detail uitgewerkte maar onvolledige benadering Aantal verwervingen van de Belgische nationaliteit werd enkel in het model ingevoerd om andere demografische variabelen (vruchtbaarheid en nieuwe migraties) beter te benaderen. 2. Die materie is bijzonder gevoelig. De kleinste zinspeling naar cijfers kan verkeerd genterpreteerd worden en door specifieke milieus gerecupereerd worden, wanneer die cijfers alleen maar (redelijke maar weliswaar) hypothesen zijn. Zo werd ons meegedeeld door een redactrice van het rapport. De parameters zoals gehanteerd in het rapport hebben we toegepast op de Belgwordingen en vreemdelingenevolutie tot 2020

Dia 37

Hoe ziet de toekomst er uit? De immigratie naar Belgi stijgt tot 2012 naar een maximum van 125.000. De waarneming 2007 overstijgt evenwel al de projectie voor 2007. (Vreemdelingen + Belgen)

Dia 38

De projectie van vreemdelingen die weggaan, met piek in 2024, overstijgt de waarneming in 2007. Het saldo zal daarom hoger zal liggen dan voorzien omdat er minder vreemdelingen weggaan.

Dia 39

Het migratiesaldo benadert in 2007 al het voorziene niveau van 2012 door een combinatie van hogere immigratie en een lagere emigratie.

Dia 40

Bevolkingsevolutie Belgi 1989-2060 van 10,5 miljoen in 2007 tot 11,5 miljoen in 2020 en 12,6 miljoen in 2060 vooral door immigratie en een belangrijk geboortesaldo dat evenwel vanaf 2036 dalend is.

Dia 41

Migratiesaldo per gewest, zonder rekening te houden met het natuurlijk saldo of geboorten bij vreemdelingen. Brussel en Vlaanderen dragen in gelijke mate bij tot de migratie, wat vooral voor Brussel relatief hoger is.

Dia 42

De bevolkingsdynamiek in Brussel, vreemdelingen en Belgen samen tussen 2007 en 2020, voortgaande op de bevolkingsprojecties PB-NIS Aantal inwoners op 01/01/2007 1.031.125 _ Inschrijvingen tot 2020 _ - Geboorten + 267.432 - Immigratie + 566.698 Totaal bijkomende inwoners + 834.130 Uitschrijvingen tot 2020 - Overlijdens - 128.047 - Emigratie - 297.230 Totaal uitschrijvingen (zonder verhuis) - 425.277 Saldi (zonder verhuis) - Geboortesaldo +139.385 - Migratiesaldo + 269.468 Verschil inschrijvingen en uitschrijvingen + 408.853 Verhuis van Brusselse inwoners naar andere gewesten - 229.762 Netto stijging aantal inwoners + 179.091 Aantal inwoners op 01/01/2020 1.210.302 _

Dia 43

In de migratiestromen per gewest moet rekening gehouden worden de verhuis van het ene gewest naar het andere. Brussel verschijnt, in de projecties, als de toegangspoort voor migratie naar andere gewesten.

Dia 44

In het Vlaamse gewest laat de projectie een bevolkingsevolutie zien van 6.117.440 inwoners in 2007 zien tot 5.586.713 in 2020 en tot 7 miljoen in 2056, als het natuurlijk saldo 0 geworden is.

Dia 45

Het Waals gewest groeit van 3.4 miljoen in 2007 naar 3,8 miljoen in 2020 en 4,3 miljoen in 2058. Geboortesaldo blijft op peil en een beperkte migratie vooral door verhuizing vanuit andere gewesten

Dia 46

Een korte studie van Sint-Jans-Molenbeek, waar het onbegrijpelijk is dat het zo kalm blijft. Demografische vergelijking met Mechelen en Hasselt om de Molenbeekse evolutie in profiel te zetten.

Dia 47

Drie vergelijkbare gemeenten tot 2000 met Molenbeek,, als stedelijke ingesloten gemeente in galop naar 87. 321 inwoners op 13/10/2009. Spreken over mislukte integratie is ontkennen van de migratiedynamiek

Dia 48

Als Mechelen en Hasselt hun aantal inwoners op enkele jaren tijd met 22% zouden zien stijgen, goeddeels jongeren en kinderen, en meestal beneden de armoedegrens die gemeentelijk budget niet verhogen

Dia 49

Er is niet alleen aangroei, ook een versnelling in de aangroei, die op zich problemen stelt; elke oplossing in een jaar schiet tekort in een volgend jaar. In Hasselt Mechelen is lichte aangroei constant.

Dia 50

De geschetste aangroei is het 'saldo', maar Molenbeek heeft een negatief verhuissaldo, er vrlaten meer mensen de gemeenten voor verhuis binnen Belgi dan er bijkomen. De chte aangroei is dus hoger. Kerncijfers bevolkingsevolutie Sint-Jans-Molenbeek Op 01/01Aangroei zonder verhuis Aangroei na verhuis Verhuis- saldo Verhuis in 200578.5202.7071.357-1.3505.617 200679.8772.8061.755-1.0515.929 200781.6323.2852.042-1.2435.887 200883.6742.202 200985.8761.445 13/okt/0987.321

Dia 51

De verhuiscijfers van Molenbeek: op 8 jaar tijd zijn 43.959 personen die reeds in Belgi woonden naar Molenbeek verhuisd en 52.488 zijn uit Molenbeek vertrokken naar een andere gemeenten in Belgi

Dia 52

Toenamefactoren van de bevolking in Molenbeek tussen 1989 en 2007. Geboorte en immigratie samen stijgen boven 3.500 uit in 2007.

Dia 53

Afnamefactoren bevolking in Molenbeek. Beperkt aantal overlijdens en minimale emigratie (verhuis naar het buitenland). De ambtshalve schrapping zijn legaal verblijvenden die meer aangetroffen worden.

Dia 54

Nieuwe vreemdelingen en Belgwording naar nationaliteit 2007. Hier weerspiegelt het profiel van de nieuwe immigratie: Polen, roemen, Bulgaren, Congo, Pakistan naast Fransen, Marokkanen en Turken)

Dia 55

Romeni en Bulgarije zijn absolute stijgers, maar ook rusland en Kameroen, duitsland en India zijn belangrijke immigratielanden voor Belgi naast grote vier: Marokko, Turkije, Nederland en Frankrijk

Dia 56

Wat is de draagkracht van een stedelijke gemeente, van het Brusselse gewest? 45% van de met woningen bebouwde oppervlakte zijn huizen/hoeven in Molenbeek, in Mechelen, Hasselt is dat + 90%

Dia 57

In Mechelen en Hasselt is per bewoner 7x meer tuin en recreatieruimte in Mechelen 14x meer overdekte recreatie/sportruimte, in Hasselt 24 maal, en 6x meer m2 woonruimte in Mechelen, 10 x meer in Hasselt

Dia 58

Het aantal m2 bebouwde oppervlakte per inwoner in Molenbeek voor recreatie en sport is op 20 jaar gelijk gebleven, inbegrepen 25% stijging bevolking, in Mechelen verdubbelde het, in Hasselt licht gestegen.

Dia 59

Besluit: In Brussel is tussen 1961 en 2005, op nog geen 45 jaar tijd, 50% van de bevolking overgegaan van 'autochtoon' naar 'allochtoon'. Vooral de niet-Europese vreemdeling is in hoge mate Belg geworden, Van 56% naar 75% tegen 2020, met 1/2 niet-Europese afkomst.

Dia 60

Migratie en asielcijfers en profiel Deze slides en linken naar erin verwerkt materiaal kunnen verder gexploreerd worden op www.npdata.be/migratie