VolZin | 17 februari 2012

‘Happinez is belangrijk voor Nederland’

Hoofdredacteur Marije de Jong over accepteren, loslaten en oplagecijfers

De mindstyle-glossy Happinez is vreselijk succesvol met verhalen over innerlijke groei en luxueuze hebbedingen. Is dat een moeilijk vol te houden spagaat, nu de behoefte aan een maatschappelijk ‘wij-gevoel’ toeneemt? Marije de Jong vindt van niet: “Het is onzin dat spiritualiteit omtdaan moet zijn van al het aardse. Uiterlijke schoonheid versterkt juist het wij-gevoel.”

Door Geertje cornelissen foto’s jeroen van der spek

8

“Eerder vielen zulke verhalen me nauwelijks op. Nu

raken ze me echt.” Marije de Jong (56), zwart jurkje, fel

rode sjaal, bladert door een recent Happinez-nummer.

Ze stopt bij een foto van een zestal familieleden. Ze

staan met hun ruggen naar de camera en hun voeten

in de Indische Oceaan. Daar verstrooiden ze de as van

hun vader en opa. “Zie je hoe de rimpelingen in het

water naar hen toekomen? Dat kan geen toeval zijn.” De

Jong begon april vorig jaar als hoofdredacteur bij Hap-

pinez. Voor die tijd stond ze aan het roer van vrouwen-

blad Esta. “Ik moest met een kleine club een tijdschrift

maken dat tweewekelijks verschijnt. De lat lag heel

hoog. Zoiets houd je maar een beperkte periode vol. Ik

was enorm toe aan iets nieuws.” Dat nieuwe vond ze bij

Happinez, een van ’s lands grootste glossy’s. Wat begon

in een schuur, in de achtertuin van oprichtster Inez van

Oord, groeide uit tot een maandblad dat de juiste snaar

raakt bij een brede groep spiritueel geïnteresseerden.

Naast het tijdschrift is er een Happinez boekenfonds

en een webshop met allerlei luxueuze producten – van

sieraden tot massageolie. Sinds vorig jaar kent het

tijdschrift ook een Duitse, Oostenrijkse en Zwitserse va-

riant. Inez van Oord stopte in 2008 als hoofdredacteur.

Ruud Hollander, eerder hoofdredacteur van Psychologie

Magazine, nam die taak van haar over totdat hij als

uitgever verder ging.

In het begin had je niet zo’n zin in het hoofdredac-teurschap, zei je voorganger Ruud Hollander vorig jaar in De Volkskrant. Wat hield je tegen?“Het blad is zo ongelofelijk succesvol. Dat idee vond ik

heel heftig. Ook vroeg ik me af of ik er niet te nuchter

voor was. Ik twijfelde of ik genoeg zou hebben met

thema’s als pendelen of mandala’s (een voorstelling van

het onbewuste zelf, red.). Maar naarmate ik me erin

verdiepte, raakte die materie me toch. Ik geloof echt

niet dat een voorwerp je letterlijk vertelt wat er morgen

gebeurt. Maar wel dat je, bijvoorbeeld door te pende-

len, een antwoord uit je onderbewustzijn naar boven

kunt halen. Hoe meer ik Happinez bestudeerde, hoe

meer ik open stond voor dingen waar ik voorheen geen

acht op sloeg. En hoe meer ik concludeerde dat de the-

matiek bij me past. Mijn onbevangenheid op dit gebied

was, denk ik, een pré bij de sollicitatie. Natuurlijk hielp

het dat ik veel ervaring had als bladenmaker. Ik ben

zeker niet aangenomen vanwege mijn complete kennis

op het gebied van religieuze stromingen en spirituele

leiders.”

Wat zegt de term ‘spiritualiteit’ jou? “Het is een containerbegrip. Ik ben nu spiritueler dan

vroeger, maar dat betekent niet dat ik aan yoga doe of

mediteer volgens het boekje. Voor mij houdt het in dat

ik beter met vragen en onzekerheden kan leven dan

voorheen. Ik heb geaccepteerd dat ik niet alles kan en

hoef te weten in een mensenleven.”

Hoe uit zich dat zoal?“Een paar jaar terug sloeg ik niet snel een aflevering

over van Pauw & Witteman. Ik wilde op de hoogte zijn,

anders kon ik niet naar bed. In de auto luisterde ik altijd

naar Radio 1, nu is dat meestal Radio 4, of een luis-

terboek. Ik blijf steeds vaker dicht bij wat ik werkelijk

belangrijk vind. Zoals familiebanden. Samenzijn. Eens

per maand neem ik de tijd om uitgebreid te eten met

mijn drie zoons. Dat zijn heel waardevolle momenten.

Mijn werk bij Happinez maakt dat ik hier intensiever

bij stilsta. Je kunt ook niet altijd doorjakkeren als je

voor dit blad werkt. Dat past niet. Practice what you

preach. Laatst brachten we een artikel over perfectie. En

waarom mensen dit zo nastrevenswaardig vinden. Die

vraag hield me nog een tijdje bezig. Want is perfectie

werkelijk zo belangrijk?”

Ben je zelf geen perfectionist, in je streven naar een ideaal tijdschrift? “Ja, toch ook weer wel. Ik heb altijd veel van mezelf ge-

vraagd. Als fulltime werkende moeder was ik mijn tijd

INtervIew

397068.indd 2 13-2-2012 11:29:02

‘Ik twijfelde of ik genoeg affiniteit zou hebben met pendelen of mandala’s, maar het bleek me toch te raken’

17 februari 2012 | VolZin 9

397068.indd 3 13-2-2012 11:29:24

10

ver vooruit, bijvoorbeeld. Maar ik heb gemerkt dat het

leven meer stroomt als je zaken loslaat. Als je aanvaardt

dat de dingen niet altijd gaan zoals je ze had gepland.

Dat lukt me steeds beter. Waarom zou je je vastklam-

pen aan zogenaamde zekerheden? Er zijn alleen maar

schijnzekerheden. Behalve dat je in het hier en het nu

aanwezig bent.”

Hoe belangrijk is Happinez? “Voor Nederland is ons gedachtegoed absoluut be-

langrijk. Ik zie zoveel vluchtigheid, cynisme en diepge-

wortelde achterdocht om me heen. Het aantal media is

de laatste jaren vertienvoudigd. Alles draait om scoops

en bekende namen. Wij proberen daarin een tegenge-

luid te bieden. Toen ik begon als journalist, belde ik de

vrouw van de minister en kon ik zo bij haar op de koffie

komen voor een interview. Zoiets is nu ondenkbaar. Dat

is best frustrerend. Daarom vind ik het een verademing

dat ik me niet hoef te richten op mensen die bovenaan

ieders medialijstje prijken. De inhoud staat voorop.”

Er is ook kritiek op die inhoud. Happinez biedt feel-good spiritualiteit en vermijdt angstvallig moeilijker zaken als lijden en dood. Daardoor mist het blad diepgang.“Diepgang kenmerkt zich niet door moeilijke zinnen

of lange verhalen. Diepgang zit in interessante ge-

dachten. In ideeën en beelden die het leven gelaagder

maken. Thema’s als lijden en de dood horen daarbij.

Die schuwen we heus niet. Laatst hadden we een artikel

over manieren om iemand te troosten. En een column

van de weduwe van Karel Glastra van Loon. De mensen

die wij spreken zijn vaak door diepe dalen gegaan om

opnieuw inspiratie te vinden. Treurige gebeurtenissen

kunnen een katalysator zijn voor het hervinden van

levensvreugde. Je wilt toch geen boodschap van hel en

verdoemenis prediken? Je moet vooruit.”

Hoe is Happinez inhoudelijk vooruitgegaan, sinds de begintijd?“Daarvoor zou ik een grondige analyse moeten uitvoe-

ren. Maar we ontwikkelen ons nu door mee te gaan met

de tijd. Door in te spelen op wat er leeft onder mensen

en op nieuwe, maatschappelijke verschijnselen. Zoals

het wij-tijdperk.”

In het januarinummer ‘Samen’ schrijf je daarover in je editorial: ‘Na jaren van ieder voor zich, willen we ons weer met elkaar verwant voelen. Overal zie ik voortekenen van een nieuwe tijd: het wij-tijdperk.’ Welke voortekenen zie je?“Het mooiste voorbeeld vind ik de opstanden in

Noord-Afrika. Dat ze daar zo massaal opkomen voor

hun rechten. Ook hechten mensen steeds meer waarde

aan familiebanden. In mijn tijd was het niet hip om

een innige band te hebben met je ouders. Je moest je

eigen leven leiden. Dat self-centered denken is nu op

zijn retour. Toen mijn moeder stierf, merkte ik weer hoe

belangrijk naastenliefde is. Hoe fijn het is als je op an-

deren kunt terugvallen. Daarvan ben ik me nu bewuster

dan ooit tevoren. In Happinez geven we invulling aan

het wij-gevoel door er bijvoorbeeld een themanummer

aan te wijden. Maar ook een onderwerp als ‘hoe kun je

lichter leven’ brengen we vanuit het idee dat je anderen

geen steun kunt bieden als je zelf niet in balans bent.”

Jullie prijzen allerlei luxueuze spullen aan. Staat die commerciële kant van Happinez niet haaks op een wij-gevoel?“We krijgen wel eens brieven van mensen die aandacht

VolZin | 17 februari 2012

Marije de Jong zet Happinez voort

Marije de Jong (56) studeerde Nederlands aan de Universiteit van Amsterdam (UvA). Ze is moeder van drie zoons en woont in Haarlem. De Jong was eerder hoofdredacteur van Viva (‘voor de jonge, onafhanke-lijke, werkende vrouw’) en Esta (‘voor de vrouw die Viva ontgroeid is’). In april 2011 volgde ze Ruud Hollander op als hoofd-redacteur van Happinez. Hollander is nog steeds aan het tijdschrift verbonden als uitgever en creatief directeur. De Jong ziet het als haar belangrijkste taak om de begeestering van Happinez-oprichtster Inez van Oord voort te zetten.

397068.indd 4 13-2-2012 11:29:28

voor een crème van een paar tientjes abject vinden.

Ik zie de discrepantie tussen een wij-gevoel en het

aanprijzen van mooie spullen niet zo. Aandacht voor

uiterlijke schoonheid versterkt het wij-gevoel juist. Het

is prettig om naar iemand te kijken die zichzelf

de moeite waard vindt. Die het leven viert en oog

heeft voor schoonheid. Ik vind het onzin dat spiritu-

aliteit ontdaan moet zijn van al het aardse. Liefde zit

ook in mooie spullen, mits ze met liefde en aandacht

gemaakt zijn. Bovendien zijn alle producten die we in

ons blad aanprijzen fair trade. Dat keiharde consumen-

tisme van de Primark (keten met budgetkleding en ac-

cessoires, red.) zie je bij ons niet. Daar heb ik helemaal

niets mee.”

Happinez-oprichtster Inez van Oord was een boeg-beeld voor het tijdschrift. Haar naam ligt zelfs ver-ankerd in de naam van het blad (‘Inez’ in ‘Happinez’, red.). Zie jij jezelf als nieuw boegbeeld?“Nee, het draait niet om mij. Ik zie mezelf meer als

gastvrouw. Iemand die de lezer ontvangt met een

persoonlijk welkomstwoord. Ik vind het mijn belang-

rijkste taak om de begeestering van Inez voort te zetten.

Zonder haar na te apen. Wat Inez kenmerkt, is dat zij

op haar eigen kompas vaart. Niemand had gedacht dat

Happinez zo groot zou worden, maar zij vertrouwde op

haar intuïtie. Dat doe ik ook en deze redactie leent zich

daar uitstekend voor. We stimuleren elkaar om ideeën

voor thema’s en vormgeving in te brengen die dicht bij

onszelf liggen. Natuurlijk behandelen we ook onder-

werpen waar ikzelf minder voeling mee heb. Zoals het

fenomeen trillingsgetal. Iets heel abstracts. Probeer het

maar eens concreet uit te leggen, zonder te vervallen in

zweverige termen. Het is mijn taak om de juiste schrij-

ver aan zo’n onderwerp te koppelen. Vervolgens moet

je het verhaal vertalen naar beeld; dat is een kunst op

zich. Maar mijn aanpak is niet radicaal anders dan die

van mijn voorgangers. Ik geloof ook niet dat het goed is

om als nieuwe hoofdredacteur het roer helemaal om te

gooien. Mensen lezen je blad niet voor niets.”

De oplagecijfers van Happinez stijgen de laatste jaren niet meer. Is de top van de Nederlandse markt bereikt?“Happinez is qua oplage zeer stabiel en nog steeds een

van de meest succesvolle tijdschriften. Natuurlijk wil

ik dat zoveel mogelijk mensen ons blad lezen, maar we

gaan met de flow. We zitten nu op een goed spoor. Ons

tijdschrift sluit naadloos aan bij wat veel mensen zoe-

ken. En we zouden zomaar nog groter kunnen worden.

Het verbaasde mij in mijn begintijd als hoofdredacteur

hoeveel twintigers Happinez lezen en bezig zijn met

zaken als mindfulness en meditatie. Ik vind dat je je

niet moet blindstaren op cijfers. Je moet vertrouwen in

17 februari 2012 | VolZin

hetgeen waar je voor staat. Zoals Inez dat ook deed toen

ze begon. Dan komen die cijfers vanzelf.”

Je informeerde wel naar de oplagecijfers van VolZin.“Ik moet zuinig met mijn tijd omgaan. Als ik weet dat

een tijdschrift heel weinig lezers heeft, dan stel ik mijn

prioriteiten toch anders. Ik kan het me niet permitteren

om op ieder verzoek in te gaan. Daar heb ik het te druk

voor.”

In de beginperiode van Happinez kwam het christen-dom er bij jullie niet in. Nog altijd ligt de nadruk op oosterse filosofie. Is het geen tijd om een frisse blik te werpen op de religie die zo bepalend is geweest voor onze cultuur?“Jazeker. En dat doen we ook. We hebben jarenlang de

rubriek Geloof, hoop en liefde gehad, gebaseerd op de

beroemde lezing van de Korinthiërs. Ook brachten we

artikelen over de Katharen, gnostici en de Jezus-revival.

In het januarinummer staat een interview met Huub

Oosterhuis en zijn kinderen. Daarin lees je dat de Bijbel

in zijn beleving geschreven is om mensen te helpen

solidair te zijn. Er is zoiets als het christendom van

het woord en het christendom van de geest. Die geest

vertaalt zich in universele waarden als naastenliefde en

vergevingsgezindheid. Daar besteden we aandacht aan.

We laten zien hoe het christendom mensen inspireert.”

Inspireert het jou?“De universele waarden die ik noemde, inspireren mij.

Tot mijn twaalfde ging ik elke zondag naar de katho-

lieke kerk. Daarna is dat heel natuurlijk afgelopen. Mijn

ouders zijn nog wel hun levenlang gegaan, maar heb-

ben mij nooit gedwongen. Ze waren ontzettend lief en

hartelijk. Ze gaven me prachtige levenslessen mee.”

Zoals?“Tegen mijn moeder klaagde ik eens over die afzichte-

lijke, lichtgevende kerstmannen die je jaarlijks ziet. Ik

was me daar vreselijk over aan het opwinden. Zij bracht

me tot bedaren. Ze drukte me op het hart om me niet te

concentreren op wat lelijk is, maar op wat mooi is. Het

bespaart je zoveel energie. Mijn moeder was mijn meest

barmhartige spiegel. Ik kom uit een warm nest. Mijn

ouders steunden me in alles wat ik deed. Ze hebben me

enorm veel vertrouwen in mezelf gegeven. Het idee dat

ik goed ben zoals ik ben. Daar ben ik hen nog dagelijks

dankbaar voor.” ■

11

‘In mijn tijd was een innige band hebben met je ouders niet hip; dat self-centered denken is op z’n retour’

397068.indd 5 13-2-2012 11:29:29