Mantelzorg in bewegingJaarverslag 2016 Steunpunt Mantelzorg Land van Cuijk

Vlnr: Marjo Mooren, Jose Fleuren, Ann Geelen, Will Dekkers

VoorwoordMantelzorg is in beweging in het Land van Cuijk. Verschillende organisaties hebben ook het afgelopen jaar weer positieve stappen gezet op het gebied van mantelzorg!

Zo hebben de eerste acht organisaties de landelijke erkenning ‘Mantelzorgvriendelijke werkgever’ in ontvangst genomen. Er is ook volop aandacht en meer zicht op respijtzorg, zodat mantelzorgers beter geïnformeerd worden over waar ze terecht kunnen voor vervangende mantelzorg. Binnen verschillende zorgorganisaties hebben we een adviserende rol bij het optimaliseren van de samenwerking met mantelzorgers en familie.

Maar ook de mantelzorgers zelf zijn in beweging. Ze houden vaak veel ballen tegelijk in de lucht en proberen in balans te blijven om zorg te combineren met werk, hobby’s en sociale contacten. Ook blijft de druk op mantelzorgers toenemen. Mensen moeten langer thuis blijven wonen, terwijl de landelijke ontwikkelingen ertoe leiden dat de zorg thuis vaak moeilijk te organiseren is.

Steunpunt Mantelzorg Land van Cuijk streeft naar de herkenning en erkenning van mantelzorgers, met aandacht en ruimte voor hun werk en hun wensen. Welke zorg wil en kan de mantelzorger verlenen? En wat heeft hij daarvoor nodig? Goede en gelijkwaardige samenwerking tussen zorgprofessionals en mantelzorgers is daarbij belangrijk. We streven ernaar dat mantelzorgers meer voldoening uit hun werk halen, de regie over hun leven houden en niet overbelast raken.

Om zoveel mogelijk mantelzorgers te bereiken hebben we nauw samengewerkt met onze partners en dat blijven we doen. Door de oprichting van het platform samenwerking mantelzorg zien we dat mantelzorg meer op de agenda komt staan binnen de organisaties.

Steunpunt Mantelzorg Land van Cuijk is en blijft in beweging: naast het informeren van beroepskrachten hopen we ook meer interesse en begrip over te brengen en mensen te inspireren om in beweging te komen voor mantelzorg!

Maart 2017Team Steunpunt Mantelzorg Land van Cuijk

M11_054782_2017.indd 1 22-03-17 13:09

Individuele ondersteuning

van mantelzorgers

Iedere mantelzorger zit weleens met vragen. Wanneer ben ik mantelzorger? Hoe vraag ik een indicatie aan? Welke organi-satie is gespecialiseerd in een bepaald ziektebeeld? Waar kan ik terecht voor hulp wanneer de zorg zwaarder en intensiever wordt? En hoe zit het met de wet- en regelgeving?

Onze mantelzorgconsulenten zijn hiervoor het aanspreekpunt. Soms is een mantelzorger al geholpen met goede uitleg via de telefoon, mail of een verwijzing naar onze website of andere organisatie. Veel mantelzorgers willen graag hun verhaal kwijt en hebben behoefte aan een luisterend oor. Dit kan tijdens een persoonlijk gesprek bij ons op locatie, thuis of elders.

Voor mantelzorgers

Voor professionals en vrijwilligers

Informatie voor mantelzorgers

Met regelmaat werden er in 2016 thema- en informatiebijeen-komsten georganiseerd voor mantelzorgers. Hierbij werden actu-ele onderwerpen behandeld die voor mantelzorgers van belang zijn zoals wet- en regelgeving, het pgb en informatie over fi -nanciële tegemoetkomingen. In totaal zijn er 26 bijeenkomsten georganiseerd, met bijna 3174 belangstellenden.

Verschillende themabijeenkomsten werden georganiseerd in samenwerking met partners. Deze bijeenkomsten waren vaak gericht op specifi eke ziektebeelden en thema´s. Bijvoorbeeld voor mantelzorg rondom autisme binnen de familie, mensen met NAH, Parkinson, Alzheimer en ‘ontspoorde zorg’. De bijeenkom-sten werden druk bezocht en hadden als doel; meer herkenning en erkenning voor mantelzorgers.

Verder zijn de cursussen ‘De zorg de baas’ en de training ‘Loyaal aan je familie of aan je baas?’ van start gegaan. Tijdens de eerst-genoemde cursus staan mantelzorgers stil bij hun situatie. Ze le-ren om de regie over hun eigen leven te houden en om in balans te blijven. Tijdens de genoemde training leren werkende mantel-zorgers hoe ze werk, vrije tijd en zorg beter kunnen combineren.

Steunpunt Mantelzorg verzorgde in 2016 op verzoek ook lezin-gen, interviews, inleidingen en/of voorlichting voor uiteenlo-pende doelgroepen. Er zijn onder andere presentaties gegeven bij diverse familieavonden, informatiemarkten en -beurzen, fi ttestdagen en diverse cursussen voor mantelzorgers. De pre-sentaties gingen over mantelzorg, ons ondersteuningsaanbod en andere relevante thema’s.

Nieuwsbrief

Via de nieuwsbrief informeren we mantelzorgers over het lokale ondersteuningsaanbod en de wet- en regelgeving. Ook worden er ervaringsverhalen gedeeld, themaverhalen en nieuws op het gebied van mantelzorg. Doordat we afgelopen jaar veel meer mantelzorgers hebben bereikt is de oplage van de nieuwsbrief in 2016 toegenomen met 1000 abonnees.

Dag van de Mantelzorg

Mantelzorgers hebben niet alleen behoefte aan ondersteuning, informatie en advies, maar ook aan ontspanning en het ontmoe-ten van lotgenoten. Daarom organiseert Steunpunt Mantelzorg Land van Cuijk al jaren een speciale ‘verwendag’ voor mantel-zorgers op de landelijk Dag van de Mantelzorg. Op 11 november 2016 bezochten ruim 300 mantelzorgers de georganiseerde ver-wendagen in Oelbroeck in Sint Anthonis.

Mantelzorgwaardering

Voor het tweede jaar hebben we in opdracht van de gemeenten de mantelzorgwaardering uitgevoerd. In 2016 ontvingen we in totaal 1790 aanvragen voor het mantelzorgcompliment. Dit is iets minder ten opzicht van vorig jaar toen we 1879 aanvragen ontvingen. We proberen zicht te krijgen op de reden hiervan.

Mantelzorggroepen

Mantelzorgers ondersteunen elkaar met hun ervaringen. De mantelzorggroepen geven mantelzorgers de kans om andere mantelzorgers te ontmoeten, hun verhaal te delen en tips uit te wisselen. Het programma wordt door de mantelzorgers zelf bepaald. Meestal is het een mix van ervaringen delen, informatie uit-wisselen en ontspanning. Er waren ook bijeenkomsten, speci-aal voor mantelzorgers met een migratie achtergrond.

In het Land van Cuijk organiseert Steunpunt Mantelzorg daar-om al jaren maandelijkse bijeenkomsten voor mantelzorgers in de gemeenten Cuijk en Boxmeer. In 2016 zijn we de sa-menwerking met ‘ONS welzijn’ en ‘Brabantzorg’ gestart met de oprichting van een mantelzorggroep in Grave. Mede hierdoor is het aantal deelnemers toegenomen met 219 personen.

WandelenOok was er in 2016 opnieuw de mogelijkheid voor mantelzorgers om te wandelen met lotgenoten waarbij men op een informele en ontspannen manier ervaringen kan delen en steun aan elkaar geeft. Tijdens de wandelingen werden verschillende respijtvoorzieningen bezocht, zoals dagbesteding en zorgboerderijen. De wandelingen rouleerden per gemeente. In totaal hebben 533 mantelzorgers deelgenomen aan deze mantelzorggroepen en wandelingen.

Ik heb veel steun ervaren- tips gekregen- ideeen gedeeld- luisterende oren gehad. Dit alles heb ik als zeer prettig ervaren!

Deelnemer van de cursus de “zorg de baas”

Expertisecentrum

Steunpunt Mantelzorg is een expertisecentrum waar ook profes-sionals en vrijwilligers terecht kunnen voor informatie over de sociale kaart, wet- en regelgeving, methodieken en instrumenten die gebruikt kunnen worden bij de ondersteuning van mantelzor-gers. Ook gaat we als steunpunt waar nodig in gesprek binnen teams voor methodiek- of themabesprekingen, signalering en casuïstiekbesprekingen en het geven van trainingen.

M11_054782_2017.indd 2 22-03-17 13:09

Voor professionals en vrijwilligers

Met regelmaat werden er in 2016 thema- en informatiebijeen-komsten georganiseerd voor mantelzorgers. Hierbij werden actu-ele onderwerpen behandeld die voor mantelzorgers van belang

nanciële tegemoetkomingen. In totaal zijn er 26 bijeenkomsten

voor mantelzorg rondom autisme binnen de familie, mensen met NAH, Parkinson, Alzheimer en ‘ontspoorde zorg’. De bijeenkom-sten werden druk bezocht en hadden als doel; meer herkenning

Verder zijn de cursussen ‘De zorg de baas’ en de training ‘Loyaal aan je familie of aan je baas?’ van start gegaan. Tijdens de eerst-genoemde cursus staan mantelzorgers stil bij hun situatie. Ze le-ren om de regie over hun eigen leven te houden en om in balans te blijven. Tijdens de genoemde training leren werkende mantel-zorgers hoe ze werk, vrije tijd en zorg beter kunnen combineren.

Steunpunt Mantelzorg verzorgde in 2016 op verzoek ook lezin-gen, interviews, inleidingen en/of voorlichting voor uiteenlo-pende doelgroepen. Er zijn onder andere presentaties gegeven

fi ttestdagen en diverse cursussen voor mantelzorgers. De pre-sentaties gingen over mantelzorg, ons ondersteuningsaanbod en

Ook worden er ervaringsverhalen gedeeld, themaverhalen en nieuws op het gebied van mantelzorg. Doordat we afgelopen jaar veel meer mantelzorgers hebben bereikt is de oplage van

Dag van de Mantelzorg

Mantelzorgers hebben niet alleen behoefte aan ondersteuning, informatie en advies, maar ook aan ontspanning en het ontmoe-ten van lotgenoten. Daarom organiseert Steunpunt Mantelzorg Land van Cuijk al jaren een speciale ‘verwendag’ voor mantel-zorgers op de landelijk Dag van de Mantelzorg. Op 11 november 2016 bezochten ruim 300 mantelzorgers de georganiseerde ver-wendagen in Oelbroeck in Sint Anthonis.

Mantelzorgwaardering

Voor het tweede jaar hebben we in opdracht van de gemeenten de mantelzorgwaardering uitgevoerd. In 2016 ontvingen we in totaal 1790 aanvragen voor het mantelzorgcompliment. Dit is iets minder ten opzicht van vorig jaar toen we 1879 aanvragen ontvingen. We proberen zicht te krijgen op de reden hiervan.

De samenwerking met Steunpunt Land van Cuijk verloopt prima. De samenwerking is erop

gericht om meer aandacht voor mantelzorgers van mensen met psychische en psychiatrische

problemen te vragen. Het afgelopen jaar bestond de samenwerking uit een speciale uitgave

van de mantelzorgkrant waarin deze mantelzorgers centraal stonden. Daarnaast wordt het

ondersteuningsaanbod van Indigo voor deze mantelzorgers in elke uitgave meegenomen. We

maken goed gebruik van elkaars specifi eke expertise rond voorlichting, advies en ondersteuning.

Maria Naus preventieadviseur Indigo Brabant regio Land van Cuijk

maken goed gebruik van elkaars specifi eke expertise rond voorlichting, advies en ondersteuning.

Expertisecentrum

Steunpunt Mantelzorg is een expertisecentrum waar ook profes-sionals en vrijwilligers terecht kunnen voor informatie over de sociale kaart, wet- en regelgeving, methodieken en instrumenten die gebruikt kunnen worden bij de ondersteuning van mantelzor-gers. Ook gaat we als steunpunt waar nodig in gesprek binnen teams voor methodiek- of themabesprekingen, signalering en casuïstiekbesprekingen en het geven van trainingen.

We denken met organisaties mee en adviseren hen hoe zij de mantelzorgers kunnen ondersteunen en inzicht kunnen krijgen in de behoeften van mantelzorgers. Zo organiseerden we net-werkbijeenkomsten over jonge mantelzorgers, de training ‘In gesprek met de mantelzorger’, gaven we hierin scholing aan huisartsen en voorlichting bij verschillende teams waaronder GGZ-medewerkers en medewerkers van het CJG.In 2016 zijn er 15 bijeenkomsten georganiseerd, waarbij in totaal 483 beroepskrachten aanwezig waren.

Ik kwam bij de mantelzorggroep Grave uit via een oproep in de Graafsche krant. Eerst dacht ik; dat is niets voor mij. Er zaten vooral mensen bij die voor hun partners of ouders zorgden en wij hebben de zorg voor onze kinderen. Maar het tegendeel is waar. De mantelzorggroep heeft een luisterend oor, geeft praktische tips en helpt. Nooit gedacht dat ik me zo thuis zou voelen bij een groep met zoveel verschillende mensen en hun dagelijkse zorg voor hun naaste. De hoogtepunten zijn toch wel de uitstapjes of doe-middag. Even lekker verwend worden, even uit de zorgmodus. Ik heb de nieuwe data alweer in mijn agenda staan en zal zeker weer aanschuiven. Ik hoop dat er nog meer mensen die zoals wij de zorg voor kinderen hebben ook de weg naar deze groep vinden want het is zeker de moeite waard.

Ik ben er trots op dat ik een mantelzorger ben!Yvonne Broensmantelzorger

M11_054782_2017.indd 3 22-03-17 13:10

Werkgroep goed toerusten van

de vrijwilligers

Steunpunt Mantelzorg Land van Cuijk heeft in 2015 samen met Sociom de notitie ‘Vrijuit over vrijwillige inzet’ geschreven. De notitie staat vol met tips, voorbeelden en adviezen en wordt als leidraad gebruikt binnen de werkgroep goed toerusten van de vrijwilligers. In deze werkgroep zijn vrijwilligersorganisaties vertegenwoordigd waar ze samen bekijken hoe ze de positie van het vrijwilligerswerk kunnen versterken en hoe ze gezamenlijk vrijwilligerswerk kunnen stimuleren en ondersteunen.

Werkgroep samenwerking formele

en informele zorg

Verschillende zorgorganisaties zijn bezig om de samenwerking tussen formele en informele zorg te verbeteren binnen hun organisaties. Medewerkers zijn vaak een belangrijke aanspreek-punt en kunnen hun sociaal netwerk, zoals familie en vrienden, betrekken bij de zorg. Maar medewerkers zijn zich vaak nog niet bewust wat hun rol voor de mantelzorgers kan zijn. Voor man-telzorgers, die emotioneel betrokken zijn, is het vaak lastig om de zorg over te dragen. Optimale zorg bereik je door optimale samenwerking tussen degene die zorg ontvangt, de betrokken mantelzorgers en professionele zorgverleners. Iedere organisatie is op zijn eigen manier bezig om het proces te verbeteren en binnen de werkgroep samenwerking formele en informele zorg worden ervaringen gedeeld en vindt er uitwisseling van infor-matie over methodieken, instrumenten en ervaringen plaats.

Werkgroep mantelzorg en werk

Werkgroep mantelzorg en werk zet zich in voor mantelzorgvrien-delijk werken. Zij informeren en stimuleren organisaties om mantelzorg op de agenda te zetten en zo werknemers met man-telzorgtaken te ondersteunen. Het begin is gemaakt; in decem-ber 2016 ontvingen maar liefst acht organisaties in Land van Cuijk voor het eerst het landelijke certificaat ‘Mantelzorgvrien-delijke werkgever’. Inmiddels zijn ook vervolgacties uitgezet richting het bedrijfsleven en andere organisaties in de regio. “We zijn trots op wat we tot nu toe al bereikt hebben, maar er valt ook nog veel te winnen en daar blijven we ons voor inzetten”, aldus de werkgroep.

Werkgroep aandacht voor respijtzorg

Respijtzorg is vervangende zorg en stelt mantelzorgers in de gelegenheid om even uit te rusten en nieuwe energie op te doen. Er zijn meerdere vormen van respijtzorg en om meer zicht te krijgen op respijtzorg in de regio, hebben we als steunpunt in januari 2016 de signalen en ervaringen van pro-fessionals, vrijwilligers en zorgaanbieders geïnventariseerd. Hieruit bleek dat één van de belangrijkste reden waarom er nog niet optimaal gebruik wordt gemaakt van respijtzorg, is de onbekendheid van de mogelijkheden bij zowel mantelzor-gers als verwijzers. Ook zorgde de veranderingen in de wet- en regelgeving voor onduidelijkheid en was het vooral zoeken waar men terecht kan voor een indicatie.

De werkgroep aandacht voor respijtzorg organiseerde op 7 de-cember 2016 een symposium in de schouwburg in Cuijk. Hier werd een informatief en interactief programma gepresenteerd aan ruim 150 zorgaanbieders en professionals. ‘s Middags was er de ruimte voor mantelzorgers om persoonlijke situaties te bespreken en ervaringen te delen. In de avond konden man-telzorgers een informatiemarkt bezoeken waar ze geïnformeerd werden over de mogelijkheden in het Land van Cuijk. De markt werd door zo’n 50 belangstellenden bezocht.

Tot slot

Steunpunt Mantelzorg Land van Cuijk kijkt zeer tevreden terug op 2016 waarin we veel nieuwe mantelzorgers en andere be-langhebbenden hebben bereikt en in beweging zijn gebleven met duidelijke doelen. Hierbij hebben we ons gefocust op de behoeften van mantelzorgers, zorgvragers en professionals. Door het organiseren van bijeenkomsten, werkgroepen, infor-matievoorzieningen en mantelzorggroepen is het ledenaantal van Steunpunt Mantelzorg wederom gestegen in 2016.

Mantelzorg zal in de toekomst blijven toenemen en wet- en regelgeving rondom mantelzorg zal blijven veranderen. Daar-om blijft het ook onze taak om (nieuwe) mantelzorgers goed te informeren, door te verwijzen naar juiste instanties en te ondersteunen waar nodig. Door samen te werken met partners, professionals en zorgorganisaties hopen we meer interesse en begrip te creëren en mensen te inspireren om in beweging te blijven komen voor mantelzorg.

AANDACHT VOOR RESPIJTZORG

U I T N O D I G I N G S Y M P O S I U M

Woensdag 7 december15.00 – 17.00 uur (inloop vanaf 14.30 uur)Schouwburg Cuijk

Zie achterzijde VOOR meer informatie over

dit symposium.

Informatief en interactief programma voor zorgaanbieders en verwijzers!- Uitleg over de wet- en regelgeving rondom respijtzorg- Hoe kunnen we de samenwerking beter afstemmen?- Wat kunnen we doen om drempels weg te nemen bij mantelzorgers?

ª

¼

Platform samenwerking mantelzorg

Op initiatief van de gemeenten is het platform samenwerking mantelzorg opgericht; een samenwerkingsverband tussen de ge-meenten, Steunpunt Mantelzorg Land van Cuijk en vijftien profes-sionele zorg- en welzijnsorganisaties en vrijwilligersorganisaties.Het doel van het platform is te komen tot afstemming en sa-menwerking rondom de uitvoering van het mantelzorgbeleid binnen organisaties. Het platform komt twee keer per jaar bij elkaar en binnen diverse werkgroepen worden thema’s verder uitgewerkt. Steunpunt Mantelzorg vervult de kartrekkersrol bin-nen de werkgroepen.

M11_054782_2017.indd 4 22-03-17 13:10