MANTELZORG BIJMANTELZORG BIJOUDERENOUDEREN

Afbeelding 1Afbeelding 1 Afbeelding 2Afbeelding 2

Wat? Wat? Geen beroepsmatige activiteitGeen beroepsmatige activiteit

Door wie?Door wie?Eén of meer leden uit de directe omgeving Eén of meer leden uit de directe omgeving van de hulpbehoevendevan de hulpbehoevende

Reden van hulp?Reden van hulp?Sociale relatieSociale relatie

Afbeelding 3Afbeelding 3

De vraag naar zorg zal stijgen:De vraag naar zorg zal stijgen:

Meer gezondheidsproblemen Meer gezondheidsproblemen Vergrijzing Vergrijzing Grotere en complexere behoeftes aan zorg Grotere en complexere behoeftes aan zorg

Het aanbod aan zorg:Het aanbod aan zorg:

Aanbod professionele zorg vergroot niet Aanbod professionele zorg vergroot niet Lager aanbod mantelzorg Lager aanbod mantelzorg Mantelzorgers zullen meer onderhandelen Mantelzorgers zullen meer onderhandelen door:door: - Toenemende mondigheid van mensen - Toenemende mondigheid van mensen - Toenemende noodzaak tot communicatie - Toenemende noodzaak tot communicatie met met zorgcircuit zorgcircuit

De start: om hulp vragenDe start: om hulp vragen

Acuut (vb: hartinfarct) Acuut (vb: hartinfarct) Sluipend (door trots, geen pottenkijkers, niemand Sluipend (door trots, geen pottenkijkers, niemand willen lastig vallen,… willen lastig vallen,… onvrede) onvrede)

inspringen inspringen mantelzorger: mantelzorger: - eigen autonoom levensplan - eigen autonoom levensplan - sociale relatie met ander - sociale relatie met ander - eigen problemen - eigen problemen - in zorgproces gezogen - in zorgproces gezogen - levensplan veranderen of overheersen - levensplan veranderen of overheersen - niet uitgesproken behoefte aan - niet uitgesproken behoefte aan ondersteuningondersteuning

Relatiepatronen: partner – (schoon)dochterRelatiepatronen: partner – (schoon)dochter

Verschillen: Verschillen: - Achtergronden zijn anders - Achtergronden zijn anders - Start (uitgesproken of niet uitgesproken) - Start (uitgesproken of niet uitgesproken) - Proces - Proces

Motieven: Motieven: - Wederkerigheid - Wederkerigheid - Emotionele band met de zorgontvanger - Emotionele band met de zorgontvanger - Plicht, vanzelfsprekendheid - Plicht, vanzelfsprekendheid - ‘Noodgedwongen’ zorg - ‘Noodgedwongen’ zorg

Afbeelding 4Afbeelding 4

Kosten:Kosten:

Tijd Tijd - Concurrerende levensgebieden - Concurrerende levensgebieden - Sociaal isolement - Sociaal isolement

Energie Energie - Zorgstress - Zorgstress - Relatiestress - Relatiestress - Netwerkstress - Netwerkstress - Gezondheidsproblemen - Gezondheidsproblemen

Geld Geld - Additionele kosten bij voorzieningen - Additionele kosten bij voorzieningen - Financiële bij-effecten - Financiële bij-effecten (vb.: hogere huur door woningaanpassing) (vb.: hogere huur door woningaanpassing)

Afbeelding Afbeelding 55

Baten: Baten:

Materieel Materieel -wederkerigheid en evenwicht -wederkerigheid en evenwicht

Immaterieel Immaterieel - vb.: nieuwe zingeving, voldoening, - vb.: nieuwe zingeving, voldoening, nieuw levensdoel,… nieuw levensdoel,…

De ene mens is de andere niet:De ene mens is de andere niet:

Hoe zwaar is de last Hoe zwaar is de last draagkracht draagkracht

strategieën bij problemen: strategieën bij problemen: - confronteren - confronteren - vermijden - vermijden - ondergaan - ondergaan - accepteren - accepteren

Elkaar in negatieveElkaar in negatieve spiraal versterken spiraal versterken

Vb.: factoren in de subjectieve draagkracht van mantelzorgers van Vb.: factoren in de subjectieve draagkracht van mantelzorgers van dementerenden: actieve aanpassing aan situatie, ongunstige situatie dementerenden: actieve aanpassing aan situatie, ongunstige situatie nemen zoals ze is, persoonsgebonden redenen die draagkracht vergrotennemen zoals ze is, persoonsgebonden redenen die draagkracht vergroten

De ene zorgsituatie is de ander nietDe ene zorgsituatie is de ander niet

Ziekte en symptomenZiekte en symptomen - Lichamelijke of geestelijke achteruitgang - Lichamelijke of geestelijke achteruitgang In personal space, rolomkering,… In personal space, rolomkering,… - Intermitterend karakter van ziekte - Intermitterend karakter van ziekte - Pijn - Pijn - gedrags- of karakterverandering - gedrags- of karakterverandering

Fysieke problemen als gevolg van het zorgen Fysieke problemen als gevolg van het zorgen

Woonomstandigheden en omgeving Woonomstandigheden en omgeving

Probleem: Mantelzorger wil:Probleem: Mantelzorger wil: - Doelmatig en efficiënt zorg verlenen - Doelmatig en efficiënt zorg verlenen - Gehoord en verstaan worden - Gehoord en verstaan worden - Gesteund worden - Gesteund worden - Praktische hulp in de zorg - Praktische hulp in de zorg

Oplossing:Oplossing: - Thuiszorg - Thuiszorg - Huisarts of geriater - Huisarts of geriater - Opvangvoorziening (dag- of nachtopvang) - Opvangvoorziening (dag- of nachtopvang) - Tussenvoorziening: transmuraal / substitutie - Tussenvoorziening: transmuraal / substitutie - Ziekenhuis - Ziekenhuis - Verblijfszorg (verpleeg- en verzorgingshuis) - Verblijfszorg (verpleeg- en verzorgingshuis)

Afbeelding 1 Afbeelding 1 http://www.google.be/imgres?imgurl=http://www.ango.nl/images/mantelzorg3.jpg&imgrefurl=http://http://www.google.be/imgres?imgurl=http://www.ango.nl/images/mantelzorg3.jpg&imgrefurl=http://www.ango.nl/nieuws/algemeen/archief/archief_2009.php%3Fwe_objectIDwww.ango.nl/nieuws/algemeen/archief/archief_2009.php%3Fwe_objectID%3D2029&usg=__wJYQWNE383lUc1h9XQTiDApe3P0=&h=268&w=467&sz=20&hl=nl&start=0&zoom=1&tbnid%3D2029&usg=__wJYQWNE383lUc1h9XQTiDApe3P0=&h=268&w=467&sz=20&hl=nl&start=0&zoom=1&tbnid=DZ7Rg_az7uXFSM:&tbnh=131&tbnw=229&prev=/images%3Fq%3Dmantelzorg%2Bbij%2Bouderen%26hl=DZ7Rg_az7uXFSM:&tbnh=131&tbnw=229&prev=/images%3Fq%3Dmantelzorg%2Bbij%2Bouderen%26hl%3Dnl%26sa%3DG%26biw%3D1596%26bih%3D630%26gbv%3D2%26tbs%3Dnl%26sa%3DG%26biw%3D1596%26bih%3D630%26gbv%3D2%26tbs%3Disch:1&itbs=1&iact=rc&dur=358&ei=2_7oTK2hO46ZOufU3YcK&oei=Bv7oTN_UJc6cOvPl9I4K&esq=4&page%3Disch:1&itbs=1&iact=rc&dur=358&ei=2_7oTK2hO46ZOufU3YcK&oei=Bv7oTN_UJc6cOvPl9I4K&esq=4&page=1&ndsp=22&ved=1t:429,r:12,s:0&tx=102&ty=52=1&ndsp=22&ved=1t:429,r:12,s:0&tx=102&ty=52

Afbeelding 2 http://www.google.be/imgres?imgurl=http://www.swohelmond.nl/upload/artikelen/Afbeelding 2 http://www.google.be/imgres?imgurl=http://www.swohelmond.nl/upload/artikelen/Artikel_877.jpg&imgrefurl=http://www.swohelmond.nl/Artikel_877.jpg&imgrefurl=http://www.swohelmond.nl/&usg=__iyD7Ddpk19Z_Xt7gOzZRuL8UvO8=&h=564&w=851&sz=657&hl=nl&start=22&zoom=1&tbnid=nhMA7&usg=__iyD7Ddpk19Z_Xt7gOzZRuL8UvO8=&h=564&w=851&sz=657&hl=nl&start=22&zoom=1&tbnid=nhMA7kojdGmhtM:&tbnh=150&tbnw=200&prev=/images%3Fq%3Dmantelzorg%2Bbij%2Bouderen%26hl%3Dnl%26sakojdGmhtM:&tbnh=150&tbnw=200&prev=/images%3Fq%3Dmantelzorg%2Bbij%2Bouderen%26hl%3Dnl%26sa%3DG%26biw%3D1596%26bih%3D630%26gbv%3D2%26tbs%3DG%26biw%3D1596%26bih%3D630%26gbv%3D2%26tbs%3Disch:1&itbs=1&iact=rc&dur=655&ei=YQHpTJrBHcecOuXB7ZUK&oei=Bv7oTN_UJc6cOvPl9I4K&esq=2&page%3Disch:1&itbs=1&iact=rc&dur=655&ei=YQHpTJrBHcecOuXB7ZUK&oei=Bv7oTN_UJc6cOvPl9I4K&esq=2&page=2&ndsp=24&ved=1t:429,r:11,s:22&tx=85&ty=84=2&ndsp=24&ved=1t:429,r:11,s:22&tx=85&ty=84

Afbeelding 3 http://www.google.be/imgres?imgurl=http://www5.vilans.nl/site_eiznieuw/ezine/2008/Afbeelding 3 http://www.google.be/imgres?imgurl=http://www5.vilans.nl/site_eiznieuw/ezine/2008/vrouwmetoudeman320.jpg&imgrefurl=http://www5.vilans.nl/smartsite.dws%3Fch%3D%26idvrouwmetoudeman320.jpg&imgrefurl=http://www5.vilans.nl/smartsite.dws%3Fch%3D%26id%3D122851&usg=__xLqRTLNrUbxNyox-%3D122851&usg=__xLqRTLNrUbxNyox-8mSqCxXPdCY=&h=295&w=320&sz=82&hl=nl&start=22&zoom=1&tbnid=NQlKrBS_k6z5tM:&tbnh=141&tbnw8mSqCxXPdCY=&h=295&w=320&sz=82&hl=nl&start=22&zoom=1&tbnid=NQlKrBS_k6z5tM:&tbnh=141&tbnw=150&prev=/images%3Fq%3Dmantelzorg%2Bbij%2Bouderen%26hl%3Dnl%26sa%3DG%26biw=150&prev=/images%3Fq%3Dmantelzorg%2Bbij%2Bouderen%26hl%3Dnl%26sa%3DG%26biw%3D1596%26bih%3D630%26gbv%3D2%26tbs%3D1596%26bih%3D630%26gbv%3D2%26tbs%3Disch:1&itbs=1&iact=rc&dur=328&ei=XRTpTIvTCoifOuKDsZQK&oei=MBTpTPyPJdCRjAf09pCGAw&esq=8&pa%3Disch:1&itbs=1&iact=rc&dur=328&ei=XRTpTIvTCoifOuKDsZQK&oei=MBTpTPyPJdCRjAf09pCGAw&esq=8&page=2&ndsp=24&ved=1t:429,r:6,s:22&tx=121&ty=99ge=2&ndsp=24&ved=1t:429,r:6,s:22&tx=121&ty=99

Afbeelding 4 Afbeelding 4 http://www.google.be/imgres?imgurl=http://www.swowf.nl/senior_zwei.jpg&imgrefurl=http://www.google.be/imgres?imgurl=http://www.swowf.nl/senior_zwei.jpg&imgrefurl=http://www.swowf.nl/http://www.swowf.nl/&usg=__GG4QnIduCdxQ8DplMspFitHm4l0=&h=328&w=440&sz=28&hl=nl&start=70&&usg=__GG4QnIduCdxQ8DplMspFitHm4l0=&h=328&w=440&sz=28&hl=nl&start=70&zoom=1&tbnid=X9B3YN-MqeZf2M:&tbnh=140&tbnw=173&prev=/images%3Fqzoom=1&tbnid=X9B3YN-MqeZf2M:&tbnh=140&tbnw=173&prev=/images%3Fq%3Dmantelzorg%2Bbij%2Bouderen%26hl%3Dnl%26sa%3DG%26biw%3D1596%26bih%3Dmantelzorg%2Bbij%2Bouderen%26hl%3Dnl%26sa%3DG%26biw%3D1596%26bih%3D630%26gbv%3D2%26tbs%3D630%26gbv%3D2%26tbs%3Disch:1&itbs=1&iact=rc&dur=171&ei=Q0LpTOzJEIWdOtDM9eIK&oei=OELpTKGWFs%3Disch:1&itbs=1&iact=rc&dur=171&ei=Q0LpTOzJEIWdOtDM9eIK&oei=OELpTKGWFsqdOrytiYwK&esq=4&page=4&ndsp=24&ved=1t:429,r:0,s:70&tx=67&ty=54qdOrytiYwK&esq=4&page=4&ndsp=24&ved=1t:429,r:0,s:70&tx=67&ty=54

Afbeelding 5 Afbeelding 5 http://www.google.be/imgres?imgurl=http://www.sarafijn.be/images/stress.gif&imgrefuhttp://www.google.be/imgres?imgurl=http://www.sarafijn.be/images/stress.gif&imgrefurl=http://www.sarafijn.be/praktijk/0000009b1b111ed01/index.html&usg=__YBFk4B-rl=http://www.sarafijn.be/praktijk/0000009b1b111ed01/index.html&usg=__YBFk4B-aR9Y8kjPw-y-aR9Y8kjPw-y-P3YkIAf4=&h=300&w=400&sz=69&hl=nl&start=25&zoom=1&tbnid=HCUvUq_5hhAbnP3YkIAf4=&h=300&w=400&sz=69&hl=nl&start=25&zoom=1&tbnid=HCUvUq_5hhAbnM:&tbnh=149&tbnw=199&prev=/images%3Fq%3Dstress%26hl%3Dnl%26sa%3DGM:&tbnh=149&tbnw=199&prev=/images%3Fq%3Dstress%26hl%3Dnl%26sa%3DG%26biw%3D1596%26bih%3D630%26gbv%3D2%26tbs%26biw%3D1596%26bih%3D630%26gbv%3D2%26tbs%3Disch:1&itbs=1&iact=rc&dur=312&ei=5SzqTOyKKpGUjAfjoq2GAw&oei=3izqTICoCo%3Disch:1&itbs=1&iact=rc&dur=312&ei=5SzqTOyKKpGUjAfjoq2GAw&oei=3izqTICoCoGGhQeGttUP&esq=2&page=2&ndsp=24&ved=1t:429,r:4,s:25&tx=105&ty=101GGhQeGttUP&esq=2&page=2&ndsp=24&ved=1t:429,r:4,s:25&tx=105&ty=101

Artikel: Duijnstee, M.S.H., Tjadens, F.L.J. (1999). Mantelzorg bij ouderen, Nieuw Artikel: Duijnstee, M.S.H., Tjadens, F.L.J. (1999). Mantelzorg bij ouderen, Nieuw Geriatrie Informatorium, oktober: http://www2.bsl.nl/corp/common/framecreator.asp?Geriatrie Informatorium, oktober: http://www2.bsl.nl/corp/common/framecreator.asp?ak=welkom&ap=vakb&altp=http://vb23.bsl.nl/totalecollectie,ak=welkom&ap=vakb&altp=http://vb23.bsl.nl/totalecollectie,