Lokale besturen en Ondernemingsdata: Wie levert de data?

LOKALE BESTUREN EN ONDERNEMINGSDATA

Wie levert de data?

Simon VANDER ELST

Sabine ROTTHIER

Filip DE RYNCK

Onderzoeksrapport

MAART 2011

©Departement Handelswetenschappen en Bestuurskunde - Hogeschool Gent

Niets uit deze uitgave mag, zelfs gedeeltelijk, openbaar gemaakt worden, gereproduceerd,

vertaald of aangepast, onder enige vorm ook, hierin begrepen fotokopie, microfilm,

bandopname behoudens uitdrukkelijke en voorafgaandelijke toestemming van de uitgever.

Lokale besturen en ondernemingsdata

Wie levert de data?

Simon VANDER ELST

Sabine ROTTHIER

Filip DE RYNCK

Onderzoeksrapport

MAART 2011

WOORD VOORAF

De I-scans uitgevoerd door Hogeschool Gent tonen aan dat lokale besturen worstelen met het up-to-date houden van hun bestanden met ondernemingsgegevens. Een correcte organisatiebrede databank met bedrijfsgegevens is veeleer droom dan werkelijkheid. Nochtans zijn betrouwbare ondernemingsgegevens van groot belang voor de uitbouw van een lokaal economisch beleid, het heffen van gemeentelijke bedrijfsbelastingen enz. In dit rapport gaan we dieper in op de verschillende aanbieders van ondernemingsgegevens. We focussen op de federale Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO) en de Vlaamse Verrijkte Kruispuntbank voor Ondernemingen (VKBO). We gaan na hoe deze interbestuurlijke eGovernmentprojecten vorm kregen, welke opportuniteiten deze databanken opleveren voor lokale ambtenaren en welke evoluties zich voltrekken.

Dit rapport maakt deel uit van een nieuw onderzoeksspoor naar de effecten van ICT-toepassingen. In dit onderzoeksspoor onderzoeken we de effecten van KBO en VKBO op Vlaamse steden en gemeenten. We trachten inzichten te verwerven in de wijze waarop lokale ambtenaren gebruik maken van deze authentieke gegevensbronnen, hoe gemeenten de verschillende KBO- en VKBO-ontsluitingstoepassingen implementeren en wat de effecten zijn op bijvoorbeeld de gemeentelijke dienstverlening, de werking van de back office enz. We danken de Vlaamse overheid voor de steun voor het project en we bedanken zeer in het bijzonder de stuurgroep die ons veel vertrouwen heeft gegeven, die het hele project van dichtbij heeft begeleid en ondersteund en die ook als leescomité heeft gediend voor deze publicatie: Herman Callens (VVSG), Heidi Kestens (VVSG), Peter Hautekiet (V-IC-TOR), Geert Mareels en Jan Godderis (CORVE, Vlaamse overheid).

Lokale besturen en ondernemingsdata.

Wie levert de data?

INLEIDING .................................................................................................................................... 11

1. WELKE BEHOEFTE AAN ONDERNEMINGSDATA HEBBEN STEDEN EN GEMEENTEN? .......... 13

1.1. DIENST FINANCIEN EN DE ONTVANGER ............................................................... 13

1.1.1. Lokale fiscaliteit .................................................................................... 13

1.1.2. Overheidsopdrachten ........................................................................... 13

1.2. LOKAAL ECONOMISCH BELEID ............................................................................. 13

2. EEN COMPLEX AANBOD AAN DATALEVERANCIERS ............................................................. 15

2.1. DE FEDERALE KRUISPUNTBANK VAN ONDERNEMINGEN (KBO) .......................... 15

2.1.1. Ontstaansgeschiedenis ......................................................................... 15

2.1.2. Welke data bevat KBO? ........................................................................ 17

2.1.3. Ontsluitingstoepassingen...................................................................... 21

2.1.4. Afsluitende bedenkingen ...................................................................... 22

2.2. DE VERRIJKTE KRUISPUNTBANK VOOR ONDERNEMINGEN (VKBO) ..................... 25

2.2.1. Ontstaansgeschiedenis ......................................................................... 25

A. Nood aan een eigen authentieke gegevensbron .................................. 25

B. VKBO en lokale besturen ...................................................................... 26

2.2.2. Welke data bevat VKBO? ...................................................................... 27

2.2.3. Ontsluitingstoepassingen...................................................................... 30


2.3. PRIVATE DATA-AANBIEDERS ................................................................................ 34

2.3.1. Graydon ................................................................................................ 34

2.3.2. Infobel ................................................................................................... 34

2.3.3. Coface ................................................................................................... 34


2.4. ICT-DIENSTENLEVERANCIERS ............................................................................... 35

2.4.1. Centrum voor Informatica van de Provincies Antwerpen en Limburg . 36

2.4.2. Centrum Voor Informatica nv (Cevi nv) ................................................ 37

2.4.3. Remmicom nv ....................................................................................... 38

2.4.4. Schaubroeck nv ..................................................................................... 38

2.4.5. Webbouwers ......................................................................................... 38

2.4.6. Intercommunale Leiedal ....................................................................... 38


2.5. DE PROVINCIALE OVERHEDEN, ONDERSTEUNERS VAN LOKALE BESTUREN ........ 39

2.5.1. Provincie West-Vlaanderen .................................................................. 39

2.5.2. Provincie Oost-Vlaanderen ................................................................... 40

2.5.3. Provincie Vlaams-Brabant ..................................................................... 40

2.5.4. Provincie Antwerpen ............................................................................ 40

2.5.5. Provincie Limburg ................................................................................. 41


3. CONCLUSIE ........................................................................................................................... 43

3.1. NOOD AAN INTERBESTUURLIJK OVERLEG? .......................................................... 45

3.2. DE ROL VAN ‘INTERMEDIAIRE’ ACTOREN ............................................................. 45

3.3. IMPLICATIES VOOR HET VERDERE ONDERZOEK ................................................... 46

4. LITERATUURLIJST ................................................................................................................. 51

Inleiding

11

INLEIDING

Het laatste decennium is de wetenschappelijke aandacht voor eGovernment binnen Vlaanderen toegenomen. Het onderzoek uitgevoerd aan de Hogeschool Gent focuste de voorbije zes jaar op lokaal eGovernment, meer bepaald op de relatie tussen organisatie en ICT bij de ontwikkeling van lokaal eGovernment (zie de publicaties: ‘Diffusie van ICT in kleine Vlaamse gemeenten’ (Rotthier, Boudry & De Rynck, 2005), ‘Egov in Vlaamse gemeenten’ (Rotthier, 2006), ‘Egovernment bij lokale overheden’ (Rotthier & De Rynck, 2005) en ‘Lokaal eGovernment, De ontwikkeling en implementatie bij Vlaamse gemeenten’ (Rotthier & De Rynck, 2005)). In deze studies wordt ICT als één geheel aanzien. ICT is echter een verzamelterm voor verschillende technologische toepassingen en infrastructuur die lokale besturen kunnen implementeren. De diffusie van een specifieke ICT-toepassing inclusief de effecten ervan voor de organisatie is tot nu toe zelden onderzocht bij gemeenten.

Via een nieuwe reeks onderzoeksrapporten wensen we deze leemte met betrekking tot de studie van eGovernment binnen de context van lokale besturen op te vullen.

Dit onderzoek spitst zich toe op het gebruik van ondernemingsdata binnen steden en gemeenten via ICT-toepassingen. Lokale besturen hebben in de uitoefening van hun taken nood aan data over ondernemingen. Voorbeelden hiervan zijn adresgegevens, contactgegevens en financiële informatie. Het belang van dergelijke data neemt toe: steden en gemeenten nemen immers meer en meer een regisseursrol op met betrekking tot hun lokaal economisch beleid waarbij een goed uitgebouwde en klantgerichte dienstverlening ten aanzien van ondernemingen centraal staat.

Voor de oprichting van zogenaamde authentieke gegevensbronnen zoals de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO) en de Verrijkte Kruispuntbank voor Ondernemingen (VKBO) waren steden en gemeenten voor het verwerven van ondernemingsdata op zichzelf

aangewezen. Gemeenten konden ondernemingsdata verzamelen of aankopen bij private dataleveranciers. De oprichting van een federale KB0 hield nieuwe opportuniteiten in voor lokale besturen.

De ICT-toepassingen die de KBO-data ontsluiten naar lokale besturen vormen onze onderzoeksfocus in het globale onderzoek. Van deze ICT-toepassingen wensen we de effecten op lokale besturen te onderzoeken.

In deze eerste bijdrage willen we een overzicht bieden van de verschillende actoren en hun ICT-toepassingen die ondernemingsdata ontsluiten naar lokale besturen. We spreken over meerdere actoren en ICT-toepassingen. Er is geen sprake van een ‘één op één’-relatie tussen de federale overheid (KBO) en de lokale besturen. Naast de ICT-toepassingen van de federale overheid treffen we een aantal intermediaire organisaties en overheidsinstanties aan die dezelfde data ontsluiten.

Sommige van deze intermediaire instanties voegen nieuwe informatie of verrijkingen toe aan de KBO-data. Het typevoorbeeld is de Vlaamse overheid die een VKBO ontwikkelde maar ook private dataleveranciers voegen bijkomende informatie toe aan de KBO-data die ze vervolgens ontsluiten naar lokale besturen.

Een tweede groep van actoren bundelen we onder de noemer ‘ICT-dienstenleveranciers’. Veel steden en gemeenten zijn op het vlak van hun ICT aangewezen op samenwerking met ICT-dienstenleveranciers die hen voorzien van applicaties als pc’s, servers, netwerk en

Inleiding

12

diensten (IBM, 2005). De vaststelling is dat steeds meer van deze ICT-dienstenleveranciers

bestaande of nieuwe applicaties koppelen aan de (V)KBO. Er is geen sprake van verrijkingen op de (V)KBO-data; het betreft enkel de ontsluiting van identieke KBO- of VKBO-data, maar dan via door ICT-dienstenleveranciers ontwikkelde ICT-toepassingen.

Ook de provincies spelen een rol in de toelevering van ondernemingsdata aan steden en gemeenten. Vaak betreft het via onderzoek en studies gegenereerde ondernemingsdata(banken) (zie bijvoorbeeld de ‘Kleinhandelstudie’ van de provincie Antwerpen). De provincie West-Vlaanderen heeft wel een belangrijke ICT-toepassing ontwikkeld op basis van de KBO-data; namelijk de Digitaal Economische kaart.

Vooraleer we in de hierop volgende hoofdstukken dieper ingaan op de actoren en hun ICT-toepassingen die (V)KBO ontsluiten naar lokale besturen, bespreken we in het eerste hoofdstuk beknopt de taken, opdrachten, processen en diensten van lokale besturen die ondernemingsdata vereisen.

In deel 2.1. behandelen we de federale KBO. We bespreken de ontstaansgeschiedenis, de data die KBO bevat en de verschillende ICT-toepassingen die KBO ontsluiten. Deel 2.2. gaat dieper in op de Vlaamse VKBO. We analyseren de ontstaansgeschiedenis, de data die VKBO toevoegt aan KBO en de ontsluitingsmogelijkheden naar lokale besturen. Tot slot bekijken we hoe KBO en VKBO zich ten aanzien van elkaar verhouden. Vervolgens behandelen we in deel 2.3 het aanbod van private data-aanbieders. De volgende vragen staan hierbij centraal: welke data bieden deze actoren aan? Hoe worden deze ontsloten? Deel 2.4 bespreekt het aanbod van de ‘ICT-dienstenleveranciers’, we bekijken welke toepassingen reeds aan KBO en VKBO gekoppeld zijn en we analyseren de bijkomende opportuniteiten voor lokale besturen. In deel 2.5. onderzoeken we welke initiatieven de provincies nemen om hun lokale besturen te ondersteunen op het vlak van ondernemingsdata. We gaan na of zij een ‘intermediaire’ ontsluiter van KBO of VKBO zijn. In hoofdstuk 3 presenteren we onze conclusies en de

implicaties voor het toekomstige onderzoek binnen dit onderzoeksspoor.

Hoofdstuk 1: Welke behoefte aan ondernemingsdata hebben steden en gemeenten?

13

1. WELKE BEHOEFTE AAN ONDERNEMINGSDATA HEBBEN STEDEN EN GEMEENTEN?

Meerdere taken, opdrachten, processen en diensten van lokale besturen steunen op ondernemingsgegevens. Een gemeente die op verschillende domeinen proactief wil communiceren naar ondernemingen moet over adresgegevens of mailadressen beschikken. Ook de opmaak van een belastingskohier vereist ondernemingsdata. Dit hoofdstuk bevat een beknopt overzicht van de taken, opdrachten, processen en diensten van steden en gemeenten die steunen op ondernemingsgegevens.

1.1. DIENST FINANCIEN EN DE ONTVANGER

Gemeentelijke ontvangers en medewerkers van gemeentelijke financiële diensten hebben nood aan ondernemingsdata voor het correct vervullen van meerdere taken en processen.

1.1.1. LOKALE FISCALITEIT

De grondwet laat gemeenten toe eigen belastingen te heffen. In de praktijk heeft dit geleid tot verschillende gemeentebelastingen gericht op lokaal gevestigde ondernemingen, bijvoorbeeld de belasting op drijfkracht, belastingen op reclameborden, milieubelastingen, enz. Afhankelijk van het belastingreglement zullen lokale besturen met betrekking tot hun gemeentelijke fiscaliteit geconfronteerd worden met verschillende behoeftes aan bedrijvendata die als basis dienen voor de opmaak van het belastingkohier.1 Voorbeelden daarvan zijn adresgegevens, vestigingseenheden, oppervlakte, btw-nummers, hinderlijkheidsgraad, enz.

1.1.2. OVERHEIDSOPDRACHTEN

Gemeenten hebben bij het gunnen van overheidsopdrachten - meer bepaald bij het onderzoek van de kandidaturen - een behoefte aan verschillende ondernemingsgegevens. Zo moet onderzocht worden of een onderneming niet in staat van faillissement is en of ondernemingen in orde zijn met hun verplichtingen ten aanzien van de sociale zekerheid. Lokale besturen mogen in sommige gevallen geen inlichtingen of documenten opvragen die zij via elektronische weg kosteloos kunnen bekomen. Daardoor neemt de afhankelijkheid van bestaande databronnen toe.

1.2. LOKAAL ECONOMISCH BELEID

Afhankelijk van de economische omgevingsfactoren zal een gemeentelijk economisch beleid van gemeente tot gemeente een andere invulling krijgen. De VVSG kent aan de dienst lokale economie volgende taken toe (VVSG, 2007):

Beleidsvoorbereidend werk: een dienst lokale economie analyseert het gemeentelijk economisch weefsel en rapporteert hierover via het gemeentelijk economisch beleidsplan;

1 Een belastingkohier is een lijst waarin alle belastingplichtigen voorkomen met het door hen te betalen

bedrag.

Hoofdstuk 1: Welke behoefte aan ondernemingsdata hebben steden en gemeenten?

14

Aanspreekfunctie voor ondernemers: de dienst lokale economie beantwoordt de

vragen van ondernemers en is de eigenlijke communicatiedienst naar ondernemingen;

Acties op gemeentelijk economisch gebied: de dienst economie neemt zelf ook initiatieven op lokaal niveau. Voorbeelden daarvan zijn acties die kaderen in versterking van het handelscentrum, promoten van ondernemerschap in de gemeente, overleg en communicatie onder de economische actoren, enz.;

Organisatie van overleg met economische actoren in de gemeente: de dienst economie zorgt voor een structureel overleg met de lokale economische actoren.

Elk van bovenstaande taken vereist ondernemingsdata. Voor lokale diensten economie zullen contactgegevens van ondernemingen zoals adres, naam, mailadres en functiegegevens onontbeerlijk zijn voor een goede communicatie naar ondernemingen. Daarnaast zullen meer gedetailleerde data noodzakelijk zijn. Een analyse van het

economisch weefsel noodzaakt bijvoorbeeld kennis over activiteiten van ondernemingen, tewerkstellingsgegevens, vergunningsgegevens, enz. We merken de toenemende behoefte op van lokale besturen om ondernemingen te visualiseren op kaart via een zogenaamde geocodering van het bedrijfsadres op een GIS. Dat levert allerhande inzichten op over de verhuisbewegingen van ondernemingen, concentraties aan economische actoren, enz.

Tot slot heeft de dienst lokale economie de taak om samen te werken met andere gemeentelijke diensten rond thema’s en opdrachten die betrekking hebben op de lokale economie: milieuvergunningen, stedenbouwkundige vergunningen, enz. Hoewel deze opdrachten geen deel uitmaken van het takenpakket zal de dienst economie omwille van haar rol als informatieverstrekker ten aanzien van ondernemingen ook hier verantwoordelijkheden dragen.

De VVSG (2007) onderscheidt volgende bijkomende taken voor de ambtenaar lokale economie:

Milieu: informeren over wettelijke verplichtingen rond milieuvergunningen en leefmilieuprojecten, communiceren tussen gemeentelijke en hogere overheden, communiceren over afhandeling milieuvergunning;

Openbare werken: de coördinatie en communicatie van openbare wegenwerken, wegomleidingen, bewegwijzering, enz.;

Politie: coördinatie van veiligheidsthema’s naar ondernemers, enz.; Toerisme: coördinerende rol tussen toeristische thema’s en betrokken

ondernemingen; Ruimtelijke ordening en stedenbouw: informeren over stedenbouwkundige

vergunningen, communiceren rond afhandeling vergunning, analyse van leegstaande

panden; Financiën: informeren over lokale bedrijfsbelastingen, subsidie- en

retributiereglementen.

Bovenstaand overzicht is niet compleet, maar geeft een beeld van de diversiteit aan taken, processen, opdrachten en diensten die ondernemingsdata vereisen.

Hoofdstuk 2: Een complex aanbod aan dataleveranciers

15

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

2. EEN COMPLEX AANBOD AAN DATALEVERANCIERS

De vaststelling dat meerdere administratieve instellingen dezelfde gegevens opvroegen bij ondernemingen leidde op federaal niveau tot de idee van een databank voor ondernemingsgegevens. Deze databank moet de identificatiegegevens van de ondernemingen op een eenvormige wijze en centraal ter beschikking stellen van alle overheidsdiensten. In 2003 werd de federale KBO opgericht.

Naast de federale, regionale en provinciale administraties kregen ook de steden en gemeenten toegang tot de federale KBO. Daarom ontwikkelde de Beheersdienst KBO2 een aantal ICT-toepassingen die we kunnen benoemen als ontsluitingstoepassingen: KBO-wi, listings/extracten en KBO-webservices. Volgens cijfers afkomstig van de Beheersdienst KBO maken een vijftigtal steden en gemeenten gebruik van deze KBO-ontsluitingstoepassingen. Dat betekent echter niet dat de overgrote meerderheid van de 308 lokale besturen geen

gebruik maakt van KBO-data. We zullen verder zien dat andere actoren ondernemingsdata aan lokale besturen toeleveren. Het gaat in het merendeel van de gevallen om dezelfde KBO-gegevens, maar via andere ontsluitingstoepassingen. We bespreken eerst de KBO.

2.1. DE FEDERALE KRUISPUNTBANK VAN ONDERNEMINGEN (KBO)

2.1.1. ONTSTAANSGESCHIEDENIS

KBO is opgericht in 2003 bij (organieke) wet van 16 januari 2003 tot oprichting van een Kruispuntbank van Ondernemingen, tot modernisering van het handelsregister en tot oprichting van erkende ondernemingsloketten. Deze wet is gewijzigd bij wet van 20 maart 2009. Daarenboven liggen er tal van precisieringen en bepalingen rond inwerkingtreding

vervat in 18 verschillende KB’s en één MB.

Aan de basis van de oprichting van een centrale databank met ondernemingsdata zijn meerdere doelstellingen gekoppeld die te kaderen zijn binnen een streven naar administratieve vereenvoudiging.

Enerzijds betekende deze wet een vermindering van de administratieve lasten voor ondernemingen. Vooraf aan het bestaan van de erkende ondernemingsloketten en KBO moesten startende ondernemingen zich wenden tot meerdere federale instellingen zoals bijvoorbeeld de btw-administratie en de RSZ. Daarenboven vroegen verschillende overheidsinstellingen steeds weer dezelfde gegevens op bij ondernemingen. Door de oprichting van ondernemingsloketten en een Kruispuntbank van Ondernemingen verminderden de administratieve lasten voor ondernemingen aanzienlijk. Twee zogenaamde initiatoren werden verantwoordelijk voor de inschrijving van nieuwe ‘ondernemingen’ in

KBO en een aantal andere oprichtingsformaliteiten (FOD Economie, 2010a):

Notarissen/griffies van de rechtbanken van Koophandel zijn verantwoordelijk voor de inschrijving van ondernemingen vernoemd in het vennootschapsrecht (nv, bvba, enz.) en vzw's, internationale vzw's en stichtingen.

Ondernemingsloketten zijn verantwoordelijk voor de inschrijving van de ondernemingen natuurlijke persoon (handels- en niet-handelsondernemingen naar

2 Een afdeling van de FOD Economie, K.M.O, Middenstand en Energie.


16

privaat recht) en de vestigingseenheden van alle ondernemingen (zowel handels- als

niet-handelsondernemingen naar privaat recht).

Anderzijds levert de centralisatie en uniformisering van ondernemingsdata in één centrale databank, die toegankelijk is voor de verschillende overheidsdiensten, ook enkele voordelen op voor de overheid zelf. Een eenmalige opvraging van ondernemingsdata volstaat om deze data vervolgens meervoudig te gebruiken. Daarenboven beschikken overheidsdiensten over de meest actuele en juiste juridische gegevens (FOD Economie, 2010b).

Om dit te realiseren kent KBO aan ondernemingen een uniek ondernemingsnummer en vestigingsnummer(s) toe waaraan alle andere gegevens gekoppeld zijn.

Ook de bestaande ondernemingen werden in KBO opgenomen. Het rijksregister van rechtspersonen, het handelsregister, de btw-administratie en de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid leverden de gegevens van bestaande ondernemingen aan bij de opstart van KBO.

Bestaande ondernemingen kregen een uniek ondernemingsnummer; hun eventuele vestigingen een uniek vestigingsnummer.

Het beheer van KBO is gestoeld op een systeem van ‘gegevensbeheerders’ en ‘initiatoren’. Gegevensbeheerders zijn overheidsdiensten, instellingen, natuurlijke personen of rechtspersonen die (FOD Economie, 2010a):

de gegevens over ondernemingen eenmalig inzamelen en bijwerken; deze gegevens doorgeven aan KBO; maatregelen treffen om de juistheid van deze gegevens te verzekeren.

De gegevensbeheerder verschilt naargelang het type onderneming (FOD Economie, 2010a). Zo is de Nationale Bank van België aangeduid als gegevensbeheerder voor de gegevens betreffende de jaarrekeningen van de vennootschappen en de bij de Nationale Bank van

België neergelegde balansen, alsook de verwijzingen naar de erop betrekking hebbende documenten.3,4 De gegevensbeheerders houden toezicht op de initiatoren van KBO. Initiatoren zijn de overheidsdiensten, instellingen, natuurlijke personen of rechtspersonen die rechtstreeks bepaalde gegevens in KBO invoeren of wijzigen. De belangrijkste initiatoren zijn de ondernemingsloketten en de griffies van de Rechtbank van Koophandel/notarissen.

3 Koninklijk besluit houdende aanwijzing van de overheden, administraties en diensten die, betreffende

bepaalde categorieën van ondernemingen, belast zijn met de eenmalige inzameling en het actualiseren van de gegevens bedoeld in artikel 6 van de wet van 16 januari 2003 houdende oprichting van een Kruispuntbank van Ondernemingen, modernisering van het handelsregister, oprichting van erkende ondernemingsloketten en houdende diverse bepalingen. (B.S. 16 juni 2003)

4 Andere gegevensbeheerders zijn bijvoorbeeld: de FOD Justitie, de FOD Financiën, de FOD P&O, de FOD

Economie, K.M.O’s, Middenstand en Energie, enz.


17

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

2.1.2. WELKE DATA BEVAT KBO?

KBO is een databank met identificatiegegevens van alle Belgische en buitenlandse ondernemingen die een zetel hebben in België en hun vestigingseenheden en dienstverleners die een activiteit in België uitoefenen. Belangrijk is het begrip ‘ondernemingen’ ruim te interpreteren. KBO bevat (FOD Economie, 2009):

alle natuurlijke personen, rechtspersonen of verenigingen die een hoedanigheid hebben van handelsonderneming, niet handelsonderneming naar privaat recht5 of een ambacht;

alle natuurlijke personen, rechtspersonen of verenigingen die onderworpen zijn aan de sociale zekerheid als werkgever;

alle natuurlijke personen, rechtspersonen of verenigingen die onderworpen zijn aan de btw;

alle natuurlijke personen, rechtspersonen of verenigingen die een zelfstandig beroep uitoefenen;

rechtspersonen naar buitenlands of internationaal recht die een zetel in België hebben;

dienstverleners die een activiteit in België uitoefenen; overheidsdiensten.

Bovendien zijn de vestigingseenheden van al deze categorieën opgenomen. Een vestigingseenheid is elke plaats die men geografisch gezien kan identificeren door een adres, waar ten minste een activiteit van de onderneming wordt uitgeoefend of van waaruit de activiteit wordt uitgeoefend. Dit impliceert dat een onderneming meermaals in KBO kan voorkomen wanneer ze op verschillende plaatsen een activiteit heeft. Elke entiteit opgenomen binnen KBO heeft dus één ondernemingsnummer en één of meerdere

vestigingsnummer(s) wat de informatiewaarde van KBO aanzienlijk heeft verhoogd. Er is m.a.w. een juridische dimensie: namelijk de onderneming (maatschappelijke zetel); en een geografische dimensie: namelijk de vestiging.

Het feit dat ook alle dienstverleners die een activiteit in België uitoefenen in KBO zijn opgenomen, is een gevolg van de Europese richtlijn 2006/123/CE of de Europese Dienstenrichtlijn (EDRL). Om tegen 2010 een echte interne markt voor diensten tot stand te brengen, streeft de ‘dienstenrichtlijn’ ernaar de vrijheid van vestiging van dienstverrichters in andere lidstaten en het vrije verkeer van diensten tussen de lidstaten onderling te vergemakkelijken. Deze richtlijn heeft tot doel de keuzemogelijkheden voor de afnemers van diensten uit te breiden en ervoor te zorgen dat consumenten en ondernemingen diensten van betere kwaliteit aangeboden krijgen (Website Europa, samenvatting van de EU-

wetgeving). Voor de uitvoering van de EDRL zijn er enkele wijzigingen doorgevoerd in KBO (VVSG, 2010):

5 Onder niet-handelsondernemingen naar privaat recht verstaan we alle ondernemingen naar privaat recht

die een vestiging in België hebben (en die dus een economische activiteit uitoefenen), maar die geen handels- of ambachtelijke hoedanigheid hebben. Deze hoedanigheid richt zich dus vooral naar vrije, intellectuele en dienstverlenende beroepen, zoals advocaten, bedrijfsrevisoren, enz.


18

Europese dienstverleners zonder vestiging in België die een toelating, die valt binnen

de EDRL-scope, nodig hebben bij de uitoefening van hun activiteit, worden geregistreerd in KBO;

Introductie van een nieuwe status ‘BK-Bekendgemaakt’ (de rechtstoestand ‘Bekendmaking van de onderneming’ en status ‘Bekendgemaakt’);

Een opvolgingssysteem van de toelatingsaanvragen is geïntegreerd in KBO-wi (zie infra) onder de vorm van de toelatingsaanvraag ‘procedure’;

Voortaan kunnen ondernemingen zelf hun gegevens in de Kruispuntbank van Ondernemingen online aanpassen via de toepassing ‘Private Search’ (zie infra).

Volgende tabel bevat de gegevens die KBO per onderneming en vestiging kan bevatten:

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

19

OP HET NIVEAU VAN DE ONDERNEMING

Basisidentificatiegegevens Maatschappelijke naam6, adres van de maatschappelijke zetel, contactgegevens, rechtsvorm (bv. nv), rechtstoestand7, financiële gegevens8 en algemene informatie (bv. oprichtingsdatum)

Functies Voor rechtspersonen het ondernemingsnummer van de personen die ofwel een representatieve functie uitoefenen (oprichter, zaakvoerder, enz.) of over een gespecialiseerde kennis beschikken (bv. basiskennis bedrijfsbeheer) (FOD Economie, 2009).

Activiteiten Op basis van NACEBEL-activiteitencodes

Hoedanigheden Een onderneming kan één, meerdere of geen hoedanigheden uitoefenen zoals: onderneming onderworpen aan btw, commerciële onderneming, werkgever RSZ, ambachtsman, werkgever RSZPPO en zelfstandig handelaar.

Bankrekening Met vermelding van het gebruiksdoel: bijvoorbeeld bankrekening voor de btw-terugbetalingen.

Datum en publicatienummer m.b.t. publicaties in B.S.

Vanaf de elektronische publicatie van het B.S.

Datum neerlegging jaarrekening bij NBB

Linken met vestigingseenheden en andere ondernemingen

Ofwel link tussen vestigingseenheden en andere ondernemingen, ofwel link tussen ondernemingen bij fusie, splitsing of opslorping.

Toelatingen Toelatingen tot een beroep, erkenning door een instituut, nationale kamer, enz. (zie infra).

Status Deze status duidt aan in welk stadium van zijn levenscyclus de onderneming zich bevindt binnen KBO. Bijvoorbeeld actief, stopgezet, enz.

6

Commerciële naam en afkorting kunnen facultatief opgenomen zijn.

7 Normale toestand, opening van het faillissement, afsluiting van het faillissement, fusie, in oprichting, opgericht, gerechtelijk akkoord aangevraagd.

8 Begin- en einddatum van het boekjaar, maand van de algemene vergadering.

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

20

OP HET NIVEAU VAN DE VESTIGING

Basisidentificatiegegevens Benaming (commerciële naam is facultatief), adres, contactgegevens en algemene informatie (bv. oprichtingsdatum)

Status Deze status duidt aan in welk stadium van zijn levenscyclus de onderneming zich bevindt binnen KBO: actief, stopgezet, afgesloten en geannuleerd

Activiteiten Op basis van NACEBEL-activiteitencodes

De linken met ondernemingen

OP HET NIVEAU VAN DE NATUURLIJKE PERSONEN

Basisidentificatiegegevens: Naam en voornaam, rijksregisternummer of BIS- nummer, adres , andere (bv. geboorteplaats), status18

Basisgegevens onderneming natuurlijk persoon

Tabel 1: Overzicht data opgenomen in KBO (FOD Economie, 2010)


21

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

2.1.3. ONTSLUITINGSTOEPASSINGEN

De FOD Economie biedt een aantal ICT-toepassingen aan die KBO ontsluiten naar eventuele gebruikers. Er zijn drie soorten diensten: publieke diensten, diensten voor ondernemingen en diensten voor de overheid.

Het aanbod aan toepassingen werd steeds uitgebreid, maar vanaf de start konden lokale besturen reeds gebruik maken van KBO-toepassingen. De eerste toepassingen waren KBO-wi, listings/extracten en de Public Search. Later volgden de webservices en KBO Select.

Er is één publieke dienst, namelijk Public Search. Deze toepassingen is via een URL toegankelijk voor iedereen. Alle basisgegevens, die niet beschermd zijn door privacywetgeving, kunnen gratis geraadpleegd worden.

Voor ondernemingen biedt KBO de dienst ‘Private Search’ aan. Deze toepassing is toegankelijk voor personen in een onderneming die een wettelijke functie hebben binnen hun onderneming of die gemandateerd zijn door de wettelijke functiehouder. Via deze dienst kunnen ondernemingen hun gegevens raadplegen. Bepaalde gegevens kunnen ook rechtstreeks aangepast worden.9 Deze toepassing speelt een rol met betrekking tot het tegemoetkomen aan de verplichtingen uit de EDRL (zie infra). Ondernemingen kunnen immers via deze toepassing inloggen en de status en de vooruitgang van hun toelatingsaanvragen opvolgen.

Tot slot zijn er ook een aantal diensten aan overheden. Ten eerste is er de KBO web interface (KBO-wi), een online toepassing waarop overheidsdiensten kunnen inloggen en waarbij alle gegevens van één bedrijf kunnen opgevraagd worden. Overheidsbesturen en administraties krijgen toegang tot de KBO-wi voor zover zij die nodig hebben om hun functie goed te

vervullen. Lokale besturen vragen toegang tot KBO-wi aan. Elke potentiële gebruiker dient een aanvraagformulier in bij de Beheersdienst KBO die onderzoekt of de aanvraag in overeenstemming is met de wet op de oprichting van KBO en de privacywet (FOD Economie, 2010). Voor lokale besturen zijn de meeste gegevens toegankelijk omwille van het brede takenpakket van lokale besturen. Een gebruiker kan na het verrichten van de toelatingsaanvraag inloggen via zijn burgertoken of elektronische identiteitskaart.

KBO-webservices zijn een tweede KBO-ontsluitingstoepassing voor overheidsinstellingen. Via webservices kunnen computersystemen van overheidsdiensten, na het vervullen van een reeks aanvraagformaliteiten (zie KBO-wi), rechtstreeks gegevens ophalen uit KBO en die gegevens beheren.10 KBO wordt met andere woorden rechtstreeks bevraagd vanuit de software van lokale besturen.

9 Zie het Koninklijk besluit van 22 april 2010 tot bepaling van de regels voor en de aard van de inschrijvingen

die de ondernemingen onder elektronisch beveiligde vorm kunnen meedelen aan de Kruispuntbank van Ondernemingen.

10 KBO-webservices zijn applicatiecomponenten die op een standaardmanier toegankelijk gemaakt worden via het internet: client-applicaties communiceren met een webservice door middel van een op xml gebaseerd protocol, SOAP genaamd. SOAP transporteert het bericht (xml) via http(s).


22

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

Een derde groep van toepassingen voor overheden zijn de extracten en listings. Een extract

is een bestand met gegevens over ondernemingen dat periodiek kan geüpdatet worden (via wijzigingsextracten) en toegeleverd wordt via ‘ftp’. Een overheidsdienst kan ook een listing aanvragen: dit is een excel-lijst met specifiek gefilterde gegevens van ondernemingen. Zo kan een gemeentebestuur bijvoorbeeld een lijst opvragen van alle ondernemingen die in een straat of in een dorp gevestigd zijn. Voor elke nieuwe listing moet een overheidsdienst een nieuwe aanvraag indienen. Er zijn geen automatische updates van listings voorzien. Zowel de listings als extracten moeten eerst aangevraagd worden, waarna de beheersdienst KBO de aanvraag behandelt (zie KBO-wi en -webservices).

Binnenkort lanceert de Beheersdienst KBO de toepassing KBO-select. Deze applicatie voorziet in het trekken van lijsten uit KBO-databank. Aanvragers kunnen nu zelf query’s samenstellen. Per gebruiker zijn er meerdere abonnementen mogelijk. Alvorens de gegevens te kunnen gebruiken, moeten volgende zaken gedefinieerd worden (FOD Economie, 2010)

De data waarin men geïnteresseerd is; De frequentie waarmee men de data wil ontvangen, bijvoorbeeld maandelijks; Het formaat waarin men de data wenst te ontvangen, de mogelijkheden zijn ofwel

een ‘xml’11- of ‘csv’12-formaat; De wijze waarop men data wenst te ontvangen, bijvoorbeeld via ‘ftp’13 of mail.

In feite impliceert de toepassing KBO-select dat gebruikers ‘listings’ veel meer op maat kunnen aanvragen. Daarom startte de Beheersdienst KBO een nieuwe ‘front office’-toepassing op waarbij een medewerker van een lokaal bestuur zijn keuzes kan definiëren. KBO-Select wordt momenteel door drie gemeenten uitgetest.

2.1.4. AFSLUITENDE BEDENKINGEN

A. OPNAME VAN DE VRIJE BEROEPEN

Zowel op het vlak van data als ICT-ontsluitingstoepassingen is KBO geen afgewerkte zaak. De verschillende gegevensbeheerders en initiatoren van KBO leveren inspanningen om meer gegevens in KBO op te nemen. Zo zijn de ‘niet handelsondernemingen naar privaat recht14’ sinds 30 juni 2009 verplicht zich in te schrijven in KBO. De niet-handelsondernemingen naar privaat recht die hun activiteiten al uitoefenden vóór 30 juni 2009 zijn automatisch opgenomen in KBO; dit op basis van de bestaande registers bij RSVZ15, lijsten van ordes of overheidsdiensten, enz. (FOD Economie, 2010d).

11

Extensible Markup Language (XML) wordt gebruikt om gegevens op te slaan (zoals in het OpenDocument-formaat) en om gegevens over het internet te versturen.

12 Het CSV-formaat is het eenvoudigste en oudste databaseformaat dat er bestaat. Het bestaat enkel uit

tekstgegevens, waardoor het gemakkelijk geïmplementeerd (lezen en/of schrijven) kan worden en een brede verspreiding kent.

13 File Transfer Protocol (FTP) is een protocol dat uitwisseling van bestanden tussen computers

vergemakkelijkt. Het standaardiseert een aantal handelingen die tussen besturingssystemen vaak verschillen. Een FTP-client start een connectie met een FTP-server standaard via een verbinding met TCP-poort 21.

14 Bijvoorbeeld vrije beroepen, enz.

15 Rijksinstituut voor de Sociale Verzekering van Zelfstandigen.


23

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

B. EDRL-VERPLICHTINGEN

De EDRL zorgt voor enkele aanpassingen en uitbreidingen in KBO. Ten eerste moeten alle Europese dienstverleners zonder vestiging in België die een toelating, die valt binnen de EDRL scope, nodig hebben bij de uitoefening van hun activiteit, geregistreerd worden in KBO (FOD Economie, 2010e). Daarom werden de nieuwe status ‘bekendgemaakt’, de nieuwe rechtstoestand ‘bekendmaking van de onderneming’ en de nieuwe hoedanigheid ‘EDRL-onderneming16’ in KBO geïntroduceerd. Daardoor kunnen ondernemingen, die vallen onder de EDRL-scope, hun toelatingsaanvragen opvolgen via de ‘private search’-toepassing (zie supra) van KBO waarin de ‘toelatingsaanvraagprocedure’ (TAP) is geïntegreerd.

Het is de bedoeling dat KBO in de toekomst vermeldt of ondernemingen en vestigingen over de nodige vergunningen en toelatingen, zoals bepaald in de EDRL, beschikken. Alle overheden zullen daarom kunnen optreden als een nieuwe initiator voor de inschrijving, wijziging en stopzetting van de toelatingen en vergunningen waarvoor zij bevoegd zijn.17

C. DATARUIS

Authentieke gegevensbronnen hebben tot doel het principe van de ‘eenmalige gegevensopvraging, meervoudig hergebruik’ in de praktijk te realiseren. De authentieke officiële gegevensbron moet dus een betrouwbare gegevensbron zijn met zo weinig mogelijk fouten of ‘dataruis’.

We merken bij KBO een foutenmarge op van 3 tot 10 % (Vlaamse regering, 2008). Er zijn drie belangrijke elementen die de kwaliteit van KBO-gegevens beperken (CORVE, 2010a). Dit zijn: ondernemingen die hun gegevens onvoldoende up-to-date houden, procesmatige fouten of vertragingen in het KBO-netwerk (nl. verwerking van gegevens vanuit ondernemingsloketten, griffies, notarissen, btw, RSZ, Rijksregister…), historische fouten die

in KBO werden opgeladen bij de oprichting in 2003.

De gevolgen van fouten zijn niet te onderschatten, elke fout in de authentieke bron leidt tot een vermenigvuldiging van problemen bij de afnemers of gebruikers van deze data die een kostprijs hebben voor zowel de overheid als de onderneming.

16

De hoedanigheid ‘EDRL-onderneming’ wordt ingeschreven in KBO als het gaat om een dienstverlener: ofwel een onderneming rechtspersoon volgens Europees recht met vestiging, zetel of bijhuis in de Europese Unie (maar buiten België) ofwel een onderneming natuurlijk persoon zonder vestiging in België die voor de uitoefening van hun activiteiten een toelating nodig hebben die binnen het toepassingsgebied van de richtlijn valt.

17 Om dit in de praktijk mogelijk te maken zullen de bevoegde centrale, provinciale en lokale administratieve

entiteiten toegang moeten aanvragen tot KBO. Deze toegang zal geregeld worden via KBO-wi of een KBO-webservice. Om de status van een bepaalde toelatingsaanvraag in KBO weer te geven zullen diezelfde administratieve entiteiten tevens toegang moeten aanvragen tot de ‘TAP’ (toelatingsaanvraagprocedure). Dat laatste is een elektronisch opvolgingssysteem inzake de behandeling toelatingsaanvragen.


24

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

Van bij de oprichting in 2003 levert KBO beheersdienst inspanningen om de foutenlast te

verminderen. Dat blijkt geen makkelijke opgave te zijn: de complexiteit van de achterliggende processen, de nood aan een mentaliteitswijziging bij verschillende actoren en de juridische hindernissen zorgen er voor dat de datakwaliteit slechts geleidelijk toeneemt.

De inspanningen van de Beheersdienst KBO om het foutenpercentage in KBO te reduceren zijn groot: extra controles op faillissementen en vereffeningen, controles op het overlijden van de uitbater van een ‘onderneming-natuurlijk persoon’, verbeteringen aangebracht in de voedingsprocessen, de mogelijkheid voor ondernemingen om zelf bepaalde gegevens te wijzigen via KBO private search, enz. Andere processen blijken nog voor verbetering vatbaar; zo moeten ondernemers bijvoorbeeld naar een ondernemingsloket gaan en te betalen om hun vestigingen te laten stopzetten. Het blijven echter de ondernemingen zelf die verantwoordelijk zijn voor correcte en actuele gegevens.

D. KBO ALS BASIS VOOR ANDERE INITIATIEVEN

Een vijftigtal lokale besturen maken gebruik van één of meerdere KBO-ontsluitingstoepassingen.18 Dit betekent niet dat slechts 50 gemeentebesturen gebruik maken van de KBO-data. Ook andere actoren ontsluiten KBO-data naar lokale besturen:

De Vlaamse overheid heeft op basis van een KBO-kopie een eigen Vlaamse authentieke bron met ondernemingsgegevens gebouwd; namelijk de Verrijkte Kruispuntbank voor Ondernemingen. Via een aantal VKBO-ontsluitingstoepassingen wordt deze authentieke bron ontsloten naar lokale besturen die er gebruik van wensen te maken. We bespreken VKBO in deel 2.2.

Private dataleveranciers hebben de KBO-data aangekocht. De commercialisering19 van KBO-databank maakte dit mogelijk. In de praktijk zien we een aantal private dataleveranciers die de KBO-data, eveneens verrijkt met andere ondernemingsdata,

al dan niet tegen betaling aanbieden aan lokale besturen. We bespreken de private dataleveranciers in deel 2.3.

ICT-dienstenleveranciers leveren allerhande softwaretoepassingen voor lokale besturen, bijvoorbeeld websites, boekhoudpakketten, enz. Vandaag zijn er meer en meer bestaande en nieuwe softwaretoepassingen rechtstreeks gekoppeld aan KBO-data. Op die manier worden de KBO-data via een ‘intermediaire’ ICT-dienstenleverancier ontsloten naar de lokale besturen. We bespreken deze in deel 2.4.

Ook provinciale overheden nemen meer en meer een ondersteunende rol op ten aanzien van lokale besturen met betrekking tot het verstrekken van ondernemingsdata. We behandelen in deel 2.5. onder meer de ‘Digitaal Economische Kaart van de provincie West-Vlaanderen.

18

Exclusief het gebruik van KBO Public Search 19

Niet alle publieke KBO-gegevens komen in aanmerking voor commercieel hergebruik.


25

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

2.2. DE VERRIJKTE KRUISPUNTBANK VOOR ONDERNEMINGEN (VKBO)

VKBO is de Vlaamse authentieke gegevensbron met ondernemingsdata. Het betreft een databank met exact dezelfde gegevens als KBO aangevuld met verrijkingen. Ook deze authentieke gegevensbron is via ICT-toepassingen consulteerbaar voor lokale besturen. Met betrekking tot VKBO spreekt de Coördinatiecel Vlaams eGovernment (CORVE) echter over ‘uitwisselingsdiensten’. We bespreken hierna de ontstaansgeschiedenis van VKBO, de data en verrijkingen, de uitwisselingsdiensten en enkele afsluitende bedenkingen.

2.2.1. ONTSTAANSGESCHIEDENIS

A. NOOD AAN EEN EIGEN AUTHENTIEKE GEGEVENSBRON

Vlaamse overheidsinstellingen bleken in het verleden dezelfde gegevens bij ondernemingen op te vragen. Om het principe van de ‘éénmalige gegevensopvraging en meervoudig (her)gebruik’ voor de Vlaamse entiteiten in de praktijk te realiseren was er nood aan een authentieke gegevensbron met ondernemingsdata. De in 2005 opgerichte CORVE kreeg de

opdracht een stelsel van authentieke gegevensbronnen te ontwikkelen.

Om haar doelstellingen te realiseren, startte CORVE met het ‘MAGDA’-programma. Dit programma beoogt de maximale gegevensdeling tussen agentschappen/administraties (Vlaamse regering, 2005). In 2005 werd een werkgroep opgericht voor de uitbouw van een Verrijkte Kruispuntbank voor Ondernemingen.

Op 21 februari 2006 startte het ‘MAGDA’-platform. MAGDA staat voor maximale gegevensdeling tussen administraties en agentschappen. Het platform betreft een generieke infrastructuur om de gegevensuitwisseling tussen Vlaamse administraties onderling mogelijk

te maken en te stroomlijnen. Het MAGDA-platform ontsluit authentieke gegevensbronnen (zowel federale als Vlaamse) en maakt een vlotte uitwisseling van gegevens tussen gegevensbronnen en de applicaties die er gebruik van wensen te maken mogelijk. (CORVE, 2010b)

Het MAGDA-platform levert een aantal geïntegreerde diensten met betrekking tot de ontsluiting van authentieke gegevensbronnen en de uitwisseling van gegevens waaronder VKBO. Het platform is dus het instrument om het principe van de eenmalige gegevensopvraging te realiseren (Vlaamse regering 2006: 13). Onderstaand schema schetst het nut van het MAGDA-platform.


26

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

Figuur 1: Het MAGDA-platform (Vlaamse regering, 2006)

Eén van de eerste authentieke gegevensbronnen die dit platform naar de Vlaamse administraties ontsloot was VKBO. Alle Vlaamse entiteiten hadden daarmee vanaf 2006 toegang tot KBO-data verrijkt met andere officiële informatie over ondernemingen of instellingen. De eerste VKBO-ontsluitingstoepassingen waren VKBO-GO (zie infra) en zes webservices. In 2007 werden de ontsluitingstoepassingen verder uitgebreid; zo steeg het aanbod webservices tot tien en werden zes nieuwe publicaties (zie infra) ontwikkeld.

In deel 2.2.3. gaan we dieper in op VKBO ‘uitwisselingsdiensten’ en bespreken we enkele belangrijke toekomstige evoluties.

B. VKBO EN LOKALE BESTUREN

Met betrekking tot het aanleveren van ondernemingsdata is de samenwerking tussen de Vlaamse overheid en lokale besturen doorheen de laatste jaren eerder historisch gegroeid

veeleer dan voorwerp te zijn van een doordachte strategie.

In eerste instantie was VKBO bedoeld om ondernemingsdata te ontsluiten naar de Vlaamse administraties:

“Wanneer de federale KBO zijn kinderziekten ontgroeid is, zullen de Vlaamse toepassingen hierop kunnen aansluiten en kan een eigen Vlaamse Kruispuntbank voor Ondernemingen (VKBO) ontwikkeld worden.” (Vlaamse regering, 2003)


27

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

Uit rondvraag bij lokale besturen bleek dat zij vragende partij waren voor het gebruik van

gestandaardiseerde basisgegevens uit Vlaanderen. Hoewel het door een gebrek aan formele afspraken tussen de Vlaamse en federale overheid onduidelijk was wie lokale besturen zou voorzien van ondernemingsdata trok toenmalig Vlaams minister Bourgeois in 2006 de kaart van de lokale besturen door hen toegang te geven tot VKBO.

In 2006 maakten de eerste gemeenten gebruik van de zogenaamde VKBO-gemeentebestanden (zie infra).

“Op simpele aanvraag van de gemeente worden deze ‘gemeentelijke basisbestanden’ gratis aangemaakt en desgewenst periodiek vernieuwd. Dankzij deze bestanden kunnen de gemeenten vlot beschikken over ondernemingsgegevens die men rechtstreeks in de lokale ICT-toepassingen kan gebruiken. Daarnaast kunnen gemeenten ondernemingsgegevens nu ook interactief raadplegen door gebruik te maken van VKBO-GO interactieve webtoepassing.” (Vlaamse regering, 2007)

Doorheen 2006 en 2007 bleken meer dan 50 gemeenten een VKBO-gemeentebestand te hebben aangevraagd. Tegen het jaar 2008 liep het aantal aanvragen van gemeenten voor dergelijke bestanden op tot meer dan 150.

In het voorjaar van 2009 realiseerde CORVE een bijkomende VKBO-dienstverlening ten aanzien van lokale besturen. De ‘VKBO-gemeenterapporten’ moesten een alternatief vormen voor de bestaande gemeentebestanden (zie infra).

Via de lancering van de E-idee oproep in 2007 en 2008 wou CORVE meer zicht krijgen op de concrete vragen van gemeenten met betrekking tot VKBO-dienstverlening. Deze oproep leidde tot een aantal voorstellen van lokale besturen m.b.t. de VKBO-dienstverlening. Vooraleer we deze voorstellen bespreken, gaan we dieper in op VKBO-data en VKBO-uitwisselingsdiensten.

2.2.2. WELKE DATA BEVAT VKBO?

VKBO ontsluit de basisgegevens over ondernemingen uit KBO op basis van een kopie en voegt er extra informatie, zogenaamde verrijkingen, per onderneming aan toe. Deze verrijkingen kunnen extra authentieke gegevens zijn (CORVE, 2010c):

Tewerkstellingsgegevens: VKBO bevat per onderneming of vestigingseenheid de grootorde van tewerkstelling.20 De gegevens zijn afkomstig uit de dienst statistiek van de Rijksdienst Sociale Zekerheid (RSZ);

Jaarrekeninggegevens zijn afkomstig uit de Balanscentrale van de Nationale Bank van België (NBB). MAGDA heeft een eigen jaarrekening-databank opgebouwd, via een initiële oplaad-oefening van 5 jaargangen (2004-2008), gevolgd door een wekelijkse

provisionering vanaf 2009 (vanuit NBB naar MAGDA).21

20

Het effectieve aantal VTE’s via de webservice ‘GeefJaarekening’ of via VKBO-GO, de personeelsklasse via de webservice ‘GeefTewerkstelling’.

21 Kan geraadpleegd worden via de webservice ‘GeefJaarrekening’, ‘GeefJRopTijdstip’ en via VKBO-GO.


28

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

Adresgegevens (volgens het CRAB-model22): dit is het AGIV23-adresformaat waarmee

de officiële KBO-adressen kunnen worden ‘gegeocodeerd’ op kaart.

Figuur twee duidt hoe KBO en VKBO zich ten aanzien van elkaar verhouden:

22

Het acroniem ‘CRAB’ staat voor ‘Centraal Referentieadressenbestand’. Het CRAB is het adressenproject van het samenwerkingsverband GIS-Vlaanderen.

23 Agentschap voor Geografische Informatie Vlaanderen.


Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

29

Figuur 2: van KBO naar VKBO (CORVE, 2009)


30

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

De verrijkingen uit VKBO waren initieel afkomstig uit de bedrijvendatabank van de nv

Graydon (zie infra). Volgens de visie van MAGDA was dit een tijdelijk gegeven en op lange termijn niet toelaatbaar. Tot vandaag blijven een aantal verrijkingen gebaseerd op data uit de Graydon-databanken.24

Hoe kunnen lokale besturen de gegevens uit VKBO raadplegen?

2.2.3. ONTSLUITINGSTOEPASSINGEN

Verschillende overheidsdiensten kunnen VKBO-data consulteren:

elke dienst van de Vlaamse administratie: het gaat daarbij zowel om de departementen, de IVA, als de EVA’s binnen de Vlaamse overheid;

provinciale en gemeentelijke overheden.

CORVE biedt op basis van VKBO enkele uitwisselingsdiensten aan: de online applicatie VKBO-

GO, generieke publicaties (onder meer VKBO-gemeenterapporten, VKBO-gemeentebestanden) en VKBO-webservices.

Een VKBO-gemeenterapport is een generieke publicatie op maat van lokale besturen. Gemeenterapporten bieden - net zoals VKBO-gemeentebestanden - een overzicht van alle ondernemingen en vestigingseenheden25, de starters, enz. van een bepaalde gemeente.26 Gemeenten ontvangen de gegevens van een rapport via mail in een Excel-rekenblad. Gemeenterapporten zijn bedoeld voor gemeenten met een beperkte ICT-ondersteuning. De aanlevering van gemeenterapporten kan eenmalig of op basis van een abonnement maandelijks verlopen. Hiervoor moet de gemeente vooraf een gebruiksovereenkomst ondertekenen.

De eenvoudige weergave van een gemeenterapport vormt het belangrijkste verschil met

VKBO-gemeentebestanden die aangeleverd worden via ‘ftp’ of mail in een ‘csv’-formaat dat integreerbaar is in bestaande databanken (bv. Excel of Acces) of software bij lokale besturen. In tegenstelling tot het VKBO-gemeenterapport zijn er verschillende varianten van de gemeentebestanden.27 Vooraleer lokale ambtenaren een gemeentebestand kunnen gebruiken, moet het gemeentebestuur een gebruiksovereenkomst ondertekenen en een aanvraagformulier indienen bij CORVE. Daarenboven moet een gemeentebestuur voor sommige data eerst een machtiging aanvragen bij de Privacycommissie28 (CORVE, 2010b). Een dertigtal gemeenten ontvangen maandelijks een nieuw gemeentebestand en reeds meer dan 150 gemeenten hebben één of meerdere malen gebruik gemaakt van een

24

De publicatiedienst ‘Faillissementen' bevat informatie afkomstig van Graydon nv. Lokale besturen kunnen enkel intekenen op deze generieke dienst mits financiële regeling met Graydon nv.

25 Daarenboven zijn ook alle vestigingen van een onderneming die buiten de gemeentegrenzen liggen en

waarvan de maatschappelijke zetel (ook wel ‘onderneming’) binnen de grenzen van uw gemeente ligt opgenomen. Ook de maatschappelijke zetels (ook wel onderneming genoemd) die buiten de gemeentegrenzen ligt, waarvan er vestigingen op het grondgebied van de gemeente gevestigd zijn, zijn eveneens opgenomen in een gemeenterapport.

26 Gemeenterapporten bestaan uit meerdere tabbladen: een tabblad adressen met de

ondernemingsnummers, vestigingsnummers, contact-en adresgegevens; een tabblad activiteiten op basis van de ‘nacebelcodes’, een tabblad met de hoedanigheden, een tabblad met de verhuisbewegingen en een tabblad met de oprichtingen en stopzettingen.

27 Basisbestanden, ‘Relov-bestanden’, starters, stoppers, enz.

28 Met name voor de rijksregistergegevens van ondernemers natuurlijke personen.


31

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

gemeentebestand of -rapport. Om de gemeentebestanden up-to-date te houden, kunnen

gemeenten gebruik maken van de generieke publicaties.

Generieke publicaties zijn diensten voor het ontsluiten van bestanden met gegevens via ‘ftp’ of per mail. Deze kunnen eenmalig of periodiek aangeleverd worden.29 Generieke publicaties zijn consulteerbaar in een eenvoudig Excel-bestand of integreerbaar in de software van de gebruiker. 28 steden en gemeenten gebruiken op periodieke basis de verschillende publicaties; exclusief gemeentebestanden of -rapporten.

VKBO-GO is een online applicatie gelijkaardig aan KBO-wi die toelaat via een aantal zoekvelden een beperkte set ondernemingen te selecteren. VKBO-GO is omwille van zijn eenvoud meer geschikt voor overheidsdiensten die slechts sporadisch gegevens over ondernemingen en/of vestigingseenheden consulteren.30 Om toegang te krijgen tot VKBO-GO kunnen lokale besturen gebruik maken van de beheersmodule ‘gebruiksbeheer’ waarin de stadssecretaris (na registratie) of een gedelegeerde na machtiging door de secretaris, kan

aanduiden welke medewerker toegang heeft tot de onderliggende applicaties (zogenaamde rechten). Een lokale ambtenaar kan inloggen via burgertoken of de elektronische identiteitskaart.

VKBO-webservices laten de software van lokale besturen online en punctueel communiceren met VKBO. VKBO-webservices geven informatie over individuele ondernemingen zoals bijvoorbeeld de hoedanigheid, de beschikbare jaarrekening en de vestigingen. Het verschil met VKBO-GO is dat webservices toelaten de ondernemingsdata rechtstreeks op te vragen vanuit de software van de ‘datagebruiker’ (CORVE, 2010d). De implementatie van webservices in de bestaande software is een technisch complex gegeven. We zullen verder duiden dat ICT-dienstenleveranciers hierbij een ‘intermediaire’ rol spelen.

Uitwisselingsdiensten bevatten dus, afhankelijk van de doelstelling ervan, meer of minder

ondernemingsdata. Er gelden voor de verschillende producten ook verschillende aanvraagprocedures.


VKBO is in volle ontwikkeling. Van bij het begin werd het aanbod aan ‘uitwisselingsdiensten’ ten aanzien van lokale besturen uitgebreid. Om meer te kunnen inspelen op de concrete verwachtingen van lokale besturen werd een E-idee oproep gelanceerd. Via deze oproep konden lokale besturen aangeven welke generieke eGovernmentdiensten op het vlak van bedrijvendata en ‘uitwisselingsdiensten’ men nodig heeft om een verbeterde en vereenvoudigde digitale dienstverlening mogelijk te maken (Vlaamse regering, 2008). Er zijn meerdere projecten.

29

De dienst 'Publicatie Mutatie Rechtstoestanden' bijvoorbeeld levert een (dagelijkse) dataset af van ondernemingen waarvan de rechtstoestand in KBO veranderde (d.i. van normale rechtstoestand naar de toestand ‘niet-normaal’, of omgekeerd). Onder ‘niet normaal’ vallen alle rechtstoestandcodes die afwijken van ‘normale toestand’ en 'juridische oprichting' (vb. faillissement (opening), fusie door overneming, sluiting van vereffening).

30 Eenmaal ingelogd zijn de mogelijkheden uitgebreid: een onderneming of vestiging zoeken; alle KBO-

gegevens inkijken; gerelateerde ondernemingen raadplegen; staatsbladpublicaties vinden; RSZ gegevens (Paritiare Comités, Tewerkstelling) opvragen; jaarrekeninggegevens raadplegen; aandeelhouders zoeken. (CORVE, 2010f)


32

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

A. ‘ONDERNEMINGEN OP KAART’

Uit de E-idee oproep blijkt dat een groot aantal lokale besturen geïnteresseerd is in het geografisch weergeven van ondernemingen (en vestigingseenheden) gevestigd binnen hun gemeente op kaart. Om aan deze vraag tegemoet te komen, werd een nieuwe VKBO-dienstverlening gerealiseerd: de ‘VKBO Geografische User Interface’ geeft de ondernemingen op kaart weer.31 De KBO ondernemingsadressen (gebaseerd op Rijksregister adressen) werden daarom in VKBO ‘gegeocodeerd’ via omzetting in CRAB-adressen.32 De mogelijkheden van deze toepassing zijn groot. Gemeentebesturen kunnen op hun website alle ondernemingen op kaart weergeven, burgers en ondernemingen kunnen ondernemingen opzoeken, gemeentebesturen kunnen gericht communiceren naar ondernemingen of vestigingen door ze op kaart te selecteren. De oplevering van deze toepassing is gepland voor 2011.

B. MEER GEGEVENS ZICHTBAAR MAKEN

Uit de E-idee oproep bleek dat lokale besturen vragende partij zijn voor nog meer verrijkingen. Daarenboven wensen gemeenten ook zelf gegevens toe te voegen aan VKBO. Wat de extra verrijkingen betreft, zal een werkgroep worden opgericht met geïnteresseerde besturen. CORVE zal nadien in contact treden met de eigenaars van de mogelijke relevante gegevensbronnen (CORVE, 2010e).

Ten tweede werkt CORVE aan de ontwikkeling van een ‘informatieregister’ waardoor in de toekomst relevante informatie over ondernemingen uit verschillende beleidsdomeinen aan VKBO kan gekoppeld worden. Datzelfde register moet een rol spelen in het mogelijk maken van lokale verrijkingen. Hoewel het onduidelijk is welke ondernemingsinfo vanuit de gemeenten aan VKBO zal gekoppeld worden, wil CORVE dit mogelijk maken via twee pistes:

de toevoeging van data via een webservice of via een mailbestand.

C. VKBO MAKKELIJKER BEVRAAGBAAR MAKEN

Op lange termijn wil VKBO voorzien in de mogelijkheid voor gemeenten om zelf VKBO-rapporten of -bestanden aan te maken33. Uit de E-idee oproep bleken steden en gemeenten een behoefte te hebben aan een grotere variëteit van bestandssoorten die periodiek worden aangeleverd. Doorheen 2009 en 2010 heeft CORVE - in afwachting van de ontwikkeling van een VKBO-webinterface waarbij gemeenten zelf VKBO-bestanden kunnen aanmaken - het gemeenterapport, een aantal nieuwe gemeentebestanden en publicaties op maat ontwikkeld om beter in te spelen op de concrete vragen van lokale besturen.

31

Een dergelijke toepassing werd reeds ontworpen door de intercommunale Leiedal met de naam ‘bedrijvengids’ (zie infra) en de uitrol daarvan over de provincie West-Vlaanderen onder de naam ‘digitaal economische kaart’ (zie infra).

32 De CRAB-adressen als een verrijking binnen VKBO ten aanzien van KBO.

33 Gelijkaardig aan een KBO-select.


33

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

D. VKBO EN KBO, EEN IDENTIEK AANBOD?

Anno 2011 kunnen lokale besturen gebruik maken van twee authentieke gegevensbronnen met ondernemingsdata: een federale KBO en een Vlaamse VKBO. Hoewel gemeenten van bij de start toegang hadden tot KBO, heeft de Vlaamse overheid zich met VKBO uitdrukkelijker geprofileerd als leverancier van ondernemingsgegevens ten aanzien van lokale besturen. Dit blijkt uit de communicatiecampagnes gevoerd door CORVE.

KBO werd door de federale overheid minder gepromoot bij gemeenten. Omwille van de vele kinderziektes van KBO, het probleem van de dataruis (zie infra) en de complexe voedingsprocessen van KBO focuste de federale overheid in eerste instantie op de optimalisatie van de databank en de achterliggende processen. Vandaag is het nog onduidelijk welk bestuursniveau met betrekking tot de toelevering van ondernemingsdata aan lokale besturen een bevoegdheid draagt. Dat stelt in de praktijk geen problemen. Lokale

besturen hebben ‘de keuze’ tussen KBO en/of VKBO.

Zowel op het vlak van data als ontsluitingstoepassingen vertonen beide databanken gelijkenissen en verschilpunten. Op het vlak van data bevat VKBO, omwille van de verrijkingen, meer informatie dan KBO. Vooral de geocodering van KBO-adressen in VKBO levert interessante perspectieven op voor lokale besturen.

Op het vlak van uitwisselingsdiensten treffen we bij VKBO een gediversifieerder aanbod aan ‘uitwisselingsdiensten’ aan. Zowel KBO (KBO-wi) als VKBO (VKBO-GO) beschikken over een online applicatie waarin gegevens van individuele ondernemingen kunnen opgezocht worden. Daarnaast bieden zowel CORVE als de Beheersdienst KBO webservices aan, maar vooral het gediversifieerde aanbod aan VKBO-gemeentebestanden en de voor gemeenten toegankelijke gemeenterapporten maken VKBO aantrekkelijker voor steden en gemeenten.

Toch merken we met de lancering van de KBO-select-toepassing een toenemende profilering op van de federale overheid als ontsluiter van ondernemingsdata naar lokale besturen.

Deze evolutie, de behoefte aan meer verrijkingen, de EDRL-verplichtingen en de vraag van lokale besturen om verrijkingen naar de authentieke gegevensbronnen terug te koppelen noodzaakt dat de Vlaamse en de federale overheid het gesprek met elkaar aan gaan omtrent wie welke taken in de toekomst op zich neemt.

E. DATARUIS

Het toenemend gebruik van VKBO door steden en gemeenten (alsook door Vlaamse administraties) confronteerde ook CORVE met de ‘foutenrealiteit’ in KBO. In eerste instantie zag CORVE een rol voor zichzelf weggelegd om fouten, gemeld vanuit de lokale besturen, te

registreren. Dit bleek in te gaan tegen het principe van de authentieke gegevensbron. Daarenboven zouden “alternatieve registraties de verwarring enkel vergroten” (Vlaamse regering, 2010). CORVE biedt dus geen toegevoegde waarde met betrekking tot het verminderen van de foutenlast en is verplicht lokale besturen door te verwijzen naar de authentieke gegevensbron KBO.


34

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

F. VKBO ALS BASIS VOOR ANDERE INITIATIEVEN

Lokale besturen kunnen via een aantal intermediaire actoren toegang krijgen tot VKBO-data. We zien in de praktijk een aantal zogenaamde ICT-dienstenleveranciers die hun ICT-toepassingen voor lokale besturen koppelen aan de VKBO-databank via webservices.

2.3. PRIVATE DATA-AANBIEDERS

Naast de officiële authentieke gegevensbronnen met ondernemingsdata zijn er een aantal private leveranciers die tegen betaling ondernemingsgegevens aanbieden aan lokale besturen. Opvallend is dat sommige van deze actoren de KBO-data in hun databanken hebben geïntegreerd en verrijkt met bijkomende informatie. We bespreken hieronder het aanbod van drie dataleveranciers.

2.3.1. GRAYDON

In België bekleedt Graydon Belgium nv sinds 1986 een leidinggevende positie inzake

handels- en marketinginformatie, krediet- en debiteurenbeheer (Graydon, 2010). Deze onderneming ontwikkelde een informatiedatabank en bevat naast basisgegevens uit diverse officiële bronnen (bijvoorbeeld KBO), ook extra informatie (verrijkingen) verworven via eigen informatienetwerken. Door die expertise kon Graydon nv reeds vóór het ontstaan van KBO en VKBO een “Referentiebestand van Belgische bedrijven” samenstellen dat o.a. werd aangekocht door het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Ook lokale besturen kunnen een beroep doen op Graydon door gebruik te maken van de ‘Graydon bedrijvengids’, een databank met de 500 000 grootste Belgische ondernemingen, rapporten met gedetailleerde data over specifieke ondernemingen, bulkdata, enz.

De Graydondatabank bevat dus ook de officiële KBO-data, maar voegt daar - analoog aan VKBO - nog extra data aan toe. Vooral op het vlak van financiële informatie over ondernemingen is deze databank vooruitstrevend. VKBO ontsluit momenteel nog altijd enkele verrijkingen uit Graydon zoals contactinfo, aandeelhoudersinfo, import-export info.

2.3.2. INFOBEL

Infobelproducten worden in België uitgegeven door de in 1995 opgerichte Kapitol nv die bekend is voor zijn elektronische telefoongids. Infobel beschikt over een databank met meer dan 130 miljoen Europese telefoonabonnees. Infobel verhuurt en verkoopt adressenbestanden. Infobel haalt o.a. gegevens uit KBO die gelinkt kunnen worden aan bestaande adressenbestanden van lokale besturen.

2.3.3. COFACE

De kernactiviteit van Coface (Coface Services Belgium nv) bestaat uit de analyse, het beheer en de opstelling van databases die de hele Belgische bedrijfswereld beslaan. Coface beschikt over de gegevens van 900 000 economische entiteiten in België. De informatie van Cofacedatabanken komt uit diverse bronnen; de belangrijkste zijn (Coface, 2010):


35

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

dagelijkse integratie van de gegevens opgenomen in de Kruispuntbank van

Ondernemingen (KBO); de akten die in het Belgisch Staatsblad worden gepubliceerd, worden elke dag

geanalyseerd en ingevoerd34; de btw-administratie, de Nationale Bank van België, de RSZ en het handelsregister,

enz.

Lokale besturen kunnen deze databanken tegen vergoeding gebruiken.


Naast de authentieke gegevensbronnen met ondernemingsdata van de Vlaamse en federale overheid zijn er een aantal private dataleveranciers die ondernemingsdata verzamelen en ontsluiten naar lokale besturen. Enerzijds bieden zij gelijkaardige informatie aan: ze

beschikken ook over De KBO-data; anderzijds voegen zij analoog aan VKBO een aantal verrijkingen toe aan De KBO-data.

Bemerk dat bovenstaande bespreking van private dataleveranciers niet compleet is. In de praktijk kunnen lokale besturen nog beroep doen op een scala aan andere bronnen: de Gouden Gids enz.

2.4. ICT-DIENSTENLEVERANCIERS

Gemeenten beschikken niet altijd over voldoende technologische kennis en hebben niet altijd voldoende middelen om zelfstandig een ICT-dienst uit te bouwen. Dit gebrek tracht men op te vangen door nauw samen te werken met één of meerdere ICT-leveranciers. Deze

(huis)leverancier voorziet zowel applicaties als pc’s, servers, printers, netwerk en diensten, enz. (IBM, 2007).

De klassieke ICT-dienstenleveranciers voor lokale besturen zijn: Cevi, Cipal, Schaubroeck en Remmicom. Daarnaast onderscheiden we nieuwe ICT-dienstenleveranciers zoals private websitebouwers. We stellen vast dat deze ICT-dienstenleveranciers meer en meer hun bestaande of nieuwe softwaretoepassingen voor lokale besturen koppelen aan de authentieke gegevensbronnen KBO en VKBO. Dergelijke koppelingen leveren voor lokale besturen nieuwe gebruiksmogelijkheden op.

Hieronder bespreken we de softwareapplicaties van de ICT-dienstenleveranciers die koppelingen voorzien met KBO en/of VKBO.35

34

Hoewel ook in KBO de publicatiedatums uit het B.S. aan de ondernemingsnummers worden gekoppeld, gebeurt deze koppeling bij Coface sneller.

35 Die koppeling gebeurt via (V)KBO-webservices/gemeentebestanden en generieke publicaties van VKBO.


36

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

2.4.1. CENTRUM VOOR INFORMATICA VAN DE PROVINCIES ANTWERPEN EN LIMBURG (CIPAL)

Cipal is een dienstverlenende intergemeentelijke vereniging en heeft rechtspersoonlijkheid. Cipal biedt verschillende ICT-diensten aan die VKBO ontsluiten.

Met de toepassing Themis biedt Cipal aan lokale besturen een volledig geïntegreerde database aan om (ondernemings)data te beheren en te centraliseren voor alle verschillende gemeentelijke diensten. Elke afdeling/toepassing blijft een persoonlijke bevoegdheid behouden om de informatie - eigen aan hun verantwoordelijkheid - te beheren en te gebruiken. Themis is daarenboven gekoppeld aan VKBO via een webservice. De VKBO-data worden periodiek geüpdatet.

Doordat Themis gekoppeld kan worden aan alle andere Cipal-toepassingen (bijvoorbeeld boekhoudpakket) is er sprake van een geïntegreerde database ‘boven’ alle gemeentelijke

diensten heen. Dat kan visueel worden voorgesteld in figuur 3.

Figuur 3: Themis (CIPAL, 2010)

Deze koppeling moet volgens Cipal leiden tot een betere ontsluiting van VKBO (CIPAL, 2009):

“Het probleem voor de gemeenten was vroeger dat ze de gegevens van VKBO ter beschikking kregen in een groot bestand, waarmee het lokale bestuur dan zelf aan de slag moest. Dit leverde problemen op bij het zoeken, selecteren, toevoegen, exporteren of beveiligen van de gegevens. Door de koppeling van Themis met VKBO kunnen de gebruikers nu in hun vertrouwde contactenbeheeromgeving toegang


37

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

krijgen tot de ondernemingsdata. Dit gebeurt op een eenvoudige geïntegreerde

manier, zonder de beperkingen van het originele bestand.”

De Themis-toepassing levert dus opportuniteiten op voor gemeenten met betrekking tot het gebruik van VKBO-data: samenvoeging met bestaande databanken, gerichte zoekfuncties, mailingmogelijkheden, enz.

Daarnaast is CIPAL in samenwerking met de provincie Antwerpen gestart met het Iris-project. Het Iris-project ontstond uit de vaststelling dat VKBO slecht ontsloten is voor kleinere en middelgrote lokale besturen die hun communicatie met bedrijven op hun grondgebied willen verbeteren (Provincie Antwerpen, 2009). Daarenboven hebben lokale besturen vaak de behoefte om extra informatie over ondernemers bij te houden (Datanews, 2010). Bijgevolg wil Cipal via het Iris-project, op schaal van de provincie Antwerpen, de ondernemingsdata uit VKBO uitzuiveren, vervolledigen, actualiseren én ontsluiten naar

enerzijds meer dan 140 000 bedrijven en anderzijds 70 Antwerpse lokale besturen.

Zodoende “kan het lokale bestuur een betere dienstverlening garanderen en gericht informatie toesturen aan bedrijven. Anderzijds moet het voor bedrijven mogelijk zijn om hun overheidsadministratie via de applicatie te regelen en om overheidsinformatie op een uniforme en gestructureerde manier te raadplegen (vb. gemeentelijke belastingsreglementen).” (Provincie Antwerpen, 2009). Hoe de technische ontwikkeling in de praktijk zal verlopen, is nog onduidelijk.

2.4.2. CENTRUM VOOR INFORMATICA NV (CEVI NV)

Cevi nv levert ICT-producten en -diensten aan voornamelijk (lokale) overheden en aanverwante besturen zoals politie, brandweer en interlokale samenwerkingsverbanden

(Cevi nv, 2010).

Cevi was de eerste ‘klassieke’ softwareleverancier actief op de markt van ondernemings-gegevens met de toepassing Lokovest36. Lokovest ontsluit KBO37 rechtstreeks via de andere softwaretoepassingen van Cevi (bv. boekhoudpakket of belastingsmodule). De koppeling met KBO gebeurt op basis van een webservice. Lokovest ontsluit KBO op twee manieren (Cevi, 2009):

De toepassing Lokovest: een databank met dezelfde gegevens als KBO; Webservice: laat toe om KBO-gegevens via Lokovest op te halen en over te nemen in

een andere toepassing, bijvoorbeeld het Cevi-boekhoudpakket, Unibel, dat gekoppeld is aan Lokovest.

Op die manier nemen de gebruiksmogelijkheden m.b.t. de KBO-data voor lokale ambtenaren

toe: de data kunnen bijvoorbeeld op basis van een aantal zoekcriteria doorzocht worden of kunnen aan een mailing worden gekoppeld.

36

Lokale Database van Ondernemingen en Vestigingen. 37

Op basis van een KBO-webservice en periodieke updates via KBO-wijzigingsextracten.


38

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

2.4.3. REMMICOM NV

Remmicom nv werd opgericht in 1988 en specialiseert zich in back office softwaretoepassingen voor de Vlaamse gemeentebesturen. Het dossieropvolgingssysteem ‘Ruimtelijke ordening’ en de toepassing ‘Burgerlijke Stand’ van Remmicom zijn voorlopig de enige toepassing die een koppeling maken met VKBO. Deze koppeling houdt interessante perspectieven in voor lokale besturen. Zo heeft de stad Mechelen haar digitaal bedrijvenloket gekoppeld aan de ‘ROL 200038’-toepassing van Remmicom. Daardoor kunnen bedrijven de status omtrent hun milieuvergunningsaanvraag opvolgen.

2.4.4. SCHAUBROECK NV

Schaubroeck nv biedt toepassingen op het gebied van o.a. human resources aan steden, gemeenten en OCMW’s (Schaubroek, 2010). Enkele Schaubroeck-toepassingen zijn vandaag

gekoppeld aan de VKBO-databank. Het betreft de financiële toepassingen, een toepassing ter ondersteuning van de sociale dienst van het OCMW en een toepassing ter ondersteuning van het secretariaat van lokale besturen.

2.4.5. WEBBOUWERS

Naast de vier klassieke softwareleveranciers onderscheiden we een aantal andere ICT-leveranciers, bijvoorbeeld Anaxis, Lithium en Lcp. De producten die dergelijke leveranciers aanbieden gaan van het vormgeven van een gemeentelijke website tot specifieke toepassingen zoals de uitbouw van een e-loket en bedrijvengidsen die aan (V)KBO kunnen worden gekoppeld. Deze koppeling biedt mogelijkheden om alle ondernemingen actief binnen een gemeente weer te geven op kaart of in een lijst op de gemeentelijke website. Daarenboven kunnen bedrijven via een ‘inlogsysteem’ eigen gegevens toevoegen en

wijzigen.

2.4.6. INTERCOMMUNALE LEIEDAL

De intercommunale Leiedal is een intergemeentelijk samenwerkingsverband van 13 gemeenten en steden van de regio Kortrijk dat de brede socio-economische en ruimtelijke ontwikkeling begeleidt en is in die zin geen ICT-dienstenleverancier. Ook op het vlak van eGovernment en ondernemingsgegevens is deze intercommunale actief. Leiedal helpt gemeenten bij het uitwerken van hun elektronische dienstverlening en bij de uitvoering van ICT-gerelateerde projecten. Intercommunale Leiedal ontwikkelde in samenspraak met de gemeenten en CORVE een bedrijvendatabank met een lokaal bedrijvenloket en een online bedrijvengids. Dit project ontstond vanuit de vaststelling dat “geen enkele gemeente of stad in Vlaanderen een accuraat zicht heeft op alle ondernemingen op haar grondgebied”

(Leiedal, 2010).

Voor de Leiedal-gemeenten die intekenden op dit project werd een databank, gekoppeld aan een bedrijvengids en bedrijvenloket, ontwikkeld. De databank is gebaseerd op KBO- en VKBO-data. Nieuwigheid is dat ondernemingen via een digitaal bedrijvenloket op de gemeentelijke website hun gegevens kunnen controleren, corrigeren en/of aanvullen.

38

ROL 2000 is de vergunningssuite van Remmicom (ruimtelijke Ordening en leefmilieu)


39

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

Omdat lokale verrijkingen in KBO of VKBO niet mogelijk zijn, worden de correcties en/of

aanvullingen door ondernemingen enkel opgenomen in de gemeentelijke databank en dus niet in de authentieke bron KBO of VKBO. Andere nieuwigheid is dat de bedrijvengids de bedrijven actief binnen een bepaalde gemeente op de gemeentelijke website in kaart brengt, waardoor burgers en ondernemingen lokaal gevestigde bedrijven of vestigingen kunnen opzoeken. Daardoor neemt de druk bij de ondernemers toe om hun gegevens te verifiëren en aan te vullen.

Belangrijk is dat dit initiatief inspirerend heeft gewerkt voor de provincie West-Vlaanderen en CORVE. Zo werkt de laatste momenteel aan de oplevering van de ‘VKBO Geografische User Interface’ (zie supra). Anderzijds hebben de provincie West-Vlaanderen en Leiedal een raamakkoord ‘e-Government’ afgesloten. Dankzij dit raamakkoord kunnen innovatieve elektronische toepassingen, ontwikkeld door Leiedal, door de Provincie aangeboden worden aan andere gemeenten in West-Vlaanderen. Ook de bedrijvengids maakt deel uit van het

raamakkoord ‘e-Government 2009’ wat heeft geleid tot de ontwikkeling van de West-Vlaamse ‘Digitale Economische Kaart’ (zie infra).


ICT-dienstenleveranciers verzamelen zelf geen (ondernemings)data, maar ontsluiten KBO en VKBO via informaticatoepassingen die door lokale besturen gebruikt worden. Dat zorgt voor nieuwe gebruiksmogelijkheden.

2.5. DE PROVINCIALE OVERHEDEN, ONDERSTEUNERS VAN LOKALE BESTUREN

De provinciebesturen ondersteunen steden en gemeenten op het vlak van ondernemings-

data. Hieronder gaan we na hoe deze ondersteuning in de praktijk vorm krijgt.

2.5.1. PROVINCIE WEST-VLAANDEREN

De provincie West-Vlaanderen vervult op het vlak van data een ondersteunende rol ten aanzien van lokale besturen:

“Lokale ambtenaren en mandatarissen die actief bezig zijn rond het beleidsthema economie kunnen rekenen op ondersteuning, via het ter beschikking stellen van data, studies, meetinstrumenten, overlegforum, …” (Provincie West-Vlaanderen, 2007)

Rotthier, Boudry en De Rynck (2006:41) stellen dat de provincie West-Vlaanderen verschillende projecten voorziet om de gemeenten te ondersteunen bij het ontwikkelen van eGovernment. Zij verwijzen naar GIS West, een samenwerkingsverband van de provincie

West-Vlaanderen met haar gemeenten dat gratis software aanbiedt om te kunnen starten met een GIS. Het belangrijkste project van de provincie West-Vlaanderen binnen de scope van deze bijdrage is echter het project ‘de Digitaal Economische Kaart’ (DEK).

Het project Digitaal Economisch Kaart is een ‘uitrol’ van de ‘Bedrijvengids’ van de intercommunale Leiedal binnen de provincie West-Vlaanderen. De basisdata van de databank gekoppeld aan de DEK zijn afkomstig uit KBO. Daarnaast is er ook een bedrijvenloket waarbij de ondernemingen op basis van een ‘log in’ en ‘paswoord’ hun eigen


40

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

gegevens kunnen corrigeren en aanvullen waar nodig. Door de ondernemingen op kaart

weer te geven39, voert de gemeente de druk op bij ondernemingen om hun gegevens verder aan te vullen. Daardoor beschikt de gemeente die gebruik maakt van de DEK over een aantal extra ondernemingsgegevens bovenop De KBO-data. Deze aanvullingen worden niet doorgevoerd in de authentieke gegevensbron KBO of VKBO. Het project DEK vertrekt dus vanuit dezelfde vaststelling als het project ‘Bedrijvengids’; namelijk dat de officiële gegevens uit KBO en VKBO niet altijd overeenstemmen met de werkelijkheid: “De officiële gegevens uit KBO waarop wij ons baseren, zijn vaak achterhaald of onvolledig en dus ontoereikend voor doeltreffende communicatie.” (Provincie West-Vlaanderen, 2009)

2.5.2. PROVINCIE OOST-VLAANDEREN

De provincie Oost-Vlaanderen meet zich een kennisondersteunende rol ten aanzien van Oost-Vlaamse steden en gemeenten aan. Op het vlak van ICT-ondersteuning heeft dat geleid

tot de oprichting van het intern verzelfstandigd agentschap ‘EGOV’ dat ICT-diensten aan en voor Oost-Vlaamse lokale besturen, organisaties en instellingen stuurt, stimuleert, ondersteunt en coördineert. Met betrekking tot bedrijvendatabanken en ontsluitingstoepassingen zijn er geen specifieke toepassingen voor lokale besturen ontwikkeld. Wel heeft het provinciebestuur Oost-Vlaanderen plannen voor de uitbouw van een bedrijvengids, analoog aan de provincie West-Vlaanderen (zie supra). De verantwoordelijke voor de uitbouw van deze Oost-Vlaamse bedrijvengids is de GIS Oost-Vlaanderen.40

2.5.3. PROVINCIE VLAAMS-BRABANT

VERA is het autonoom provinciebedrijf dat de provincie Vlaams-Brabant in 2000 heeft opgericht met als uiteindelijk doel samen met haar lokale besturen een modern

eGovernment tot stand te brengen. VERA biedt op het vlak van ondernemingsdatabanken geen concrete producten aan steden en gemeenten.

VERA heeft plannen in die richting. Deze organisatie is geïnteresseerd in een uitrol van de initiatieven van Leiedal naar de provincie Vlaams-Brabant en zou daarbij ook gebruik maken van de VKBO-databank.

Daarnaast ondersteunt deze provincie de lokale economie via onder meer het bestellen van studies. Evenals de provincies Antwerpen en Limburg (zie infra) liet de provincie Vlaams-Brabant een studie uitvoeren naar de kleinhandel binnen de provincie Vlaams-Brabant. Deze studie leverde voor de Vlaams-Brabantse gemeenten heel wat informatie op met betrekking tot hun ‘kleinhandelstructuur’.

2.5.4. PROVINCIE ANTWERPEN

De provincie Antwerpen ondersteunt haar 70 gemeenten m.b.t. hun gemeentelijk economisch beleid.

39

Burgers en ondernemingen kunnen op die manier bedrijven binnen de gemeente geografisch opzoeken. 40

Dit is het GIS-samenwerkingsverband van de provincie Oost-Vlaanderen met haar gemeenten.


41

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

Op het vlak van bedrijvendata is vooral de provinciale studie detailhandel ‘vraag- en

aanbodanalyse’ van belang. In 2009 werd op vraag van de provincie Antwerpen door de firma Locatus bvba de detailhandel in de provincie Antwerpen in kaart gebracht. Per gemeente werd een databank opgesteld met het aanbod binnen de eigen gemeente (Provincie Antwerpen, 2009). Aangezien deze databank geen ondernemingsnummers of vestigingsnummers linkt aan de bedrijven is het moeilijk de informatie uit de ontworpen databank te koppelen aan andere gegevensbronnen.

Daarnaast is de provincie Antwerpen ook stakeholder in het ‘Iris-project’ (zie supra).

2.5.5. PROVINCIE LIMBURG

De provincie Limburg ondersteunt haar lokale besturen bij het uitbouwen van een bedrijfsvriendelijk beleid en een ondernemersgerichte dienstverlening via het opzetten van

een subsidieaanbod voor bijvoorbeeld gemeentelijke ondernemingsloketten. Daarnaast biedt de provincie Limburg ondersteuning via studies, brochures, enz. Zo werd een gelijkaardige ‘detailhandelstudie’ besteld als deze van de provincie Antwerpen. Deze studie leverde een rapport op met data over de detailhandel binnen de Limburgse gemeenten.


De provincies zijn een ondersteuner voor steden en gemeenten op het vlak van lokale economie, ruimtelijke ordening, ICT, eGovernment, enz. De belangrijkste conclusies met betrekking tot de provincies zijn:

Alle provinciebesturen bieden hun steden en gemeenten ondersteuning aan op het vlak van van een lokaal economisch beleid via bijvoorbeeld subsidiëring,

kennisoverdracht, studies, enz.; Enkel de provincie West-Vlaanderen biedt haar steden en gemeenten een ICT-

toepassing (de Digitaal Economische Kaart) aan.

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

Conclusie

43

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

3. CONCLUSIE

De authentieke gegevensbronnen KBO en VKBO zijn een middel om het principe ‘éénmalige gegevensopvraging, meervoudig (her)gebruik’ van ondernemingsgegevens te realiseren. Door lokale besturen toegang te geven tot de federale en Vlaamse authentieke gegevensbronnen worden zij aangemoedigd dit principe in de praktijk na te streven. Dit principe zal in de toekomst naar alle verwachtingen verplicht worden voor steden en gemeenten.

Hierboven hebben we de ICT-ontsluitingstoepassingen besproken die lokale besturen toegang geven tot de KBO- en VKBO-data. Figuur 4 geeft dat overzicht schematisch weer.

Co

nclu

sie

44

Figuur 4: Ondernemingsdata: van KBO naar gemeenten

Conclusie

45

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

Belangrijke opmerkingen bij het lezen van dit schema zijn:

We beperken ons in dit schema enkel tot de datastromen die vanuit KBO en VKBO vertrekken en de datastromen die KBO voeden. Deze worden aangeduid met een ‘volle’ pijl. Omdat ondernemingsdata de basis zijn van de overheidsdienstverlening ten aanzien van ondernemingen hebben we ook deze stromen, met een ‘gestreepte lijn’ in kaart gebracht;

Om de figuur ‘aanschouwelijk’ te houden hebben we de verschillende ICT-ontsluitingstoepassingen niet vermeld.

3.1. NOOD AAN INTERBESTUURLIJK OVERLEG?

We merken op dat lokale besturen toegang hebben tot twee authentieke gegevensbronnen.

Dit is het gevolg van een historische gegroeide situatie. Hoewel KBO vanaf het ontstaan naar lokale besturen werd ontsloten is de ‘uptake’ van KBO-ontsluitingstoepassingen bij lokale besturen vrij beperkt gebleven (ongeveer 50 gemeenten). Vermoedelijk spelen het gebrek aan publiciteitscampagnes en communicatie omtrent KBO een rol.

Vanaf 2006 heeft de Vlaamse overheid zich opgeworpen als leverancier van ondernemingsdata voor lokale besturen. Dit werd mogelijk door de ontwikkeling van een Vlaamse authentieke gegevensbron VKBO. De laatste jaren heeft CORVE zijn aanbod van uitwisselingsdiensten verder ontwikkeld conform de vragen van lokale besturen.

Recentelijk is het ‘debat’ geopend met betrekking tot de mate waarin nog meer informatie moet gekoppeld worden aan de authentieke gegevensbronnen. De lokale besturen zijn vragende partij voor lokale verrijkingen. Overigens kunnen gemeenten, in het kader van de EDRL-verplichtingen, sinds kort optreden als initiator van gegevens in KBO. Daarnaast wil

CORVE op Vlaams niveau met de lancering van het informatieregister in 2011 inspelen op de nood aan (lokale) verrijkingen.

Er ontwikkelt zich dus een tendens naar een echte ‘kruispuntbank’ van ondernemingen, die verwijst naar waar ondernemingsinformatie beschikbaar is, analoog aan de Kruispuntbank Sociale Zekerheid (KSZ). De KSZ verzorgt het informatieverkeer tussen de databanken van de verschillende Sociale Zekerheidsinstellingen veeleer dan een samengevoegde databank te willen zijn. Vanuit een dergelijke optiek zal de nood aan interbestuurlijk overleg tussen alle betrokken overheidsniveaus in de toekomst noodzakelijk worden.

3.2. DE ROL VAN ‘INTERMEDIAIRE’ ACTOREN

Naast de ontsluitingstoepassingen die de Beheersdienst KBO en CORVE ontwikkeld hebben

stellen we vast dat een aantal intermediaire actoren een rol spelen in de ontsluiting van deze databanken.

Ten eerste merken we een aantal klassieke ICT-dienstenleveranciers op die hun bestaande softwarepakketten hebben gekoppeld aan KBO of VKBO. Dergelijke koppelingen creëren voor lokale besturen nieuwe gebruiksmogelijkheden met betrekking tot KBO en VKBO-data: lokale gegevens kunnen makkelijker toegevoegd aan en bewerkt worden in bestaande

Conclusie

46

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

databases, de zoeken filtermogelijkheden zijn uitgebreid, er zijn mailingsmogelijkheden

enz.

Een tweede vaststelling is de toenemende koppelingen tussen KBO en VKBO met zogenaamde bedrijvengidsen op gemeentelijke websites. Het doel daarvan is drieledig. Ten eerste kunnen burgers en ondernemingen bedrijven binnen hun gemeente opzoeken. Ten tweede kunnen ondernemers hun gegevens via een loginsysteem wijzigen en aanvullen. Daardoor beschikt een gemeente over nog meer gegevens m.b.t. de op haar grondgebied gevestigde ondernemingen en kan bovendien veel gerichter gecommuniceerd worden.

3.3. IMPLICATIES VOOR HET VERDERE ONDERZOEK

We hebben in dit onderzoeksrapport de actoren in kaart gebracht die ondernemingsdata ontsluiten naar lokale besturen. We hebben gefocust op de ICT-toepassingen die lokale

besturen moeten adopteren om toegang te krijgen tot de ondernemingsdata uit de authentieke gegevensbronnen KBO en VKBO. Tabel 2 vat dit overzicht samen.

Actor ICT-toepassing Data die worden

ontsloten

Omschrijving

Fed

era

le o

verh

eid

Beheers-dienst KBO

KBO Public Search KBO-data niet beschermd door privacywet

URL waar bepaalde KBO-data door iedereen geconsulteerd kunnen worden.

Beheers-dienst KBO

KBO-wi (ook TAP)

KBO-data (focus op data van één onderneming)

Online applicatie voor alle overheidsentiteiten om KBO te consulteren, na toelatingsaanvraag. Via TAP kan een gemeente ook optreden als initiator.

Beheers-dienst KBO

KBO-(wijzigings-extracten)

KBO-data

Een bestand met gegevens over ondernemingen aangeleverd via ftp na toelatingsaanvraag

Beheers-dienst KBO

KBO-listings KBO-data ‘bulkgegevens’

Een excel-lijst met specifiek gefilterde gegevens van ondernemingen, na toelatingsaanvraag

Beheers-dienst KBO

KBO-select KBO-data volgens vraag van de gebruiker

Op vraag gestuurde front office toepassing van KBO waarbij de gebruiker listings op maat kan aanmaken, na toelatingsaanvraag

Conclusie

47

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

Beheers-dienst KBO

KBO-webservices (ook TAP)

KBO-data Software gemeente bevraagt KBO. Via TAP kan een gemeente ook optreden als initiator.

Vla

amse

ove

rhei

d

CORVE VKBO-GO VKBO-data (focus op één onderneming)

Online applicatie om VKBO te consulteren. Toegang via een systeem van gebruiksrechten.

CORVE VKBO- Gemeente-bestanden + generieke publicaties

VKBO-data ‘bulkgegevens’

Alle ondernemingen en vestigingen binnen een bepaalde gemeente aangeleverd via ‘ftp’ of mail in een ‘csv’-formaat dat integreerbaar is in bestaande databanken (bv. excel of acces) of software bij lokale besturen. Er zijn meerdere varianten. Updates zijn mogelijk via generieke publicaties.

CORVE VKBO-gemeenterapport

VKBO-data ‘bulkgegevens’

Alle ondernemingen en vestigingen binnen een gemeente in een excellijst aangeleverd via mail.

CORVE VKBO-webservices VKBO-data (focus op één onderneming)

Software gemeente bevraagt VKBO vanuit toepassing gemeente.

CORVE VKBO-geografische user interface

VKBO-data geografische weergegeven

Via geocodering kunnen ondernemingen op kaart worden weergegeven.

Conclusie

48

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

ICT

- d

ien

sten

leve

ran

cier

s

Cipal Themis Gekoppeld aan VKBO via webservice en periodieke gemeente-bestanden

Geïntegreerde database met koppeling naar VKBO en naar andere CIPAL-toepassingen

Cevi Lokovest Gekoppeld aan KBO via webservice

KBO-data kunnen worden bevraagd vanuit bepaalde CEVI-toepassingen

Remmicom Dossieropvolging ‘Ruimtelijke Ordening’

Gekoppeld aan VKBO

VKBO-data zijn gekoppeld aan het dossieropvolgings-systeem van Remmicom

Anaxis Gemeentelijke websites

Gekoppeld aan VKBO-data via periodieke aangeleverde bestanden of webservice

Genereert een overzicht van de ondernemingen en vestigingen uit VKBO via lijst of geografisch op de gemeentelijke website waarbij gemeenten data kunnen wijzigingen/aanvullen

Schau-broeck

Financiële toepassingen

Gekoppeld aan VKBO

Intercom-munale Leiedal

Bedrijvengids VKBO-data: webservices en periodiek aangeleverde bestanden

Genereert een overzicht van de ondernemingen en vestigingen van een gemeente op kaart waarbij ondernemers gegevens kunnen wijzigen/aanvullen.

Pro

vin

cial

e o

verh

eid

Provincie West-Vlaanderen

Digitaal Economische Kaart

KBO-data: webservices en periodiek aangeleverde bestanden

Genereert een overzicht van de ondernemingen en vestigingen van een gemeente op kaart waarbij ondernemers gegevens kunnen wijzigen/aanvullen.

Tabel 2: overzicht ICT-toepassingen die KBO en VKBO ontsluiten naar lokale besturen

Conclusie

49

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

Bovenstaande tabel toont aan dat we in het toekomstige effectenonderzoek zullen moeten

rekening houden met een groot aantal verschillende ICT-toepassingen die de officiële data uit de authentieke gegevensbronnen KBO en VKBO ontsluiten. We stellen eveneens vast dat, afhankelijk van de ontsluitingstoepassing die een gemeente adopteert, de gebruiksmogelijkheden voor gemeenten variëren.

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

Literatuurlijst

51

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

4. LITERATUURLIJST

1.1. WETENSCHAPPELIJKE PUBLICATIES

Rotthier, S., Boudry, E. & De Rynck, F., (2006). Diffusie van ICT in kleine Vlaamse gemeenten, Leuven: SBOV.

1.2. INTERNETBRONNEN

Cevi nv, (2009). Lokovest: Lokale inventaris van ondernemingen en vestigingseenheden

(Website, Cevi, Gent, België)

Retrieved from: http://www.cevi.be/cevi/site_v2/producten/belast/pdf/lokovest.pdf

Cevi nv, (2010). Cevi nv: Bedrijfsvoorstelling (Website, Cevi, Gent, België)

Retrieved from:

http://www.cevi.be/cevi/site_v2/organisatie/pdf/Cevi_bedrijfsvoorstelling.pdf

Cipal, (2009). Eerste besturen koppelen reeds met VKBO (Municipal, Cipal, Turnhout, België).

Retrieved from:

http://www.cipal.be/Portals/cipal/Municipal%20mei-juni2009.pdf

Cipal, (2010). Contactenbeheer - CRM - Themis (Website, Cipal, Geel, België).

Retrieved from:

http://www.cipal.be/Portals/cipal/NL/producten/folders/THEMIS-09%202008.pdf

Coface Belgium, (2010). Wie is Coface Services Belgium? (Website)

Retrieved from:

http://public.coface.be/ewcm/ewcm.nsf/_/B7D66BE0ABE4AFC0C1256D2C004CBFCC?

Coördinatiecel Vlaams eGovernment, (2010a). De authentieke gegevensbron voor bedrijven

- de verrijkte kruispuntbank voor ondernemingen (VKBO): Kwaliteit van gegevens in KBO en

VKBO (Website CORVE, Brussel, België).

Retrieved from:

http://www.CORVE.be/producten/magda-diensten/ondernemingsgegevens/kwaliteit.php

Coördinatiecel Vlaams eGovernment, (2010b). MAGDA-diensten: ondernemingsgegevens.

Retrieved from:

http://www.CORVE.be/producten/magda-diensten/

Coördinatiecel Vlaams eGovernment, (2010c). De authentieke gegevensbron voor bedrijven

- de verrijkte kruispuntbank voor ondernemingen (VKBO): veel gestelde vragen (Website

CORVE, Brussel, België).

Retrieved from:

http://CORVE.be/producten/magda-diensten/ondernemingsgegevens/faq.php

Literatuurlijst

52

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

Coördinatiecel Vlaams eGovernment, (2010d). De authentieke gegevensbron voor bedrijven

- de verrijkte kruispuntbank voor ondernemingen (VKBO): Gemeentebestanden en

gemeenterapporten (Website CORVE, Brussel, België).

Retrieved from:

http://CORVE.be/producten/magda-diensten/ondernemingsgegevens/lokaal/index.php

Coördinatiecel Vlaams eGovernment, (2010e). Nota E-idee projecten (CORVE, Brussel,

België).

Retrieved from:

http://CORVE.be/projecten/lokaal/e_idee/index.php

Coördinatiecel Vlaams eGovernment, (2010f). De authentieke gegevensbron voor bedrijven -

de verrijkte kruispuntbank voor ondernemingen (VKBO): Verklarende woordenlijst (Website

CORVE, Brussel, België).

Retrieved from:

http://CORVE.be/docs/vkbo/CORVE_vip_vkbo_verklarende_woordenlijst.doc

Datanews, (2010). Cipal ontwikkelt lokale ondernemersdatabank (Nieuwsbericht, Datanews, België) Retrieved from: http://datanews.rnews.be/nl/ict/nieuws/ FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie, (2010a). Kruispuntbank van Ondernemingen: inschrijvingen in KBO (Website, FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Economie, Brussel, België). Retrieved from: http://economie.fgov.be/nl/ondernemingen/KBO/over/Inschrijving/index.jsp FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie, (2010b). Kruispuntbank van Ondernemingen: opdracht (Website, FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Economie, Brussel, België). Retrieved from: http://economie.fgov.be/nl/ondernemingen/KBO/over/opdracht/index.jsp FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie, (2010c). Kruispuntbank van Ondernemingen, Diensten voor de overheid: KBO-wi (Website, FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Economie, Brussel, België). Retrieved from: http://economie.fgov.be/nl/ondernemingen/KBO/over/opdracht/index.jsp FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie, (2010d). Kruispuntbank van Ondernemingen, nieuwe ontwikkelingen (Website, FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Economie, Brussel, België). Retrieved from: http://statbel.fgov.be/nl/ondernemingen/KBO/over/nieuw/index.jsp

Literatuurlijst

53

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie, (2010e). Kruispuntbank van Ondernemingen, dienstenrichtlijn (Website, FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Economie, Brussel, België). Retrieved from: http://statbel.fgov.be/nl/ondernemingen/KBO/over/EDRL/index.jsp Graydon Belgium, (2010). Over Graydon (Website, Berchem, België). Retrieved from: http://graydon.be/publicnew/Default.aspx?i=27 IBM, (2007). Strategische studie geïntegreerd egovernment hefboom voor een egovernment aanpak voor, door en met lokale besturen (Onderzoeksstudie, CORVE, Brussel, België). Retrieved from: http://www.CORVE.be/docs/lokaal/VO_eGovernment_eindrapport_20070705.pdf Leiedal, (2010). Eén bedrijvendatabank, drie toepassingen (Persbericht, IC Leiedal, Kortrijk, België). Retrieved from: http://www.leiedal.be/e-government/bedrijveninformatie Provincie Antwerpen, (2009). Provinciale studie detailhandel: Studie ‘vraag- en aanbodanalyse’ (Publicatie, provincie Antwerpen, België). Retrieved from: http://www.provant.be/ondernemen/economie/gemeentebesturen Provincie Antwerpen, (2009). Bouw van grootste e-government platform in Vlaanderen gebeurt in provincie Antwerpen (Persbericht, provincie Antwerpen, België) Retrieved from: http://www.provant.be/binaries/Persbericht%2016%20december%202009%20Bouw%20van%20grootste%20e-government%20platform%20in%20Vlaanderen_tcm7-96665.pdf Provincie West-Vlaanderen, (2007). Beleidsnota economie (Beleidsnota, provincie West-Vlaanderen, België). Retrieved from: http://www.west-vlaanderen.be/ondernemen/economie_streek/missieendoelstellingen/Pages/beleidsnotaeconomie.aspx Provincie West-Vlaanderen, (2009). De Digitaal Economische Kaart (Informatiefolder, provincie West-Vlaanderen, België). Retrieved from: http://www.west-vlaanderen.be/ondernemen/economischekaart/bedrijf/project/Documents/flyer_economische_kaart.pdf

Literatuurlijst

54

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

Schaubroeck nv, (2010). ‘Over ons’ (Website, Schaubroeck nv, Nazareth) Retrieved from: http://www.schaubroeck.be/lokalebesturen/227-www.html VVSG, (2010). De Europese Dienstenrichtlijn, rol van KBO (Website, VVSG, Brussel, België) Retrieved from: http://www.deVVSG.be/economie_en_werk/europese_dienstenrichtlijn/Pages/europese_dienstenrichtlijn.aspx VVSG, (2007). Handleiding Lokale Economie (Handleiding, VVSG; Brussel, België) Retrieved from: http://www.deVVSG.be/economie_en_werk/economie/Ondernemingsvriendelijke_gemeente/Pages/default.aspx

1.3. PARLEMENTAIRE STUKKEN

Vlaamse Regering, (2003). Beleidsbrief Economie, Beleidsprioriteiten 2003-2004, Parl. St. Vlaams parlement, 2003-04, nr. 1931. Vlaamse Regering, (2005). Beleidsbrief Wetsmatiging en E-government 2005-2006, Parl. St. Vlaams parlement, 2005-06, nr. 549. Vlaamse Regering, (2006). Beleidsbrief Wetsmatiging en E-government 2006-2007, Parl. St. Vlaams parlement, 2006-07, nr. 982. Vlaamse Regering, (2007). Beleidsbrief Wetsmatiging en E-government 2007-2008, Parl. St. Vlaams parlement, 2007-08, nr. 1393. Vlaamse Regering, (2008). Beleidsbrief Wetsmatiging en E-government 2008-2009, Parl. St. Vlaams parlement, 2008-09, nr. 1911. Vlaamse Regering, (2009). Beleidsbrief Bestuurszaken 2009-2010, Parl. St. Vlaams parlement, 2010-11, nr. 730. Vlaams Parlement, (2008). Schriftelijke vraag: VKBO-knelpunten, Parl. St. Vlaams Parlement, 2010, vraag nr. 32.

1.4. ANDERE BRONNEN

Coördinatiecel Vlaams eGoverment, (2009). VKBO, bondige toelichting (PowerPointpresentatie). FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie, (2010). Kruispuntbank van Ondernemingen, algemene introductie: KBO toepassingen (PowerPointpresentatie).

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

Over de auteurs… Simon VANDER ELST (Hogeschool Gent - [email protected] - °1985) is bachelor

in het Bedrijfsmanagement en master in de Bestuurskunde en Publiek Management. Sinds

september 2010 werkt hij aan het departement Handelswetenschappen en Bestuurskunde

van de Hogeschool Gent waar hij momenteel een onderzoek voert naar eGovernment bij

lokale besturen.

Sabine ROTTHIER (Hogeschool Gent - [email protected] - °1978) is licentiate in de

Politieke Wetenschappen, optie Bestuurswetenschappen (Universiteit Gent). Zij is assistente

aan het departement Handelswetenschappen en Bestuurskunde van de Hogeschool Gent, is

coördinator van het I-scanproject en legt momenteel de laatste hand aan haar

doctoraatsstudie.

Filip DE RYNCK (Hogeschool Gent - [email protected] - °1956) is licentiaat en doctor

in de Sociale wetenschappen (K.U.Leuven, 1979 en 1995). Hij is nu hoogleraar

Bestuurskunde aan de Hogeschool Gent. Hij verricht onderzoek, doceert en publiceert over

lokaal bestuur, beleidsnetwerken, burgerparticipatie, binnenlands bestuur.

Ho

ofd

stuk 2

: Een co

mp

lex aanb

od

aan d

ataleveranciers

Lokale besturen hebben nood aan betrouwbare ondernemingsgegevens voor het voeren van een lokaal economisch beleid, het heffen van gemeentelijke bedrijfsbelastingen, enz. Lange tijd waren lokale besturen op zichzelf aangewezen voor het verwerven van ondernemingsgegevens. Sinds 2003 en 2006 hebben steden en gemeenten toegang tot respectievelijk de federale Kruispuntbank van Ondernemingen en de Vlaamse Verrijkte Kruispuntbank voor Ondernemingen. Doelstelling van dit onderzoeksrapport is om gemeenten wegwijs te maken in het aanbod van verschillende dataleveranciers. We bespreken de verschillende actoren die een rol spelen in de ontsluiting van ondernemingsgegevens naar lokale besturen. We focussen op de verschillende KBO- en VKBO- ontsluitingstoepassingen en staan stil bij enkele toekomstige evoluties. Dit rapport maakt deel uit van een onderzoek naar de effecten van ICT-toepassingen op lokale besturen in opdracht van de stuurgroep ‘I-scan II’. Leden van de stuurgroep zijn: de VVSG, V-ICT-OR, CORVE en Hogeschool Gent.

Lokale besturen en Ondernemingsdata: Wie levert de data?

Documents

Transcript of Lokale besturen en Ondernemingsdata: Wie levert de data?