Lokaalin de supermarkt: Kandateigenlijkwel? › wp-content › uploads › 2018 › 05 › ... ·...

18
Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 1 Tjitske Anna Zwart, KU Leuven 03/05/2018 Lokaal in de supermarkt: Kan dat eigenlijk wel?

Transcript of Lokaalin de supermarkt: Kandateigenlijkwel? › wp-content › uploads › 2018 › 05 › ... ·...

Page 1: Lokaalin de supermarkt: Kandateigenlijkwel? › wp-content › uploads › 2018 › 05 › ... · 2018-05-08 · Wat betekent beweging naar lokaal in de praktijk? Wat is eigenlijk

Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 1

Tjitske Anna Zwart, KU Leuven

03/05/2018

Lokaal in de supermarkt:

Kan dat eigenlijk wel?

Page 2: Lokaalin de supermarkt: Kandateigenlijkwel? › wp-content › uploads › 2018 › 05 › ... · 2018-05-08 · Wat betekent beweging naar lokaal in de praktijk? Wat is eigenlijk

Introductie

Geconcentreerd, geglobaliseerd en geindustrialiseerd voedselsysteem

80% van voedsel wordt in supermarkt gekocht

Tegenbeweging: (re)lokaliseren

Duurzamer?

Terug consument-producent verbinden?

Lokaal/alternatief & retail gezien als verschillende ‘werelden’

↑ aanbod “lokaal” supermarkten

Empirie ontbreekt…

Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 2

Page 3: Lokaalin de supermarkt: Kandateigenlijkwel? › wp-content › uploads › 2018 › 05 › ... · 2018-05-08 · Wat betekent beweging naar lokaal in de praktijk? Wat is eigenlijk

Wat betekent beweging naar lokaal in de praktijk?

Wat is eigenlijk lokaal?

Zijn er eigenlijk verschillen tussen lokaal/mainstream?

Wat doen supermarkten? : Welke praktijken van aankoop, logistiek, distributie?

Is lokaal duurzamer?

Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 3

Page 4: Lokaalin de supermarkt: Kandateigenlijkwel? › wp-content › uploads › 2018 › 05 › ... · 2018-05-08 · Wat betekent beweging naar lokaal in de praktijk? Wat is eigenlijk

Methodologie

Kwalitatief en exploratief

2 supermarkten die lokale producten aan- en verkopen

24 interviews (winkelmanagers, coördinatoren, producenten, lokaleplatforms, …)

Winkelbezoeken, websites, promotiebladen, ….

Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 4

Page 5: Lokaalin de supermarkt: Kandateigenlijkwel? › wp-content › uploads › 2018 › 05 › ... · 2018-05-08 · Wat betekent beweging naar lokaal in de praktijk? Wat is eigenlijk

BEVINDINGEN

Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 5

Page 6: Lokaalin de supermarkt: Kandateigenlijkwel? › wp-content › uploads › 2018 › 05 › ... · 2018-05-08 · Wat betekent beweging naar lokaal in de praktijk? Wat is eigenlijk

Wat is lokaal?

Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 6

Verschillende definities van lokaal:

Maar 2 “niveaus” te onderscheiden

Nationaal → ketens fruit, groenten, vlees, …

Regionaal/kleinschalig/ “hyperlokaal”

Page 7: Lokaalin de supermarkt: Kandateigenlijkwel? › wp-content › uploads › 2018 › 05 › ... · 2018-05-08 · Wat betekent beweging naar lokaal in de praktijk? Wat is eigenlijk

Wat is lokaal?

Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 7

Verschillende definities van lokaal:

Maar 2 “niveaus” te onderscheiden

Nationaal → ketens fruit, groenten, vlees, …

Regionaal/kleinschalig/ “hyperlokaal”

Page 8: Lokaalin de supermarkt: Kandateigenlijkwel? › wp-content › uploads › 2018 › 05 › ... · 2018-05-08 · Wat betekent beweging naar lokaal in de praktijk? Wat is eigenlijk

Lokaal

Kilometers of grenzen

Definitie afhankelijk van persoon/organisatie/context

Meer dan kilometers alleen?

Kleinschalig

Hoge kwaliteit

Verser en gezonder

Duurzamer

Transport met eigen wagen

Diversiteit aan producten en productiemethoden

Relatief lage volumes

Fluctuatie: Aanbod, volumes, prijs, kwaliteit, …

Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 8

Page 9: Lokaalin de supermarkt: Kandateigenlijkwel? › wp-content › uploads › 2018 › 05 › ... · 2018-05-08 · Wat betekent beweging naar lokaal in de praktijk? Wat is eigenlijk

Waarom?

O.a.:

Complementariteit

Onderscheidingsvermogen van de concurrentie

Aansluiten bij de lokale identiteit

Ecologische duurzaamheid

Bijdragen aan de lokale economie

Eerlijkheid

Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 9

Page 10: Lokaalin de supermarkt: Kandateigenlijkwel? › wp-content › uploads › 2018 › 05 › ... · 2018-05-08 · Wat betekent beweging naar lokaal in de praktijk? Wat is eigenlijk

Barrières in praktijken

V.b. administratie, voedselveiligheid, volumes, verpakking, ….

→ wederzijdse aanpassingen om lokaal te integreren in grootschalige retail

Ontwikkeling complementair systeem naast andere praktijken

→ Directe relaties

→ Andere manieren van aankoop, logistiek, distributie en administratie

→ Grotere mate flexibiliteit

Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 10

Page 11: Lokaalin de supermarkt: Kandateigenlijkwel? › wp-content › uploads › 2018 › 05 › ... · 2018-05-08 · Wat betekent beweging naar lokaal in de praktijk? Wat is eigenlijk

Belang individu

Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 11

Autonomie centrale → winkel

Ruimte motivatie individu

→ ruimte creativiteit → grotere diversiteit implementatie

Balans vinden: autonomie en controle/uniformiteit

Page 12: Lokaalin de supermarkt: Kandateigenlijkwel? › wp-content › uploads › 2018 › 05 › ... · 2018-05-08 · Wat betekent beweging naar lokaal in de praktijk? Wat is eigenlijk

“We moeten een zeker niveau van controle hebben (….) dat is heel belangrijk. We willen niet dat de lokale producenten zeggen: “Ah, pfff, die respecteren niet wat ze gezegd hebben” (R1-1).

“Ik denk wat eng is (…) is dat als we te veel lokale producenten hebben(met de seizoensgebondenheid, de variatie in prijzen) het moeilijk temanagen wordt. Ze willen het doen op een manier dat ze het kunnencontroleren” (R2-1).

Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 12

Page 13: Lokaalin de supermarkt: Kandateigenlijkwel? › wp-content › uploads › 2018 › 05 › ... · 2018-05-08 · Wat betekent beweging naar lokaal in de praktijk? Wat is eigenlijk

Bijdrage duurzaamheidstransitie?

Lokaal = sociaal geconstrueerd en gelaagd concept

Afstand is slechts een onderdeel

Verschillende invulling door verschillende spelers → verschillende praktijken

Ook complex concept: Inputs?

Productiemethoden?

Verwerking buiten de regio?

→ Antwoord nodig om duurzaamheid te kunnen meten

Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 13

Page 14: Lokaalin de supermarkt: Kandateigenlijkwel? › wp-content › uploads › 2018 › 05 › ... · 2018-05-08 · Wat betekent beweging naar lokaal in de praktijk? Wat is eigenlijk

Lokaal is niet per se duurzaam(er)

Duurzaamheid is ook niet het enige doel van lokaal in de retail

Verduurzaming vindt ook plaats in andere ketens (bijv. nationale ketens) en standaardprocessen

Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 14

Page 15: Lokaalin de supermarkt: Kandateigenlijkwel? › wp-content › uploads › 2018 › 05 › ... · 2018-05-08 · Wat betekent beweging naar lokaal in de praktijk? Wat is eigenlijk

Conclusie

Lokaal in de supermarkt? Kan wel!

Van Zwart-wit naar Grijs

Verschillende praktijken kunnen naast elkaar bestaan

Fout: Dominant = slecht en alternatief = de oplossing

Nodig = genuanceerde kijk en kritische blik

Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 15

Page 16: Lokaalin de supermarkt: Kandateigenlijkwel? › wp-content › uploads › 2018 › 05 › ... · 2018-05-08 · Wat betekent beweging naar lokaal in de praktijk? Wat is eigenlijk

Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 16

Verdere vragen?

[email protected]

Page 17: Lokaalin de supermarkt: Kandateigenlijkwel? › wp-content › uploads › 2018 › 05 › ... · 2018-05-08 · Wat betekent beweging naar lokaal in de praktijk? Wat is eigenlijk

Kilometers of grenzen

Geen algemene definitie

(afhankelijk van

persoon/organisatie/context)

Meer dan kilometers alleen?

• Kleinschalig

• Hoge kwaliteit

• Verser

• Gezonder

• Duurzamer

• ….

Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 17

Afstand consument-producent

Product komt met informatie over

herkomst (verpakking/verkooppunt)

Transparantie

Page 18: Lokaalin de supermarkt: Kandateigenlijkwel? › wp-content › uploads › 2018 › 05 › ... · 2018-05-08 · Wat betekent beweging naar lokaal in de praktijk? Wat is eigenlijk

Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 18