Lokaalin de supermarkt: Kandateigenlijkwel? › wp-content › uploads › 2018 › 05 › ... ·...
Transcript of Lokaalin de supermarkt: Kandateigenlijkwel? › wp-content › uploads › 2018 › 05 › ... ·...
Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 1
Tjitske Anna Zwart, KU Leuven
03/05/2018
Lokaal in de supermarkt:
Kan dat eigenlijk wel?
Introductie
Geconcentreerd, geglobaliseerd en geindustrialiseerd voedselsysteem
80% van voedsel wordt in supermarkt gekocht
Tegenbeweging: (re)lokaliseren
Duurzamer?
Terug consument-producent verbinden?
Lokaal/alternatief & retail gezien als verschillende ‘werelden’
↑ aanbod “lokaal” supermarkten
Empirie ontbreekt…
Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 2
Wat betekent beweging naar lokaal in de praktijk?
Wat is eigenlijk lokaal?
Zijn er eigenlijk verschillen tussen lokaal/mainstream?
Wat doen supermarkten? : Welke praktijken van aankoop, logistiek, distributie?
Is lokaal duurzamer?
Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 3
Methodologie
Kwalitatief en exploratief
2 supermarkten die lokale producten aan- en verkopen
24 interviews (winkelmanagers, coördinatoren, producenten, lokaleplatforms, …)
Winkelbezoeken, websites, promotiebladen, ….
Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 4
BEVINDINGEN
Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 5
Wat is lokaal?
Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 6
Verschillende definities van lokaal:
Maar 2 “niveaus” te onderscheiden
Nationaal → ketens fruit, groenten, vlees, …
Regionaal/kleinschalig/ “hyperlokaal”
Wat is lokaal?
Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 7
Verschillende definities van lokaal:
Maar 2 “niveaus” te onderscheiden
Nationaal → ketens fruit, groenten, vlees, …
Regionaal/kleinschalig/ “hyperlokaal”
Lokaal
Kilometers of grenzen
Definitie afhankelijk van persoon/organisatie/context
Meer dan kilometers alleen?
Kleinschalig
Hoge kwaliteit
Verser en gezonder
Duurzamer
Transport met eigen wagen
Diversiteit aan producten en productiemethoden
Relatief lage volumes
Fluctuatie: Aanbod, volumes, prijs, kwaliteit, …
Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 8
Waarom?
O.a.:
Complementariteit
Onderscheidingsvermogen van de concurrentie
Aansluiten bij de lokale identiteit
Ecologische duurzaamheid
Bijdragen aan de lokale economie
Eerlijkheid
Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 9
Barrières in praktijken
V.b. administratie, voedselveiligheid, volumes, verpakking, ….
→ wederzijdse aanpassingen om lokaal te integreren in grootschalige retail
Ontwikkeling complementair systeem naast andere praktijken
→ Directe relaties
→ Andere manieren van aankoop, logistiek, distributie en administratie
→ Grotere mate flexibiliteit
Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 10
Belang individu
Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 11
Autonomie centrale → winkel
Ruimte motivatie individu
→ ruimte creativiteit → grotere diversiteit implementatie
Balans vinden: autonomie en controle/uniformiteit
“We moeten een zeker niveau van controle hebben (….) dat is heel belangrijk. We willen niet dat de lokale producenten zeggen: “Ah, pfff, die respecteren niet wat ze gezegd hebben” (R1-1).
“Ik denk wat eng is (…) is dat als we te veel lokale producenten hebben(met de seizoensgebondenheid, de variatie in prijzen) het moeilijk temanagen wordt. Ze willen het doen op een manier dat ze het kunnencontroleren” (R2-1).
Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 12
Bijdrage duurzaamheidstransitie?
Lokaal = sociaal geconstrueerd en gelaagd concept
Afstand is slechts een onderdeel
Verschillende invulling door verschillende spelers → verschillende praktijken
Ook complex concept: Inputs?
Productiemethoden?
Verwerking buiten de regio?
→ Antwoord nodig om duurzaamheid te kunnen meten
Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 13
Lokaal is niet per se duurzaam(er)
Duurzaamheid is ook niet het enige doel van lokaal in de retail
Verduurzaming vindt ook plaats in andere ketens (bijv. nationale ketens) en standaardprocessen
Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 14
Conclusie
Lokaal in de supermarkt? Kan wel!
Van Zwart-wit naar Grijs
Verschillende praktijken kunnen naast elkaar bestaan
Fout: Dominant = slecht en alternatief = de oplossing
Nodig = genuanceerde kijk en kritische blik
Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 15
Kilometers of grenzen
Geen algemene definitie
(afhankelijk van
persoon/organisatie/context)
Meer dan kilometers alleen?
• Kleinschalig
• Hoge kwaliteit
• Verser
• Gezonder
• Duurzamer
• ….
Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 17
Afstand consument-producent
Product komt met informatie over
herkomst (verpakking/verkooppunt)
Transparantie
≠
Tjitske Anna Zwart, 03/05/2018, Congres Korte Keten 18