Lezen, doe het maar!Ria van Adrichem16 januari 2019

Over lezen en leesstrategieën vanuit een groeimindset en

eigenaarschap van leren.

|

Voorstellen

• Ria van Adrichem

• schrijver/uitgever – De Stiep Educatief

• docent NT1 en NT2

• trainingen aan vrijwilligers / Train-de-trainer

• begeleider individuele trajecten

|

Programma en doelenIn deze workshop ‘Lezen, doe het maar’

• raak je je bewust van wat er komt kijken bij lezen vanuit een

groeimindset;

• eigenaarschap ligt bij cursist: ‘Wat wil hij of zij met de tekst?’

• ondervind je het belang om het lezen voor te bereiden; VUT

• belevend en betekenisvol lezen: boek, tijdschrift, theaterlezen

3

|

Wat is lezen?

4

|

Tekst 1

5

Lzn s nt ht vrklnkn vn lttrs, mr ht bgrpn vn d btkns.H snllr mnd lst, h btr ht bgrp zl zn.

| 6

Lezen is niet het verklanken van letters, maar het begrijpen van

betekenis. Hoe sneller iemand leest, hoe beter het begrip zal zijn.

|

Tekst 2

7

Hoe meer nadruk . . ligt . . de afzonderlijke letters, . . . langzamer . . . tempo . . . zijn. Bij . . . lezen moeten we deelnemers leren . . . . . zo weinig mogelijk woorden zoveel . . . . . . . . informatie . . . . doen. Sommige woorden . . . . . tekst zijn . . . . belangrijk, andere . . . . gewoon ‘ruis’. We blijken . . . . . denken met . . schrijver.. . . . gedachten . . . . veel verder . . . onze ogen.

| 8

Hoe meer nadruk er ligt op de afzonderlijke letters, hoe

langzamer het tempo zal zijn. Bij het lezen moeten we

deelnemers leren om met zo weinig mogelijk woorden zoveel

mogelijk informatie op te doen. Sommige woorden in een

tekst zijn belangrijk, andere zijn gewoon 'ruis'. We blijken mee

te denken met de schrijver. Onze gedachten gaan veel verder

dan onze ogen.

| 9

|

Visuele informatie

10

• Omslag, titel, tekst op de achterkant

• Illustraties

• Inhoudsopgave

• Layout (hoofdstuktitels, tussenkopjes, alinea/witregels)

|

Niet-visuele informatie

11

• Betekenis: voorkennis van het onderwerp, verwachtingen

verhaal

• Verbeeldingskracht: niet wat er in de tekst staat, maar waar de

tekst over gaat

• Meer zintuigen: Hoe voelt het? Hoe ruikt het? Wat voel ik als ik

mezelf daar voorstel in die situatie?

• Zie ik een filmpje in mijn hoofd en klopt dat met wat er staat?

|

Voorbeeld

12

|

Maak een beeld van wat er staat.

13

Hoe ziet dat eruit voor jou?

- een stem van boven

- een lekkend dak

- bouwvakkers op een ladder

|

Voorbeeld

14

De overvaller bedreigde de man, stak hem neer en

gooide het wapen in de bosjes.

| 15

Is dit het wapen?

|

Samen een boek lezen en begrijpen!

Wat is daarvoor nodig?

Voor een ervaren (boek)lezer vanzelfsprekend. Bij een

beginnend (boek)lezer in ontwikkeling.

Praat erover met elkaar. Wat is daarvoor nodig?

16

|

Samen een boek lezen en begrijpen

Wat heb je nodig?

- Voldoende woordenschat

- Voorkennis over wat je gaat lezen

- Verhaallijn vasthouden, gebeurtenissen onthouden

- Namen van personen, plaatsen onthouden

(in een andere taal klinken namen vaak niet als naam)

- Beelden bij de inhoud, zelf een filmpje in je hoofd maken

- Luistervaardigheid en concentratie

- Voelen en ervaren wat de inhoud van het verhaal met je

doet door te praten en na te denken over wat je gelezen

hebt en wat je daarvan vindt, je mening erover vormen17

|

Oké, je weet nu wat lezen is,

18

en wat je nodig hebt om samen een boek te

lezen en begrijpen,

maar …

hoe ga je dat nu aan iemand leren?

Wat is daarvoor nodig?

|

Jouw droomvraag

19

Als je morgen wakker wordt, dan kun je ineens

____________________________

(schrijf op waar je altijd al van droomt dat je het kunt of

doet in je leven)

Wat zou er dan anders zijn dan dat het nu is?

|

Tussen droom en daad …

20

Hoe komt het dat die droom nog steeds een droom is?

|

Tussen droom en daad …

21

Misschien is je droomvraag niet te verwezenlijken, maar

er zijn ook kleinere dromen …

Een droom is een punt op de horizon.

Daar gaan je ogen van glanzen.

Je krijgt er energie van. Dat wil je bereiken!

Maar hoe kun je een droom, iets wat je echt wilt leren,

waar maken? Wat heb je daarvoor nodig?

|

Je eigen leerproces …

22

Hoe ga jij om met dingen die je moet leren te doen?

Denk aan lijnen, fysiotherapie-oefeningen, snoepen, meer

bewegen, meer sporten, meer schoonmaken, eindelijk

opruimen, minder op je telefoon kijken, minder tv kijken,

meer lezen …

Hoe succesvol ben je?

|

Je eigen leerproces …

23

Schrijf 1 ding op dat je echt wilt leren.

|

Schaalwandelen

24

Ga uit van het leerpunt dat je benoemd hebt.

Waar sta je op een schaal van 1 tot 10?

Denk na en schrijf kort op:

1 Hoe ben je daar gekomen?

2 Wat heb je ervoor gedaan om daar te komen?

3 Waar wil je naartoe? (welk cijfer op de schaal?)

4 Hoe kun je daar komen?

|

Hoe denk je over je leerproces?

25

Beantwoord voor jezelf:

> Kun je komen daar waar je wilt zijn?

Ja, als ______________________

Nee, omdat __________________

> Zo ja, kun je dat alleen of heb je hulp nodig?

Van wie?

> Wat zijn je verwachtingen over je leerproces?

> Wat zeg je tegen jezelf?

|

Hoe denk jij?

26

Hoe kun je komen daar waar je wilt zijn?

Wat zeg je tegen jezelf?

|

Groeimindset: Wat zeg je tegen jezelf?

27

|

Groeimindset: Wat zeg je tegen jezelf?

28

|

Denken vanuit een groeimindset …

29

Wat betekent dat voor …

- de manier waarop je omgaat met de cursisten?

- hoe je het lezen aanbiedt?

- wie bepaalt wat er gelezen wordt en hoe?

- hoe het leerproces eruit ziet?

- het einddoel?

Bespreek met elkaar.

|

Eigenaarschap van het leren: lezen en zelf je succesfactoren bepalen

30

De cursist denkt zelf na

- Ik kan dit nog niet en wat is er voor nodig om het wel

te kunnen

- Wanneer ben ik blij met wat ik heb gedaan?

- Wat wil ik kunnen lezen?

Belangrijk: de cursist formuleert zelf wat hij wil kunnen,

wat hij zelf als een succes ervaart.

|

Eigenaarschap van het leren: lezen en zelf je succesfactoren bepalen

31

1. Lezen en nut ervaren geeft de inspanning van het

lezen waarde:

> Wat weet je nu wat je eerst niet wist?

> Wat ga je doen met die kennis?

> Nadenken en nieuwe ideeën krijgen voor jezelf

2. Talent: ontwikkelen van sterktes ipv wegwerken van

tekorten

3. Successen ervaren: welke talenten hebben mensen?

Hoe kunnen zij die inzetten bij het lezen?

|

Eigenaarschap van het leren: lezen en zelf je succesfactoren bepalen

32

|

Samen lezen

33

|

Kiezen: Wat? Welk? Hoe?

34

Handleiding voor meeleesclubs

Iedereen leest mee

|

Voorbereiding vóór het lezen

35

• Kennis en ervaring activeren

• Verwachtingen verwoorden

• Boek doorbladeren en bekijken: omslag, titel, tekst op de

achterkant, illustraties, inhoudsopgave, lay-out

(hoofdstuktitels, tussenkopjes, alinea/witregels)

• Mogelijke obstakels, verhaalstructuur, kernbegrippen, namen,

plaatsen, flashbacks

|

Theaterlezen: “Je mag meer doen met een verhaal dan alleen het te lezen en erover te praten.”

36

Luisteren

Een rol kiezen

regisseur

detective

professor

speler

Inleven, beleven, herhaald lezen

Doel: een ‘toneelstuk’ maken met elkaar van de tekst.

|

Filmpje Leesclub

37

|

Lezen, doe het maarJos Ruijs

38

Wil je het e-book ‘Lezen, doe het maar' van Jos Ruijs

ter waarde van € 9,95 gratis ontvangen?

Stuur een e-mail met je naam, de organisatie en

je e-mailadres naar Pieter de Graaf

contact@alfabeter.nl

Filmpje Leesclub

https://vimeo.com/54368242

www.taalvoorhetleven.nl