Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april...

38
Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005

Transcript of Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april...

Page 1: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Levensstijl en koopgedragBestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ?

Guido.Valkeneers25 april 2005

Page 2: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Levenstijl en koopgedrag

Belang van onderzoek

Opzet

Resultaten; stand van zaken

Page 3: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Marketing

Is een managementvisie (Verhage)

Wie zijn de klanten?

Segmentatie – doelgroepbepaling – positionering (De Pelsmacker e.a.)

Page 4: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Segmentatie

Segmentatie moet tot homogene groepen leiden, groepen waarvan de leden op gelijke wijze reageren op marketingimpulsen en die in hun reacties op deze stimuli verschillen van leden van andere groepen.

Bv. op grond van geslacht? Is er een systematisch verschil tussen deze twee groepen in de wijze waarop stimuli waargenomen worden?

Page 5: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Doelgroepbepaling

Op grond van de aantrekkelijkheid van een segment (hoeveel personen? ruim budget? ….) kiest de onderneming een segment. De gehele communicatie richt zich dan tot deze groep.

Bv. Ikea kiest voor segment van trendy jonge huiseigenaren met een beperkt budget. Vandaar speciale, goedkope designlijn.

Page 6: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Positionering

Het gaat om het opbouwen van een imago. Deze ‘merkpersoonlijkheid’ dient te allen tijde verdedigd te worden.

bv. Mercedes staat voor luxe,bv. Volvo voor veiligheid,bv. Miele voor kwaliteit.

Page 7: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Succes van deze strategie?

Is o.a. afhankelijk van een goede segmentatie van de klanten.

Op welke wijze kunnen we consumenten in homogene groepen indelen?

Geografische segmentatieDemografische segmentatieLevensstijlsegmentatie.

Page 8: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Segmentatie op grond van levensstijl

Page 9: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Demografische segmentatie

Op basis van geslacht, leeftijd, opleiding, inkomen, gezinsomvang….

Generationele marketing (Kotler)segmentatie op basis van de leeftijd. Welk zijn de onderscheiden groepen in functie van de leeftijd?

Page 10: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Generationele marketing

Pre-depression (voor 1930) Depression (1930 - 1945) Baby Boom (1945 – 1964) Generation X (1965 – 1976) Generation Y (1977 - 1994) Millennials (na 1994)

Maakt onderscheid in volgende subgroepen:

Page 11: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Basis voor generationele marketing

Er bestaan verschillen tussen deze diverse subgroepen. Vanwaar deze verschillen? Cohort: mensen opgegroeid in zelfde economisch klimaat vertonen zelfde kenmerken, bv. Babybomers

Leeftijd: door het ouder worden veranderen mensen. Bv. verandering van zelfconcept, van waarden

Page 12: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Wat blijkt uit onderzoek?

Vooral vergelijking tussen babybomers en generatie XMinder compulsief koopgedrag bij babybomers (Roberts J., 2000) Babybomers nemen minder risico’s inzake koopgedrag (Van Wijk J., 2001) Meer ethisch gedrag bij oudere consumenten (Carrigan M., 2004)

Page 13: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Wat blijkt uit eerder onderzoek?

Bejaarden gebruiken minder en andere voeding (Drewnewski e.a., 2001)

Huidige bejaarden hebben een betere gezondheid dan vroeger en kunnen nog goed bereikt worden via de massamedia. Babybomers zijn minder merktrouw dan bejaarden. (Morton L., 2003)

Ouderen geven minder uit aan kleding. (Lee J. e.a., 1997) Ouderen hebben meer kennis en vertouwen in financiële

beleggingen. (Powell L. e.a., 2001) Ouderen zijn langzamer in het overzien van informatie en

ondernemen meer zoekactiviteiten (Johnson M. e.a., 2000)

Page 14: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Wat blijkt uit eerder onderzoek?

Ouderen worden minder beïnvloed door leeftijdsgenoten en zijn minder materialistisch. (Wolfe, D., 1994)

Vaak ook conflicterende resultaten, bovendien blijkt dat ‘It is clear that the mature market is not homogeneous, but rather one full of diversity’ (Bone, P., 1991)

Page 15: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Wat blijkt uit eerder onderzoek?

Vlaanderen en Nederland: weinig onderzoek.

Janssens en De Pelsmacker (2002)gebruiken contrasterende groepen

Sikkel D. en E. Keehnen (2004) Onderzoeken de markt van 50-plussers:Wat is er in uw leven veranderd de laatste 10 jaar? AgeWise model

Vincke P. (2002) rol van levensstijl in verklaring van aspecten van koopgedrag.

Page 16: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Levensstijl en koopgedrag

Bestaan er verschillen tussen diverse leeftijdsgroepen inzake levensstijl en koopgedrag? Leeftijdsgroepen 20 t/m 75 jaar.

Schriftelijke bevraging aan de hand van likertschaal (vijf antwoordmogelijkheden)

Page 17: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

De inhoud van de enquête

Levensstijl, items m.b.t.

gezondheidmilieubesefgebruik internetmediagebruikmaterialismeattitude t.o.v. shoppengebruik technologische innovaties

Page 18: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Inhoud van de enquête

Koopgedrag, items m.b.t.

milieuvriendelijk gedragprijs als aanduiding van kwaliteitwaardebewustzijnprijsbesefgebruik van kortingbonnenpromotiegevoeligheidprestigegevoeligheidimpulsief koopgedraginnovatief koopgedrag

Page 19: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Steekproeftrekking

Geen aselecte proefgroep,

Random walk principe: elke eerstejaars gaat op zoek naar twee ppn. in een bepaalde leeftijdscategorie.515 ingevulde protocollen.

Page 20: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Analyse door de studenten

Factoranalyse van items levensstijl en koopgedrag

Op grond van de factorscores onderzoeken de studenten de relatie tussen leeftijd en deze factoren (one way ANOVA)

Op grond van dit univariaat onderzoek vinden de studenten heel wat verschillen tussen de leeftijdsgroepen zowel inzake levensstijl als koopgedrag.

Page 21: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Verder onderzoek

Beperking van ppn. enkel de voornaamste verantwoordelijke voor de gezinsaankopen; (N= 414)

ANCOVAHierbij worden de factoren (scores) van levensstijl en koopgedrag verklaard door - interval variabele : leeftijd- nominale variabelen: geslacht, gezinsgrootte,

opleidingDezelfde relaties tussen leeftijd en koopgedrag komen naar voren, maar geslacht, gezinsgrootte en opleiding spelen ook een rol. Tevens vervelende interacties.

Page 22: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Verder onderzoek

Nieuwe factoranalyse en constructie van schalen om dimensies te meten.

Welke zijn de basisdimensies in levensstijl en koopgedrag?

Onderzoek van de rtt van deze schalen via alfa coëfficiënt.

Page 23: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Factoranalyse van levensstijl

12

34

56

78

910

1112

1314

1516

1718

1920

2122

2324

2526

2728

2930

3132

33

Component Number

0

1

2

3

4

Eig

enva

lue

Scree Plot

Page 24: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Factoranalyse levensstijl

10 factoren hebben een eigenvalue groter dan 1. Deze 10 componenten verklaren 57% van de variantie. Vier factoren kunnen geïnterpreteerd worden.

Na eliminatie van de items die geen hoge lading hebben op 1 van deze vier factoren een nieuwe factoranalyse; drie van deze nieuwe factoren bestaan uit voldoende items met een lading van .50

Page 25: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Schalen in levensstijl

Gebruik van het internet (4 items)alfa waarde: .84

Materialisme (4 items)alfa waarde: .78

Milieubesef (5 items)alfa waarde: .61

Relatief veel items van deze afdeling niet meer betrokken in de verdere analyse. Voldoende resultaat voor de rtt voor deze drie schalen (Wijnen K. e.a., 2002)

Page 26: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Factoranalyse koopgedrag

1 3 5 7 9 11

13

15

17

19

21

23

25

27

29

31

33

35

37

39

41

43

45

Component Number

0

1

2

3

4

5

6

Eig

en

va

lue

Scree Plot

Page 27: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Factoranalyse van koopgedrag

11 factoren hebben een eigenvalue hoger dan 1. Deze 11 factoren verklaren 58% van de variantie van de items van het koopgedrag.

Zes factoren kunnen geïnterpreteerd worden. Deze zes factoren geven aanleiding tot het vormen van zes schalen.

Page 28: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Schalen van koopgedrag

Het duurste merk kopen (5 items)rtt: .72

Gebruik van kortingbonnen (5 items)rtt: .81

Milieuvriendelijk gedrag (5 items)rtt: .80

Laagste prijzen (6 items)rtt: .76

Prijs is aanduiding van kwaliteit (6 items)rtt: .76

Impulsief koopgedrag (3 items)rtt: .65

Behoorlijke betrouwbaarheid voor elke van de zes schalen. ( Wijnen e.a 2002)

Page 29: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Analyse via de regressieanalyse

Relatie tussen de drie levensstijlschalen en leeftijd, geslacht, gezinsgrootte en opleidingsniveau.

Relatie tussen de zes schalen inzake koopgedrag en leeftijd, gezinsgrootte, opleidingsniveau, en levensstijlfactoren.

Page 30: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Analyse van de levensstijlfactoren

Gebruik van internet hangt samen met leeftijd en opleidingsniveau

Materialisme: model is niet significant Milieubesef: model is niet significant

Dus geen (lineaire) samenhang tussen materialisme/milieubesef en de leeftijd.

Page 31: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Factor 1: het duurste merk kopen

Coefficientsa

2,021 ,338 5,974 ,000

-,007 ,003 -,168 -2,931 ,004

-,097 ,072 -,065 -1,348 ,178

,316 ,115 ,166 2,751 ,006

,140 ,096 ,102 1,467 ,143

,109 ,113 ,057 ,963 ,336

,086 ,098 ,057 ,881 ,379

-,030 ,171 -,013 -,177 ,860

-,057 ,140 -,033 -,403 ,687

-,013 ,119 -,010 -,110 ,912

,025 ,120 ,017 ,205 ,838

,007 ,028 ,015 ,262 ,793

,203 ,036 ,269 5,672 ,000

-,101 ,051 -,092 -1,954 ,051

(Constant)

leef tijd

geslacht

eenpersoonsgezin?

tw eepersoonsgezin?

driepersoonsgezin?

vierpersoonsgezin?

basisonderw ijs?

lager secundair?

hoger secundair?

hogeschool?

levensfact1

levensfact2

levensfact3

Model1

B Std. Error

UnstandardizedCoeff icients

Beta

StandardizedCoeff icients

t Sig.

Dependent Variable: koopfact1a.

Page 32: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Factor 2: gebruik van kortingbonnen

Coefficientsa

,900 ,507 1,777 ,076

-,004 ,004 -,065 -1,116 ,265

,497 ,108 ,226 4,590 ,000

-,557 ,172 -,199 -3,240 ,001

-,210 ,143 -,104 -1,466 ,143

-,332 ,169 -,118 -1,958 ,051

-,385 ,146 -,174 -2,629 ,009

,412 ,257 ,116 1,605 ,109

,526 ,210 ,207 2,503 ,013

,281 ,178 ,144 1,576 ,116

,291 ,180 ,138 1,619 ,106

,007 ,043 ,010 ,171 ,864

,177 ,054 ,159 3,304 ,001

,145 ,077 ,090 1,878 ,061

(Constant)

leef tijd

geslacht

eenpersoonsgezin?

tw eepersoonsgezin?

driepersoonsgezin?

vierpersoonsgezin?

basisonderwijs?

lager secundair?

hoger secundair?

hogeschool?

levensfact1

levensfact2

levensfact3

Model1

B Std. Error

UnstandardizedCoeff icients

Beta

StandardizedCoeff icients

t Sig.

Dependent Variable: koopfact2a.

Page 33: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Factor 3: milieuvriendelijk gedrag

Coefficientsa

1,431 ,440 3,254 ,001

,004 ,003 ,074 1,291 ,197

,070 ,094 ,036 ,741 ,459

-,138 ,149 -,055 -,923 ,357

,023 ,124 ,013 ,184 ,854

,011 ,147 ,004 ,074 ,941

,066 ,127 ,034 ,523 ,602

-,111 ,223 -,035 -,498 ,618

,165 ,182 ,073 ,904 ,366

-,022 ,155 -,013 -,143 ,886

,016 ,156 ,009 ,106 ,916

,021 ,037 ,033 ,558 ,577

-,187 ,047 -,190 -4,026 ,000

,424 ,067 ,296 6,336 ,000

(Constant)

leef tijd

geslacht

eenpersoonsgezin?

tw eepersoonsgezin?

driepersoonsgezin?

vierpersoonsgezin?

basisonderwijs?

lager secundair?

hoger secundair?

hogeschool?

levensfact1

levensfact2

levensfact3

Model1

B Std. Error

UnstandardizedCoeff icients

Beta

StandardizedCoeff icients

t Sig.

Dependent Variable: koopfact3a.

Page 34: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Factor 4: laagste prijs

Coefficientsa

1,225 ,406 3,016 ,003

,001 ,003 ,018 ,308 ,758

,165 ,087 ,095 1,900 ,058

-,148 ,138 -,067 -1,076 ,282

-,166 ,115 -,103 -1,445 ,149

-,331 ,136 -,149 -2,437 ,015

-,255 ,117 -,146 -2,177 ,030

,418 ,206 ,148 2,032 ,043

,243 ,168 ,121 1,441 ,150

,103 ,143 ,067 ,721 ,471

,150 ,144 ,090 1,042 ,298

,056 ,034 ,099 1,636 ,103

,192 ,043 ,218 4,469 ,000

,203 ,062 ,158 3,281 ,001

(Constant)

leef tijd

geslacht

eenpersoonsgezin?

tw eepersoonsgezin?

driepersoonsgezin?

vierpersoonsgezin?

basisonderw ijs?

lager secundair?

hoger secundair?

hogeschool?

levensfact1

levensfact2

levensfact3

Model1

B Std. Error

UnstandardizedCoeff icients

Beta

StandardizedCoeff icients

t Sig.

Dependent Variable: koopfact4a.

Page 35: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Factor 5: prijs is aanduiding van kwaliteit

Coefficientsa

2,464 ,420 5,873 ,000

,003 ,003 ,057 1,001 ,318

-,010 ,090 -,005 -,112 ,911

-,078 ,142 -,033 -,546 ,585

-,199 ,118 -,117 -1,683 ,093

,006 ,140 ,003 ,044 ,965

-,227 ,121 -,122 -1,870 ,062

-,335 ,213 -,112 -1,577 ,116

-,076 ,174 -,035 -,435 ,664

-,270 ,148 -,164 -1,828 ,068

-,292 ,149 -,164 -1,963 ,050

-,100 ,035 -,167 -2,828 ,005

,288 ,044 ,307 6,480 ,000

,012 ,064 ,009 ,186 ,852

(Constant)

leef tijd

geslacht

eenpersoonsgezin?

tw eepersoonsgezin?

driepersoonsgezin?

vierpersoonsgezin?

basisonderwijs?

lager secundair?

hoger secundair?

hogeschool?

levensfact1

levensfact2

levensfact3

Model1

B Std. Error

UnstandardizedCoeff icients

Beta

StandardizedCoeff icients

t Sig.

Dependent Variable: koopfact5a.

Page 36: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Factor 6: impulsief koopgedrag

Coefficientsa

3,723 ,495 7,524 ,000

-,023 ,004 -,350 -6,193 ,000

-,110 ,106 -,050 -1,038 ,300

,529 ,168 ,187 3,147 ,002

,265 ,140 ,130 1,898 ,058

,084 ,165 ,030 ,508 ,612

,027 ,143 ,012 ,191 ,848

-,341 ,251 -,095 -1,361 ,174

,037 ,205 ,014 ,178 ,859

-,046 ,174 -,023 -,265 ,791

-,011 ,176 -,005 -,063 ,950

-,028 ,042 -,039 -,677 ,499

,096 ,052 ,086 1,834 ,067

-,059 ,075 -,036 -,785 ,433

(Constant)

leef tijd

geslacht

eenpersoonsgezin?

tw eepersoonsgezin?

driepersoonsgezin?

vierpersoonsgezin?

basisonderwijs?

lager secundair?

hoger secundair?

hogeschool?

levensfact1

levensfact2

levensfact3

Model1

B Std. Error

UnstandardizedCoeff icients

Beta

StandardizedCoeff icients

t Sig.

Dependent Variable: koopfact6a.

Page 37: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Besluit

Relatie tussen leeftijd en koopgedrag is beperkt tot: het duurste merk kopen impulsief koopgedrag

Overige variabelen spelen eveneens een rol, Uiteindelijk verklaart de levensstijl variabele

‘materialisme’ het meest de verschillen in koopgedrag.

Page 38: Levensstijl en koopgedrag Bestaan er verschillen tussen leeftijdsgroepen ? Guido.Valkeneers 25 april 2005.

Besluit

Generationele marketing dient aangevuld te worden met levensstijlvariabelen.

Verder onderzoek naar levensstijlvariabelen.

Bedankt voor de aandacht.