Levensloopregeling: het ei van Columbus of een lege

dop?

Drs. Erik A.P. SchoutenAdviesbureau Fiscale en Juridische Zaken

Vereniging van Pensioenrecht, 7 december 2004

7 december 2004 2

Programma

Korte historieDoelstelling en uitgangspuntenFiscaal en sociale zekerheidCombinatie met spaarloon Opbouw Opname Speciale heffingskortingen Rol werkgeverColumbus of lege dop?

7 december 2004 3

Korte historie (1)

2001: Verlofspaarregeling Maximaal 100% laatste salaris Sparen in tijd of geld Aangeboden door werkgever Geen opname binnen jaar voor pensioen Deelname minimaal (0,5% van potentiële deelnemers)

2001: CDA-rapport “Druk van de ketel”

2002: Voorstel verlofknip

7 december 2004 4

Korte historie (2)

2003: Voorstel levensloopregeling Alleen deeltijdvroegpensioen mogelijk

2004: Opnieuw voorstel Volledig vroegpensioen mogelijk

5-11-2004: Sociaal akkoord Maximum van 150% naar 210% Levensloopverlofkorting Voorwaarden aan werkgeversbijdrage

7 december 2004 5

Korte historie (3)

25-11-2004: Behandeling in Tweede Kamer Tijdsparen niet meer mogelijk Evaluatie levensloopregeling voor 2009 Ouderschapsverlofkorting structureel Levensloopsaldo buiten toets voor bijstand Onderzoek verlofsparen zelfstandig ondernemers

7 december 2004 6

Doel levensloopregeling

Financieringsregeling: sparen voor verlof

Oorspronkelijk: “spitsuur van het leven”

Nu nadruk op vervanging vroegpensioen

7 december 2004 7

Levensloop: uitgangspunten (1)

Werknemer heeft recht op deelname

Werknemer heeft geen recht op verlof Wet Arbeid en Zorg

Individuele keuze werknemer Deelname Uitvoerder

Collectiviteit is mogelijk

7 december 2004 8

Levensloop: uitgangspunten (2)

Bestaande verlofregelingen vervallen

Sparen in geld, in tijd niet mogelijk Omzetting “tijdsaanspraken” verlofspaarregeling?

Sparen via bankrekening of verzekering

Ingangsdatum: 1 januari 2006

7 december 2004 9

Fiscaal

Omkeerregel van toepassing

Niet voldoen aan voorwaarden: aanspraak belast

Afkoop en vervreemding Werkgeversbijdrage

7 december 2004 10

Werknemersverzekeringen

Deelname geen invloed op premie of dekking

Opname verlof Geen premies verschuldigd Dekking tot maximaal 1,5 jaar verlof

Binnen verlofperiode ziek: na verlof herleeft dekking

7 december 2004 11

Anticumulatie met spaarloon

Geen samenloop mogelijk, ieder jaar keuze

Belastinguitstel of -afstel?

Slechts eenmaal deelname spaarloon mogelijk Vanaf 1 januari 2005 Toetsingsmoment: 1 januari Werkgever dient algemene heffingskorting toe te passen

Eindheffing werkgever spaarloon van 15% naar 25%

7 december 2004 12

Opbouw

Alleen sparen in geld

Jaarlijks 12% bruto jaarloon Uitzondering 1: werknemer 50-55 jaar Uitzondering 2: afkoop prepensioen

Totaal 210% laatste bruto jaarloon Overschrijding toegestaan: oprenting en deeltijd

Uitzondering “bruto jaarloon”: demotie of deeltijd 10 jaar voor pensioendatum

7 december 2004 13

Werkgeversbijdrage

Maximum blijft 12%

Voorwaarden bijdrage: Voor alle werknemers in dezelfde omstandigheden Geen voorwaarden aan moment opnemen

Niet aan voldaan: omkeerregel vervalt Werkgever kan levensloopregeling frustreren!

7 december 2004 14

Uitvoering

Banken

Verzekeraars

Dochters pensioenfondsen

Buitenlandse aanbieders

7 december 2004 15

Opname levensloopsaldo (1)

Kredietfaciliteit Geen aftrekbare rente

Verlof tijdens loopbaan Maximaal 100% oude inkomen Deeltijd wel, demotie (nog) niet!

Motie: opname ook mogelijk indien Vrijwillig geen dienstbetrekking Demotie

7 december 2004 16

Opname levensloopsaldo (2)

Als vroegpensioen

Toevoegen aan ouderdomspensioen Binnen fiscale maxima

Pensionering of 65 jaar Saldo belast

Afkoop Fiscale gevolgen Gevolgen voor andere deelnemers aan dezelfde regeling (?)

7 december 2004 17

Opname levensloopsaldo (3)

Overlijden Wettekst: gerechtigde is belastingplichtig Nota nav verslag: tegoed genoten door erflater

7 december 2004 18

Levensloopverlofkorting

Maximaal € 183 per deelnemingsjaar Indexatie

Bij opname van verlof “Regulier” verlof Dag voor 65-jarige leeftijd Niet bij afkoop Niet bij omzetting in ouderdomspensioen

7 december 2004 19

Voorbeeld verlofkorting

5 jaar opbouw in levensloopregeling

Storting in ouderdomspensioen: geen verlofkorting

Daarna weer 5 jaar sparen

Opname verlof: 10 x € 183 verlofkorting

Opname < € 1.830: ‘rest’ blijft staan

Werkgever moet dit bijhouden!

7 december 2004 20

Ouderschapsverlofkorting

Voorwaarden: Gebruik van wettelijk recht op ouderschapsverlof In betreffende jaar deelname aan levensloopregeling

Ouderschapsverlofkorting bedraagt maximaal: 50% minimumloon Loon vorig jaar -/- loon huidig jaar

Regelingen verdwijnen: Afdrachtvermindering betaald ouderschapsverlof Financieringsregeling loopbaanonderbreking

7 december 2004 21

Werkgever keert uit

Bij verlof: financiële instelling maakt benodigd saldo ineens of periodiek over naar werkgever

Werkgever keert uit Levensloopverlofkorting Ouderschapsverlofkorting Loonbelasting Geen premies werknemersverzekering

Geen dienstbetrekking: oude werkgever inhoudingsplichtig

7 december 2004 22

Werkgever verantwoordelijk

Bewaken maxima Peildatum 1-1

Bewaken anti-cumulatie Dreiging van naheffing

Bijhouden deelnemingsjaren voor verlofkorting

Uitkering bij verlof

7 december 2004 23

Columbus of lege dop? (1)

Focus met name op vervanging prepensioen Geen deeltijdeis Verhoging maximum naar 210% “Verkoop” van het sociaal akkoord

Oorspronkelijke doel uit zicht

Regering is vol vertrouwen

7 december 2004 24

Columbus of lege dop? (2)

Terugdraaien pensioenflexibilisering levensloopgedachte

Levensloop verdient een afzonderlijke nut- en noodzaakdiscussie

7 december 2004 25

Columbus of lege dop? (3)

Onmogelijke keuzes: Zelf sparen, spaarloon of levensloop? Levensloop bij welke financiële instelling? Prepensioen laten staan of storten in levensloop? Prepensioen voor verbetering ouderdomspensioen? Extra ouderdomspensioen voor vroegpensioen? Extra storting in de levensloopspaarpot? Voortzetten overbruggingslijfrente?

7 december 2004 26

Columbus of lege dop? (4)

Mogelijk alternatief: beperk gebruik levensloop voor prepensioen voor 50+

Ervaring met regeling Negatief: kan makkelijk worden opgeheven

Creatieve oplossing voor oorspronkelijk probleem: beter regelen van zorgtaken en kinderopvang

7 december 2004 27

Toekomst

Gebruik levensloopregeling? SCP: oudere mannen met hoger inkomen, eerder stoppen

met werken

Bestendigheid regeling?

Opnemen andere verlofdoelen? Mogelijk: werkloosheid

Gevolgen voor pensioen-, bijspaar- en lijfrente- overeenkomsten?