Lespakket szvw leraren 7 8
-
Upload
plan-nederland -
Category
Documents
-
view
212 -
download
0
description
Transcript of Lespakket szvw leraren 7 8
Schaatsen en Zwemmen voor Water
Docentenhandleiding groep 7 & 8Inhoud• Inleiding
• Doelstellingen
• Benodigdematerialen
• SchaatsenenZwemmenvoorWater2013
• Aandeslag!
Schaatsen en Zwemmen voor Water Docentenhandleiding groep 7 & 8 2
InleidingLeukdatjeinjouwgroepaandachtgaatbestedenaanhetbelang
vanschoonwaterinAfrikaendebetekenisvanwaterinNederland.
Ditlesprogrammaiseengoedekwalitatieveaanvullingopdeactie
‘SchaatsenenZwemmenvoorWater’,eenlandelijketweejaarlijkse
actievanPlan.Hetlesmateriaalkanooklosvandezeactieindeklas
wordenbehandeld.Jouwleerlingenkunnenditjaarweerfanatiek
baantjeszwemmenenrondjesschaatsenvoorschoonenveiligdrink-
waterinAfrikaanselanden.Ookkunnenzijmethetthemawateraan
deslagmetbehulpvandigitalelesmoduleseneenfilm.Uwleerlin-
gendoenalgemenekennisopoverhetonderwerpwaterenervaren
watdebetekenisisvanwaterinhundagelijksleven.Daarnaastleren
zijoverdeproblematiekrondomwaterinAfrika.Hetlespakket
leentzichdanookuitstekendvooreenschoolbreedprojectoverhet
belangvanwater.
DoelstellingenNahetbekijkenvandefilmenhetwerkenmethetlesmateriaalkun-
nendeleerlingen:
• opdekaartAfrikaanselandenaanwijzenwaarwaterschaarsteen
gebrekaantoegangtotveiligdrinkwateraandeordevandedagis;
• redenenaangevenvoorhetbestaanvanwaterschaarsteengebrek
aantoegangtotveiligdrinkwater;
• begrijpenwatwaterschaarsteenonveiligheidbetekentvoor
kinderenvanhunleeftijdinontwikkelingslandenalsMali,Kenia,
Zambia,BurkinaFasoenUganda;
• aangevenwatmensenindezeontwikkelingslandendaadwerkelijk
kunnendoenomdesituatieteverbeteren;
• aangevenhoewijinNederlandkunnenbijdragenaanduurzame
oplossingen;
• informatieverzamelenoverhetonderwerpenereenwerkstuk
overmakenofereenspreekbeurtoverhouden.
Benodigde materialen:• digiborden/ofcomputers;
• voorhetlesonderdeel‘Dejongenstegendemeisjes’:
- rekenmachines;
- grotevellenpapier;
- kleurpotloden;
- tweeemmersofplasticbekers;
- twee(waterdichte)tonnenofgroteemmers;
- stopwatch;
- scheidsrechtersfluitje.
Schaatsen en Zwemmen voor Water 2013
Doet u mee?Omdatiederkindrechtheeftopveilig(drink)waterorganiseertPlan
ditjaarvoorde13ekeerdelandelijkescholierenactieSchaatsenen
ZwemmenvoorWater,voorkindereninAfrika.Wantvoormiljoenen
Afrikaansekinderenisveiligwaternietzovanzelfsprekendalsvoor
ons.Planwildaarsamenmetjouwschoolietsaandoendoortegaan
schaatsenenzwemmenvoorwater!
ProjectenDeopbrengstvandeactiekomttengoedeaangrote(drink)water-
projecten.Dezeprojectenrichtenzichopzowelwater,sanitairals
hygiëne.Bekijkopdewebsitewaardeopbrengstenditjaarnaartoe
gaan.
Wat kan Plan doen voor een geslaagde educatieve actie op uw school?Mochtjemetjouwklaswillenmeedoenaandeactie,danreserveert
Plandeijsbanenenzwembaden,zorgtvooreducatieveactiemateria-
lenenregeltbusvervoeralsdeijsbaanofhetzwembadbijjouinde
buurtnietoploop-offietsafstandis.VrijwilligersvanPlanondersteu-
nenjebijhetopzettenvandeactie.
Tijdensdeleskunjedrinkwaterproblematiekopeenspeelsemanier
aandeordestellenmethetlesmateriaal‘SchaatsenenZwemmen
voorWater’.Eengastlesofeenpresentatievandevrijwilligersvan
Planisookmogelijk!PlanNederlanddraagtgraagideeënaanalsje
ookdeonderbouwwiltbetrekkenbijdeactie.
Melduwschoolnuaanviawww.plan.nl/voorwater
Aan de slag!Hetdigitalelesmateriaalbestaatuit:
• eenintroductiefilmvandecharactersNiels&Natoma;
• eenstartquiz;
• filmvragen;
• doe-opdrachten;
• eeneindquiz.
IntroductieOmdekinderenvoortebereiden,houdtueenvoorgesprekoverhet
gebruikvanwater.Maakdekindereneropattentdathetvoorhen
denormaalstezaakvandewereldisdaterineenhuiskranenaan-
wezigzijnwaarschoondrinkwateruitkomt.Ookheeftiederewoning
eenwc(meestalzelfsmeerdanéénwc)eneenbadkamer(somsook
meerdere)meteendoucheensomsookeenbad.Daarnaastbeschik-
Schaatsen en Zwemmen voor Water Docentenhandleiding groep 7 & 8 3
kendemeestehuishoudensovereenwasmachine.Tegenwoordig
beschikkenookdemeestemensenovereenvaatwasser.Kortom:in
Nederlandhebbenweoveralomonsheenschoon(drink)water.Vraag
dekinderenofzekunnenradenhoeveelwaterzegemiddeldperdag
gebruiken.(Ditisca.150liter.Hoeveelliterisdatperjaar?)
Waterisooknodigvoordeindustrieendelandbouw.Ineen
elektriciteitscentralewordenbijvoorbeelddagelijksduizendenliters
koelwatergebruikt.Enomlandbouwproductentelatengroeien
enveetevoeden,hebbenweookveelwaternodig.Vraagofde
kinderenzichkunnenvoorstellenwathetzoubetekenenalsergeen
watermeeruitdekraanzoukomen.Verteldaterlandenzijnwaar
mensenbijnageenofhelemaalgeenschoonwaterhebben.Vertelde
kinderendatzeeenfilmgaanzien(drink)waterinAfrika.Verteldat
veelAfrikaanselandeneengebrekaanschoondrinkwaterhebbenen
laatuwleerlingenalvastnadenkenwatwezoudenkunnendoenom
desituatieteverbeteren.
Niels & NatomaNielsenNatomazijnde‘characters’/mascottesvanhetschool-
programma‘SchaatsenenZwemmenvoorWater’.Natomaisvan
Afrikaanseorigineeniseenfanatiekzwemster.NielsisvanHollandse
bodemenschaatstalent.Samenpresenterenzijdeshow‘Schaatsen
enZwemmenvoorWater’waarinzijdeleerlingendoordelesstof
voeren.Inhetintroductiefilmpjevertellenzijoverwaterinontwik-
kelingslandenenoverdesponsoractie.Nadatdeleerlingenditfilmpje
hebbenbekeken,beginnenzemetdestartquiz.
StartquizDestartquizbetrefteennulmetingoverhetonderwerpwater.
Wetendeleerlingendathetmenselijklichaamvoorhetgrootste
deeluitwaterbestaat?Wetendeleerlingenhetverschiltussen
grond-enoppervlaktewater?Bijdelaatstevragenvandequiz
verschuifthetaandachtsgebiednaarwaterinontwikkelingslanden.
Hetverdientdevoorkeurdeleerlingendestartquizindividueelte
latenmaken.Mochtunietbeschikkenoverpc’smaarwelovereen
digibord,dankuntudestartquizookklassikaalbehandelen.
Leerdoel
• Deleerlingendoenalgemenekennisopoverhetonderwerp
water.
Antwoorden
1. Hetlichaamvaneenmensbestaatvoorhetgrootstedeeluit
water.Welklichaamsdeelbestaatvoorwel85%uitwater?
Goede antwoord:C.hersenen
2. Bevrorenwater(ijs)weegt:
Goede antwoord:B.preciesevenveelalswaterinvloeibare
vorm
3. Alswaterverdampt,stijgtdewaterdampop.Hoogindelucht
koeltdewaterdampweerafenverandertinkleinedruppeltjes.
Hoenoemenwedit?
Goede antwoord:C.condensatie
4. Hoelangkaneenmenslevenzonderwater?
Goede antwoord:A.eenpaardagen
5. Hoeveelliterwatermoetjeongeveeropeendagdrinkenom
gezondteblijven?
Goede antwoord: B.2,5literwater
6. Alsjeziekbent,moetje:
Goede antwoord:C.meerwaterdrinkendanjenormaaldoet.
7. Hoeheethetsysteemvoordeafvoervangebruiktwater?
Goede antwoord:B.riolering
8. Eendeelvanhetwaterindewereldisdrinkwater.
Hoegrootisdatdeel?
Goede antwoord:A.minderdan1%vanalhetwaterisdrink-
water
9. Welkwaterwordtviaeenwaterputomhooggehaald?
Goede antwoord:B.grondwater
Schaatsen en Zwemmen voor Water Docentenhandleiding groep 7 & 8 4
10.Schoondrinkwateriseeneerstelevensbehoefte.Hoeveelmen-
senopaardehebbenteweinigtoegangtotschoondrinkwater?
Goede antwoord: C.ongeveer1miljardmensen
11.HoelangdoetiemanduitMaliergemiddeldoveromaanwater
tekomen?
Goede antwoord: C.zo’n30minuten
12.InAfrikawordenvaakkinderenerdoorhunoudersopuitge-
stuurdomwatertehalen.Meestalmoetendemeisjesdatdoen.
Waarommoetendemeisjesvakerwaterhalendandejongens?
Goede antwoord:A.Omdatdemeisjesminderbelangrijkwor-
dengevondendandejongens.Dejongensmogennaarschool
terwijldemeisjeswatermoetenhalen.
13.Inontwikkelingslandenwordenerdagelijksmensenziekomdat
zevervuilddrinkwaterhebbengedronken.Somsmetdedood
totgevolg.Kunjealtijdzienofdrinkwatervervuildis?
Goede antwoord: B.nee,jekuntnietaltijdzienofdrinkwater
vervuildis.
FilmquizDeleerlingenkijkensteedsnaareenkortfilmfragmentenbeant-
woordendaarnaeenvraag.
Leerdoelen
• Deleerlingenlerenover(drink)waterproblematiekinontwik-
kelingslanden.
• Deleerlingenontdekkenwelkeoplossingenerzijn.
• DeleerlingenlerenwatPlanviadeactie‘SchaatsenenZwem-
menvoorWater’kandoentegenwaterproblematiekinontwik-
kelingslanden.
Antwoorden
1. Waaromhalendekinderenlievergeendrinkwatermeeruitde
rivier?Kruisdegoedeantwoordenaan.
Goede antwoorden:
• Hetkostveeltijdomnaarderiviertelopenenwaterte
halen.Daardoormissenzelessenopschool.
• Hetrivierwaterisvervuild.Jekunterergziekvanworden.
2. Waardenkjedatveelmenseninontwikkelingslandenrivierwa-
terallemaalvoorgebruiken?
Goede antwoorden: alleantwoordenzijngoed
3. Vulachteriederebeweringinofdezewaarofnietwaaris.
Goede antwoorden:
1.InNederlandstroomtrioolwaterrechtstreeksnaarderivie-
ren.[nietwaar]
2.AlsjeineenAfrikaanserivierzwemt,isdekansgrootdatje
ookinwc-water
zwemt.[waar]
3.Rioolwaterinrivierenisslechtvoordedierenenplanten.
[waar]
4.Openriolenzijnbronnenbijverspreidingvanallerleiziektes.
[waar]
4. Vuldeontbrekendewoordenin.
Goede antwoorden:
Eenwaterpompzorgtervoordatgrondwateromhoogwordt
[gepompt/gehaald].Grondwaterisveiligeromtedrinkendan
[rivierwater/oppervlaktewater].Hetisnamelijkvanzichzelf
eenstukschonerenjehoeftnietoptepassenvoorgevaarlijke
[dieren/beesten/krokodillen/nijlpaarden/slangen].
5. Waaromkunnenerdooraldezewaterprojectenmeerkinderen
envooralmeisjesnaarschool?
Goede antwoord:
Vroegermoestendekinderen,vooraldemeisjes,vaaklange
afstandenafleggenomwatervoorhunouderstehalen.Dit
kostteveeltijdwaardoorzenietaltijdnaarschoolkonden.Nu
iservoldoendeschoonenveiligdrinkwaterbijdemenseninde
buurt.
6. Opdevierfoto’skunjezienwatermetdeopbrengstvande
actieisgedaan.Welkefotohoortbijwelkproject?Sleephet
fotonummernaarhetjuisteproject.
Goede antwoorden:
• latrinesbouwenfoto2
• voorlichtingoverschoonenveiligwatergevenaanmensen
uitdedorpenfoto3
• moestuintjesbijscholenaanleggenfoto1
• waterpompsystemenaanleggenfoto4
7. Watzeggendekindereninhetfilmfragment?
Goede antwoord: Doemeemetschaatsenenzwemmenvoor
water!
Schaatsen en Zwemmen voor Water Docentenhandleiding groep 7 & 8 5
De jongens tegen de meisjesInhetonderdeel‘Dejongenstegendemeisjes’lerendeleerlingen
opeenspeelsemaniermeeroverhetonderwerpwater.Hetfeit
datinveelAfrikaanselandenvrouwen(enmeisjesinhetbijzonder)
vaakeenondergeschikterolhebbenomdatzealsminderwaardig
wordenbeschouwd,vormtdeaanleidingomdejongenstegen-
overdemeisjesteplaatsen.Vanzelfsprekendisdewedstrijdniet
bedoeldomtetestenofvrouwendiscriminatieterechtis.Door
tweegelijkwaardigeteamstegenoverelkaartezetten,wordtjuist
deabsurditeitvandiscriminatievanvrouwen/meisjesbenadrukt.
Dewedstrijdbestaatuitdrieonderdelen,namelijk:
1. eenrekenopdracht
2. eeninzichtopdracht
3. eendoe-opdracht
Ubentdespelleider.Uhoudtdetijdindegaten(iedereopdracht
moetbinneneenbepaaldetijdwordenuitgevoerd)enbeoordeelt
iederekeerwelkteamheeftgewonnen.
Opdracht 1: WaterverbruikLeerdoelen
• Deleerlingenontdekkendatmenseninrijkelandendagelijks
velelitersschoondrinkwatergebruikenzonderdatzijhetinde
gatenhebben.
• Deleerlingenbegrijpendatschoondrinkwatereigenlijkheel
kostbaarisendatdeaanwezigheidervanvoorveelmensenin
dewereldhelemaalnietvanzelfsprekendis.
• Deleerlingenbegrijpendatzijzelfzuinigmoetenomgaanmet
hetgebruikvan(drink)water.
Antwoord
Nielswordtzaterdagochtendwakkervanhetgeluidvandewc
diewordtdoorgetrokken[6liter].Hetiseenbelangrijkedag
voorNielswanthijschaatst’smiddagsindefinalevaneengroot
schaatstoernooi.Kennelijkwashetzijnzusdiezojuistopdewc
zat.Wanthijhoortnudatzijinbadligt[115liter]tezingen,met
koptelefoonop.Slapenziternunietmeerinwantzijnzuszingt
ontzettendhardenvals.Danmaaropstaan.Hijdrinkthetglas
waterleeg[0,3liter/300milliliter]datophetkastjenaastzijn
bedstaatengaatnaardewc[6liter].Nadathijzijnhandenheeft
gewassen[1liter]gaathijnaardewoonkameromeencomputer-
speltespelen.Naeentijdjehoorthijzijnoudersdetrapafkomen.
Kennelijkheefteenvanhenzojuistdewasmachine[60liter]
aangezet.Hopelijkzittenzijnschaatsklerendaarin,wantdieheeft
hijvandaagnodig.Zijnvaderbegintdedagaltijdmeteenkopkof-
fie[0,2liter/200milliliter].Zijnmoederzeteenpotthee[1liter].
NahetontbijtgaatNielsnaardebadkamerendouchtongeveer
7½minuut[60liter].
6+115+0,3+6+1+60+0,2+1+60=249,5liter(of249
literen500milliliter)
NB:inprincipeis249,5literhetgoedeantwoord.Maaralseen
teameenanderantwoordgoedweettebeargumenteren,isdat
ookgoed.Tedenkenvaltdanbijvoorbeeldaan:
• deoudersvanNielszijnwaarschijnlijkooknaardewcgeweest
enhebbenhiernabeidenhunhandengewassen:249,5+14
liter=totaal:263,5liter;
• dewasmachinestaatnognietzolangaan.Dusslechtseendeel
vande60literisverbruikt.
Indiengeendevanteamsdevraagcorrectweettebeantwoorden,
winthetteammethetantwoorddathetdichtstbij249,5literin
debuurtkomt.
Opdracht 2: WaterzuiverenDoordezeopdrachtzullenleerlingendetechniekvanwaterzuive-
renbeterbegrijpen.Bekijknadezeopdrachtenmetuwleerlingen
naareenfilmpjeopinternethttp://www.schooltv.nl/beeldbank/
clip/20110519_drinkwater01waarintezienishoeschoondrinkwa-
terwordtgemaaktineenNederlandsewaterzuiveringsfabriek.
Leerdoelen
• Deleerlingenwordenzichervanbewustdatschoondrinkwater
nietvanzelfsprekendis.
Antwoord
6.Dewaterpomppompthetruwegrondwaternaarboven.
7. Desproeierszorgenervoordathetwatervoorheteerstin
contactkomtmetdelucht.
2.Devoorfilterbestaatuitgrindenzorgtervoordatderoest
achterblijft.
4. Hetwaterkomtvoordetweedekeermetluchtincontact.Dit
gebeurtombijvoorbeeldkalkteverwijderen.
1.Hetwaterwordtnógeenkeergefilterd.
5.Hetschonewaterwordtopgeslagen.
3.Dewaterpomppompthetdrinkwaterdoordeleidingennaar
dehuizen.
6
7
24
1
5 3
Schaatsen en Zwemmen voor Water Docentenhandleiding groep 7 & 8 6
Opdracht 3: WaterestafetteLeerdoelen
• Deleerlingenontdekkendatkinderen(envooralmeisjes)in
ontwikkelingslandenvaaklangeafstandenmoetenafleggenom
aan(drink)watertekomen.Vaakisditwaternieteensschoon.
• Deleerlingenlerendatwaterhaleneenfysiekzwareinspanning
isdieooknogtijdrovendis.Hierdoorkunnenveelkinderenniet
altijdnaarschool.
Ukuntdewaterestafettegoeduitvoerenophetschoolpleininde
buurtvaneen(buiten)kraan.Uheeftdantweetonnen/bakken/
groteemmersnodigwaarindeleerlingensteedshunemmerwater
leegkunnenkieperen.
Indiendezebuitenopdrachtteveeltijdengedoevergt,kuntude
opdrachtookuitvoereninuwklaslokaalofandereruimtebinnen
uwschool.Omeenwaterballettevoorkomen,kuntudetwee
tonnen/bakken/groteemmerswaarinhetwatermoetwordenver-
zameld,vervangendoortuiltjesof‘normale’emmers.Deemmers
waterdiedeleerlingenmoetenvervoerenkuntudanvervangen
doorplasticbekertjes.
Nadewaterestafettewordtduidelijkwelketeamdebattleheeft
gewonnen.
EindquizTerafsluitingmakendeleerlingendeeindquiz.Indienudeleer-
lingendestartquizindividueelhebtlatenmaken,kuntuhende
eindquizookhetbestindividueellatenmaken.
Deeindquizbetreftgrotendeelseenherhalingvandelesstofover
waterinontwikkelingslanden.Indiendeleerlingengoedhebben
opgeletbijdeverschillendelesonderdelenzoudenzedeeindquiz
foutloosmoetenkunnenmaken.Bijdeslotvragenwordenze
ertoeaangezetnatedenkenoverhundeelnameaandeactie
‘SchaatsenenZwemmenvoorWater’.
Antwoorden
1. Inveelontwikkelingslandenzijndesanitairevoorzieningen
nietgoed.Kruisaanwatweondersanitairevoorzieningen
verstaan?
Goede antwoorden: alleantwoordenzijngoed(wc’s,douches,
wasbakken).
2. Alssanitairevoorzieningenheelslechtzijn,moetenmensen
andereoplossingenbedenkenomzichschoontehouden.Ze
wassenzichdanbijvoorbeeldinmerenofrivieren.Welkegeva-
renkanditmetzichmeebrengen?
Goede antwoorden:alleantwoordenzijngoed.
3. Zetdezinnenindegoedevolgorde.
Goed antwoord:1–3–6–2–4–5.
4. Indeteksthieronderontbrekeneenaantalwoorden.Vulde
juistewoordenin.
VaakmissenkindereninAfrika[lessen]opschool.Alserniet
genoeg[wc’s]opschoolzijnmoetenkinderenvaaklang
[wachten]voordatzeaandebeurtzijn.Ookmoetenzevaak
ver[lopen]omwatertehalen.Ditwaterisvaak[vies]waardoor
kinderen[ziek]worden.Vooral[meisjes]missenveellessen
omdatzezichnergenskunnen[verschonen]alszeongesteld
zijn.Daaromblijvenzevaakthuis.
5. DoordaterindrogelandenalsMali,BurkinaFasoenZambia
steedsmeerbomenenplantenverdwijnen,breiddewoestijn
zichuit.Hierdoorwordthetnógmoeilijkeromaandrinkwater
tekomen.Hoekomtdat?
Goed antwoord: Erzijngeenbomenenplantenmeerdiehet
watereentijdjekunnenvasthouden.Nadathetheeftgeregend,
zakthetwaterveeltesneldiepwegindegrond.
6. InAfrikawordenveelkindereningezetomhunouderstehelpen
methunwerkofinhethuishouden.Sommigekinderenmoeten
bijvoorbeeldeenpaarkeerperdageenlangetochtmakenom
watertehalen.Welkgroteprobleembrengtdatmetzichmee?
Goed antwoord: B.Dekinderenkunnenteweinigofhelemaal
nietnaarschoolomdatzedaargeentijdmeervoorhebben.Ze
hebbendaardoormaarweinigkansopeengoedetoekomst.
7. Sleepdewoordennaardejuisteomschrijvingen.
Goede antwoorden:
• uitdroging;eenernstiggevolgvanhevigediarree:jeverliest
veelvocht;
• kindersterfte;hetergstewaterkangebeurenbijgebrekaan
schoonenveiligdrinkwater;
• bacteriënenvirussen;ziekteverwekkersdieinvervuilddrink-
wateraanwezigzijn;
• cholera;ziektediejekuntoplopendoorhetdrinkenvan
vervuilddrinkwater.
8. Indeteksthieronderontbrekenenkelewoorden.Typdejuiste
woordenindetekst.Kiesuit:dorpen-drinkwater-arme-scho-
len-kinderen-Afrika
Goede antwoorden:
•Planiseenontwikkelingsorganisatie.DatbetekentdatPlan
zichinzetvoormensenuit[arme]landen.Planrichtzich
vooralop[kinderen],omdatzijdetoekomsthebben.Maarhun
familieledenenmensenuithun[dorpen]profiterenmee.Plan
zorgtbijvoorbeeldvoordebouwvan[scholen]enhetontwik-
kelenvansystemenvoorschoonenveilig[drinkwater].
•PlanNederlandisactiefin48landenin[Afrika],Aziëen
Zuid-Amerika.
Schaatsen en Zwemmen voor Water Docentenhandleiding groep 7 & 8 7
9.Metdeopbrengstvandeactie‘SchaatsenenZwemmenvoor
Water’verzorgtPlanverschillende(drink)waterprojecten.
Kruisaanwelke:
Goede antwoorden: Allenantwoordenzijngoed.
10.Planzorgterookvoordatmenseninontwikkelingslanden
trainingenkrijgenoverhygiëne.
Welkedrievoorbeeldengaanoverhygiëne?
Goede antwoorden:
-hetwassenvanjehanden
-poepenopdewcinplaatsvanindebosjes
-schoonwatergebruikenbijhetbereidenvaneten
ColofonHetlesmateriaal‘SchaatsenenZwemmenvoorWater’kwamtotstandinopdracht
vanPlanenwerdgeproduceerddoorZornUitgeverijinsamenwerkingmetPlan.