Mensbeelden

Van Descartes naar Foucault

René Descartes (1596-1650)

René Descartes ‘Vader van de moderne filosofie’ Dubbele opzet:- nieuwe wetenschappelijke mentaliteit in

filosofie brengen- traditionele waarheden onderbouwen:

God + ziel

Descartes’ twijfel Onderscheid methodische twijfel - reële

twijfel Reële twijfel: - sceptische twijfel: ‘Weten we wel iets?’- existentiële twijfel: ‘Is studeren wel zinvol?’

Methodische twijfel: twijfel als techniek/methode om zekerheid te

ontdekken, boven elke twijfel verheven

Methodische twijfel over Inzichten uit het verleden: tegenspraak Zintuiglijke kennis- soms vergissen we ons- ons geheugen speelt ons parten- probleem van dromen

= hyperbolische twijfel

Methodische twijfel over Evidente kennis

probleem van ‘malin génie’

= metafysische twijfel

Eerste zekerheid Een onbetwijfelbare, evidente zekerheid

= het Cogito: “Je pense, je suis”. Dit ‘ik’ is een denkend ding (res cogitans). Cogito is evident: klaar en onderscheiden- Klaar: uit zichzelf inzichtelijk- Onderscheiden: scherp afgelijnd t.o.v. andere

ideeën Criterium van zekerheid: wat klaar en

onderscheiden gedacht kan worden!

Tweede zekerheid Het bestaan van God Onder de naam God versta ik een substantie,

die oneindig, onafhankelijk, alwetend, almachtig is en waardoor ik en al het andere – als er iets anders bestaat – geschapen is.

Kosmologisch godsbewijs

Derde zekerheid Evidente waarheden: God is waarachtig

Vierde zekerheid Zintuiglijke ideeën

- Ze zijn wel verward, maar geven echt informatie over de buitenwereld.

- Wiskunde helpt de duistere en verwarde ideeën uitzuiveren.