Lees 'Actuarissen ad rem'

52
Actuarissen ad rem over Leuven en later Actuariële Onderzoeksgroep, KU Leuven Alumni & Friends - Actuariaat Leuven

Transcript of Lees 'Actuarissen ad rem'

Page 1: Lees 'Actuarissen ad rem'

Actuarissen ad rem over Leuven en later

Actuariële Onderzoeksgroep, KU Leuven

Alumni & Friends - Actuariaat Leuven

Page 2: Lees 'Actuarissen ad rem'

Dit boekje is een uitgave van de actuariële onderzoeksgroep vanKU Leuven en Alumni & Friends – Actuariaat Leuven.

Redactie: Saar Dhaene, in samenwerking met Katrien Antonio,Dominique Beckers, Jan Dhaene en Ben Stassen.

Dank aan de Peters en Meters van Alumni & Friends – Actuariaat Leuvenvoor hun bereidheid tot een interview. Dank ook aan de sponsors,die deze uitgave mede mogelijk maakten.

Page 3: Lees 'Actuarissen ad rem'

1

InhoudsopgaveVoorwoord 2

Prof. Danny Pieters, Vicerector 2

KU Leuven actuarissen 4

Dominique Beckers en Jan Dhaene 4

Interview 7

Peter Brewee 7Jean Deboutte 11Heidi Delobelle 15Bart Desmet 19Marc Goovaerts 23Birgit Hannes 27Tom Meeus 33Johan Thijs 37Karel Van Hulle 41

Closing words 46

Prof. Hans Gerber 46

Page 4: Lees 'Actuarissen ad rem'

Een universiteit, en al wie enigszinsnaar wijsheid streeft, komtonvermijdelijk terecht bij de vraagder vragen: wat is de waarde van hetleven? Geen filosoof, geen medicus,geen bioloog, zelfs geen jurist diedat weet. Van de vele beoefenarenvan de wetenschap hebben tot nutoe alleen de actuarissen eenantwoord geformuleerd op die vraag,

met wiskundige stelligheid zelfs, en indien nodig tottwee plaatsen na de komma. Die waarneming mag niet-actuarissen inspireren tot enige jaloezie, en actuarissentot enige bescheidenheid. Dat bedoel ik niet badinerend,en nog veel minder beschuldigend: bescheidenheidhebben ze immers.

Zou dat te maken hebben met het feit dat actuariëlestudies als vakgebied tot de humane wetenschappenhoort? Het zou kunnen. In elk geval, actuarissen beseffenhet belang van die aanhorigheid maar al te goed.Omgaan met het leven, met zekerheid en onzekerheid ende vele soms pijnlijke keuzes tussenin, met het menselijklot, met alles wat van waarde en dus weerloos is,is een bij uitstek humane activiteit, ondanks de veleonbetwistbare formules, ondanks de overvloed aanonwrikbare statistische data waarin actuarissengrossieren. Het is juist die affiliatie met de humanewetenschappen die de actuariële studies zo mooi maakt.De culturele kloof van C.P. Snow lijkt op dit vakgebiedniet van toepassing.

Dat ambitieuze bereik geldt zeker ook voor de manierwaarop de actuariële studies aan de KU Leuven beoefendworden, in een vorming waarin het humane en hetpositief-wetenschappelijke allebei hun terechte plaatsinnemen, gevoed door een rijke onderzoekstraditie waarinexactheid van even groot belang is als inbedding inhet menselijk bestaan.

Voorwoord

2 Actuarissen ad rem

Page 5: Lees 'Actuarissen ad rem'

Het hoeft niet te verbazen dat actuarissen hun weg vindenin de meest verschillende domeinen van de samenleving.

Het hoeft evenmin te verbazen dat zij die weg vaak vanindrukwekkende mijlpalen weten te voorzien. De profielendie in deze publicatie zijn opgenomen, zijn daarveelzeggende getuigen van. Moge deze publicatie ophaar beurt aan velen duidelijk maken hoe geavanceerd,gedurfd en gebalanceerd actuarissen zich uitlaten overwat telt.

Prof. Danny PietersVicerector Humane Wetenschappen

over Leuven en later 3

Page 6: Lees 'Actuarissen ad rem'

4 Actuarissen ad rem

KU LeuvenactuarissenMooi maar onbegrepen?

Het beroep van actuaris staat voor het zoveelste jaarop rij op nummer 1 in de lijst van beste beroepen in deVerenigde Staten. Dat meldt The Wall Street Journal van22 april 2013. Als actuaris weten we maar al te goed datje (gelukkig maar?) alles kan bewijzen aan de hand vandata, maar de criteria die gebruikt worden om dezejaarlijkse rangschikking van 200 beroepen op te stellenomvatten toch wel een vrij breed spectrum aan aspectendie een beroep meer of minder aantrekkelijk maken:fysieke vereisten, werk, werkomgeving, inkomen, stress,werkzekerheid.

Het Parool van 12 september 2013 meldt dan weer datactuaris voor Nederlandse ouders het minst begrepenberoep is dat er bestaat. Dat blijkt uit een online -onderzoek in opdracht van LinkedIn.

In dit boekje hebben we een aantal getuigenissengebundeld over het mooiste, maar minst begrepen beroepvan actuaris. En het zijn niet zomaar actuarissen, het zijnKU Leuven actuarissen (!) die ad rem vertellen over hunstudies aan onze Alma Mater, over hun carrière, en zelfseen tipje van de sluier oplichten over de mens achterde actuaris.

Alumni & Friends

Dit boekje is een gezamenlijke uitgave van de actuariëleonderzoeksgroep van KU Leuven en Alumni & Friends –Actuariaat Leuven. Hierna belichten we kort deze pasvorig jaar opgestarte alumnivereniging.

Page 7: Lees 'Actuarissen ad rem'

Het hoofddoel van de vriendenkring is om een informeelplatform aan te bieden voor contacten tussen praktijk-actuarissen, researchers (professoren, doctorandi)en studenten. Eenieder die actuariële studies volgtof voltooid heeft aan de Faculteit Economie enBedrijfswetenschappen van KU Leuven is van hartewelkom. Uitzonderlijk kunnen ook niet-actuarissentoegelaten worden omwille van hun verdiensten inhet verzekerings- en of bankwezen.

De plenaire bijeenkomsten van Alumni & Friends –Actuariaat Leuven zijn beperkt tot 1 per jaar.Communicatie tussen de leden gebeurt via eenregelmatige Nieuwsbrief en ook via de websitewww.friendsactuariaatleuven.be. Op deze websitevind je tevens informatie over de praktische werkingvan de vriendenkring. Iedere actuaris-alumnus vanKU Leuven kan zich kandidaat stellen om actief meete werken aan de uitbouw van de vereniging.

Jobs & stages

Naast het jaarevent is de jobwerking een belangrijkinstrument voor de Alumni & Friends. Hierin kunnen alledoelgroepen zich perfect vinden en in dialoog gaan metelkaar, zowel onder de vorm van bedrijfspresentaties en -bezoeken, stages, vacatures als via een jaarlijksejobinfodag voor toekomstige actuarissen. De vriendenkringfaciliteert en promoot deze contacten tussen de praktijken de studenten. In 2012/2013 werd deze jobinfodaggeorganiseerd in samenwerking met Ekonomika-studenten.Dit academiejaar wordt dit gezamenlijk initiatief herhaald.

over Leuven en later 5

DOMINIQUE BECKERS JAN DHAENE

Page 8: Lees 'Actuarissen ad rem'

Peters & Meters

De Vriendenkring staat onder het Peter- en Meterschap vanenkele vooraanstaande actuarissen uit de professionelewereld. Momenteel zijn dit (in alfabetische volgorde):

• Peter Brewee (CRO Delta Lloyd Life),• Jean Deboutte (Director Strategy, Risk Management &

Investor Relations; Agentschap van de Schuld),• Heidi Delobelle (CRO AG Insurance),• Bart De Smet (CEO Ageas),• Marc Goovaerts (Professor Emeritus, KU Leuven,

Universiteit van Amsterdam),• Birgit Hannes (Lid Directiecomité Assuralia tot 31/10/13,

Directielid DKV Belgium vanaf 1/11/13),• Tom Meeus (CEO Federale Verzekering),• Guy Roelandt (actuaris),• Johan Thijs (CEO KBC Group), en• Karel Van Hulle (voormalig hoofd “Verzekeringen en

pensioenen”, Europese Commissie).

In deze uitgave plaatsen we onze Peters & Metersgraag in de schijnwerpers, aan de hand van een aantalinterviews die de lezer de kans geven om deze captainsof industry op een ietwat andere manier te leren kennen.

Leuven, 3 oktober 2013.

Jan Dhaene, Dominique Beckers, namens de actuariële namens Alumni & onderzoeksgroep, Friends – Actuariaat KU Leuven Leuven

6 Actuarissen ad rem

Page 9: Lees 'Actuarissen ad rem'

7

Een van de weinige actuarissen met een joint-diplomavan VUB en KU Leuven vinden we terug in Aalter.Naar eigen zeggen heeft hij gelukkig een goede brand -verzekering. Niet moeilijk, als CRO van Delta Lloyd Lifeis Peter Brewee beter dan wie ook op de hoogte vanzowat elke verzekering op de Belgische markt.Toch reiken zijn ambities verder dan de Belgische grens,en dit niet enkel op professioneel vlak. Zijn vakantiesbrengt hij samen met zijn gezin het liefst buiten Europadoor. De kennismaking met nieuwe culturen zorgt voorinspiratie en frisse energie.

Groentjes met rode kaken

Peter heeft het razend druk wanneer we hem contacteren.Maar, als een echte vriend van het actuariaat in Leuven kenthij zijn prioriteiten: een gaatje voor een interview is snelgemaakt. ‘Ik studeerde eerst bachelor handelsingenieur aande KU Brussel,’ vangt hij meteen aan. ‘Daarna behaalde ikmijn master aan de KU Leuven. Vanuit de beschermdeomgeving van de Brusselse universiteit, met amper 25bachelor-studenten werden we plots als groentjes gedropttussen meer dan 300 anciens van de KU Leuven. Een heleaanpassing, niet meer iedere medestudent bij voornaamkennen, leskrijgen in echte aula’s in plaats van klaslokalen,…

CRO Delta Lloyd Life, Belgium

Handelsingenieur KU Leuven

Licentiaat ActuariëleWetenschappen, KU Leuven,VUB

Interview

Peter Brewee

Page 10: Lees 'Actuarissen ad rem'

Toch ontdekten we al snel de positieve kant van dezenieuwe situatie: we konden voor het eerst een les brossenzonder het achteraf met rode kaken uit te moeten leggen(lacht). Na het behalen van mijn diploma handelsingenieur,koos ik ervoor om nog actuariële wetenschappen bij testuderen. Terloops, ik ben één van de weinige Belgenmet een actuarissen-diploma dat zowel een stempel vande KU Leuven als van de VUB draagt. Gelukkig heb ikeen goede brandverzekering…’

Sinds de start van zijn carrière is Peter eigenlijk nog nooitvan werkgever veranderd. Of toch? ‘Ik startte in 1996 bijSwiss Life, dat sindsdien al een hele evolutie meemaakte.In 2008 werd het overgenomen door Delta Lloyd Life, endaar werk ik tot op de dag van vandaag. Momenteel ben iklid van het directiecomité van Delta Lloyd Life, en ben ikverantwoordelijk voor Risk & Compliance, kortweg de CRO.Ik wil hier graag bij opmerken dat het ook voor starters geldtdat geduld een schone deugd is. Weet dat je niet recht vande schoolbanken in een directeursstoel kan plaatsnemen,maar dat je eerst alle geledingen van de maatschappij moetleren kennen. En daarbij horen ook vaak dingen die op heteerste zicht saai of repetitief zijn. Het inzicht in bepaaldedingen brengt je in de gelegenheid om deze later te veranderenof om te begrijpen dat sommige zaken nu eenmaal tijd vragen.’

Over de haag kijken

‘Buiten de drukke werkweek, hecht ik ook belang aan denodige ontspanning,’ gaat Peter verder. ‘Mijn tuin is echtmijn hobby. Ik creëer graag een rustgevende omgeving inalle mogelijke tinten groen en wit, voor mij is mijn tuin danook de ideale omgeving om mijn hoofd leeg te maken.Op dit moment ben ik ook het boek Fooled by randomnessaan het lezen van Nassim Taleb, tevens auteur van The blackswan. Een absolute aanrader voor iedereen die met risico’sof met financiële markten bezig is. Mijn vakanties reiken ietsverder dan mijn tuinhaag, bij voorkeur verken ik landen buitenEuropa. Het is goed voor mijn twee kinderen om andereculturen te leren kennen, en te beseffen dat we in België ineen vrij comfortabele wereld leven. Over de ontmoeting metde Masaï van vorig jaar spreken mijn kinderen bijvoorbeeldnog altijd.’

8 Actuarissen ad rem

Page 11: Lees 'Actuarissen ad rem'

Of hij erover nadenktterwijl hij in zijn tuin werktvertelde hij er niet bij,maar ook de economischeuitdagingen houden Peterbezig. ‘En die zijn talrijk,’vertelt hij ons. ‘Vooreerst iser uiteraard de vergrijzing,maar eveneens hetvertrouwen van debevolking in het volledigefinanciële systeem en hetrelanceren van de economische groei zijn belangrijkepijnpunten. Als deze groei er onvoldoende komt, dan heeftdit grote gevolgen voor de tewerkstelling, de financiëlemarkten en meer algemeen op de algemene welvaartstaat.Meer nog is het van belang om de economische groei terealiseren daar waar we grote toegevoegde waarde kunnenbieden. Volgens mij zal dit vooral met innovatie en metkenniskrachtige activiteiten moeten zijn. De actuaris zal zichals expert hierin op allerlei vlak kunnen uitleven.’

Jan met de pet

Het initiatief voor de alumniwerking moedigt Peter alleen maaraan. ‘Het was reeds langer een lancune in het professioneleverenigingsleven dat er niets specifieks voor de Leuvenseactuarissen bestond, ondanks de uitgebreide activiteiten -kalender aan de Franstalige universiteiten. Het is zeer fijnom oude gezichten terug te zien, anekdotes boven te halen,up to date te blijven van wie waar werkt en zelfs om wat tenetwerken. Alles kan, maar is vrijblijvend, en net dat maakt hetzo goed: een perfect forum om de contacten weer op te halen.’

Ten slotte geeft Peter nog een gouden raad mee voorcarrièrestarters: ‘Beschouw je diploma als een goede basisvan waaruit je in de praktijk verder kan werken. Denk nietdat je het gemaakt hebt bij het behalen van je diploma, wantdan begint het nog maar pas. Cruciaal in de praktijk is decapaciteit om abstracte begrippen uit te kunnen leggen inJip & Janneke-taal, begrijpbaar voor iedereen. Daarom hecht ikook veel belang aan hoe mensen zaken presenteren, welketaal ze hiervoor gebruiken en of hun uitleg begrijpbaar is voorzowel een doorwinterd actuaris als voor Jan met de pet.’

Peter Brewee 9

Peter Brewee

‘Cruciaal voorde praktijk-actuarisis de capaciteit omabstracte begrippenuit te kunnen leggenin Jip & Janneke-taal,begrijpbaar vooriedereen dus.’

Page 12: Lees 'Actuarissen ad rem'

10 Actuarissen ad rem

Page 13: Lees 'Actuarissen ad rem'

Nieuwsmedia overstelpen ons met verontrustendeberichten rond de staatsschuld. Wie anders dan eenervaren actuaris is meer op zijn plaats om als directeurbij het schuldagentschap deze staatsschuld te beheren?Jean Deboutte staat sinds 2001 in voor de financieringvan de federale staat. Of zijn achtergrond als sport praeseshierbij van pas komt laat hij in het midden. Het relaasvan een muzikale kok die de staatsschuld beheert.

De ‘echte’ studententijd

‘Na twee jaar kandidatuur wiskunde aan de KULAK kwam iktot mijn groot genoegen in Leuven terecht,’ vangt Jean aan.‘De licenties waren behoorlijk zwaar, maar ik vond tochde nodige ontspanning als sportpraeses van ons kot.Wat vooral opviel was dat de sfeer in de stad Leuvenhelemaal anders (lees: veel studentikozer) was dan in dezeer serieuze aula’s van Heverlee. Zo keken wij raar op toener bij professor Vanthienen duchtig met de voeten gestamptwerd, en nog meer toen bleek dat hij dat apprecieerde!Het voelde aan alsof ik met nieuwe aspecten van de echtestudententijd kennismaakte.’

De actuariële opleiding was voor Jean een hele ervaring:‘De cursussen waren volumineuzer, maar er was een openblik naar andere domeinen.’

Director Strategy, Risk Management& Investor Relations; Agentschapvan de Schuld

Licentiaat Wiskunde, Kulak,KU Leuven

Licentiaat ActuariëleWetenschappen, KU Leuven

11

Interview

Jean Deboutte

Page 14: Lees 'Actuarissen ad rem'

‘Ik herinner mij dezeopleiding als een zeerbrede opleiding, die velestudiegebieden omvatte.De uitdaging bestond erdan ook in om zelf deverbanden te kunnenleggen tussen dieverschillende aspecten van

de studie. De combinatie van exacte wetenschappen metde economische en financiële wetenschap is vrij uniek enhet is dan ook geen wonder dat je overal ter wereld een zeerpositieve respons krijgt als men hoort dat je actuaris bent,’glundert Jean. ‘De reputatie van het beroep - en van deopleiding - is werkelijk zeer groot. Het is dan ook zeer goedmogelijk om een carrière uit te bouwen in andere dande klassieke sectoren.’

Juist omdat de opleiding al zo lang en theoretisch is, raadtJean jonge actuarissen toch ook aan om de andere aspectendie van belang zijn in een carrière niet uit het oog te verliezen.‘Talenkennis, communicatie of managementtechnieken zijnvoor een actuaris van groot belang. Actuarissen zijn hetzeker waard om snel door te groeien in een organisatie,maar met enkel de specifiek technische kennis als sterkpunt komt daar weinig van in huis.’

Kennismaking met de financiële wereld…

Na het beëindigen van zijn studies in 1990 startte Jeaninitieel bij Buck Consultants, maar al snel besloot hij toch destap naar de bankverzekering te wagen. Reeds na een jaarging hij aan de slag bij het toenmalige BBL Life, een beslissingwaar hij geen spijt van kreeg. ‘Deze maatschappij kendeeen sterke expansie waardoor de werkomgeving behoorlijkuitdagend was, wat mij uitstekend beviel. De overname vanBBL door ING gaf mij de kans om een grote internationaleverzekeraar van binnenuit te leren kennen. Terwijl ik initieelverantwoordelijk was voor het actuariaat en de back-officevan BBL Life werd ik er uiteindelijk financieel directeur.Tijdens deze periode groeide mijn belangstelling voor financiëleproducten. Zo volgde ik een aantal cursussen bij het ICHECin het kader van de opleiding tot financieel analist.’

12 Actuarissen ad rem

Jean Deboutte

‘Overal in de wereldkrijg je een zeer

positieve responsals men hoort dat je

actuaris bent.’

Page 15: Lees 'Actuarissen ad rem'

Eind 2001 besloot Jean een nieuwe wending aan zijn carrièrete geven en ging hij aan de slag bij het Agentschap vande Schuld, dat instaat voor de financiering van de federalestaat. Naar eigen zeggen een logische stap. ‘De stap naarde entiteit die overheidsschulden beheert en uitgeeft wasdan ook niet zo groot. Mijn nieuwe functie omvatte echtermeer aspecten dan verwacht, wat uiteraard positief is, en decrisis van de overheidsschulden plaatste de activiteiten vanhet Agentschap in een ander daglicht. Als Director strategy,risk management & investor relations sta ik aan het hoofdvan een team van 11 mensen dat de strategie definieertvoor het beheer van de overheidsschuld, en instaat voor deopvolging van de risico’s die met die schuld verbonden zijn.Daarnaast nemen wij ook de relatie met de beleggers waar,ontwikkelen we de producten van de schuld, en verzorgenwe de communicatie met de pers.’

Over de vraag of de boog dan altijd gespannen staat hoefthij niet lang na te denken: ‘Uiteraard niet. In mijn vrije tijdvind je mij bij voorkeur op een bergvakantie met mijn familie.Daarnaast sta ik ook graag achter het fornuis, ben ik actiefen passief met muziek bezig en lees ik graag een goedboek, voornamelijk non-fictie.’ Wie had ooit kunnen radendat de Belgische schatkist wordt beheerd door eenmuzikale, bergbeklimmende kok?

… En de bijhorende financiële problemen

Een financieel beleid wordt uiteraard niet in het ijle gevoerd,maar wordt gevoerd binnen een bredere marktomgeving,die vooral de laatste jaren vaak woelig was. Toch nuanceertJean: ‘De Europese Unie en in het bijzonder de Eurozonemaken een moeilijke fase in hun ontwikkeling mee, maarmen vergeet soms dat de toestand in andere landen nogveel problematischer is. Een grote uitdaging voor België ende andere landen van de EU is de overdracht van soevereiniteitnaar het Europese niveau, en het bepalen van de optimalemix van bevoegdheden op nationaal en Europees niveau.Door de crisis liet men zich inspireren tot vrij ingrijpendebeslissingen in dit verband, maar bij de uitwerking ervanziet men dan weer dat er weerstand opduikt.’

Jean Deboutte 13

Page 16: Lees 'Actuarissen ad rem'

Als een rasecht actuarisheeft Jean uiteraard ook almeteen over een aantalmogelijke oplossingennagedacht: ‘Mits het nemenvan enkele maatregelenvoor de betaalbaarheid vande sociale zekerheid meenik dat de vergrijzing weldegelijk beheersbaar zal zijn,maar ik geloof dan ook datde economische groei in detoekomst niet veel lager zal

liggen dan in de periode voor de crisis. Europa heeft volgensmij enkele grote troeven in dit opzicht. De actuarissen ende verzekeringssector in het algemeen kunnen bij dievergrijzing zeker een creatieve rol spelen, o.a. omdatde vraag naar bepaalde producten zoals rentes enhospitalisatie verzekeringen zal toenemen. Het groteregewicht van financiële vakken in de opleiding tot actuarisis hierbij een stap in de goede richting, aangezien het omproducten op lange termijn gaat waarbij de financiële risico’szeer belangrijk zijn. Actuarissen moeten daarnaast ook eencruciale rol blijven spelen in het debat rond de reglementeringvan de verzekeringssector. Net daarom vind ik de vrienden -kring een bijzonder goed initiatief, onder andere omdat heteen uitstekende mogelijkheid tot netwerking biedt met mensenwaarmee je toch een gemeenschappelijk verleden hebt.Je hoort en ziet hoe mensen vanuit die gemeenschappelijkevorming soms zeer diverse carrières uitgebouwd hebben.’

14 Actuarissen ad rem

Jean Deboutte

‘Actuarissen zijnhet waard om sneldoor te groeien in

een organisatie,maar met enkel de

specifiek technischekennis als sterk punt

komt daar weinigvan in huis.’

Page 17: Lees 'Actuarissen ad rem'

15

Zoals het een echte West-Vlaamse betaamt, windt degoedlachse Heidi er geen doekjes om: actuariaat moet jegaan studeren om de boeiende inhoud van de richting.Reeds als jonge studente wiskunde ‘verzekerde’ zezichzelf van nota’s door afspraken te maken met mede -studenten over wie naar de les zou gaan. De beslissingom vervolgens de opleiding actuariaat te volgen was danook snel gemaakt. Bijna twintig jaar later vindt ze datverzekeren nog steeds boeiend: haar functie als CRObij AG Insurance vult ze graag aan met een taak alsvoorzitter van het Instituut van Actuarissen van België.

(On)vrijwillig naar de les

Terugdenken aan haar studententijd, deels in Kortrijk,deels in Leuven, doet Heidi mijmeren: ‘Mijn studententijdwas er één zoals die hoort te zijn: we waren geboeid doorde opleiding, maar we vergaten ons niet te amuseren.Omdat we aan de KULAK slechts met acht studentenwaren, hingen we als groep erg sterk aan elkaar. Het nadeelvan dat kleine groepje was natuurlijk wel dat het onmiddellijkopviel wie er niet in de les was. En dat er bijgevolg telkenseen vrijwilliger moest worden gezocht om wél naar de leste gaan… zeker voor het volgen van de drie keuzevakken.

CRO AG Insurance

Licentiaat Wiskunde, Kulak,KU Leuven

Licentiaat ActuariëleWetenschappen, KU Leuven

Interview

Heidi Delobelle

Page 18: Lees 'Actuarissen ad rem'

Van de jaren in Leuvendenk ik met plezier terugaan de hilarischeproffenquiz Het Huis vanWina, een parodie ophet indertijd erg populairetv-format Het Huis vanWantrouwen die we tot2 keer organiseerden.’

Omdat Heidi de purewiskunde nogal eng vond,besloot ze de bijkomende

opleiding actuariaat te volgen, en die keuze heeft ze zichnaar eigen zeggen nog geen moment beklaagd. ‘Ik was enblijf gefascineerd door de praktische toepasbaarheid van dieopleiding. Actuariaat moet je gaan studeren om de boeiendeinhoud van de richting. Bovendien ben je zeker van een job.De vraag overtreft niet alleen het aanbod, ook de diversiteitaan functies waarin actuarissen terechtkomen, is toegenomen.Waar ze vroeger vooral aan de bak kwamen in functies alsproduct development en het becijferen van de adequaatheidvan reserves, heeft de sector de jongste jaren een enormeuitbreiding gekend in sectoren als Risk Management enSolvency II. Actuarissen gaan ook lang niet meer allemaal aande slag bij verzekeraars. Denk maar aan de controle dienstenzoals de Nationale Bank en de FSMA, consultancybedrijvenen banken, maar ook industriële groepen die aan risico beheerdoen, of HR-diensten van grote bedrijven die de verbintenissenvan hun pensioenplan of gezondheidsplan correct willeninschatten. Kortom, actuarissen worden overal aangetrokken.’

Uitdagingen en opportuniteiten vande vergrijzing

‘Ikzelf ben uiteindelijk wel de richting van verzekeringenuitgegaan,’ gaat Heidi ononderbroken verder.‘Momenteel ben ik Chief Risk Officer bij AG Insurance,één van de grootste Belgische verzekeraars, de onbetwisteleider in de markt van levensverzekeringen én nummer tweein schadeverzekeringen. Ik ben bij AG Insurance gestartin 1998, ik heb er verschillende functies doorlopen binnenemployee benefits.

16 Actuarissen ad rem

Heidi Delobelle

‘Momenteel wordenactuarissen veel te

weinig betrokken bijde discussie over deeerste pensioen pijler,

en blijft hun inbrengnog te veel beperkt

tot de tweede enderde pijler.’

Page 19: Lees 'Actuarissen ad rem'

Midden 2009 werd ik dan verantwoordelijk voor hetdepartement health care en sinds juli 2012 ben ik dus CRO.Naast mijn job bij AG Insurance, ben ik binnen het Instituutvan Actuarissen (IABE) bezig aan mijn tweede mandaat alsvoorzitter. Eerder was ik ook voorzitter van de WerkgroepTweede Pijler, en voorzitter en vice-voorzitter van hetInternationaal Comité binnen het IABE. Ik was tot 1 jaarterug ook expert bij de Commissie voor AanvullendePensioenen.’

Bij het beluisteren van de indrukwekkende lijst vanwerkgroepen, comités en commissies waarvoor Heidi zichinspant, merk ik dat het antwoord op mijn volgende vraageigenlijk al gegeven is. Voor Heidi is de vergrijzing duidelijkdé grootste uitdaging voor de toekomst. ‘De vergrijzing, in alhaar aspecten, verdient inderdaad onze aandacht. Dit geldtzowel voor de houdbaarheid van onze pensioenen, als voorde toekomst van onze gezondheidszorg en onze socialezekerheid. In de concrete berekening hiervan, zie ik eengrote rol weggelegd voor actuarissen. Momenteel wordenactuarissen in mijn ogen echter nog veel te weinig betrokkenbij de discussie over de eerste pensioenpijler, maar blijft onzeinbreng nog te veel beperkt tot de tweede en derde pijler.’

‘Algemeen,’ besluit Heidi, ‘wordt het een enorme uitdaging ommensen te motiveren langer te werken, en om verschillendegeneraties samen te laten werken, elk op hun manier.Daarnaast houdt de vergrijzing echter ook opportuniteitenin, denk maar aan de groeimarkt van producten en dienstenvoor de steeds talrijkere oudere generaties.’

De meerwaarde van ‘friends’

‘De toename van fiscale en wettelijke maatregelen heeftonze business er niet minder complex op gemaakt,’ steltHeidi fel. ‘Bovendien vergt het steeds meer investeringenom nog compliant te zijn. Terwijl de toegevoegde waardevaak beperkt is, zowel voor de eindklant als voor de serviceprovider. Ik ben ervan overtuigd dat we de prioriteiten vanonze investeringen moeten verschuiven in de richtingvan innovatie en hogere productiviteit, twee domeinendie cruciaal zijn als we onze toekomst economisch leefbaarwillen houden. Concreet kunnen actuarissen met de cijfersin de hand bepaalde zaken objectiveren voor het beleid.

Heidi Delobelle 17

Page 20: Lees 'Actuarissen ad rem'

Denk maar aan de impact van een verbod op segmentatie,waarvan de wetgever amper de gevolgen beseft. Als actuarisis het onze taak om politici hierover te sensibiliseren.’

‘Ook de alumniwerking,’ besluit Heidi, ‘heeft hier eenbelangrijke rol in te spelen. Bovendien was Leuven de enigevan de vier universiteiten die actuariële wetenschappenorganiseren waar er nog geen specifieke alumniwerkingbestond. Dat er ook friends welkom zijn, is dan weer uniek.In de kleine wereld van het actuariaat is het goed dat weook informeel met elkaar in contact blijven. De meerwaardeschuilt ongetwijfeld ook in de link tussen de universiteit enhet bedrijfsleven, die we op deze manier levendig houden.Aan de ene kant is de universiteit bezig met actueel,

praktijkgericht onderzoek.En aan de andere kantkomt de industrie in contactmet onderzoeksresultatendie een onmiddellijk nuthebben, dan denk ikbijvoorbeeld aan deleerstoel over medischeverzekering die we alsAG Insurance sponsoren.In mijn opzicht kan dit enkeleen win-winsituatie zijnvoor alle partijen!’

18 Actuarissen ad rem

Heidi Delobelle

‘De wetgever beseftamper de impact

van een verbod opsegmentatie in

de verzekeringen.Als actuarissen ishet onze taak ompolitici hierover te

sensibiliseren.’

Page 21: Lees 'Actuarissen ad rem'

19

Naar eigen zeggen studeerde hij nog tijdens het ‘stenentijdperk’, althans wat de technologie betrof. Hij denktmet plezier terug aan de talloze ponskaarten waarmeehij destijds naar het rekencentrum in Heverlee fietste.Ruim 30 jaar later zijn volgens de CEO van Ageasniet enkel de werkmiddelen, maar ook de uitdagingenwaarmee we als maatschappij te kampen hebbensterk veranderd.

Ponskaarten over den Dreef

Bart De Smet studeerde eerst wiskunde en vervolgensactuariële wetenschappen aan de KU Leuven. Alsof hij maarniet genoeg kon krijgen van het studentenleven besloot hijvervolgens nog een postgraduaat in de bedrijfskunde tevolgen. ‘Ik houd dan ook niets dan goede herinneringenover aan mijn studententijd,’ vangt Bart enthousiast aan,‘voornamelijk de opleiding actuariaat was een fijne tijd.We waren maar met een zevental studenten, zodat iedereenelkaar perfect kende. We gaven zelfs vaak (bij)les aan elkaar.Het voordeel was dat we allen op die manier de leerstofperfect onder de knie kregen. De keerzijde van de medaillewas echter dat je nooit ongemerkt een les kon overslaan.’(lacht)

CEO Ageas

Licentiaat Wiskunde, KU Leuven

Licentiaat ActuariëleWetenschappen, KU Leuven

Postgraduaat Bedrijfskunde,KU Leuven

Interview

Bart De Smet

Page 22: Lees 'Actuarissen ad rem'

‘Qua technologie leefdenwe toen echt nog in hetstenen tijdperk: geen fax,geen gsm, geen laptopof spread sheets,...Voor studenten vanvandaag is dat ondenkbaar.Destijds werden er zelfsnog ponskaarten gebruiktom computerprogramma’ste laten draaien, stel jevoor! Computers waren

dan ook bijzonder schaars. Als student moest je ervoornaar het rekencentrum in Heverlee fietsen, uiteraard meteen doos ponskaarten op het bagagerek gebonden.Op een dag heeft een collega-student bij wijze van grapeens de snelbinder losgemaakt terwijl we in de KardinaalMercierlaan (voor de voetbalkenners: ‘den Dreef’ waar OHLspeelt) naar het rekencentrum fietsten, zodat de ponskaartenin verspreide slagorde over ‘den Dreef’ uitwaaierden.’

OHL en Ageas als topspeler

Ruim 30 jaar later is Bart CEO van Ageas, en net zo vurig alshij herinneringen ophaalt aan zijn studententijd, deelt hij metons graag enkele indrukwekkende cijfers over zijn bedrijf:‘Ageas behoort tot de twintig grootste verzekeraars vanEuropa en heeft ervoor gekozen zich toe te spitsen op Europaen Azië. Niet toevallig de twee werelddelen die samenhet grootste deel van de wereldwijde verzekerings marktuitmaken. In België is Ageas via AG Insurance marktleiderin individuele levensverzekeringen en employee benefits,én een topspeler in schadeverzekeringen. In het VerenigdKoninkrijk is Ageas de vierde verzekeraar voor personen -wagens en voor vijftig-plussers. Als genoteerd bedrijf opEuronext Brussel, stelt Ageas meer dan 13.000 mensentewerk in de geconsolideerde entiteiten en meer dan 20.000in de Aziatische joint ventures. Daarnaast bereiken we eenjaarlijks premie-inkomen van meer dan 21 miljard euro.’

‘Voor ik 15 jaar geleden aan de slag ging bij Ageas-dochterAG Insurance, werkte ik ruim 3 jaar voor Argenta, 8 jaarbij Nationale Suisse, en 6 jaar bij De Vaderlandsche-ING,’gaat Bart verder.

20 Actuarissen ad rem

Bart De Smet

‘De actuaris kanhelpen om onder -

bouwde en zinvollealternatieven uit te

dokteren voor onzestilaan onhoudbaar

duur-wordendesociale zekerheid.’

Page 23: Lees 'Actuarissen ad rem'

‘Ik heb het geluk gehad om zeer uiteenlopende functies tekunnen uitoefenen: organisatie, informatica, actuariaat enmanagement. Inhoudelijk was ik zowel bezig met bancaireproducten, hiermee bedoel ik alles rond sparen en hypotheken,als met levensverzekeringen en schade verzekeringen.’Naast zijn mandaat bij Ageas is Bart onder meer ookbestuurder bij Voka en vertegenwoordigt hij de verzekerings -sector als voorzitter van Assuralia, de beroepsvereniging vanverzekeringsbedrijven. ‘Uiteraard moet ik ook af en toe eenshet hoofd leegmaken,’ vult Bart aan, ‘in mijn vrije tijd hou ikvan sporten, zowel bij Volley Haasrode Leuven als bijvoetbalclub Oud Heverlee Leuven, en plan ik ookeen stevige fietstocht op tijd en stond.’

Ondernemingszin als borg voor de toekomst

Ook sociaal engagement neemt een deel van Barts vrije tijdin. ‘Ik ben actief bij Toemeka, een vzw die maatschappelijkeuitdagingen verstaanbaar maakt voor iedereen. De baselineis niet voor niets ‘voor een beter begrip’. Voor mij persoonlijkis dé grootste maatschappelijke uitdaging voor de nabijetoekomst ongetwijfeld de vergrijzing en - daarmee gepaard -de nood aan de verdere privatisering van de socialezekerheid. Verder zie ik het als een uitdaging om de reguleringonder controle te houden, en er op die manier voor tezorgen dat er nog ruimte en wil blijft om te investeren ente ondernemen. Investeringen en ondernemingszin moetenimmers de toekomst van onze welvaart veilig stellen.’

Bart is ervan overtuigd dat het hier ook aan de actuaris isom de vinger op de wonde te leggen: ‘De actuaris kan helpenom de onhoudbaarheid van de huidige en toekomstigekostprijs van de sociale zekerheid op didactische wijzeduidelijk te maken, én om onderbouwde en zinvollealternatieven voor te stellen. De verzekeringssector in hetalgemeen heeft de uitdagende maatschappelijke rol omlange-termijnoplossingen te blijven uitwerken die zowelrekening houden met de behoeften van de maatschappij,als met de betaalbaarheid voor de individuele betrokkenenen de gemeenschap, als met de kapitaalsvereisten die dewetgevers en toezichthouders stellen, als met het rendementdat verwacht wordt door de nodige investeerders.’

Bart De Smet 21

Page 24: Lees 'Actuarissen ad rem'

Investeren in de basis

‘Het mag duidelijk zijn dat actuariaat voor mij een bijzonderinteressante en veelzijdige studie blijft,’ besluit Bart. ‘Derichting laat zowel toe om een uiterst gespecialiseerdecarrière uit te bouwen, als een zeer generalistische. Risico’sen het beheer ervan zijn meer dan ooit actueel in tal vansectoren. Wie actuariaat gestudeerd heeft kan dus zekerniet alleen terecht in de verzekeringssector, maar ook in heelwat functies daarbuiten, denk bijvoorbeeld maar aan debancaire sector, de Europese instellingen of de financiëletoezichthouders.’

Voor wie beslist om eenzeer gespecialiseerderichting in de verzekerings -sector uit te gaan, heeftBart ten slotte nog ééngoede raad: ‘probeerzeker om in het begin vanje carrière het métier goedte leren kennen, en teinvesteren in de basis vanhet verzekeringswezen:productontwikkeling,schadebeheer, verkoop, ...Ook daarom vind ik de

oprichting van De Vriendenkring zo’n goed initiatief. Wat mijbetreft bestaat een belangrijke taak van de vriendenkring inhet samenbrengen van afgestudeerden rond thema’s vanalgemeen maatschappelijk belang, die toch verband houdenmet ons vakgebied.De hoofdbedoeling moet zijn om deband van de universiteit met de dagelijkse praktijk van hetbedrijfsleven nog verder te versterken en om afgestudeerdenvan verschillende academiejaren onderling te laten netwerken.’

22 Actuarissen ad rem

Bart De Smet

‘De regulering ondercontrole houden en

er zo voor zorgen dater nog voldoende wil

en ruimte blijft omte investeren en

ondernemen is eenuitdaging voorde toekomst.’

Page 25: Lees 'Actuarissen ad rem'

23

De meesten van de honderden actuarissen die ooitstudent van Marc Goovaerts waren vinden hem eenmemorabel professor. Sommigen noemen de enigedoctor honoris causa die de actuariële onderzoeks -groep ooit voortbracht zelfs ronduit legendarisch.Eén ding staat vast: de lessen van de flamboyanteMarc Govaerts staan bij vele studenten in het geheugengegrift. Hoewel deze professor intussen emeritus naastzijn titel ziet staan, zijn zijn dagen zeker nog goedgevuld. Maar voor een interview met zijn alumnimaakt hij met plezier een gaatje in zijn agenda.

Van natuurkunde naar finance

‘Mijn studententijd begon in Gent,’ steekt Marc meteen vanwal. ‘Zowel mijn licentie wiskunde, als mijn doctoraat in dewiskunde behaalde ik aldaar. Mijn diploma van licentiaat inde actuariële wetenschappen daarentegen behaalde ik aande KU Leuven. Die actuariaatsstudie combineerde iktrouwens met mijn legerdienst.

Professor-Emeritus, KU Leuven

Licentiaat Wiskunde, Universiteit Gent

Doctor in wiskunde, Universiteit Gent

Geaggregeerd doctor in dewetenschappen, Universiteit Gent

Licentiaat ActuariëleWetenschappen, KU Leuven

Doctor Honoris Causa,Ankara University, Turkey.

Interview

Marc Goovaerts

Page 26: Lees 'Actuarissen ad rem'

Als ik terugdenk aan mijn studententijd dan kan ik enkelmaar toejuichen dat het onderwijs in de verzekerings -wiskunde sindsdien op een grondige manier is veranderd.Het traditionele onderscheid tussen actuariaat leven enniet-leven is voor een stuk doorbroken. Daarnaast heeft deintroductie van financiële wiskunde in het lessenpakket deklassieke focus op de rechterzijde van de balans verschovennaar een aanpak waar naast de liability-zijde van de balansook de asset-zijde, evenals hun onderlinge samenhang,centraal staat. Ook de moderne technologie heeft hetbeheer van verzekeringsportefeuilles, en dus ook de taakvan de actuaris, grondig veranderd. Wat dit laatste betreft,wil ik opmerken dat actuarissen toch moeten oppassen vooreen almachtig geloof in ingewikkelde modellen en moeilijkte berekenen cijfers. Wiskunde, in het bijzonder actuariëlewiskunde, is enkel een middel. Ingewikkelder betekent nietaltijd beter, integendeel.’

Hoe hij ertoe komt zijn hele leven aan het onderzoek inde actuariële wetenschappen te wijden, vragen we ons af.Het antwoord is klaar en duidelijk. ‘Mijn interesse en passievoor onderzoek werden opgewekt door de wiskundigenatuurkunde. Vele van de technieken en methoden in ditwetenschapsdomein zouden later herontdekt worden inmathematical finance. Waarmee ik niet wil gezegd hebben datfinanciële markten beantwoorden aan fysische wetmatigheden.Dit is een redeneringsfout die toch wel door velen gemaaktworden. Het toekomstig gedrag van financiële markten isniet te modelleren, laat staan te voorspellen. Al van tijdensmijn studie wiskunde was ik vooral geboeid door zogenaamdeFeyman integralen. In het NATO Advanced Study Institute inIstanbul ontmoette ik ooit de befaamde Marc Kac, een genienet zoals Feyman. Ik kon toen absoluut niet vermoedendat enkele decennia later de Feyman-Kac-integralen ooktoepassingen zouden vinden in mathematical finance.’

De rust van de ongeruste

‘Sinds twee jaar mag ik mezelf een uitkeringsgerechtigdenoemen, of iets officiëler: professor-emeritus’ gaat hijlachend verder. ‘Daarmee bedoel ik uiteraard dat ik na mijnmooie loopbaan heb besloten van mijn pensioen te genieten.Toch zit ik zeker niet stil.

24 Actuarissen ad rem

Page 27: Lees 'Actuarissen ad rem'

Ik doceer nog steeds het college niet-leven in Leuven en ik benvrijblijvend actief in het kader van Journal of Computationaland Applied Mathematics en Insurance: Mathematics andEconomics, twee tijdschriften die me, als mede-oprichterervan, nauw aan het hart liggen. Het laatstgenoemdetijdschrift is trouwens nog steeds het nummer 1-tijdschriftop vlak van actuariële wetenschappen.’

Wanneer we polsen naar zijn vrijetijdsbesteding geeft hijons mee dat hij toch wel met plezier tijd investeert in hetonderhouden van goede banden met zijn twee dochters,beiden actuaris. En dat hij zijn rol als grootvader van tweekleinkinderen beschouwt als één van de leukste taken die erin het leven te vervullen zijn. We kunnen daarnaast alvastschrijven dat het lezen van literaire boeken niet tot zijnhobby’s behoort. De bijhorende anekdote laat uiteraard nietlang op zich wachten. ‘In de middelbare school was ik eengoede student. Ik deed echt mijn best om goede puntente scoren. Toch was er één ding waar ik mezelf jaar na jaarniet kon toe motiveren: het lezen van de tien verplichteboeken. Mijn moeder las de boeken voor mij en maakteeen samen vatting, maar zelfs aan die samenvatting kwam iksoms nog niet toe (lacht). Wat ik daarentegen wel heel graagdoe is het maken van verre reizen, naar bij voorkeur zonnigebestemmingen.’

Minder ver van zijn bed is voor elk actuaris uiteraardde financiële crisis. Dat ziet Marc dan ook als een groteuitdaging voor de komende jaren. Toch nuanceert hij.‘Een groot deel van de financiële crisis kan volgens mijtot op zekere hoogte verklaard worden door de perceptievan de toestand. Dit op drie fronten: door de belegger zelf,door de financiële instellingen en door de politici. Hier vind ikeen Berlaarse spreuk, die mijn vader vaak bovenhaalde, op zijnplaats: Als het gedaan is met de rust van de ongeruste,is het ook gedaan met de rust van de geruste. Iedereen weetondertussen wel dat mijn KU Leuven collega Jan en ikzelfveel onderzoek gedaan hebben naar comonotoniciteit.Dit is een afhankelijkheid tussen kansvariabelen die eigenlijkvolledig beschreven kan worden wordt door één risk-driver.Welnu, die Berlaarse spreuk gaat daar in essentie over:Eén paniekzaaier kan de ganse zaak uit evenwicht brengen.’

Marc Goovaerts 25

Page 28: Lees 'Actuarissen ad rem'

‘Inhoudelijk vind ik dat de actuaris een grotere rol zoumoeten spelen in de risico-evaluatie dan thans het geval is’,gaat Marc verder. ‘Reeds meer dan vijftig jaar focustactuarieel onderzoek zich op het staartrisico. Men magniet vergeten dat een best estimate slechts een soortvan puntschatting is, die trouwens met kans nul de juisteuitkomst zal blijken te zijn. De spreiding van deze uiteindelijkeuitkomst rond de best estimate, en meer algemeen,de verdeling van de onderliggende kansvariabelen, daargaat het om, en daar zit het risico. In die zin is een bestestimate niets anders dan pure fictie. Dit geldt zeker voorverrichtingen op lange termijn. In mijn praktische ervaringheb ik meegemaakt dat bepaalde opgelegde regelsgeponeerd werden op een wijze zoals het orakel van Delphiuitspraken deed. De continuïteitsconditie voor pensioen -fondsen en de inhoudelijke verwantschap van bonus-malusversus participatie en franchise zijn hier maar enkelevoorbeelden van.’

Richt de boog hoog

We hoeven Marc geen twee keer te vragen of hij voorstander isvan een vriendenkring van het actuariaat. ‘Dit is een zeergoed initiatief. Het is en blijft een uitdaging om mensenbinnen het actuariaat van Leuven samen te brengen. In hetverleden traden we te vaak in gespreide slagorde op. Ik kanenkel hopen dat dit naar de toekomst toe homogener wordt.Als we naar het goede functioneren van Ekonomika kijken,dan denk ik dat we daar zeker genoeg motivatie in vindenom ook onze eigen alumnivereniging verder te ontwikkelen.’

‘Onlangs herinnerde een CEO van een grote verzekerings -maatschappij in België mij eraan dat ik ooit in een les alleactuariaats-studenten feliciteerde met hun studiekeuze,omdat ze later allemaal niet alleen een boeiende job zoudenkunnen uitoefenen, maar daarnaast ook veel geld zoudenkunnen verdienen,’ geeft Marc ons nog mee bij ons vertrek.‘Ik denk dat dit nog steeds geldt. Al wil ik die uitspraakmisschien wel wat nuanceren door hier een citaat vanprofessor Gaston Eyskens aan te koppelen. Die vertelde onsooit Richt de boog zo hoog mogelijk, de pijl zakt toch tijdensde vlucht. Een mooie zin om over na te denken volgens mij.’

26 Actuarissen ad rem

Page 29: Lees 'Actuarissen ad rem'

27

Het cliché dat de verzekeringswereld een mannen -bastion is, wordt door deze vrouw met de glimlachontkracht. Al van tijdens haar studies bleek dat dezedame er grote ambities op nahield. Ze combineerde deopleiding actuariaat namelijk met een assistentschapaan het RUCA. Ook vandaag zit Birgit niet stil: vanaf1 november ruilt ze haar directiefunctie bij Assuraliain voor een nieuwe uitdaging bij DKV. Het warmeenthousiasme waarmee ze vertelt over haar job en deproblematieken die haar bezighouden, spreekt boekdelen.Naast actuaris is Birgit ook moeder. Om deze drukkecombinatie vol te houden ontspant ze zich het liefstdoor buiten te sporten. Skiën in de winter, wandelen,joggen en fietsen in de zomer,… Op tijd en stond wordter nieuwe energie op gedaan om er nadien weertegenaan te kunnen gaan.

Op de drempel van het ‘serieuze leven’

Nadat Birgit in 1987 was afgestudeerd als wiskundigeaan de Universiteit Antwerpen (destijds RUCA en UIA),combineerde ze de studie van actuariaat aan de KU Leuvenmet assistentschap bij professor De Ridder.

Lid Directiecomité Assuralia(tot 31/10/13)Directielid DKV Belgium(vanaf 1/11/13)

Licentiaat Wiskunde, UniversiteitAntwerpen

Licentiaat ActuariëleWetenschappen, KU Leuven

Interview

Birgit Hannes

Page 30: Lees 'Actuarissen ad rem'

‘Deze combinatie liet mejammer genoeg niet toeom in Leuven op kotte gaan, waardoor hetstudentikoze gehaltevan de actuariaatsstudieniet op het voorplan kontreden,’ zet Birgit meteende toon. ‘Toch warenhet zeer leuke en intensejaren: een relatief kleinegroep studenten meteen gemeenschappelijke

interesse voor actuariële wiskunde, die op de drempel vanhet serieuze leven klaargestoomd werden voor het boeiendeberoep van actuaris.’

‘Met mijn diploma van actuaris in de hand ben ik mijn carrièregestart bij Mercator verzekeringen,’ gaat Birgit verder.‘Aanvankelijk had ik eerder een rekenfunctie, waarbij eengroot deel van het takenpakket erin bestond om premies,afkoopwaarden en reserves te berekenen. Na korte tijd wasik daar wat op uitgekeken en bood zich de gelegenheid omals actuaris aan de slag te gaan bij Assuralia, de beroeps -vereniging van verzekeringsondernemingen. Destijds heettedat nog de BVVO/UPEA. Ook bij Assuralia ben ik gestartvanuit een technische invalshoek, waarbij ik een aantalsectorstudies heb gerealiseerd in de domeinen van delevensverzekering, de ziekteverzekering en de familialeverzekering. Zo heb ik destijds onder andere ervarings-sterftetafels opgesteld, evenals een referentietarief voor dehospitalisatieverzekeringen, wat nu niet meer zou kunnen,gelet op de verstrengde reglementering inzake mededinging.Vertrokken vanuit deze technische invalshoek ben ik dangeleidelijk aan in aanraking gekomen met fiscale, beleids -matige, juridische en financiële aspecten die betrekkinghebben op de levensverzekering, de ziekteverzekering enlater ook de arbeidsongevallenverzekering Sinds 1998 benik lid van het directiecomité van Assuralia en draag ik deeindverantwoordelijkheid voor alles wat betrekking heeft opde levensverzekering en de ziekteverzekering.’

‘Heel boeiend aan mijn functie is het feit dat ik, vanuit mijnactuariële vooropleiding, in aanraking kom met een heel aantalbeleidsmatige projecten met een maatschappelijke inslag.’

28 Actuarissen ad rem

Birgit Hannes

‘Wie anders dan deverzekeringssectorheeft de knowhow

en de ervaring in huisom waarborgen

en garanties in teschatten én aan

te bieden over zeerlange periodes?’

Page 31: Lees 'Actuarissen ad rem'

‘Is een minimale garantie in de aanvullende pensioeneneen goede zaak en op welk niveau wordt die dan het bestgeregeld? Hoe kunnen we de verzekerbaarheid van chronischzieken voor een schuldsaldoverzekering verbeteren,zodat ook zij in aanmerking komen voor een hypothecairkrediet en zich aldus gemakkelijker een eigen woningkunnen aanschaffen? Hoe kunnen we de betaalbaarheidvan hospitalisatieverzekeringen het best organiseren zodatbruuske tariefverhogingen worden vermeden? Dit zijn maarenkele voorbeelden van sectorprojecten waarmee ikde afgelopen jaren intensief bezig ben geweest.’

Recent heeft Birgit beslist een nieuwe wending te geven aanhaar carrière: op 1 november ruilt ze haar directeursstoel bijAssuralia in voor één bij DKV Belgium. ‘Ik hoop daar mijnkennis en knowhow verder te kunnen aanwenden omconcrete oplossingen aan de burgers aan te reiken,’motiveert Birgit haar beslissing.

Menage à trois: overheid, verzekeringssectoren de burger

Over welke oplossingen er dan moeten aangereikt wordenheeft Birgit al een zeer concreet beeld. ‘Op het vlak vande hospitalisatieverzekering zijn de meeste mensengesensibiliseerd en verzekerd, maar dat is veel minder totquasi niet het geval voor de verzekering ter vergoeding vanniet-medische kosten bij zorgbehoevendheid, denk maaraan thuishulp of rusthuiskosten. Ook de vergoeding vande ambulante kosten die niet gepaard gaan met eenhospitalisatie, denk aan apotheker, doktersbezoek,tandarts, kinesist, … is helemaal nog niet ruim verspreid.Mensen sensibiliseren in dat verband zie ik persoonlijkals een belangrijke en noodzakelijke evolutie voorde verzekeringssector in de nabije toekomst.’

‘Daarnaast is volgens mij ook de vergrijzing, in combinatie metde financiële crisis, één van de grootste maatschappelijkeuitdagingen van de komende jaren. Daar waar aanvankelijkwerd gehoopt om de financiering van de vergrijzing op tevangen via de budgettaire overschotten, moet nu jammergenoeg vastgesteld worden dat de financieringspottenleeg zijn.’

Birgit Hannes 29

Page 32: Lees 'Actuarissen ad rem'

‘De oplossing om hieruit te geraken bestaat erin dat desociale zekerheid en de privésector hand in hand de kostvan de vergrijzing opvangen.’

En dus beklemtoont Birgit dat er meer dan ooit nood is aaneen harmonieus samenspel tussen de overheid en de privé-sector. ‘Meer concreet zal ook de overheid in de toekomstmoeten blijven voorzien in de basisbehoeften op vlak vanpensioen, sociale zekerheid, opvang bij zorg behoevend -heid,…. Daarbovenop dient de burger evenwel meer enmeer gesensibiliseerd te worden om zelf in te staan voorde slagroom op de taart, door zelf een aanvullend pensioen(individueel of via de werkgever) op te bouwen, door zichzelf te verzekeren in geval van hospitalisatie, door zich zelf teverzekeren voor de vergoeding van de niet-medische kostenen de ambulante kosten die gemaakt worden buiten deziekenhuismuren. Bij deze noodzakelijke en onomkeerbareevolutie is een belangrijke rol weggelegd voor deverzekeringssector: Wie anders dan de verzekeringssectorheeft de ervaring in huis om waarborgen en garanties aante bieden over zeer lange periodes? Wie anders dande verzekeringssector beschikt over de knowhow om dezewaarborgen en garanties op een veilige manier af te dekken,zodat de burger van vandaag er in alle vertrouwen op kanrekenen dat zijn pensioen of zijn zorgbehoevendheid laterin veilige handen is?’

‘En hier komt de financiële crisis om de hoek loeren, metlage rentevoeten op de lange termijn en een onstabielefinanciële omgeving,’ voegt Birgit daaraan toe. ‘Dit maakthet allemaal niet eenvoudiger, maar ik ben ervan overtuigddat de knowhow en kennis van de verzekeringssector hetook in deze omstandigheden mogelijk maken om de burgerte begeleiden naar een zekere en comfortabele toekomst.Die waarborgen dienen trouwens helemaal niet beperktte zijn tot geldelijke tussenkomsten. Ook de verzekeringvan diensten zal in de komende jaren aan belang winnen,want wat ben je met een goede financiële tussenkomst bijeen verblijf in een rusthuis, als de wachtlijsten voor dierusthuizen zo lang zijn dat je er niet terecht kan? Ook hierdenk ik dat de verzekeringssector verder aan product -ontwikkeling kan doen en meer het pad kan inslaan vande dienstenverstrekking, naast de traditionele verstrekkingvan financiële middelen.’

30 Actuarissen ad rem

Page 33: Lees 'Actuarissen ad rem'

De natuurlijke biotoop van de actuaris

En bij die financiële crisis ziet Birgit de actuaris eenbelangrijke rol spelen. ‘De wereld van risico-inschatting opzeer lange termijn in een onzekere financiële omgeving isdé biotoop bij uitstek van de actuaris. Als mensen aan eenactuariaatsfunctie denken, denken ze meestal in één ademaan Risk & Finance, Solvency II of aan de levensverzekering.Er is evenwel ook een enorme nood aan actuarissen die zichspecialiseren in de ziekteverzekering: ook dit zijn lange-termijnengagementen waarbij de onzekere parameters zelfsnog complexer zijn dan in de levensverzekering. Het beroepvan actuaris is in zijn opleiding en in zijn fundamentenweliswaar eerder technisch, maar in de praktijk is het belangervan niet te onderschatten: actuariële modellen kunnenaangewend worden om vele belangrijke maatschappelijkeuitdagingen aan te pakken. Om zekerheid te kunnen biedenop de lange termijn, kan je immers niet om de actuaris heen:hij is degene die kan zorgen voor stabiele prijszetting,reservering en solvabiliteit.’

‘En die maatschappelijke uitdagingen zullen ook inde komende jaren zeer belangrijk blijven,’ besluit Birgit.De blijvende stijging van de verwachte levensduur impliceertdat ook steeds meer mensen zorgbehoevend worden.Ook de organisatie van de gezondheidszorg evolueertvoortdurend (waardoor de verwachte uitgaven van deziekteverzekeraar continu in beweging zijn). Dit alles zijnmaar enkele van de redenen waarom de indekking vande lang-levenrisico’s bij leven en gezondheid meer en meerbelangrijk wordt en waarom de actuaris dus onontbeerlijkblijft, ook in de toekomst! Het mag duidelijk zijn dat eenactuaris een ander profiel heeft dan een economist.Daarom ook vind ik het een prachtig initiatief om eenspecifieke alumnivereniging op te richten voor actuarissen.De alumnivereniging van economisten is zo groot dat deactuarissen daar hun eigenheid eigenlijk niet helemaal inkunnen terugvinden. Ik moet eerlijk toegeven dat ik nooitnaar een alumni-bijeenkomst van de economisten bengeweest. De uitbreiding naar friends in onze nieuweactuariële alumnivereniging laat daarenboven toe omde zuivere actuariële kijk op de zaak te challengen ofte combineren met andere (even relevante) invalshoekendie aangebracht worden door niet-actuarissen.’

Birgit Hannes 31

Page 34: Lees 'Actuarissen ad rem'

32 Actuarissen ad rem

Page 35: Lees 'Actuarissen ad rem'

33

In zijn vrije tijd verdiept Tom Meeus zich graag inbiografieën, bij voorkeur die van nationale eninternationale politici. Mocht hij ooit overwegen om eenauto-biografie te schrijven, dan zal hij er alleszins zijnwerk mee hebben: het curriculum van deze wiskundigeactuaris is indrukwekkend. Reeds tijdens zijn studieging hij aan de slag bij ABB. Na 20 jaar het reilen enzeilen van ABB mee te maken besloot hij dat het tijdwas voor een nieuw bedrijf, een nieuwe uitdaging,en met succes: vandaag mag hij zich CEO vande Federale Verzekering noemen.

Science fascinates me…

Zijn studiejaren bracht Tom door in Heverlee en Leuven.Hij is werkelijk niet te stuiten als hij begint te vertellen over,naar eigen zeggen, de mooiste tijd van zijn leven. ‘Ik volgdede licenties wiskunde aan de KU Leuven. Nadien koos ikvoor de tweejarige opleiding actuariaat, samen met slechtseen zevental andere studenten. Gedurende het eerste jaarwas ik assistent aan de faculteit Toegepaste EconomischeWetenschappen en tijdens het tweede jaar liep ik stage bijABB. Het was de mooiste tijd van mijn leven: ik studeerdeen ik verdiende tegelijkertijd geld (lacht).

CEO Federale Verzekering

Licentiaat Wiskunde, KU Leuven

Licentiaat ActuariëleWetenschappen, KU Leuven

Interview

Tom Meeus

Page 36: Lees 'Actuarissen ad rem'

Wat me altijd isbijgebleven – omdat ikhet destijds zoschokkend vond – is datde professor levens -verzekeringen met zoveelgemak sprak over desterfte kans. Hij leekhet onderwerp stervenzonder enig gevoel tekunnen benaderen.Ik had het daar toenwel wat moeilijk mee.’

‘Toen een kotgenoot me ooit vroeg waarom ik na mijnwiskundige studies in godsnaam voor actuariële studieskoos, antwoordde ik: Science fascinates me, but businesscalls me. Die zin vat het nog steeds perfect samen.Actuariaat is een mooie gelegenheid om een interessevoor wetenschappen te combineren met het dagelijksebedrijfsleven. Daarbij is talenkennis ook een belangrijke troef.Ikzelf volgde destijds avondles Frans aan het Instituut voorLevende Talen (ILT). Ik zou dat elke actuaris willen aanraden,specialist zijn in een bepaalde materie volstaat niet omeen carrière op te bouwen.’

… but business calls me

Aangezien Tom reeds tijdens zijn studies aan de slag gingbij ABB, was het slechts een kleine stap naar het echteberoepsleven. ‘Ik begon als stagiair-actuaris op de afdelingindividuele levensverzekeringen en groepsverzekeringen.Ik herinner me dat één van mijn eerste opdrachtenbestond uit het invullen van tabbladen ter voorbereidingvan ponskaarten. Mijn taken waren vooral administratief,maar daarnaast was ik ook actief op informatica- encommercieel vlak. In de jaren 80 was ik betrokken bij detsunami aan nieuwe wetgevingen rond arbeidsongevallenen stond ik ook aan de wieg van de techniek enreglementering van de indexatie van de rentes.Nadien werd ik, naast de groepsverzekeringen,verantwoordelijk voor de herverzekeringen enhet internationaal departement van ABB.’

34 Actuarissen ad rem

Tom Meeus

‘De invoering vanSolvency II is een

cruciale uitdaging.Ik hoop dat het

gezond verstand zalzegevieren en dat

de nieuwe regels demanier van werken nietnodeloos ingewikkeld

zullen maken.’

Page 37: Lees 'Actuarissen ad rem'

‘Mijn belangrijkste wapenfeit was toen de oprichting van deallereerste verzekeringsmaatschappij van de KBC-groep inOost-Europa (Hongarije),’ gaat Tom trots verder. ‘Daarnaastwas ik ook secretaris-generaal van Agri Benefits Network,een Europees netwerk van groepsverzekeraars en secretarisvan ARINA, een Europees netwerk van verzekeraars.Na 20 jaar, rond de periode waarin de fusie tussen ABB,CERA en KB zich aankondigde, besloot ik om een nieuweuitdaging aan te gaan, door over te stappen naar deFederale verzekering , een maatschappij die de principesvan een onderlinge verzekeraar tot op de dag van vandaaghoog in het vaandel draagt. Ik begon er als directeur Levenen intussen ben ik CEO van de maatschappij.’

When science meets business

‘Vroeger stond een actuaris bekend als een zeldzaampersoon die niet allergisch was voor cijfers, vandaag is hijeerder een hoogbegaafde analyst die zich verkneukelt inwiskundige modellen’ omschrijft Tom het plastisch. ‘Met deinvoering van de Solvency II-maatregelen neemt het belangen de toepassing van wiskundige modellen steeds toe,waardoor dus ook de rol van de actuaris belangrijker wordt.Ik wil er echter op wijzen dat een actuaris zich niet te veelmoet wegstoppen in zijn specifieke niche. Hij moet breed -denkend zijn. Vandaar dat jonge actuarissen of studentenactuariële wetenschappen, zoals ik al zei, hun talenkennis ensociale vaardigheden moeten bijschaven. Verzekeringen isimmers ook een business van en met mensen, een businesswaarin uitdagingen centraal staan.’

Coöperatie en complexiteit

Met deze uitspraak trekt hij onze aandacht, de vraagwelke voor hem de grootste uitdagingen zijn brandt dan ookop onze lippen. Over het antwoord hoeft hij niet lang nate denken: ‘Het coöperatieve model behouden in desamenleving is én blijft een grote uitdaging. Na de val vanhet communisme in de jaren 90, wordt nu, aan het beginvan de 21e eeuw, ook kapitalisme meer en meer in vraaggesteld. De tussenoplossing, het coöperatieve model waarbijer minder belang wordt gehecht aan de return voor aandeel -houders, wordt nog te weinig gerespecteerd in België.

Tom Meeus 35

Page 38: Lees 'Actuarissen ad rem'

Hopelijk vinden we snel een manier om die gedachte meerop de voorgrond te laten treden. En dat geldt voor allebedrijfstakken. De VN riepen 2012 uit tot het internationalejaar van de coöperaties, een stap in de goede richting.

‘Daarnaast, meer specifiek voor de verzekeringssector,is de invoering van Solvency II een cruciale uitdaging.Ik hoop dat het gezond verstand zal zegevieren en datde nieuwe regels de manier van werken niet nodeloosingewikkeld maken. Mijn vrees is dat Solvency II te ver gaatin details en te veel formalisme oplegt. Bedrijfsleiders kunnenniet enkel bezig zijn met regulering, ze moeten ook voldoendetijd hebben om zich te bekommeren om hun klanten enaandacht te besteden aan het people managementverbonden met het ondernemerschap.’

Ter afsluiting vertrouwt Tom ons nog toe dat hij het een heleeer vindt om peter de mogen zijn van de alumnivereniging.‘Het is goed dat mensen uit eenzelfde sector contact blijven

houden, zeker in de schootvan de academischewereld,’ motiveert hij.‘Het is voor mij dan ookmeer dan een oud-studentenvereniging.Dit initiatief kan, en moet,helpen om een brugte slaan tussen deacademische wereld en deberoepssector en hopelijkkomt er een wederzijdsebevruchting uit voort.’

36 Actuarissen ad rem

Tom Meeus

‘Wat me altijd isbijgebleven is dat de

professor levens -verzekeringen het

onderwerp ‘sterven’emotieloos bleek tekunnen benaderen.

Ik had het daar toenwel wat moeilijk mee.’

Page 39: Lees 'Actuarissen ad rem'

37

Johan Thijs. Bij het horen van die naam denkt iedereenspontaan aan drie letters: KBC. Toch kennen de vriendenvan het actuariaat deze Limburger al van voor zijnKBC-jaren. Tussen 1983 en 1989 kon je hem terugvindenop de Leuvense collegebanken, of trof je hem aan opde Oude Markt, genietend van zijn studentenleven.Er wordt wel eens gezegd dat er achter het succes vanelk groot man een vrouw staat. In Johan zijn geval geldtdit in drievoud: hij deelt lief en leed met zijn vrouw enhun twee dochters.

Onbezorgd leven

Als kersvers afgestudeerd wiskundige koos Johan er in 1987voor om zijn kennis uit te breiden met de meer praktischeactuariaatsopleiding. Hij vertelt ons meteen dat hij zichvan die actuariaatsopleiding, en ruimer van zijn volledigestudententijd, vrijwel enkel positieve zaken herinnert.‘Anders dan in de opleiding wiskunde was het voor mijeen openbaring dat sommige actuariaatscursussen directtoepasbaar bleken in de praktijk. Het concrete nut van dezevakken, boeide me enorm. Dit was mede een stimulans omlater ook een aantal managementopleidingen te volgen,zoals het managementprogramma van KBC bij Insead en hetSenior Executive Programme aan de London Business School.

CEO KBC Group

Licentiaat Wiskunde, KU Leuven

Licentiaat ActuariëleWetenschappen, KU Leuven

Interview

Johan Thijs

Page 40: Lees 'Actuarissen ad rem'

Nog meer dan aande universiteit lag daarhet accent voornamelijkop het praktisch gebruiken de toepassing vande geleerde materie, meerdan op het verwerkenvan de materie zelf.Daarnaast herinner ik mijvan mijn Leuvense periode

uiteraard ook de legendarische professor Marc Goovaerts.Als ik achteraf terugblik zie ik mijn studententijd als een vrijonbezorgd deel van mijn leven. Uiteraard werd het studerenop tijd en stond eens onderbroken om te genieten van hetkotleven (lacht)’.

In 1988 werd het een stuk serieuzer voor Johan.Reeds tijdens zijn actuariaatsopleiding kon hij aan de slagbij het toenmalige ABB Verzekering. ‘Ik begon er als actuarisen productontwikkelaar life & non-life,’ vertelt hij ons.‘Vanaf 1991 nam ik diverse kaderfuncties waar inontwikkelings- en operationele diensten op de afdelingnon-life. Zeven jaar later, na de samensmelting metKredietbank en Cera tot KBC, werd ik provinciedirecteurvan KBC Verzekeringen voor Limburg en Oost-België.Drie jaar later mocht ik mezelf Algemeen Directeur Non-Lifenoemen. Sinds 2012 sta ik aan het hoofd van KBC Group,als CEO.’

Verzekerd van werk

Ook 25 jaar na zijn keuze voor actuariaat, blijft hijgeboeid door de actuele problematieken die verzekeraars,en ruimer economisten, bezighouden. Vooral de explosievebevolkingsaangroei ziet hij als een grote uitdaging.‘De evolutie van de groei van de wereldbevolking, en vooralhoe we hiermee dienen om te gaan, baart me zorgen.De voorbije honderd jaar is de bevolking op aarde bijnaletterlijk explosief gegroeid. Dit belast de omgeving op eenzodanige manier dat deze uitdaging niemand kan én magkoud laten. Met de omgeving bedoel ik zowel het milieuals het menselijk welzijn (de psychologische belasting,ons gedrag, de stress die dit met zich meebrengt,enzovoort).

38 Actuarissen ad rem

Johan Thijs

‘De grootsteuitdaging waar de

mensheid voor staatis de explosieve groei

van de wereld -bevolking.’

Page 41: Lees 'Actuarissen ad rem'

Zelfs met de technologisch, economisch en wetenschappelijkvergevorderde inzichten van vandaag is nog niemand er totnu toe in geslaagd om de trend van toenemende belastingvan mens en milieu te doen keren. Integendeel zelfs,de complexiteit van het probleem wordt enkel maar groter.Ook in de Westerse wereld is de invloed van de bevolkings -groei en de bijhorende demografische evoluties manifestvoelbaar in de zorgsystemen. Dit geldt dan vooral voorde financiële problematiek, en betreft de duurzaamheidvan deze systemen. Deze trend baart mij zorgen. Al is er weleen voordeel aan: actuarissen zijn als het ware verzekerdvan werkzekerheid indien deze demografische evoluties,gekoppeld aan de dominante rol van de Westerse zienswijzeop vlak van welzijn en welvaart, zich voortzetten.’

Johan voorziet niet enkel uitdagingen op demografisch vlak.Ook de steeds strenger wordende regelgeving van definanciële sector is voor hem een niet te verwaarlozenaandachtspunt. ‘Ik voorzie dat de financiële sector in hetalgemeen, en daarnaast de verzekeringssector in het bijzonder,nog jarenlang gevraagd zal worden om zich te alignerenmet wijzigende en almaar strenger wordende wetgeving.Dit zal op verschillende fronten zijn, zowel rond consumenten -bescherming als rond de kapitaals- en liquiditeitsvereisten.Dergelijke wijzigingen vragen niet alleen inzichten, maar vooralook veel bereken- en analyse-intelligentie.’

Be yourself -more- with skill

‘Ik vind het een bijzonder goed initiatief,’ geeft Johan nogmee, ‘om een vriendenkring specifiek voor alumni van hetactuariaat op te richten. De actuarissen zijn sowieso al eenbeperkte gemeenschap, het kan dan ook enkel maarpositief zijn om ze bij elkaar te brengen in een informeelkader. Sterker zelfs, ik zie dit initiatief als een stimulans voorhet behoud van het gedachtengoed en de gemeenschapvan actuarissen. Persoonlijk wil ik het zelfs aanmoedigendat er op termijn op een of andere manier nog contactengelegd worden met soortgelijke verenigingen van andereuniversiteiten, nationaal en internationaal. Daarnaast isAlumni & Friends Actuariaat Leuven ook een initiatief waarik me persoonlijk sterker mee betrokken voel dan metde andere initiatieven van de KU Leuven om de bandmet haar alumni aan te halen.’

Johan Thijs 39

Page 42: Lees 'Actuarissen ad rem'

Om af te sluiten wil Johande studenten graagnog een goede raadmee geven: ‘Be yourself-more- with skill.Oftewel,’ verduidelijkt hij,’scherp steeds jevaardigheden en je kennisaan, maar blijf welauthentiek als persoon.Actuariaat is een ergbrede opleiding,met een sterk financieel-wiskundige backbone.

Deze achtergrond geeft je de mogelijkheid om jezelf verderte ontplooien, zowel in technische als in management-technische domeinen. Maar wat de carrière uiteindelijkbrengt, hangt uiteraard af van het individu.’

40 Actuarissen ad rem

Johan Thijs

‘Indien bevolkings -evoluties de huidige

tendens voortzetten,en mits het behoud

van de Westersezienswijze tov. welzijnen welvaart, hebben

actuarissen een‘verzekering’ voor

werkzekerheid.’

Page 43: Lees 'Actuarissen ad rem'

41

De actieve Karel Van Hulle is afdelingshoofd op rustvan de Afdeling ‘Verzekeringen en Pensioenen’ vande Europese Commissie. Maar stilzitten is zijn ding niet.Zowel aan de KU Leuven als aan de Goethe Universitätin Frankfurt maakt hij studenten warm voor de regel -geving van de verzekeringssector. Daarnaast plant hijvoor 2014 een boek over Solvency II, waarin het zijnambitie is de moeilijke materie eenvoudig neer tepennen voor de ‘on-deskundige’. Het mag duidelijk zijndat deze jurist zich in interdisciplinaire milieus alseen vis in het water voelt.

Buiten de gekende paden

‘Als jurist ben ik een buitenbeentje in deze club vanactuarissen,’ excuseert Karel zich meteen. Karel studeerderechten, en dit zowel aan de KU Leuven als aan deMarquette University in Milwaukee. Hij haalt nog steeds metplezier herinneringen op aan zijn Leuvense studententijd.‘Ik studeerde in de tijd van Leuven Vlaams en de strijd tussenlinks en rechts. Vaak werden de colleges onderbroken doorindringers met een megafoon die ons uitnodigden omop straat te gaan demonstreren voor de mijnwerkers uitZwartberg. Er heerste toen in Leuven een revolutionairesfeer met betogingen, straatgevechten en sit-ins.’

Voormalig hoofd “Verzekeringen enpensioenen”, Europese Commissie

Licentiaat Rechten, KU Leuven.

Special course of study andresearch in corporate and businesslaw, Marquette University,Milwaukee

Interview

Karel Van Hulle

Page 44: Lees 'Actuarissen ad rem'

‘Ik volgde colleges inDe Valk,’ gaat Karel verder.‘Destijds werden decolleges in het Nederlandsgegeven aan de ene kantvan de gang en in het Fransaan de overkant. Er wasgeen contact tussen detwee universiteiten, ook alhadden zij beide zeerdeskundige professoren enzouden de studenten zeker

baat hebben gehad bij een betere interactie. Ik ben dan ookbijzonder verheugd dat mijn college nu zowel wordt gevolgddoor studenten van de KU Leuven als van de UCL.’

‘Ik begon mijn professionele carrière in 1976 bij deBankcommissie, toen nog een relatief kleine instelling.Ik werkte daar op de juridische dienst. Vele hervormingenin de financiële sector werden daar uitgeschreven. Ik werdgevraagd het secretariaat te voeren van de pas opgerichteCommissie voor Boekhoudkundige Normen. Omdat ikmede de wetgeving ontwierp en dagelijks talrijke vragen tebeantwoorden kreeg over de toepassing van de nieuwewetgeving, werd ik al spoedig zeer deskundig in die materie.Ik werd toen ook benoemd aan de KU Leuven om hetnieuwe vak boekhoudrecht te doceren aan de Rechtsfaculteit.’

Dankzij vrouwlief

In 1984 ging Karel bij de Europese Commissie aan de slag,maar hoe hij daar verzeild geraakte is al bijna evenvermeldenswaardig. ‘Een beetje bij toeval, mijn vrouw wildehet examen niet doen en kaatste de bal terug naar mij.Zo kwam ik dan terecht bij de Europese Commissie (EC) inhet Directoraat-Generaal Interne Markt, als deskundige inzakevennootschaps- en boekhoudrecht. Hier heb ik mij volledigkunnen uitleven in de domeinen die mij interesseerden,zoals accountancy, auditing en vennootschapsrecht. Ik hebmede de Europese regelgeving ontworpen na een aantalfinanciële crisissen. Het was mijn idee om alle Europesebeursgenoteerde ondernemingen vanaf 2005 te verplichtenom hun geconsolideerde jaarrekening op te maken volgensde internationale verslaggevings-standaarden (IAS/IFRS).

42 Actuarissen ad rem

Karel Van Hulle

‘Ik krijg kriebelswanneer ik weerhoor praten overde noodzaak van

economische groei.Wat we moeten

beogen iswelzijnsgroei.’

Page 45: Lees 'Actuarissen ad rem'

Mijn leven was Europees en internationaal en vooralzeer druk.’

In 2004 werd Karel gevraagd de afdeling Verzekeringen enPensioenen over te nemen, een nieuwe wereld voor hem.‘Dit was niet de meest attractieve afdeling in het departementen het werd dan ook niet als een bevordering gezien omdie afdeling te leiden,’ verklaart hij. ‘Het werd voor mijeen ontdekking van een wereld waarmee ik toen niet echtvertrouwd was. Het was mijn taak om een nieuwesolvabiliteitsregeling te ontwerpen voor de verzekeraarsen herverzekeraars (Solvency II). Dit gebeurde in nauwesamenwerking met de toezichthouders (eerst CEIOPS,nu EIOPA), met de ministeries van Financiën van de lidstaten,met de verzekeringssector, met de actuarissen (GroupeConsultatif), met het CRO-Forum, met het CFO-Forum,kortom heel transparant en in dialoog met alle betrokkenpartijen. Het Commissievoorstel werd in juli 2007 zeer goedonthaald. Het voorstel werd na moeilijke onderhandelingenin 2009 goedgekeurd door het Europese Parlement en doorde Raad. De verdere uitvoering van de Richtlijn stootteechter op moeilijkheden door de gevolgen van de financiëlecrisis, in het bijzonder voor het levensverzekeringsbedrijf.Het dossier werd erg gepolitiseerd waardoor een oplossingmoeilijk werd. Na heel wat getouwtrek tijdens de laatstetwee jaren wordt nu algemeen verwacht dat een akkoord zalworden bereikt in de herfst zodat het nieuwe solvabiliteits -regime vanaf 1 januari 2016 van toepassing kan zijn.’

Rustigere tijden?

Op 1 maart 2013 heeft Karel de Commissie verlaten om het,naar eigen zeggen, wat rustiger aan te doen. Toch heeft hijsindsdien zeker nog niet stilgezeten, en is dit ook niet vanplan. ‘Ik doceer aan de KU Leuven het vak Solvabiliteit voorfinanciële instellingen en werk aan de Goethe Universitätin Frankfurt waar ik verbonden ben aan het InternationalCentre for Insurance Regulation.

Daarnaast plan ik ook om een boek te schrijven overSolvency II, waarin ik zal proberen een toch vrij moeilijkdomein in eenvoudige woorden neer te pennen.Het wordt dus een handboek voor de on-deskundige.’

Karel Van Hulle 43

Page 46: Lees 'Actuarissen ad rem'

‘Met deze nog steedsdrukke agenda blijft eruiteraard niet veel tijd overvoor andere activiteiten,’legt Karel uit. ‘Mijn vrouwis vrederechter in Geel enmijn beide dochters zijnondertussen hun eigen weggegaan. Ik reis nog zeerveel voor voordrachten inde hele wereld zodat iktijdens de vakantie liever

niet teveel reis. Ik kan volop genieten van een fiksestrandwandeling, of van het lezen van een historischeroman. Daarnaast hoop ik ook snel weer mijn cello vanonder het stof te halen.’

‘In het algemeen vind ik dat wij meer op lange termijnmoeten denken en handelen. Ik krijg kriebels wanneer ikweer hoor praten over de noodzaak van economische groei,die vaak puur nominaal is in de plaats van een echtewelzijnsgroei. Vele maatschappelijke problemen zijndaarmee verbonden: het winstbejag in de financiële sector,dat leidt tot financiële crisissen elke 5 jaar; de aantasting vanhet milieu; het in stand houden van een hoge werkloosheidterwijl vele werknemers te veel werk hebben en vele takenniet meer kunnen worden uitgevoerd bij gebrek aanpersoneel; de misbruiken in de sociale zekerheid die belettendat de echte noden worden aangepakt; het gebrek aan visieinzake de gevolgen van de vergrijzing.’

‘Het is mijn overtuiging,’ stelt Karel, ‘dat de verzekerings -sector goed geplaatst is om die problemen mee te helpenoplossen. Het is per definitie de sector van de lange termijnwaar korte-termijn-winstbejag uit den boze is, of althans zoumoeten zijn. Als voorwaarde geldt evenwel dat de verzekeraarskunnen bouwen op een gezond risicomanagement en dat zijkunnen steunen op een solvabiliteitsregelgeving die rekeninghoudt met hun business model. Actuarissen kunnen hierbijeen belangrijke rol spelen indien zij zich wat meer metstrategie gaan bezig houden. Ik zie nog te vaak hoeactuarissen zich verliezen in hun modellen. Dat is trouwenseen probleem dat zij delen met vele economen, die nogaltijd geloven in de efficiënte markt en de homo economicus.

44 Actuarissen ad rem

Karel Van Hulle

‘Ik zie nog te vaakhoe actuarissen

zich verliezen in hunmodellen. Dat is

trouwens eenprobleem dat zij

delen met veleeconomen.’

Page 47: Lees 'Actuarissen ad rem'

Wij moeten hiervan afstappen en kijken naar de realiteiten niet de realiteit reduceren tot wat onze modellen onsvertellen.’

Interdisciplinaire vrienden

‘Ik heb het peterschap van deze Vriendenkring met plezieraanvaard, en dat om verschillende redenen,’ vertrouwt Karelons aan het eind van het gesprek nog toe. ‘Ik ben ervanovertuigd dat de verzekeringssector in de toekomstbelangrijker zal worden. Het is daarom goed dat actuarissenkunnen samenkomen om ervaringen uit te wisselen.Een Vriendenkring is ook goed voor een interactie tussende praktijk en het onderwijs. De alumni kunnen ons vertellenwaaraan in het onderwijs meer aandacht moet wordenbesteed. De alumni kunnen door hun deelname aan activiteitenhet onderwijs steunen zodat het meer praktijk gericht wordt.Zij kunnen ook middelen aanbrengen die voor onderzoekkunnen worden ingezet. Daarnaast vind ik ook het inter -disciplinaire karakter belangrijk. Actuarissen mogen nietalleen met elkaar en onder elkaar discussiëren. Zij moetenhet debat aangaan met andere disciplines. De Vriendenkringkan daartoe bijdragen. Ten slotte kan de Vriendenkring ookbrainstormen over mogelijke initiatieven om het beroep vanactuaris, dat volgens onderzoeken in de Verenigde Statenhet meest aantrekkelijke beroep is, beter in de belangstellingte brengen zodat meer studenten zich hiervoor interesseren.’

Karel is er rotsvast van overtuigd dat de professionaliseringvan de verzekeringssector, als gevolg van de invoering vaneen risico-gebaseerd solvabiliteitsregime, de vraag naaractuarissen in de toekomst alsmaar zal doen stijgen. ‘Er zalook vraag zijn voor actuarissen in de banksector en in alledomeinen waar risicomanagement belangrijk wordt geacht.Er zal dan ook nood zijn aan verschillende soortenactuarissen. Enerzijds zij die zich toeleggen op het cijferwerken anderzijds zij die de cijfers kunnen plaatsen in een brederkader. Ook al kan de eerste groep meer aantrekkelijk zijnvoor studenten met een mathematische ingesteldheid,toch zou ik willen pleiten voor meer openheid. Er bestaatin de praktijk een grote behoefte aan actuarissen die meeroog hebben voor het kwalitatieve, voor het waarom van de cijfers.’

Karel Van Hulle 45

Page 48: Lees 'Actuarissen ad rem'

46 Actuarissen ad rem

A harmonious coordination betweentheory and practice is essential foran actuarial education program to besuccessful. The impressive list ofalumni of the actuarial group atKU Leuven is a sign that the master’sprogram cannot be too far away fromthe delicate equilibrium betweenscientific soundness and practicalrelevance.

The top rated journal in actuarial science is Insurance:Mathematics & Economics. Much of the success of thisjournal is due to the initiatives and the continuous effortsof KU Leuven Professor - Emeritus Marc Goovaerts.Rightfully, he was awarded the title Doctor Honoris Causaby the University of Ankara in 2008. In a recent paper,published in the North American Actuarial Journal,the actuarial research group of KU Leuven has beenranked 4th worldwide. The study of the Canadian authorswas based on the research output over the past 30 years.

In the end, an education program is judged by itsstudents and alumni. Personally, I know several alumni-actuaries of KU Leuven. They are proud to be alumniof this program and are eager to maintain their contactswith Leuven. Many of them have built outstanding careersin practice, and some also in academia. This is illustratedby the witnesses given in this booklet.

A student who is “good in math” and wants to apply it,should consider actuarial science. After all, the actuarialprofession has been ranked repeatedly number 1(among all professions). Moreover, the job marketis very promising.

Closing words

Prof. Hans Gerber

Page 49: Lees 'Actuarissen ad rem'

over Leuven en later 47

To such a student, I highly recommend to study actuarialscience at KU Leuven.

With my congratulations and my best wishes forthe future of the actuarial group of KU Leuven,

Hans U. Gerber

H.U. Gerber is professor-emeritus at Université de Lausanne.He is doctor honoris causa at KU Leuven (2001), Université ClaudeBernard, Lyon 1 (2010) and University of Waterloo (2013).

Page 50: Lees 'Actuarissen ad rem'

48 Actuarissen ad rem

Page 51: Lees 'Actuarissen ad rem'
Page 52: Lees 'Actuarissen ad rem'

KU LEUVENActuariële onderzoeksgroep

Naamsestraat 693000 LEUVEN, België

www.kuleuven.be

v.u.

: Ja

n D

haen

e, A

ctua

riële

ond

erzo

eksg

roep

, N

aam

sest

raat

69,

300

0 Le

uven