Het magazine voor studenten van de CHE | www.adremonline.nl | @AdRemOnline | editie 4 - Jaargang 19

ONTERECHTBASBELEID? >> 4“Geen ruimte voor

discussie over moei-lijke privésituatie”

Los &

Vast

60 JAAR CHE >> 16

Zes hoogte - en dieptepunten CHE

MANKEMENTEN CAMPUS >> 22

“Meer dan alleen scheuren”

“Los past bij mijn levensstijl”

2 Ad Rem

Vast en vrijVrijheid is hot. Vrijheid verwoordt ons ultieme

geluksgevoel. Vrijheid is een feestje waard - zoals vorige week - omdat vrijheid van lucht-

kasteel ons leven werd. Vrijheid is er om te vieren, om van te dromen, om in op te gaan. Wie niet vrij is heeft geen leven. Denken we.

Het idee alleen al maakt misschien wel blind voor onze eigen ketens.

We denken vrij te zijn, maar we zitten vast aan onszelf. Vast aan eigen belangen. Vast aan onze doelen en plannen. Vast aan de klok. Aan onze agenda. Aan deadlines. Vast aan ons relaxte leventje. Aan de dienstrege-ling van de NS. Vast aan relaties. Aan die whatsappgroep.

Ook op het 69e verjaardagsfeestje van onze vrijheid zijn we niet los te krijgen. We zitten vast aan ons wereldbeeld. Vast aan ons eigen ego. Vast aan ons slechte gedrag (ondanks alle goede voornemens zijn we nog steeds niet volmaakt). Vast aan beloft es, aan onze bankrekening. Vast aan principes, normen, waarden en regels - op straat, op school, in je studentenhuis.

We zitten vast aan de rangorde van deze maatschappij, die je soms ineens klem zet: als de CHE je van school stuurt, als de muren van je splinternieuwe studentenkamer scheu-ren, als Den Haag onze stufi stopt. Natuur-lijk, we hebben een examencommissie, een klantenservice en het Malieveld. Maar we zitten vast aan die rangorde waarin het recht van de meerdere bovenaan staat. Wie even iets wil regelen belandt in de boeien van de

bureaucratie (‘een ogenblik geduld alstublieft , u wordt zo spoedig mogelijk geholpen’), en kan geen kant meer op.

We zitten gevangen in een wereld van kuddegedrag en prestatiedoelen. Zo’n doe-desnoods-een-cursus-om-jezelf-op-te-knappen-mentaliteit. We zitten vast aan hooggespannen verwachtingen van onszelf aan die ander, van die ander aan onszelf. Zo houden we elkaar vast.

Geboeid vraag ik me af waarom wij prat gaan op vrijheid. Waarom geluk voor ons gelijk staat aan vrijheid. Hoezo zouden wij vrij wil-len zijn? Is het bluf? Naïviteit? Angst?

Los van je eigen belangen is over je heen laten lopen. Los van tijd is onberekenbaar.Los van afspraken is onbetrouwbaar. Los van relaties is ongelukkig.Los van je bankrekening is in de goot belan-den. Los van Den Haag is anarchie. Los van anderen is alleen op de wereld.Los van Ad Rem is een boel mooie verhalen missen (maar dat terzijde).

Boeien maken het leven aangenaam. Boeien bieden houvast. Houvast om los te gaan.

Redactioneel

Anne Vader issamen met Lisa Middelkoop hoofdredacteur van Ad Rem.

Inhoud

RUBRIEKEN

7 ‘Beste Kenneth…’ Kenneth Watson geeft antwoord

8 Studentikoos Hoe te gedragen op een feestje?

10 Love is in the air Studenten in gesprek over relaties

20 Grensverleggend Studeren in Zuid-Korea

24 Recensies Boek, � lm & cd

26 Charlottes Creative Cooking Ilses creatieve maaltijd

28 De Galspuwer Witgepleisterd graf

Anne Vader issamen met Lisa Middelkoop hoofdredacteur

Inhoud

Anne Vader

3Ad Rem

COLUMNS

12 Vastlopen in los zand Bas Derks

18 Vasthoudend loslaten Jan Lok

20 Vrijheid als keuze Joanne Karkdijk

Niet alleen scheuren op de campus

822

VERHALEN

4 Studenten met een BAS Wat als de CHE je zomaar gedag zegt?

12 Alumnus Dorianne de Raadt Het zorgwereldje is geen studentenwereldje

16 60 jaar CHE Van Barak tot Hogeschool

20 Burenpluktuin Gezellig, sociaal en lekker

22 Mankementen op de campus Waardeloze wi� en scheurende muren

Een BAS op de CHE, altijd terecht?

4

Hoe te gedragen op een feestje

Op de coverJanneke Ruitenbeek (22) is der-dejaarsstudente SPH en woont in Gouda.

Als Janneke moet kiezen tussen los of vast, kiest ze voor los. ,,Ik ben enthousiast en probeer alles uit het leven te halen. Ja, ‘los’ past het beste mijn levensstijl en hoe ik als persoon ben. Ik leef het leven om het te ervaren. Iedere ochtend word ik wakker met de gedachte dat ik deze dag weer cadeau heb gekregen van God. Mijn vader vertelde eens een goed voorbeeld: ‘Stel, je geeft iemand een kettinkje, dan vind je het toch niet leuk als iemand het kettinkje nooit draagt en het weggooit?’ Zo is dat bij God ook. Hij geeft ons het leven cadeau, daar moet je dan ook goed mee omgaan. Dit vind ik een heel goed voorbeeld en zo ervaar ik het ook echt. Je kunt wel op de bank blijven zitten maar daar schiet je niets mee op, daar is het leven niet voor bedoeld. In mijn studie, stage, werk, familie

en vriendengroep probeer ik er daarom het beste van te maken. En volgens mij mag je ook echt wel van het leven genieten. Natuurlijk zijn hier grenzen aan. Die grenzen zijn soms moeilijk aan te wijzen, maar ik probeer ze serieus te bena-deren en er goed mee om te gaan. Een beetje losjes kan volgens mij geen kwaad.”

RUBRIEKEN

7 ‘Beste Kenneth…’ Kenneth Watson geeft antwoord

8 Studentikoos Hoe te gedragen op een feestje?

10 Love is in the air Studenten in gesprek over relaties

20 Grensverleggend Studeren in Zuid-Korea

24 Recensies Boek, � lm & cd

26 Charlottes Creative Cooking Ilses creatieve maaltijd

28 De Galspuwer Witgepleisterd graf

4 Ad Rem

Ontrecht van school geschopt?

Het hangt eerste- en tweedejaarsstudenten als het zwaard van Damocles boven het hoofd: de BAS, oftewel het einde van je prille CHE-carrière.

Drie studenten over hun ervaringen met het BAS-beleid, waarbij de CHE weinig oog heeft voor hun persoonlijke situatie. “Twee dagen voor de

toets kwam ik erachter dat mijn vader vreemd ging.”

tekst Hendriëlle de Groot foto xander de rooij

Achtergrond

5Ad Rem

Lisa Berkhout, oud-student journalistiek“Vorig jaar heb ik een BAS gekregen waardoor ik moest stoppen met de op-leiding journalistiek. Dit was naar aanleiding van een spellingstoets van 0,5 ECTS die ik moest herkansen. In totaal moest zo’n acht man de toets herkan-sen, waarvan een deel ‘m niet gehaald heeft . We moesten allemaal voor de examencommissie verschijnen. Een aantal studenten zit nog steeds op de op-leiding, maar Th ijs Quakkelaar en ik niet meer, terwijl er niets anders was aan onze situatie. Ik snap nog steeds niet waarom zij wel een extra kans kregen en wij niet. Het was niet zo dat zij betere studenten waren dan wij. Ik zie mezelf als een goede journalist. Ik schreef toen voor het Noord-Hollands dagblad en werkte voor een muziekorganisatie als journalist. Het gesprek met de exa-mencommissie was, cru gezegd, ronduit klote. Ik zie dat nog steeds als een hele nare ervaring. Toen ik daar binnenstapte, had ik het gevoel dat ze hun keuze al gemaakt hadden en dat het geen zin had om er tegenin te gaan. Wat ze tegen mij gezegd hebben vind ik nog steeds heel erg. Ik vertelde hun dat ik met mijn hoofd niet bij de toets zat maar bij mij thuis, omdat ik er net twee dagen geleden achter was gekomen dat mijn vader vreemd ging. Daarnaast had ik net de dag voor mijn toets mijn zusje naar het vliegveld gebracht. Zij vertrok voor een jaar naar Afrika. Hun reactie op mijn verhaal was als volgt: “Woon jij nog thuis? Nee? Oh, maar dan maakt dit niets uit en heeft dit niets met jou te maken.” Verder kon ik niet in discussie met ze gaan. Ik vertelde ze dat ik al werkzaam was als journalist, maar dat interesseerde ze niet. Het ergste vind ik nog dat ik een brief kreeg dat ik drie weken de tijd had om in hoger beroep te gaan. Maar de CHE heeft me na de eerste week dat ik in beroep kon gaan al uitgeschreven. Hiermee hebben ze mij de kans ontnomen om in hoger beroep te gaan.”

Robert Oosterbeek, tweedejaarsstudent MWD“Het begon al op de middelbare school. Ik werd van havo 3 naar vmbo 4 overgezet, omdat ik het niveau niet aan zou kunnen, ook al heb ik slapend mijn vmbo-examen gehaald. Uiteindelijk kwam ik toch terug in havo 4. Bij aankomst op de CHE kreeg ik een gesprek. Men had gelijk zorgen, omdat ik een ‘rugzakje’ heb. Al snel kreeg ik een W-BAS, omdat men bij voorbaat al twijfelde aan mijn kunnen. In januari haakte ik af. Het jaar daarop be-gon ik aan de Hogeschool Utrecht, waar ik helaas een portfoliogroep had die niet veel uitvoerde. Daardoor kon ik mijn propedeuse niet halen en keerde ik vorig jaar terug naar CHE. “Tja, liever niet, maar we mogen je niet weige-ren” was de reactie. Nou, hartelijk welkom in Ede dus. Ik begon en het ging opvallend goed. Ik haalde alles. Tot op 13 februari 2013 mijn zus zelfmoord

pleegde. Toen ging het slecht tijdens de toetsweek en haalde ik een 10-minu-ten gesprektoets van Sociaal Relationele Vaardigheden niet. Op basis daar-van werd mijn nog altijd actief gebleven W-BAS omgezet in een BAS. Er was geen ruimte voor discussie over het feit dat ik best wat ernstigs in huiselijke sfeer had meegemaakt. Sterker nog: mijn SLB’er durfde me voor autist uit te maken, omdat ik tegengas gaf rondom deze gang van zaken. Er kwam een gesprek met de examenadviesraad, pas nadat bekend werd dat ik een klacht had ingediend, de schoolinspectie had geïnformeerd en ik toevallig te maken had met een advocaat die de informatie graag wilde inzien. Toen moest ik naast de klacht nog een bezwaarschrift indienen. De klacht werd zeer onzorg-vuldig afgehandeld. Tijdens het gesprek rondom de BAS moest ik bijna op de knieën voor de CHE. Daardoor heb ik het voor elkaar gekregen om te mogen blijven. Inmiddels zit ik in jaar 2, heb ik de herkansing van de gesprekstoets eind april en zit ik nog steeds met een W-BAS. Deze W-BAS wordt telkens opnieuw bijgewerkt aan de hand van leerdoelen die ik naar mijn SLB’er moet communiceren. Zodoende kom ik er nooit van af. Inmiddels heb ik de knoop doorgehakt. Als ik deze gesprekstoets haal, heb ik mijn propedeuse en stap ik over naar de universiteit.”

Anoniem, oud-studente communicatie“In het tweede jaar van mijn opleiding werd ik ziek. Ik had anorexia, met slapeloosheid en concentratieproblemen als gevolg. Ook voelde ik me fysiek erg zwak. Daardoor kon ik niet alles meer halen. Ik moest nog één toets ha-len voor mijn P, die ik in het begin van jaar drie moest herkansen. Die heb ik niet gehaald, omdat ik nog steeds kampte met problemen. Toen kreeg ik begin jaar drie een BAS en die bleef van kracht, ondanks brieven sturen en een hoorzitting waarin ik mijn kant van het verhaal moest doen. Terwijl ik volgens het reglement een uitzondering had moeten krijgen, bleef de BAS van kracht. Ik kreeg zelfs het advies om met mezelf aan de slag te gaan, terwijl ik toen al professionele hulp kreeg. Gelukkig heb ik nu, ruim een jaar later, een nieuwe kans gekregen op Fontys Eindhoven.”

Achtergrond

Mijn zus had zelfmoord ge-pleegd en daarna haalde ik

de gesprekstoets niet

Wanneer krijg je een BAS?Je krijgt een BAS (Bindend Afwijzend Studieadvies, op andere hogescholen en universiteiten vaak BSA genoemd) als je aan het einde van je tweede jaar je propedeuse (de zestig ECTS uit je eerste jaar) nog niet hebt gehaald. De CHE is verplicht om eerst een waarschuwings-BAS (W-BAS) te geven. Na de W-BAS volgt er binnen vijf werkdagen een overleg tussen de SLB’er en de student. Als de examencom-missie van plan is een BAS te geven of als de BAS op grond van bijzondere omstandigheden is uitgesteld, geeft de examencommissie de student de gelegen-heid om te worden gehoord. In dit gesprek kan de student zich laten bijstaan door maximaal twee deskundigen.

Bron: OER 2012-2013tekst Hendriëlle de Groot foto xander de rooij

6 Ad Rem

“Waarom krijgt mijn vriendin geen vrijheid thuis?”

Achtergrond

Reactie examencommissieIn de ervaringsverhalen van studenten komt naar voren dat de CHE iemands persoonlijke omstan-digheden vaak aan de kant schuift en toch die gevreesde BAS uitdeelt. Tineke van Es, voorzit-ter van het Centraal Overleg Examencommissies, licht het beleid van de CHE toe. “De enige reden om een student geen BAS te geven, is dat er per-soonlijke omstandigheden spelen. We gaan altijd met een student in gesprek om te kijken of er per-soonlijke omstandigheden zijn”, zegt zij.

Toch lijkt de examencommissie vaak voorbij te gaan aan bijzondere omstandigheden, zoals hef-tige problemen in het gezin. Hoe is dat dan te ver-klaren? Van Es: “We maken een totaalplaatje van de situatie en kijken daarbij ook naar de resulta-ten van de student. Heeft hij altijd vijven en zessen gehaald? Wegen de persoonlijke omstandigheden zo zwaar dat ze het intrekken van een BAS kun-

nen rechtvaardigen?” De CHE kan verder weinig zeggen over de afweging, omdat de examencom-missies van elke academie - tot op zekere hoogte - een eigen beleid voeren.

Studenten krijgen een BAS als ze hun prope-deuse niet gehaald hebben. Maar het komt ook voor dat studenten in hun derde of vierde jaar van school worden gestuurd. “De examencom-missie mag in bijzondere gevallen het studie-advies uitstellen”, legt Van Es uit. “In uitzonder-lijke gevallen kan het dus voorkomen dat een student pas in het derde jaar een BAS krijgt.”

Volgens de cijfers geven de academies M&O en J&C veel vaker een BAS dan bijvoorbeeld Sociale Studies. “Elke academie heeft zijn eigen drem-pels”, zegt Van Es. “Bij de ene academie kun je een onvoldoende compenseren, bij de andere niet. De academies hebben tot op zekere hoogte vrij-

heid om hun eigen beleid te bepalen.” Dat leidt tot grote verschillen: een student die studeert aan een academie waar strengere eisen gelden zou een grotere kans hebben op een BAS. “In theorie kan dat”, beaamt Van Es. “Er zijn inderdaad nuance-verschillen en dat kan soms tot verwarring leiden. We gaan komend jaar kijken hoe we de verschil-lende aspecten meer en beter op elkaar kunnen afstemmen.”

Ook blijkt uit de cijfers dat er opvallend veel BAS-en zijn uitgedeeld in het studiejaar 2011-2012. Toen kregen 56 studenten een BAS, een verdub-beling ten opzichte van 2008 (118 studenten). Zat de inspectie de CHE toen dicht op de huid, of was het examenbeleid aangescherpt? “De ene lichting studenten doet het beter dan de andere lichting, voor zover ik weet,” is de enige verklaring die Van Es heeft .

Conclusies:• Opmerkelijke stijging in 2011-2012: bij Ge-zondheidszorg, Th eologie en J&C worden (meer dan) dubbel zoveel BAS-en uitgedeeld dan het jaar ervoor.

• Grote verschillen tussen academies: M&O en J&C delen sneller BAS-en uit, terwijl So-ciale Studies en Th eologie aan de lage kant zitten.

• De totaalcijfers laten een verdubbeling zien ten opzichte van 2008. Is het IQ van studen-ten of de goodwill van de CHE gedaald?

7Ad Rem

‘Beste Kenneth...’

“Waarom krijgt mijn vriendin geen vrijheid thuis?”

Beste Kenneth,

Mijn beste vriendin heeft geen en-kele vrijheid thuis. Het is niet meer te houden. Ze moet zich aan alle-maal regels houden en het is nooit goed wat ze doet. Elke dag is er wel ruzie over iets kleins. Haar ouders zijn te beschermend, tot het extre-me toe. Ze behandelen haar als een klein kind. Haar laptop en huissleu-tel zijn afgenomen. Waarom doen ouders dat? Ze is achttien. Wat ad-viseert u mijn vriendin?

EEN BEZORGDE STUDENTE

Bij de meeste mensen groeit het begrip en vooral de waardering voor hun ouders, als ze zelf vader of moeder zijn (geworden). De mystieke uitdaging van het ouderschap blijft voor jongeren tot dan in nevelen gehuld. Het ontgaat je immers als kind wat je ouders precies aan energie, aandacht, tijd en geld in je investeren; gelukkig maar! Het Nationaal Insti-tuut voor Budgetvoorlichting (NIBUD) becijferde dat de opvoeding van wieg tot bul fi nancieel gemid-deld zo’n 150.000 euro per kind vergt. De immate-riële investering is vele malen groter en kan diep in-grijpen in het ouderlijk leven. Als ouder kun je om de Duitse dichter Goethe te parafraseren het ene moment ‘himmelhoch jauchzend’ zijn over je kind om bij een andere gelegenheid ‘zum Tode betrübt’ te refl ecteren op wat er aan je opvoeding heeft ontbro-ken. Als kinderen jong zijn, zo heb je ondervonden, staan ze op je tenen; als ze ouder en zelfstandiger worden, op je hart. Het ouderschap begint op een roze wolk om, naarmate het leven vordert, soms te ontaarden in een kletterende regenbui tijdens de tropische moesson. Een kind opvoeden is hard wer-ken; vol zelfopoff ering, geduld en discipline. Iedere ouder doet zijn best. Het gaat de één beter af dan de ander. Mijn vader hield mij in mijn tienerjaren

bij onenigheid voor dat hij mij beter begreep dan ik hem. Hij zei dan altijd dat hij uitzag

naar het moment dat ik hem beter zou begrijpen dan mijn eigen kind. Dan pas voelden we elkaar aan in onze kijk op ‘de

jeugd van tegenwoordig’.

TempoDe problemen, die je vriendin momenteel onder-vindt, verdienen het in deze context dus om bezien te worden vanuit zowel haar perspectief als dat van haar ouders. Jouw vriendin lijkt mij toe aan meer zelfstandigheid. Zij snakt naar ruimte voor zelfont-plooiing. Volgens mij steekt zij haar eigen mening niet onder stoelen of banken. Ze is tenslotte ‘al acht-tien’; dus naar huidige maatschappelijke maatstaven écht oud en wijs genoeg om zich niet langer elke dag te moeten schikken naar de normen en waar-den van haar ouders. Je mail suggereert dat je haar ouders ‘een beetje dom’ vindt om dat niet te snap-pen. Ik maak daar als ouder echter vooral uit op dat zij in hun opvoeding alleen een ander tempo volgen dan haar lief is. Vermoedelijk hebben zij (nog) geen hoge pet op van haar discipline en ver-antwoordelijkheidsbesef, en houdt je vriendin zich niet (voldoende) aan met hen gemaakte afspraken. Wie zoet is krijgt lekkers, wie stout is de roe… Hoe beschermend ouders ook kunnen zijn, feit blijft dat zij je als opgroeiende jongvolwassene áltijd de gele-genheid bieden om je zelfstandigheid geleidelijk te vergroten. Als tiener wil je natuurlijk meer én denk je tevens daar sneller aan toe te zijn. De inschatting daarvan vormt de grootste uitdaging voor ouders en kinderen. Als ouder weet je tenslotte uit eigen ervaring dat zelfoverschatting de adolescentie ken-merkt. Je wilt je kind voor schade en schande be-hoeden. Je zorgzaamheid en niet zelden pure ‘angst’ om diens wel-en-wee maken je terughoudend om je kind los te laten. Als kind moet je dus niet al-leen jezelf maar ook je ouders opvoeden! Je moet de goedzakken over hun angsten heen helpen.

Mijn advies aan jouw vriendin is daarom om zich te beraden op een begripvolle aanpak van haar wan-hopige ouders. Ze verdienen het! Met stroop vang je meer vliegen dan met azijn. Laat haar daarbij eerlijk naar haar eigen rol kijken. Als je vriendin laat zien dat zij meer zelfstandigheid, meer verantwoorde-lijkheid én dus meer persoonlijke vrijheid aankan, komt het wel goed. Alles in het leven draait om (on-derling) vertrouwen. Als zij het voor elkaar krijgt het vertrouwen van haar ouders terug te winnen, zal haar leefsituatie sterk verbeteren. Werk (en geen geklaag!) aan de winkel…

KENNETH WATSON

Beste studente,

“Als schrijver wil ik scheppen met woorden, mijn kennis aan de ver-getelheid onttrekken, en studenten tonen dat jeugd niet leeftijdsgebon-den is maar levenswijsheidwel.”

8 Ad Rem

Feesten voor beginnersVoor wie tijdens zijn studietijd een ware studentikoos of -toos wil zijn

is uitgaan een onvermijdelijkheid. Wie vooral hard studeert heeft geen idee welk schouwspel zich wekelijks afspeelt. Een rechtstreeks verslag

vanuit hartje Ede.

tekst nienke leendertse foto dave de Haan

Studentikoos

9Ad Rem

Het is rond de klok van negen als de eerste mannelijke bezoekers binnen lopen. Ze koersen rechtstreeks af op de bar, bestellen, brengen een ode aan hun welverdiende bier en laten na wat weeklacht hun toetsweek voor wat hij is. Er volgt nog een aantal slechte grappen maar verder is het vrede. Als je hen vraagt wat ze hier doen, antwoor-den ze: “Daar waar het bier is, is het goed.”

De rust is snel voorbij als een nieuwe groep binnendruppelt. De da-mes hebben zich al dagen verheugd op deze avond. Zij laten zich van hun beste kant zien, want vanavond telt vooral de buitenkant. Om je daarin te onderscheiden is het bijvoorbeeld belangrijk het accent te leggen op persoonlijke ‘kwali-tieten’. De mannen vinden dat wel best. De groep bevestigt elkaar in hun ‘zijn’ door opvallend luidruchtig gedrag. Eenmaal binnen bestellen ze biertjes en wijntjes. De vrou-wen vinden hun weg naar het toilet - een ritueel dat zich deze avond vanzelfsprekend herhaalt. De mannen zijn met heel andere dingen bezig. Als zij hun best doen lukt het misschien om later op de avond een dame te veroveren. Tot slot zijn er de laatkomers: zij die toevallig zagen dat er een feestje gaande is. Zij komen op het hoogtepunt nog even langs, gewoon omdat het kan.

Acteerwerk De muziek neemt geleidelijk een hoger volume aan, waardoor ook de gesprekken veranderen. Waar eerst op normale toon gepraat werd over zaken van alledag, klinken nu schreeuwende stemmen. Ge-sprekken zijn meer gericht op gebeurtenissen van dat moment: “Wat wil je drinken”, “leuk feestje hè” of “kijk, ken je deze al”, waarna een beweging op de muziek volgt die als grappig, cool of sexy wordt erva-ren. Het contact wordt niet alleen bondiger, maar ook non-verbaler. Voor sommigen lijkt deze non-verbale sfeer wat ongemakkelijk. Het is natuurlijk van belang dat de omgeving hier niets van merkt. En dat vereist acteerwerk.Hoe? Zo: jezelf bewegen alsof je één bent met de muziek. Alsof het in je bloed zit. Laat op het ritme van de muziek je hele lijf (of alleen je hoofd) op en neer deinzen. Je gezichtsuitdrukking blijft neutraal, het liefst nonchalant. Laat vooral niet merken dat je in gedachten aan het meetellen bent. Gevorderden kunnen deze choreografie eventueel

combineren met een paar soepele heupbewegingen. Wat ook kan: je hand in de lucht houden terwijl je met de tekst van de muziek meezingt, dan wel schreeuwt. Als de tekst onbekend is kun je deze ook vervangen door ‘jaja’ of ‘lala’. Als je hiermee nog niet bekend bent kun je het beste anderen nadoen, bij voorkeur iemand met een vergelijkbaar profiel. Dan zal het wel kloppen. Als je niets voelt voor bovenstaande opties zijn er nog twee andere mogelijkheden om de situatie te kunnen hanteren: accepteren of vluchten. Als je kiest voor acceptatie zoek je een veilig hoekje waar je lekker rond kunt kijken. Ga je voor vluchten, dan kun je jezelf bezig houden door drankjes te halen, het toilet te bezoeken en goede gesprekken te voeren op het terras.

LosserTerwijl ‘Can you blow my whistle, baby’ massaal wordt meegezongen, vraag ik me af of ik de enige moraalridder ben die bij deze tekst door-denkt, maar dat terzijde. De muziek past binnen de norm: geen Bach of metal, maar lekkere beats, hits en meezingers.

Drank is sterk aanwezig. Dankzij de enorme gastvrijheid worden lege glazen meteen weer bijgevuld. Alcohol: het ideale middel om onze-kerheid te verbergen en je te kunnen profileren als losbol. Voor veel aanwezigen betekent drank vooral winst.Behalve om te consumeren, kun je bier ook gebruiken om over ie-mand heen te gooien. Dit wordt vooral gedaan om subtiel duidelijk te maken dat je erlangs wilt, dat je aandacht nodig hebt of gewoon even wilt dollen.

Er valt genoeg te zeggen over avonden als deze. Ik vermoed dat een ongeschreven wet voorschrijft hoe de bezoekers zich horen te gedra-gen, bijvoorbeeld dat je op een feest hoort te dansen. Vroeger vroegen de mannen de vrouwen officieel ten dans. Nu hebben de Waltz en de Foxtrot officieel plaats gemaakt voor hossen, rijden en schuren. Terwijl het later wordt en de eerste mensen vertrekken, lijken de bezoekers zich vrijer te voelen. Vrij voor een avond. Morgen zien we wel weer verder.

De Waltz en de Foxtrot hebben officieel plaats gemaakt voor hossen, rijden en schuren.

Feesten voor beginners

tekst nienke leendertse foto dave de Haan

10 Ad Rem

tekst Gioia tolmeijer foto dave de Haan

Esther

Menthe

11Ad Rem

Love is in the air

‘Je blijft je hele leven leren over jezelf én de ander’

Menthe Maas (20) studeert verpleegkunde, heeft nu drie jaar en drie maanden een relatie en is sinds drie maanden verloofd. Esther Teunissen (19), student

SPH, heeft nog nooit een relatie gehad. Aan de hand van vijf stellingen gaan de twee met elkaar in gesprek over relaties.

tekst Gioia tolmeijer foto dave de Haan

Stelling 1: Zonder een relatie heb je veel meer vrijheidMenthe: “Ik ben het er niet mee eens. Ik vind dat je ook binnen een relatie veel vrije tijd kan krij-gen en maken. Het is maar net hoe je het inplant en natuurlijk moet je daar een weg in vinden. Het is wel belangrijk om je eigen dingen te doen. Zonder een relatie hoef je geen rekening te hou-den met de ander, maar ik bestempel dat niet als vrijheid. Ik voel me vrij in mijn relatie.”Esther: “Ik ben het er ook niet mee eens. Als je een relatie hebt vind je het fijn om bij elkaar te zijn. Dan is dat geen beperking. Ik heb zelf nog geen relatie gehad, dus ik kan geen verschil aan-geven. Ik ben de ware nog niet tegengekomen. En als ik een relatie begin, wil ik dat het serieus is. Ik zou er anders de noodzaak niet van inzien om mij daar voor honderd procent voor in te zetten.”

Stelling 2: In een goede relatie kun je alles delenEsther: “Ik kan me voorstellen dat je geen gehei-men voor elkaar hebt. Ik denk dat je vriend of vriendin juist de persoon is die alles van je weet en bij wie je alles kwijt kan. Voor hem of haar hoef je geen geheimen te hebben. Je moet in een relatie helemaal jezelf kunnen zijn.”Menthe: “Inderdaad. Mijn verloofde is ook mijn beste vriend. Naast liefde is het ook fijn om vriendschap met elkaar te hebben. Ik heb het altijd belangrijk gevonden dat ik alles kan vertellen, of dat nou leuk is of niet. Al is het soms ook heerlijk om met een goede vriendin over de liefde te spuien.”

Stelling 3: Als je lang een relatie hebt is het moeilijk om de sleur te doorbrekenMenthe: “Ik denk dat je dat zelf in de hand hebt. Natuurlijk heb je momenten dat het saai kan worden, maar die kun je zelf doorbreken. Als je een relatie hebt en je hangt vervolgens achterover omdat je je doel hebt bereikt, dan kom je in een sleur terecht. Je moet wel blijven werken aan die relatie door eerlijk te blijven en soms samen iets leuks te doen.”Esther: “Ik denk dat je je hele leven lang moeite moet blijven doen voor je relatie. Dat zit ‘m in

kleine dingen doen of geven.”Menthe: “Net zoals je je hele leven over jezelf blijft leren, blijf je ook leren over de ander. Juist die nieuwe dingen moeten benoemd worden. Anders is het ook niet leuk, als er niks meer te ontdekken valt.”

Stelling 4: Trouwen is de bekroning van je relatieMenthe: “Trouwen is volgens mij meer dan een handtekening zetten en zo voor de wet officieel een stel zijn. Wat maakt je relatie na een bruiloft

ineens anders dan daarvoor? Trouwen betekent voor sommigen een zegen over je relatie krijgen. Ik vind een verloving juist bijzonder, omdat dat een keuze en een belofte aan elkaar is. Dat is trouwen ook, maar voor mij is de voorafgaande verloving zeker zo waardevol.Omdat ik voor mijn vriend een relatie met iemand anders heb gehad, ben ik zekerder dat mijn vriend en ik bij elkaar blijven. Ik heb erg veel geleerd van mijn vorige relatie. Ik weet wat ik nu wel en niet belangrijk vind.”Esther: “Volgens mij kun je ook veel van relaties om je heen leren. Van vrienden en familie bij-voorbeeld. Ik denk dat je vooraf al grotendeels kunt bepalen wat je wel en niet wilt.”

Stelling 5: Een relatie hebben met iemand van een ander geloof is moeilijkEsther: “Het lijkt me moeilijk om een relatie te hebben met iemand die niet gelooft. Ik ben zelf gelovig opgevoed. Het is ook een stuk cultuur. Ik zou het missen als ik het geloof niet kan delen. Ook zou ik een relatie met iemand van een ander geloof moeilijk vinden omdat ik hem zou wil-len overtuigen. Die persoon zou ik moeilijk in zijn waarde kunnen laten. Met iemand van een andere christelijke stroming is het makkelijker. Je gelooft in dezelfde God. Het is belangrijk dat je praat over de verschillen en overeenkomsten. Dat moet kunnen als je verliefd bent.”Menthe: “Stel je hebt een relatie, wie komt er kan op nummer één? God of je vriend?”Esther: “Goede vraag. Misschien toch wel God omdat Hij zo'n mooi persoon heeft gegeven. Ik kan dat nu wel zeggen, maar ik weet niet of ik het waar kan maken. Ik moet er in dat geval wel over praten met mijn vriend en ervoor bidden.”

Mijn verloofde is ook mijn beste vriend

Menthe

12 Ad Rem

Portret

Zorgwereldje is geen studentenwereldjeFlierefluiten is er niet meer bij voor de 23-jarige Dorianne de Raadt. “Op school leer je om verpleegkundige te worden, nu ben ik het echt.” Twee jaar geleden studeerde ze af op de CHE, nu werkt ze fulltime in een ver-

zorgingstehuis in Tiel.

tekst & foto simon fousert

Haar officiële functieomschrijving luidt ‘senior verpleegkundige’, wat in haar geval een diverse functie is. “Ik verleen zorg voor een aantal bewoners, ben kwaliteitsondersteuner, draai mee in kwaliteitsprojecten en begeleid acht van de zestien studenten die op onze afdeling stagelopen. Onze afdeling is echt een leerafdeling.” Tijdens de begeleiding van de studenten herkent ze veel van zichzelf terug. “Och man, verschrikkelijk… Wanneer ik hier studenten zie, bibberend voor wat ze moeten doen of angstig om dingen fout te doen, dan denk ik: zo zat ik daar ook. Maar dat is ook mooi. Je krijgt dan wel de kans om dingen uit te wisselen en te zeggen: ‘Ik herken het, dit heeft mij enorm

geholpen, probeer het ook eens.’ Vaak komen ze dan naar je toe en zeggen ze: ‘Je hebt gelijk, het heeft geholpen.’”

Dilemma’s Tijdens haar studie woonde Dorianne vier jaar in Ede op kamers, waar ze een leuke tijd had. “Ik denk er nog weleens aan terug. De studietijd is heel ongedwongen. Vooral de spontane ontmoetingen blijven hangen.” Verpleeg-kundestudenten van de CHE stonden goed bekend bij een ziekenhuis in Rot-terdam, waar haar vader werkte. Maar ook de identiteit van de Edese ho-

13Ad Rem

VASTLOPEN IN LOS ZAND

Tot mijn knieën vast in los zand. Een jaartje of tien gele-den. Ergens in Zeeland. Ik hoor mijn vader al vloekend en tierend mijn kant op strompelen. Zelf kan ik geen kant uit, dus zal geduldig moeten wachten op zijn ar-men. Of hij laat mij zitten, vindt dat ik het zelf op moet lossen. Zijn zoon die zich, door zijn eigen schuld, heeft laten vangen. Voordat het beeld van mijn vader - lachend met een groot glas thee, ergens in Zuid-Amerika, met een snor, zoonloos - in mijn hersenpan gaart, trekken twee handen mij uit de penibele situatie.

Ik laat het toe, gniffel wat naar mijn thee- en snorloze vader en staar richting de dijk. Plots zie ik de borden: ‘Levensgevaarlijk, drijfzand!’, met een afbeelding van een arm die nog net boven het oppervlak wuift. Dus dat zijn de metalen platen, waarvan je op de dijk alleen de achterkant aanschouwt. Bedankt he, Zeeuwse overheid, bedankt voor het achteraf aangeven van vastloopgevaar.

‘Ik heb het altijd al gedacht’ of ‘Als je nou eens dit en dat anders had gedaan.’ Mijn omgeving uit het vaak ge-noeg, op het moment dat ik vastzit in een zelfgecreëerde, netelige positie. Bij een ontplofte ruzie met een goede maat om een kleinigheid bijvoorbeeld. Achteraf is het altijd makkelijk praten. Net als de Zeeuwse waarschu-wingsborden, die midden in het gevaar het gevaar zelf aangaven. Tijdens het handelen waren de alarmeringen namelijk onzichtbaar, onherkenbaar of onleesbaar.

Ik heb dan totaal geen idee dat mijn daden of woorden leiden tot het (letterlijk of fi guurlijk) vastlopen in een pe-nibele situatie. Natuurlijk, na de tijd zie ik het wel, maar dan is het al te laat om het zelf op te lossen. De meeste mensen buigen zich vervolgens hoofdschuddend over mijn geketende lichaam, de ene ‘zie je wel’ na de andere verkondigend.

Zij doen ook alsof het te laat is. Ik zit vast in iets waar ik door eigen toedoen in beland ben en moet er zelf maar uitkomen. Terwijl juist dan - als de uitweg niet te vin-den is - niet het waarschuwende vingertje, maar een uit-gestoken hand de oplossing kan zijn. Zoals de hulp van mijn vader, die mij op het droge trok. Vanaf daar kon ik zelf verder. Want al loop je vast, het blijft los zand.

Bas Derks ziet zichzelf als een schrijvende Tarzan.

Column

VASTLOPEN

Column

geschool was een belangrijke reden om naar de Veluwe te verkassen. “Vooral ook omdat je in de zorg veel met ethische dilemma’s te maken hebt. Hoe ga ik om met iemand die niet wil eten terwijl we alles gepro-beerd hebben? Wat moet ik doen als iemand een wens heeft te sterven? Welke stappen moet je dan nemen? Het is dan be-langrijk om na te denken over hoe je daar als christen in staat. We kregen ethische lessen die je helpen bij zulke beslissingen. Niet dat de Bijbel er telkens bij-gehaald werd, maar de normen en waarden kwamen meestal wel overeen met de christenen die op de CHE zaten. Ook kon je praten met studiegenoten bij wie dezelfde vragen leefden. Dit maakt het toch iets per-soonlijker en ik kon er dan ook echt wat mee.”

“Ook op de werkvloer spelen deze dilemma’s, maar dan op een andere, concrete manier. Het is hier heel praktisch om het over iemand te hebben die in een laatste fase zit. Ook op de werkvloer zijn er verschillende meningen. Het toepassen van euthanasie bijvoorbeeld is hier mogelijk. Persoonlijk kan ik dat niet rijmen, maar anderen wel. Prima. Iedereen heeft zijn eigen grenzen, normen en waarden. Ja, het botst weleens, maar dat geeft niet. Zolang je het maar van elkaar weet en er gesprek-ken over blijft voeren.”

Pak stroopwafelsDe periode van afstuderen sprong eruit voor Dorianne. “Dat was een hele leuke tijd. Het leuke ervan vond ik om samen met een groot project bezig te zijn. Voor een langere tijd, met z’n drieën, elke dag van negen tot vijf op school. Met zijn allen bezig zijn met de laatste loodjes van de studie en elke dag onder het genot van een pak stroopwafels”.

Dat comfortabele van de stu-dietijd is nu weg. “Het is een grote overstap. Tijdens je studie weet je dat je ooit verpleegkun-dige wordt. Tijdens je werk bén je verpleegkundige. Werkzaam-heden moet je echt doen op een bepaalde manier. Je kunt niet fl ierefl uiten, dat kan gewoon echt niet. Op school wel.”

PerfectionistNiet dat ze veel aan het fl iere-fl uiten was. Dat zeker niet, in-tegendeel: ze stelde hoge eisen aan zichzelf. “Alle tijd die ik erin kon steken, stak ik erin. Als ik stage liep moest ik wel alle ziektebeelden uit mijn hoofd kennen, anders kon je immers geen goede zorg verlenen. Ik was best perfectionistisch. Bij opdrachten ging ik voor zo min mogelijk feedback. Alles moest perfect afgerond”.

“Ik denk dat veel verpleegkun-digen dat hebben, maar dat ik er qua perfectionisme wel uit-sprong.” Een ander kenmerk voor verpleegkundigen is vol-gens Dorianne de zorgzame blik op de ander. Verpleegkun-digen hebben echt een doel voor ogen, zijn betrokken en cijferen zichzelf sneller weg. “Dat zie ik ook aan de leerlin-gen die hier lopen: ze doen al-les voor de bewoner. Zieken-huizen en verpleeghuizen zijn misschien ook wel een ander wereldje. De cultuur in de zorg is heel anders dan in ‘de grote wereld’.”

“Ik zit nu twee jaar in de zorg en heb dus nog niet veel erva-ring. Collega’s die dit al twintig jaar doen, weten precies wat wel en niet werkt. Het is voor mij nog lastig wanneer ik à la minute moet handelen. Nu val ik nog terug op wat ik leerde op school of op mijn gevoel, maar wat zegt dat? Je hebt de basis, maar in de praktijk, na een jaar of vijf, krijg je het vak pas echt in de vingers. Toch blijf je leren, je leven lang.”

Zorgwereldje is geen studentenwereldje

tekst & foto simon fousert

Lees het verhaal achter de foto op pagina 27 Fotograaf: Dave de Haan

In studentenstad Coimbra gaan nieuw en vervallen hand in hand"

16 Ad Rem

Van barak tot hogeschool

tekst Hanneke van olst foto xander de rooij

60 jaar CHE

60 jaar CHE in hoogte- en dieptepunten

1954-1964Hoogtepunt: In den beginne is de Veluwe nog woest en ledig, maar op 8 mei 1950 wordt de vereniging ‘Christelijke kweekschool op de Veluwe’ opgericht. Op 1 september 1954 starten de colleges voor 65 studenten.

Dieptepunt: Tot 1958 krijgt de nieuwe school geen volledige erken-ning van de overheid omdat deze - hoe ironisch - bang is dat er te veel

onderwijzers in het land komen. Maar de initiatiefnemers zijn ide-alistisch, dus zetten ze door. Eerst moet de christelijke kweekschool ‘geadopteerd’ worden door een Utrechtse kweekschool, die ver-volgens klassen vestigt in Ede. De eerste docenten en directeur komen dan ook uit Utrecht.

1964-1974Hoogtepunt: De school verhuist in 1969 naar een gloednieuw com-plex aan de Prins Bernhardlaan, compleet met gymnastieklokaal, aula en sportterrein. Heel wat beter dan de gebouwen waar men eerst in schoolde: de consistorie van een kerk, een paar vereni-gingsgebouwtjes, een houten noodgebouw en voormalige landbouwschool.

Dieptepunt: Een nieuwe school moet natuurlijk ook een nieuwe naam krijgen. Helaas is de school zelf niet in staat om met iets goeds te komen, dus wordt er een prijsvraag uitgeschreven. Het re-sultaat: Christelijke Pedagogische Academie.

17Ad Rem 17Ad Rem

2004-2014Hoogtepunt: Eindelijk zijn we ver-

lost van die vreselijke ‘d Overkant

en in oktober 2013 wordt tegenover

het schoolgebouw een heuse campus

geopend. En we krijgen er een echte

Starbucks bij! Goed voor het hipheidge-

halte, maar slecht voor de portemonnee.

En een primeur: de eerste Starbucks in

een hogeschool.

Dieptepunt: Na acht jaar op rij (2004

- 2011) tot beste middelgrote hoge-

school van Nederland verkozen te zijn,

verliezen we het van de Gereformeerde

Hogeschool in Zwolle. De titel ‘beste

hogeschool van Nederland’ waar de

CHE zo trots op was, zal op het zestigste

verjaardagfeestje niet naast haar naam

prijken.

1974-1984Hoogtepunt: De Vijverberg ziet het levenslicht en de Christelijke Pedagogische Academie – met nog geen driehonderd studenten – wijzigt haar naam in Felua. De twee hebben dan nog niets met elkaar te maken. Pas later zullen ze fuseren. Oud-student Teus van de Lagemaat uit Lunteren kijkt tevreden terug op zijn studietijd aan Felua. “Ik kon lekker dicht bij huis studeren. Ik genoot van de lessen en opdrachten, zoals het samen-vatten van pittige boeken, maar ook van allerlei activiteiten - uiteenlopend van een studieweek over secularisatie tot het helpen van boeren wiens aardappelvelden volledig onder water stonden.”

Dan hebben de meeste studenten nu toch andere hobby’s. Een favoriete docent uit zijn tijd was meneer Tigchelaar, “die als brute legerpredikant in zijn uniform al te linkse studenten shockeerde”.

Dieptepunt: Bijna hadden we met z’n allen in Er-melo gewoond en was Ermelo misschien wel die christelijke semi-studentenstad geweest. Op zoek naar een nieuwe groeiplek heeft de school Ermelo op het oog, maar op het laatste moment wordt het toch Ede. Alsof dat beter is: de nieuwe locatie is een afgekeurde lagere school, ofwel een barak met een lekkend dak en urinoirs op jongenshoogte.

1984-1994Hoogtepunt: Hoog bezoek in september 1992: prinses Margriet opent het nieuwe pand van de Vijverberg aan de Oude Kerkweg. Kos-tenplaatje van het nieuwe onderkomen: tien miljoen gulden. Maar dan heb je ook wat, want vanaf dit jaar zitten alle opleidingen onder één dak. Voor de leerlingen een grote verandering, bijvoorbeeld voor Coby Bikker-de Fijter. “Het kantoorgebouw aan de Galvanistraat was niet zo ‘socio’, meer zakelijk, maar toch oké. Onze diplo-mering was in het nieuwe gebouw, oef, wat was dat groot!” In de jaren tachtig waren docenten overijverig, herinnert Peter Blokhuis zich. “Zo was daar docent B. die in de kerstvakantie zit-ting hield in het restaurant van Utrecht CS om met studenten hun scriptie te bespreken. Over honorering hoorde je in die tijd niemand.” Tja, wie zou die geheimzinnige docent B. toch zijn?

Dieptepunt: In 1994 vinden Felua en De Vijverberg elkaar eindelijk, wat eigenlijk een hoogtepunt is, maar de wijze waarop is toch echt een dieptepunt. Er gaan veel moeizame gesprek-ken aan de fusie vooraf. Fuseren moet wel, want Den Haag wil graag grootschaligere scholen zien. Uiteindelijk vinden de twee scholen een bindingsmiddel - de christelijke identiteit - en fuseren. Bij gebrek aan een betere naam wordt de nieuwe school De Vijverberg/Felua genoemd, en dit mogen we toch wel weer een dieptepunt noemen.

1994-2004Hoogtepunt: De heer F.C. Moree, die in deze periode in het bestuur en de Raad van Toezicht zat, noemt het een hoogte-punt dat mensen uit de breedte van de gereformeerde gezindte samenwerken om de CHE tot een goed lopend project te krijgen. ‘Duh’, zeggen we nu, maar in die tijd was het nogal ongebruikelijk dat verschillende kerkelijke gezindten samenwerkten. Later komt ook de hulp vanuit evangelische hoek.

Dieptepunt: Hoewel de school al sinds 1997 de naam Christelijke Hogeschool Ede draagt, wordt deze pas sinds 2004 gebruikt.

Van barak tot hogeschool

18 Ad Rem

VASTHOUDEND

LOSLATEN

Ik schrijf deze column op Goede Vrijdag, een ongelofelijk beste dag. Jezus is voor mij de personifi catie van Los & Vast. Een man, die…• met vaste hand een missie volgt en tegelijk liefde, vrijheid en ruimte bracht;• meer los dan vast met tradities dealde; • de vaste aanhang parkeerde en passeerde en mannen en vrouwen van losse zeden opzocht;• vernieuwing en groei bracht opdat wij vrucht los zouden laten;• aan het kruis vasthoudend voor de wereld leed en bereid was zijn leven los te laten;• aards leven verruilde voor een vaste plek naast Zijn Vader.

En ik vraag me af... Lijken wij een beetje op die Jezus? Heb-ben wij diezelfde mix van vasthoudendheid en loslaten? Inderdaad, een nogal suggestieve en retorische vraag. Een paar observaties en bedenkingen over de christenen die ik op de CHE tref.• Sommigen houden vast aan een omissie. Ze lopen in de voetsporen van het voorgeslacht maar ze hebben geen enkel richtingsbenul.• Sommigen vervloeken de soa’s van de losse contacten maar hechten aan de toa’s (tekstueel onoverdraagbare aandoenin-gen) van de Statenvertaling.• Een grote deelpopulatie leeft in compartimenten waarbij ze soms (thuis, zondag, gebedskring) vasthouden aan grootse waarden en tradities en op andere plekken losgaan (schijnt ook traditie te zijn).• Velen vieren de vrijheid maar hebben niet door dat ze vrij-blijvendheid bedoelen. • Velen geloven à la het ‘Thuisbezorgmodel’ waarbij individu-eel leuk gemak en lekker genot leidend zijn.

Is het echt zo erg? Nou nee, waarschijnlijk erger. Ik vraag me soms echt af waar Jezus voor gestorven is. En toch doe ik daarmee mijn broers en zussen en belangrijker: Jezus zelf, onrecht. Hij werkt in mensen. Ik zie dan ook prachtige dingen:• Studenten die discipelschapstrainingen opzetten.• Studenten die net als Jezus omzien naar verguisden, ver-gruisden en vergrijsden.• Een schoolleiding die het niveau aan geestelijke vorming op de CHE wil verhogen.• Jongeren die graag meedoen met clubs als Dien je Stad.• Broers en zussen die vrucht dragen.En waardoor dan? Ze houden zich vast aan het feit dat Jezus ze losgelaten heeft in de wereld. Die opdracht uit Mattheüs 28 geeft richting en rust.

Jan Lok is docent aan de academie M&O en schrijft prikkelende inhouden

Gastcolumn

VASTHOUDEND

LOSLATEN

waargemaakt.wordpress.com

19Ad Rem

Grensverleggend

Afstuderen in Zuid-Korea tekst Charlotte de groot foto´s dorith van der meij

Voor vier maanden vertrok communicatiestudent Dorith van der Meij samen met haar klasgenootje Karin van den Heuvel naar Zuid-Korea om daar af te studeren. Met een bucketlist, goedgevulde koff er en fotocamera gingen ze

naar het land met een groepscultuur en hoog prestatieniveau.

Hoe kwam je op het idee om in Zuid-Korea af te studeren?“Al sinds de middelbare school wilde ik heel graag eens voor een langere pe-riode naar het buitenland. In eerste instantie zocht ik naar mogelijkheden in Italië en Spanje, iets binnen Europa. Maar school heeft vrij weinig opties voor communicatiestudenten, dus zijn we via de M&O-academie deze universiteit in Zuid-Korea binnen gerold. Iets compleet anders, maar wel uitdagend en leuk!”

Wat vind je van het eten daar?“Vreselijk! Ik ben echt te Hollands om aan het eten te wennen. Bijna alles is spicy. En zelfs wat zij niet echt pittig noemen, vinden wij al behoorlijk vlammend. Gelukkig serveren ze ook wel eens kip met rijst of soepjes. Ik ben wel fan van de noedels, die zijn erg lekker, vooral als je het op de traditionele markten eet.”

Hoe communiceren jullie met Zuid-Koreanen?“Met Zuid-Koreanen die het durven spreken we Engels. Ze leren het gewoon vanaf de basisschool, net als wij. Maar ook al zijn ze goed in het lezen en schrijven, Koreanen die niet naar het buitenland zijn geweest, zijn vaak te verlegen of te onzeker om Engels te praten. Ze vinden het eng en zijn bang dat het niet perfect klinkt. Als ze iets niet perfect kunnen dan doen ze het liever niet. Gelukkig zijn er ook veel Koreanen die wel naar het buitenland zijn geweest en die het dus wel proberen.”

Wat zijn de verschillen qua onderwijs?“Koreanen studeren echt heel hard. Ze zijn onwijs goed in stampen en in-formatie opslaan maar soms ontbreekt het aan echt waardevolle kennis. Het inzicht, verbanden leggen en dergelijke zijn dingen die ze niet goed kunnen. Daarom is het goed dat er Amerikaanse professoren op de universiteit zijn die hen hierover kunnen leren. Koreanen zijn geobsedeerd met het halen van A’s en A+-en (hoogste cijfers). Als je in Korea een C zou halen, wat ongeveer een 7 is, betekent dat heel hard falen. Ouders willen ook het liefst dat hun kind advocaat, ingenieur, dokter of professor wordt. Vaak kiezen studenten daarom ook studies die helemaal niet bij ze passen.”

Wat voor leuke dingen heb je tot nu toe allemaal gedaan?“Op de eerste zonnige dag van de maand hadden we het Holi Colourfesti-val waar iedereen verf in verschillende kleuren op elkaar gooit en je op het strand met elkaar danst op muziek. Het was heerlijk; een perfect begin van de lente. Het weekend daarna gingen we met een Koreaanse vriendin naar het huis van haar familie in Daegu, zo’n anderhalf uur verderop met de bus. De mensen in Zuid-Korea zijn zo gastvrij. We hebben ontzettend veel gedaan dat weekend. Op mijn verjaardag hadden meiden van de campus als verassing cake met kaarsjes voor mij gehaald.”

Wil je meer weten over Doriths cultuurshock en haar bucketlist lezen of meer foto’s bekijken? Check dan haar blog: www.timeforwanderlust.word-press.com

DorithKarin

Jan Lok is docent aan de academie M&O en schrijft prikkelende inhouden

Gastcolumn

20 Ad Rem

Burenpluktuin: nieuwste snufje voor campusbewoners

tekst evita Bloemheuvel foto eline lieftink

Sommige mensen dromen ervan: een gezellige bu-rendag. Met barbecue, lekker wijntje en ondertussen

wat sociaal doen tegen de buren. Maar wat nou als deze ‘gezellige’ buren er niet zijn? Gewoonweg

omdat je ze niet kent en je ze hooguit drie keer per jaar tegenkomt op straat?

Zo denkt Wilma Muns, een inwoonster van de Reehorsterweg in Ede, ook. Wilma probeert hier en daar een praatje te maken met haar buren. Maar echt dat ouderwetse gezellige contact, nee, dat is er dus niet echt. Dat moet anders, vindt ze. Zeker nu de campus groter wordt en er steeds meer gezel-lige studenten komen wonen. Door de bouw van de campus is er wat meer ruimte achter haar huis vrijgekomen en beginnen de eerste ideeën op te borrelen. “Ik zag dat en had meteen zoiets van ‘we zouden echt eens wat met die verloren plekjes moeten doen’”, vertelt Wilma.

Interview

21Ad Rem

VRIJHEID ALS KEUZE

Joanne Karkdijk ziet schrijven als haar manier van leven.

Column

Samen met haar man Wouter Kappers en wat enthousiaste buren gaat ze om de tafel zitten. Ze legt haar plannen voor. Langzaam beginnen de ideeën vorm te krijgen. De inwoners van de Reehorsterweg willen een ‘burenpluktuin’ beginnen. Door een burenpluktuin zouden de bu-ren meer met elkaar in contact komen. “Iets sociaals en iets gezelligs,” noemt Wilma de tuin.

Het planDe plan is dat er een pluktuin komt achter de huizen van de Reehor-sterweg en dat deze tuin grenst aan de campus. In de tuin kan je ver-schillende soorten fruit en kruiden vinden. Het plan is dat iedereen hier een kleine bijdrage aan gaat leveren, met als gevolg dat je hier mag komen ‘plukken’.

De gemeente Ede is helemaal enthousiast over de burenpluktuin. Wijkbeheer Ede heeft geholpen om wat grond beschikbaar te stellen. Ook het Oranje Fonds wil een rol spelen in het miniproject door een subsidie te geven.

In 2013 is de basis gelegd. Binnenkort kun je er al bramen, druiven, frambozen, appels en met een beetje mazzel een peer plukken. Het ko-mende jaar wil Wilma de tuin uitbreiden met aardbeien en verschil-lende kruiden. Ook in haar eigen tuin is al een moestuintje te vinden.

Burendag Afgelopen jaar is er een eerste burendag georganiseerd. Helaas kwam er geen studenten opdagen. Wellicht door alle verhuisklusjes en om-dat het op een zaterdag was. Maar Wilma is niet uit het veld geslagen en gaat de komende maanden weer een nieuwe poging wagen. Ze gaat opnieuw een burendag organiseren en hoopt dat er deze keer ook wat gezellige studenten aanwezig zijn.

Ben jij als campusbewoners nieuwsgierig geworden? Ga dan gerust eens langs bij jullie enthousiaste buren. Ze staan te popelen om jullie te ontmoeten! En ja, een lekkere peer uit de achtertuin plukken, wie wil dat nou niet?

Los en vast. Duidelijker kan de omschrijving niet van mijn leven toen en nu. ‘Toen’ is nu twee maanden geleden. Ik zat hartstikke vast. Gebonden en afhanke-lijk. Kortom: verslaafd. Het duurde vijf jaar. Geen dag zonder m’n geliefde sigaretje. Iedere pauze stak ik er één op: even ontspannen.

Eigenlijk hield ik er helemaal niet van. Ik raakte hem elke dag meer beu en wilde dat ik zonder de sigaret kon. Maar ja, welke verslaafde wil dat niet? Iedereen kent hem wel: de roker die, terwijl hij nog een trekje neemt, vertelt dat hij écht gaat stoppen. Alleen nog niet vandaag. Pas als hij weer in een rustige periode zit probeert hij het waarschijnlijk. Ik schatte m’n kansen sowieso niet hoog in, omdat ik al vaker korte periodes gestopt was.

Totdat ik over het boek van Allen Carr hoorde. Het zou je psychische verslaving afbreken en je zou nooit meer roken nadat je het boek uit hebt. Succesverhalen wer-den aangevoerd als bewijsmateriaal. Bijvoorbeeld over nicotinejunkies die door dit boek besloten af te kicken in het ziekenhuis. Als zij het konden, moet het voor jou toch ook mogelijk zijn? Ik besloot het te proberen. Mijn vader was zo blij met dit besluit dat hij het boek maar meteen voor me kocht. Nu kon ik niet meer terug. Ik zat eraan vast, om los te komen.

Allen beloofde me in de inleiding dat ik straks op-gelucht zou zijn dat ik nooit meer hoefde te roken. En meneer Carr kreeg nog gelijk ook. Na het laatste hoofdstuk ging ik naar buiten en stak ik heel bewust mijn laatste op. Ik prentte me goed het gevoel in van de rook die ik mijn longen inzoog. Ik was me meer dan ooit bewust van de gifstoffen en de vieze geur. Toen maakte ik mijn laatste sigaret uit en gooide hem de container in, inclusief aansteker, asbak en de overge-bleven sigaretten.

De dagen erna waren zwaar. Niet alleen voor mij, maar zeker ook voor de mensen om me heen. Nu ben ik twee maanden verder. Eindelijk niet meer afhankelijk. Want dát was wat me stoorde: dat ik niet ontspande of presteerde zonder sigaret. Dat ik nicotine nodig had om met problemen om te gaan. Eindelijk heb ik hier-mee gebroken en kwam ik los uit deze keten. Presteren en ontspannen, het lukt gewoon, maar nu op eigen kracht. Vrijheid, in mijn geval een keuze. Daar wil ik wel aan vastzitten!

Als buren moeten we echt eens wat met die verloren plekjes doen

22 Ad Rem

Interview

23Ad Rem

Waardeloze wifi en scheurende muren in splinternieuwe

studentenkamers

Achtergrond

De kenniscampus, het prestigieuze paradepaardje van studentenhuisvester Idealis, begint zijn eerste barsten te vertonen. Achter de façade van de toekomstbestendige

studentenflats 2.0 gaan mankementen schuil. Scheuren in de muren, de internetver-binding die er constant uitligt en een niet functionerend belsysteem.

tekst Hendriëlle de Groot foto’s xander de rooij en dave de haan

Het is kwart over acht en mijn huisgenoot Nienke en ik hebben ons op de bank geïnstalleerd met fleeceplaid, pantoffels en een theepot, om ons favoriete tv-programma Wie is de Mol? te kijken. Maar op het moment suprême, als de begintune van het kijkcijferkanon door de geluidsboxen van de laptop schalt, laat wifi ons weer eens in de steek. “Nee! Dit ga je niet menen!”

Gelukkig is de CHE vlakbij en tot 22.00 uur open. Gewapend met de waterkoker, theezakjes en een fleeceplaid lopen we door de stromende regen naar het gebouw, een baken in nood. Weer en wind, niets kan ons tegenhouden.

In dit voorbeeld gaat het ‘slechts’ om een tv-programma, maar het is onvoorstelbaar wat je nog meer kunt missen als het internet eruit ligt: deadlines voor het inleveren van portfolio’s en es-says; sociale contacten via Whatsapp, Facebook of e-mail. “Het internet via wifi ligt er vaak uit”, zegt Deborah van Heijgen (foto). “Een huisgenootje van mij gebruikt een kabel en dat werkt wel beter, maar ik wil niet vastzitten aan mijn bureau. Als het internet uitvalt, zetten we meestal het kastje even aan en uit, maar dat werkt niet altijd.” En dat is niet het enige ongemak waar de SPH-studente mee te maken heeft. “De kraan in de keuken zit los. Er is laatst een monteur langs geweest, maar twee dagen later zat de kraan alweer los. Zelf pro-beer ik hem af en toe ook vast te draaien, maar dan gaat ie toch weer loszitten.”

KrimpscheurenRegelmatig staan mensen tevergeefs voor de deur van de campus te wachten, omdat de bel het niet doet. En dan zijn er nog de scheuren die je niet zou verwachten in je nieuwe huis. Van de ene op de andere dag zaten er scheuren in de muren van het appartement van Sietze Stelpstra, student Be-drijfskunde (foto inhoudsopgave), en zijn huisge-noten. “Ze zitten door het hele huis. Zelfs één van het plafond tot aan de grond”, vertelt hij. “Idealis is al meerdere keren wezen kijken, maar doet het

af als krimpscheuren. Ze zeggen dat we nog een winter moeten afwachten of het erger wordt.”

Ook andere studenten klagen over scheuren in de muren van hun gloednieuwe woning. De meeste daarvan zijn waarschijnlijk veroorzaakt door de heiwerkzaamheden bij de CHE, maar som-mige studenten menen dat ze voor die tijd al zijn ontstaan. Toch regent het nog geen klachten bij Idealis. Reinier Zoutendijk is een van de eerste bewoners die een klacht heeft ingediend. “Ik heb met ze afgesproken dat ze het repareren als ik hier wegga, maar ik krijg er geen schadevergoeding voor.”

Hoe zit het precies? Moeten de bewoners vrezen voor instortingsgevaar of zijn de scheuren alleen een zichtbare ergernis? “Krimpscheuren komen wel vaker voor bij nieuwbouwprojecten. Dat is vervelend, maar absoluut niet verontrustend. De meeste scheuren zijn al ontstaan voor de heiwerk-zaamheden, maar zijn mogelijk vergroot door het heien”, legt Corina van Dijk, woordvoerder van Idealis, uit. “Woonstede heeft geconstateerd dat er met de constructie niets aan de hand is.”

BehangenJan Hoogers, directeur van een bouwkundig

adviesbureau, bevestigt dat de krimpscheuren een normaal verschijnsel zijn bij nieuwbouw. “Tot an-derhalf jaar na de bouw kunnen er krimpscheu-ren verschijnen. Na het stukadoren zijn de muren nog vochtig. Als je dan de verwarming open-draait, kunnen de muren iets inkrimpen, met scheuren tot gevolg.” Studenten die zich daar echt aan storen raadt hij aan erover heen te behangen en vervolgens te sausen. “Pas als de buitenmuren gaan inscheuren is er echt iets aan de hand.”

Idealis heeft besloten om de krimpscheuren niet te repareren, omdat de kans erg groot is dat er nieuwe ontstaan. Verder heeft de stichting bewo-ners per e-mail gevraagd om contact op te nemen als ze schade hebben. “Bij nieuwe meldingen gaan we de situatie ter plekke bekijken. We beoordelen dan welke maatregelen noodzakelijk zijn”, aldus Van Dijk.

En wat gaat Idealis doen aan de haperende inter-netverbinding? “De problemen met de internet-verbinding worden binnenkort opgelost”, belooft Van Dijk. “We hebben dit al diverse keren aange-kaart bij UPC. Om dit probleem op te lossen, gaat UPC nieuwe routers plaatsen. De oplossing is al op beperkte schaal uitgetest en dat werkt prima.”

24 Ad Rem

“Ik zit in de hal van het gemeentehuis en zie iedereen kijken: jonge vader, leuk, komt aangifte doen. Zo kijkt ook de ambtenaar van de burgerlijke stand, tot het opeens tot hem doordringt wat ik zeg. Het duurt even voor hij zich hervonden heeft en namens de dienst Bestuursondersteuning verlof verleent tot begraven/verbranding van het lijk van: Evy Elise. Geboren op 07-03-1996, overleden op 07-06-1996.”

Donderdagmiddagdochter is het verhaal van Stevo Akkerman (journalist bij Trouw) en zijn vrouw Maria, waarin het draait om bovengenoemd fragment. Over het korte leven en sterven van dochter Evy. Het moment dat logischerwijs hard aan komt en dat ook de nodige gevolgen heeft. Akkerman loopt vast. In zichzelf, in zijn Gereformeerd vrijgemaakte opvoeding, in zijn relatie en in zijn geloof. Maar waar Akkerman vastloopt, vindt zijn vrouw haar heil in de charismatische Pinkstergemeente. Iets wat de spanning tussen de twee behoorlijk opvoert en waarvan de schrijver zegt: “Natuurlijk mag ze zelf weten wat ze gelooft. Maar niet dit.”

Donderdagmiddagdochter is een aangrijpend boek waarin je wordt meegezogen in de gedachten en de zoektocht van de schrijver, waar hij kwetsbaar is en geen blad voor de mond neemt. Zonder meer zware kost, maar wel een eerlijk verhaal dat indruk maakt en tot nadenken zet. Een aanrader voor een ieder. Gelovig of ongelovig. Gelukkig of ongelukkig.

De 36-jarige Amerikaanse zanger Shawn McDonalds gebruikte in zijn tienerjaren drugs en dealde heel wat af. Toen hij twintig werd, was zijn kracht om te leven op en schreeuwde hij het uit naar God. Vanaf dat moment begon zijn leven opnieuw en zette hij zijn muzikale talenten in om over zijn geloof te vertellen. Dat is precies wat hij vandaag nog steeds doet met de nieuwste crea-ties verzameld op ‘We Are Brave’.

Het album kwam uit op 15 april. Het begint lekker strak en stoer. Shawn pakt je in met de titeltrack en stoppen met luisteren is geen optie. Het tweede liedje ‘The End Of The Day’ vertelt ons dat hij ernaar verlangt om puur te zijn. Die afwisseling tussen strak en gevoelig is er constant op deze nieuwe schijf. Het past perfect bij zijn stoppelbaardlook.

De kracht van deze zanger is tegelijkertijd zijn zwakte: je weet wat je van Shawn verwacht, maar buiten zijn comfortzone treedt hij niet met deze plaat. De worshiptrack ‘Flower In The Snow’ ligt op het randje van die zone. Wat een fantastisch geluid combi-neert hij daar met een boodschap over hemelse liefde.

Shawn pakt je in, duwt je weg, maar krijgt je terug. ‘We Are Bra-ve’ is het checken waard.

Recensies

Stevo Akkerman - Donderdagmiddagdochter

Simon Fousert

Schrijft en inter-viewt, verbaast zich graag, verwondert zich nog liever.

Shawn McDonald – We Are Brave

Martine ten Klooster

Dol op muziek en radio DJ bij BEAM. Houdt van rock/pop met in-houd.

25Ad Rem

Bijbelse Hollywoodfi lms hebben al een aantal jaar niet echt meer ge-scoord. Darren Aronofsky, bekend van meesterwerken als Th e Wrestler en Black Swan, probeert met Noah de ban te breken.

Aronofsky blijft in Noah redelijk trouw aan het Oude Testament. Al gebruikt hij de nodige drama, fantasie en visuele fl air om het verhaal ook voor seculier publiek aantrekkelijk te maken. Er is tussendoor zelfs ruimte voor een ecologische boodschap. De visuele fl air mag er zijn. De zondvloed is geweldig in beeld gebracht en de visioenen van Noah (prachtrol van Russell Crowe) zijn schitterend. De uiteindelijke slag om de ark, waarbij de tragische schurk Tubal-cain (Ray Winstone) een leger zondaars aanvoert tegen Noah, is spectaculair.

Tussendoor brengt Aronofsky tevens de schepping in beeld, waar hij een interessante en fraaie combinatie maakt van Genesis en het Darwinisme. Na al dat spektakel is het jammer dat de fi lm in de tweede helft wat in elkaar lijkt te zakken. Aronofsky komt dichter op de huid bij Noah en zijn gezin en haalt het tempo uit de fi lm. Het lukt hem maar half om de wrijving tussen familie en geloof voelbaar te maken. Vooral vanwege de houterige dialogen en de tempowisselingen. Gelukkig is het acteerwerk sterk genoeg om te blijven boeien. Naast Crowe spelen ook Jennifer Connelly en Emma Watson (Naameh en Ila) verdienstelijk. Anthony Hopkins heeft als Methuselah een leuke bijrol.

Aronofsky’s Noah is een interessant project en vanwege het acteerwerk en de speciale eff ecten een bezoek waard. Al haalt de fi lm het qua niveau niet bij meesterwerken als Black Swan.

UitagendaUitagenda

Noah – Darren Aronofsky

Tips voor de zomervakantie

Actieve jongerenreis ItaliëActieve jongerenreis Italië tussen juli en augustus. Programma in het kort: wijnproeverij, Aquarpark Canevaworld, mountainbiken, raft en, downhill mountainbiken, excursie in Trento, twee keer bezoek aan discotheek. Kijk op www.simi-reizen.nl/italie/italie-actieve-reis

ZomercursussenBetaalbare zomercursussen om een taal te leren of leren te verbete-ren. Kijk op www.plustaalreizen.nl/taalcursus-volwassenen

KloosterAltijd al de sfeer in een klooster willen meemaken? Er zijn speciale programma’s. Kijk op www.kloosterhuissen.nl/jongeren-en-studen-ten/agendajongeren.php

RondtrekkenWil je goedkoop rondtrekken door Nederland? Kijk eens op deze hostelsites: Stayokey.com, Hostelword.com, rugzaktrips.nl.

Concerten in de zomerOpwekkingOpwekking 2014 is van 6 t/m 9 juni op het evenemententerrein van Walibi Holland in Biddinghuizen. Wees er snel bij als je een kampeerplek wil huren. Kijk op www.opwekking.nl

EO-JongerendagDe EO-Jongerendag wordt gehouden op 14 juni in het Gelredome in Arnhem. Kijk op www.eojd.nl

Concert at SEAConcert at SEA vindt plaats op 27 en 28 juni op de Brouwersdam in Zeeland. Kijk op www.concertatsea.nl

Robeco Summer NightsRobeco Summer Nights: twee zomermaanden lang klassiek, jazz en pop in het Concert Gebouw in Amsterdam. Van La Traviata tot West Side Story van Ludovico Einaudi tot Afrikaanse jeugdorkesten. Kijk op www.concertgebouw.nl

North Sea Jazz FestivalHet North Sea Jazz Festival vindt plaats op 11, 12 en 13 juli in Ahoy Rotterdam. Kijk op www.northseajazz.com

Robin Hazeleger

Kijkt met de pen. Van geweld tot liefde, van bloed tot seks. Westers het liefst met spaghetti.

Shawn McDonald – We Are Brave

26 Ad Rem26 Ad Rem

Ilses creatieve maaltijdZe kookt zonder pakjes en zakjes en dus met minder e-nummers, zout en suiker. Het is goedkoper en ook nog eens gezonder. Het klinkt bijna te mooi voor woorden, om jaloers op te worden. We hebben

het over Ilse Maas, derdejaarsstudent journalistiek.

tekst charlotte de groot foto’s eline lieftink en dave de haan

“Ik kook nu vier jaar zonder pakjes en zakjes. Op mijn zestiende kreeg ik samen met mijn moeder interesse voor gezond eten. Toen zijn we ons samen gaan inlezen, het internet gaan afspeuren en kookboeken doorbladeren.” Ilse eet daarom ook maar twee keer in de week vis of vlees. “Ik eet vaak vegetarisch, want dan kun je veel creatiever eten. Als je vlees eet, maak je snel iets met aardappels en groente. Nu kun je veel meer kanten op.”

“Mijn vriend houdt ook van koken. Dus als we bij elkaar zijn dan koken we samen iets zonder pakjes”, vertelt Ilse. Is

dat niet veel duurder omdat je veel meer producten gebruikt? Volgens Ilse niet: “Ik gebruik allemaal onbewerkte producten en deze zijn in verhouding goedkoper dan bewerkte producten.”

Nadat ik mijn laatste hap heb doorgeslikt kan ik zeker beamen dat het eten erg lekker en bijzonder is. Je staat wel even in de keuken, maar dan heb je ook wat. Ik zou zeggen ‘nodig wat vrienden uit en reserveer een uur in de keuken’. Hieronder vind je het recept over falafelballetjes met tzatziki en een couscoussalade.

Griekse Tzatziki

- 500 ml Griekse volvette yoghurt (echt dikke yoghurt)- 1 komkommer- 2 a 3 teentjes knofl ook,- 1 eetlepel dille (gedroogd)- 1/2 citroen- olijfolie- peper- zout.

Rasp de komkommer boven de zeef/fi jne ver-giet. Laat de komkommer goed uitlekken. Om dit te versnellen kun je het beste met een vork de komkommerreepjes tegen de wand van hetvergiet of de zeef aandrukken om

Charlottes Creative Cooking

Griekse Tzatziki

Ilses creatieve maaltijdZe kookt zonder pakjes en zakjes en dus met minder e-nummers, zout en suiker. Het is goedkoper en ook nog eens gezonder. Het klinkt bijna te mooi voor woorden, om jaloers op te worden. We hebben

het over Ilse Maas, derdejaarsstudent journalistiek.

tekst charlotte de groot foto’s eline lieftink en dave de haan

producten gebruikt? Volgens Ilse niet: “Ik

en deze zijn in verhouding goedkoper dan

Nadat ik mijn laatste hap heb doorgeslikt

reserveer een uur in de keuken’. Hieronder vind je het recept over falafelballetjes met

Charlotte houdt van het eten uit pak-jes, maar vindt een pakjes-maaltijd na het interview met Ilse toch een stuk min-der lekker.

Recept voor 4 personen

Falafelballetjes- 500 gram gekweekte kikkererwten

- 2 sjalotten- 1 lente-uitje- 2 teentjes knofl ook

- 1 theelepel komijnpoeder

- 2 zakjes bakpoeder (32 gram)

- 1-2 theelepel citroensap

- 1 theelepel chilipoeder

- zout- 4 eetlepel peterselie

- 3 eetlepel koriander

- olijfolie- tahina (sesamsaus).

Snipper de sjalotten en het lente-uitje,

snijd de peterselie en koriander en pers de

knofl ook. Neem de kikkererwten (laat wat

weekvocht achter) en meng deze met de sja-

lotten, het lente-uitje, knofl ook, komijnpoe-

der, chilipoeder en zout. Voeg nu bakpoeder,

citroensap en wat weekvocht toe en meng

dit tot een dikke pasta. Doe er dan koriander

en peterselie bij en laat het dan een half uur

staan. Maak dan van de pasta platte balletjes

(ter grote van een walnoot). Bak daarna de

balletjes in vijf minuten goudbruin in een

koekenpan met een beetje olijfolie. Laat deze

uitlekken op een stuk keukenpapier en giet

er tahina overheen. Omdat de falafelballetjes

best heet zijn, eet je deze samen met Griekse

tzatziki.

het grootste vocht eruit te drukken. Doe de yoghurt in een mengkom en knijp 2 à 3 teentjes knofl ook boven de yoghurt uit. Voeg een eetlepel olijfolie toe. Strooi een eetlepel gedroogde dille uit over het mengsel. Voeg tot slot het sap van een halve citroen toe (denk om de pitjes) en als laatste meng je de uitgelekte komkommer door het yoghurtmengsel. Meng het geheel tot een mooie massa. Voeg naar smaak zout en peper toe. Laat de Tzatziki minimaal een aantal uur opstijven in de koelkast. Hierdoor trekken ook de diverse smaken beter in de Tzatziki.

Meng voor de salade: - 300 gram couscous- 2 handjes met rucola- pesto

- komkommer- 4 tomaten- rode paprika- groene olijven.

27Ad Rem

Achter de schermen

Belevenissen van de redactie

Dave de Haan (fotograaf) = Hartpagina

Geen nieuwbouwwijken, geen gebouwen tegen de vlakte en niets in de trant van rijtjeshuizen of appartementencomplexen die parallel staan van elkaar. Nieuw tegenover vervallen lijken hand in hand te gaan.

Er lijkt geen logica te zitten in de architectuur van Coïmbra, dé studentenstad van Portugal. Toch lijken de bewoners er niet om te geven en zijn de studenten trots om in deze stad te wonen, te le-ren en te leven. En juist dat siert de stad.

Bas Derks - Columnist

Ik schrijf her en der een tekstje, fi lm zus en zo een mensje, doe hier en daar een dansje. En dat allemaal tijdens het laatste jaar journalistiek, ove-rigens mijn derde jaar op het christelijke mini-hogeschooltje. Hiervoor vwo gedaan en dan bestaat er ergens een stoffi ge regeling dat je een jaar later mag beginnen. Studeer daarom nu af met een documentaire over ‘Geluk’. Wat niet allemaal zo rooskleurig is als het klinkt. Te veel met een positief gevoel bezig zijn zorgt namelijk ook voor negatieve gevoelens. Net zoals GPW’ers niet vier jaar non-stop lovend over het geloof zijn.

Zelf ben ik nog wel een groe-ne, verheerlijkende christen. Anderhalf jaar geleden God gevonden, iets te lang verhaal voor duizend tekens. Beter voor bij een glas rooibosthee of een bak yoghurt. Roep maar een datum! En tja, het bestaan op dit aardbolletje is en blijft een feeërieke fuif, dus laten we bizarre bewegingen maken op de maat van een willekeurig wiebelmuziekje.

Hanneke van Olst - 60 jaar CHE

De laatste Ad Rem van dit jaar en mijn laatste Ad Rem als schrijver. Niet als lezer hoor, uiteraard. Het laatste artikel dat ik mocht schrijven was een heel leuk artikel: zes hoogtepunten en zes dieptepunten van zes decennia CHE.

Gewoon een avondje googelen dacht ik, maar dat viel tegen. Lekker in het zonnetje oud-bestuursleden bellen was bijvoorbeeld zo’n dingetje. Even vergeten dat die mensen ondertussen zo oud als de weg naar Rome zijn, ik nogal snel praat en ze niet doen aan moderne snufj es zoals e-mail. En dan de geschiedenis van de CHE, die bleek twintig keer zo ingewikkeld dan ik dacht. Dankzij het uitgebreide archief van het Reformatorisch Dagblad lukte het gelukkig redelijk. Maar smeuïge feitjes, die zijn lastiger te vinden. Credits naar de pr-afdeling van onze aller CHE! Tot ziens CHE, doei schoolkrant.

HoofdredactieLisa MiddelkoopAnne Vader

EindredactieSophie HolRuth van der KolkJoël Oosterhagen

RedactieSimon FousertCharlotte de GrootHendriëlle de GrootReinier HuismanLennart de JongNienke Leendertse

Hanneke van OlstGioia TolmeijerKenneth Watson

FotografenDave de HaanEline Lieft inkXander de Rooij

OpmaakredactieSanna de BoerDebora Post

AcquisitieMartin Bal Dana Boot

ColofonHet verhaal achter de foto op pagina 14-15

28 Ad Rem

Je ziet vaak mensen van rond de zestig jaar die in hun tweede jeugd leven. Op die leeftijd verwacht je eerder dat het uitge-leefde mensen zijn, maar zij zijn ontzet-tend fris en fruitig. Een goede sportschool, een dieetje er tegenaan, fris kleurtje in het haar, een jeugdige garderobe en een facelift - in het uiterste geval - doen won-deren. Ze genieten van het leven alsof ze nog twintiger zijn. Ik blijf dat een intrige-rend fenomeen vinden. Ergens bewonder ik die mensen. Waar halen ze de energie vandaan? Tegelijkertijd vind ik ze grappig en aandoenlijk.

Ik vraag me altijd serieus af wat ze te verbergen hebben. Waarom zou je zo extreem jong doen, terwijl je in werkelijk-heid het einde nadert? Trouwens, ze zijn niet de enigen die zichzelf en anderen proberen te overtreffen. Kijk naar studen-ten, of naar dertigers of naar welk mens dan ook. Iedereen wil perfect zijn. Vooral aan de buitenkant. Het draait om jong en slank zijn, om gezondheid, kledingstijl, status, kwaliteiten en succes. Voeg geloof ook gerust aan het rijtje toe. Daar kun je jezelf leuk mee opdirken.Ik begrijp het werkelijk niet. Waarom lijkt iedereen steeds perfecter terwijl de feiten gewoon keihard zeggen dat het steeds slechter gaat? Het aantal burn-outs stijgt explosief, de zorgkosten lopen uit de hand, we krijgen steeds meer borderline, autisme, ADHD en het aantal suïcides

neemt hand over hand toe. Deze opsomming is nog maar een greep uit de achteruitgangscol-lectie.

Ik weet dat ik het niet mag zeggen. We willen niet geconfronteerd worden met ellende en gebreken. Het haalt ons uit de droom. We photoshoppen totdat alles er weer aardig uitziet. Terwijl we mijmeren over onze goede eigenschappen, gezondheid en nieukleding, over groot geloof en andere idealen sluiten we onze ogen voor de realiteit: leegte en ellende

Al dat geplamuur is een bewijs dat het slecht met ons gaat. Hoe mooier we de buitenkant maken des te meer er te verbergen valt. Net als bij de priesters in de Rooms-Katholieke Kerk. Nee, ik maak hen niet zwart en ik wil geen ellende oprakelen. Zij deden wat jij en ik in die situatie wellicht ook zouden doen. Ik wil alleen maar bewijzen hoeveel narigheid er achter het masker van de uitgestreken smoeltjes kan schuilen.

Laten we stoppen met de schone schijn ophouden. Zestigjarige, priester of stu-dent; het maakt niet uit. Stop met perfect doen. Stop met naar de ander wijzen, maar kijk bij jezelf naar binnen. Rol de steen van je witgepleisterde graf en kom naar buiten. Hoe langer je wacht, des te moeilijker het wordt. Het geeft niet dat de spinnenwebben in je haar zitten en dat er lijkvlekken in je gezicht zitten. Ik zie het sowieso niet, want ik heb een balk in mijn oog.

Witgepleisterd grafDe galspuwer

tekst lennart de jong foto eline lieftink

Al dat geplamuur is een bewijs dat het slecht met ons gaat

Bekijkt de werkelijkheid met argusogen en voegt waar dat strikt noodzakelijk is wat gal of humor toe. Dat houdt het levendig.

DE GALSPUWER