leerKRACHT - elke dag samen een beetje beter op school- Jaap Versfelt- OWD13

29
LeerKRACHT – van goed naar geweldig onderwijs in NL Dé Onderwijsdagen 2013 Presentatie, 13 november 2013 VERTROUWELIJK EN AUTEURSRECHTELIJK BESCHERMD Gebruik van dit materiaal zonder nadrukkelijke toestemming van McKinsey & Company is ten strengste verboden

description

Sessieronde 1 (11.15-12.00) Sprekers : Jaap Versfelt (Stichting LeerKRACHT) Locatie : Leeuwen Room I + II Omschrijving : In het schooljaar 2012-2013 heeft stichting leerKRACHT (een stichting zonder winstoogmerk die ontstaan is als pro bono initiatief van McKinsey & Company) samen met 16 scholen een transformatieprogramma ontwikkeld om scholen te helpen een stap vooruit te maken in hun onderwijskwaliteit. Sinds september 2013 wordt dit programma ook op 45 andere scholen, in PO, VO en MBO, uitgevoerd. Het doel van het programma is om in een één-jarig traject de basis te leggen voor een cultuur van ‘elke dag samen een beetje beter’. De uitdaging is daarbij niet zozeer wat er op scholen moet gebeuren. Scholen hebben in de regel goed zicht op hun ambities en hebben een uitgesproken wens om de kennis en kunde van leraren hierbij optimaal te benutten. Waar leerKRACHT mee helpt is hoe scholen dit op een duurzame manier kunnen bereiken. Als onderdeel daarvan bereiden docenten wekelijks samen lessen voor, bezoeken ze wekelijks elkaars lessen en geven constructieve feedback en analyseren zij samen leerlingdata

Transcript of leerKRACHT - elke dag samen een beetje beter op school- Jaap Versfelt- OWD13

Page 1: leerKRACHT - elke dag samen een beetje beter op school- Jaap Versfelt- OWD13

LeerKRACHT – van goed naar geweldig onderwijs in NLDé Onderwijsdagen 2013 Presentatie, 13 november 2013

VERTROUWELIJK EN AUTEURSRECHTELIJK BESCHERMDGebruik van dit materiaal zonder nadrukkelijke toestemming van McKinsey & Company is ten strengste verboden

Page 2: leerKRACHT - elke dag samen een beetje beter op school- Jaap Versfelt- OWD13

Missie van leerKRACHT is het bereiken van een cultuurverandering in scholen om samen elke dag een beetje beter onderwijs te bieden

Page 3: leerKRACHT - elke dag samen een beetje beter op school- Jaap Versfelt- OWD13

Aanleiding: we zijn in Nederland beter dan we denken, maar niet zo goed als we zouden willen

Page 4: leerKRACHT - elke dag samen een beetje beter op school- Jaap Versfelt- OWD13

Zwak

199619921988

0

201220082004

600

550

500

450

400

350

300

1984

520498

529510513

491518

2000

Matig

Goed

Geweldig

Excellent

We zitten in Nederland 'vast in goed' – we zijn aan het watertrappelen ...Universal scale score1

BRON: PISA 2009; McKinsey – How the world’s most improved school systems keep getting better (2010)

1 Universal scale created by McKinsey & Company, based on Hanushek R. Woessman methodology,to enable comparison across systems

Page 5: leerKRACHT - elke dag samen een beetje beter op school- Jaap Versfelt- OWD13

’90 ’95 ’00 ’05 ’10 ’13

... ondanks >30 pogingen het Nederlands onderwijs te verbeteren

BRON: Regeerakkoorden 1989, 1994, 1998, 2002. 2003 en 2010; Dereguleren met beleid (Onderwijsraad, 2000)

HervormingOnderzoekscommissie

Domein

Organisatie

Bachelor/Masterstructuur

Schaalvergrotingbasisonderwijs

CreërenVMBO

TE Wet (WHW) Decentralisatiebeleid voor achterblijvende studenten

FusietoetsSchaalvergroting middelbaaronderwijs

Integraalpersoneelsmanagement

Introductie ROC’s

CurriculaBasisvorming WEB (MBO)

Tweede fase

Opnieuw evaluerenkerndoelenbasisonderwijs

Basisonderwijs: Rekenen en lezen

Opbrengstgericht werkenKwalificatiestructuur

FinancieelLumpsum basisonderwijsLumpsum middelbaar onderwijs

Gratis schoolboekenLGF (rugzak voor kinderen metbijzondere behoeften)

RegeringenLubbers III (’89) Paars I (’94) Paars II (’98) Balkenende I (’02)

Balkenende II (’03)

Balkenende III (’06)

Balkenende IV (’07)

Rutte I (’10)

Rutte II (’12)

Lesgevend personeel

ConvenantLeerkracht(functiemix)

Vakbekwaamheids- eisen (BIO)

Decentralisatie vanarbeids-overeenkomstenMO en BVE

LerarenregisterLeraarbegrotingen Lerarenbeurs

OverigDijsselbloem (‘08)Van Rijn (‘01)Van Es (‘94)

InnovatieplatformPrestatiebeurs:studiebeurs &lening

Rinnooy Kan (‘07)Nationaal Onderwijs Akkoord

Bestuursakkoorden

School aan Zet

Commissie Dijsselbloem (februari 2008):“De regering heeft haar kerntaak, het garanderen van de kwaliteit van het onderwijs, ernstig verwaarloosd”

Page 6: leerKRACHT - elke dag samen een beetje beter op school- Jaap Versfelt- OWD13

WAT de richting vooruit is, is duidelijk: beter onderwijs staat of valt met de kwaliteit van de leraar...

Page 7: leerKRACHT - elke dag samen een beetje beter op school- Jaap Versfelt- OWD13

Internationaal onderzoek laat zien dat de stap van 'Goed' naar ‘Excellent' draait om professionalisering van de beroepsgroep

Verbeterpad

Thema

Zwak naar Matig

Goed naar Geweldig

Matig naar Goed

Geweldig naar Excellent

Professionali-seren van de leraar

Innoveren en continu verbeteren op school

Verzorgen van basisvaardig-heden en voorzieningen

Fundament leggen voor organisatie & verantwoording

BRON: McKinsey 2010 “How the worlds most improved school systems keep getting better”

Page 8: leerKRACHT - elke dag samen een beetje beter op school- Jaap Versfelt- OWD13

Internationaal onderzoek laat zien dat de stap van 'Goed' naar ‘Excellent' draait om professionalisering van de beroepsgroep

Verbeterpad

Thema

Zwak naar Matig

Goed naar Geweldig

Matig naar Goed

Geweldig naar Excellent

Professionali-seren van de leraar

Innoveren en continu verbeteren op school

Voorbeeld van land

Verzorgen van basisvaardig-heden en voorzieningen

Fundament leggen voor organisatie & verantwoording

BRON: McKinsey 2010 “How the worlds most improved school systems keep getting better”

Page 9: leerKRACHT - elke dag samen een beetje beter op school- Jaap Versfelt- OWD13

Met het onderwijsveld willen wij tot afspraken komen over verbetering van de kwaliteit van leraren en schoolleiders.

- Regeerakkoord 2012

Partijen willen dan ook de beroepsstandaard verhogen door in te zetten op de verbetering van de opleiding van onderwijsgevenden en de blijvende ontwikkeling van degenen die werkzaam zijn in het onderwijs te faciliteren met tijd en middelen.

- Nationaal Onderwijs Akkoord 2013Onderwijs staat of valt met goede leraren. De raad pleit in dit advies daarom voor een sterkere sturing op kwaliteit.

- Onderwijsraad januari 2013... maar HOE je een onderwijssysteem duurzaam verbetert vanuit de leraar is een complexe vraag waar veel mythes de ronde over doen

De noodzaak om in te zetten op de kwaliteit van de leraar wordt inmiddels breed gedragen in Nederland …

Page 10: leerKRACHT - elke dag samen een beetje beter op school- Jaap Versfelt- OWD13

Onderliggende overtuiging▪ Cursussen en trainingen door

onderwijs experts van buiten de school zijn de meest effectieve manier om leraren te helpen bij hun persoonlijke ontwikkeling

Mythe 1

“Gewoon meernascholing

voor leraren”

Wat leerKRACHT gelooft▪ “Voor elk probleem op school is

er wel één leraar die het opgelost heeft”

▪ Leraren leren het meest op school, van en met hun collega‘s

Page 11: leerKRACHT - elke dag samen een beetje beter op school- Jaap Versfelt- OWD13

Onderliggende overtuiging▪ Door kwantitatieve prestaties per

leraar bij te houden kun je goede leraren nog meer stimuleren en zwakkere leraren aanpakken

Mythe 2

“Gewoon meersturen op

prestaties”

Wat leerKRACHT gelooft▪ Duurzame verandering vraagt

om vertrouwen, te veel focus op cijfers en toetsen kan contraproductief werken

▪ Er is meer nodig om leraren in hun kracht te zetten

Page 12: leerKRACHT - elke dag samen een beetje beter op school- Jaap Versfelt- OWD13

Onderliggende overtuiging▪ Als we de kwaliteit van leraren-

opleidingen verbeteren komen er betere leraren in scholen en wordt de kwaliteit op den duur vanzelf hoger

Mythe 3

“Gewoon betereleraren aannemen”

Wat leerKRACHT gelooft▪ Betere instroom en een

hogere status helpt, maar is lastig te bereiken zonder verandering op school

▪ Er zit nog erorm veel potentieel in de >350.000 huidige leraren; inzetten op de ~20.000 nieuwe leraren is een lange termijn investering

Page 13: leerKRACHT - elke dag samen een beetje beter op school- Jaap Versfelt- OWD13

Onderliggende overtuiging▪ Leraren die minder tijd kwijt zijn aan

administratieve werkzaamheden en minder uren les hoeven geven, hebben meer tijd voor eigen ontwikkeling

Mythe 4

“Gewoon de werkdruk verlagen”

Wat leerKRACHT gelooft▪ Een herverdeling van

werkuren helpt, maar is op zichzelf niet voldoende; de tijd die wordt vrijgemaakt moet nog wel op de juiste manier worden ingezet voor kwaliteitsverbetering

Page 14: leerKRACHT - elke dag samen een beetje beter op school- Jaap Versfelt- OWD13

Zich eigenaar voelen van problemen

Nieuwsgierig wat anderen doen

Open en leergierig

Wil elkaar helpen

Continu willen verbeteren

Wat is er nou nodig om een cultuur van “elke dag samen een beetje beter” te bereiken?

Weten hoe je op een veilige manier kennis deelt

Tijd krijgen én nemen om te werken aan ontwikkelen

De onderliggende drijver van kwaliteitsverbetering is een cultuurverandering vanuit de leraar

Page 15: leerKRACHT - elke dag samen een beetje beter op school- Jaap Versfelt- OWD13

Met leerKRACHT werken we aan een integrale aanpak voor een cultuurverandering vanuit de leraar om het “elke dag samen een beetje beter” te doen

Page 16: leerKRACHT - elke dag samen een beetje beter op school- Jaap Versfelt- OWD13

Stichting leerKRACHT is een stichting zonder winstoogmerk van mensen met passie voor het Nederlandse onderwijs

Centraal teamNetwerk van coaches

Page 17: leerKRACHT - elke dag samen een beetje beter op school- Jaap Versfelt- OWD13

Onze aanpak is gebaseerd op drie bronnen en is continu in ontwikkeling

Inzichten uit het buitenland over onderwijs-verbeteringen

Ervaring van McKinseyuit het bedrijfsleven

Lessen van onze pilotscholen over het Nederlandse onderwijs

Page 18: leerKRACHT - elke dag samen een beetje beter op school- Jaap Versfelt- OWD13

De basis van het programma op school vormt een ritme van drie kerninterventies

Bordsessies, om doelen te bepalen,

resultaten te volgen en verbeterideeen te delen

(elke week 15 min.)

Lessen bezoeken bij collega-leraren, om

inspiratie op te doen, ontwikkelpunten te

signaleren en feedback te kunnen geven

Samen lessen voorbereiden, om

ervaringen te delen en samen uitdagende problemen op te

lossen

Deze kernprocessen zijn geen doel op zich, maar vinden wekelijks plaats als middel om het dagelijkse gesprek tussen leraren over onderwijs op gang te krijgen én te houden

18

Page 19: leerKRACHT - elke dag samen een beetje beter op school- Jaap Versfelt- OWD13

Systemen en processen inrichten

“… De structuren, processen en systemen mij ondersteunen bij de gewenste veranderingen”

3

De aanpak richt zich op alle vier de handvatten voor een succesvolle transformatie

BRON: Scott Keller and Colin Price, ‘Performance and Health: An evidence-based approach to transforming your organisation’, 2010

Overtuiging creëren

“… Ik weet waarom ik moet veranderen – ik ben het ermee eens, en het betekent veel voor mij”

1Rolmodellen

“… Ik zie dat onze leiders, collega’s en rapportages de nieuwe manier van werken reflecteren”

2

Vaardigheden verzorgen

“… Ik de vaardigheden en competenties heb om op de nieuwe manier te werken”

4

“Ik verander mijn houding en gedrag als …”

Page 20: leerKRACHT - elke dag samen een beetje beter op school- Jaap Versfelt- OWD13

Schoolleider en leraren bepalen gezamenlijk wat ze willen bereiken, zetten zich hier allemaal voor in en vieren behaalde successen

OVERTUIGING CREËREN

School is zelf eigenaar en past programma aan, aan de specifieke school ambities

Schoolleider vertelt aan het begin van de transformatie het persoonlijke veranderverhaal, wat is opgesteld in samenspraak met het team: waarom zijn we hierin gestapt en wat willen we hiermee bereiken?

Schoolleiders en leraren bepalen zelf hun doelen op basis van de onderwerpen die op dat moment prioriteit hebben en zijn verantwoordelijk voor het halen van deze doelen

Page 21: leerKRACHT - elke dag samen een beetje beter op school- Jaap Versfelt- OWD13

Zowel binnen de school als bij andere scholen zijn rolmodellen die in hun gedrag laten zien dat ze elke dag samen een beetje beter worden

ROLMODELLEN

Niet iedereen start gelijk: scholen starten met een eerste transformatie- team van 8-10 leraren en helpen elkaar bij de transformatie, de eerste golf deelt ervaringen en lessen met de leraren in de volgende golven

Schoolleider doet mee met de leraren en is aanwezig tijdens bordsessies en met lesbezoeken

Scholen leren van elkaar tijdens pizzasessies waar leraren van de 10-15 scholen uit een cirkel bij elkaar komen om ervaringen uit te wisselen en bijvoorbeeld te zien hoe andere borden eruit zien

Page 22: leerKRACHT - elke dag samen een beetje beter op school- Jaap Versfelt- OWD13

Schoolleiders en leraren hebben voldoende tijd en toegang tot de juiste processen om het intensieve jaarprogramma te kunnen volgen

SYSTEMEN EN PROCESSEN INRICHTEN

Om de ritmiek van de transformatie te kunnen volgen moeten alle betrokkenen hun tijd anders gaan besteden

Team krijgt regelmatig inzicht in de voortgang en gebruikt dit om zelf het proces te verbeteren

Karakter van de transformatie verandert gedurende het jaar van openheid, via verdieping naar borging; hierbij wordt de nieuwe manier van werken verankerd in de schoolprocessen om ook na jaar 1 door te gaan

Page 23: leerKRACHT - elke dag samen een beetje beter op school- Jaap Versfelt- OWD13

Met intensieve begeleiding op school en bijeenkomsten buiten school worden de benodigde vaardigheden bijgebracht en geoefend

VAARDIGHEDEN VERZORGEN

Leraren ontwikkelen vaardigheden die nodig zijn om op een veilige manier van en met elkaar te leren, bijv. met een feedback training

Voor schoolleiders en besturen zijn er extra bijeenkomsten, gefaciliteerd door McKinsey, over de manier van leidinggeven die past bij de nieuwe cultuur, inclusief bezoeken aan bedrijven waar de methodiek wordt toegepast

Scholen ontvangen een jaar lang intensieve begeleiding van een coach en een expert coach, beiden opgeleid door leerKRACHT

Page 24: leerKRACHT - elke dag samen een beetje beter op school- Jaap Versfelt- OWD13

Onze ambitie is om een katalysator te zijn voor een beweging die duizenden scholen in Nederland bereikt

2012-201316 scholen

▪ Ontwikkelen aanpak

▪ Creëren eerste enthousiaste groep van scholenen leraren

Page 25: leerKRACHT - elke dag samen een beetje beter op school- Jaap Versfelt- OWD13

Bijna alle leraren waren overtuigd van het positieve effect van leerKRACHT op onderwijskwaliteit en eigen ontwikkeling

“We hebben het weer echt over onderwijs op school”

“Ik zie nu pas hoeveel ik van mijn collega’s kan leren”

“Dit is de eerste verandering waarbij niemand ons komt vertellen hoe we ons vak moeten uitvoeren – we moeten het echt zélf doen”

…80% van de leraren verwacht dat leerKRACHT bijdraagt aan zijn/haar professionele ontwikkeling

…82% van de leraren verwacht dat leerKRACHT bijdraagt aan het verbeteren van de kwaliteit van het onderwijs op school

BRON: Onderzoek door LOOK, juni 2013

1 Antwoorden van respondenten gegeven op schaal van 1 tot 5, waarbij 1&2 negatief zijn, 3 neutraal en 4&5 positief

Negatief

5Neutraal

13

Positief82%

Negatief

4Neutraal

16

Positief80%

Mening deelnemende leraren% respondenten1, n = 112 Uitspraken van leraren

Page 26: leerKRACHT - elke dag samen een beetje beter op school- Jaap Versfelt- OWD13

Enthousiasme van deelnemende scholen blijkt ook uit de snelle verspreiding in regio’s met leerKRACHT scholen

“Kunnen we als bestuur niet met 15 scholen deelnemen?”

“Er is veel enthousiasme bij ons in de regio – Kan ik ook zelf een groep scholen verzamelen?”

“Uiteindelijk wil ik dat in een paar jaar op álle scholen in mijn koepel een cultuurverandering heeft plaatsgevonden”

Deelnemende scholen per regio (niet uitputtend)# scholen Uitspraken van bestuurders

18

3Rotterdam

103

Den Haag

101

13-’1412-’13

Noord Holland

Page 27: leerKRACHT - elke dag samen een beetje beter op school- Jaap Versfelt- OWD13

Onze ambitie is om een katalysator te zijn voor een beweging die duizenden scholen in Nederland bereikt

2013-201450-100 scholen▪ Ontwikkelen methode

voor opschaling

▪ Onafhankelijk onder-zoek naar effecten

▪ Opleiden eerstegroep van ‘coaches’ op scholen

2012-201316 scholen

▪ Ontwikkelen aanpak

▪ Creëren eerste enthousiaste groep van scholenen leraren

Page 28: leerKRACHT - elke dag samen een beetje beter op school- Jaap Versfelt- OWD13

Onze ambitie is om een katalysator te zijn voor een beweging die duizenden scholen in Nederland bereikt

2013-201450-100 scholen▪ Ontwikkelen methode

voor opschaling

▪ Onafhankelijk onder-zoek naar effecten

▪ Opleiden eerstegroep van ‘coaches’ op scholen

2012-201316 scholen

▪ Ontwikkelen aanpak

▪ Creëren eerste enthousiaste groep van scholenen leraren

2014-20195000+ scholen▪ Onszelf zo snel mogelijk

overbodig maken, door het opleiden van coaches die de aanpak verder verspreiden, bijvoorbeeld vanuit scholen zelf, binnen regio’s/gemeentes of in de bredere onderwijs-infrastructuur

Page 29: leerKRACHT - elke dag samen een beetje beter op school- Jaap Versfelt- OWD13

Ken je een school die mee wil doen?

Ken je mensen of organisaties die ons kunnen ondersteunen?

Of wil je gewoon meer weten…

www.stichting-leerkracht.nl

[email protected]

Deel je deze ambitie, kom dan met ons in contact