Het deltaplan in het VMBO onderwijsEen nieuwe innovatie op de St. Jozefmavo

Hogeschool RotterdamMaster Leren & InnoverenLeerarrangement 3Begeleiden en initiëren van vernieuwingen

Naam: Ümmü ÖzStudent nr.: 0784687Datum: 03/12/2013Docenten: Bartel Standaar-Dorhout & Jeroen Rozendaal

Voorwoord

Deze paper schrijf ik naar aanleiding van de eindopdracht voor leerarrangement 3 ‘begeleiden en initiëren van vernieuwingen’ van de masteropleiding ‘Leren en innoveren’. Op de St. Jozefmavo is er een nieuwe innovatie ingevoerd, namelijk; het deltaplan. Deze paper geeft een analyse van het deltaplan. Daarnaast wordt het deltaplan uitgelegd en uitgevoerd hoe het te werk gaat op de St. Jozefmavo. De paper wordt geanalyseerd aan de hand van de theorie die is behandeld tijdens de colleges van leerarrangement 3. De paper is online te bekijken op mijn blog: http://oz1986.wordpress.com/Op het blog is ook door mij ontvangen en gegeven feedback te vinden.

Ümmü Öz

Leerarrangement 3 ‘Initiëren en begeleiden van vernieuwingen’ 2

Inhoudsopgave

0. Voorwoord 2

1. Inleiding 41.1 De inhoud van de paper 41.2 Een globale beschrijving van de onderwijsvernieuwing 41.3 De onderwijsvernieuwing en de analyse op de St. Jozefmavo 51.4 Mijn rol in de onderwijsvernieuwing 5

2. Beschrijving van de innovatie 62.1 De onderwijsvernieuwing op de St. Jozefmavo 62.2 Het doel van de onderwijsvernieuwing 82.3 De geschiedenis van de onderwijsvernieuwing en de vernieuwing momenteel 8

3. Kritische analyse 103.1 Het proces van vernieuwing en een kritische analyse 103.2 De verantwoording van de analyse 123.3 De conclusie 14

4. Advisering 164.1 De adviezen 16

5. Zelfreflectie 205.1 Reflectie op het leerproces 20

6. Literatuurlijst 22

7. Bijlagen 23

Leerarrangement 3 ‘Initiëren en begeleiden van vernieuwingen’ 3

1 Inleiding

In hoofdstuk één wordt een beschrijving gegeven van de inhoud van de paper en een globale beschrijving van de onderwijsvernieuwing. Verder wordt er onderbouwd waarom er voor deze onderwijsvernieuwing is gekozen en op welke manier de analyse wordt uitgevoerd.

1.1 De inhoud van de paper

Deze paper gaat over de onderwijsvernieuwing op de St. Jozefmavo. Eind schooljaar 2012/2013 zijn de schoolresultaten op de St. Jozefmavo enorm gedaald. Er zijn veel leerlingen gezakt en waren veel schoolverlaters. Daarnaast waren er veel zittenblijvers en de resultaten van de leerlingen waren niet zo best. Daarvoor is er door de zorgcoördinator samen met het management een onderwijsvernieuwing ontworpen. Namelijk; het Deltaplan. In paragraaf 1.3 en 2.1 wordt er meer beschreven over het Deltaplan.

De onderwijsvernieuwing is heel actueel in Nederland. In paragraaf 1.2 wordt er een globale beschrijving gegeven van de onderwijsvernieuwing.

1.2 Een globale beschrijving van de onderwijsvernieuwing

Volgens Akker (2013) heeft Nederland afgelopen twintig jaar 30 onderwijsvernieuwingen gehad. Die hebben er allemaal niet voor gezorgd dat het onderwijs in Nederland beter is geworden. In andere landen lukt het wel om het onderwijs een boost te geven (Akker, 2013).

In het onderwijs van Nederland wordt er van alles gedaan om op een nieuwe manier te leren. Het nieuwe leren wordt ook uitgevoerd op de St. Jozefmavo. Tijdens het nieuwe leren hebben de leerlingen en docenten andere rollen. De leerlingen nemen een grote verantwoordelijkheid voor het eigen leren. De leraren treden op als begeleider of coach van zelfstandig lerende leerlingen, aldus Oostdam, Peetsma, Derriks en Gelderen (2006).

Het Deltaplan wat ontworpen is op de St. Jozefmavo gaat over het nieuwe leren. Naast de klassikale lessen, krijgen de leerlingen die er behoefte aan hebben extra begeleiding. Hierbij is de rol van de docent om te begeleiden en coachen. De rol van de leerlingen is verantwoordelijkheid nemen voor het eigen werk en met leervragen komen om goed begeleid te worden.

1.3 De onderwijsvernieuwing en de analyse op de St. Jozefmavo

Eind schooljaar 2012/2013 is het deltaplan opgesteld door de zorgcoördinator en het management op de St. Jozefmavo. Het deltaplan is een nieuwe vorm van innovatie in het onderwijs. Het Deltaplan is een ingrijpend plan om kansen te grijpen met betrekking tot de leerresultaten.

Het deltaplan is opgericht voor de leerlingen van het examenjaar en de zittenblijvers van leerjaar 2 en 3. Het deltaplan bestaat uit delta-uren. Tijdens de delta-uren krijgen de leerlingen extra begeleiding. De examenkandidaten worden tijdens de delta-uren ondersteund door vakdocenten en geholpen met hun leerproblemen, hulpvragen of planningsproblemen. De Delta-uren zijn bestemd voor leerlingen die hulp willen in bepaalde vakken.

Leerarrangement 3 ‘Initiëren en begeleiden van vernieuwingen’ 4

1.4 Mijn rol in de onderwijsvernieuwing

De docenten op de St. Jozefmavo hebben verschillende rollen bij deze onderwijsvernieuwing. De docenten geven geen klassikale les maar hebben een coachende en begeleidende rol. De docenten gaan op zoek naar denk- en werkfouten in de aanpak, vragen stellen in plaats van antwoorden geven, uitdagen om beter te worden, duidelijke afspraken maken en die nakomen. De docenten moeten differentiëren naar de leerbehoefte van leerlingen (splitsen in niveau, tempo, leergroepen en leerdoelen). De inhoud van de delta-uren worden volgens de docenten gestuurd door de vragen van de leerlingen. Van de docent wordt verwacht dat hij/zij leerlingen in groepjes laat werken en zelf tussen de groepjes heen en weer loopt.

Als vakdocent ga ik de delta-uren ook draaien. Daarnaast heb ik een andere rol over de onderwijsvernieuwing op de St. Jozefmavo. Ik ben lid van de klankbordgroep. De klankbordgroep houdt in dat de docenten die een bijdrage willen leveren aan de onderwijsvernieuwing op de St. Jozefmavo zich aanmelden en meedenken over innovatie. Het management schreef in dit geval het concept en legt dit voor aan de klankbordgroep. Eigen ideeën vanuit de klankbordgroep worden door het management ook zeer op prijs gesteld. Het deltaplan is ook besproken tijdens de bijeenkomst van de klankbordgroep. De docenten van de klankbordgroep beoordelen de inhoud van de innovatie, kijken naar de uitvoerbaarheid, haalbaarheid en naar de begeleiding.

Omdat ik de master Leren en Innoveren volg, heb ik me aangemeld voor de klankbordgroep. Ik denk mee over de onderwijsvernieuwing op de St. Jozefmavo en heb mijn eigen inbreng.

Leerarrangement 3 ‘Initiëren en begeleiden van vernieuwingen’ 5

2 Beschrijving van de innovatie

In hoofdstuk twee wordt de onderwijsvernieuwing op de St. Jozefmavo verder beschreven. Verder wordt de geschiedenis van het proces van invoering en de fase waarin proces van vernieuwing zich momenteel bevindt beschreven.

2.1 De onderwijsvernieuwing op de St. Jozefmavo

De eerste gedachten voor de Delta-uren zijn ontstaan voor de zomervakantie. De redenen hiervoor zijn onder andere het verbeteren van het overgangsrendement vanaf klas 2, urenrendement verhogen, betere resultaten op schoolexamen en centraal examen scoren. Via rekenexercities is berekend of het mogelijk is om extra uren vrij te maken om leerlingen te ondersteunen.

Bij het deltaplan zijn mentoren en vakdocenten erbij betrokken. De vakdocenten geven door aan mentoren welke leerlingen er extra begeleiding nodig hebben. De mentoren melden de leerlingen aan voor de delta-uren en geven aan hoeveel klokuren de leerling begeleiding nodig heeft. De delta-uren zijn niet voor leerlingen met gedragsproblemen. De leerlingen krijgen delta-uren zodat ze zich verder kunnen ontwikkelen in hun leerproces. De leerlingen moeten voordat zij naar de delta-uren gaan een duidelijke hulpvraag hebben, de opdrachten van de mentor of vakdocent bij zich hebben en eventueel extra werk. Daarnaast worden de leerlingen uitgedaagd om zich voor te bereiden op Havo en/of MBO niveau 4.

2.2 Het doel van de onderwijsvernieuwing

De doelen van het deltaplan zijn: Betere resultaten op Schoolexamen en Centraal examen (rendement) Slagingspercentage weer boven de 90% in 2014 Totaal gemiddeld cijfer 6.5 in 2015. Op lange termijn meer mogelijkheden om te excelleren en te differentiëren.

2.3 De geschiedenis van de onderwijsvernieuwing en de vernieuwing momenteel

In schooljaar 2012/2013 ging het niet goed met het leerproces van de leerlingen op de St. Jozefmavo. Aan het eind van dat schooljaar zijn er veel leerlingen gezakt voor het examen of hebben de school verlaten. Daarnaast waren en ook veel zittenblijvers en leerlingen met lage scores. Voor de zomervakantie is er door de zorgcoördinator en het management nagedacht over het verbeteren van de resultaten. Na veel brainstormen zijn de zorgcoördinator en het management tot conclusie gekomen om het deltaplan te ontwerpen. Het deltaplan is geschreven en besproken met de klankbordgroep. De definitieve versie is uitgedraaid en besproken met de collega’s tijdens de personeelsvergadering. Na de herfstvakantie wordt er gestart met het deltaplan. Momenteel is het plan nog niet uitgevoerd. Het is pas van start gegaan.

Leerarrangement 3 ‘Initiëren en begeleiden van vernieuwingen’ 6

3 Kritische analyse

Leerarrangement 3 ‘Initiëren en begeleiden van vernieuwingen’ 7

4 Advisering

Leerarrangement 3 ‘Initiëren en begeleiden van vernieuwingen’ 8

5 Zelfreflectie

Leerarrangement 3 ‘Initiëren en begeleiden van vernieuwingen’ 9

6 Literatuurlijst

Akker, P. van den (2013). Onderwijsvernieuwing faalt. Verkregen op 28 oktober 2013 van http://www.bnr.nl/nieuws/834608-1209/onderwijsvernieuwing-faalt

Oostdam, R., Peetsma, T., Derriks, M. & Gelderen, A. van (2006). Leren van het nieuwe leren. Casestudies in het voortgezet onderwijs. Amsterdam: SCO-Kohnstamm Instituut van de Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen. Verkregen op 28 oktober 2013 van http://www.bnr.nl/nieuws/834608-1209/onderwijsvernieuwing-faalt

Leerarrangement 3 ‘Initiëren en begeleiden van vernieuwingen’ 10

7 Bijlagen

Leerarrangement 3 ‘Initiëren en begeleiden van vernieuwingen’ 11