Innovatie in de Nederlandse Innovatie in de Nederlandse tarweketentarweketen

Hanneke PolHanneke Pol

InhoudInhoud

1.1. IntroductieIntroductie

2.2. MethodologieMethodologie

3.3. Problemen in de ketenProblemen in de keten

4.4. KeteninnovatiesKeteninnovaties

5.5. Realisatie van keteninnovatiesRealisatie van keteninnovaties

6.6. Mogelijkheden in de toekomstMogelijkheden in de toekomst

7.7. ConclusieConclusie

8.8. AanbevelingenAanbevelingen

9.9. DiscussieDiscussie

IntroductieIntroductie

Kan er meer Nederlands tarwe naar de maalderij?Kan er meer Nederlands tarwe naar de maalderij?

Maalderijen: lagere transportkostenMaalderijen: lagere transportkosten Tarwetelers: hogere prijsTarwetelers: hogere prijs

IntroductieIntroductie

15% Nederlands tarwe gebruikt voor broodproductie15% Nederlands tarwe gebruikt voor broodproductie

VeevoerindustrieVeevoerindustrie 55%55%

Zetmeelindustrie Zetmeelindustrie 20%20%

Bio-ethanolindustrie Bio-ethanolindustrie 4%4%

Nederland jaarlijks 1,2 miljoen ton tarweNederland jaarlijks 1,2 miljoen ton tarwe

IntroductieIntroductie

Hoofdvraag:Hoofdvraag:

Wat zijn de mogelijkheden om Wat zijn de mogelijkheden om hethet

gebruik van Nederlands tarwe gebruik van Nederlands tarwe voorvoor

broodproductie te verhogenbroodproductie te verhogen

door middel van door middel van keteninnovaties?keteninnovaties?

De De NederlandseNederlandse baktarweketenbaktarweketen

Plantveredelaars

Groothandel (= collecteurs)

Tarwetelers

Collecteurs

Maalderijen

BakkerijenSupermarkten

Consumenten

Verstrekkers productie-

factoren

Primaire producente

n

Handel

Industrie

Verkoop-punten

Consument

Prim

aire

deel

Secu

nd

aire

d

eel

MethodologieMethodologie

Kwalitatief onderzoekKwalitatief onderzoek

39 Interviews gehouden:39 Interviews gehouden: 24 face-to-face24 face-to-face 30 verschillende personen30 verschillende personen

Uit iedere ketenpartij één of meerdere Uit iedere ketenpartij één of meerdere personenpersonen

DocumentatiemateriaalDocumentatiemateriaal

ProblemenProblemen

Kwaliteitseisen:Kwaliteitseisen:

EiwitkwaliteitEiwitkwaliteit ?? GluteneiwittenGluteneiwitten Waterverbindendvermogen Waterverbindendvermogen RekbaarheidRekbaarheid RekweerstandRekweerstand

EiwitgehalteEiwitgehalte Hoger dan 12%Hoger dan 12%

Hagberg valgetalHagberg valgetal Hoger dan 200Hoger dan 200

DON gehalteDON gehalte Minder dan Minder dan 0,75mg 0,75mg per kgper kg

ProblemenProblemen

Tarwetelers: Moeilijk om hoge eiwitkwaliteit teTarwetelers: Moeilijk om hoge eiwitkwaliteit te

behalenbehalen Weten niet hoe te sturen op eiwitkwaliteitWeten niet hoe te sturen op eiwitkwaliteit Geen voldoende uitbetaling op eiwitkwaliteitGeen voldoende uitbetaling op eiwitkwaliteit Weer in de oogstperiode geeft problemenWeer in de oogstperiode geeft problemen

Collecteurs: Moeilijk om grote partijen tarwe met Collecteurs: Moeilijk om grote partijen tarwe met hogehoge

eiwitkwaliteit af te zetteneiwitkwaliteit af te zetten Tarwetelers moeite behalen hoge eiwitkwaliteitTarwetelers moeite behalen hoge eiwitkwaliteit Tarwe kan niet worden gemeten en gescheiden op Tarwe kan niet worden gemeten en gescheiden op

basis van eiwitkwaliteitbasis van eiwitkwaliteit Geen voldoende uitbetaling op eiwitkwaliteitGeen voldoende uitbetaling op eiwitkwaliteit

KeteninnovatiesKeteninnovaties

Beslissing Ondersteuning Systeem Beslissing Ondersteuning Systeem (BOS) om te sturen op eiwitkwaliteit(BOS) om te sturen op eiwitkwaliteit

Betalingssysteem gebaseerd op Betalingssysteem gebaseerd op eiwitkwaliteiteiwitkwaliteit

Snel meet- en scheidingssysteem voor Snel meet- en scheidingssysteem voor eiwitkwaliteiteiwitkwaliteit

KeteninnovatiesKeteninnovatiesInput

Throughput

-Kwaliteitsdoel-Tarweras-Bodemconditie-Weercondities

Wanneer/wat/waar:-Zaaien-Nutriënten-Bestrijdings-middelen

Tarwe-teler kiest

product-en

Input voor voorraadsystee

m van de collecteur

Output

BOS

KeteninnovatiesKeteninnovaties

Ongescheiden tarwe

Baktarwe Overige tarwe

Meetsensor

Scheidingsmechanisme

Control-ler

Computer: input

kwaliteitslimiet

Realisatie van keteninnovatiesRealisatie van keteninnovaties

Wat bepaalt nu of keteninnovaties Wat bepaalt nu of keteninnovaties gerealiseerdgerealiseerd

kunnen worden?kunnen worden?

Keteninnovatie:Keteninnovatie: Direct invloed op meerdere ketenpartijenDirect invloed op meerdere ketenpartijen Gerealiseerd door:Gerealiseerd door:

Eén partij/individu óf Eén partij/individu óf door samenwerking tussen partijendoor samenwerking tussen partijen

Twee voorwaarden voor realisatie Twee voorwaarden voor realisatie keteninnovatie:keteninnovatie:

Resources voor keteninnovatieResources voor keteninnovatie Belang in keteninnovatieBelang in keteninnovatie

Realisatie van keteninnovatiesRealisatie van keteninnovaties

EiwitkwaliteitspecificatiesEiwitkwaliteitspecificaties

Resources:Resources: Laboratorium en chemische en biologische Laboratorium en chemische en biologische

kenniskennis TarwemonstersTarwemonsters KapitaalKapitaal

Maalderijen, tarwetelers, collecteurs Maalderijen, tarwetelers, collecteurs moetenmoeten

samen de specificaties opstellensamen de specificaties opstellen

Realisatie van keteninnovatiesRealisatie van keteninnovaties

Nodig voor keteninnovatie: De maalderijNodig voor keteninnovatie: De maalderij

Belang maalderijen:Belang maalderijen: Duitsland en FrankrijkDuitsland en Frankrijk BedrijfsgeheimBedrijfsgeheim

Belang tarwetelers en collecteurs:Belang tarwetelers en collecteurs: Lage winstLage winst VeevoerindustrieVeevoerindustrie

Mogelijkheden in de toekomstMogelijkheden in de toekomst

Secundaire deel van de ketenSecundaire deel van de keten

StreekbroodStreekbrood 26% consumenten overweegt regionale 26% consumenten overweegt regionale

producten te kopenproducten te kopen 26,3 miljoen Euro26,3 miljoen Euro SupermarktSupermarkt

ConclusieConclusie

In de huidige situatie kan het In de huidige situatie kan het gebruik vangebruik van

Nederlands tarwe voor Nederlands tarwe voor broodproductie nietbroodproductie niet

worden verhoogd.worden verhoogd.

In de toekomst zijn er In de toekomst zijn er mogelijkhedenmogelijkheden

wanneer supermarkten streekbrood wanneer supermarkten streekbrood willenwillen

aanbieden.aanbieden.

AanbevelingenAanbevelingen

Onderzoek de mogelijkheid voorOnderzoek de mogelijkheid voor

streekbrood:streekbrood:1.1. MarktonderzoekMarktonderzoek

2.2. Financiële afsprakenFinanciële afspraken

3.3. TaakverdelingTaakverdeling

4.4. Vermarkten streekbroodVermarkten streekbrood

Focus op de consumenten en Focus op de consumenten en supermarktensupermarkten

Einde presentatieEinde presentatie

DiscussieDiscussie

Stelling 1Stelling 1

Zonder Zonder eiwitkwaliteitspecificatieseiwitkwaliteitspecificaties

kan de Nederlandse kan de Nederlandse tarweketentarweketen

nooit optimaal functioneren.nooit optimaal functioneren.

Stelling 2Stelling 2

Zolang de supermarkt geen Zolang de supermarkt geen ECHTECHT

streekbrood wil gaan streekbrood wil gaan verkopen, isverkopen, is

het belang van de maalderij tehet belang van de maalderij te

klein om klein om eiwitkwaliteitspecificatieseiwitkwaliteitspecificaties

op te stellen.op te stellen.

StellingenStellingen

1. Zonder eiwitkwaliteitspecificaties kan de Nederlandse tarweketen nooit optimaal functioneren.

2. Zonder eiwitkwaliteitspecificaties geen innovaties. Zonder deze innovaties kan er niet meer Nederlands tarwe naar de maalderij.

3. Zolang de supermarkt geen ECHT streekbrood wil gaan verkopen is het belang van de maalderij te klein om eiwitkwaliteitspecificaties op te stellen.

MachtspositiesMachtsposities

Plantveredelaars

CollecteursTarwetelers

Maalderijen

Bakkerijen

Supermarkten

Consumenten

IndustrieelAmbachtelijk