Leadershipmeetingscommissarissen2019/2020

2 | Leadership meetings commissarissen 2019/2020

InhoudsopgaveProgramma 3

Inhoud modules 5

Blok 1 Inleiding 5

Blok 2 Toezicht op strategie en risico 5

Blok 3 Toezicht op finance 5

Blok 4 Fiscaliteit 6

Blok 5 Actuele thema’s 6

Blok 6 Functioneren raad van commissarissen 7

Docenten 8

Cursusdata en locatie 10

Inschrijving 11

Meer informatie 11

3Leadership meetings commissarissen 2019/2020 |

Leadership meetings commissarissen

De leergang heeft tot doel commissarissen en toezichthouders in een aantal bijeen­komsten te informeren over een groot scala aan onderwerpen waarmee zij in hun functie van commissaris in aanraking komen. De bijeenkomsten zijn ingedeeld in een aantal blokken:

1. Inleiding2. Toezicht op strategie en risico3. Toezicht op finance4. Fiscaliteit5. Actuele thema’s6. Functioneren raad van commissarissen

Het programma is gebaseerd op de ervaringen die wij hebben opgedaan bij de vele trainingen die wij hebben georganiseerd. Deze trainingen worden gefaciliteerd door EY Academy. Het NBA erkent EY Academy als gecertificeerd opleidingsinstituut. Elke module levert 3 PE­uren op.

Programma

4 | Leadership meetings commissarissen 2019/2020

5Leadership meetings commissarissen 2019/2020 |

Blok 1 Inleiding

De rol van de raad van commissarissen en aansprakelijkheidIn deze eerste module gaan we in op de vraag wat goed toe­zicht inhoudt. Welke eisen worden gesteld aan een ‘goede’ raad voor commissarissen en wat betekent dit voor een individuele commissaris? Voor wie houdt een commissaris eigenlijk toezicht? En moet je als commissaris waarde toevoegen of moet de nadruk liggen op compliance? Tevens gaan we in op informatie asymmetrie. Wat zijn de voor­ en de nadelen van one­tier boards ten opzichte van two­tier boards?

In het tweede deel van de bijeenkomst gaan we dieper in op het onderwerp aansprakelijkheid. Welke risico’s lopen commissarissen en toezichthouders om aansprakelijk te worden gesteld en welke maatregelen kunnen zij treffen om deze risico’s te vermijden?

Docenten: prof. dr. Auke de Bos RA en mr. Jan Meijerman

Blok 2 Toezicht op strategie en risico

Toezicht op strategieNederlandse commissarissen beschouwen het toetsen van de ondernemingsstrategie en het leveren van een bijdrage aan strategievorming als hun voornaamste taken. De raad van bestuur kiest er in de regel voor de geformuleerde strategie pas achteraf te laten toetsen door de raad van commissarissen. In deze module dragen wij een alternatieve werkwijze aan om op een efficiënte en gestructureerde wijze de interactie tussen bestuur en raad van commissarissen aangaande strategie­vorming in te richten.

Docent: ir. Bram Kuijpers

Toezicht op risicoOndernemingen zijn zich bewust van de risico’s waaraan zij bloot staan. Ook van de commissarissen wordt hierbij een rol verwacht. In deze module wordt ingegaan op het identificeren van risico’s en op systemen om deze risico’s te identificeren en te beheersen. Op welke wijze kunnen risico’s in beeld worden gebracht? Waar moet de commissaris op letten als het gaat over risico’s?

Docenten: drs. Tonny Dekker RA CIA en ing. Will Weerts RA AA

Blok 3 Toezicht op finance

Jaarrekening en accountantVoor een belangrijk gedeelte van zijn taak is de commissaris afhankelijk van informatie die hij ontvangt van het bestuur. Welke eisen kunnen er aan deze informatie worden gesteld? Waar moet de commissaris op letten als het gaat om de jaarverslaggeving en wat is zijn verantwoordelijkheid daarbij? Er wordt ingegaan op een aantal actualiteiten rondom (jaar)verslaggeving.

In het tweede deel gaan we in op de rol van de accountant en de relatie tussen accountant en raad van commissarissen. Wat mag een commissaris verwachten van de accountant en wat verwacht de accountant van de commissaris? De eisen die aan de commissaris en de audit commissie worden gesteld nemen steeds verder toe.

Docenten: drs. Gerard van Santen RA en drs. Berry van Blijderveen RA

Commissaris en herstructureringDe overgang van een mager resultaat naar een crisissituatie is vaak zeer klein. Welke strategische, operationele en financiële uitdagingen liggen ten grondslag aan de neergang? Beschikt de onderneming over voldoende flexibiliteit en kwaliteit om de tegenvallende resultaten op te vangen en aan de verwachtingen van haar aandeelhouders en financiers te blijven voldoen? In deze module wordt ingegaan op de rol van de commissaris en toezichthouder bij het identificeren van belangrijke signalen en oorzaken van verval. Tevens wordt inhoud gegeven aan mogelijke oplossingsrichtingen en de veranderende rol van een commissaris bij een onderneming in zwaar weer. Ook gaan we in op valkuilen en hoe om te gaan met de verschillende stakeholders in een herstructureringsproces.

Docenten: drs. Dolf Bruins Slot RA en mr. Robin de Wit

Inhoud modules

6 | Leadership meetings commissarissen 2019/2020

Blok 5 Actuele thema’s

Commissaris en fraudeDe aandacht voor fraude en non­compliance in het maat schap pe ­lijk verkeer blijft onverminderd groot. In toenemende mate vindt opsporing en vervolging plaats waarbij recente zaken hebben laten zien dat dit kan leiden tot enorme kosten posten en imago­schade. Voornoemde ontwikkelingen hebben het onde rwerp hoog op de agenda van bestuurders en commissarissen gezet. Maar waar moet je eigenlijk op letten? En hoe ver moet je gaan om maatregelen te treffen ter voorkoming van fraude en non­ compliance? En welke stappen moet je nu zetten als er fraude wordt geconstateerd? In deze module worden aan de hand van praktische voorbeelden de rol van de commissaris ten aanzien van fraude en het naleven van wet­ en regelgeving behandeld.

Docent: drs. Remco de Groot AA RA

Data-analyse en cyber crimeHet potentieel van data­analyse en big data is onomstreden. Beide termen zijn inmiddels de hype voorbij. De grote vraag blijft: op welke wijze kan de organisatie het meest efficiënt waarde genereren uit deze data en daarmee concurrentie voordeel behalen? Indien organisaties niet proberen hiermee concurrentie­voordeel te behalen, zullen zij achterlopen ten opzichte van peers die wel waardecreatie genereren uit data. Commissarissen en toezichthouders krijgen met besluiten inzake de strategie en mogelijke strategiewijzigingen te maken. Kunnen we met data­analyse waarde creëren?

Met de verdergaande digitalisering van organisaties en tegelijkertijd de toename van cyberdreigingen, vraagt cyber ­

Blok 4 Fiscaliteit

Commissaris en fiscaliteitVoor uw rol als toezichthouder of commissaris is het belangrijk dat u de actuele ontwikkelingen en trends op fiscaal gebied kent. Die kennis stelt u in staat om relevante vragen aan het bestuur te kunnen voorleggen in het kader van de fiscale agenda en de fiscale risicobeheersing van uw onderneming of instelling. Tijdens deze module worden de belangrijkste thema’s op het gebied van de Vennootschapsbelasting, de Omzet belas ting, de Loonbelasting en de sociale verzekeringen besproken. Daarnaast is er ruimte om relevante fiscale actualiteiten te bespreken.

Docenten: mr. Arjo van Eijsden, mr. Mark van der Geld en mr. Jan-Bertram Rietveld

7Leadership meetings commissarissen 2019/2020 |

security om steeds meer aandacht vanuit raden van commis­sarissen. Hierbij is het de vraag waarop te letten en waarover vragen te stellen. Van organisaties wordt verwacht dat deze zich steeds weerbaarder opstellen tegen cyberaanvallen en de kans van optreden van een daadwerkelijke aanvallen zo klein als mogelijk houden, maar in het geval van het daadwerkelijk plaatsvinden van een aanval de impact hiervan zo veel als mogelijk te beperken. Hierbij is de voornaamste vraag of de cyberweerbaarheid effectief is en zich snel genoeg ontwikkelt gegeven ontwikkelende dreigingen.

Docenten: drs. Paul van der Waaij en Ir. Peter Kornelisse RE CISA CIPP/e

Commissaris en langetermijnwaardecreatieBij veel ondernemingen staat bredere waardecreatie op economisch, milieu en sociaal gebied hoog op de agenda. Daarbij gaat het niet alleen om milieuvriendelijk ondernemen, maar ook over aspecten als ethiek, de zorg voor het personeel (human capital) en de directe omgeving (social capital), ver ant woordelijkheden in de keten en innovaties in producten en diensten of zelfs in het gehele bedrijfsmodel. Voor commissaris sen is toezicht een uitdaging, gegeven de breedte van het onderwerp en de snelle externe ontwikkelingen. Hoe houd je toezicht op het ontwikkelen en implementeren van een strategie gericht op bredere waardecreatie, worden hierbij externe ontwik kelingen en belangen van stakeholders voldoende meege nomen? Hoe leg je verantwoording af en welke normenkaders zijn daarvoor relevant?

Docent: prof. dr. Nancy Kamp-Roelands RA

Blok 6 Functioneren raad van commissarissen

Board dynamics, social styles en EQIn deze afsluitende module bespreken we de drijfveren van commissarissen en toezichthouders. Hoe bespreek je als commissaris lastige onderwerpen met het management? We behandelen dilemma’s van commissarissen vanuit praktijk­voorbeelden en de relatie met hun verantwoordelijkheid als toezichthouder. Zijn we ons altijd bewust van de verschillende typen ‘social styles’ van gesprekspartners en hoe spelen die een rol in de onderlinge communicatie? Als tweede rode draad loopt daar doorheen hoe we omgaan met lastige emoties van mede toezichthouders en management en hoe we die bespreek­baar kunnen maken. Kun je EQ ­emotionele intelligentie ­ leren en hoe doe je dat dan?

Docenten: drs. Dirk Stroes, Michel Grummel RA, drs. Bert Iedema RA

8 | Leadership meetings commissarissen 2019/2020

Prof. dr. Auke de Bos RAAuke de Bos is partner en bestuurder bij EY Accountants en hoogleraar Bedrijfseconomie aan de Erasmus Universiteit. Als hoogleraar doceert hij verschillende vakken aan de juridische faculteit en aan de accountancyopleiding. Hij is auteur van tientallen artikelen op het gebied van de externe verslaggeving en Corporate Governance. Hij is lid van de redactie ‘Goed Bestuur’, Inform (vaktechnisch bulletin EY) en het Nationaal Commissarissen Onderzoek.

Mr. Jan MeijermanJan Meijerman is senior partner bij HVG Law in Rotterdam. Hij werkt al ruim 30 jaar in de corporate juridische advies praktijk en was betrokken bij tal van transacties en corporate governance issues. Hij procedeerde in een aantal aan spra ke lijk­heidszaken waarbij bestuurders en commissarissen waren gedagvaard door curatoren.

Ir. Bram KuijpersBram Kuijpers is partner bij EY­Parthenon, de strategie consulting boutique binnen EY. Bram helpt ondernemingen met het formuleren van hun strategie, zowel op het allerhoogste niveau (portfoliokeuzes bijvoorbeeld), maar ook op meer tactisch­strategisch niveau zoals bijvoorbeeld market entry strategieën. Door de aard van zijn werkzaamheden acteert Bram vrijwel altijd op raad van bestuur niveau en heeft hij veelvuldig interactie met de raad van commissarissen. Derhalve heeft hij veel begrip voor het speelveld.

Drs. Tonny Dekker RA CIATonny Dekker is EMEIA Risk Advisory partner. Hij heeft een brede ervaring in het adviseren van internationale onder nemingen op het gebied van risicomanagement en daaraan gerelateerde vraagstukken. Tonny is vele jaren werkzaam geweest in Rusland en werkt ook nu voornamelijk internationaal. Tot zijn cliënten­pakket behoren grote (industriële) ondernemingen op het terrein van Telecom, Olie & Gas en Consumer Products. Tonny is nu de leider op dit gebied binnen Europa, het Midden Oosten, India en Afrika.

Ing. Will Weerts RA AAWill Weerts is Risk Advisory partner. Hij adviseert internationale ondernemingen over de inrichting van de three lines of defense inclusief risicomanagement. Will heeft drie internal audit functies geleid en is nu verantwoordelijk voor de Risk Management, Inter ­nal Control en Internal Audit competency voor EY Nederland. Tevens is hij de Global Risk partner voor twee zeer grote international companies en als partner eind verantwoordelijke voor al onze dienstverlening aan het EMEIA hoofdkantoor van de grootste bandenfabrikant ter wereld. Will is inmiddels 20 jaar actief in het Risk en Audit vak.

Drs. Gerard van Santen RA Gerard van Santen is partner bij EY en verantwoordelijk voor de afdeling financiële verslaggeving binnen Vaktechniek. Hij is voormalig vice­voorzitter van en momenteel waarnemer bij de Raad voor de Jaarverslaggeving. Hij is specialist op het gebied van complexe verslaggevingsvraagstukken, alsmede hieraan gerelateerde waarderingsvraagstukken, op basis van zowel de Nederlandse als internationale verslaggevingsregels.

Drs. Berry van Blijderveen RABerry van Blijderveen is associate partner bij EY en werkzaam bij Vaktechniek audit. Berry is in verschillende rollen betrokken bij grote, internationale ondernemingen, maar ook bij opdrachten in de middle market, de publieke sector en overige sectoren. Hij is specialist op het gebied van controlestandaarden, controle ­verklaringen en communicatie met toezichthoudende organen. Recent heeft hij zich verder gespecialiseerd op het gebied van fraude en non­compliance met wet­ en regelgeving. Naast zijn werk bij EY heeft Berry ook een aantal toezichthoudende functies.

Drs. Dolf Bruins Slot RADolf Bruins Slot is partner bij EY Transaction Advisory Services. Hij adviseert al ruim 15 jaar Nederlandse en buitenlandse bedrijven, private equity partijen en financiële instellingen bij (grensoverschrijdende) herstructureringen en transacties.

Mr. Robin de WitRobin de Wit is associate partner bij HVG Law. Als advocaat adviseert hij al ruim 18 jaar bedrijven in financiële problemen, assisteert hij bij herstructureringen, financieringen en zeker­heden. Ook adviseert hij bestuurders en commissarissen aangaande aansprakelijkheidskwesties en het voorkomen van paulianeus handelen bij het doorvoeren van herstructureringen. Tevens wordt Robin regelmatig benoemd als curator of bewind­voerder in faillissementen en surseances.

Mr. Arjo van EijsdenArjo van Eijsden is partner bij Ernst & Young Belastingadviseurs LLP. Hij geeft daar onder meer leiding aan de Tax Policy & Controversy­praktijk. Arjo is betrokken (geweest) bij tal van fiscale procedures. Daarnaast adviseert hij (inter)nationale klanten op fiscaalrechtelijk gebied. Vanuit zijn Tax Policy­rol is Arjo goed ingevoerd in allerlei fiscale ontwikkelingen in Nederland en daarbuiten. Arjo verzorgt regelmatig cursussen en colleges op fiscaal gebied. Hij heeft tal van publicaties in fiscale tijdschriften en boeken geschreven.

Docenten

9Leadership meetings commissarissen 2019/2020 |

Mr. Mark van der GeldMark van der Geld is partner bij Ernst & Young Belasting­adviseurs LLP. Hij is als belastingadviseur ruim 15 jaar verbonden aan EY, momenteel als voorzitter van onze fiscale adviesgroep binnen de (semi­) publieke sector en zorgsector. In de voorbije jaren heeft hij vele organisaties geadviseerd in zowel de profit­ als de not­for­profit sector. Hij kent daardoor de belangen van de diverse stakeholders en heeft veel ervaring met de fiscale uitdagingen en dilemma’s waarmee organisaties en hun toezichthouders te maken kunnen krijgen.

Mr. Jan-Bertram RietveldJan­Bertram Rietveld is loonbelastingadviseur. Als partner is hij verantwoordelijk voor de adviesgroep loonheffingen binnen EY. Hij adviseert werkgevers over de fiscale aspecten over arbeids­voorwaarden en arbeidsverhoudingen. Hij is ervaren gespreks­partner van remuneratiecommissies over wat gebruikelijk is, wat werkt, en wat mag.

Drs. Remco de Groot AA RARemco de Groot is associate partner binnen de afdeling EY Forensic & Integrity Services. Hij is al bijna 25 jaar werkzaam als forensisch accountant. Hij heeft vele fraudeonderzoeken van dichtbij meegemaakt en gebruikt deze kennis onder meer om cliënten te adviseren hoe fraude te voorkomen. Remco is lid van de Expertgroep Fraude van de NBA en is in die rol be ­trokken bij de ontwikkeling van regelgeving voor accoun tants op het gebied van fraude en non­compliance. Daarnaast geeft hij regelmatig workshops aan cliënten over fraude en non­compliance en geeft hij over dit onderwerp college op ver­schillende universiteiten.

Drs. Paul van der WaaijPaul van der Waaij is partner bij EY en verantwoordelijk voor Data & Analytics en Technology Advisory voor Financial Services. Hij heeft meer dan 20 jaar ervaring met het adviseren van klanten op het gebied van digital, data & analytics en technologie. In het Data & Analytics vakgebied adviseert hij klanten op het gebied van het inrichten van data management, het realiseren van nieuwe business modellen met behulp van data platforms en het implementeren van de bijbehorende (big) data technologie. Paul heeft ervaring in een breed aantal industrieën (energie, high tech, overheid, media) en focust zich op de financiële sector.

Ir. Peter Kornelisse RE CISA CIPP/ePeter Kornelisse is associate parter bij EY en hoofddocent Auditing Cyber Security bij de post­master opleiding IT­auditing aan TIAS. Hij heeft al bijna 30 jaren ervaring in het beoordelen en adviseren betreffende informatiebeveiliging.

Prof. dr. Nancy Kamp-Roelands RANancy Kamp is associate partner integrated reporting bij EY en bijzonder hoogleraar niet­financiële informatie, geïntegreerde verslaggeving en assurance aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zij heeft een accountancy achtergrond maar heeft zich ruim 25 jaar geleden gespecialiseerd op het gebied van bredere waardecreatie op economisch, milieu en sociaal gebied en brengt deze concepten in de praktijk bij internationale cliënten in verschillende sectoren. Nancy was als lid van de executive board van Accounting for Sustainability (project van prins Charles) betrokken bij de oprichting van de International Integrated Reporting Council dat het raamwerk heeft ontwikkeld voor integrated reporting. Ze is geruime tijd voorzitter geweest van het panel van deskundigen van de Transparantiebenchmark, voorzitter geweest van het CR­indicators project van UNCTAD en is enkele jaren EY’s Global Climate Change and Sustainability Reporting coördinator geweest. Ze was van 2013­2016 in dienst van de International Federation of Accountants als deputy director van de International Auditing and Assurance Standards Board.

Drs. Dirk StroesDirk Stroes is partner binnen EY People Advisory Services en verantwoordelijk voor de HR Adviespraktijk. Hij heeft een achter­grond in HR, verandermanagement en gedrags verandering en heeft vele nationale en internationale organisaties geholpen bij het realiseren van transformaties. Sinds 2014 is Dirk verbon­den aan EY, na een lange periode te hebben gewerkt binnen Accenture in Nederland en internationaal.

Michel Grummel RAMichel Grummel is partner binnen EY Forensic & Integrity Services en heeft meer dan 20 jaar relevante werkervaring. Michel is gespecialiseerd in het onderzoeken en oplossen van high­stake conflicten. Hij helpt commissarissen en bestuurders in binnen­ en buitenland bij het oplossen van financiële, regulatoire of juridische conflicten.

Drs. Bert Iedema RABert Iedema heeft een internationale carrière doorlopen in finance en general management, onder meer als CEO van een Amerikaans beursgenoteerd concern. Hij heeft ruim 20 commissariaten vervuld in meerdere landen, in diverse eigendomsstructuren en in de non­profit sector. Bert is thans Executive (Team) Coach voor bestuurders en commissarissen, begeleidt rvc/rvt’s bij zelfevaluaties en is parttime verbonden aan het Erasmus Governance Institute (EGI) als lid kernteam en dag voorzitter. Hij ontwikkelde voor EGI onder meer de Masterclass Omgaan met Emoties in de Boardroom.

10 | Leadership meetings commissarissen 2019/2020

Elke module vindt plaats van 16.00­19.00 uur.

Locatie: EY, Boompjes 258 in Rotterdam

Aan de deelname van de leergang zijn geen kosten verbonden. U kunt zich aanmelden voor de gehele leergang of voor één of enkele modules.

Cursuscoördinator: Jack Lous RA

Cursusdata en locatieHet programma bestaat uit de volgende tien losse modules:

De rol van de raad van commissarissen en aansprakelijkheid

Donderdag 10 oktober 2019

Toezicht op strategie Dinsdag 29 oktober 2019

Toezicht op risico Dinsdag 19 november 2019

Jaarrekening en accountant Dinsdag 10 december 2019

Commissaris en herstructurering Donderdag 23 januari 2020

Commissaris en fiscaliteit Dinsdag 11 februari 2020

Commissaris en fraude Dinsdag 17 maart 2020

Data-analyse en cyber crime Dinsdag 14 april 2020

Commissaris en langetermijnwaardecreatie

Dinsdag 12 mei 2020

Board dynamics, social styles en EQ Donderdag 25 juni 2020

11Leadership meetings commissarissen 2019/2020 |

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de cursuscoördinator:

EY AcademyJack Lous RA088 ­ 407 3646 / 06­ 21 25 1980jack.lous@nl.ey.com

www.ey.nl/cursussen

Inschrijving

Meer informatie

U kunt zich als volgt aanmelden:

Via email: hanneke.den.hertog@nl.ey.comTelefonisch: 088 ­ 407 5010

Vermeld bij uw aanmelding voor welke module(s) u zich wilt inschrijven en tevens bij welke organisatie(s) u commissaris of toezichthouder bent.

Wilt u deze uitnodiging en andere interessante e­mails van EY in het vervolg liever digitaal ontvangen? Schrijf u dan in via www.ey.nl/optin.

EY | Assurance | Tax | Transactions | Advisory

Over EY EY is wereldwijd toonaangevend op de gebieden assurance, tax, transaction en advisory services. Met de inzichten en de hoogwaardige diensten die wij bieden, dragen wij bij aan het versterken van het vertrouwen in de kapitaal ­markten en economieën overal ter wereld. Wij brengen toonaangevende leiders voort die door samen te werken onze beloften aan al onze stakeholders waarmaken. Daarmee spelen wij een cruciale rol bij het creëren van een beter functionerende wereld voor onze mensen, onze cliënten en de maatschappij. De aanduiding EY verwijst naar de wereldwijde organisatie en mogelijk naar een of meer lidfirma’s van Ernst & Young Global Limited (EYG), die elk een afzonderlijke rechtspersoon zijn. EYG is een UK company limited by guarantee en verleent zelf geen diensten aan cliënten. Voor meer informatie over onze organisatie, kijk op ey.com.

© 2019 Ernst & Young Accountants LLP.Alle rechten voorbehouden

ED None155010524

Dit document is uitsluitend bedoeld ter algemene informatie en niet als accountancy, fiscaal of anders­zins professioneel advies. Gelieve voor specifiek advies contact op te nemen met uw adviseurs.

ey.com/nl