Kruger Hormonen Psychobiologie Jaar 1 2015

8/17/2019 Kruger Hormonen Psychobiologie Jaar 1 2015

http://slidepdf.com/reader/full/kruger-hormonen-psychobiologie-jaar-1-2015 1/76

Endocrinologie



Functie Hormonen

Communicatie

Afstemming lichaamsfuncties aan (veranderende)omstandigheden



Hormonen

• Regulatie

- Waterhuishouding / zouthuishouding

- Groei

- Metabolisme (Glucose, vetten)

- Fysieke aanpassingen omgeving

- Voortplanting

- Hersenen en Gedrag



Endocrinologie

1. Endocrinologie (maatschappij)

2. Hormonen (soorten; eigenschappen)

3. Regulatie (hypothalamus / hypofyse)4. Werking aantal hormonen



Maar……………,

Hormonen ook door andere organen geproduceerd;

Hart, huid, nier, darm, vet



Chemische signalen

• Endocrien (bloed)

• Paracrien (diffusie)

• Autocrien• Neurocrien (bloed)



Hormoontypen

• Peptiden

– Eiwitstructuur (opgebouwd uit aminozuren)

– Grootste en meest diverse groep signaalstoffen

• Steroïden – Derivaten van cholesterol

– Vooral geproduceerd in de bijnier en gonaden

– Cortisol, aldosteron, geslachtshormonen (oestradiol, testosteron)

• Amines

– Gemodificeerde aminozuren (bijv. tyrosine) – Dopamine, catecholamines (adrenaline, noradrenaline)

– Schildklierhormonen (thyroxine, triiodothyronine)

• Eicosanoïden

– Derivaten van vetzuren (bijv. arachidonzuur)

– Voornamelijk een lokale (paracriene) functie – Prostaglandines



Hormoontypen. Peptiden en eiwitten.

Glu-His-Pro

Gly-Ile-Val-Glu-Glu-Cys-Cys-Ala-Ser-Val-Cys-Ser-Leu-Tyr-Glu-Leu-Glu-Asp-Tyr-Cys-Asp

Phe-Val-Asp-Glu-His-Leu-Cys-Gly-Ser-His-Leu-Val-Glu-Ala-Leu-Tyr-Leu-Val-Cys-Gly-Glu-Arg-Gly-Phe-Phe-Tyr-Thr-Pre-Lys-Ala

S S

SS

SS

TSH-releasing hormone (TRH)

insuline



Peptiden

Eiwitten worden

geproduceerd vanuit

DNA

Posttranslatie is

modificatie mogelijk

Genetische

afwijkingen betreffen

meestal eiwit zelf



Hormoontypen. Steroïden.

OH

O

OH

O

CH2OH

OH

A B

C D

steroid-nucleus cholesterol

cortisol

O

OH

OH

OH

testosteron oestradiol



Steroiden

Vitamin D

Steroiden worden

geproduceerd vanuit

cholesterol

Geslachtshormonen

(testosteron, oestrogenen,

progesteron,

mineralocorticoiden,

glucocorticoiden, vitamine D)

Genetische afwijkingen

betreffen meestal enzym



Hormoontypen. Amines.

OH

OH

NH2

OH

OH

NH

CH3

OH

OOH

I

I I

I

NH2

COOH

OHNH2

COOH

tyrosine

dopamine

adrenaline (epinephrine)

thyroxine



Amines

Tyrosine is voorloper

Enzymatischereacties geven

eindproduct

Genetische

aandoeningenbetreffen de werking

van een enzym



Hormoontypen. Eicosanoïden.

CH3

COOH

COOH

COOH

OHOH

O

arachidonzuur

prostaglandine PGE2prostaanzuur

COOH

OH

OOH

OH

thromboxaan A2



Prostaglandines

• Ontstekings-mediatoren

• Opwekken koorts

• Versterken pijnsensatie

• Afgegeven placenta; contractie uterus

• Verwijden/vernauwen bloedvaten: darmen/longen



Hoe werken hormonen?

1. - Herkenning hormoon aan specifieke receptor aan oppervlakte

van een targetcel

- Koppeling second messenger systeem

- Veranderingen intracellulaire processen

2. - Hormonen binden aan receptoren in de cel; deze receptoren

binden aan DNA en activeren transcriptie van genen

3. - Hormonen binden aan receptoren in de celmembraan; activatie

van deze receptoren zorgt direct voor activatie van processen in

de cel (insuline; groeihormoon)



hormoon-

receptoren

membraan-receptoren

intracellulairereceptoren

tyrosine-

kinases

G-eiwitten

adenylaat-cyclase

fosfolipase C(PLC)

cytosolaire

receptoren

kern-receptoren



Algemeen

1. Hypothalamus stimuleert hypofyse

Hypofyse stimuleert perifere klieren (weefsels)

Perifere klieren geven hormonen af

2. Hypothalamus geeft ook direct hormonen af aan

bloed



Hypothalamus

Bijna elke regio van de hersenen staat in contact met de

hypothalamus.

Integratie: Omgeving / Lichaam

Hierdoor is de hypothalamus betrokken bij

alle aspecten van de emoties de voortplanting, hetautonome zenuwstelsel en de hormoonhuishouding



Hypofyse

Hypofyse achterkwab = Posterior hypofyse =

Neurohypofyse

Hypofyse voorkwab = Anterior hypofyse =

Adenohypofyse



C t l h h i h di



Controle van hormoonhuishouding

is essentieel : dit doen hormonen

Onder meer zelf: negatieve feedback

1. Long-loop feedback

2. Short-loop feedback



Stress en Stress-hormonen



Receptoren in de Hersenen



Training

24H

Testing

Bevorderen opslag herinneringen



Remmen oproepen informatie



Morris water maze

Hippocampus en geheugen



Remmen oproepen informatie

1. Trainen om platform te vinden

2. Informatie oproepen

3. Geef corticosterone voor oproepen: zoeken langer naar platform

Met cortisol: zoeken langer



Testosterone productie

Sertoli cellen

FSH receptoren

Sperm productie

Leydig cellen

LH receptoren

Testosteron productie



Leydig cells

Productie testosterone:



Rol Testosteron

Foetal: sexuele

differentiatie

Perinataal:

ontwikkeling hersenen

Puberteit:

reproductie



Testosterone productie

Sertoli cellen

FSH receptoren

Sperm productie

Leydig cellen

LH receptoren

Testosteron productie



Sertoli cells

Rijping spermatozoa:



Sexueel gedrag



Receptoren testosteron in hersenen



Hypothalamo-pituitary-gonade system

-

-



Productie Estrogenen

Oestrogenen

in granulosa

cellen



Effecten Estrogenen

• in ovarium:granulosa cel proliferatie

• in uterus:

herstel / proliferatie endometrium

• Breast:

productie melk / stimuleren ontwikkeling borstweefsel

• in hersenen:

cognitie



Oestrogenen

• Receptor die werkt via het genoom (trage effecten)

• Membraan receptor (snelle effecten)

• Kunnen worden gevormd in hersenen



Sexueel gedrag



Receptoren oestradiol in hersenen



Oestrogenen hebben effect op spines

Met estrogenenZonder estrogenen

Ovariectomie: minder goed leveren in water maze

http://www.pnas.org/content/98/13/7093/F1.large.jpg



Samenvatting

1. Endocrinologie (maatschappij)

2. Hormonen (soorten; eigenschappen)

3. Regulatie (hypothalamus / hypofyse)

4. Werking aantal hormonen



Sexuele differentiatie

• Y chromosoom: productie T en MIF (mullerian

Inhibiting factor, embryonal MIF in Sertoli cells)

• MIF en T nodig voor mannelijke ontwikkeling;omzeting van T naar Dihydrotestosterone is ook

nodig (uitwendige geslachtskenmerken)

Kruger Hormonen Psychobiologie Jaar 1 2015

Documents

Transcript of Kruger Hormonen Psychobiologie Jaar 1 2015