KOSTEN VAN OCTROOIPROCESSEN Masterproef van de ...

Juliette Vanthuyne Masterproef: Kosten van

Octrooiprocessen

KOSTEN VAN OCTROOIPROCESSEN

Masterproef van de opleiding

Master in de rechten

Ingediend door

JULIETTE VANTHUYNE

00800810

Promotor: Ben Depoorter

Co-promotor: Jef de Mot

Academiejaar 2012-2013


Octrooiprocessen

If I have seen far, it is by standing on the shoulders of giants

Isaac Newton


Octrooiprocessen

VOORWOORD

De masterproef is voor de meeste studenten n van de laatste en zwaarste beproevingen die

zij moeten doorstaan om het diploma Master in de rechten te behalen. Dat was voor mij niet

anders. Om die reden is dit een goede gelegenheid om enkele mensen te bedanken.

Eerst en vooral wil ik mijn promoter, professor Ben Depoorter bedanken voor zijn hulp.

Zonder zijn corrigerende opmerkingen en sturing zou ik deze masterproef niet tot een goed

einde kunnen brengen.

Daarnaast wens ik mijn ouders te bedanken om mij de mogelijkheid te bieden deze studie aan

te vatten maar vooral om mij te steunen tijdens de voltooiing ervan.

Ook mijn zussen Louise en Charlotte verdienen een woord van dank. Bedankt voor het geduld

dat jullie met mij hebben gehad en om mij een hart onder de riem te steken wanneer het nodig

was. Verder wens ik hierbij mijn vrienden te bedanken die op de juiste momenten voor

ontspanning hebben gezorgd.

Ik wens ook iedereen te danken die onrechtstreeks heeft meegewerkt aan het volbrengen van

deze opdracht zoals het personeel van de bibliotheek.


Octrooiprocessen

Inhoud

VOORWOORD

INLEIDING 1

DEEL 1: EEN ALGEMENE INLEIDING IN HET OCTROOIRECHT

1 ALGEMEEN ...................................................................................................................... 4

1.1 INLEIDING ................................................................................................................. 4

1.1.1 Het nut van een octrooi ........................................................................................ 4

1.1.2 Begripsbepaling .................................................................................................... 6

1.1.3 De duur van een octrooi ....................................................................................... 7

1.1.4 Territoriale werking van een octrooi .................................................................... 8

2 MATERIELE OCTROOIEERBAARHEIDSVEREISTEN ............................................ 11

2.1 UITVINDING ........................................................................................................... 11

2.2 NIEUW ...................................................................................................................... 12

2.2.1 Stand van techniek ............................................................................................. 12

2.2.2 Recht van voorrang ............................................................................................ 13

2.3 INVENTIVITEIT ...................................................................................................... 15

2.4 INDUSTRIELE TOEPASBAARHEID .................................................................... 17

3 INHOUD EN OMVANG VAN HET RECHT ................................................................ 19

3.1 IN HET VERKEER BRENGEN/EXPLOITEREN ................................................... 19

3.1.1 Uitzonderingen op het exclusief exploitatierecht ............................................... 21

3.2 OVERDRACHT EN LICENTIE ............................................................................... 25

3.2.1 Overdracht van een octrooi ................................................................................ 26

3.2.2 Verlenen van een octrooilicentie ........................................................................ 26

3.3 RECHT OM OP TE TREDEN TEGEN INBREUKEN ............................................ 26

DEEL 2: PROBLEMEN VAN HET OCTROOIRECHT

4 HET IDEAALBEELD ..................................................................................................... 29

4.1 INLEIDING ............................................................................................................... 29

4.2 RATIO VAN OCTROOIBESCHERMING .............................................................. 29

4.3 DE LISSABONVERKLARING ............................................................................... 30

4.4 BESLUIT ................................................................................................................... 31

5 PROBLEMEN VAN HET HUIDIG OCTROOIRECHT ................................................ 32


Octrooiprocessen

5.1 INLEIDING ............................................................................................................... 32

5.2 NOTICE FAILURE ................................................................................................... 33

5.2.1 Algemeen ........................................................................................................... 33

5.2.2 Hoe heeft notice failure zich kunnen manifesteren? .......................................... 33

5.2.3 Waarom faalt eigendom? ................................................................................... 36

5.2.4 Private kosten van notice failure ........................................................................ 47

5.2.5 Sociale kosten van notice failure ........................................................................ 51

5.2.6 Besluit ................................................................................................................. 54

6 PATENT TROLLS ALS GEVOLG VAN DE KLOOF TUSSEN THEORIE EN

PRAKTIJK ............................................................................................................................... 57

6.1 INLEIDING ............................................................................................................... 57

6.2 DE DEFINITIE VAN EEN PATENT TROLL ......................................................... 57

6.2.1 Algemeen ........................................................................................................... 57

6.2.2 Evolutie van de patent troll ................................................................................ 58

6.3 STRATEGIE VAN DE PATENT TROLL ............................................................... 59

6.4 OPMARS VAN DE PATENT TROLL ..................................................................... 60

6.4.1 Algemeen ........................................................................................................... 60

6.4.2 Waarom nu? ....................................................................................................... 61

6.4.3 Besluit ................................................................................................................. 63

6.5 VOOR EN TEGENSTANDERS ............................................................................... 63

6.5.1 Visie van de voorstanders .................................................................................. 63

6.5.2 Visie van de tegenstanders ................................................................................. 64

6.6 GEVOLG VAN PATENT TROLLS: KOSTEN ....................................................... 65

6.6.1 Kosten van juridische vervolging ...................................................................... 65

6.6.2 Kosten van juridische vervolging voor bedrijven .............................................. 65

6.6.3 Bedrijfskosten ..................................................................................................... 66

6.7 BEDRIJVEN DULDEN HET MISBRUIK VAN PATENT TROLLS NIET

MEER ................................................................................................................................... 68

6.7.1 Lobbyorganistaties ............................................................................................. 68

6.7.2 Patent pool .......................................................................................................... 69

6.7.3 Brokers ............................................................................................................... 70

6.8 HOE KUNNEN PATENTTROLLS BESTREDEN WORDEN? ............................. 71

6.8.1 Patent Reform Act 2005 ..................................................................................... 71

6.9 HOE VECHTEN BEDRIJVEN TERUG? ................................................................ 75


Octrooiprocessen

6.10 DE OCTROOIOORLOGEN IN SOFTWARE ......................................................... 76

6.10.1 Software octrooi algemeen ................................................................................. 77

6.11 BESLUIT ................................................................................................................... 79

7 TRAGEDY OF THE ANTI-COMMONS ....................................................................... 81

7.1 ALGEMEEN ............................................................................................................. 81

7.2 HET SOCIAAL DILEMMA ..................................................................................... 82

7.3 ANTICOMMONS IN HET OCTROOIRECHT ....................................................... 82

7.4 TRAGEDY OF PROPERTY ..................................................................................... 84

7.5 OPLOSSING ............................................................................................................. 85

7.6 BESLUIT ................................................................................................................... 85

DEEL 3: OPLOSSINGEN VOOR HET FALEN VAN HET OCTROOIRECHT

8 HERSTEL VAN NOTICE FAILURE ............................................................................. 87

8.1 VERBETERING VAN KENNISGEVING ............................................................... 87

9 GEORGANISEERD SYSTEEM VAN GEDWONGEN LICENTIES ........................... 89

9.1 INLEIDING ............................................................................................................... 89

9.2 EIGENDOMSREGELS VERSUS GEDWONGEN LICENTIES ........................... 90

9.2.1 Algemeen ........................................................................................................... 90

9.2.2 Calabresi en Melamends Theorie ...................................................................... 91

9.2.3 Evolutie in de rechtspraak .................................................................................. 94

9.2.4 Visies in de rechtsleer ........................................................................................ 99

9.2.5 In acht te nemen principes bij het toepassen van een georganiseerd systeem van

gedwongen licenties ....................................................................................................... 102

9.2.6 Conclusie .......................................................................................................... 103

DEEL 4: CONCLUSIE


Octrooiprocessen

1

INLEIDING

Wanneer je een elektronicazaak binnenstapt dan heb je keuze uit tientallen verschillende

telefoontoestellen. Wanneer je een apotheek binnenstapt dan ligt voor elk kwaaltje wel een

geneesmiddel in de rekken. Voor elk van die producten zal iemand de fundamenten gelegd

hebben. Die fundamenten zullen naar alle waarschijnlijkheid het voorwerp geweest zijn van

een octrooiaanvraag. Mensen zijn zich er meestal niet van bewust dat de meeste dagdagelijkse

zaken geoctrooieerd zijn. Zij weten meestal ook niet welke oorlogen er omtrent die producten

gevoerd worden.

De maatschappij is blij met de vooruitgang van wetenschap en met de kunde van

wetenschappers die zij verworven hebben door jaren van onderzoek en ontwikkeling.

Geneesmiddelen, technologie, etc. zijn geen producten die van vandaag op morgen

uitgevonden worden. Zij evolueren en verbeteren. Wat de meesten echter niet weten is dat

wetenschap en technologie al veel verder kon gestaan hebben als het octrooirecht goed zou

functioneren.

Kennis is tegenwoordig heel belangrijk. Intellectuele eigendom is heel waardevol in elke

industrietak en heeft de plaats ingenomen van materialen en grondgebied. Het octrooirecht is

op die manier ook zeer belangrijk geworden. Het probleem is dat het octrooirecht niet mee-

evolueert met de samenleving. Het huidig octrooirecht is gebaseerd op het model van tastbare

eigendom zoals een stuk grond maar door de technologische evolutie is die vergelijking niet

meer up-to-date om het octrooirecht te beheersen.

Today, knowledge in all its forms plays a crucial role in economic processes. Nations

which develop and manage effectively their knowledge assets perform better. Firms

with more knowledge systematically outperform those with less. Individuals with

more knowledge get better paid jobs. This strategic role of knowledge underlies

increasing investments in research and development, education and training, and other

intangible investments, which have grown more rapidly than physical investment in

most countries and for most of the last decades Technological change results from

innovative activities This is why, in the long term, it creates jobs and more income.

A main task for governments is to create conditions that induce firms to engage in the

investments and innovative activities required for enhancing technical change.

Adam Smith (1776)

Het octrooirecht is in de loop der tijd gevolueerd in functie van n doel: innovatie

stimuleren. Die stimulans is nodig om uitvinders ertoe aan te zetten investeringen te doen in

onderzoek en ontwikkeling. Die investeringen geven dan aanleiding tot nieuwe uitvindingen

waar de gehele samenleving van meeprofiteert. De uitvinders van vandaag zijn geen oude en

grijze professoren die een grote bril op hebben en nauwelijks uit hun laboratorium komen.

Tegenwoordig zijn uitvinders ook zakenmensen, die zoveel mogelijk winst uit hun creatie

willen halen.


Octrooiprocessen

2

Op heden is er een verschuiving merkbaar in het octrooirecht. Waar vroeger het octrooirecht

effectief de uitvinder beschermde tegen namaak en piraterij, wordt het octrooirecht gebruikt

als drukmiddel om op die manier licentieovereenkomsten af te dwingen tegen een

buitensporige royalty. Bescherming van de uitvinder staat niet meer voorop. Hoewel reeds

initiatieven genomen werden door de overheid om deze evolutie een halt toe te roepen, lijkt

het octrooirecht nog steeds zijn doel te missen.

In deze bijdrage gaan we in op de oorzaken van deze verschuiving. Hoe is het zo ver kunnen

komen dat het octrooirecht geen stimulans meer is voor innovatie? Wat is er gebeurd?

In het eerste deel wordt een korte situering van het octrooi weergegeven. Het is belangrijk te

weten wat een octrooi precies inhoudt, hoe een octrooi bekomen wordt, wie een octrooi kan

bekomen, etc. Er wordt een samenvatting van het recht gegeven.

In het tweede deel gaan we dieper in op de problemen van het octrooirecht. In het tweede

hoofdstuk worden de problemen van het huidig octrooirecht blootgelegd. Het octrooirecht

mist zijn doel omdat men intellectuele eigendom wil laten werken als gewone eigendom. Er

zijn echter verschillende redenen waarom deze vergelijking niet altijd juist is. Intellectuele

eigendom heeft andere eigenschappen dan tastbare eigendom waardoor bepaalde principes

een andere uitwerking krijgen. Deze verschillen zorgen voor het falen van het octrooirecht en

de mogelijkheid om de bescherming te misbruiken. In het derde hoofdstuk gaan we verder in

op de interactie tussen dat ideaalbeeld van het octrooirecht en de werkelijkheid. Bedrijven

gaan inspelen om de fouten van het octrooirecht om individueel voordeel te bekomen. De

tekortkomingen van het octrooirecht leiden voor steeds meer bedrijven tot het bekomen van

winst, zonder effectief iets uit te vinden. Het gevolg daarvan zijn de massale opkomst van

patent trolls. Zij verzieken het octrooisysteem en maken misbruik van de tekortkomingen

ervan. In het vierde hoofdstuk gaan we in op de gevolgen van die trolls voor de maatschappij.

Wat gebeurt er wanneer patent trolls de octrooien overnemen?

In het laatste deel worden tenslotte enkele voorstellen gedaan om tot een verbeterd

octrooisysteem te komen waarin innovatie opnieuw voorop staat en gestimuleerd wordt. In het

eerste hoofdstuk worden hervormingsvoorstellen gedaan om het falen van het octrooisysteem

te voorkomen. In het tweede hoofdstuk wordt een beroep gedaan op het invoeren van

gedwongen licenties voor de bestraffing van octrooi-inbreuken, eerder dan terug te vallen op

de sancties die het zakenrecht voorziet. Als het octrooirecht verbeterd moet worden dan moet

teruggegaan worden naar de bron van het probleem. Louter aanpakken van patent trolls heeft

geen zin. Wanneer de n bestraft wordt, zal een ander alweer ontstaan zijn.


Octrooiprocessen

3

DEEL 1: EEN ALGEMENE INLEIDING IN HET

OCTROOIRECHT


Octrooiprocessen

4

1 ALGEMEEN

1.1 INLEIDING

Het octrooirecht is een onderdeel van de zogenaamde intellectuele eigendomsrechten.Die

intellectuele eigendomsrechten worden opgesplitst in industrile eigendomsrechten en het

auteursrecht. Het octrooirecht maakt deel uit van de industrile eigendomsrechten.Wanneer je

aan de man in de straat vraagt wat eigendom voor hem betekent, antwoordt hij meestal dat

het gaat om rechten op materile zaken zoals een huis, een auto, een stuk grond, etc. Het is

van mij. Ik heb een exclusief recht en alleen ik beslis wat ermee zal gebeuren.

Ook het Burgerlijk Wetboek gebruikt de term eigendom voor zaken, dit zijn voor menselijke

beheersing vatbare stoffelijke objecten1.

Om die reden wordt vaak gezegd dat de term intellectuele eigendom slecht gekozen is

aangezien het verwarring kan veroorzaken. Wanneer we het over intellectuele eigendom

hebben dan valt het materile weg en gaat het om een abstract begrip. Het zijn rechten op

creaties van de geest, het is immaterieel. Je kan het niet aanwijzen of letterlijk doorgeven.

Enkele voorbeelden kunnen hier duidelijkheid scheppen: een kunstwerk, een boek, een

gedicht, een compositie, modellen zelfs het ontwerp voor een lamp kan een voortbrengsel van

de geest zijn. Omwille van het immaterieel karakter van de beschermde creaties wordt gezegd

dat de term eigendom niet gepast is.

Anderen oordelen dan weer dat de term intellectuele eigendom net wel geschikt is om deze

rechten aan te duiden. Want hoewel de beschermde belangen aldus niet materieel zijn, kunnen

zij vergeleken worden met economische belangen. Net als bij materile zaken wil de eigenaar

van de uitvinding het ongestoorde genot en de vrije beschikking over zijn goed waarborgen.

Het gaat om rechten die net zo exclusief en absoluut zijn als de civiele eigendom op

lichamelijke voorwerpen. De term intellectuele eigendom geeft dit beter weer en blijft op

die manier waardevol ondanks de kritiek dat de term verwarring zou scheppen.

Tot de groep van intellectuele eigendomsrechten behoren ook de Merken, de Tekeningen en

Modellen en het Kwekersrecht. Allen komen ze ten goede aan handel en nijverheid en men

spreekt dan ook van industrile eigendomsrechten. Tenslotte is er ook het auteursrecht, dat

een niet-industrieel intellectueel eigendomsrecht is. Deze categorien zullen hier niet aan bod

komen.

1.1.1 Het nut van een octrooi

Het decreet DAllarde van 1791 bevestigt het beginsel dat eenieder de vrijheid heeft om de

handel, het beroep, de kunst of ambacht uit te oefenen die hem goed dunkt. Het beginsel van

vrijheid van handel en nijverheid werd tijdens de Franse Revolutie verworven en wordt gezien

als n van de grootste overwinningen die de Revolutie met zich meebracht. Het is tot op

vandaag nog steeds n van de essentile pijlers van onze economische samenleving

aangezien ons land in 1795 gedeeltelijke heeft overgenomen wat het Decreet DAllarde in

1 CH. GIELEN., Kort begrip van het intellectuele eigendomsrecht, Deventer, Kluwer BV, 2007, 2.


Octrooiprocessen

5

1791 invoerde in Frankrijk.

Hoewel het beginsel een ware evolutie heeft meegemaakt doorheen de tijd werd het door een

onrechtstreekse verwijzing in de wet van 19802 nog herbevestigd.

Hoewel het vrijheidsbeginsel nog steeds van kracht is, kan het niet ontkend worden dat het in

deze tijd eerder een uitzondering dan de regel is geworden. Van het beginsel afwijken is ook

mogelijk aangezien het in Belgi enkel een wettelijke waarde geniet en bijgevolg gemakkelijk

kan beperkt of genegeerd worden.

Een van die uitzonderingen op het beginsel van vrijheid van handel en nijverheid is het

octrooirecht. Dat recht heeft betrekking op uitvindingen. Er ontstaat voor de octrooihouder

een alleenrecht op de exploitatie van zijn uitvinding. Het gaat om een exclusief recht. Dat

betekent dat anderen geen gebruik van de creatie kunnen maken zonder de toestemming van

de houder van het recht. Niet iedereen is dus vrij om zijn uitvinding te gebruiken. Deze

bescherming werd echter niet zomaar ingevoerd en dient twee, op het eerste zicht

tegenstrijdige belangen; het belang van de uitvinder (billijkheidsargument) en het algemeen

belang (utiliteitsargument).

Een uitvinding doen, kost veel tijd en veel geld. De voornaamste eigenschap van een

uitvinding is dat het nog niet bestaat. Dit brengt logischerwijs een investeringsrisico met zich

mee voor de uitvinder3. Het tijdelijk monopolie biedt aan de uitvinder de kans om als enige de

vruchten te plukken van zijn werk en zo de kosten van de dure en lange research terug te

winnen. Het is belangrijk dat de wet die investering beschermt zodat andere uitvinders ook

gestimuleerd zouden worden. Een uitvinder zou ook kunnen pogen om zijn uitvinding geheim

te houden, doch dit maak commercialisatie van vele uitvindingen onmogelijk of zinloos. De

bescherming stimuleert de technologische- en productinnovatie want men zal bereid zijn de

nodige investeringen te doen in ruil voor de wettelijk bescherming.

Anderzijds wordt ook het algemeen belang van de gemeenschap gestimuleerd. Uitvinders zijn

bereid hun creaties te delen met de samenleving waardoor men op deze uitvindingen kan

voortbouwen. De voorwaarde voor het verlenen van een octrooi bestaat erin dat de uitvinder

een gedetailleerde beschrijving moet geven van zijn uitvinding zodat een vakman met die

informatie de creatie kan namaken4. Vervolgens wordt deze beschrijving openbaar gemaakt

ofwel online, ofwel ten kosteloze titel5. De beschrijving wordt openbaar gemaakt zodat

anderen er kennis van kunnen nemen. Immers de bescherming van de uitvinding is slechts

tijdelijk. Wanneer de octrooiduur is afgelopen, staat het elkeen vrij de uitvinding toe te passen

2 Art. 6 1, VI van de bijzondere wet van 8 augustus 1980 tot hervorming der instellingen, zoals gewijzigd door

de wet van 8 augustus 1988. 3 In feite meestal de investeerder

4 Het criterium is dat een deskundige de uitvinding zou kunnen reproduceren op grond van de beschrijving. Op

straffe van nietigheid moet de octrooiaanvraag dan ook een beschrijving omvatten die voldoende duidelijk en

volledig is zodat de een vakman ze zou kunnen toepassen. ( Art.15, 1, 2 en 17, 1 van wet 28 maart 1984 op de

uitvindingsoctrooien). 5 Voor Belgische Octrooien, zie:

http://economie.fgov.be/nl/ondernemingen/Intellectuele_Eigendom/Instellingen_en_actoren/databanken/register

_beligsche_octrooien/opzoeking/.


Octrooiprocessen

6

en te exploiteren6. Het algemeen belang wordt daardoor gediend. Indien de uitvinder geen

bescherming zou krijgen, zou de creatie nooit openbaar worden gemaakt en zou de

maatschappij nooit kunnen meegenieten van de uitvinding.

Door raadpleging van octrooiaanvragen kan een bedrijf er bovendien achter komen in welke

richting de activiteiten van concurrerende ondernemingen gaan7.

De uitvinderswerkzaamheid moet dus gestimuleerd worden door het belonen van de

uitvinders onder de vorm van bescherming tegen namaak en anderzijds door het openbaar

maken van de uitvindingen, om verbetering door anderen mogelijk te maken en overbodige

research uit te sluiten. Vervolgens moeten de uitvindingen ook effectief gexploiteerd

worden, en tenslotte mogen de macro-economische effecten van de verleende monopolies niet

uit de hand lopen, zodat de beschermingsduur wordt beperkt, wat ook nog tot gevolg heeft dat

de uitvinder zelf niet te snel op zijn lauweren gaat rusten8.

De stelling dat het octrooirecht daadwerkelijk bijdraagt aan technologische vooruitgang en de

economische groei wordt niet door iedereen onderschreven. Sommigen beweren dat het

octrooirecht ook tot ongewenste situaties kan leiden9. Daarop wordt later ingegaan.

1.1.2 Begripsbepaling

Wanneer men het heeft over een octrooi, brevet of patent dan bedoelt men in elk van

deze gevallen hetzelfde. Het gaat om synoniemen. De oorzaak van de verscheidenheid aan

benamingen ligt in hun oorsprong. Octrooi de juiste Nederlandse benaming, terwijl brevet

afgeleid is van het Franse brevet dinvention en patent van het Engelse of Duitse patent.

De wetgever is er nooit toe gekomen een eenvormige bepaling van het begrip octrooi te

geven. De rechtsleer neemt daarom aan dat de wetgever in hoofdzaak bedoelt de ambtelijke

toekenning door regeringsdaad, op grond van de wet, aan de houder van een technische

uitvinding of verbetering vatbaar voor industrile- of handelsuitbating, van uitsluitende en

tijdelijke rechten van beschikking en uitbating met macht zich tegen inbreuken te verzetten,

en op voorwaarde van naleving van zekere verplichtingen, gebiedend opgelegd in het

algemeen belang10

. In de wet van 28 maart 1984 op de uitvindingsoctrooien wordt het

uitvindingsoctrooi gedefinieerd als volgt: Een uitsluitend en tijdelijk recht van exploitatie

verleend voor iedere uitvinding die nieuw is, op uitvinderswerkzaamheid berust en vatbaar is

voor toepassing op gebied van nijverheid11

.

6R.W. HOLZHAUER., Inleiding intellectuele rechten, 2

e druk, Den Haag, Boom Juridische Uitgevers, 2005,

165. 7 Zie o.a. in het algemeen Telders, Nederlands octrooirecht, 2

e herziene en bijgewerkte druk, s Gravenhage,

1946, Van Nieuwenhoven Helbach, Industrile Eigendom, Deel 1 Bescherming van technologische innovatie,

Deventer 2002 en IEC/Brinkhof/Oc II (losbladig). 8 P. VANCRAESBEECK, Problemen van het octrooirecht, Diegem, Kluwer Rechtswetenschappen Begli,

1994, 5. 9 CH. GIELEN,., Kort begrip van het intellectuele eigendomsrecht, Deventer, Kluwer, 2007, 14.

10L. REMOUCHAMPS, Octrooien, Brussel, Huis Ferdinand Larcier N.V., 1969, 78-80.

11 Art. 2, lid 1, Wet 28 maart 1984 op de uitvindingsoctrooien (BOW).


Octrooiprocessen

7

Het begrip octrooi kan echter ook wijzen op het document dat door de overheid wordt

overhandigd en waarin de toekenning van het octrooirecht wordt bevestigd12

. Het gaat om de

titel of instrumentum geldend als bewijsstuk.

Zoals in de definitie werd aangegeven gaat het om een monopolierecht op de exploitatie van

de uitvinding. Exploitatie kan op velerlei manieren gebeuren: vervaardigen, aanbieden, in het

verkeer brengen, gebruiken, invoeren, in voorraad hebben, toepassen13

.

Het gaat om een negatief recht: een verbodsrecht. De octrooihouder mag verbieden dat

iemand anders zijn uitvinding namaakt of exploiteert. Het verbodsrecht dat voortvloeit uit het

octrooirecht wordt doorgaans gezien als het meest karakteristieke kenmerk van een

intellectueel recht. Dit brengt zoals gezegd de mogelijkheid mee aan derden de mogelijkheid

te ontzeggen om handelingen te verrichten die in strijd zijn met het uitsluitend recht.

Omgekeerd kan de houder van het recht aan bepaalde personen de toestemming verlenen om

die handelingen wel te stellen onder de vorm van een licentie.

Dit betekent echter niet dat je noodzakelijkerwijs ook het alleenrecht hebt om de uitvinding

zelf toe te passen. Het kan zijn dat de je door andere wetgeving verplicht wordt om bijkomend

een vergunning aan te vragen zoals in de milieuwetgeving. Bovendien kan het ook zijn dat je

jouw uitvinding niet kan toepassen omdat andere uitvinders octrooirechten hebben op

bepaalde aspecten van je uitvinding.

De bescherming vindt ook niet automatisch plaats aangezien het gaat om een passieve

bescherming. Het is de houder van het octrooi die naar de rechter moet stappen indien hij

vermoedt dat er een inbreuk werd gepleegd.

Naast de bij wet ingerichte bescherming kent men ook en vooral contractuele bescherming

van technologie aangaande geheime en vertrouwelijke knowhow14

.

1.1.3 De duur van een octrooi

In Belgi duurt het octrooirecht tot 20jaar na de indiening van de octrooiaanvraag (datum van

voorrang). Voorwaarde voor de instandhouding is weliswaar dat jaarlijks een taks wordt

betaald (annuteiten). Deze belastingen verschillen van land tot land. In elk land waar de

uitvinder een octrooi houdt moet deze taks afzonderlijk betaald worden.

Zoals u wellicht vermoedt kan die som oplopen tot grote bedragen. Om die reden blijven

slechts weinig octrooien effectief 20 jaar van kracht aangezien op een bepaald moment de

kosten hoger zullen zijn dan de baten van het instandhouden van het octrooi. Eens de betaling

gestopt werd, is het niet mogelijk om het achteraf opnieuw te activeren15

.

Er bestaan evenwel ook kortere beschermingstermijnen (6 jaar voor het zogenaamde klein

12

F. GOTZEN en M.C. JANSSENS, Wegwijs in het intellectuele eigendomsrecht, Brugge, Vanden Broele,

2007, 190 13

Art.27, 1 Wet 28 maart 1984 op de uitvindingsoctrooien (Octrooiwet). 14

Geheel van technische informatie die geheim, wezenlijk en op gepaste wijze is omschreven. 15

www.wtcb.be


Octrooiprocessen

8

octrooi) en verlengde beschermingstermijnen (geneesmiddelen)16

.

Het klein octrooi wordt ook wel het gebruiksmodel genoemd. Dit is een ander soort

beschermingstitel dan het octrooi en wordt het meest gebruikt om kleine verbeteringen of

aanpassingen aan bestaande producten te verzekeren. Het gebruikmodel onderscheidt zich van

een gewoon octrooi op volgende punten17

:

- De beschermingsduur is slechts 6 jaar i.p.v. 20 jaar.

- De verkrijgingsvereisten zijn minder strikt bij het gebruiksmodel.

- De registratie en het behoud zijn minder kostelijk.

- Het bevoegde nationaal octrooibureau doet ook geen onderzoek ten gronde

voor de registratie van het gebruiksmodel.

1.1.4 Territoriale werking van een octrooi

1.1.4.1 Nationaal octrooi

Het octrooi is ook geografisch beperkt. Geen enkel octrooi kan gelden voor meer dan 1 land.

Het is aan de uitvinder om uit te maken in welke landen hij zijn alleenrecht op de creatie wil

handhaven via het indienen van verschillende nationale octrooiaanvragen.

Wanneer een uitvinder bijvoorbeeld een octrooi bekomt in Belgi, Nederland en Frankrijk dan

kan hij zich niet verzetten tegen fabricage van de door het octrooi beschermde creatie in

Polen. Wel echter kan de uitvinder zich verzetten tegen de import van een in Polen

vervaardigd product in de landen waar het octrooi geldt, zijnde in casu Belgi, Nederland en

Frankrijk. De octrooihouder zal zich dus niet kunnen verzetten tegen bijvoorbeeld import in

Duitsland vanuit Polen.

Parallelle octrooien leiden een autonoom leven. De draagwijdte die wordt toegekend aan

octrooien die in verschillende landen bescherming verlenen aan dezelfde uitvinding is niet

noodzakelijk gelijk.

1.1.4.2 Europees octrooi

Door de komst van het Europees octrooi is de situatie voor de uitvinder wel vergemakkelijkt

doch niet veranderd. Anders gezegd, is het zo dat de uitvinder tegenwoordig slechts 1

aanvraag moet indienen voor verkrijgen van verschillende nationale octrooien terwijl hij

voorheen voor elk octrooi een afzonderlijke aanvraag moest doen.

Algemeen wordt aangeraden om van het Europees octrooi gebruik te maken vanaf dat je de

16

F GOTZEN, en M.C. JANSSENS., Wegwijs in het intellectuele eigendomsrecht, Brugge, Vanden Broele,

2007, 221 17

B.SPRINGAEL,B. VAN ASBROECK., K. VAN DE VELDEN., Aftrek van octrooi-inkomsten geanalyseerd

en vergeleken, Gent, Groep de boeck NV, Brussel, 2010, 22.


Octrooiprocessen

9

bescherming wil aanvragen in drie of meer Europese landen die lid zijn van het Europees

octrooiverdrag18

.

De internationale octrooiaanvraag brengt supplementaire kosten met zich mee. Ondanks deze

extra kosten kan het Europees octrooi toch handig zijn. Dit is het geval wanneer men aan het

einde van de prioriteitstermijn19

op een zeer korte termijn toch nog beschermingen wenst aan

te vragen in een groot aantal landen. In dat geval biedt een internationale octrooiaanvraag een

noodoplossing, vermits de noodzakelijke vertalingen naar de landstalen van de betreffende

landen naar een latere datum kunnen worden verschoven.

De internationale octrooiaanvraag biedt eveneens het voordeel dat een octrooieerbaarheids-

advies kan worden gevraagd en dat de eigenlijke nationale of regionale fasen kunnen

uitgesteld worden tot 30 of 31 maanden, waardoor de kosten voor de nationale en/of regionale

octrooiaanvragen uitgesteld worden.

Het Europees octrooi valt uiteen in een bundel nationale octrooien20

. Al deze nationale

octrooien zijn onafhankelijk van elkaar.

Luidens art. 2 (2) EPC21

heeft het Europees octrooi in elk der verdragsluitende staten,

waarvoor het is verleend, dezelfde rechtsgevolgen en is het onderworpen aan dezelfde

bepalingen als een nationaal octrooi, dat in die staat is verleend, voorzover dit verdrag niet

anders bepaalt.

Luidens art. 64 (1) EPC wordt bepaald datde houder van het Europees Octrooi, vanaf de

dag waarop de vermelding van de verlening daarvan is gepubliceerd, in elk der

verdragsluitende landen, waarvoor het is verleend, dezelfde rechten als die hij zou ontlenen

aan een in die staat verleend nationaal octrooi. Art. 69 (3) EPC voegt daaraan toe dat elke

inbreuk op het Europees octrooi wordt beoordeeld overeenkomstig het nationale recht.22

Een echte verandering in de werking van het octrooi is er dus niet. Het voordeel van het

Europees octrooi bestaat enkel in de gecentraliseerde aanvraagprocedure.

De kosten kunnen hierdoor aanzienlijk gedrukt worden maar vergis u niet; van een echt

Europees octrooi is dus helemaal geen sprake.

Het grootste nadeel van deze bundel van nationale,onafhankelijk octrooien is dat elkeen

bekrachtigd moet worden in de afzonderlijke lidstaten. De procedure voor bekrachtiging

verschilt van land en tot land en vereist in de meeste landen een vertaling. Dit brengt de

noodzakelijke administratieve lasten en aanzienlijke kosten mee o.a. de validatiekosten, de

jaarlijkse heffingen voor instandhouding van het octrooi, registratie van overdracht van een

octrooi of een licentieovereenkomst voor het gebruik van een geoctrooieerde uitvinding en de

18

Verdrag inzake de verlening van Europese octrooien, 5 oktober 1973. 19

Dit recht van voorrang impliceert dat de octrooihouder gedurende een periode van n jaar in de overige

verdragsluitende staten (Unieverdrag van Parijs van 20 maart 1833) een octrooiaanvraag kan indienen die zou

terugwerken tot de datum van eerste aanvraag in het land van de octrooihouder. De stand van techniek wordt

daardoor als het ware bevroren. 20

De bewoording is van advocaat-generaal Philippe Lger, Conclusie in C-539/03 van 8 december 2005, Roche

Nederland BV e.a. t. Frederick Primus, Milton Goldenberg, nr.114. 21

European Patent Convention, 5 oktober 1973. 22

B. DE VUYST, Handboek octrooien, Brugge, Die Keure, 2006, 139-144.


Octrooiprocessen

10

kosten van de aanvraagprocedure voor het Europees Octrooibureau (EOB) als voor de

nationale procedures23

.

De finale bedoeling van de EU is om wel tot een echt EU-octrooi te komen waarbij 1

uniforme aanvraagprocedure geldt en bovendien de werking internationaal is. De Europese

Commissie is volop bezig met de onderhandelingen.

Dit toekomstige Europese octrooisysteem biedt de volgende voordelen24

:

een eenvoudiger bescherming van uitvindingen in de gehele EU dankzij de verlening

van een unitaire titel door het Europees Octrooibureau in Mnchen;

aanzienlijk lagere kosten, met name door het wegnemen van de nationale

bekrachtigingsprocedures en het vereenvoudigd taalregime;

grotere rechtszekerheid dankzij een ngemaakt systeem voor geschillenbeslechting

bij een Europees Octrooihof.

23

F. GOTZEN, F., M.C. JANSSENS, G. VAN OVERWALLE Intellectuele Rechten, Brugge, Die Keure, 2011,

54. 24

BELGISCH VOORZITTERSCHAP VAN EU, het EU-octrooi, www.eutrio.be,

(http://www.eutrio.be/files/bveu/media/documents/Het_EU-octrooi.pdf)

http://www.eutrio.be/


Octrooiprocessen

11

2 MATERIELE OCTROOIEERBAARHEIDSVEREISTEN

Alvorens een creatie geoctrooieerd kan worden, moeten enkele voorwaarden cumulatief

vervuld zijn. Volgens de bepalingen van de octrooiwet en het Europees octrooiverdrag kan

een octrooi enkel worden verleend voor een uitvinding die nieuw is, op

uitvinderswerkzaamheid berust en vatbaar is voor toepassing op gebied van nijverheid25

.

Bovendien moeten de toepassing en de openbaarmaking geoorloofd zijn26

.

2.1 UITVINDING

Hoewel dit begrip centraal staat in het octrooirecht wordt het in geen enkele wet of verdrag

gedefinieerd. Meestal worden enkel de voorwaarden opgesomd waaraan een creatie moet

voldoen om gekwalificeerd te kunnen worden als een uitvinding. Het Europees octrooiverdrag

bepaalt wel wat niet als een uitvinding mag gezien worden27

. Het gaat om ontdekkingen,

alsmede natuurwetenschappelijke theorien en wiskundige methoden, esthetische

vormgevingen, stelsel, regels en methoden voor het verrichten van geestelijk arbeid of voor de

bedrijfsvoering, computerprogrammas28

en de presentatie van gegevens.

Belangrijk bij die lijst van uitsluitingen zijn de woorden als zodanig, d.i. op zichzelf. De

uitsluitingen gelden dus enkel wanneer ze niet in samenhang zijn met uitvindingen die wel

octrooieerbaar zijn29

.

Van octrooiering zijn verder uigesloten uitvindingen die in strijd zijn met de openbare orde en

het menselijk lichaam30

. Het gaat om zaken die wel degelijk als een uitvinding gekwalificeerd

worden maar die niettemin uitgesloten worden van octrooiering omdat het niet wenselijk

wordt geacht.

Een ontdekking is op zich dus nog geen uitvinding. Een ontdekking is het vinden van nieuwe

eigenschappen van het bestaande. Er wordt iets gevonden dat reeds in de natuur aanwezig is31

,

het is een eerste loutere waarneming. De eigenschap elektrische stroom te geleiden of het

bestaan van een nieuwe natuurkracht, Columbus ontdekt Amerika, Archimedes ontdekt een

natuurwet: geen ervan zijn uitvindingen. Een concrete nieuwe en inventieve technische

toepassing van elektriciteit kan echter weer wel vatbaar zijn voor octrooieering32

, het is een

toepassing van een natuurwet. Een uitvinding veronderstelt een creatie waardoor een

25

Art. 2 BOW en 52 EOV. 26

Art. 4 2 BOW. 27

Art. 52 Verdrag inzake verlening van Europese octrooien van 5 oktober 1973; art. 3 en 4 octrooiwet. 28

Voor zover zij geen technisch effect hebben. Zie ook STROWEL, A. en DERCLAYE, E., Droit dAuteur et

Numrique, Bruylant, Brussel, 2001, 255. 29

P. VANCRAESBEECK, Problemen van octrooirecht, Diegem, Kluwer rechtswetenschappen, 1994, 12. 30

Art. 53 EOV. 31

F. GOTZEN. en M.C. JANSSENS., Wegwijs in het intellectueel eigendomsrecht, Brugge, Vanden Broele,

2007, 194. 32

CH. GIELEN, CH., Kort begrip van het intellectuele eigendomsrecht, Deventer, Kluwer, 2007, 22.


Octrooiprocessen

12

technisch probleem op een nog onbekende wijze wordt opgelost33

. Er moet een intellectuele

inspanning geweest zijn, hoe gering ook.

Uitvinding kunnen betrekking hebben op een product, een nieuwe werkwijze of een nieuwe

toepassing van een reeds gekend product34

2.2 NIEUW

Het octrooi kan enkel verleend worden voor iets dat nieuw is. Dat houdt niet noodzakelijk in

dat de uitvinder als eerste iets uitgevonden heeft, doch dat voorbereidende werken of andere

niet openbaar en publiek bekend zijn gemaakt. De nieuwheidsvereiste wordt negatief

geformuleerd: de uitvinding mag geen deel uitmaken van de stand van techniek35

.

2.2.1 Stand van techniek

Essentieel om te bepalen of iets nieuw is, is te weten wat bedoeld wordt met de stand van

techniek. Het wordt gevormd door hetgeen openbaar toegankelijk is gemaakt, waar ook ter

wereld. Daarbij kan aan veel soorten openbaarmakingen gedacht worden: een beschrijving in

de literatuur, een beschrijving in een thesis of op het internet. Maar ook mondelinge

beschrijvingen, bijvoorbeeld, tijdens een voordracht op een congres, een thesisverdediging,

een rondleiding in een bedrijf of een omroepuitzending36

. Het maakt aldus niet uit of het

mondeling dan wel schriftelijk gebeurt of hoeveel mensen kwamen opdagen. Ook alles wat

reeds gencorporeerd zit in hangende octrooiaanvragen, zowel Belgische als Europese en

internationale aanvragen waarbij Belgi is aangewezen, worden geacht tot de stand van

techniek te behoren ook al werd nog niet officieel een octrooi verleend en is de procedure nog

hangende.

De oorzaak daarvan is dat de relevante datum voor het bepalen van de stand van techniek de

dag is waarop de aanvraag werd ingediend. Behoren aldus ook tot de stand van techniek de

inhoud van eerder ingediende octrooiaanvragen die pas op of na de dag van indiening van de

latere octrooiaanvraag in het octrooiregister zijn gepubliceerd37

. Wanneer de aanvraag een

voorrangsrecht (zie infra) geniet, beoordeelt men de stand van techniek op datum van

indiening van de eerste octrooiaanvraag.

De stand van techniek gaat uit van de universele wetenschap, die noch naar plaats noch naar

tijd noch naar wijze van de openbaarmaking is begrensd. Het is ook niet vereist dat het

publiek effectief kennis heeft genomen, de loutere mogelijkheid kennis te kunnen nemen, is

voldoende. Dat een publicatie gesteld is in een taal die de gemiddelde deskundige niet kent,

doet aan die mogelijkheid tot kennisname geen afbreuk38

. De term publiek kan verwarring

veroorzaken omdat men er in het algemeen van uitgaat dat met deze term een groot aantal

33

F. GOTZEN. en M.C JANSSENS, Wegwijs in het intellectueel eigendomsrecht, Brugge, Vanden Broele,

2007, 194. 34

BUYDENS, M., Droits des brevets dinvention et protection du savoir-faire, Brussel, Larcier, 1999, 53-54. 35

Art. 54 (1) EOV en art. 5 1 BOW. 36

F. GOTZEN. en M.C. JANSSENS, MC, Wegwijs in het intellectueel eigendomsrecht, Brugge, Vanden Broele,

2007, 195-196. 37

Art. 54 lid3 EOV. 38

P.G.F.A. GEERTS,., Bescherming van intellectuele eigendom, Deventer, Kluwer, 2009, 20.


Octrooiprocessen

13

personen wordt bedoeld. Laat u niet misleiden. Publiek kan zich in bepaalde gevallen

beperken tot n persoon voor zover hij of zij niet aangeheimhouding zou onderworpen zijn39

.

Deze nieuwheidsvoorwaarde heeft als gevolg dat slechts n iemand een geldig octrooi voor

dezelfde uitvinding kan bekomen. Degene die als eerste het octrooi aanvraagt, zal het

alleenrecht krijgen. Indien n van de uitvinders, die op hetzelfde moment dezelfde uitvinding

doen, de creatie openbaar bekend maakt, zal geen van hen nog een geldig octrooi kunnen

verkrijgen. Het is dus van groot belang om je informatie geheim te houden en zo snel

mogelijk een octrooi aan te vragen. Dat betekent echter niet dat enkel en alleen de uitvinder

kennis mag hebben van zijn creatie. Ook medewerkers of andere derden mogen kennis

hebben van de uitvinding maar wel onder voorwaarde dat zij tot geheimhouding verplicht

werden. Niet elke bekendmaking is dus noodzakelijkerwijs nieuwheidsschadelijk.

Verder kunnen ook enkele publieke bekendmakingen niet gebruikt worden om het verlenen

van een octrooi te weigeren. Het is vereist dat de vakman uit de openbaarmaking de

uitvinding effectief leert. Dit is niet geval wanneer, hoewel een schriftelijke openbaarmaking

in letterlijke zin de technische kenmerken openbaart, de vakman op die dag van

openbaarmaking de uitvinding niet kan namaken en dus niets uit het document leert. Het is

noodzakelijk dat de gemiddelde deskundige direct en ondubbelzinnig alle, in de conclusies

bijhorende bij de octrooiaanvrage of het verleende octrooi opgenomen, technische kenmerken

uit n enkele openbaarmaking kan afleiden. De volledige uitvinding moet uit n

openbaarmaking blijken, wil de betreffende openbaarmaking nieuwheidschadelijk zijn.

Bij het beoordelen van de nieuwheidsschadelijkheid van een openbaarmaking mag rekening

gehouden worden met de bij de gemiddelde vakman op relevante datum aanwezige algemene

kennis. De algemene vakkennis kan niet gelden als aanvulling op hetgeen de betreffende

openbaarmaking openbaart. Met de gemiddelde deskundige wordt hier uiteraard de

deskundige op het technisch vakgebied van het te beoordelen octrooi of aanvraag bedoeld.

Indien de uitvinding slechts te destilleren valt uit een combinatie van meerdere

openbaarmakingen dan kan dit alleen een probleem opleveren voor de vereiste inventiviteit en

niet voor de nieuwheid40

.

2.2.2 Recht van voorrang41

Het recht van voorrang, ook wel het prioriteitsrecht genoemd, werd opgenomen in het

Unieverdrag van Parijs van 20 maart 1833. Dit verdrag definieert de rechten niet dat het

incorporeert noch garandeert het een bepaalde minimumgraad van bescherming van die

rechten. De kwaliteit van de bescherming wordt overgelaten aan de lidstaten van het verdrag.

Zij moeten dit doen door hun interne wetgeving aan te passen en strafmaatregelen op te

leggen.

39

F. GOTZEN. En M.C.JANSSENS,Wegwijs in het intellectueel eigendomsrecht, Brugge, Vanden Broele, 2007,

198. 40

CH. GIELEN, Kort begrip van het intellectuele eigendomsrecht, Deventer, Kluwer, 2007, 26-28. 41

S. REIS, Commentary on the Paris Convention for the protection of industrial property (http://www.lex-

ip.com/Paris.pdf)


Octrooiprocessen

14

Voorafgaand aan de conventie moesten de uitvinders die bescherming wilden in verschillende

landen op hetzelfde moment hun octrooiaanvrage indienen in de respectievelijke landen waar

ze een octrooi wilden bekomen. Het was dus vereist dat de uitvinders dat deden vooraleer er

enige publicatie was of openbaarmaking door tentoonstelling, aangezien zij anders hun recht

op bescherming verloren want de vereiste van nieuwheid zou in dat geval niet meer kunnen

voldaan worden. Dat was natuurlijk een lastige opdracht omdat veel uitvinders niet wisten in

welke landen een markt zou zijn voor hun uitvinding. Deze moeilijkheid bracht uitvinders

ertoe te weigeren om hun creatie tentoon te stellen. Dat gebeurde ook effectief bij de

Zwisterland-Hongarije internationale tentoonstelling die gehouden werd in Wenen in 1873.

Heel veel uitvinders werden daartoe uitgenodigd maar geen van hen was bereid zijn of haar

creatie tentoon te stellen omwille van de problemen die het in de toekomst met zich mee zou

brengen voor het verkrijgen van octrooibescherming. Deze gebeurtenis heeft geleid tot het een

speciaal wetsontwerp dat de tijdelijke bescherming van vertoners verzekerde en ook tot het

opstarten van Congres van Wenen voor octrooi hervorming in datzelfde jaar.

In artikel 4 van het unieverdrag van Parijs staat het voorrangsrecht ingeschreven en impliceert

dat een octrooihouder gedurende een zeker periode (afhankelijk van het soort uitvinding gaat

het om een periode van 1 jaar ofwel 6 maanden) in de overige verdragsluitende staten een

octrooiaanvraag kan indienen die zou terugwerken tot de datum van de eerste aanvraag in het

land van de octrooihouder. Het recht van voorrang heeft als gevolg dat de stand van techniek

als het ware wordt bevroren op het tijdstip van de eerste aanvraag.

Dit voorrangsrecht is van groot belang omdat prioritair zal zijn ten aanzien van andere

octrooiaanvragen voor dezelfde creatie of voor zeer gelijkaardige creaties die in die landen

waar het voorrangsrecht geldt, ingediend worden door een derde uitvinder. Dit betekent dat

wanneer uitvinder X een octrooiaanvrage doet in land A en negen maanden later een

octrooiaanvrage doet in land B, waar ondertussen uitvinder Y vijf maanden na de

octrooiaanvrage van X in land A een octrooiaanvrage heeft gedaan voor een gelijkaardig of

identieke creatie als die van uitvinder X, zal toch uitvinder X het octrooi in land B verkrijgen

en niet uitvinder Y hoewel zijn octrooiaanvrage vroeger werd ingediend in land B dan de

aanvrage van uitvinder X in land B omdat de datum van indiening voor uitvinder X in land B

beschouwd wordt als gelijktijdig met de octrooiaanvrage in land A.

Bovendien is het recht van voorrang belangrijk voor behouden van nieuwheidsvereiste na

publicatie, tentoonstelling of elke andere handeling die de nieuwheidsschadelijk kan zijn. Het

recht van voorrang biedt de mogelijk aan de uitvinder om zijn creatie reeds te promoten in

verdragsluitende landen waar hij nog geen octrooibescherming geniet. Zo kan de uitvinder

zijn creatie al publiceren in een tijdschrift, een tentoonstelling doen en kan hij zelfs de

uitvinding al verkopen. Hij kan de uitvinding dus al commercialiseren zonder dat dit gevolgen

zal hebben voor zijn octrooiaanvraag. Dit alles voor een periode van 1 jaar of 6 maanden.

Het voorrangsrecht geldt enkel ten aanzien van de eerste aanvraag. De periode van voorrang

begint niet opnieuw te lopen bij de volgende aanvraag in een verdragsluitende staat. Om het

voordeel van het voorrangsrecht ten volle te benutten is het dus vereist dat alle aanvragen

gebeuren in een tijdspanne van 1 jaar (of 6maanden). Het is in geen geval mogelijk de

voorrangsperiode te verlengen.


Octrooiprocessen

15

Het recht van voorrang kan ook ingeroepen worden door een rechtsopvolger van de uitvinder.

Het is niet vereist dat het de uitvinder zelf is die het voorrangsrecht inroept. Wel vereist is dat

gaat om dezelfde uitvinding hoewel de bescherming die gevraagd wordt niet noodzakelijk

dezelfde hoeft te zijn in elke aanvraag. Je kan bijvoorbeeld bescherming van een model

vragen, gebaseerd op een octrooiaanvraag, en omgekeerd, zolang het maar gaat om dezelfde

creatie.

Het lot van de eerste aanvraag heeft geen impact op het voorrangsrecht. Vernietiging,

weigering of teniet gaan van het octrooi door niet betaling van de taksen, etc. van de eerste,

correct ingediende octrooiaanvraag kan het voorrangsrecht van later ingediende aanvragen op

geen enkele manier teniet doen of enigszins veranderen.

2.3 INVENTIVITEIT

Na het onderzoek naar de nieuwheid van de uitvinding komt het onderzoek naar de bijdrage

aan de stand van techniek van de uitvinding. Inventief betekent dat de creatie iets verrassends

met zich meebrengt, het is niet voor de hand liggend42

. Dit verrassend element onderscheidt

een uitvinding van een ontdekking ( het vinden van bepaalde eigenschappen of het verwerven

van van inzicht omtrent iets, dat reeds bestond). Wanneer men in dit verband spreekt over de

stand van techniek wordt hetzelfde criterium toegepast als bij de nieuwheidsvereiste.

Het gaat opnieuw om de kennis die openbaar toegankelijk werd gemaakt, waar ook ter

wereld. Bij de beoordeling van de inventiviteit moet echter geen rekening gehouden worden

met de fictieve uitbreiding van de stand van techniek43

, i.e. met hangende octrooiaanvragen.

Belangrijk bij die beoordeling is dat men uitgaat van de stand van zaken (en techniek) van

voor de uitvinding.

Met alles wat na de uitvinding komt, mag geen rekening gehouden worden. Dat is logisch

aangezien alles vanzelfsprekend wordt eens het uitgevonden werd terwijl niemand er eerder

mee gekomen was. Er mag geen rekening gehouden worden met een ex post facto analyse.

Het is niet gemakkelijk om te beoordelen of een bepaalde probleemoplossing voor de

doorsnee vakman al dan niet voor de hand ligt.

De inventiviteit moet inderdaad beoordeeld worden vanuit het standpunt van de gemiddelde

vakman. De deskundige wordt geacht een normaal geschoolde vakman te zijn. Hij heeft

kennis van wat algemeen bekend is in een bepaald vak op een bepaalde datum44

. Hij wordt

geacht toegang te hebben tot alle relevante informatie en dat wordt beoordeeld ongeacht zijn

locatie. Bij de beoordeling van wat voor de handliggend is wordt rekening gehouden met

verschillende factoren. De oplossing levert ten aanzien van het bestaande een nuttig voordeel

op, er wordt door een andere combinatie of toepassing een nieuw resultaat geboekt. Ten

tweede zijn ook de bestaande vooroordelen van belang. Het gaat om een moeilijkheidsgraad

ie moet overwonnen worden. Als laatste is voor de beoordeling ook van belang dat een

bepaalde gewoonte of sleur doorbroken wordt, de uitvinding lost een reeds lang bekend

42

Art. 56 EOV en art. 6 BOW. 43

P.G.F.A. GEERTS, , Bescherming van intellectuele eigendom, Deventer, Kluwer, 2009 achtste druk, 20. 44

Deel C van de Guidelines for Substantive Examination, publicatie van het Europees Octrooibureau, 2005,

IV 22 (http://www.epo.org/about-us/publications/procedure/guidelines.html)


Octrooiprocessen

16

technisch probleem op. Dit laatste komt misschien wat bevreemdend over.

Een voorbeeld uit de praktijk bestaat in de moeilijkheid om jam te maken van een tomaat. Dit

is een ongewoon product voor jamfabricage. Octrooieerbaar werd een jam beoordeeld die

bestond uit pruimen en tomaten, die op zichzelf behoorlijk flauw smaakten. De combinatie

van deze producten gaf de jam echter een nieuwe, zeer lekkere smaak45

.

Dergelijke omstandigheden geven een aanwijzing voor het al of niet voor de vakman voor de

hand liggen van een maatregel.

Het ligt voor de hand dat de stand van techniek moeilijk te definiren valt en dus veelal

bepaald zal worden door de rechtspraak.

Zo werden plastic i.p.v. metalen koffiefilters46

, plastic i.p.v. glazen buislampschermen47

en

bruinen zonder zon-cosmetica op basis van een stof waarvan de bruinende werking in een

geneesmiddel bekend was48

, onvoldoende uitvindingshoog bevonden49

.

Het verrassend element kan zich op allerlei manieren voordoen. De verrassing hoeft niet in

iets geheel nieuws gelegen te zijn. De meeste uitvinding die vandaag gedaan worden, zijn

gebaseerd op reeds bekende bevindingen. Er kan sprake zijn van een uitvinding wanneer je

een combinatie van afzonderlijke, reeds gekende factoren samenbrengt en zo iets nieuws

creert (dit wordt ook wel het synergetisch effect genoemd)50

. Vereist is dat de uitvinding

moet getuigen van een bijzondere originaliteit. Daarmee wordt bedoeld dat ze niet evident is

voor iemand met dezelfde vorming en technische achtergrond51

. Logischerwijs schuilt bij

deze beoordeling het gevaar van een subjectief oordeel. Men zal na de openbaarmaking van

een creatie snel geneigd zijn om op zoek te gaan naar openbaarmakingen die al in die richting

wijzen. Daarbij bestaat het risico dat de beoordelaar geen recht doet aan de inventieve arbeid

die daadwerkelijk nodig was. Dit gevaar wordt ook wel het gevaar van hind sight

genoemd52

. Hoe langer men wacht met het uitvoeren van de beoordeling vanaf dat de

uitvinding gedaan werd, hoe groter het gevaar wordt van een subjectieve en bijgevolg

verkeerde beoordeling.

Door het Europees octrooibureau wordt bij de beoordeling van de inventiviteit (inventive

step)53

in de regel gebruik gemaakt van de zogenaamde problem solution approach54

. Deze

methode bestaat uit 3 stappen en is er gekomen omwille van historische en pragmatische

redenen. Het is namelijk zo dat voor de conventie alle deelnemende staten een andere

45

A. STEVENHAGEN, H.B. VAN LEEUWEN en J.H.J. DEN HARTOG., Octrooien in de praktijk, Den Haag,

Boom juridische uitgevers, 2001, 20. 46

Cass, 7 januari 1972, Pas., 1972, I, 443. 47

Brussel 12 juni 1959, Ing. Cons., 1961, 57. 48

Cass. 13 september, 1968, Pas., 1969, I, 471. 49

P. VANCRAESBEECK, P., Problemen van octrooirecht, Diegem, Kluwer rechtswetenschappen, 1994, 16. 50

F. GOTZEN, en M.C. JANSSENS, Wegwijs in het intellectueel eigendomsrecht, Brugge, Vanden Broele,

2007, 199. 51

Bijvoorbeeld: Brussel, 6 juni 2006, Ing. Cons., 2006, 503 (De vakman is een specialist in het desbetreffende

domein die op de hoogte is van alle octrooien en documenten die hieromtrent gepubliceerd werden voor het

depot- of prioriteitsdatum van het betwiste octrooi en die beschikt over het nodige gereedschap en de nodige

ervaring om deze te combineren en aan te wenden met het oog op de oplossing van het gestelde probleem.) 52

CH. GIELEN, Kort begrip van het intellectueel eigendomsrecht, Deventer, Kluwer, 2007, 32. 53

Art 56 European Patent Convention 54

https://e-courses.epo.org/wbts/inventive_step/index.html.


Octrooiprocessen

17

methode hadden om de inventiviteit beoordelen. Men achtte het noodzakelijk en nuttig om

een unieke, eengemaakte methode in te voeren. Ook de Belgische hoven en rechtbanken

passen deze probleem-oplossing-test ook toe55

.

De eerste stap houdt in dat men het closest prior art selecteert. Dit betekent dat men op zoek

gaat naar een openbaring uit de stand van techniek die beschouwd kan worden als de meeste

nabije stand van techniek. Men zoekt een openbaring die dicht aanleunt bij de nieuwe

uitvinding.

Vervolgens bepaalt men the objective technical problem. In het licht van de laatste, meest

dichtbij zijnde uitvinding, gaat men het probleem identificeren dat door de nieuwe uitvinding

zou moeten opgelost worden. Het technische probleem dat nog moest worden opgelost, wordt

op basis van het octrooi of de octrooiaanvrage en hetgeen door de meest nabije stand van

techniek wordt geopenbaard, vastgesteld. Dat is niet noodzakelijk dezelfde probleemstelling

als deze die in het dossier geschreven staat. Het kan zijn een andere formulering van het

probleem noodzakelijk na onderzoek van de stand van techniek56

.

Als laatste stap moet dan onderzocht worden of de gevonden oplossing voor de hand ligt

wanneer je het technisch probleem bekijkt vanuit het standpunt van een normaal geschoolde

deskundige. Het gaat er niet om of een andere vakman tot dezelfde oplossing kon komen maar

wel of een andere vakman tot dezelfde oplossing zou kunnen komen. Het gaat erom dat men

via deze probleem-oplossing-benadering een onderscheid maakt tussen het would(kon) en

should(moest). Bij het beantwoorden van de vraag naar de inventive step moet dit belangrijk

onderscheid voor ogen gehouden worden.

Kon de deskundige met de kennis van stand van techniek de oplossing vinden? De deskundige

moet het werk nog presteren, hij moest nog kiezen welke weg hij zou inslaan.

Moest de deskundige met kennis van stand van techniek de oplossing vinden? De weg is al

uitgetekend, slechts een volslagen leek zou aan een andere mogelijkheid denken. Hier zal

geen sprake meer zijn van octrooieren57

.

2.4 INDUSTRIELE TOEPASBAARHEID

De laatste materile octrooieerbaarheidsvereiste is dat de uitvinding vatbaar is voor toepassing

op het gebied van nijverheid58

. Deze vereiste houdt in dat de creatie kan worden vervaardigd

of toegepast op enig gebied van handel, industrie of landbouw, bosbouw en visserij.

Nijverheid wordt aldus ruim genterpreteerd en omvangt elke fysische activiteit die een

technisch karakter vertoont en een voortdurende, onafhankelijke en naar winst strevende

bezigheid inhoudt, dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld esthetiek, diagnostische of

therapeutische methoden.

Met therapeutische methoden worden methoden van behandeling van het menselijk of dierlijk

lichaam bedoeld59

. Het gaat om chirurgische ingrepen of geneeskundige behandelingen.

55

P. DE JONG, C. RONSE en O. VRINS, Evoluties in het octrooirecht. Overzicht van rechtspraak 2007-2010,

Brussel, De Boeck- Larcier, Brussel-Gent, 2011, 19. 56

CH. GIELEN, Kort begrip het intellectueel eigendomsrecht, Deventer, Kluwer, 2007,33. 57

P. VANCRAESBEECK,, Problemen van octrooirecht, Diegem, Kluwer rechtswetenschappen, 1994, 67. 58

Art. 57 EOV en art. 7 1 BOW. 59

Art. 52 vierde lid EOV oud.


Octrooiprocessen

18

Deze uitsluitingen beletten niet dat farmaceutische producten die bij die behandelingen

worden aangewend wel geoctrooieerd kunnen worden. Ten aanzien van geneesmiddelen is er

bijvoorbeeld geen beletsel.

Het is niet noodzakelijk dat het resultaat onder alle omstandigheden wordt bereikt. Evenmin is

vereist dat het resultaat van de uitvinding beter is dan het reeds bekende. De stof kan reeds

bekend zijn maar de medische toepassing ervan kan wel nieuw zijn.

Je kan besluiten dat met deze eis het geldingsbereik van het octrooirecht op rechtspolitieke

gronden kan worden afgebakend. Wanneer de rechter vindt dat bepaalde uitvindingen niet

geoctrooieerd mogen worden dan besluit hij gewoon dat de vereiste van industrile toepassing

niet voldaan is zodat geen octrooi kan bekomen worden60

. Alle materile octrooieerbaarheids-

vereiste moeten namelijk cumulatief voldaan zijn. De rechter zal aldus octrooiering kunnen

tegenhouden, hoewel alle andere vereisten voldaan zijn.

60

R.W. HOLZHAUWER, Inleiding intellectuele rechten, 2e druk, Den Haag, Boom Juridische uitgevers,

2005,182.


Octrooiprocessen

19

3 INHOUD EN OMVANG VAN HET RECHT

3.1 IN HET VERKEER BRENGEN/EXPLOITEREN

Zoals in de definitie van het octrooi is vastgesteld61

, verleent een octrooi aan de houder een

tijdelijk en exclusief recht tot exploitatie van de geoctrooieerde uitvinding. De echte waarde

van het octrooi ligt in de negatieve bevoegdheid die aan de octrooihouder toekomt: hij mag

iedereen verbieden zijn uitvinding te exploiteren binnen het relevante grondgebied en tijdens

de geldingsduur van het octrooi. De octrooihouder bepaalt hoe hij zijn octrooi tegenover

derden zal handhaven. Hij moet uiteraard rekening houden met wat wettelijk bepaald is

aangezien zijn bevoegdheid door de wet aan banden gelegd is. Bovendien wordt de

beschermingsomvang bepaald door hetgeen in de conclusies staat. Ook de tekeningen dienen

tot uitleg van de beschrijving. Deze conclusies zijn dus van kapitaal belang. Het is

noodzakelijk dat als potentieel octrooihouder de bewoording van het octrooi goed overweegt

aangezien elk woord en elke tekening van doorslaggevend belang kan zijn. Meestal wordt de

beschrijving dan ook gedaan door octrooispecialisten en niet door de octrooihouder zelf.

Economische exploitatie van een uitvinding kan drie vormen aannemen62

:

De uitvinder exploiteert het octrooi zelf. Hij past zelf de beschermde creatie toe door

bijvoorbeeld een fabriek op te richten, het geoctrooieerde te produceren en het te

verdelen op de markt.

De uitvinder kan zijn octrooi of octrooiaanvraag verkopen.

De uitvinder kan zijn octrooi exploiteren door het aan derden in licentie te geven en

hen aldus een gebruiksrecht toe te kennen, meestal tegen betaling.

In elk geval kan men zeggen dat het monopolie niet werkt zonder de wil van de

octrooihouder. Wanneer een derde toch de geoctrooieerde uitvinding exploiteert en dit doet

zonder toestemming te hebben van de houder dan hebben we te maken met een octrooi-

inbreuk. Deze inbreuk wordt ook namaak genoemd. Het feit dat de inbreuk te goede trouw

gebeurde, zal geen invloed hebben op de kwalificatie ervan. De goede trouw sluit met andere

woorden de inbreuk niet uit: het gaat om een objectivering van de inbreuk zoals we die in de

Auteurswet terugvinden63

. De goede trouw van de inbreukmaker zal eventueel wel een

weerslag hebben op de sancties64

.

Sinds de inwerkingtreding van de wet van 15 mei 2007 betreffende de strijd tegen namaak en

de schending van de intellectuele eigendomsrechten65

is er een belangrijke nieuwigheid in het

octrooirecht tot stand gekomen. De zakenman die kwaadwillig of frauduleus een octrooi-

61

Art. 2 BOW Een octrooi is een uitsluitend en tijdelijk recht toegekend aan derden de exploitatie te verbieden

van iedere uitvinding, op alle gebieden van de technologie, die nieuw is, op uitvinderswerkzaamheid berust en

vatbaar is voor toepassing op het gebied van nijverheid. 62

P.G.F.A GEERTS,., Bescherming van intellectuele eigendom, 8e druk, Deventer, Kluwer, 2009,27-28.

63 Rb. Mechelen, 23 januari 1980, Ing.-Cons., 180, 301.

64 Art. 53 BOW.

65 Wet van 15 mei 2007 betreffende de strijd tegen namaak en schending van intellectuele eigendomsrechten, BS

18 juli 2007.


Octrooiprocessen

20

inbreuk maakt, riskeert een gevangenisstraf van 3 maanden tot 3 jaar en/of een geldboete van

100 euro tot 100 000 euro66

. Voor de inwerkingtreding van deze wet maakte de namaak van

een octrooi nooit een strafrechtelijk misdrijf uit.

De kwaadwilligheid moet wel bewezen worden en wordt dus niet vermoed. De bewijslast ligt

bij degene die de inbreuk inroept. De voorbereidende werken van de wet bepalen wel dat de

wil om winst te verschaffen, zelfs niet-financieel en onrechtstreeks, reeds het bewijs levert

van die frauduleuze wil. Er mag dus aangenomen worden dat het quasi-geheel van de

burgerlijke namaken ook strafrechtelijk als namaak zal worden gekwalificeerd67

. Hoewel het

bewijs van namaak valt bij de octrooihouder zijn niettemin alle partijen verplicht mee te

werken aan het bewijs68

.

Hoewel aan de octrooihouder een exclusief exploitatierecht toekomt, zal in bepaalde gevallen

de houder zijn uitvinding niet naar eigen goeddunken kunnen exploiteren. Veel octrooien

worden verleend voor uitvindingen die berusten op andere uitvindingen, die weliswaar ook

geoctrooieerd zijn. In dat geval spreekt men van een afhankelijke uitvinding. De exploitatie

van de uitvinding van de tweede octrooihouder zal dus afhankelijk gesteld worden van de

toestemming van de eerste uitvinder.

Hierbij kunnen heel wat problemen rijzen. De wetgever heeft daarvoor een oplossing voorzien

in het systeem van de gedwongen licentie. De Belgische octrooiwet bepaalt dat elke

octrooihouder zijn geoctrooieerde uitvinding in Belgi moet uitbaten binnen een termijn van

vier jaar na de datum van de octrooiaanvraag of binnen drie jaar na de datum van de

octrooiverlening waarbij de termijn die laatst verstrijkt van toepassing is69

.

Wanneer de octrooihouder een geldige reden kan inroepen voor het niet exploiteren van zijn

uitvinding of wanneer de fabricage van de producten elders plaatsvindt dan kan deze

gedwongen licentie hem niet opgedrongen worden. Meestal zal de octrooihouder wel

(financile) voorwaarden aan het geven van zijn toestemming.

Art .27 van de Belgische octrooiwet bepaalt tegen welke octrooi-inbreuken de octrooihouder

kan optreden. Het gaat om zowel rechtstreekse als onrechtstreekse inbreuken. Hij kan elke

derde verbieden:

Een voortbrengsel waarop het octrooi betrekking heeft, te vervaardigen, aan te bieden,

in het verkeer te brengen, te gebruiken dan wel daartoe in te voeren of in voorraad te

hebben;

Een werkwijze waarop het octrooi betrekking heeft, toe te passen of, indien de derde

weet, dan wel gezien de omstandigheden duidelijk is dat de toepassing van de

werkwijze verboden is , zonder toestemming van de octrooihouder voor de toepassing

op het Belgisch grondgebied aan te bieden.;

66

Art. 8 1 wet van 15 mei 2007 betreffende de strijd tegen namaak en schending van intellectuele

eigendomsrechten. 67

B. SPRINGAEL, B. VAN ASBROECK. en K. VAN DE VELDEN., Aftrek voor octrooi-inkomsten

geanalyseerd en vergeleken, Gent, Groep De Boeck NV, Brussel, 2010, 33. 68

Rb. Brussel, 3 augustus 2004, I.R.D.I., 2005, 71. 69

Art. 31 BOW.


Octrooiprocessen

21

Een voortbrengsel dat rechtstreeks verkregen is volgens de werkwijze waarop het

octrooi betrekking heeft, aan te bieden, in het verkeer te brengen, te gebruiken dan wel

daartoe in te voeren of in voorraad te hebben;

Op Belgisch grondgebied aan een ander dan degene die gerechtigd zijn de uitvinding

toe te passen, middelen betreffende een wezenlijk bestanddeel van de uitvinding aan te

bieden of te leveren voor toepassing van de geoctrooieerde uitvinding op het

grondgebied, indien de derde weet dan wel gezien de omstandigheden duidelijk is dat

deze middelen voor die toepassing geschikt en bestemd zijn.70

Deze lijst is limitatief wat betekent dat andere handelingen niet gekwalificeerd zullen worden

als een octrooi-inbreuk. Wanneer iemand betrapt wordt tijdens zijn voorbereiding om een

product na te maken maar er nog geen sprake is van het effectief namaken van een

geoctrooieerde uitvinding, zal de octrooihouder geen rechtsvordering kunnen instellen.

Voorbereidende handelingen worden immers niet verboden.

Er zijn echter een aantal uitzonderingen op de dit exclusief exploitatierecht.

3.1.1 Uitzonderingen op het exclusief exploitatierecht

3.1.1.1 Wettelijk omschreven daden

Deze algemene beperkingen worden in de wet omschreven op limitatieve wijze. Ze beperken

de gevolgen van het octrooi en geven dus geen aanleiding tot het instellen van een

rechtsvordering wegens octrooi-inbreuk. Het betreft71

:

Handelingen in de particuliere sfeer die voor niet-commercile doeleinden worden

verricht;

Handelingen die op en/of met het voorwerp van de geoctrooieerde uitvinding worden

verricht, voor wetenschappelijke doeleinden. Dit is de zogenaamde

onderzoeksexceptie of research exemption;

De bereiding voor direct gebruik ten behoeve van individuele gevallen op medisch

voorschrift van geneesmiddelen in apotheken of handelingen betreffende de aldus

bereide geneesmiddelen.

3.1.1.2 Uitputtingsbeginsel72

Onder het beginsel van uitputting van het octrooirecht wordt verstaan dat op grond van het

octrooirecht geen controle kan worden uitgeoefend op verder distributie wanneer het product

door de octrooihouder zelf of met zijn toestemming in het verkeer is gebracht73

. Deze

uitputting kan enkel ontstaan wanneer de uitdrukkelijke toestemming van de octrooihouder

werd gegeven. Een impliciete of een veronderstelde toestemming is niet voldoende.

70

Art. 27 BOW. 71

Art. 28 BOW. 72

Art. 28 2 BOW. 73

E. DIRIX, R. STEENNOT, H. VANHEES, Handels- en economisch recht in hoofdlijnen, Antwerpen,

Intersentia, 2011 203- 217.


Octrooiprocessen

22

Vereist is bovendien dat de producten rechtmatig in het verkeer zijn gebracht. De bewijslast

ligt bij degene die deze exceptie inroept.

Rechtmatig in het verkeer gebracht, zijn de producten die van de octrooihouder zelf afkomstig

zijn, producten die afkomstig zijn van derden die rechten hebben op de toepassing van het

octrooi (bijvoorbeeld: licentiehouders), producten die in het verkeer waren gekomen voordat

het octrooi geldig werd en producten die in het verkeer zijn gebracht krachtens het recht van

voorgebruik (zie infra).

In Belgi heeft het uitputtingsbeginsel een nationale werking. Dit betekent dat de exceptie van

uitputting beperkt is tot het land waar het product rechtmatig in het verkeer werd gebracht.

Het is niet omdat een product in n van de lidstaten van de EG rechtmatig in het verkeer is

gebracht, dat het verder door eenieder vrijelijk mag verhandeld en gebruikt worden. In het

Nederlandse recht is dit wel het geval. Daar spreekt men over het stelsel van de

communautaire uitputting74

. In Belgi is de exceptie van uitputting geografisch beperkt.

Echter zal in toepassing van de algemene regels van het Europees Mededingingsrecht de

uitoefening in de praktijk van het octrooirecht onderworpen zijn aan de regel van de

communautaire uitputting. Deze regel is niet uitdrukkelijk opgenomen in het octrooirecht

maar het gaat om een toepassing van de algemene regels van vrij verkeer binnen de EU-

grenzen75

. Dit betekent meer concreet dat een octrooihouder zich niet kan verzetten tegen

commercialisering in een Europese lidstaat van producten waarvoor hij toestemming heeft

verleend tot commercialisering ervan in een andere lidstaat. Dit ondanks het restrictief

karakter van het uitputtingsbeginsel in Belgi76

.

3.1.1.3 Exceptie van persoonlijk gebruik en voorgebruik

Ten aanzien van de derde die de uitvinding rechtmatig bezat of gebruikte vooraleer de

octrooiaanvraag werd ingediend bestaat een recht van voorgebruik of persoonlijk bezit. Dit

recht laat hem toe de uitvinding verder te bezitten of te gebruiken zoals hij deed voordat het

de octrooiaanvrage werd ingediend door de octrooihouder. Vereist is wel dat hij te goeder

trouw is. Dit recht geeft aan de oorspronkelijke bezitter of gebruiker de mogelijkheid om een

rechtsvordering vanwege de octrooihouder af te weren.

Eerder bezit is voldoende. Het is niet vereist dat de kennis van de uitvinding reeds uitvoering,

of minstens begin van uitvoering heeft gekregen door vervaardiging van producten of

toepassing op de dag van de indiening van de aanvraag77

. Er moet echter wel uit de schetsen

en proeven blijken dat er een besluit was tot effectieve fabricage. Bovendien mag het

voornemen niet definitief opgegeven zijn of mag het voorgebruik niet reeds gestaakt zijn.

74

R.W. HOLZHAUER, Inleiding intellectuele rechten, 2e druk, Den Haag, Boom Juridische uitgevers, 2005,

200. 75

F. GOTZEN en M.C.JANSSENS, Wegwijs in het intellectueel eigendomsrecht, Brugge, Vanden Broele, 2007,

214. 76

B. SPRINGAEL, B. VAN ASBROECK en K. VAN DE VELDEN., Aftrek voor octrooi-inkomsten

geanalyseerd en vergeleken, Gent, Groep De Boeck NV, Brussel, 2010, 36. 77

E. DIRIX,Y. MONTANGIE en H. VANHEES, Handels- en economisch recht in hoofdlijnen, Antwerpen,

Intersentia, 2005, 189.


Octrooiprocessen

23

Het gaat om een persoonlijk recht. De oorspronkelijke bezitter of gebruiker kan dit

gebruiksrecht dus niet overdragen aan een andere derde. Het komt alleen aan hem toe. Ingeval

die rechten aan een onderneming toekomen, dan kunnen ze enkel overgedragen worden

wanneer de volledige onderneming wordt overgedragen78

KOSTEN VAN OCTROOIPROCESSEN Masterproef van de ...

Documents

Transcript of KOSTEN VAN OCTROOIPROCESSEN Masterproef van de ...