2

Masterproef Interactieve multimediale opstelling voor in musea

Studiegebied Industriële wetenschappen en technologie Opleiding Master in de Industriële Wetenschappen: Industrieel Ontwerpen Academiejaar 2009-2010

Isabelle Waterplas

3

HOWEST Departement PIH Graaf Karel De Goedelaan 5 8500 Kortrijk www.howest.be info@howest.be tel. +32 56 24 12 90 fax. +32 56 24 12 92

Interne promotor Jurgen Ceuppens

ONTWERPBUREAU BAILLEUL Bailleul Ontwerpbureau bvba Burggravenlaan 333 9000 Gent www.bailleul.be info@bailleul.be tel. + 32 9 222 93 95 fax + 32 9 222 00 86

Externe promotor Laurence Rousseau

FISHEYE BVBA/SPRL Drongensesteenweg 39A 9000 Gent Belgium www.fisheye.be info@fisheye.be tel : + 32 9 227 24 52 fax : + 32 9 227 24 56

Externe copromotor Wim Forceville

I

W O O R D V O O R A F De combinatie van het groot aantal studenten in mijn jaar en de crisis, maakten de zoektocht naar een stageplaats niet gemakkelijk. Na menige bedrijven gecontacteerd te hebben, kon ik beginnen bij ontwerpbureau Bailleul in Gent. Ze richten zich hoofdzakelijk op het ontwerpen van tentoonstellingen, musea en bezoekerscentra. Mijn keuze wijkt dus wat af van het gebruikelijke, wat het voor mij des te interessanter maakt. Mijn Masterproef handelt niet over een gewoon gebruikersproduct, zoals een parasol of verlichting, maar over een museumopstelling. Hoewel het misschien minder zichtbaar is, moet voor dergelijke opstelling ook met veel rekening gehouden worden. Dezelfde aspecten als bij een gebruikersvoorwerp zoals ergonomie, kostprijs en productie zijn ook van een groot belang. “Experience” of beleving is tegenwoordig het toverwoord in musea. Hoe meer experience je de mensen meegeeft, hoe meer het hen zal bijblijven. Ook interactieve multimedia is één van de huidige trends. Je kan geen modern museum meer binnenlopen of je botst op een touchscreen. Natuurlijk is de kunst om deze twee zinvol met elkaar te verbinden, zodat de bezoeker een interactieve beleving meemaakt. Denk ook aan de slagzin “al doende leert men”: door kinderen en jongeren dingen zelf te laten ontdekken, zullen ze het sneller leren en zullen ze het langer onthouden. Mits Bailleul nog niet heel veel ervaring heeft met dergelijke interactieve multimediaopstellingen, zou mijn stage en Masterproef zich binnen deze sector afspelen. De nadruk ligt dus op multimedia, interactiviteit en aanspreken van zintuigen (= beleving). Het eerste deel van het proces is doorlopen vanuit Milaan, waar ik op dat moment Erasmusstudente was aan de Politecnico di Milano gedurende het eerste semester. Ondanks de fantastische ervaring die ik daar gehad heb, was het soms een kleine belemmering voor mijn research. Onderzoek doen naar Nederlandse dialecten is simpelweg iets moeilijker wanneer je het meest van de tijd in Italië vertoeft. Gelukkig had ik genoeg contacten hier in België die me af en toe uit de nood konden helpen. Natuurlijk was de ervaring langs de andere kant onmiskenbaar ook een verrijking voor mijn Masterproef. Het hele proces dat ik doorlopen heb, kan U lezen in mijn thesis die voor U ligt. Mijn dank gaat uit naar mijn Howest promotor Jurgen Ceuppens en mijn externe promotoren Laurence Rouseau van ontwerpbureau Bailleul en Wim Forceville van Fisheye. Ook dank aan mijn familie en vrienden die me altijd gesteund en geholpen hebben waar ze konden. Een speciale bedanking gaan naar mijn mama en mijn vriend, voor de blijvende steun en hulp, ik besef dat ik niet altijd even aangenaam was tijdens deze periode. Isabelle Waterplas

II

A B S T R A C T Museums aren’t equally attractive for every one. Boring, monotone spaces where you can only watch and read, is the image that many people have about museums. However, since recently, experiencing something instead of learning is becoming the trend in museums. The goal of this thesis was to design an installation where the visitor is immersed in another world, having a unique experience focused on Dutch dialects. However, the designed structure is also suitable to be used with a different content. By starting with a lot of research on existing interactive museum designs, the mission of the thesis could be better formulated. The factor ‘experience’ was diverged and defined. Subsequently all the different aspects where carefully designed. Concepts were generated, weighed, tested and adjusted. The final concept allows people to experience how hard it is to speak other dialects, discover how different all Flemish dialects are, listen to their predecessors experiments and enjoy a whole new experience due to the all round visualization of their recordings. A direct feedback-system also allows visitors to re-listen and relive their own recordings. Of course a censure system is applied to avoid inappropriate recordings. Shaping the physical side of the design included again a lot of research, analysing and brainstorming. Models helped in the visualization. This phase resulted in an inflatable space, fastened to a steel arc. The last major step to the final product was the technical side. Standard parts were looked up, data sheets and prices were requested. New parts were designed and drawn. Calculations were done in order to guarantee functionality and producibility. Some parts were too difficult to test myself, such as the different structural features. On other parts, my knowledge was too limited, such as the potential of dialects in the development of the concept or the choice of standard parts. Therefore, throughout the whole process, expert advice was invoked, to be sure about the feasibility of all these aspects. This innovative product, both in concept and development, can provide museums the attraction they need.

Figuur 0-1 Cartoon dialect

III

I N H O U D

W O O R D V O O R A F ............................................................................................................... I

A B S T R A C T ............................................................................................................................II

I N H O U D...................................................................................................................................III

L I J S T V A N G R A F I E K E N E N F I G U R E N .............................................................. VI

I N L E I D I N G .............................................................................................................................1

P L A N N I N G .............................................................................................................................3

H O O F D S T U K 1 O N D E R Z O E K S V R A A G ...............................................................4

1.1 PROJECTFICHE ................................................................................................................4 1.2 DOELGROEP ...................................................................................................................4

1.2.1 Omschrijving van opdrachtgever ...............................................................................4 1.2.2 Omschrijving vanuit Bailleul .......................................................................................4

1.3 PLAATSING OPSTELLING ...................................................................................................5 1.4 KEUZE ONDERWERP ....................................................................................................... 10

H O O F D S T U K 2 M A R K T O N D E R Z O E K E N A N A L Y S E ............................... 14

2.1 INLEIDING ..................................................................................................................... 14 2.2 INTERACTIEVE TECHNOLOGIEËN ...................................................................................... 14

2.2.1 Inleiding .................................................................................................................. 14 2.2.2 Matrix ...................................................................................................................... 14 2.2.3 Fiches ..................................................................................................................... 16

2.3 MUSEA ALGEMEEN ......................................................................................................... 17 2.3.1 Dinosauriërs, Brussel .............................................................................................. 18 2.3.2 House of Bols, Amsterdam ...................................................................................... 20 2.3.3 Goalmine, Genk ...................................................................................................... 22 2.3.4 Heineken Experience, Amsterdam........................................................................... 24 2.3.5 ’t Wit Gebrouw, Hoegaarden ................................................................................... 26 2.3.6 MuZEEum, Vlissingen ............................................................................................. 28 2.3.7 Technopolis, Mechelen............................................................................................ 30 2.3.8 Madame Butterfly + Museum of science & technology, Milaan ................................. 32

2.4 VOORBEELDOPSTELLINGEN ............................................................................................ 34 2.4.1 Voetbalspeler, GoalMine ......................................................................................... 34 2.4.2 Rijkswaterstaat, muZEEum ..................................................................................... 35 2.4.3 Bacteriën, Technopolis ............................................................................................ 36

2.5 MUSEUMOPSTELLINGEN ROND DIALECTEN ........................................................................ 37 2.5.1 Analyse museumopstellingen over taal .................................................................... 37

2.5.1.1 “Goeiendag”, Technopolis .......................................................................................... 37 2.5.1.2 “Wa zeide?”, Technopolis ........................................................................................... 38 2.5.1.3 “Verraadt je stem je herkomst?”,Technopolis .............................................................. 39 2.5.1.4 Taalkamer, Huis van Alijn ........................................................................................... 40

2.6 OPBOUW INTERFACE ...................................................................................................... 42

H O O F D S T U K 3 E X P L O R A T I E E N B E S L I S S I N G ......................................... 43

3.1 INLEIDING ..................................................................................................................... 43 3.2 EISENPAKKET ................................................................................................................ 44 3.3 CREATIVITEITSTECHNIEKEN ............................................................................................ 47

3.3.1 Brainstorms ............................................................................................................. 47 3.3.2 5W en H .................................................................................................................. 49 3.3.3 Wordles .................................................................................................................. 50

3.4 1E CONCEPTGENERATIE ................................................................................................. 51 3.4.1 Conceptgeneratie .................................................................................................... 51 3.4.2 Beslissing................................................................................................................ 56

3.5 2E CONCEPTGENERATIE ................................................................................................. 58 3.5.1 Inleiding .................................................................................................................. 58

IV

3.5.2 Verloop ................................................................................................................... 59 3.5.3 Inhoud ..................................................................................................................... 60 3.5.4 Benchmark .............................................................................................................. 60 3.5.5 Censuur .................................................................................................................. 61 3.5.6 Visualisatie .............................................................................................................. 64

3.6 FINAAL CONCEPT ........................................................................................................... 66

H O O F D S T U K 4 U I T W E R K I N G................................................................................. 67

4.1 INTERFACE ........................................................................................................................ 67 4.1.1 Interface opnamegedeelte ....................................................................................... 67 4.1.2 Interface projectiegedeelte ...................................................................................... 70

4.2 STRUCTUUR/ VORMGEVING ............................................................................................. 74 4.2.1 Ideegeneratie .......................................................................................................... 74 4.2.2 Verdere uitwerking .................................................................................................. 76

4.2.2.1 Inleiding ..................................................................................................................... 76 4.2.2.2 Concept 1: frame ....................................................................................................... 76 4.2.2.3 Concept 2: opblaasbare hal ........................................................................................ 82 4.2.2.4 Beslissing .................................................................................................................. 85

4.2.3 Uitwerking finaal idee .............................................................................................. 86 4.2.3.1 Afmetingen ................................................................................................................ 86 4.2.3.2 Plaatsing module ....................................................................................................... 90 4.2.3.1 Bevestiging zeil en projectoren ................................................................................... 91 4.2.3.2 Boog.......................................................................................................................... 92

H O O F D S T U K 5 T E C H N I S C H E U I T W E R K I N G ............................................... 97

5.1 INLEIDING ..................................................................................................................... 97 5.2 DOEK ........................................................................................................................... 97

5.2.1 Wanden .................................................................................................................. 97 5.2.2 Grondtapijt .............................................................................................................. 98 5.2.3 Toegang.................................................................................................................. 99 5.2.4 Ontvouwing ........................................................................................................... 103

5.3 BOOG......................................................................................................................... 104 5.3.1 Technische uitwerking boogconstructie ................................................................. 104 5.3.2 Projector + ophangsysteem ................................................................................... 111 5.3.3 Ophangsysteem .................................................................................................... 113 5.3.4 Geluidsinstallatie ................................................................................................... 114

5.3.4.1 Audio Spotlight ......................................................................................................... 114 5.3.4.2 Sound dome ............................................................................................................ 114 5.3.4.3 Keuze ...................................................................................................................... 115

5.3.5 Spot ...................................................................................................................... 115 5.3.6 Ventilator............................................................................................................... 116 5.3.7 Multimediamodule ................................................................................................. 119

5.3.7.1 Touchscreen ............................................................................................................ 119 5.3.7.2 Ophangsysteem touchscreen ................................................................................... 120 5.3.7.1 Micro en camera ...................................................................................................... 124

5.3.8 Bevestiging aan boog ............................................................................................ 125 5.4 KOSTPRIJSSCHATTING ................................................................................................. 126

H O O F D S T U K 6 E I N D P R O D U C T........................................................................... 127

6.1 RENDERS ................................................................................................................... 127 6.2 PRODUCTVOORSTELLING EN TECHNISCHE FICHE ............................................................. 129

B E S L U I T ............................................................................................................................. 132

L I T E R A T U U R L I J S T ....................................................................................................... VI

B I J L A G E N ..............................................................................................................................1

BIJLAGE 1 CONTACTPERSONEN .....................................................................................................2 BIJLAGE 2 PROJECT SHEET ...........................................................................................................4 BIJLAGE 3 FLOW ..........................................................................................................................8 BIJLAGE 4 SAMENVATTING .......................................................................................................... 10 BIJLAGE 5 INTERFACE................................................................................................................. 14

V

BIJLAGE 6 TECHNISCHE TEKENINGEN ........................................................................................... 20 Ontvouwing doek ................................................................................................................. 20 Boogconstructie ................................................................................................................... 23 Ophangsysteem touchscreen............................................................................................... 37

BIJLAGE 7 DINBELG 2005 ANTROPOMETRIE TABEL ...................................................................... 43 BIJLAGE 8 TABEL EUROPESE BRANDCLASSIFICATIE VLOERAFWERKINGEN ......................................... 49 BIJLAGE 9 DATA SHEETS ............................................................................................................. 50

Staal .................................................................................................................................... 50 Kunststof buis ...................................................................................................................... 51 Projector .............................................................................................................................. 53 Ophangsysteem projector .................................................................................................... 55 Audio spotlight ..................................................................................................................... 57 Sound dome ........................................................................................................................ 67 Ventilator ............................................................................................................................. 70

BIJLAGE 10 OFFERTES ............................................................................................................... 74 Buis ..................................................................................................................................... 74

BIJLAGE 11 FICHES .................................................................................................................... 76

VI

L I J S T V A N G R A F I E K E N E N F I G U R E N Figuur 0-1 Cartoon dialect ..............................................................................................................II Figuur 0-1 Analyse Bailleul .............................................................................................................2 Figuur 1-1 Moodboard doelgroep ...................................................................................................5 Figuur 1-2 Zolderverdieping ...........................................................................................................6 Figuur 1-3 Opstelling J.H.Van Dale ................................................................................................7 Figuur 1-4 Opstelling De Dialecten en het vernieuwen van de taal ..................................................8 Figuur 1-5 Indeling onderwerpen .................................................................................................. 10 Figuur 1-6 a) Grafiek Interesse (per leeftijd) b) Grafiek Interesse (per onderwerp) ........................ 11 Figuur 1-7 Keuze onderwerp ........................................................................................................ 12 Figuur 1-8 Opstelling Bailleul rond dialecten ................................................................................. 13 Figuur 2-1 Matrix interactieve multimedia ..................................................................................... 14 Figuur 2-2 Matrix Interactieve multimedia ..................................................................................... 15 Figuur 2-3 Dinosauriërs, Brussel .................................................................................................. 18 Figuur 2-4 House of Bols, Amsterdam .......................................................................................... 20 Figuur 2-5 Goalmine, Genk .......................................................................................................... 22 Figuur 2-6 Heineken Experience, Amsterdam............................................................................... 24 Figuur 2-7 ’t Wit Gebrouw, Hoegaarden ....................................................................................... 26 Figuur 2-8 MuZEEum, Vlissingen ................................................................................................. 28 Figuur 2-9 Technopolis, Mechelen................................................................................................ 30 Figuur 2-10 Madame Butterfly + Museum of science and technology, Milaan ................................ 32 Figuur 2-11 Voetbalspeler, GoalMine ........................................................................................... 34 Figuur 2-12 Rijkswaterstaat, muZEEum ....................................................................................... 35 Figuur 2-13 Opstelling bacteriën, Technopolis .............................................................................. 36 Figuur 2-14 Opstelling talen, Technopolis ..................................................................................... 37 Figuur 2-15 “Wa zeide?” Informatiebord, Technopolis ................................................................... 38 Figuur 2-16 “Wa zeide?” Scherm, Technopolis ............................................................................. 38 Figuur 2-17 “Verraadt je stem je herkoms?”t, Technopolis ............................................................ 39 Figuur 2-18 Overzicht Taalkamer, Huis van Alijn .......................................................................... 40 Figuur 2-19 Scherm Taalkamer, Huis van Alijn ............................................................................. 41 Figuur 2-20 Interface “Verraadt je stem je herkomst”, Technopolis, Mechelen............................... 42 Figuur 3-1 Wat bepaalt "experience" ............................................................................................ 44 Figuur 3-2 Verwachtingen partijen ................................................................................................ 44 Figuur 3-3 Eisenpakket ................................................................................................................ 45 Figuur 3-4 Moodboard Inhoud ...................................................................................................... 46 Figuur 3-5 Moodboard Vorm ........................................................................................................ 46 Figuur 3-6 Brainstorm zintuigen .................................................................................................... 47 Figuur 3-7 Brainstorm taal ............................................................................................................ 47 Figuur 3-8 Brainstorm taalspelen .................................................................................................. 48 Figuur 3-9 a) Wordle dialecten / b) Wordle aanraakscherm .......................................................... 50 Figuur 3-10 1e conceptgeneratie .................................................................................................. 55 Figuur 3-11 Eindconcept na conceptgeneratie 1 ........................................................................... 56 Figuur 3-12 Maquette ................................................................................................................... 57 Figuur 3-13 Opbouw in tuin .......................................................................................................... 57 Figuur 3-14 Verloop 2e conceptgeneratie ..................................................................................... 59 Figuur 3-15 Twentse Welle, Enschede ......................................................................................... 60 Figuur 3-16 Mogelijke route museum............................................................................................ 61 Figuur 3-17 Printscreen woorden tellen ........................................................................................ 63 Figuur 3-18 Audacity screenshot .................................................................................................. 63 Figuur 3-19 Golfvorm optie 1 (Windows Media Player) ................................................................. 64 Figuur 3-20 Golfvorm optie 2 ........................................................................................................ 64 Figuur 3-21 Mogelijkheden projectie ............................................................................................. 65 Figuur 3-22 Schets finaal concept ................................................................................................ 66 Figuur 3-23 Finaal concept ........................................................................................................... 66 Figuur 4-1 Interface opnamedeel .................................................................................................. 67 Figuur 4-2 Aanpassingen interface ............................................................................................... 68 Figuur 4-3 Indeling arrondissementen .......................................................................................... 69

VII

Figuur 4-4 Mogelijkheden Projectie-interface ................................................................................ 70 Figuur 4-5 Nadelen per interface .................................................................................................. 71 Figuur 4-6 Test interface .............................................................................................................. 72 Figuur 4-7 Finale interface projectiedeel ....................................................................................... 73 Figuur 4-8 Ideegeneratie structuur................................................................................................ 74 Figuur 4-9 Foto’s ideeën structuur ................................................................................................ 75 Figuur 4-10 Testmaquette 1 ......................................................................................................... 75 Figuur 4-11 Testmaquette 2 ......................................................................................................... 75 Figuur 4-12 Startidee 1................................................................................................................. 76 Figuur 4-13 Structuuridee 1 .......................................................................................................... 77 Figuur 4-14 Test projectie ............................................................................................................ 78 Figuur 4-15 Mogelijkheden opstelling ........................................................................................... 79 Figuur 4-16 Schatting grootte krijt ................................................................................................. 80 Figuur 4-17 Schema afmetingen .................................................................................................. 80 Figuur 4-18 Opties uitwerkingsmogelijkheden............................................................................... 81 Figuur 4-19 Visualisatie optie 1 .................................................................................................... 81 Figuur 4-20 Structuuridee 2 .......................................................................................................... 82 Figuur 4-21 Mogelijkheden opstelling ........................................................................................... 82 Figuur 4-22 Schatting grootte- krijt................................................................................................ 83 Figuur 4-23 Benchmark Zizo Inflatables ....................................................................................... 83 Figuur 4-24 Benchmark OFFECCT .............................................................................................. 84 Figuur 4-25 Beslissing .................................................................................................................. 85 Figuur 4-26 Opstelling afmetingen ................................................................................................ 87 Figuur 4-27 Schets Afmetingen Optie 1 ........................................................................................ 88 Figuur 4-28 Schets afmetingen Optie 2 ........................................................................................ 88 Figuur 4-29 Renders .................................................................................................................... 89 Figuur 4-30 Mogelijkheden plaatsing module ................................................................................ 90 Figuur 4-31 Enkele mogelijkheden voor opstelling ........................................................................ 91 Figuur 4-32 Keuze: boogconstructie ............................................................................................. 92 Figuur 4-33 Ideegeneratie (schetsen) ........................................................................................... 93 Figuur 4-34 Ideegeneratie (snelle renders) ................................................................................... 95 Figuur 4-35 Maquette boog .......................................................................................................... 96 Figuur 5-1 Ripstop nylon .............................................................................................................. 97 Figuur 5-2 Spinakker .................................................................................................................... 97 Figuur 5-3 Voorbeelden Ripstopnylon, spinakker en flyguy stof .................................................... 98 Figuur 5-4 Oppervlakte bolkap ..................................................................................................... 98 Figuur 5-5 Kleurmogelijkheden tapijt ............................................................................................ 99 Figuur 5-6 Mogelijkheden signalisatie deur ................................................................................. 101 Figuur 5-7 Exploratie naar Introtekst ........................................................................................... 102 Figuur 5-8 Finale Intro ................................................................................................................ 102 Figuur 5-19 Render boogconstructie .......................................................................................... 104 Figuur 5-20 Structuur boog......................................................................................................... 105 Figuur 5-21 Stappenplan opbouw boog ...................................................................................... 106 Figuur 5-22 Nummering compartimenten.................................................................................... 107 Figuur 5-9 Eisen projector .......................................................................................................... 111 Figuur 5-10 Eisen projector- SANYO PLC-WM4500L ................................................................. 111 Figuur 5-11 SANYO PLC-WM4500L .......................................................................................... 111 Figuur 5-12 event in the box V2 using Coolux Pandora's Box ..................................................... 112 Figuur 5-13 Projectorarm tekening ............................................................................................. 113 Figuur 5-14 Projectorarm foto ..................................................................................................... 113 Figuur 5-15 Audio Spotlight 24" .................................................................................................. 114 Figuur 5-16 Single sound dome .................................................................................................. 114 Figuur 5-17 Render met audio spotlight ...................................................................................... 115 Figuur 5-18 Express spot ........................................................................................................... 115 Figuur 5-23 Volume bolkap ........................................................................................................ 116 Figuur 5-24 Volume bolsegment ................................................................................................. 117 Figuur 5-25 Cirkelsegment ......................................................................................................... 117 Figuur 5-26 Schatting deurgat opening ....................................................................................... 117 Figuur 5-27 Ventilator TD800/200............................................................................................... 118 Figuur 5-28 Afmetingen ventilator ............................................................................................... 118

VIII

Figuur 5-29 ELO touchscreen .................................................................................................... 119 Figuur 5-31 Test ergonomie maquette ........................................................................................ 120 Figuur 5-32 Ergonomie touchscreen ........................................................................................... 121 Figuur 5-33 Exploded view behuizing ......................................................................................... 122 Figuur 5-34 Render ophangsysteem .......................................................................................... 123 Figuur 5-30 Ione Phenix Q7 Flexible USB Webcam .................................................................... 124 Figuur 5-35 Ophangplaten.......................................................................................................... 125 Figuur 5-36 Kunststof slang ........................................................................................................ 125 Figuur 6-1 Render totaalbeeld .................................................................................................... 127 Figuur 6-2 Render half-open ...................................................................................................... 127 Figuur 6-3 Render binnenkant .................................................................................................... 128 Figuur 6-4 Render boogconstructie ............................................................................................ 128

1

I N L E I D I N G Zoals eerder vermeld is deze Masterproef uitgevoerd in samenwerking met Ontwerpbureau Bailleul in Gent. Het bureau omschrijft zichzelf als volgt: “Bailleul Ontwerpbureau ontwikkelt toeristische projecten, marketing- en overheids-communicatie, tentoonstellingen en huisstijlen. Wij trekken graag een strakke lijn, geven kleur aan schitterende ideeën en halen graag het briljante detail naar voren. Maar onze opdrachten zijn vaak ook ruimer: wij helpen onze klanten om goede strategieën voor hun projecten te kiezen, om de juiste gereedschappen te ontwikkelen en om communicatieprocessen met toegevoegde waarde te creëren.” Bailleul richt zich vooral op het ontwerp van het totaalconcept van musea, tentoonstellingen en bezoekerscentra. Deze Masterproef zal zich dus op dit domein afspelen. Op gebied van interactieve opstellingen is hun ervaring echter nog beperkt. Om hun kennis hierover uit te breiden en omdat ze in hun volgend museum graag een innovatieve interactieve multimediale opstelling hadden geplaatst, zal deze Masterproef zich hierop toespitsen. Tijdens de 4,5 weken durende stage is er een inventaris opgemaakt van de nieuwste interactieve multimedia, die toegepast wordt of kan worden in musea. Hiervoor werden heel wat musea in België en Nederland bezocht. Dit werd aangevuld met een inventaris over hoe de zintuigen in musea aangesproken of kunnen aangesproken worden. Op het einde van de stage werd beslist voor welk museum deze opstelling gemaakt zou worden. Om verscheidene redenen viel de beslissing op een museum over de Nederlandse Taal. (meer informatie hierover is vertrouwelijk) Tijdens het verdere verloop van het eerste semester werd de inhoud gespecificeerd en de opstelling die ontwerpbureau Bailleul in gedachten had geanalyseerd. Ook werd heel wat research gedaan naar allerhande opstellingen over Nederlandse taal; van internetspelen, gezelschapspelen en televisiespelen tot bestaande – al dan niet multimediale en/of interactieve - museumopstellingen over Nederlandse Taal, waarna deze geanalyseerd werden. Ondertussen lag de research naar en analyse van interactieve opstellingen, technologieën en musea in het algemeen natuurlijk niet stil. Na en tijdens deze research en analyse werd gebrainstormd, concepten gegenereerd en geëvalueerd. Ook werden contacten gelegd met verschillende organisaties die bezig zijn met Nederlandse taal, zoals de Nederlandse Taalunie. Door middel van al deze informatie werd uiteindelijk tot een volledig onderbouwd eindconcept gekomen. Vòòr het begin van de stage werd al een eerste opdrachtstelling vastgesteld zodat de stage een voorstudie kon zijn voor de Masterproef. De eerste onderzoeksvraag luidde als volgt: binnen het scenario voor ontsluiting van erfgoed: ontwikkeling van een interactieve opstelling voor een museum of tentoonstelling. Na afloop van de stage werd de opdracht vertaald naar : Een innovatieve multimediale module voor in een museum of tentoonstelling die op een interactieve manier content naar de gebruiker overbrengt, waarbij de “experience” factor een grote rol speelt. Inhoud: de Nederlandse Taal. Omdat ontwerpbureau Bailleul niet verder gaat als de conceptuele fase en de uitwerking uitbesteedt, zal er ook een nauwe samenwerking zijn met Fisheye. Op hun website vind je volgende omschrijving: De creatieve krachten van camera- en lichtmannen, regisseurs, ontwerpers, 3D-beeldenbouwers, VJ’s, computer wizards, techneuten en mechaneuten brengen een multimediaal amalgama tot stand waaruit concepten en ideeën resulteren voor evenementen, concerten, tentoonstellingen, beursstanden… Die concepten en ideeën kunnen worden gerealiseerd in ons eigen laboratorium met

2

montagecellen en opnameruimte, studio en atelier met machinepark, waar creativiteit en techniek mekaar kruisbestuiven. Voor sommige projecten verwezenlijkt Fisheye enkel de uitwerking. Voor andere doorlopen ze echter het hele proces: van concept tot finale uitwerking. Omdat de Masterproef ook dit hele proces doorloopt, was een samenwerking met dit bedrijf – dankzij hun expertise - heel interessant.

Figuur 0-1 Analyse Bailleul

3

P L A N N I N G De planning voor het uitvoeren van de Masterproef ziet er als volgt uit. 18/08 – 15/09 Stage: informatiefase

- musea bezoeken - inventaris maken interactieve multimedia

16/09 – 11/10 Informatiefase afronden Opstellen projectfiche

12/10 Presentatie projectfiche - herformuleren opdrachtstelling naar onderzoeksvraag - doelstellingen - aanpak en planning

13/10 – 8/11 Ideegeneratie EN concepten à # concepten 9/11 – 6/12 # concepten uitwerken 7/12 Presentatie stand van zaken

- opdracht, planning, onderzoek, eisenpakket, concepten à #concepten, voordelen, nadelen, verder verloop

8/12 – 24/01 #concepten Beslissing 1 concept 25/01 – 7/02 Examens Italië 8/02 Start 2e semester 8/02 – 15/03 concept uitwerken+ interface testen Rond 15/2 Presentatie, evaluatie 6stp 24/2 – 28/2 Italië voor laatste examen 29/2 – 4/03 Testen 4/03 – 14/03 China reis 15/03 – 28/03 Technische uitwerking + testen 29/03 Nieuwe start: behouden informatiefase, keuze nieuw concept 5/4- 16/5 Conceptgeneratie en keuze 17/5- 27/6 Blok en examens 28/6- 15/7 Technische uitwerking 17/7- 3/9 Prototypen+ schrijven thesis

4

H O O F D S T U K 1 O N D E R Z O E K S V R A A G

1.1 Projectfiche Zie Bijlagen

1.2 Doelgroep 1.2.1 Omschrijving van opdrachtgever

“Een groot publiek uit de regio en bezoekers die geïnteresseerd zijn in cultuurhistorisch materiaal en cultureel erfgoed"

1.2.2 Omschrijving vanuit Bailleul

De doelgroep was al bepaald door Bailleul in hun offerte. Ik citeer de belangrijke delen voor mijn Masterproef. Grote toegankelijkheid We hechten veel belang aan de grote inhoudelijke toegankelijkheid van het belfort. Ook kinderen, ouderen en mensen die geen hogere opleiding gevolgd hebben, zullen genieten van alle opstellingen. De teksten zullen summier zijn en goed te begrijpen voor kinderen vanaf 10 jaar, zonder kinderachtig te zijn. De teksten met verdiepende informatie (vooral in de computertoepassingen) zijn geschreven voor een leesniveau vanaf 12 jaar. De multimedia en computerprogramma’s met animatie zijn toegankelijk voor iedere bezoeker vanaf circa 8 jaar. Jongere kinderen zullen wellicht enkel met de animatie “spelen‟, maar daarmee krijgen ze al een beeld en krijgen ze al een aantal belangrijke inhouden mee. De pop-ups met bijkomende informatie kunnen ze overslaan. Anderstaligen De teksten op het eerste niveau zijn summier. Teksten en multimedia-animaties worden in verschillende talen aangeboden. Groepen jongeren in schoolverband Het belfort zal zeker kinderen en jongeren aanspreken: er is van alles te zien, horen, ruiken en voelen, er is veel afwisseling. Groepen senioren De aangeboden inrichting zal zeker ouderen aanspreken. De multimedia zijn eenvoudig te bedienen, ook zonder computerkennis. Rolstoelgebruikers Binnen de opstelling zijn multimedia en maquettes ook zittend te bedienen, te bekijken en aan te raken. Slechtzienden Horen, voelen en ruiken komen aan bod. De maquettes zijn betastbaar, voldoende stevig en zeker geschikt voor de slechtzienden. Teksten op het eerste niveau staan voldoende groot voor slechtzienden. Slechthorenden Andere zintuigen zoals zien, voelen en ruiken komen voldoende aan bod.

5

Figuur 1-1 Moodboard doelgroep

1.3 Plaatsing opstelling De opstellingen die ontwerpbureau Bailleul in gedachten had zijn bestemd voor de zolderverdieping van een Belfort waar een museum over de Nederlandse Taal zal komen. De andere zalen die aanwezig zijn in het gebouw zijn: de raadzaal, 1e verdiep, traphal, verdieping in het dakgebinte en de toren. De verschillende onderwerpen die in deze zalen aan bod komen: RAADZAAL ----- Opstellingen over de functionaliteiten van de raadzaal -trouwen -justitie -politiek ----- Kunstboeken en fotoboeken van Zeeland en Sluis 1E VERDIEP ----- Geschiedenis van Sluis en Zeeland, verdeeld in tijdzones - Vlaamse periode - Bourgondische tijd - Staatse periode - Vestingstad - Naoorlogse periode ----- Bureau van de burgemeester - beeld van burgemeestersambt (foto's, krantenartikels, hedendaagse kranten) - historische schilderijen ----- Secretarie - info over belfort

6

ZOLDER ---- Johan Hendrik Van Dale en het woordenboek ---- De geschiedenis van de Nederlandse taal ---- De Nederlandse taal ---- De dialecten TRAPHAL ---- Hersenen, zenuwbanen, mond, tong, strottenhoofd, oren, taalproblemen VERDIEPING IN HET DAKGEBINTE ---- ingericht als depot TOREN ---- panoramabeelden Enkel de zolderverdieping handelt over Nederlandse Taal. Deze verdieping ziet er als volgt uit:

Figuur 1-2 Zolderverdieping

De hoofdindeling van deze verdieping is: Johan Hendrik van Dale Geschiedenis van de Nederlandse taal Nederlandse taal Dialecten Hieronder volgt een beschrijving van de verschillende opstellingen die voorzien waren per thema.

7

Johan Hendrik van Dale en het woordenboek (1 en 2)

Figuur 1-3 Opstelling J.H.Van Dale

Opstelling:

bekijken. De film duurt een tiental minuten en start elk kwartier opnieuw. Er wordt steeds aangegeven hoe laat een nieuwe vertoning start. De film is Nederlands gesproken en Engels ondertiteld.

Centraal in deze zone staan een twintigtal krukjes en een groot scherm. De bezoeker kan plaatsnemen en naar een film kijken over de geschiedenis van de Nederlandse taal, de figuur Johan Hendrik van Dale, zijn activiteiten en de geschiedenis van het woordenboek. Een acteur met uiterlijke gelijkenissen met Van Dale vertelt het verhaal. Rondom de zitbanken zijn alle drukken van de Van Dale woordenboeken, de brieven waaruit contacten met Leiden blijken, zijn inspiratiebronnen en enkele persoonlijke voorwerpen uitgestald in mooie vitrines. Deze objecten worden verlicht wanneer er in de film over gesproken wordt. Na de film kunnen de bezoekers de objecten van nabij

De geschiedenis van de Nederlandse taal (3) Opstelling:

Een module met schermen vertelt over de geschiedenis van de Nederlandse taal in vier mijlpalen. Op de module staat een tijdlijn met telkens een knopje per mijlpaal. Een eerste mijlpaal is de oorsprong van het Nederlands, het Indo-Europees, Oer-Germaans en het Oud- Nederlands. Een tweede mijlpaal is de taalgrens tussen Romaans en Germaans. Een derde mijlpaal is het Middelnederlands of Diets. En de vierde mijlpaal is het Nieuwnederlands. Als de bezoeker op het knopje duwt wordt het verhaal van die tijd verteld aan de hand van twee schermen. Op één scherm verschijnen korte zinnen en kernwoorden over deze periode. Op het andere scherm worden beelden getoond van voorwerpen, boeken, teksten, geschriften, toneelstukken of vertellingen. Er kan een stuk voorgelezen worden uit “Van den vos Reynaerde” in het Middelnederlands, een beeld getoond worden van het manuscript “hebban olla vogala nestas hagunnan”, of een stuk uit een opvoering van een toneelstuk van Vondel uitgevoerd in het Nieuwnederlands.

De Nederlandse taal (4 en 5) Opstelling:

Deze zone handelt over de correcte Nederlandse taal in al zijn facetten. Er zijn interacties rond spraakkunst, spelling, grammatica en de taalunie.

Opstelling: Een volgende module handelt over correcte spelling van het Nederlands en grammatica. Een taalquiz met acht touchscreens test de kennis van de correcte Nederlandse spelling en grammatica bij de bezoeker. Op elk scherm verschijnt een spellingsvraag met drie mogelijke antwoorden. De bezoekers moeten om ter snelst het juiste antwoord aanduiden. Diegene die het snelst het correcte antwoord aangeeft mag het thema van de volgende vraag kiezen. Uiteraard wordt de spelling- of grammaticaregel na elke vraag toegelicht. Deze module is een inleiding op de stichting en de werking van de Nederlandse Taalunie en de geschiedenis van de Spelling. Opstelling: De bezoeker leert bij een derde module over de juiste Nederlandse uitspraak. Op een scherm met toetsenbord kan de bezoeker een zin of een woord intypen. De spraakcomputer leest dit dan voor in correct Nederlands.

8

Opstelling:

Ook buiten de grenzen van Europa wordt Nederlands gesproken zoals in Suriname, de Antillen en Aruba. In de woordenlijst Nederlandse Taal 2005 zijn 500 Surinaams - Nederlandse woorden opgenomen. De bezoeker kan enkele woorden leren kennen door een linkspel. Combineer de juiste foto met het Surinaams - Nederlandse woord. Zoals “okseltruitje” met een foto van een persoon met een T-shirt zonder mouwen, “schuier” met een foto van een tandenborstel en “djakken” met een foto van iemand die zijn auto opkrikt om een band te vervangen.

Opstelling:

Ook zijn er buiten de Nederlandse taalgrenzen kleine kernen waar bewoners Nederlands spreken of waar er in het Nederlands onderwezen wordt. Op een kaart worden deze centra aangeduid.

Opstelling:

De dialecten en het vernieuwen van de taal (6 en 7)

Iedereen heeft nu een familienaam en je hoort vaak door die naam van welke streek die persoon afkomstig is. Als uitweiding op dit thema kunnen bezoekers aan de hand van een touchscreenapplicatie opzoeken hoeveel hun achternaam voorkomt en waar.

Figuur 1-4 Opstelling De Dialecten en het vernieuwen van de taal

Opstelling:

Een schommel bijvoorbeeld heeft erg veel dialectische benamingen; renne (Kortrijk),

Op een video - wall van 12 schermen staat een kaart van het Nederlandse taalgebied. In verschillende kleuren zijn dialectgebieden aangeduid. De bezoeker kan een gebied aanduiden. Het gebied vergroot en er verschijnen 12 personen, telkens met een dialect woord onder geschreven. Als de bezoeker een van de personen aanklikt, om de verklaring van het woord te horen, vergroot deze over 9 schermen. Het personage begint het woord in zijn dialect te verklaren.

ballesjiere (Wervik), toetr (Oostende), touter (Zeeuws dialect), ruttekokke (Poperingen), rennekookre (Roeselare), juutekoeker (Diksmuide), rietse (Waregem), bieze beize (Gent) enz. Over de onderste drie schermen loopt de vernederlandste tekst mee, zodat deze ook voor niet-dialectsprekers te volgen is. Hier kunnen mogelijk fragmenten van de Klapbank gebruikt worden. Opstelling:

Naast de grote videowall staat een kleinere module met touchscreen en webcam. Het is een babbelbox waar bezoekers hun eigen dialect kunnen opnemen. Op het scherm staan een aantal woorden in verschillende dialecten. Als de bezoeker deze woorden herkent kan hij ze aanklikken en ze uitleggen in zijn dialect. Dit wordt opgenomen zodat andere bezoekers de verklaring van deze woorden kan ontdekken. Al deze beeldfragmenten kunnen dan later gebruikt worden om de videowall uit te breiden of als promotiemiddel op de site.

Opstelling: Een module gaat over het vernieuwen van taal. Jongeren liggen meestal aan de basis van taalvernieuwing. Veel Engelse termen worden na een tijd opgenomen in de Nederlandse taal. Verengelste woorden zijn hiervan het voorbeeld. De sms en msn taal is dan weer een voorbeeld van een bestaande jongerentaal. Een collage van verschillende uitdrukkingen zoals brb of w817 sieren een lichtwand. Sommige uitdrukkingen zijn afgebeeld op luikjes die je kan opheffen om de juiste betekenis te vinden.

9

Opstelling:

In grote letters staat in alle talen geschreven: “Taal is ….”. De bezoeker kan de zin vervolledigen en dan verzenden als sms met zijn eigen gsm. De tekst wordt gecontroleerd via een spam filter en dan via projectie op de wand geschreven. Na een week staat de wand volgeschreven met definities van taal. Op een scherm staan alle definities onder elkaar, de bezoeker kan stemmen op de beste. Hoe meer stemmen hoe groter de definitie wordt afgebeeld. De definities met de minste stemmen verdwijnen eerst van de wand om plaats te maken voor nieuwe.

10

1.4 keuze onderwerp Omdat deze thema’s nogal breed zijn en verschillende opstellingen omvatten, maak ik de indeling iets specifieker om de keuze voor de opstelling van deze Masterproef te maken.

Figuur 1-5 Indeling onderwerpen

Voor de opdrachtgever was het van geen belang welk van de 7 keuzemogelijkheden (zie figuur 1-5) het onderwerp van de opstelling werd. Daarom werden enkele keuzecriteria opgesteld: (aan de hand van de doelgroep/gebruikersanalyse, hoofdstuk 4)

1. onderwerp interessant voor zo veel mogelijk leeftijdscategorieën die behoren tot de doelgroep van het museum. (8 tot 65+) (mits de opstelling nog meer zal bijblijven als ook de inhoud interessant is)

2. moeilijkheidsgraad van de inhoud gemakkelijk aanpasbaar aan niveau (kinderen, volwassenen, gehandicapten, …)

3. informatief voor anderstaligen (kan aangepast worden aan de taal of dergelijke) Voor het eerste criterium werd een onderzoek naar interesse gedaan bij de verschillende leeftijdscategorieën. Het aantal ondervraagden per leeftijdscategorie: Leeftijdscategorie Aantal ondervraagden 8 tot 12jarigen 90 ondervraagden 13 tot 18jarigen 14 ondervraagden 19 tot 30jarigen 42 ondervraagden 31 tot 64jarigen 17 ondervraagden 65plussers 19 ondervraagden De resultaten zijn te zien in onderstaande grafieken:

11

Figuur 1-6 a) Grafiek Interesse (per leeftijd) b) Grafiek Interesse (per onderwerp)

Interesse (per leeftijd)

0

0.2

0.4

0.6

0.8

1

1.2

8 tot 12 13 tot 18 19 tot 30 31 tot 64 65+

Leeftijdcategorieën

Proc

ent g

eïnt

eres

seer

den

Johan Hendrik van DaleWoordenboekde gesch.vd.Ned.taalspelling/grammaticabuiten grenzen van EuropaDialectenVernieuwen van de taal

Interesse (per onderwerp)

0

0.2

0.4

0.6

0.8

1

1.2

Joha

n Hen

drik v

an D

ale

Woordenb

oek

de ge

sch.v

d.Ned.t

aal

spell

ing/gr

ammatica

buite

n gren

zen v

an Euro

pa

Dialecten

Vernieuw

en van

de ta

al

Onderwerpen

Proc

ent g

eïnt

eres

seer

den

8 tot 1213 tot 1819 tot 3031 tot 6465+

12

Figuur 1-7 Keuze onderwerp

Criteria 1- 5 xx: meer als 80% van de ondervraagden heeft is geïnteresseerd in dit onderwerp x: tussen 60 en 80% van de ondervraagden is geïnteresseerd in dit onderwerp Criteria 6 Spelling en grammatica is het gemakkelijkst aan te passen aan het niveau, door gemakkelijkere of moeilijkere woorden aan te brengen. Ook Nederlands buiten de grenzen van Europa, dialecten en het vernieuwen van de taal kan op deze manier aangepast worden aan het niveau. Criteria 7 Spelling en grammatica, dialecten en het vernieuwen van de taal is moeilijk informatief en interessant te maken voor anderstaligen. Ze begrijpen de woorden niet en als men zou vertalen handelt het niet meer over de Nederlandse Taal. Daartegenover, de geschiedenis van Johan Hendrik van Dale, de geschiedenis van het woordenboek en de geschiedenis van de Nederlandse taal kan men ook overbrengen in een andere taal als het Nederlands. Nederlands buiten de grenzen van Europa is een randgeval: de geschiedenis kan men vertalen, maar de woorden zelf niet Als onderwerp voor de opstelling wordt Nederlandse dialecten gekozen.

13

Analyse opstelling dialecten door Bailleul

Figuur 1-8 Opstelling Bailleul rond dialecten Maximum overgebrachte informatie bij deze opstelling: Van een beperkt aantal woorden: - afkomst (gebied waar dit woord gebruikt wordt) door de kaart - uitspraak woord - uitspraak dialect (door de verklaring die gegeven wordt in het dialect) + de link met het standaard Nederlands door de ondertitels Er wordt geen algemene informatie overgebracht, zoals bijvoorbeeld indeling van de dialecten. Er worden enkel voorbeelden gegeven.

14

H O O F D S T U K 2 M A R K T O N D E R Z O E K E N A N A L Y S E

2.1 Inleiding In dit hoofdstuk wordt het marktonderzoek dat gebeurd is bij het krijgen van de opdracht omschreven. Alsook de analyse van enkele musea en museaopstellingen.

2.2 Interactieve technologieën 2.2.1 Inleiding

Er werden twee matrices opgesteld na het onderzoek naar de interactieve multimedia. In de eerste matrix (zie figuur 2-1), zijn de mogelijkheden om het beeld te manipuleren uitgezet op de x-as. Op de y-as bevinden zich de mogelijkheden om af te beelden. In de matrix zijn bestaande combinaties aangeduid met een letter. In de tweede matrix zijn deze letters uitgezet op de y-as en kan men al de nodige informatie over dit voorbeeld terugvinden. (op de digitale versie van mijn thesis zijn de blauw onderstreept woorden gelinkt naar de site van de producent, een foto van het product en de site van het product.

2.2.2 Matrix

Figuur 2-1 Matrix interactieve multimedia

15

Figuur 2-2 Matrix Interactieve multimedia

16

2.2.3 Fiches

Zie bijlagen Zowel fiches van al de verschillende mogelijkheden voor interactieve multimedia (uit figuur 2-2), als fiches over de mogelijkheden van aanspreken van zintuigen in musea werden opgesteld.

17

2.3 Musea algemeen Voor de uitwerking van mijn Masterproef, was het noodzakelijk om eerst enkele musea te bezoeken en bestaande opstellingen te analyseren. De focus hierbij lag op interactieve opstellingen, maar natuurlijk werden belangrijke aspecten ook niet uit het oog verloren, zoals ergonomie, vandalisme- bestendigheid, en dergelijke. Door hun ervaring wist Ontwerpbureau Bailleul enkele zeer interessante musea. Hieronder vindt u per museum een collage en analyse van één of enkele opstellingen.

18

2.3.1 Dinosauriërs, Brussel

Figuur 2-3 Dinosauriërs, Brussel

19

Multimedia Eén van de meest aantrekkelijke opstellingen in het dinosauriërs museum in Brussel is de retroprojectie van de dinosauriër. Reden hiervoor is dat het een zeer groot interactieve opstelling is. De techniek die hier gebruikt wordt is echter zeer eenvoudig. Een camera detecteert beweging en met deze gegevens wordt de projector gestuurd. Wanneer er iemand voor het projectiescherm staat, begint de dino aan te vallen, tot wanneer er virtueel barsten in het glas ontstaan. Een andere indrukwekkende opstelling is een eenvoudige projectie. Wat deze opstelling zo speciaal maakt is dat de projectie niet op een vlak scherm gebeurt maar op een vreemde stroken in een halve cirkel. Buiten enkele eenvoudige touchscreens en schermen is er verder niet veel multimediaal te bespeuren in dit museum. Toppers Sommige andere opstellingen trekken echter ook de aandacht. Eén van deze is een opstelling waar de bezoeker archeologische resten moet zoeken onder glasplaten. Door de luikjes op te heffen kunnen ze zien of ze het bij het correcte eind hadden. Eén gang is vol met mechanische opstellingen, die vooral interessant zijn voor kinderen omwille van hun interactiviteit. Zo moet je bij een opstelling over vertering je handen bij de rugplaten van de stegosaurus houden waarna deze rood oplichten. Floppers Jammer dat (op het moment van het bezoek) een aantal multimediale opstellingen niet werkten en dat een heel aantal van de mechanische interactieve opstellingen niet duidelijk zijn uitgelegd. Tof voor kinderen om er wat mee te spelen, maar niet echt leerrijk. Niet enkel wàt de bezoeker precies moet doen met de opstelling is onvoldoende uitgelegd, ook is er te weinig achterliggende informatie aanwezig, waaruit je iets kan leren, wat dit ook niet echt interessant maakt voor volwassenen.

20

2.3.2 House of Bols, Amsterdam

Figuur 2-4 House of Bols, Amsterdam

21

House of Bols in Amsterdam is niet echt groot. Toch is het een hele ervaring om door dit bezoekerscentrum te lopen. Multimedia Enkele schermen en touchscreens. Meer naar het einde van het bezoek kan de bezoeker in een aparte kamer leren jongleren met flessen. Op een scherm wordt een filmpje afgespeeld waarin het jongleren in verschillende stappen aangeleerd wordt. Door toepassing van een bluescreen kan men daarna een filmpje maken van zichzelf, waarbij men achter een bar staat met toeschouwers die applaus geven. Ook kan men aan een touchscreen een cocktail kiezen en afdrukken. Door dit briefje af te geven aan de bar op het einde kan men deze cocktail verkrijgen. Toppers In de eerste gang stoot je al meteen op de indrukwekkendste opstelling van het bezoekerscentrum. Een hele rij flesjes met verschillende geuren. Door in een pompje te knijpen wordt er wat van de vloeistof verstuifd in de lucht zodat de bezoeker kan raden welke geur, waarvan natuurlijk een Bols-smaak bestaat, in het flesje zit. Door het klepje dat boven elk flesje hangt op te heffen, kan men zien of men juist gegokt heeft. Verder wordt er in het hele bezoekerscentrum veel gewerkt met spiegels en spiegeleffecten. Op het einde van het bezoek kan je je eigen cocktail samenstellen en deze laten maken in de bar, waar wederom al de muren spiegels zijn, waardoor de ruimte veel groter lijkt dan ze eigenlijk is. Hier is ook een apart kamertje aanwezig waar je door middel van een bluescreen zelf achter de bar staat en met cocktailflessen kan gooien. Floppers /

22

2.3.3 Goalmine, Genk

Figuur 2-5 Goalmine, Genk

23

Ook Goalmine in Genk is niet echt een groot bezoekerscentrum. Toch zijn hier enkele interessante opstellingen aanwezig. Multimedia De opstelling over voetballetsels bij spelers, gerealiseerd door Art + Com heeft zelfs een prijs gewonnen. Een levensgrote pop van een speler ligt op een tafel. Door middel van sensoren een paar millimeter onder het oppervlak, kan je door bepaalde zones aan te raken meer informatie krijgen over dit specifieke letsel. Videofragmenten over hoe het letsel kan ontstaan worden rond de speler afgespeeld, informatie wordt getoond, waar je adhv dezelfde technologie kan “doorbladeren”. Ook hier is de technologie niet echt ingewikkeld: projectoren, een pc en sensoren. Verder nog heel wat schermen, hoorns en touchscreens. Men kan op een voetbalveld wandelen en door klein hoorns luisteren naar verhalen van verschillende spelers van RC Genk. Op het einde kan men een eigen fanbeeld maken en doorsturen naar de website. Hier wordt gewerkt met een eenvoudige camera. Elders kan de bezoeker ook proberen scoren tegen een bekende doelman. Een lichtvlek op de grond stelt de bal voor en door de beweging in de lucht te maken wordt berekend of je goal zou hebben of niet. Een projector projecteert de lichtvlek, een spiegel laat deze verschijnen of verdwijnen. Een bewegingsensor detecteert onder welke hoek de virtuele bal geraakt wordt en waar deze dus in de goal terechtkomt. Toppers De bezoeker wordt erg goed doorheen het bezoekerscentrum geleid, van opstelling naar opstelling. Van informatie over RC Genk, over quizzen tot opstellingen om te zien wat soort fan je bent. Alles is zeer mooi uitgewerkt, veel variatie en originele opstellingen. In dit bezoekerscentrum zijn de voetbalspeler en de opstelling waar men een goal moet proberen maken absoluut de aandachttrekkers. Floppers /

24

2.3.4 Heineken Experience, Amsterdam

Figuur 2-6 Heineken Experience, Amsterdam

25

Multimedia In het Heineken Experience centrum zijn heel wat van de nieuwste technologieën verenigd. Verder zijn er heel wat touchscreens met allerlei toepassingen, schermen en 3D opstellingen. Ook wordt er gebruik gemaakt van hologrammen, smartglass, bluescreens en heel wat projecties. Bij een interessante interactieve multimediale opstelling kan je met je vinger in de lucht een bal laten bewegen op een scherm. Deze opstelling werkt door middel van een infrarooddetector aan de zijkant. Toppers In tegenstelling tot House of Bols, is het Heineken Experience centrum vrij groot en uitgebreid. De bezoeker wordt van het begin tot het einde geboeid en het centrum noemt niet voor niets “experience centrum”. Op een bepaald moment wordt de bezoeker zelfs zelf “gebrouwen”. Men moet in een zaaltje gaan staan, waar het hele brouwproces uitgelegd wordt. Wanneer de ingrediënten worden verhit, gaan er warmte-elementen aan. Zo worden er druppels verspreid, wordt men doorheen geschud, ventilators gaan aan, etcetera. In het hele centrum staan geregeld mensen van de staff, die natuurlijk allemaal vloeiend Engels spreken, om de bezoekers te begeleiden en uitleg te geven. Ook hier mogen de bezoekers een bepaalde aantal Heinekens drinken terwijl uitleg gegeven wordt over het bier. Eén hele kamer is ingericht met een soort zetels waar de bezoeker kan gaan liggen en kijken naar Heineken- reclamespotjes van vroeger en nu. Floppers Op een bepaalde plaats kan de bezoeker een persoonlijk Heineken flesje ontwerpen. Leuk idee, maar jammer genoeg vrij duur. Je kan deze opstelling dus niet in werking zien zonder ervoor te betalen.

26

2.3.5 ’t Wit Gebrouw, Hoegaarden

Figuur 2-7 ’t Wit Gebrouw, Hoegaarden

27

’t Wit Gebrouw in Hoegaarden is een klein, gezellig bezoekerscentrum over Hoegaarden bier. Multimedia Niet echt veel revolutionaire technologieën aanwezig hier, maar wel mooie inrichting van het museum en enkele speciale opstellingen zoals de projectie in de brouwtank. Verder wat schermen en projecties, zoals een plafondprojectie. Toppers Er wordt erg ingespeeld op de zintuigen: de bezoeker kan wat hop nemen om te voelen en ruiken. Een roostertje voorziet dat bezoekers geen handenvol hop nemen en het museum vervuilen. De koriander kan je ruiken: door op een knop te drukken begint er een ventilatortje te draaien waardoor de geur verspreid wordt. Floppers /

28

2.3.6 MuZEEum, Vlissingen

Figuur 2-8 MuZEEum, Vlissingen

29

Multimedia In het maritiem museum, MuZEEum, in Vlissingen bevinden zich ook enkele interessante opstellingen. Een pepper’s ghost, die toch niet het effect had dat het zou moeten hebben. Uiteraard weer heel wat schermen, in verschillende uitvoeringen. Origineel zijn de interactieve kaders en het scherm dat in een oude kader geplaatst is. Verschillende gelijkaardige modules met trackball komen terug in het museum waar je een spel kan spelen en zo meer te weten kan komen over verschillende onderwerpen die met de zee gelinkt zijn. Toppers Verder is er op de bovenverdieping nog een leuk spel, waarbij men een cirkel over een staaf met obstakels moet bewegen om zo een bootje door een rivier te leiden. Wanneer de cirkel de staaf aanraakt moet men weer van meet af aan beginnen. Floppers Het spel, dat ook genoemd wordt bij Toppers, is nogal moeilijk. De moeilijkheidsgraad kan men nergens regelen en voor kinderen is tot het einde geraken onbegonnen werk. Telkens als men de staaf raakt moet men weer helemaal opnieuw beginnen, wanneer men er dus niet in slaagt voorbij een bepaald obstakel te komen, kan men nooit op het einde geraken en moet men gewoon opgeven.

30

2.3.7 Technopolis, Mechelen

Figuur 2-9 Technopolis, Mechelen

31

Multimedia Bij één van de recentste opstellingen in Technopolis moet de bezoeker een tekstje voorlezen waarna de computer de invloed op je taal van de verschillende provincies in percentages aangeeft. Toppers Technopolis in Mechelen is natuurlijk hét museum bij uitstek voor interactieve opstellingen. Ook hier wordt gebruik gemaakt van heel wat technologieën. Een opstelling waarbij je door het bewegen van je ogen een cursor kan laten bewegen, een opstelling die herkent vanwaar je afkomstig bent enkel door je stem te horen, hologrammen, bluescreens… Een andere opstelling, die handelt over geuren, verspreidt een geur wanneer de bezoeker in een fles knijpt en waardoor zo een beetje lucht naar buiten geperst wordt. Floppers Bij enkele opstellingen zijn er losse onderdelen aanwezig. Zoals bijvoorbeeld een puzzel van de kaart ven België, de gebruiker moet de kaart weer in elkaar puzzelen. Dit is niet altijd mogelijk in een museum, de kans bestaat dat bezoekers onderdelen meenemen. In Technopolis in Mechelen is dit echter wel mogelijk omdat er heel wat mensen van de staff continu rondlopen, toch verdwijnen er af en toe onderdelen.

32

2.3.8 Madame Butterfly + Museum of science & technology, Milaan

Figuur 2-10 Madame Butterfly + Museum of science and technology, Milaan

33

Multimedia In Madame Butterfly in Milaan bevinden zich enkele interessante opstellingen. Een soort vloerprojectie, enkel gerealiseerd met lampen, zonder projector. De opstelling die het meest in het oog springt is die waarbij je door handbewegingen in de lucht een virtueel boek uit een kast neemt en er zo kan in bladeren. Een klein paneel geeft aan hoe de bezoeker de opstelling juist moet gebruiken. In het Museum of Science and Technology, eveneens in Milaan, zijn heel wat doe-opstellingen aanwezig. Van multimedia- opstellingen is hier, buiten een projectie op glas, echter niet veel speciaals te bespeuren. Bij deze opstelling, kan men langs de ene kant staand naar de projectie op glas kijken en langs de andere kant neer gaan zitten en naar een video kijken. Aan deze kant was de projectie door het glas ook zichtbaar, weliswaar zijn de ondertitels dan niet leesbaar, wat voor verwarring kan zorgen. Toppers In het Museum of Science and Technology waren ook heel wat mechanische interactieve opstellingen aanwezig. Al doende leert men. In plaats van over de verschillende onderwerpen enkel te lezen, laat men de bezoeker het ondervinden, zo zal het beter bijblijven. Men kan bijvoorbeeld verschillende stoffen tussen een signaal plaatsen, zodat men ziet of het signaal erdoor wordt tegengehouden, verzwakt wordt of gewoon doorlaat. Floppers /

34

2.4 Voorbeeldopstellingen 2.4.1 Voetbalspeler, GoalMine

Figuur 2-11 Voetbalspeler, GoalMine

Wat: Door de pop aan te raken krijgt de gebruiker informatie over voetballetsels. Video’s worden afgespeeld van hoe het letsel kan ontstaan. Ook bepaalde plaatsen op de tafel zijn interactief: zo kan men door de informatie “bladeren” door bepaalde plaatsen aan te raken. Technologie: Frontale projectie, sensoren Ontwerp: MADOC Realisatie: ART+ COM Analyse: Er wordt geen gebruik gemaakt van zeer ingewikkelde technologieën: een projector aan het plafond projecteert op de pop en de tafel, sensoren enkele millimeters onder het oppervlak detecteren aanraking. Op de pop zijn op bepaalde plaatsen lichtvlekken geprojecteerd. De gebruiker wordt aangetrokken deze plaatsen aan te raken doordat ze constant verlichten en verdonkeren. Er wordt gewerkt met een combinatie van een tastbaar gedeelte en projectie. Daarbij omvat de projectie ook verschillende media: video’s, foto’s, “röntgenfoto’s”, tekst met informatie en kan de gebruiker ook hier door middel van touch door de informatie gaan. Boeiend voor kinderen door de ongewone combinatie van het tastbare met de projectie. Daarbij wordt er ook zeer veel informatie gegeven, welke ook boeiend gehouden wordt door de combinatie van de verschillende media. De pop is robuust gemaakt, zodat vandalisme minder kans krijgt. Ook de tafel is zeer strak en eenvoudig.

35

2.4.2 Rijkswaterstaat, muZEEum

Figuur 2-12 Rijkswaterstaat, muZEEum

Wat: De gebruiker moet objecten verplaatsen op de geprojecteerde kaart van een Nederlands gebied. Een boogje is bijvoorbeeld een dam. Wanneer al de objecten juist liggen, wordt er op het verticale gedeelte van de opstelling een informatieve film afgespeeld. Technologie: projectie, infrarood detectie, objecten bevatten een tag, scherm, drukknoppen. Ontwerp: Fisheye Realisatie: Fisheye Analyse: De gebruiker speelt een spel, en er wordt dus gewerkt met beloning: de film wanneer al de objecten op de juiste plaats liggen. Het is niet zeer duidelijk wat de gebruiker precies moet doen en wat elk object juist voorstelt.

36

Voor de afwisseling kan de gebruiker aan de hand van enkele drukknoppen andere kaarten en dus andere gebieden projecteren. Zeer eenvoudige, robuuste opstelling, maar de aparte objecten zijn wel vatbaar voor diefstal. Voor kinderen en jongeren iets minder interessant, door de moeilijkheidsgraad. Ze krijgen dus ook de film niet te zien zolang de objecten niet juist liggen.

2.4.3 Bacteriën, Technopolis

Figuur 2-13 Opstelling bacteriën, Technopolis

Wat: Door middel van een trackbal moet de gebruiker de slechte bacteriën doden. Technologie: Camera, bluekey, trackbal, drukknoppen. Ontwerp:Technopolis Realisatie: Technopolis Analyse: Interessant om op een creatieve manier te leren over bacteriën. De bluekey heeft echter niet veel bijdrage aan de opstelling. De andere gebruikers kunnen de spelers van het spel tussen de bacteriën zien staan op de twee achterste schermen. De speler kan dit echter niet zien en kijkt gewoon naar het scherm waarop hij/zij het spel speelt. Wederom robuuste opstelling. Geen van de onderdelen zijn vatbaar voor vandalisme of diefstal.

37

2.5 Museumopstellingen rond dialecten 2.5.1 Analyse museumopstellingen over taal

2.5.1.1 “Goeiendag”, Technopolis

Figuur 2-14 Opstelling talen, Technopolis

Deze opstelling bevindt zich eveneens in Technopolis in Mechelen en handelt in het algemeen over talen. Door op een drukknop in een land te drukken, hoort men een zin in de officiële taal van dat land. Een heel eenvoudige opstelling. Eenvoudig te begrijpen en te bedienen. Een krukje is voorzien voor de gebruikers die liever gaan zitten.

38

2.5.1.2 “Wa zeide?”, Technopolis

Figuur 2-15 “Wa zeide?” Informatiebord, Technopolis

Deze eenvoudige computeropstelling in Technopolis in Mechelen laat de gebruiker een woord kiezen (keuze uit 11 standaardwoorden onderaan het scherm), waarna op de kaart van het Nederlands taalgebied het gekozen woord in verschillende dialecten wordt afgebeeld. Door op een regio te klikken (door middel van muis) wordt dit woord in het dialect van die regio afgespeeld.

Figuur 2-16 “Wa zeide?” Scherm, Technopolis

39

2.5.1.3 “Verraadt je stem je herkomst?”,Technopolis

Figuur 2-17 “Verraadt je stem je herkoms?”t, Technopolis

Deze nieuwe module staat in Technopolis in Mechelen. Het project werd ontwikkeld in samenwerking met het departement Elektrotechniek van de Faculteit Ingenieurswetenschappen (ESAT) van de K.U. Leuven. De opstelling vraagt je om een korte paragraaf van een aantal lijnen voor te lezen. Als resultaat krijg je dan een grafische weergave die aanduidt welke provincies in welke mate invloed op je taal hebben. Een zeer eenvoudige module met touch screen, microfoon en een laag krukje, wat het misschien wat moeilijk maakt voor ouderen om te gaan zitten. Een duidelijke interface (zie verder) waarbij verwarring bijna onmogelijk is. Mogelijkheid tot vandalisme is tot het minimum gereduceerd door de strakke vormgeving en enkel aanwezigheid van noodzakelijke onderdelen.

40

2.5.1.4 Taalkamer, Huis van Alijn

Figuur 2-18 Overzicht Taalkamer, Huis van Alijn

De taalkamer in het Huis van Alijn in Gent is ingedeeld in twee delen. Links bevinden zich 2 zetels, dit gedeelte is eerder voor volwassenen. Er hangt een cd-speler met koptelefoon. Op het oranje paneel dat u rechts op bovenstaande foto ziet staat beschreven wat er op de 3 cd’s, aanwezig in de cd speler, te horen is. Zo kan de bezoeker naar verschillende korte fragmenten in verschillende dialecten luisteren. Aan de rechterkant staat een gelijkaardige, maar vereenvoudigde opstelling voor kinderen. 2 krukjes en 2 hoofdtelefoons. Er zijn geen knoppen of cd-spelers aanwezig zodat het eenvoudiger is en de kans op schade kleiner. De kinderen gaan zitten en zetten de hoofdtelefoon op. Ze horen een man iets vertellen en op deze manier krijgen ze verschillende woordjes geleerd in het Gents dialect die ze dan moeten nazeggen. Op het einde van het geluidsfragment hebben ze een volledige Gentse zin geleerd. Tegen de achterste muur hangt een paneel met een collage van uitspraken in het dialect. Om het voor iedereen interessant en informatief te houden is de indeling voor volwassenen en kinderen gemaakt. De opstelling voor kinderen is interactief, deze voor volwassenen niet. Men probeert een rustige sfeer te creëren door middel van de zetels, de lampjes en de lichtinval. Mits het niet interactief is moet de bezoeker zich op z’n gemak voelen en zonder probleem een tijdje kunnen blijven zitten om naar enkele fragmenten te luisteren. De cd spelers zijn fragiel, alsook de hoofdtelefoons. Er is gekozen om niet met de cd spelers te werken voor het gedeelte voor kinderen onder andere door de fragiliteit van deze apparaten.

41

Figuur 2-19 Scherm Taalkamer, Huis van Alijn

Een laatste opstelling in de taalkamer is een touchscreen waarop de bezoeker informatie kan oproepen over de verschillende dialecten van de Nederlandse taal. Ook hier kunnen geluidsfragmenten afgespeeld worden.

42

2.6 Opbouw interface “Verraadt je stem je herkomst?”

Figuur 2-20 Interface “Verraadt je stem je herkomst”, Technopolis, Mechelen

Een zeer eenvoudige interface. De gebruiker moet aangeven of hij/zij jonger of ouder is dan 10 jaar. Dit wordt ook visueel voorgesteld door een kleiner en een groter mannetje. Vervolgens wordt de opstelling uitgelegd. Een scherm met tekst en maar één enkele knop om verder te gaan of te starten. Na het luidop lezen van de tekst moet men op stop drukken en krijgt men een kaart met procenten die aangeeft hoe sterk verschillende provincies uw accent beïnvloed hebben Vanaf deze pagina kan de gebruiker doorklikken voor “meer info”, of verdergaan, waarna gevraagd wordt of de analyse juist was. Vanaf de pagina met de informatie kan men enkel terug klikken zodat men uiteindelijk ook op de feedback- pagina terecht komt.

43

H O O F D S T U K 3 E X P L O R A T I E E N B E S L I S S I N G

3.1 Inleiding Dit hoofdstuk handelt over de exploratie in de conceptfase en de beslissingen tot het uiteindelijke concept. Vertrekkende van eisenpakket en moodboards, over brainstorms, creativiteitstechnieken, conceptengeneraties tot een eerste afgewerkt concept. Vervolgens werd dit verder uitgewerkt, getest, bijgewerkt, enkele keren opnieuw getest en bijgewerkt en werd zo het finaal eindconcept bekomen. Voor een kort overzicht van het verloop van het ontwerpproces, beginnend bij de opdracht tot het finaal product, zie bijlagen. De convergentie en divergentie en belangrijke beslissingen zijn telkens duidelijk aangegeven.

44

3.2 Eisenpakket In de analyse fase kwam de experience vaak aan bod. Maar welke factoren bepalen deze beleving? Uit de analyse van de verschillende opstellingen, wordt besloten dat de factoren in onderstaande figuur een grote rol spelen voor het meegeven van een experience aan de gebruiker.

Figuur 3-1 Wat bepaalt "experience"

De verschillende betrokken partijen hebben natuurlijk verschillende verwachtingen. Deze zijn samengevat in onderstaande tabel.

Figuur 3-2 Verwachtingen partijen

Op figuur 3-3 is te zien hoe tot het finaal eisenpakket gekomen is.

45

Aan de hand van de bevindingen in de analyses, werd een eisenpakket opgesteld. Alsook factoren waar rekening mee gehouden moet worden bij de uitwerking van het concept

Figuur 3-3 Eisenpakket

46

Om een sfeer te scheppen en een beeld te geven van de inhoud en vorm/structuur van de opstelling die wil bekomen worden, worden twee moodboards opgesteld (zie figuur 3-4 en 3-5).

Figuur 3-4 Moodboard Inhoud

Figuur 3-5 Moodboard Vorm

47

3.3 Creativiteitstechnieken 3.3.1 Brainstorms

Enkele brainstorms worden opgemaakt om inspiratie te geven voor de daaropvolgende conceptgeneraties. Er wordt een brainstorm gedaan rond zintuigen, mits het aanspreken van deze een belangrijk onderdeel is voor het vergroten van de beleving zoals vooraf reeds vermeld. Een tweede brainstorm rond taal en een derde rond taalspelen.

Figuur 3-6 Brainstorm zintuigen

Figuur 3-7 Brainstorm taal

48

Figuur 3-8 Brainstorm taalspelen

49

3.3.2 5W en H

Who? Van 8-jarigen tot 65+ (voor specifiekere omschrijving, zie doelgroep) Why?

Omdat “experience” meer bijblijft. Een museum met dergelijke opstelling, zoals Goalmine in Genk met de voetbalspeler, blijven langer in het geheugen gegrift.

What? Experience (Zintuiglijk, interactief, multimediaal) Where?

In een museum over de Nederlandse taal, op de zolderverdieping. Hoeveelheid ruimte dat de opstelling inneemt is vrij te bepalen.

When? Niet van toepassing. How?

Gebruik maken van multimedia. Touch screens, projecties, LCD schermen, sensoren, aanspreken van meerdere zintuigen… (zie fiches in bijlage)

50

3.3.3 Wordles

Figuur 3-9 a) Wordle dialecten / b) Wordle aanraakscherm

51

3.4 1e Conceptgeneratie 3.4.1 Conceptgeneratie

In deze eerste conceptgeneratie worden heel wat ideeën bedacht. Enkele worden uitgetekend om een duidelijke beeld te geven van wat bedoeld wordt.

52

53

54

55

Figuur 3-10 1e conceptgeneratie

56

3.4.2 Beslissing

Aan de hand van volgende eisen wordt de beslissing genomen: - interactief - multimediaal - experience - easy to use - zintuiglijk - informatief Mits de concepten nog maar ruwe ideeën zijn, kunnen de overige eisen(ergonomisch, aanpasbaar aan niveau, robuust en onderhoudsvriendelijk) bij elk concept nog aangepast worden, met deze wordt dus nog geen rekening gehouden bij deze beslissing. Na evaluatie van de verschillende concepten aan de hand van de eisen, valt de beslissing op concept 15. Een glazen box met touch- projectiefolie op de wanden. Binnenin de box staat een freeform object waarin men kan plaatsnemen. Hierin kan men opnames maken: met behulp van een bluescreen, camera en touchscreen kan men in zijn eigen dialect meespelen in een filmscene. Op de glazen wanden kunnen de bezoekers langs de buitenzijde hun eigen en anderen hun opnames bekijken. Eveneens als scenes in dialect ingesproken door bekende personen. Er is een onmiddelijke terugkoppeling tussen de opgenomen scenes en de projectie langs de buitenzijde. Censuur is eventueel wel nodig om te voorkomen dat bezoekers ongepaste dingen inspreken, die dan te zien zijn voor het hele museum.

Figuur 3-11 Eindconcept na conceptgeneratie 1

57

Een maquette toont beter aan hoe de opstelling er zou kunnen uitzien.

Figuur 3-12 Maquette

Om de grootte in te schatten en de mogelijkheden van plaatsing van de ingangsopening te kunnen evalueren wordt de opstelling in zeer vereenvoudigde versie opgebouwd in openlucht.

Figuur 3-13 Opbouw in tuin

58

3.5 2e Conceptgeneratie 3.5.1 Inleiding

Bij deze 2e conceptgeneratie vertrekken we van het finaal idee uit conceptgeneratie 1 en werken we dit verder uit. De verschillende onderdelen zoals inhoud (wat moeten de mensen opnemen), censuratie (hoe voorkomen dat er ongepaste dingen gezegd worden), opbouw, en dergelijke worden opnieuw gedivergeerd en geconvergeerd. Ook de problemen worden opgespoord, verschillende oplossingen bedacht en na afweging van deze oplossing wordt een optimale oplossing gevonden.

59

3.5.2 Verloop

Hier is het verloop van begin tot het finaal concept te zien.

Figuur 3-14 Verloop 2e conceptgeneratie

60

3.5.3 Inhoud

In plaats van de bezoekers een scene te laten meespelen in een film, zijn er nog andere mogelijkheden die afgewogen moeten worden.

- Scene meespelen in film (geluid en beeld) o Mogelijkheid 1 decor nabouwen (maar 1 scene mogelijk) o Mogelijkheid 2: met bluescreen o Nadelen: stilstaande scene nodig, problemen met bluescreens (benchmarks

musea), grappige scene nodig, tegenspeler moet al gedubd worden in dialect, vaak mislukte opnames voorspeld, beeld leidt af van essentie (dialect).

- Antwoord geven op vragen (interview)

o Belevingsfactor minder groot o Onderwerp interview? (relevantie nodig)

- Dialect zin nazeggen (enkel geluid)

o Ervaring groot o Informatie kan meegegeven worden rond uitspraak van dialecten o Beeld niet noodzakelijk (geen meerwaarde mits het over dialecten gaat)

Er wordt gekozen om de bezoekers te laten proberen een dialect zin na te zeggen (uit een ander dialect als dat van henzelf). Hierdoor zullen ze ervaren dat het niet gemakkelijk is om een ander dialect te spreken als hun moederdialect. Ze zullen letten op de specifieke klanken van het gekozen dialect en zo meer opnemen dan dat ze beseffen. Doordat deze klankband daarna in een ruimte afgespeeld wordt, maakt dit de beleving intenser.

3.5.4 Benchmark

Figuur 3-15 Twentse Welle, Enschede

De belangrijkste benchmark waarvan in deze fase van het ontwerpproces gebruik gemaakt wordt, is een opstelling in de Twentse Welle in Enschede. Het gaat eveneens om een opstelling waarin de bezoekers een opname kunnen maken. Ze moeten kiezen uit 4 vragen, waarover ze dan hun mening mogen geven. Op de 4 schermen die in de rest van de ruimte ophangen kunnen de filmpjes bekeken worden. Heel wat dingen aan deze installatie staan echter niet op punt. Hier volgt een overzicht:

61

- De censuur gebeurt door een werknemer van het museum. Omdat deze persoon echter niet veel tijd heeft, maakt hij maar één keer per maand een selectie uit de opnames. Doordat dit nergens vermeld wordt (niet bij het opnemen, niet in de ruimte) weet de bezoeker niet dat zijn opnamen niet meteen te zien zal zijn op de schermen. Hierdoor kan het dus zijn dat de bezoeker aan het scherm gaat wachten tot zijn filmpje afgespeeld wordt (wat dus niet zal gebeuren).

- Doordat het geluid wordt overgebracht met behulp van eenvoudige luidsprekers en er

nergens dempende wanden zijn, loopt het geluid overal door elkaar.

- Door de interface lijkt het dat de schermen touchscreens zijn, wat niet het geval is. Het probleem is dus dat de meeste bezoekers op het scherm beginnen duwen. Er gebeurt echter niets (waardoor de bezoeker nog kan denken dat het kapot is). Dit is natuurlijk ook niet goed voor de schermen.

- Het is niet meteen duidelijk dat elk scherm de filmpjes van één bepaalde vraag bevat.

- De opnamekabine is niet duidelijk zichtbaar. Een kleine hokje tegen de muur, in een

donkere kleur dat op geen enkele manier de aandacht trekt. Er is ook nergens aangegeven dat men daarbinnen zijn eigen opname kan maken. Ook door de ligging van de twee deuren is dit niet optimaal. Op figuur 3-16 is een mogelijke route te zien van een bezoeker. Het is duidelijk dat de bezoeker gemakkelijk het gevoel kan hebben dat hij de opstelling volledig gezien heeft, zonder de opnamekabine zelfs maar op te merken.

Figuur 3-16 Mogelijke route museum

- In de opnamekabine zelf zijn er ook wat technische foutjes geslopen.

o Er schijnt een spot recht in je gezicht wanneer je op het krukje zit o Het krukje is niet instelbaar in hoogte waardoor men soms veel te laag of veel

te hoog kan zitten. Doordat de camera ook niet instelbaar is, moet men zich soms forceren om op de foto te staan.

o De belichting is niet goed waardoor men meer de reflectie ziet van zichzelf als de interface op het scherm.

- Wanneer er een defect is, zijn de onderdelen die men moet kunnen herstellen/

vervangen, moeilijk te bereiken. De hele kast moet er af gehaald worden.

Dit zijn heel wat puntjes waar ik zowel bij de verdere uitwerking van mijn concept als de technische uitwerking rekening mee zal moeten houden.

3.5.5 Censuur

Uit de benchmark is gebleken dat een degelijke censuratie nodig is.

62

De verschillende mogelijkheden werden overwogen: Met spraaktechnologie Blijkt na correspondentie niet mogelijk (zie

onder) Met intonatie Blijkt na correspondentie niet mogelijk (zie

onder) Woorden tellen √ (zie onder) Via website + bezoekers kunnen op de website stem uitbrengen. Filmpjes met meeste stemmen worden getoond.

Geen onmiddellijke terugkoppeling + grote groepen (zullen allen op het filmpje stemmen, zelfs al is het niet gepast voor in een museum)

Met persoon Niet ideaal: geen tijd, geen onmiddellijke terugkoppeling. (zie 3.5.3 benchmark)

Een concept zonder geluid Niet mogelijk mits het belangrijkste onderdeel dialecten (en dus klank) is

Tijdsduur Sommige mensen zullen wel de juiste zin zeggen, maar niet op het juiste tempo. Deze zouden niet gefilterd mogen worden.

Met spraaktechnologie Na correspondentie met expert Dr. Vincent J. van Heuven, Professor of Experimental Linguistics and Phonetics Director of Phonetics Laboratory Leiden University, blijkt dit niet mogelijk. Van: Heuven, V.J.J.P. van [V.J.J.P.van.Heuven@hum.leidenuniv.nl] Verzonden: maandag 19 juli 2010 9:32 Aan: Waterplas Isabelle Onderwerp: RE: Masterproef rond dialecten “Ik denk dat een aanpak via automatische spraakherkenning niet gaat lukken, tenzij je er een team van meerdere mensen meerdere jaren aan laat werken. Er bestaat enige software om de uitspraak van het standaardnederlands te controleren/beoordelen (ontwikkeld aan de universiteit van Nijmegen) maar die is niet bruikbaar om de uitspraak van dialecten te beoordelen. Zo'n programma aanpassen of nieuw ontwikkelen (voor meerdere dialecten) is een professionele klus voor een team onderzoekers. Omdat dat een dure aangelegenheid wordt, en omdat de dialecten commercieel niet interessant zijn, zal zulke software er waarschijnlijk (op afzienbare termijn) niet komen. Zelf ontwikkelen is niet te doen.” Met intonatie ** Na correspondentie met expert Dr. Vincent J. van Heuven, Professor of Experimental Linguistics and Phonetics Director of Phonetics Laboratory Leiden University, blijkt dit niet mogelijk. Van: Heuven, V.J.J.P. van [V.J.J.P.van.Heuven@hum.leidenuniv.nl] Verzonden: woensdag 14 juli 2010 12:39 Aan: Waterplas Isabelle Onderwerp: RE: Masterproef rond dialecten “Het gaat je dus om de intonatie (=zinsmelodie) van dialecten. Dat wordt lastig. We weten dat een aantal dialecten in Nederland en België van elkaar verschillen in hun zinsmelodie (en dat geldt ook voor de standaardtaal in Nederland en België) maar wat we niet weten is wat de verschillen zijn. Als je op goed geluk sprekers wat laat zeggen is de kans groot dat je in hun responsies niet niet de kenmerkende verschillen te pakken hebt. Er loopt op dit moment een onderzoek, onder leiding van prof. Carlos Gussenhoven in Nijmegen, waarin wat systematischer gekeken wordt naar melodische verschillen tussen enkele Nederlandse dialecten (zie: http://www.slidefinder.net/i/intonation_varieties_dutch_nijmegen_cologne/2514841)....Overigens zijn de verschillen tussen de dialecten als het gaat om spreeksnelheid en melodie niet of nauwelijks onderzocht. …Van intonatie van (Nederlandse) dialecten is simpelweg te weinig bekend (zie mijn vorige mail).”

63

Woorden tellen Uit correspondentie met Fisheye (copromotor) blijkt dat computerprogramma’s geluidsblokken laten tellen mogelijk is. Zij hebben dit immers al toegepast in het verleden. Op figuur 3-17 is het zeer duidelijk dat na elk geluidsblok (is niet in se één woord, kan ook twee woorden zijn die aan elkaar worden uitgesproken) er een fikse daling is in de golfvorm plaatsvindt. Indien deze technologie gebruikt zou worden om te censureren, zou er enkel een vergelijking moeten optreden. De bezoeker moet de zin zo goed mogelijk nazeggen en zou dus evenveel woordblokken moeten bekomen. Het is mogelijk om een marge te voorzien.

Figuur 3-17 Printscreen woorden tellen

Referenties of deze techniek al toegepast is op dialecten zijn niet gevonden. Hier zou echter heel wat (duur) onderzoek moeten aan voorafgaan. Een kleine test wijst uit dat dit wel zou moeten lukken. Met het programma Audacity worden golfvormen zoals in figuur 3-17 automatisch gegenereerd bij het inspreken van een zin. Een persoon, afkomstig uit een bepaalde streek, spreekt een uitdrukking in in zijn dialect. Een aantal andere personen, afkomstig uit de andere delen van Vlaanderen, proberen deze zin zo goed mogelijk na te zeggen. De golfvormen worden vergeleken en, hoewel de vorm nooit exact hetzelfde is, is er te zien dat er bij al deze zinnen evenveel geluidsblokken aanwezig zijn. In Figuur 3-18 is deze vergelijking te zien tussen de golfvormen van een uitdrukking, ingesproken door een rasechte Antwerpenaar en door enkele personen uit andere provincies.

Figuur 3-18 Audacity screenshot

64

3.5.6 Visualisatie

Om de beleving nog intenser te maken wordt er gekozen om een visualisatie bij de klankband te tonen, rondom rond in een bolle ruimte, zo wordt de bezoeker volledig ondergedompeld in de dialecten. Een golfvorm kan op twee manieren weergegeven worden. Een continu bewegende lijn. Zoals bekend van de “spotlicht” visualisatie van Windows Media Player. Zie figuur 3-19.

Figuur 3-19 Golfvorm optie 1 (Windows Media Player)

Wanneer de golfvorm zoals hierboven beschreven heel veel wordt uitgezoomd, wordt er een stilstaande golf verkregen. Waarover men dan een lijn kan laten bewegen als het wordt afgespeeld.

Figuur 3-20 Golfvorm optie 2

De mogelijkheden zijn duidelijk uitgewerkt in de figuur hier onder.

65

Figuur 3-21 Mogelijkheden projectie

Er wordt gekozen voor optie 1 van mogelijkheid 1. De projectie mag niet te veel afleiden van het geluidsfragment en moet de beleving vergroten, dit zal het meest het geval zijn bij de eerste keuze.

66

3.6 Finaal concept

Figuur 3-22 Schets finaal concept

De opstelling draait om het ervaren van dialecten. De bezoeker wordt ondergedompeld in de wereld van dialecten. In de opnamezone (binnenste ruimte) kan de bezoeker dialecten uitproberen. Men kiest één dialect (uit de dialecten van de 5 grootste steden per provincie) en een gezegde/spreekwoord wordt voorgezegd. Men krijgt drie kansen om deze zo goed mogelijk na te zeggen. Vervolgens kan men in de projectieruimte (grootste ruimte), met behulp van een touchscreen, zijn/ haar eigen zin opnieuw beluisteren, alsook de opnames van de andere bezoekers. De projectiezone is toegankelijk voor meerdere mensen tegelijk, de opnamezone individueel. Censureren gebeurt door de computer het aantal woorden te laten tellen, deze moeten overeenkomen met het aantal woorden in het gezegde. De kans dat er dan nog ongepaste opnames door geraken is miniem. De opname wordt tijdens het beluisteren ook gevisualiseerd door projecties op de wand: intonatie, pauzes, volume, ritme... van de ingesproken zin. Een ingebouwde vloerplaat trilt naargelang de stemtrilling terwijl deze afgespeeld wordt. De mogelijkheid om andere bezoekers opnieuw te beluisteren toont aan hoe moeilijk het is een ander dialect te spreken. Het is bij elke opname ook mogelijk in de projectieruimte een opname met de juiste uitspraak van hetzelfde gezegde te beluisteren. Zo komt men ook in contact met al de verschillende dialecten en kan men deze leren te onderscheiden. Door het aanspreken van verschillende zintuigen en de omringende opbouw van de opstelling is het experience- gehalte zeer groot.

Figuur 3-23 Finaal concept

67

H O O F D S T U K 4 U I T W E R K I N G

4.1 Interface

4.1.1 Interface opnamegedeelte

Het gaat hier nog niet om de layout van de interface, enkel de opbouw wordt getest, aangepast, opnieuw getest etc.

Figuur 4-1 Interface opnamedeel

68

Een eerste interface werd opgesteld en getest bij verschillende personen. Hun opmerkingen hebben tot de finale interface geleid, die te zien is op figuur 4-1. Hieronder een klein overzicht van veranderingen die gebeurd zijn aan de vorige interfaces om tot de finale interface te komen.

PAGINA OPMERKINGEN AANPASSINGEN 9, 11 Onduidelijke opdeling Opdeling aanpassen 6 “Beluister deel1” en “Beluister deel 2” > onduidelijk Weggelaten overal Testpersonen vergaten welk dialect gekozen Geheugensteuntje toevoegen Na 13 Slides voor foto ontbraken Toevoegen 4* Niet iedereen weet in welk arrondissement ze wonen Kaart plaatsen 15 Foto werd meteen genomen > mensen keken niet in

de camera Aftellen vanaf 3 (zoals ook toegepast bij pasfotohokje)

18b Slide wanneer je niet tevreden was ontbrak Toegevoegd 9, 11, 13 Men kon de originele opname maar 1 maal horen (6) Herbeluisteren mogelijk

Figuur 4-2 Aanpassingen interface * hoe de indeling van de dialecten gemaakt is, is te lezen onder 4.1.1.1 Indeling dialecten Indeling dialecten Een indeling van de dialecten enkel volgens de provincies is te breed, dialecten kunnen binnenin een provincie immers nog sterk uiteen lopen. Daarom werd er gezocht naar een tweede indeling binnenin de provincies. De bestaande indelingen van dialecten die er bestaan zijn nog te ruim. Daarom werd er gezocht naar andere opties:

- Enkel de grootste steden. Hierbij zouden echter veel mensen zich “uitgesloten” voelen. - Indeling op basis van sprekersaantallen. Dit was niet mogelijk omdat hier geen

gegevens over bestaan. - Indeling op basis van streken. - Indeling op basis van arrondissementen.

Uiteindelijk werd gekozen voor de indeling op basis van de arrondissementen. Zo is er een meer verfijnde indeling, zonder té veel keuzes aan te bieden aan de bezoeker. Op basis van een kaart kan de bezoeker kiezen uit welk arrondissement hij/zij een dialect wil proberen. Deze kaart zorgt voor extra informatie welke gemeenten bij welk arrondissement horen. Oost- Vlaanderen

Aalst

Dendermonde

Eeklo

Gent

Oudenaarde

Sint-Niklaas

West- Vlaanderen

69

Brugge Diksmuide Oostende Roeselare

Tielt Kortrijk Ieper Veurne Vlaams- Brabant

Leuven Halle-Vilvoorde Antwerpen

Antwerpen Mechelen Turnhout Limburg

Hasselt Maaseik Tongeren

Figuur 4-3 Indeling arrondissementen Finale interface De finale interface is te vinden in bijlagen.

70

4.1.2 Interface projectiegedeelte

Figuur 4-4 Mogelijkheden Projectie-interface

71

In figuur 4-4 zijn verschillende mogelijke interfaces uitgewerkt. Bij de eerste begonnen, is aan de hand van de nadelen hiervan de tweede interface opgesteld. En zo verder tot de laatste en finale interface5. Hieronder een overzicht van de nadelen van elke interface waaruit de volgende telkens ontstaan is. NADELEN INTERFACE 1 Men kan het originele dialect niet beluisteren of moet lang zoeken INTERFACE 2 Saai. Niet zo duidelijk dat er een link is tussen beide. INTERFACE 3 Niet zo duidelijk dat er meer opnames te beluisteren zijn INTERFACE 4 Iets te chaotisch. Hoe wordt bepaald welke groter en welke kleiner staan

Figuur 4-5 Nadelen per interface Van deze finale interface werden verschillende grafische mogelijkheden gemaakt. De beste drie zijn te zien op figuur 4-6. Deze worden bij verschillende personen getest.

72

Figuur 4-6 Test interface

73

Bij de eerste twee interfaces had niemand door dat het twee verschillende knoppen en zo dus twee verschillende geluidsfragmenten waren. De tweede interface bevat kleine icoontjes in de hoeken om duidelijk te maken dat het twee knoppen en twee geluidsfragmenten zijn. Bij deze interface had 30% van de mensen het door, wat nog altijd ruim onvoldoende is. De derde interface had 60% van de geteste personen het door. We gaan ervan uit dat de bezoeker niet weet waarover het gaat wanneer hij bij dit touchscreen belandt. Het grootste probleem dat bleek uit de tests was dat geen enkele testpersoon die het concept niet kende en doorhad dat het twee knoppen waren, de link kon maken tussen de twee knoppen. Uit deze test volgt dus deze finale interface. Deze werd ook getest en 90% van de testpersonen begreep wat men zou horen moest men op beide knoppen drukken.

Figuur 4-7 Finale interface projectiedeel

74

4.2 Structuur/ vormgeving 4.2.1 Ideegeneratie

Figuur 4-8 Ideegeneratie structuur

75

Figuur 4-9 Foto’s ideeën structuur

Verschillende ideeën om een bol projectievlak te bekomen werden onderzocht. Op figuur 4-8 is een schematisch overzicht te zien. Op figuur 4-9 zijn deze zelfde ideeën gevisualiseerd met foto’s van bestaande producten.

Figuur 4-10 Testmaquette 1

Om een beter beeld te krijgen van idee 8, hoe het frame met de compartimenten er zou uitzien werd een testmaquette gebouwd. Bij deze schaalmaquette zijn maar een beperkt aantal compartimenten gemaakt.

Figuur 4-11 Testmaquette 2

Deze tweede testmaquette geeft een idee van constructietype 7. Een metalen frame dat bestaat uit gebogen buizen waarover een doek gespannen wordt. Het is ook mogelijk over een recht frame een doek te spannen.

76

4.2.2 Verdere uitwerking

4.2.2.1 Inleiding Door de ideeën uit de vorige generatie verder te onderzoeken, wordt, op basis van stabiliteit, produceerbaarheid, kostprijs etcetera een herleiding gemaakt tot de 2 meest haalbare ideeën. Idee 8 uit de vorige generatie vormt de basis voor concept 1. Het opblaasbare idee 1 vormt de basis voor concept 2. Hieronder worden deze allebei verder uitgewerkt.

4.2.2.2 Concept 1: frame Dit concept is bedoeld voor meerdere personen op hetzelfde moment. Een kleinere ruimte, op dezelfde manier opgebouwd, bevindt zich naast of in de grote ruimte. In deze kleine ruimte kan de bezoeker zijn opname maken, wanneer hij zich vervolgens naar de grote ruimte begeeft kan hij deze opname, en opnames van andere bezoekers, herbeluisteren en ziet hij hierbij geprojecteerde visualisaties verschijnen rondom hem. Het metalen frame wordt deels gelast, deels opgebouwd in het museum. In de openingen tussen het frame worden compartimenten geplaatst. Deze kunnen uit kunststof bestaan of uit een ander materiaal. De compartimenten kunnen allemaal dezelfde geometrische vorm hebben of allemaal verschillende.

Figuur 4-12 Startidee 1

Het startidee van structuuridee 1 is een aluminium frame waarop langs de buitenzijde compartimenten bevestigd werden. Zo wordt een bolvormige constructie verkregen. Het probleem is echter dat de projectie langs de binnenzijde over het frame loopt. Hieruit volgde dus het idee om de compartimenten langs de binnenzijde te bevestigen, zodat het frame zichtbaar is langs buiten maar binnenin een egaal projectievlak verkregen wordt (zie figuur 4-13).

77

Figuur 4-13 Structuuridee 1

78

Om een idee te krijgen of projectie op dergelijk oppervlak wel mogelijk is en niet te veel vervorming krijgt, werd een klein oppervlak nagebouwd. Vervolgens werd hierop verschillende beelden geprojecteerd. Het beeld bleef duidelijk en er traden geen grote vervormingen op. Er werd zelfs een soort 3D effect verkregen.

Figuur 4-14 Test projectie

79

Er zijn verschillende mogelijkheden voor de indeling van de opstelling. Het opnamedeel kan zich langs de buiten het projectiedeel bevinden zoals te zien in de eerste afbeeldingen van figuur 4-15. Binnenin met de opening langs de andere kant van de hoofdingang. Binnenin met de opening langs dezelfde kant als de hoofdingang of rondom de projectieruimte.

Figuur 4-15 Mogelijkheden opstelling

80

Indeling Opmerkingen 1 De opnamemodule is niet duidelijk, veel mensen zullen het niet opmerken. 2a/ 2b Bezoekers kunnen niet naast de opnamemodule kijken. Men weet ook al wat er met

hun opname zal gebeuren. 2c/ 2d Bezoekers zullen vaak enkel de opnamemodule binnenlopen en niet naar het

projectiegedeelte gaan 3 Onhandige indeling Opstelling 2a/b heeft het minste nadelen. Deze indeling zal dus gebruikt worden. Een goede installatie zal dus wel voorzien moeten worden, zodat de bezoekers niet gestoord worden door geluid uit de andere ruimte. Om een inschatting te kunnen maken van de afmetingen van de opstelling, worden afmetingen op de grond met krijt uitgetekend. Door met enkele mensen binnen de lijnen rond te lopen, krijgt men al snel een idee of het te groot of te klein is.

Figuur 4-16 Schatting grootte krijt

Met behulp van vorige test worden de definitieve afmetingen vastgelegd. Deze zijn hieronder op figuur 4-17.

Figuur 4-17 Schema afmetingen

81

De kleinere ruimte waar de opnames gebeuren, kan op twee manieren opgebouwd zijn, zoals te zien op figuur 4-18. Bij de eerste optie wordt simpelweg een kleinere versie van de hemisfeer binnen geplaatst. Bij de tweede optie is de opnameruimte is een soort binnenplaats van de grote hemisfeer. Deze komt tot stand doordat de wanden van de projectieruimte terugkeren en is dus niet overdekt.

Figuur 4-18 Opties uitwerkingsmogelijkheden

Figuur 4-19 Visualisatie optie 1

82

4.2.2.3 Concept 2: opblaasbare hal Dit concept is voor één bezoeker per keer, omdat het opblazen van een ruimte niet voor alle afmetingen kan. Een te grote ruimte zou amper niet mogelijk zijn. Daarbij komt het voordeel dat een één op één ervaring de beleving veel intenser zou maken. De bezoeker komt dus binnen in een ruimte waar hij bij één touchscreen zowel zijn eigen opname kan maken als de andere opnames beluisteren.

Figuur 4-20 Structuuridee 2

De mogelijkheden voor een individuele ruimte zoals deze zijn natuurlijk beperkter. Op figuur 4-21 zijn de twee mogelijkheden te zien

Figuur 4-21 Mogelijkheden opstelling

83

Om evenals bij het vorige concept een inschatting te kunnen maken van de afmetingen wordt dit op de grond met krijt uitgetekend. Door hier alleen te gaan instaan kan men inschatten of dit voldoende groot is.

Figuur 4-22 Schatting grootte- krijt

De opblaashal zal ongeveer 3 op 4 tot 4 op 5 meter groot worden. Benchmarks

Figuur 4-23 Benchmark Zizo Inflatables

ZIZO Inflatables heeft ooit al een opstelling gemaakt in een structuur gelijkaardig aan dit idee. Bedrijf ZIZO Inflatables (www.zizoinflatables.com) Materiaal Pvc Ventilator 2 blowers (één voor matras en een voor de ball

continue lucht in te blazen) Toegang Een grote opening in de stof Luchtniveau Het luchtniveau in de bal wordt geregeld aan de

hand van pvc-luchtkleppen met velcro.

84

Figuur 4-24 Benchmark OFFECCT

Bedrijf OFFECCT (www.offecct.se) Materiaal Ripstopnylon Afmetingen H230 B530 D400 cm Gewicht 12 kg verpakt Kleur Wit en groengrijze vloer

85

4.2.2.4 Beslissing

Figuur 4-25 Beslissing

Aan de hand van verschillende eisen wordt gekeken welk concept er het beste uitkomt. De luchthal scoort het best en zal dus verder uitgewerkt worden.

86

4.2.3 Uitwerking finaal idee

Nu vaststaat dat de structuur zal bestaan uit een luchtzak, zal dit idee in dit deel verder uitgewerkt worden.

4.2.3.1 Afmetingen Om een beter inschatting te kunnen maken van de afmetingen, worden de contouren van de opstelling afgetekend op de grond. Enkel met een lijn op de grond is het gevoel dat je hebt wanneer je in de hal staat echter niet na te bootsen. In de hal ben je immers rondom rond omgeven door een doek, wat een veel benauwder gevoel zal geven (zie figuur 4-26). Daarom worden lichte halfdoorzichtige plastieken opgehangen boven de krijtlijn. Op deze manier worden de afmetingen vastgelegd (figuur 4-27en 4-28).

87

Figuur 4-26 Opstelling afmetingen

88

Figuur 4-27 Schets Afmetingen Optie 1

Figuur 4-28 Schets afmetingen Optie 2

89

Van deze twee opties worden een rendering gemaakt om te zien hoe ze er zouden uitzien (figuur 4-29).

Figuur 4-29 Renders

Er wordt gekozen voor optie 2.

90

4.2.3.2 Plaatsing module

Figuur 4-30 Mogelijkheden plaatsing module Voor de plaatsing van de multimedia module zijn ook verschillende opties mogelijk. Optie 3 en 5 worden geschrapt, zo kan je immers niets van de projectie meer zien. Optie 4 en 6 vallen weg omdat daar de deuropening in het gezichtsveld van de bezoeker ligt (waar de projectie dus vervormd zal zijn) Optie twee wordt niet gebruikt omdat men bij het binnenkomen van de luchthal meteen op de module stoot. Optie 1 is de beste mogelijkheid.

91

4.2.3.1 Bevestiging zeil en projectoren Het zeil moet bovenaan bevestigd worden, zodat wanneer de elektriciteit uitvalt of ‘s nachts het doek niet helemaal naar beneden valt. Ook de projectoren en de geluidsinstallatie moeten bevestigd kunnen worden. Hieronder enkele schetsen hoe deze bevestiging kan gebeuren.

Figuur 4-31 Enkele mogelijkheden voor opstelling

92

Uit esthetische en praktische overwegingen wordt de keuze gemaakt voor een boog over de luchthal. Hieraan kan zowel het doek als de projectoren bevestigd worden. Ook het touchscreen kan bovenaan bevestigd worden in de ruimte hangen.

Figuur 4-32 Keuze: boogconstructie

4.2.3.2 Boog Enkele mogelijkheden voor de constructie van de boog zijn te zien op figuur 4-33, 4-34 en 4-35.

93

Figuur 4-33 Ideegeneratie (schetsen)

94

95

Figuur 4-34 Ideegeneratie (snelle renders)

96

Figuur 4-35 Maquette boog

97

H O O F D S T U K 5 T E C H N I S C H E U I T W E R K I N G

5.1 Inleiding In dit hoofdstuk wordt het gehele concept technisch uitgewerkt. Welke projectoren zijn vereist, hoe worden deze bevestigd, hoe wordt de boogconstructie geproduceerd en uit welk materiaal, hoe wordt het doek bevestigd aan de boog etcetera…

5.2 Doek 5.2.1 Wanden

Materiaal De zoektocht naar een materiaal voor het doek is gebaseerd op bestaande producten. Bestaande opblaashallen waarin of waarop geprojecteerd wordt waren een goede referentie, maar ook andere producten zoals kites, luchtballonnen, en surfzeilen konden gebruikt worden als referentie. 3 gelijkaardige materialen bleken het meest geschikt, namelijk rip-stop nylon, spinakker, en flyguy-stof. In figuur 5-3 zijn enkele toepassingen te zien waarvoor deze stoffen gebruikt worden. Alledrie zijn ze zijn zeer licht en half lichtdoorlatend waardoor de projectie ook deels buiten te zien zal zijn. Dit kan de aantrekkingsfactor zijn om bezoekers naar binnen te lokken. Ze zien de projectie maar kunnen dit aan niets linken, ze zullen naar binnen gaan om te weten wat het doel is van de projectie.

Figuur 5-1 Ripstop nylon

Rip-stop nylon is een nylon waar zowel horizontaal, als verticaal een draad doorheen is geweven die de scheursterkte aanzienlijk verhoogt. Het materiaal bestaat in verschillende kleuren en maten; ook verschillende diktes. Er bestaan versies van ripstop nylon met nul-porositeit. Geen water of lucht wordt doorgelaten. Nylon isl gevoelig voor U.V.straling. De vezel wordt afgebroken, maar de coating werkt als een filter. Rip-stop nylon wordt vaak gebruikt in jachten voor zeilen en spinnakers, hete luchtballonnen, vliegers, parachutes, kampeeruitrusting, zoals lichtgewicht tenten en slaapzakken, vlaggen, banners en vele andere toepassingen die een sterke lichtgewicht stof nodig hebben.

Figuur 5-2 Spinakker

98

Figuur 5-3 Voorbeelden Ripstopnylon, spinakker en flyguy stof

Oppervlakte doek

Figuur 5-4 Oppervlakte bolkap

Oppervlakte bol: 4πr²= 50,26m² > Oppervlakte doek: 50,26m²- 12,57m³= 37,69m² Gewicht doek Het gewicht van de luchtzak wordt als volgt berekend: Het materiaal weegt ongeveer 60gr/m². Gewicht doek: 37,69m² x 60gr/m²= 2261,4 gr= 2,26 kg. Leverancier Een mogelijke leverancier van Spinakker is Showtex.

5.2.2 Grondtapijt

Als vloerbekleding wordt er gekozen voor tapijt. Tapijt beschikt over een tal van voordelen. Ten eerste is het geluiddempend, het zal het geluid van de audio spotlight dempen wanneer dit tot de vloer komt en niet weerkaatsen. Het geluid zal ook mooier klinken wanneer tapijt de vloerbekleding is. Verder is tapijt veilig doordat het stroef is. De kans dat men uitglijdt is een stuk kleiner dan op een gladde vloer. Het grootste argument dat men niet voor tapijt zou kiezen is dat er snel vlekken ontstaan. De meeste tapijten krijgen echter tegenwoordig in de fabriek al een vuil en vlekkenwerende behandeling. Hierdoor hechten vuildeeltjes zich minder snel in tapijt. Daarnaast zijn nieuwe soorten garen door en door gekleurd. Vloerbedekking is bestemd tegen agressieve oplosmiddelen die je gebruikt om de meest hardnekkige vlekken te verwijderen. En 90% van de vlekken kun je gewoon verwijderen met water. In samenspraak met CTN Benelux, die gespecialiseerd zijn in museum toepassingen, wordt beslist te kiezen voor een polyamide tapijt, namelijk Concerto.

oppervlakte: met a de straal van de bolkap, r de straal van de cirkel, h de hoogte van de bolkap en α de halve openingshoek van de bolkap. Oppervlakte bolhelft onder de grond = 2πrh= 2π(2)(1)

= 12,57m²

99

Figuur 5-5 Kleurmogelijkheden tapijt

Om te blijven in de grijstinten, wordt er gekozen voor Orage560. Donker genoeg zodat vlekken en vuil niet te snel zichtbaar zijn. Concerto Bedrijf CTN Benelux Kwaliteit Concerto Gebruikslaag 100% polyamide Grondlaag 100% PP (tissé) Materiaal onderste laag 100% PP (feutre) Gewicht 1,6 kg/m² Dikte velours 4,3 mm Totale dikte 6,8 mm Structuur van het oppervlak Velours afgesneden Brandklasse Cfl-S1 (Europese norm)* Rol 4 m x 25 m Prijs 9.64 €/m².(+ 42€ transport) * Brandklasse: voor meer informatie, zie bijlagen Er is 20m² nodig van de rol. Dit komt dus op 20m²*9,64€/m²= 193€.+ 42€transport= 235€.

5.2.3 Toegang

De toegang tot de ruimte is via een opening in het doek. Doordat twee van de delen (zie ontvouwing) niet aan elkaar vast gemaakt zijn, maar deels overlappen, kunnen de bezoekers langs hier naar binnen. Er is in dit ontwerp gekozen om geen rekening te houden met rolstoelgebruikers om de volgende redenen:

- Er zou een open gat moeten zijn in het doek, waarlangs de rolstoelgebruikers naar binnen kunnen. Dit zou de beleving een heel deel verminderen. (dit is mogelijk: zie Benchmark Zizo Inflatables)

- Hierdoor zou er een veel sterkere ventilator nodig zijn, welke meer lawaai zou maken en de ervaring deels zou verstoren.

Het is dus echter wel mogelijk het ontwerp op deze manier aan te passen, zodat het wel toegankelijk is voor rolstoelgebruikers, wanneer het museum dit verkiest. Signalisatie Aan de ingang wordt een korte tekst geplaatst met uitleg over het concept, alsook een aangeving of er binnen een bezoeker met een opname bezig is. De intro van de opstelling kan op verschillende mogelijkheden vormgegeven worden. Hier onder zijn enkele mogelijkheden te zien.

100

Plaats van projectie van woordje uitleg

Standaard banner met 1 buis.

Dubbele standaard banner

Standaard banner op enkele voet

Standaard banner met dubbele buis.

Een paneel in de stijl van de boogconstructie.

Projectie op het doek

Langs de deuropening op het doek zelf.

101

Het is niet de bedoeling dat de buitenstaande bezoekers verboden worden om binnen te gaan, toch moet er een signaal zijn wanneer er een andere bezoeker binnen is. Dit kan langs de deur geprojecteerd worden van zodra er iemand bij het touchscreen actief is. Zo weten andere bezoekers dat ze beter even wachten, om hun voorganger in alle rust zijn opname te laten maken. Hier onder zijn enkele mogelijkheden weergeven hoe dit kan gebeuren.

Figuur 5-6 Mogelijkheden signalisatie deur Er wordt gekozen voor optie 2. De introtekst en deze signalisatie worden gecombineerd: een projectie op de deur waarbij meteen ook duidelijk is of er een bezoeker met een opname bezig is of niet.

102

Ook naar een aantrekkelijke layout werd geëxploreerd.

Figuur 5-7 Exploratie naar Introtekst

De figuur hier onder laat de finale layout zien. De lijn en de tekst worden links van de deuropening geprint op het doek. Wanneer er een opname bezig is, wordt er boven de lijn “On Air” geprojecteerd. Wanneer er niemand binnen is wordt er “free” geprojecteerd. De lijn loopt door naar de deuropening, en verdwijnt met het achterste doek achter het voorste.

Figuur 5-8 Finale Intro Er wordt gekozen voor een korte, bondige en ‘catchy’ tekst, zodat bezoekers geneigd zijn naar binnen te gaan.

103

5.2.4 Ontvouwing

De ontvouwing van het doek is te vinden in de bijlagen.

104

5.3 Boog De technische uitwerking van de boog omvat niet enkel materiaal en productie van de boog zelf, maar ook de projectoren, ophangsysteem van de projectoren, bevestiging van de geluidsinstallatie etcetera.

5.3.1 Technische uitwerking boogconstructie

Figuur 5-9 Render boogconstructie

Enkele eisen worden opgesteld waaraan de boogconstructie moet voldoen.

- Makkelijk binnen te krijgen in museum (dus niet 1 massief stuk) - Mogelijk in elkaar te monteren in museum (geen te zware stukken) - Projectoren en sound dome kunnen er aan/ in bevestigd worden en in juiste richting

projecteren - Esthetisch - Produceerbaar - Vrij eenvoudig op te zetten in museum - Bekabeling e.d. is gemakkelijk bereikbaar bij technische problemen - Ventilator is aan te sluiten aan het doek (via de boog) - Stabiel (eventueel bevestiging aan de grond)

Gewicht dat de boog moet kunnen dragen Onderdeel Gewicht/stuk (in kg) Aantal Totaalgewicht (in kg) Projector 9,3 4 37,2 Ophanging projector 2,7 4 10,8 Touchscreen 14.5 1 14,5 Ophanging touchscreen 3,61kg/m 5m 18,05 Sound dome 7,2 1 7,2 Doek 2,26 1 2,26 Spot 1,9 1 1,9 Extra (bouten, kabels etc) 1 1 1 Totaalgewicht 92,91= 93 kg

105

Productie en stappenplan opbouw Verschillende uitwerkingsmogelijkheden werden overwogen en afgewogen tegenover de eisen die hierboven opgesomd zijn. Op figuur 5-20 is te zien hoe de boog geconstrueerd zal worden.

Figuur 5-10 Structuur boog

Op figuur 5-21 is een stappenplan te zien van de productie en opbouw van de boog.

106

Figuur 5-11 Stappenplan opbouw boog

107

Uitleg verschillende stappen:

Figuur 5-12 Nummering compartimenten

STAP 1

- De platen worden uitgelaserd. - De platen worden gebogen. Op dit moment in het proces zijn er 3 verschillende onderdelen: (onderdeel 1: 1,12; onderdeel 2: 2, 11, onderdeel 3: 3; 4; 5; 6; 7; 8, 9, 10) - De randen worden onder de juiste hoek omgeplooid.

STAP 2

- Dunne plaatjes worden uitgelaserd - Aan elke onderdeel wordt aan de buitenzijde een plaatje vastgelast (waarop later de rail bevestigd zal worden)

DETAIL

108

STAP 3

In de omgeplooide randen van stap 1, worden ofwel gaten geboord ofwel stiftlassen* bevestigd.

* Stiftlassen:

BRON: DRIESSE JOHAN, Stiftlassen, 2005, internet.

(http://www.leidingenstaalwerken.nl/stiftlassen_uitleg.htm)

DETAIL

109

STAP 4

- 2 complementaire delen worden aan elkaar gelast.

STAP 5

- De rails worden geproduceerd en geplooid. - De rails worden met schroeven bevestigd tegen de platen die er in stap 2 zijn aangelast. - Aan plaat 1, 2, 11 en 12 worden ook onderaan rails bevestigd.

STAP 6

- De bevestigingplaat wordt uitgelaserd. De gaten worden erin gemaakt. - De bevestigingsplaat wordt aan onderdelen 5/6 en 7/8 (de bovenste delen) gelast. Deze worden in het midden niet toegelast, zodat er nog altijd 2 aparte delen bestaan.

DETAIL

110

STAP 7

- De verschillende onderdelen worden geassembleerd. * - De welding studs passen in de gaten en alles wordt met moeren vastgezet. - Eventueel kan de boog in de grond bevestigd worden, zodat er geen gevaar is voor omvallen wanneer er tegen geduwd wordt.

*Gewicht van de boog Staal: 7800kg/m³ Volume (met platen van 6mm dikte): opp (afgeleid van Inventor tekening)x dikte = 6m²x 0,006m=0,036m³ Gewicht: 7800kg/m³ x 0,036m³= 280kg. Voor de assemblage wordt de boog eerst geassembleerd terwijl deze op de grond ligt. Elk stuk weegt dus ongeveer 47 kg. Vervolgens wordt deze rechtgeduwd, hiervoor zal een man of 5-6 nodig zijn.

DETAIL

111

5.3.2 Projector + ophangsysteem

De eisen waar de projectoren aan moeten voldoen zijn samen met de reden opgegeven in volgende tabel.

EISEN PROJECTOR REDEN

Stil Het ventilatiegeluid mag de opstelling niet storen.

Voldoende helder (ansilumen hoog genoeg)

Mits men niet weet waar de opstelling juist terecht gaat komen in een museum, weet men niet hoe het

omgevingslicht gaat zijn. Niet te groot Moet passen bovenaan in de boog.

Voldoende resolutie Voor een duidelijke projectie. Aanvaardbaar gewicht De boog moet 4 projectoren kunnen houden.

Figuur 5-13 Eisen projector Dat de gekozen projector voldoet aan al de eisen is bewezen in volgende tabel.

EISEN PROJECTOR SANYO PLC-WM4500L

Stil Ventilatiegeluid : 31dB (ecomode)/ 38dB normale mode Voldoende helder Helderheid : 4500 ANSI lumen, 3600 ANSI lumen (Ecomode)

Niet te groot Afmetingen BxHxD: 500 x 165 x 375 mm Voldoende resolutie Resolutie : WXGA (1280x 800)

Aanvaardbaar gewicht Gewicht : 9,3kg Figuur 5-14 Eisen projector- SANYO PLC-WM4500L

Figuur 5-15 SANYO PLC-WM4500L

Lens De lens die nodig is: Sanyo PLC-LNS W21 Extreme Wide Angle Zoom 0,8:1 aan 1.124 € “Met deze lens dient de projectieafstand tussen projectorlens en projectiedoek precies 2400 mm te zijn voor een beeld van 3m breedte.In principe dient deze lens geplaatst of in het midden van het scherm, niet op een lage tafel of aan het plafond).” (mail Stefan De Groodt, sales manager van Playbiz) Deze lens is dus ideaal voor deze opstelling: -de maximum projectieafstand bij dit ontwerp 2600 mm (berekend via inventor tekening). De projectoren worden dus op deze afstand geplaatst. - de projectoren aan het plafond (de boog) bevestigd zijn. - de schermbreedte is ¼ van de omtrek van de cirkel: 2 πr/4= π= 3,14m

112

Mediaserver Voor deze 4 projectoren tegelijk te laten afspelen, synchroon te laten lopen en naadloos te laten overlopen, is ook een mediaserver nodig. Curved projection Een curved projection kan op 2 manieren vekregen worden: hardwarematig en software matig. In overleg met experts wordt gekozen voor de software matige aanpak. De software die benodigd is: Pandora’s box. Deze zorgt ervoor dat de projectie er juist uitziet op gebogen oppevlakken. Dit is niet enkel mogelijk bij oppervlakken die in 1 richting gebogen zijn, maar ook (zoals bij deze opstelling het geval zal zijn) wanneer het oppervlak in verschillende richtingen gebogen is. Een voorbeeld hiervan, dat gerealiseerd is met deze software, is te zien in de figuur hier onder.

Figuur 5-16 event in the box V2 using Coolux Pandora's Box

BRON http://www.youtube.com/watch?v=32UtOs9cmPg

113

5.3.3 Ophangsysteem

Projectorarm Spin 31-44 - PRO1210 Aantal projectoren 1 Materiaal frame Metaal Materiaal draaipunten Metaal Traploos instelbaar Nee Kabelmanagment Nee Bevestiging Plafond bevestiging Garantie 5 jaar Kleur Zwart Quick Release Nee Prijs €81,00 incl.BTW + verzendkosten ( €10,50 incl. BTW) Gewicht 2,7 kg

Figuur 5-17 Projectorarm tekening

Figuur 5-18 Projectorarm foto

114

5.3.4 Geluidsinstallatie

Het geluid moet gericht zijn op de bezoeker, en mag niet te veel te horen zijn in de rest van het museum. 2 mogelijkheden bieden zich aan, de audio spotlight en de sound dome.

5.3.4.1 Audio Spotlight

Figuur 5-19 Audio Spotlight 24"

16" Audio Spotlight System Bedrijf Holosonics Afmetingen 16”= 40 centimeter Kleur Wit of zwart Prijs 1 562 euro

5.3.4.2 Sound dome

Figuur 5-20 Single sound dome

Single Localizer™ Bedrijf BrownInnovations Geluidsregio afmetingen 32” (H0.8m x B0.3m x D0.3m) Isolatie ratio 5:1 Installatie opties A) Drie-Punt kabel (hardware inclusief)

B) Enkele draadstang (additionele hardware vereist) C) TriMount pole systeem (optioneel)

Gewicht 7,2 kg Montage hoogte opties Afmetingen zijn van de vloer tot de onderste

rand van de dome

115

Voor zittende luisteraars: 2* or 2.3m Voor staande luisteraars: 2*.3, 2.4, or 2.7m *Aanbevolen montage hoogte

Prijs $799.00 Deze Sound Dome biedt een geïsoleerde stereo-audio-ervaring voor 1 luisteraar, of een geïsoleerde mono-ervaring voor 2 luisteraars.

5.3.4.3 Keuze

Figuur 5-21 Render met audio spotlight

In de figuur hierboven is een visualisatie te zien van de boog met de multimedia onderdelen, en keuze van de sound dome. Hoewel de technologie overal te zien is, is de sound dome toch een minder mooi element. Hoewel deze dome ook kan transparant aangekocht kan worden en dit het plaatje al mooier zou maken, wordt om esthetische redenen toch gekozen voor de audio spotlight.

5.3.5 Spot

Figuur 5-22 Express spot

116

Express is een armatuur die vooral zeer geschikt is voor winkels en musea. In één enkele behuizing zit zowel de optische behuizing als de componentenbox weggewerkt. Via speciale gaatjes in de box is een optimale koeling van de elektrische componenten gegarandeerd. De armatuur is afgewerkt in zwart-grijs of zwart-wit en kan voorzien worden van gasontladingslampen of halogeenlampen op laagspanning. Beschikbaar in drie groottes. Rotatie rond de verticale as bedraagt 360° terwijl de lamp ook in een hoek tot 90 graden kan gericht worden. Type Express spot LED Express LED neutral

white 8x1W - Spot 6456 Bedrijf iGuzzini Lamp 8 x 1W LED Neutral White GEwicht 1,9 kg Materiaal Die-cast aluminium and Thermoplastic Kleur Grijs/Zwart (74) Afmetingen L 153 mm - D 110 mm - H 172 mm Prijs 505,00 € (+21% BTW)

5.3.6 Ventilator

Volume luchtzak

Figuur 5-23 Volume bolkap

Hiervoor wordt eerst de inhoud van de luchtzak berekend. Volume bol met straal r = 4πr3 / 3 = 4π (2)³ / 3 = 33,51 m³ Volume bolkap =, (1/6) π 1 (3*3 + 1)= 5,24 m³ Volume 2 delen langs boog= 33,51 – 5,24= 28,27 m³ Dit is het volume dat de ventilator moet bijblazen om de luchtzak op te blazen. Mits de zak vast hangt aan de boog, zal deze immers nooit helemaal inzakken en is het volume onder de boog dus al gevuld met lucht. Dit volume moet dus niet bijgeblazen worden. Om te weten hoe snel de luchtzak is opgeblazen moeten we dit volume vergelijken met het debiet van de ventilator. Om het volume van de hele luchthal te weten moeten we het volume onder de boog er wel bij rekenen.

Het gedeelte van de bolkap dat wegvalt vanaf het grondvlak wordt berekend. Vervolgens wordt het volume van de gehele bol met dit gedeelte verminderd.

Volume bolkap = , h= 1m r= 2m r²= (r-h)²+ a² > a= √3

117

Het volume van dit bolsegment:

Figuur 5-24 Volume bolsegment

V= (1/6)*π*1*(3(15/4)+3(15/4)+(1)²) = 12,30 m³ Een deel van dit segment is natuurlijk ook afgesneden. Om dus het juiste volume te bepalen, berekenen we de oppervlakte van een cirkelsegment, en gebruiken we de verhouding tov de oppervlakte van de hele cirkel.

Figuur 5-25 Cirkelsegment 80,43% van het bolsegment bevindt zich dus boven de grond. Het volume dat dus nodig is voor de berekening= 12,30*0,8043= 9,89 Het volledige volume van de luchtzak is:28,27 m³ + 9,89= 38,16m³. Hoeveelheid lucht die ontsnapt door de deurspleet

Figuur 5-26 Schatting deurgat opening

Een schatting van de deurgat opening is weergegeven in de figuur hiernaast. De oppervlakte= D*d/2= 0,5*2/2= 0,5 m²

Met h de afstand tussen de evenwijdige snijvlakken, a de ene straal van het segment en b de andere straal van het segment. h=1m a en b worden berekend aan de hand van figuur 5-7: 2²=(0,5)² + a² > a= √(15/4). Doordat de schijf zich exact in het midden van de bol bevindt, is b dezelfde waarde.

Oppervlakte hele cirkel = π r² = π (2)²= 12,57

Oppervlakte segment = = (2²(2π/3 – sin(2π/3))) / 2 = 2,46 (120°= 2π/3 rad) Verhouding= 2,46/12,57= 0,1957 1-0,1957= 0,8043

118

Type ventilator

Figuur 5-27 Ventilator TD800/200

Er wordt gekozen voor een stille ventilator van Ventur, type TD800200. Onderstaande tabel toont aan dat deze geschikt is voor de toepassing.

Figuur 5-28 Afmetingen ventilator

Type TD800/200 Lage frequentie Hoge frequentie Snelheid (rpm) 2040 2450 Maximum capaciteit (m³/h) 665 880 Geluidsniveau (dB (A)) 44 54 Maximum temperatuur (°C) -40/ +60 Gewicht (kg) 4,9 Afmetingen (mm) X 232,5

A 302 B 217 C 141 D 198 E 124 F 140 G 100

119

H 94 Bedrijf Ventur Op lage frequentie zal het 2 minuten en 33 seconden duren tot de hal volledig opgeblazen is.

> de capaciteit van de ventilator is 665m³/h en er moet 28,27m³ lucht bijgeblazen worden. Op hoge frequentie zal het 1 minuut en 55 seconden duren tot de hal volledig opgeblazen is. > de capaciteit van de ventilator is 880m³/h en er moet 28,27m³ lucht bijgeblazen worden De ventilator kan mooi aan de boog aangesloten worden met een stuk buis, dat bijgeleverd kan worden met de buis. Voor meer info over de ventilator zie bijlages.

5.3.7 Multimediamodule

5.3.7.1 Touchscreen Er wordt gekozen voor een openframe touchscreen van ELO, zodat dit ingebouwd kan worden.

Figuur 5-29 ELO touchscreen

Elo 2639L 26" LCD Rear Mount, IT - Serial/USB (E864190)

Model 2639L Form factor Open frame Kleur Zwart Diagonaal 26.0” Aspect ratio 16.9 Aansluiting camera/micro USB connectie Gewicht 14.5 kg Prijs 730 euro/st (prijs) excl. BTW, recupel en

120

transport Bruikbaar scherm afmetingen Horizontaal 22.7” (576 mm) Verticaal 12.7” (323 mm) Monitor afmetingen Breedte 25.6” (650 mm) Hoogte 15.6 (397 mm) Diepte 3.9” (98 mm) Verder is er ook een computer met Flash programmatie nodig.

5.3.7.2 Ophangsysteem touchscreen Er wordt gekozen voor een ophangsysteem vanaf de boog. Zo hangt al de technologie gegroepeerd wat voor een mooi en proper zicht zorgt. Ergonomie Er wordt niet gekozen voor een standaard- ophangsysteem om verschillende redenen:

- Ophangsystemen dat de vereiste verlenging aankunnen zijn niet veel te vinden, diegene die bestaan, worden niet gekozen om onderstaande redenen.

- De systemen bezitten een buis van centraal achter het scherm, wat recht in het gezichtsveld van de bezoeker ligt. Wanneer we werken met twee buizen langs het scherm kan de bezoeker hiertussen kijken.

- Met een centrale buis, is de maximum kanteling van het scherm naar omhoog 40°, wat iets te weinig is.

- De kabels zijn zeer zichtbaar en niet afgeschermd. De bezoekers kunnen dus aan de kabels en in in het slechtste geval zelfs zeer gemakkelijk kabels uittrekken waardoor de hele opstelling niet meer zal werken.

De afmetingen zijn gekozen in functie van de lichaamsafmetingen van de Belgische bevolking. Er is rekening gehouden met bezoekers vanaf 8 jaar, tot 80 jaar en met rolstoelgebruikers.

Figuur 5-30 Test ergonomie maquette

Rekening houdend met de ergonomie, aan de hand van de DIN Belg normen (zie bijlagen), worden de afmetingen van het touchscreen en de ophanging vastgelegd (zie figuur 5-32).

121

Figuur 5-31 Ergonomie touchscreen

122

Behuizing Een behuizing voor het touchscreen moet voorzien worden, hier moeten immers de micro en de camera bij ingebouwd worden.

Figuur 5-32 Exploded view behuizing

Productie behuizing: voor de productie van dergelijke behuizing werd te rade gegaan bij Bruns BV. Een bedrijf dat gespecialiseerd is in dergelijke producten. > De technische tekeningen van de behuizing worden doorgegeven aan de staalleverancier. Zij maken de ontvouwing van de behuizing. Het produceren gebeurt door middel van een zetbank. Nadien worden de onderdelen aan elkaar gelast en nabewerkt. Materiaal: Inox

123

Ophangysteem

Figuur 5-33 Render ophangsysteem

Voor de technische tekeningen van het ophangsysteem: zeie bijlages.

124

5.3.7.1 Micro en camera

Figuur 5-34 Ione Phenix Q7 Flexible USB Webcam

Model Phenix Q7 Flexible USB Webcam Bedrijf Ione Camera VGA webcam(640 x 480 pixel) Microfoon Ingebouwde omni-directionele digitale

microfoon Voet Flexibele kabel Afmetingen - 70 x 45 x 29mm

- Buis lengte: 36 cm Systeem vereisten - IBM or compatible PC

- Windows 98/2000/ME/XP - Geen driver nodig voor Windows 2000/ME/XP/Vista - USB Port

125

5.3.8 Bevestiging aan boog

Voor de bevestiging van de onderdelen worden twee ophangplaten voorzien aan de boog. Op deze manier wordt een plat vlak verkregen wat de ophanging veel vereenvoudigd. In deze platen worden ook al de juiste gaten voorzien voor het ophangen van de verschillende onderdelen.

Figuur 5-35 Ophangplaten

De twee grootste gaten zijn voor de bevestiging van het touchscreen. De 4x4 in de hoeken dienen voor de bevestiging van de projectoren. De twee kleine centrale gaatjes voor ophanging van de sound dome en de twee kleinste langs de kant voor de spot. Bekabeling Om de kabels op een subtiele manier weg te leiden, worden deze bovenaan samengebracht in een kunststof slang en zo naar beneden geleid. Langs de binnenkant van de boog zijn uitsparingen voorzien waarin deze buis bevestigd kan worden.

Figuur 5-36 Kunststof slang

Dergelijke slang wordt gekozen zodat deze onderaan gemakkelijk de bocht kan maken om naar buiten geleid te worden. Voor meer informatie over deze kunststof slang, zie bijlages.

126

5.4 Kostprijsschatting

ONDERDEEL PRIJS/STUK (€) # TOTAALPRIJS (€)

DOEK Doek wanden (Spinakker, Showtex)

12,81€/1,45m³ (excl BTW)

37,69m² 403

Grondtapijt 9,64€/m² +42 transport 20m² 235 SUBTOTAAL 638 BOOG Staalplaten 1,13€/kg (zie bijlage:

datasheets) 6m² (6mm dik)= 0,036m³ (280kg)

317€

Projector (Sanyo PLC-WM4500L)

2 220 (excl BTW) 4 10745

Lens projector 1124 (excl BTW) 4 5440 Ophanging projectoren 81,00 + 10,50

(verzendkosten) 4 335

Touchscreen (ELO 2639L) 730 (excl. BTW, recupel en transport)

1 1095

Ophanging touchscreen 415,00 (excl BTW) 1 502 Behuizing 530 (excl BTW) + ±80

behandeling 1 722

Mediaserver ±24000 ±24000* Programmatie ±10 000 1 ±10 000* Computer ±800 1 ±800* Flash programmatie ±1500 1 ±1500* Holosonics Audio Spotlight (AS-16-B)

1 562 1 1562

Micro+ camera 30 1 30 Spot (iGuzzini Express spot LED Express LED neutral white 8x1W - Spot 6456)

505,00 (excl BTW) 1 611

Ventilator (Ventur TD 800/200)

340€ (excl BTW) 1 411

Extra (schroeven ed.) 200 SUBTOTAAL 58270

HANDELING PRIJS/UUR # UREN TOTAALPRIJS-

DOEK Vervaardigen doek (stikken) ± 360 BOOG Uitlaseren, rollen, lassen, afschuren, lakken

±8000*

Opbouw boog 30€/ uur (6 man) 1 ±180 SUBTOTAAL 8540

Totaalprijs 67448 >75 000 (met marge)

* deze prijzen zijn prijsschatting door experts.

127

H O O F D S T U K 6 E I N D P R O D U C T

6.1 Renders

Figuur 6-1 Render totaalbeeld

Figuur 6-2 Render half-open

128

Figuur 6-3 Render binnenkant

Figuur 6-4 Render boogconstructie

129

6.2 Productvoorstelling en technische fiche

Musea zijn niet voor alle mensen even aantrekkelijk. Saaie, S T R U C T U U R eentonige ruimtes waar men enkel kan lezen en kijken, is het De structuur is zo vorm gegeven dat het de ervaring vergroot. beeld dat veel mensen hebben van musea. De laatste jaren is Een grote stalen boog is het centrale onderdeel, al de andere ervaren in plaats van leren een trend geworden in musea. Het onderdelen zijn hier aan bevestigd. doel van deze masterproef was om een opstelling te ontwerpen waar de bezoeker ondergedompeld wordt in een De ventilator blaast voortdurend lucht in de ballon, op deze andere wereld, waarbij hij een unieke ervaring beleefd, manier wordt er een kleine ruimte gecreëerd. gefocust op Vlaamse dialecten.

C O N C E P TBezoekers kunnen binnen in een opblaasbare ruimte experimenteren met verschillende dialecten. Een dialect en zegswijze moeten gekozen worden en de bezoeker moet dit zo goed mogelijk herhalen na het beluisteren van de juiste uitspraak. Deze opnames kunnen ze ook meteen herbeluisteren, net zoals opnames van hun voorgangers.

Bij het afspelen van de fragmenten worden visualisaties geprojecteerd rondom in de hele ruimte, dit versterkt de intensiteit van de beleving.

PRODUCTVOORSTELLING

ONAIR

ONTDEK HOE VERSCHILLEND AL DE VLAAMSE DIALECTEN ZIJN ERVAAR HOE MOEILIJK HET IS ANDERE DIALECTEN TE SPREKEN

BELUISTER EXPERIMENTEN VAN VOORGANGERS GENIET VAN EEN UNIEKE ERVARING DOOR DEOMRINGENDE VISUALISATIES

M A S T E R P R O E F I S A B E L L E W A T E R P L A SMASTER INDUSTRIEEL INGENIEUR - INDUSTRIEEL ONTWERPEN

TECHNISCHE FICHE

4

1

:

200

100

100

500

400

P R O M O T O R SJURGEN CEUPPENS - HOWEST

LAURENCE ROUSSEAU - BAILLEUL

A C A D E M I E J A A R2009- 2010

2 C/ STANDAARDONDERDELENPROJECTOREN Sanyo plc-wm4500l (Sanyo)

Projectorarm Spin 31-44 - PRO1210 (ErgoXS)

GELUID 24" Audio Spotlight System (Holosonics)TOUCHSCREEN Elo 2639L 26" LCD Rear Mount, IT -

Serial/USB (E864190) (ELO)MICRO/CAMERA Phenix Q7 Flexible USB WebcamSPOT Express spot LED Express LED neutral

white 8x1W - Spot 6456 (iGuzzini)VENTILATOR Ventilator TD800/200 (Ventur)

1/DOEKMATERIAAL WANDEN Ripstopnylon (of spinakker)

licht, niet vlambaar, mogelijk met nul-porositeit

GRONDMATERIAAL Concerto (PA), Orage560 (CTN Benelux)geluidsbuffer, anti-slip

DEUROPENING Snede in doek, 2 overlappende delen

BEVESTIGING AAN BOOG Rail bevestigd aan boogconstructieRubberen band in doek gestiktRubber in rail drukken

OPBOUW1/ DOEK Custom made2/ BOOG

A/ BOOGSTRUCTUUR Custom madeB/ OPHANGING TOUCHSCREEN Custom madeC/ MULTIMEDIAONDERDELEN Standaardonderdelen

2A/ BOOGCONSTRUCTIEPRODUCTIE Verschillende platen: rollen

Onderdelen: lassenRail (voor bevestiging doek)Ophangplaat (voor bevestiging multimedia)Gaten voor ventilator, bekabeling...Gaten en stiftlassen (voor assemblage)

ASSEMBLAGE Met moeren in het museum zelf assembleren (neerliggend, nadien rechtduwen)

AFMETINGENGRONDVLAK ±4 op 5 mHOOGTE 3mBREEDTE BOOG 1m

ONDERDELEN: 6GEWICHT GEHEEL: 280 kg

2 B/ OPHANGING TOUCHSCREEN GEPLOOIDE STAALBUIS Ø 50 x 2 mm, ontvouwde lengte ± 5m,

met flenzen voor bevestiging.

BEHUIZING

132

B E S L U I T Ter opfrissing, de onderzoeksvraag van deze thesis luidde: “Ontwikkeling van een interactieve opstelling voor een museum of tentoonstelling binnen het scenario voor ontsluiting van erfgoed” Een opdracht waarbij een zeer grote variëteit van te onderzoeken en te ontwerpen onderdelen aan bod kwam. Na een jaar doorlopen en opnieuw doorlopen van de ontwerpstappen is er een geslaagd en innovatief eindproduct bekomen. Zowel de innovatiegraad als de produceerbaarheid vallen binnen de vooropgestelde eisen. Ook de belangrijke experience-factor is tot uiting gekomen in dit ontwerp: een vernieuwende opstelling, die niet te vergelijken valt met andere, bestaande museumopstellingen. Zaken zoals het uitwerken van een concept, ontwerpen van de niet-standaard onderdelen, ontvouwing tekenen van het doek, opzoeken van standaardonderdelen, ontwerpen van de interface, ergonomie van de opstelling tot het subtiel wegleiden van de bekabeling werden onderzocht en verscheidene keren gedivergeerd en geconvergeerd gedurende deze masterproef. Aangezien er geen budget voorhanden was, kon niet alles getest worden. Voor het in productie gaan, zouden verdere testen met de ventilator en het doek aangewezen zijn. De belangrijkste factoren van het ontwerp zijn echter tot in het detail onderzocht en doordacht beslist. Een marketingstrategie werd niet opgesteld aangezien het niet om een gebruiksvoorwerp gaat. De museumopstelling werd aanvankelijk opgesteld voor één enkel museum, maar er werd getracht het het product zo te ontwerpen dat het ook in andere musea geplaatst kan worden. Bij een opstelling waarin de beleving centraal staat en de bezoekers ondergedompeld moeten worden in een bepaald thema – wat de belangrijkste eis was van deze ontwerpopdracht- kan de inhoud gemakkelijk vervangen worden door andere content. De structuur zal de ervaring steeds vergroten, wat de inhoud ook moge zijn.

VI

L I T E R A T U U R L I J S T LERNOUT, Bernard; LERNOUT, Lisa, SOS taal – Frans, Engels, Duits, Spaans, Italiaans leren? – Een nieuwe frisse aanpak, Standaard, Antwerpen, 2009. NEDERLANDSE TAALUNIE, Taalpeil, editie 2009. BELGA/VBD, Nieuwe installatie Technopolis herkent herkomst op basis van spraak, De Morgen, 17-12-09. MIJN WOORDENBOEK, Nederlandse en Vlaamse dialecten, internet, 2008. (www.mijnwoordenboek.nl/dialect-vertaler.php) HUIS VAN ALIJN, De taalkamer, internet, (15-12-09). (www.huisvanalijn.be/taalkamer/index.html) BELGA/VDB, Nieuwe installatie Technopolis herkent op basis van spraak, De Morgen, 17-12-09. (www.demorgen.be/dm/nl/992/Wetenschap/article/detail/1043302/2009/12/17/Nieuwe-installatie-Technopolis-herkent-herkomst-op-basis-van-spraak.dhtml) MOTMANS R, DINBelg 2005, Lichaamsafmetingen van de Belgische bevolking, 2005, internet. (http://www.dinbelg.be/volwassenentotaal.htm) HET HOUTBLAD, Brandvoorschriften, beloopbare oppervlakken, september 2006, internet. (www.houtinfo.nl/pdf/Brandvoorschriften%20beloopbare%20oppervlakken.pdf) DRIESSE JOHAN, Stiftlassen, 2005, internet. (http://www.leidingenstaalwerken.nl/stiftlassen_uitleg.htm) WOON EN KLUSMAGAZINE, Tapijtspecial, (18 augustus 2010), internet. (http://www.fan.tv/klus/special_tapijt.asp?id=7201) STAMO, Luchthallen, internet. (www.stamo.be/nl) UNIBANNER, Banner, internet/ (www.unibanner.eu) FEDERALE OVERHEIDSDIENST WERKGELEGENHEID, ARBEID EN SOCIAAL OVERLEG, Welzijn op het werk, internet. (www.meta.fgov.be) ERGOXS, Projector ophang systemen, internet. (www.ergoxs.com) IGUZZINI, Internal lightning, internet. (http://catalogo.iguzzini.it) SANYO, projectie ,internet. (www.sanyo.be)

1

B I J L A G E N

2

Bijlage 1 Contactpersonen Promotoren Jurgen Ceuppens Interne promoter (Howest) Laurence Rousseau Externe promoter (Bailleul) Wim Forceville Externe copromotor (Fisheye) Personen Carlos Gussenhoven (Afdeling Taalwetenschap, Letteren Radboud Universiteit Nijmegen)

Informatie rond dialecten

Prof. dr. Sjef Barbiers (Head of the Department of Variation Linguistics, Meertens Institute, Professor of Variation Linguistics, Utrecht University, PI European Dialect Syntax (ESF))

Dialecten

Vincent van Heuven (Leiden University) Dialecten Ellen Fernhout, Rik Schutz (Nederlandse Taalunie)

Dialecten

Judith Hanssen (Afdeling Taalwetenschap, Radboud Universiteit Nijmegen)

Dialecten

Simon Halsberghe Visualiseren van geluid Hendrik Leper Dialecten Wendy Van Wynsberghe Geluidsvisualisatie Bedrijven Offecct (Marika Andersson) Informatie opblaasbare kamer Dobit (Leen Drooghmans, Karen Baekelmans) Leverancier projectoren Portaal Belgium Informatie Stamo (Wouter Stoefs) Luchthallen Tennis Club Roelandsveld (Bart Wauters) Luchthallen Veldeman (Stef De Coninck) Luchthallen BAM (Dirk De Wit, directeur) Geluidsvisualisatie Ergo XS (Arjan van den Hoek) Leverancier ophangsysteem projectoren Elotouch (Hennerbichler, Moritz) Producent projectoren Kapotski (Ruben) Geluidsvisualisatie Showtex (Marie Van Kerkhoven) Ripstopnylon Simmer Housing (Herman Hoekstra) Flexhal DisplayKit (Simon Shardlow) Phantom Curved Panels Twentse Welle (Edwin Plokker, hoofd collectie en presentatie)

Opstelling

Interference, Inc. (Sam Ewen) Technologie Alterface (Xavier Marichal, CTO) Opstelling Art.Com ( Danuta Baberowski) Opstelling G+B pronova GmbH (Gerald Schütze, Vanessa Engelmann)

Technologie

muZEEum (Wilbert weber , Jaap Vader) Opstelling CYPRESS Technologie Archimedes Solutions GmbH (Dominik Feser) Technologie GoalMine (Jon Hoste) Opstelling

3

Phillips (Angelique de Vogel) 3D scherm IMEC (Katrien Marent) Technologie Zero Creative (Jean-Pierre van Maasakker) xyZ 3D Display Technopolis (Patricia Verheyden) Opstelling Latham-ci (Saskia van Oirschot) Ultrasone Brown Innovations, Inc. (Ed Glicken) Sound dome Océade Opstelling Surface Business Desk Microsoft Surface CreateMultimedia (Pieter Vancleemputte) iWindow Get-a-Glance (Pierre-Yves Slaats) HoloPro, HoloSign, ProFess and ProLite BAM (Dirk Dewit) Geluidsvisualisatie Rotodyne (Frank Buijssen, R&D Manager) Ventilator Haesevoets nv (Benny Vaesen, Managing Director)

Buis plooien

CTN Benelux (Pascal Van Lierde) Tapijt Zizo Inflatables (Thibaut Lefever) Ventilator CIMESAC SA (Pierre Eliard, Charles Eliard) Buis plooien Ventur Benelux (Gert C. Martin). Ventilator iGuzzini (Glenn Knockaert, Sales Engineer) Spot La Grange LIGHTLAB (Wouter Van Overwalle, Lichtadviseur)

Prijs spot

N.V. LIGHTPOINT EUROPE (Sven Goffaux) Prijs spot Play AV (Stefan De Groodt, sales manager) Offerte projecto Sanyor Bruns (Ron Jeurissen) Behuizing touchscreen

4

Bijlage 2 Project sheet

PROJECT SHEET Interactieve multimediale installatie voor ontsluiting van erfgoed Versie n°2 , 12-10-2009

Projecttitel: Interactieve multimediale installatie voor ontsluiting van

erfgoed Projecttype: Na een voorstudie naar de huidige stand van zaken op de markt van interactieve multimedia (vooral op de markt van musea, tentoonstellingen en bezoekerscentra), zullen verschillende concepten ontwikkeld worden en na haalbaarheidsstudies een prototype gemaakt worden. Projecteigenaar: Bailleul Ontwerpbureau Bailleul Ontwerpbureau is een Advies- en ontwerpbureau, gespecialiseerd in communicatieprojecten. Burggravenlaan 333 BE-9000 Gent info@bailleul.be tel. + 32 9 222 93 95 fax + 32 9 222 00 86 ISDN + 32 9 243 72 17 Ondernemingsnummer BTW 0424 505 256 Financieel BTW BE 424 505 256 Bank 737 4361997 47 Projectleider: Isabelle Waterplas Dr.R.Lambrechtslaan 25 1700 Dilbeek België Huidig adres: Isabelle Waterplas

App 10 Via Murat 3 20159 Milano Italy

isabelle.waterplas@howest.be +393891174792

5

Projectteam: Naam Functie Telefoon Email Isabelle Waterplas Projectleider +393891174792 Isabelle.waterplas@howest.be Jurgen Ceuppens Interne promotor Jurgen.ceuppens@howest.be

Laurence Rousseau

Externe promotor (Bailleul)

+ 32 9 222 93 95 Laurence@bailleul.be

Wim Forceville Gedeeltelijke externe promotor (Fisheye)

+32476737959 wim@fisheye.be

Doelstellingen: PIH:

De masterproef is een onderdeel van het master curriculum waarin de student een analytisch en/of zelfstandig probleemoplossend vermogen ontwikkelt op academisch niveau. Bij de realisatie ervan wordt aandacht geschonken aan de probleemstelling, de aanpak en de informatieverwerking door de student. Op het einde levert de student een scriptie af die de algemeen-kritische ingesteldheid of de onderzoeksingesteldheid weerspiegelt.

Bailleul: - Een voorstudie naar de huidige stand van zaken op de markt van interactieve multimedia

(vooral op de markt van musea, tentoonstellingen en bezoekerscentra) - Ontwikkel een Interactieve multimediale installatie voor ontsluiting van erfgoed - Zorg ervoor dat het ook op andere content toegepast kan worden - Doe onderzoek naar ergonomie en gebruiksvriendelijkheid - Hou rekening met haalbaarheid op vlak van kostprijs en productie

Kwaliteitsvereisten: Statutaire vereisten: neen Veiligheidsvoorschriften: ja Milieu vereisten: ja Ergonomische vereisten: ja Input: Mogelijke partners:

- Fisheye - Bruns

Kennis:

- 3 bachelor jaren binnen “Industrieel Ontwerpen” - Verdieping in de huidige stand van zaken in de wereld van multimedia en interactiviteit

Tijdsbesteding

- wekelijks enkele dagen vanuit Italië - wekelijks mail sturen (naar interne en externe promotor) met vorderingen van voorbije

week Budget

- Credits verkregen via PIH - Ander budget moet nog verder besproken worden met Bailleul

Materiaal

- Testmateriaal aan te vragen bij Bruns of Fisheye Werkruimte

- Als werkruimte gebruik ik zowel in Italië als het tweede semester de werkruimte van de school

- Eventueel kan ik ook bij Fisheye terecht voor de bouw van prototypes en/of testmaquettes

6

Promotors: - Mails, feedback

Output: - Een scriptie voor PIH - Projectfiche - Informatie en analysefase - Exploratiefase - Beslissingsfase - Testfase - Technische detailuitwerking - Een prototype (al dan niet volledig werkend of delen in aparte prototypes naargelang

haalbaarheid) - Productfiche

Belangrijke prestatie-indicatoren:

- Multimediaal + interactief + zintuiglijk - Ergonomisch verantwoord - Binnen budget (moet nog concreet besproken worden) - Vormgeeflijk aantrekkelijk voor gebruiker - Duidelijke overbrenging informatie - Module ook toepasbaar op andere content

Projectbeperkingen:

- bescherming van intellectuele eigendom, patenten - geen studie naar aanpassingen van de gebruikte technologieën enkel toepassing van

bestaande technologieën - De mate van uitwerking van het finale prototype hangt af van het finaal concept. (kostprijs,

grootte, …) Eventueel worden verschillende deelprototypes en testprototypes gebouwd om de verschillende belangrijke punten aan te tonen.

- Geen marketing analyse

Documentatie: Eigen laptop Toegang: Isabelle Waterplas, andere op aanvraag MyDropbox, shared file “Masterproef Isabelle Waterplas” Toegang: Isabelle Waterplas, Laurence Rousseau, Jurgen Ceuppens Eigendomsrechten: Zie stage – en eindwerkcontract. Budget – financiering

- Tijdens stage werden museabezoeken+ transport gefinancierd door Bailleul - Voor verder verloop: alles zo goedkoop mogelijk houden. Gebruiken van credits van PIH

en middelen aanwezig in PIH - Leveranciers van Bailleul aanspreken voor gratis materiaal of materiaal dat ik kan lenen - Wanneer er toch iets aangekocht moet worden, moet dit eerst besproken worden met

Bailleul en interne promotor. Goedkeuring door projecteigenaar:

Goedkeuring door projectleider:

Goedkeuring door eindwerkpromotor

Naam: Datum: Handtekening:

Naam: Isabelle Waterplas Datum: 12/10/09 Handtekening:

Naam: Datum: Handtekening:

7

Kennisname door andere project teamleden: Naam: Datum: Handtekening:

Naam: Datum: Handtekening:

Naam: Datum: Handtekening:

Naam: Datum: Handtekening:

Naam: Datum: Handtekening:

Naam: Datum: Handtekening:

Opgemaakt in drievoud

8

Bijlage 3 Flow

O P D R A C H T

I N T E R A C T I E V E M U L T I M E D I A L E O P S T E L L I N G V O O R M U S E A

D I A L E C T

O P S T E L L I N G I N T E R F A C E

E I N D R E S U L T A A T

O N D E R Z O E K S V R A A G H E R F O R M U L E R E N

M O G E L I J K H E D E NO N D E R W E R P

M A R K T O N D E R Z O E KE N A N A L Y S E

1 S T E G E N E R A T I EC O N C E P T E N

H E R L E I D E N T O T3 C O N C E P T E N

2 D E G E N E R A T I EC O N C E P T E N

U I T W E R K I N G S -M O G E L I J K H E D E N

H E R L E I D E N T O T 2

M O G E L I J K H E D E NO N D E R Z O E K E N

T E S T E N, A A N P A S S E N E N B E S L I S S E N

T E C H N I S C H E U

I T W

E R K I N G

P R O J E C T I E R U I M T E

O P N A M E R U I M T E

G L A S ( O F P L E X I ) P R O J E C T I E F O L I E

O P N A M E S T U D I O (B L O B J E C T)

O P B L A A S H A L

M U L T I M E D I A M O D U L E

O P B L A A S H A L

M U L T I M E D I A M O D U L E V E R S T E V I G I N G S B O O G

V E N T I L A T O R

A N T W E R P E N A A R S P R E E K T G E N T S

O R I G I N E E LS P R E E K W O O R D

A N T W E R P E N A A R S P R E E K T G E N T S

O R I G I N E E LS P R E E K W O O R D

A N T W E R P E N A A R S P R E E K T G E N T S

O R I G I N E E LS P R E E K W O O R D

A N T W E R P E N A A R S P R E E K T G E N T S

O R I G I N E E LS P R E E K W O O R D

A N T W E R P E N A A R S P R E E K T G E N T S

O R I G I N E E LS P R E E K W O O R D

A N T W E R P E N A A R S P R E E K T G E N T S

O R I G I N E E LS P R E E K W O O R D

O R I G I N E E LS P R E E K W O O R D

A N T W E R P E N A A R S P R E E K T G E N T S

O R I G I N E E LS P R E E K W O O R D

A N T W E R P E N A A R S P R E E K T G E N T S

O R I G I N E E LS P R E E K W O O R D

A N T W E R P E N A A R S P R E E K T G E N T S

O R I G I N E E LS P R E E K W O O R D

A N T W E R P E N A A R S P R E E K T G E N T S

O R I G I N E E LS P R E E K W O O R D

A N T W E R P E N A A R S P R E E K T G E N T S

O R I G I N E E LS P R E E K W O O R D

A N T W E R P E N A A R S P R E E K T G E N T S

O R I G I N E E LS P R E E K W O O R D

A N T W E R P E N A A R S P R E E K T G E N T S

Westvlaming

Westvlaming

Westvlaming

Limburger

Oostvlaming

Westvlaming

Limburger

Brussels

Antwerps

Gents

Leuvens

Kortrijks

Diests

Mechels

Brussels

Haachts

Geels

S T R U C T U U R B O O G+ O P H A N G I N G

B O O

GD O E K

O P NA M

E D E E L P R O J E C T I E D E E L

O N T V O U W I N G D O E K

M O G E L I J K H E D E NO N D E R Z O E K E N

T E S T E N, A A N P A S S E N E N B E S L I S S E N

M O G E L I J K H E D E NO N D E R Z O E K E N

O N D E R Z O E K E N, A A N P A S S E N

E N B E S L I S S E N

O N T W E R P F L O W

S T A N D A A R D O N D E R D E L E N

T E C H N I S C H U I T G E W E R K T P R O D U C T

C O M B I N E R E N E N A A N P A S S E N

PROBEER EEN UITS PRAAK IN EEN VREEMD D I A L E C T I N T E S P R E K E N E N Z I E E E N V I S U A L I S A T I E V A N J E O P N A M E . J E K A N O O K O P N A M E S V A N V O O R G A N G E R S B E L U I S T E R E N .HIERONDER ZIE JE OF ER OPNAMES BEZIG ZIJN

GA ANDERS GERUST BINNEN EN LAAT JE O N D E R D O M P E L E N

I N E E N W E R E L D V A N D I A L E C T E N

ON AIR

10

Bijlage 4 Samenvatting

M A S T E R P R O E F I S A B E L L E W A T E R P L A SMASTER INDUSTRIEEL INGENIEUR - INDUSTRIEEL ONTWERPEN

P R O M O T O R SJURGEN CEUPPENS - HOWEST

LAURENCE ROUSSEAU - BAILLEUL

A C A D E M I E J A A R2009- 2010

Bij het maken van de opnames wordt de bezoeker door O N D E R Z O E K S V R A A Gmiddel van een ergonomische interface geleid. Een dialect en Musea zijn niet voor alle mensen even aantrekkelijk. Saaie, zegswijze moeten gekozen worden en de bezoeker moet dit eentonige ruimtes waar men enkel kan lezen en kijken, is het zo goed mogelijk herhalen na het beluisteren van de juiste beeld dat veel mensen hebben van musea. De laatste jaren is uitspraak.ervaren in plaats van leren een trend geworden in musea. Het doel van deze masterproef was om een opstelling te

ontwerpen waar de bezoeker ondergedompeld wordt in een S T R U C T U U R andere wereld, waarbij hij een unieke ervaring beleefd, De structuur is zo vorm gegeven dat het de ervaring vergroot. gefocust op Vlaamse dialecten. De structuur is echter ook te gebruiken met andere inhoud voor in diverse musea. Een grote stalen boog is het centrale onderdeel, al de andere

onderdelen zijn hier aan bevestigd. Twee delen stof worden aan de boog bevestigd, de projectoren, audio spotlight en E X P E R I E N C Ehet touchscreen hangen aan de boog en de ventilator is De factor 'experience' werd gedivergeerd en gedefinieerd. onderaan bevestigd. Enkele belangrijke factoren die de experience bepalen zijn

interactiviteit, de combinatie van 2D en 3D, verschillende De ventilator blaast voortdurend lucht in de ballon, op deze zintuigen aanspreken, multimedia toepassingen en het manier wordt er een kleine ruimte gecreëerd. Mensen gebruik van nieuwe technologieën. Deze elementen werden kunnen door een „scheur“ in het textiel naar binnen gaan. gebruikt gedurende het ontwerpproces. Hierbij zal telkens wat van de lucht ontsnappen, maar het continu werken van de ventilator zal deze schommelingen C O N C E P Topvangen zodat de ballon opgeblazen blijft. Het eindconcept laat bezoekers ervaren hoe moeilijk het is

andere dialecten te spreken, ontdekken hoe verschillend al de Vlaamse dialecten zijn, experimenten van voorgangers beluisteren en genieten van een unieke ervaring door de omringende visualisaties van de opnames. Het concept is

Deze innovatieve opstelling, zowel naar concept als naar immers vormgegeven als een opblaasbare ruimte met uitwerking toe, kan musea de aantrekkingskracht geven die binnen in rondom rond projecties. ze nodig hebben.

Aan het touchscreen, in het midden van de ruimte, kunnen bezoekers luisteren/kijken naar opnames van voorgangers of hun eigen opnames maken, welke ze meteen hierna ook opnieuw kunnen beluisteren. Natuurlijk wordt er een censuur systeem toegepast zodat er geen ongepaste opnames afgespeeld kunnen worden in het museum.

1/3

PRODUCTVOORSTELLINGONAIR

O P D R A C H T

I N T E R A C T I E V E M U L T I M E D I A L E O P S T E L L I N G V O O R M U S E A

D I A L E C T

E I N D R E S U L T A A T

O N D E R Z O E K S V R A A G H E R F O R M U L E R E N

M O G E L I J K H E D E NO N D E R W E R P

M A R K T O N D E R Z O E KE N A N A L Y S E

1 S T E G E N E R A T I EC O N C E P T E N

2 D E G E N E R A T I EC O N C E P T E N

U I T W E R K I N G S -M O G E L I J K H E D E N

M O G E L I J K H E D E N O N D E R Z O E K E N,

T E S T E N A A N P A S S E N B E S L I S S E N

B O O GO P H A N G I N G

D O E K

M O G E L I J K H E D E NO N D E R Z O E K E N,

A A N P A S S E N,B E S L I S S E N

O N T W E R P F L O W

S T A N D A A R D O N D E R D E L E N

T E C H N I S C H U I T G E W E R K T

P R O D U C T

C O M B I N E R E N E N A A N P A S S E N

E I I N B O X

H U I D I G C O N C E P T

O P B L A A S B A R ER U I M T E

F I N A L E I N T E R F A C E

M A S T E R P R O E F I S A B E L L E W A T E R P L A SMASTER INDUSTRIEEL INGENIEUR - INDUSTRIEEL ONTWERPEN 2/3

E I N D P R O D U C T

B A I L L E U L „Bailleul Ontwerpbureau ontwikkelt toeristische projecten, marketing- en overheidscommunicatie, tentoonstellingen en huisstijlen. Wij trekken graag een strakke lijn, geven kleur aan schitterende ideeën en halen graag het briljante detail naar voren. Maar onze opdrachten zijn vaak ook ruimer: wij helpen onze klanten om goede strategieën voor hun projecten te kiezen, om de juiste gereedschappen te ontwikkelen en om communicatieprocessen met toegevoegde waarde te creëren.“aldus Bailleul.

F I S H E Y EOmdat ontwerpbureau Bailleul niet verder gaat als de conceptuele fase en de uitwerking uitbesteedt, gebeurde ook een nauwe samenwerking met Fisheye. De creatieve krachten binnen dit bedrijf brengen een multimediaal amalgama tot stand waaruit concepten en ideeën resulteren voor evenementen, c o n c e r t e n , t e n t o o n s t e l l i n g e n , b e u r s s t a n d e n … O N T W E R P F L O WLinks is een overzicht van het ontwerpproces te zien. Door a l l e r e e r s t e e n g r o t e r e s e a r c h n a a r b e s t a a n d e museumopstelling te doen, kon de opdracht beter ingeschat en geformuleerd worden.

Verder werden al de verschillende aspecten nauwkeurig uitgewerkt. Concepten werden gegenereerd, afgewogen, getest, aangepast en beslist. Een directe terugkoppeling geeft de bezoeker de mogelijkheid achteraf meteen ook zijn eigen opname te herbeluisteren en te beleven. Natuurlijk wordt er een censuur systeem toegepast zodat er geen ongepaste opnames afgespeeld kunnen worden in het museum.

Vervolgens werd de hele opstelling technisch uitgewerkt. Standaardonderdelen werden opgezocht, datasheets en prijzen werden opgevraagd. Nieuwe onderdelen werden ontworpen en uitgetekend. Berekeningen werden gedaan, zodat functionaliteit en produceerbaardheid gegarandeerd kon den worden.

Enkele onderdelen waren moeilijk zelf te testen, zoals de verschillende structuurmogelijkheden van de opstelling. Van andere onderdelen was mijn kennis te gering, zoals de mogelijkheden met dialecten bij de ontwikkeling van het concept of de keuze van de standaardonderdelen. Daarom werd gedurende het hele proces ook telkens advies van experts ingeroepen, om zekerheid te hebben over de haalbaarheid van al deze aspecten.

ON

TWER

PPRO

CES

M O G E L I J K H E D E N O N D E R Z O E K E N,

T E S T E N A A N P A S S E N B E S L I S S E N

O P B L A A S M E T B O O G

C O N S T R U C T I E

B O O G D O E K

O P N A M E D E E L

P R O J E C T I E D E E L

O P S T E L L I N G

T E C H N I S C H

I N T E R F A C E

M A S T E R P R O E F I S A B E L L E W A T E R P L A SMASTER INDUSTRIEEL INGENIEUR - INDUSTRIEEL ONTWERPEN 3/3

TECHNISCH

A L G E M E E NDe opstelling bestaat uit 2 hoofdonderdelen: het doek en de boog. De boog is het centrale deel van de opstelling. Deze dient als steun voor de multimedia onderdelen, zoals te zien is in de figuur rechts. Het doek is vastgemaakt aan de randen van de stalen boog: een rubberen band wordt in de randen van het doek gestikt, deze band wordt in een aluminium frame geduwd dat bevestigd is aan de randen van de boog.

B O O G S T R U C T U U R De boog wordt in verschillende stappen geproduceerd. De verschillende compartimenten, zoals te zien op de figuur hiernaast, komen tot stand door plooien en lassen. Vervolgend worden deze onderdelen in het museum zelf met bouten geassembleerd (om te voorkomen dat het geheel niet binnen zou geraken). Om deze handelingen te vereenvoudigen worden stiftlassen voorzien aan één deel en gaten in het daaropvolgende onderdeel.

D O E KAls materiaal voor de ballon wordt ripstopnylon gebruikt. De eigenschappen van dit materiaal zijn geschikt voor deze toepassing. Het is een licht materiaal, niet vlambaar en het is te verkrijgen met nul-porositeit. De deur ontstaat door twee overlappende delen stof waardoor de bezoekers naar binnen kunnen stappen.

Het grondmateriaal is een tapijt (Concerto, PA). Dit zorgt voor geluidsbuffer en zorgt ervoor dat bezoekers niet kunnen uitschuiven.

4

1

:20

0

100

100 50

0

400

A F M E T I N G E NIn de figuur rechts, zijn de basisafmetingen van de opstelling weergegeven.

Bij het ontwerpen van het ophangsysteem van het touchscreen zijn de afmetingen ook sterk overwogen, rekening houdend met ergonomie.

S T A N D A A R D O N D E R D E L E NDe projectoren en hun ophangsysteem, de audio spotlight, het touchscreen, de microfoon/camera zijn standaard onderdelen. Heel wat communicatie met experts, producenten en sales managers zorgden ervoor dat de geschikte onderdelen voor de installatie gekozen werden.

De boog en het ophangsysteem van het touchscreen zijn custom made.

14

Bijlage 5 Interface

15

16

17

18

19

20

Bijlage 6 Technische tekeningen

Ontvouwing doek

1

2

41

88

1813

2094

1813

10

48

10

47

50

91

0

1168

zomen niet inbegrepen

3

1

5

1:140

Dunne dubbele randen: insert rubberen band (4x)

2

4

5

R

1

7

3

2

1000

R

1

7

3

2

3

1

5

1:140

zomen niet inbegrepen

Dunne dubbele randen: insert rubberen band (4x)

2

4

3

4

906

31

75

906

4

2

4

300

4

4

R

5

23

Boogconstructie

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCT

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCTP

RO

DU

CE

D B

Y A

N A

UT

OD

ES

K E

DU

CA

TIO

NA

L P

RO

DU

CT

PR

OD

UC

ED

B

Y A

N A

UT

OD

ES

K E

DU

CA

TIO

NA

L P

RO

DU

CT

1

1

2

2

3

3

4

4

5

5

6

6

A A

B B

C C

D D

SHEET 5 OF 13

DRAWN

CHECKED

QA

MFG

APPROVED

Isabelle Waterplas2/09/2010

DWG NO

TITLE

Boogconstructie (plaatdikte staal 6mm)

SIZE

A3

SCALE

REV

1:8

PARTS LIST

DESCRIPTIONPART NUMBERQTYITEM

Stuk 111

198

50

20

135

1000

500

1

17 31

R25

50

44

15

10

125

R2154

R2000

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCT

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCTP

RO

DU

CE

D B

Y A

N A

UT

OD

ES

K E

DU

CA

TIO

NA

L P

RO

DU

CT

PR

OD

UC

ED

B

Y A

N A

UT

OD

ES

K E

DU

CA

TIO

NA

L P

RO

DU

CT

1

1

2

2

3

3

4

4

5

5

6

6

A A

B B

C C

D D

SHEET 4 OF 13

DRAWN

CHECKED

QA

MFG

APPROVED

Isabelle Waterplas2/09/2010

DWG NO

TITLE

Boogconstructie (plaatdikte staal 6mm)

SIZE

A3

SCALE

REV

1:8

PARTS LIST

DESCRIPTIONPART NUMBERQTYITEM

Stuk 212

1000

500

R2154

R2000

2

44

10

125

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCT

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCTP

RO

DU

CE

D B

Y A

N A

UT

OD

ES

K E

DU

CA

TIO

NA

L P

RO

DU

CT

PR

OD

UC

ED

B

Y A

N A

UT

OD

ES

K E

DU

CA

TIO

NA

L P

RO

DU

CT

1

1

2

2

3

3

4

4

5

5

6

6

A A

B B

C C

D D

SHEET 6 OF 13

DRAWN

CHECKED

QA

MFG

APPROVED

Isabelle Waterplas2/09/2010

DWG NO

TITLE

Boogconstructie (plaatdikte staal 6mm)

SIZE

A3

SCALE

REV

1:8

PARTS LIST

DESCRIPTIONPART NUMBERQTYITEM

Stuk 313

1000

500

3

10

125

R2154

R2000

44

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCT

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCTP

RO

DU

CE

D B

Y A

N A

UT

OD

ES

K E

DU

CA

TIO

NA

L P

RO

DU

CT

PR

OD

UC

ED

B

Y A

N A

UT

OD

ES

K E

DU

CA

TIO

NA

L P

RO

DU

CT

1

1

2

2

3

3

4

4

5

5

6

6

A A

B B

C C

D D

SHEET 7 OF 13

DRAWN

CHECKED

QA

MFG

APPROVED

Isabelle Waterplas2/09/2010

DWG NO

TITLE

Boogconstructie (plaatdikte staal 6mm)

SIZE

A3

SCALE

REV

1:8

PARTS LIST

DESCRIPTIONPART NUMBERQTYITEM

Stuk 414

4

1000

500

R2148

47

10

125

44

R2000

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCT

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCTP

RO

DU

CE

D B

Y A

N A

UT

OD

ES

K E

DU

CA

TIO

NA

L P

RO

DU

CT

PR

OD

UC

ED

B

Y A

N A

UT

OD

ES

K E

DU

CA

TIO

NA

L P

RO

DU

CT

1

1

2

2

3

3

4

4

5

5

6

6

A A

B B

C C

D D

SHEET 8 OF 13

DRAWN

CHECKED

QA

MFG

APPROVED

Isabelle Waterplas2/09/2010

DWG NO

TITLE

Boogconstructie (plaatdikte staal 6mm)

SIZE

A3

SCALE

REV

1:8

PARTS LIST

DESCRIPTIONPART NUMBERQTYITEM

Stuk 515

Schaal 1:10

5

1523

500

R25

50

R2154

44

15

10

125

16

R2000

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCT

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCTP

RO

DU

CE

D B

Y A

N A

UT

OD

ES

K E

DU

CA

TIO

NA

L P

RO

DU

CT

PR

OD

UC

ED

B

Y A

N A

UT

OD

ES

K E

DU

CA

TIO

NA

L P

RO

DU

CT

1

1

2

2

3

3

4

4

5

5

6

6

A A

B B

C C

D D

SHEET 9 OF 13

DRAWN

CHECKED

QA

MFG

APPROVED

Isabelle Waterplas2/09/2010

DWG NO

TITLE

Boogconstructie (plaatdikte staal 6mm)

SIZE

A3

SCALE

REV

1:8

PARTS LIST

DESCRIPTIONPART NUMBERQTYITEM

Stuk 626

1523

500

R2154

44

6

Schaal 1:10

10

16

R2000

125

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCT

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCTP

RO

DU

CE

D B

Y A

N A

UT

OD

ES

K E

DU

CA

TIO

NA

L P

RO

DU

CT

PR

OD

UC

ED

B

Y A

N A

UT

OD

ES

K E

DU

CA

TIO

NA

L P

RO

DU

CT

1

1

2

2

3

3

4

4

5

5

6

6

A A

B B

C C

D D

SHEET 10 OF 13

DRAWN

CHECKED

QA

MFG

APPROVED

Isabelle Waterplas2/09/2010

DWG NO

TITLE

Boogconstructie (plaatdikte staal 6mm)

SIZE

A3

SCALE

REV

1:8

PARTS LIST

DESCRIPTIONPART NUMBERQTYITEM

Stuk 747

Schaal 1:10

7

1523

500

R2000

R2154

44

10

125

22

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCT

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCTP

RO

DU

CE

D B

Y A

N A

UT

OD

ES

K E

DU

CA

TIO

NA

L P

RO

DU

CT

PR

OD

UC

ED

B

Y A

N A

UT

OD

ES

K E

DU

CA

TIO

NA

L P

RO

DU

CT

1

1

2

2

3

3

4

4

5

5

6

6

A A

B B

C C

D D

SHEET 11 OF 13

DRAWN

CHECKED

QA

MFG

APPROVED

Isabelle Waterplas2/09/2010

DWG NO

TITLE

Boogconstructie (plaatdikte staal 6mm)

SIZE

A3

SCALE

REV

1:8

PARTS LIST

DESCRIPTIONPART NUMBERQTYITEM

Stuk 818

8

Schaal 1:10

500

1523

R2154

R2000

44

10

16

125

R25

50

20

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCT

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCTP

RO

DU

CE

D B

Y A

N A

UT

OD

ES

K E

DU

CA

TIO

NA

L P

RO

DU

CT

PR

OD

UC

ED

B

Y A

N A

UT

OD

ES

K E

DU

CA

TIO

NA

L P

RO

DU

CT

1

1

2

2

3

3

4

4

5

5

6

6

A A

B B

C C

D D

SHEET 3 OF 13

DRAWN

CHECKED

QA

MFG

APPROVED

Isabelle Waterplas2/09/2010

DWG NO

TITLE

Boogconstructie (plaatdikte staal 6mm)

SIZE

A3

SCALE

REV

1:8

PARTS LIST

DESCRIPTIONPART NUMBERQTYITEM

Zijkant Links211

Zijkant Rechts210

Zijkant89

910

11

4

R2002

46

1504

1023

1023

94

3

104

102

94

94

94

DETAIL A

SCALE 1 / 1

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCT

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCTP

RO

DU

CE

D B

Y A

N A

UT

OD

ES

K E

DU

CA

TIO

NA

L P

RO

DU

CT

PR

OD

UC

ED

B

Y A

N A

UT

OD

ES

K E

DU

CA

TIO

NA

L P

RO

DU

CT

1

1

2

2

3

3

4

4

5

5

6

6

A A

B B

C C

D D

SHEET 2 OF 13

DRAWN

CHECKED

QA

MFG

APPROVED

Isabelle Waterplas2/09/2010

DWG NO

TITLE

Boogconstructie (plaatdikte staal 6mm)

SIZE

A3

SCALE

REV

1:8

A

PARTS LIST

DESCRIPTIONPART NUMBERQTYITEM

Profiel812

Profiel Rechts213

Profiel Links214

R2005

4

100

17

12

20

8 2

12

13

14

20

1039

1528

1035

4

100

Plaatdikte aluminium 1mm

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCT

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCTP

RO

DU

CE

D B

Y A

N A

UT

OD

ES

K E

DU

CA

TIO

NA

L P

RO

DU

CT

PR

OD

UC

ED

B

Y A

N A

UT

OD

ES

K E

DU

CA

TIO

NA

L P

RO

DU

CT

1

1

2

2

3

3

4

4

5

5

6

6

A A

B B

C C

D D

SHEET 1 OF 13

DRAWN

CHECKED

QA

MFG

APPROVED

Isabelle Waterplas2/09/2010

DWG NO

TITLE

Boogconstructie (plaatdikte staal 6mm)

SIZE

A3

SCALE

REV

1:8

PARTS LIST

DESCRIPTIONPART NUMBERQTYITEM

Ophangplaat Links116

Ophangplaat Rechts115

988

200

567

50

10

20

50

50

R2002

116

200

44

7

24 5

100

100

10

24

6

15

16

50

202

494

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCT

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCTP

RO

DU

CE

D B

Y A

N A

UT

OD

ES

K E

DU

CA

TIO

NA

L P

RO

DU

CT

PR

OD

UC

ED

B

Y A

N A

UT

OD

ES

K E

DU

CA

TIO

NA

L P

RO

DU

CT

1

1

2

2

3

3

4

4

5

5

6

6

A A

B B

C C

D D

SHEET 12 OF 13

DRAWN

CHECKED

QA

MFG

APPROVED

Isabelle Waterplas2/09/2010

DWG NO

TITLE

Boogconstructie (plaatdikte staal 6mm)

SIZE

A3

SCALE

REV

1:8

PARTS LIST

DESCRIPTIONPART NUMBERQTYITEM

complementaire delenStuk 2A

Zijkant2B

aluminium (1mm dik)Profiel2C

Slotted countersunk flat head

screws (common head style) -

Product grade A

ISO 2009 - M4 x 164D

stiftlassenWelding stud4E

Hexagon nuts, style 1 - Product

grades A and B

ISO 4032 - M44F

Schaal 1:10

Algemene subassembly

A

A

B

B

C

F

C

D

E

Schaal 1:15

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCT

PRODUCED BY AN AUTODESK EDUCATIONAL PRODUCTP

RO

DU

CE

D B

Y A

N A

UT

OD

ES

K E

DU

CA

TIO

NA

L P

RO

DU

CT

PR

OD

UC

ED

B

Y A

N A

UT

OD

ES

K E

DU

CA

TIO

NA

L P

RO

DU

CT

1

1

2

2

3

3

4

4

5

5

6

6

A A

B B

C C

D D

SHEET 13 OF 13

DRAWN

CHECKED

QA

MFG

APPROVED

Isabelle Waterplas2/09/2010

DWG NO

TITLE

Boogconstructie (plaatdikte staal 6mm)

SIZE

A3

SCALE

REV

1:8

PARTS LIST

PART NUMBERQTYITEM

Stuk 111

Stuk 212

Stuk 313

Stuk 414

Stuk 515

Stuk 626

Stuk 747

Stuk 818

Zijkant89

Zijkant Rechts210

Zijkant Links211

Profiel812

Profiel Rechts213

Profiel Links214

Ophangplaat Rechts115

Ophangplaat Links116

ISO 4014 - M10 x 45 (Hexagon head

bolt - product grades A and B)

817

ISO 4032 - M10 (Hexagon nuts, style 1

- Product grades A and B)

2018

Assembly geheel (exploded view)

Schaal 1:25

Schaal 1:40

Assembly geheel

1

5

12

17

18

11

10

9

16

15

13

14

8

7

6

3

4

2

7

7

6

7

37

Ophangsysteem touchscreen

1

1

2

2

3

3

4

4

5

5

6

6

A A

B B

C C

D D

SHEET 1 OF 1

DRAWN

CHECKED

QA

MFG

APPROVED

Isabelle Waterplas29/08/2010

DWG NO

TITLE

Ophanging touchscreen

SIZE

A3

SCALE

REV

1:4

PARTS LIST

DESCRIPTIONPART NUMBERQTYITEM

onderschelp behuizing111

Hexagon nuts, style 1ISO 4032 -M1042

464

684

100

307

125

600.00

309

468

45

R42

2

113

R18

90

27

20

5

5

12

10.00

29

20.00

10

10

140

15

R12

82

10

102

44

42

33

62

89

121

64

14

2

1

1

1

2

2

3

3

4

4

5

5

6

6

A A

B B

C C

D D

SHEET 1 OF 1

DRAWN

CHECKED

QA

MFG

APPROVED

Isabelle Waterplas29/08/2010

DWG NO

TITLE

Ophanging touchscreen

SIZE

A3

SCALE

REV

1:4

PARTS LIST

DESCRIPTIONPART NUMBERQTYITEM

Bovenschelp 211

470

690

303

556

R5

27

307

2

R5

R10

R5

R44

16

98

67

51

85

8

58

1

1

2

2

3

3

4

4

5

5

6

6

A A

B B

C C

D D

SHEET 1 OF 1

DRAWN

CHECKED

QA

MFG

APPROVED

Isabelle Waterplas29/08/2010

DWG NO

TITLE

Ophanging touchscreen

SIZE

A3

SCALE

REV

1:4

PARTS LIST

DESCRIPTIONPART NUMBERQTYITEM

Rubber band311

323

576

10

6

R5

1

1

2

2

3

3

4

4

5

5

6

6

A A

B B

C C

D D

SHEET 1 OF 1

DRAWN

CHECKED

QA

MFG

APPROVED

Isabelle Waterplas29/08/2010

DWG NO

TITLE

Ophanging touchscreen

SIZE

A3

SCALE

REV

1:15

PARTS LIST

DESCRIPTIONPART NUMBERQTYITEM

Geplooide buis D50 x 2mm411

150

10

792

1700

45°

R 94

2086

16

50

R92

469

297

5

2

R5

1

1

2

2

3

3

4

4

5

5

6

6

A A

B B

C C

D D

SHEET 1 OF 1

DRAWN

CHECKED

QA

MFG

APPROVED

Isabelle Waterplas2/09/2010

DWG NO

TITLE

Ophanging touchscreen

SIZE

A3

SCALE

REV

1:10

PARTS LIST

DESCRIPTIONPART NUMBERQTYITEM

Onderschelp 11

Bovenschelp 12

Rubber band 13

Geplooide buis D50 x 2mm 14

ELO touchscreen 2639L 15

Hexagon nuts, style 1 - Product grades A and BISO 4032 - M1086

Hexagon head bolt - product grades A and BISO 4014 - M10 x

65

47

Hexagon flange bolts - Small SeriesISO 4162 - M10 x

40

88

4

8

6

2

3

5

7

1

43

Bijlage 7 DINBELG 2005 Antropometrie tabel

18 - 65 jaar gemengd

nr maat (in mm) P1 P5 gem P95 P99 SD

staand 1 lichaamslengte 1487 1551 1706 1861 1925 94 2 ooghoogte 1384 1446 1594 1743 1804 90 3 schouderhoogte 1203 1259 1394 1529 1585 82 4 ellebooghoogte 950 992 1094 1196 1238 62 5 vuisthoogte 666 695 766 837 866 43 6 reikhoogte 1686 1777 1996 2215 2306 133

zittend 7 kruin-zitvlakhoogte 794 823 894 965 994 43 8 ooghoogte 689 716 782 848 875 40 9 schouderhoogte 515 538 594 650 673 34 10 ellebooghoogte 188 204 244 284 300 24 11 knieholtehoogte 385 403 446 489 507 26 12 dijbeenhoogte 116 126 149 172 182 14 13 bil-knieholtediepte 435 453 496 539 557 26 14 bil-knieschijfdiepte 532 554 607 660 682 32 15 bil-voetdiepte 928 966 1058 1150 1188 56 16 elleboog-grijpdiepte 277 294 335 376 393 25 17 reikdiepte 651 685 767 850 884 50 18 buikdiepte 167 188 237 287 307 30 19 heupbreedte 305 329 387 445 469 35 20 schouderbreedte 363 385 438 491 513 32 21 ellebogenbreedte 365 391 454 517 543 38

handen 22 handlengte 161 169 189 209 217 12 23 handbreedte 67 72 83 94 99 6,9 24 handdikte 20 22 27 32 34 3,2 25 duimbreedte 13 15 20 25 27 2,8 26 wijsvingerbreedte 12 13 16 19 20 1,7

voeten 27 voetlengte 209 221 249 277 289 17 28 voetbreedte 79 83 95 107 111 7

hoofd 29 hoofdlengte 169 175 188 201 207 8,1 30 hoofdbreedte 131 135 145 155 159 6,2 31 hoofdhoogte 195 205 228 251 261 14 32 omtrek 515 531 569 607 623 23

gewicht 33 gewicht 73,7 15

44

65 - 80 jaar gemengd

nr maat (in mm) P1 P5 gem P95 P99 SD

staand 1 lichaamslengte 1432 1484 1611 1738 1790 76,8 2 ooghoogte 1337 1387 1509 1631 1681 73,7 3 schouderhoogte 1161 1209 1325 1441 1489 70,2 4 ellebooghoogte 865 902 992 1082 1119 54,3 5 vuisthoogte 584 624 723 822 862 59,8 6 reikhoogte 1473 1546 1724 1902 1975 107,9

zittend 7 kruin-zitvlakhoogte 713 744 819 894 925 45,7 8 ooghoogte 648 673 735 797 822 37,5 9 schouderhoogte 470 493 549 605 628 34 10 ellebooghoogte 163 179 218 257 273 23,5 11 knieholtehoogte 362 383 434 485 506 31 12 dijbeenhoogte 105 113 133 153 161 12 13 bil-knieholtediepte 429 445 483 521 537 23,2 14 bil-knieschijfdiepte 540 558 601 644 662 26 15 bil-voetdiepte 16 elleboog-grijpdiepte 276 289 322 355 368 19,7 17 reikdiepte 18 buikdiepte 234 255 307 359 380 31,5 19 heupbreedte 330 349 396 443 462 28,4 20 schouderbreedte 359 376 417 458 475 24,7 21 ellebogenbreedte 383 408 469 530 555 36,7

handen 22 handlengte 156 163 179 195 202 9,9 23 handbreedte 70 73 82 91 94 5,3 24 handdikte 25 duimbreedte 17 18 22 26 27 2,2 26 wijsvingerbreedte 13 14 17 20 21 1,8

voeten 27 voetlengte 211 221 246 271 281 15,1 28 voetbreedte 82 86 95 104 108 5,7

gewicht 33 gewicht 73,4 10,9

45

Jaar 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18

gemengd

nr maat P1 P5 gem P95 P99 SD

staand 1 lichaamslengte 1166 1203 1294 1385 1422 55 2 ooghoogte 1052 1089 1178 1267 1304 54 3 schouderhoogte 912 946 1028 1111 1145 50 4 ellebooghoogte 690 718 786 854 882 41 5 vuisthoogte 474 497 551 605 628 33 6 reikhoogte 1391 1440 1559 1678 1727 72 zittend 7 kruin-zitvlakhoogte 627 645 690 735 753 27 8 ooghoogte 513 533 581 629 649 29 9 schouderhoogte 361 379 422 465 483 26 10 ellebooghoogte 135 148 179 210 223 19 11 knieholtehoogte 289 301 331 361 373 18 12 dijbeenhoogte 81 90 111 132 141 13 13 bil-knieholtediepte 295 311 351 391 407 24 14 bil-knieschijfdiepte 366 382 422 462 478 24 16 elleboog-vingertiplengte 299 311 341 371 383 18 17 reikdiepte 463 485 538 591 613 32 18 buikdiepte 128 142 177 212 226 21 19 heupbreedte 194 208 243 278 292 21 20 schouderbreedte (d) 264 278 313 348 362 21

handen 22 handlengte 124 129 142 155 160 7.9 23 handbreedte 57 60 66 72 75 3.7

voeten 27 voetlengte 176 184 202 220 228 11 28 voetbreedte 65 69 78 87 91 5.4

hoofd 29 hoofdlengte 163 168 182 196 201 8.3 30 hoofdbreedte 126 130 139 148 152 5.5

46

Algemene richtlijnen Rolstoelgebruikers

Doorgangsbreedte 80 minimaal

90 optimaal

Reikhoogte 120 maximaal

Bukken 40 minimaal

Draaicirkel 150 rolstoeler

190 met begeleider

Bediening knoppen 90 – 120 cm

Steunbaar 85 – 90 cm

Motmans R. en Ceriez E. Ergonomie RC, Leuven www.dinbelg.be

18 - 65 jaar nr maat (in mm) P1 P5 gem P95 P99 SD

1 lichaamslengte 1487 1551 1706 1861 1925 94

2 ooghoogte 1384 1446 1594 1743 1804 90

3 schouderhoogte 1203 1259 1394 1529 1585 82

4 ellebooghoogte 950 992 1094 1196 1238 62

5 vuisthoogte 666 695 766 837 866 43

staand

6 reikhoogte 1686 1777 1996 2215 2306 133

7 kruin-zitvlakhoogte 794 823 894 965 994 43

8 ooghoogte 689 716 782 848 875 40

9 schouderhoogte 515 538 594 650 673 34

10 ellebooghoogte 188 204 244 284 300 24

11 knieholtehoogte 385 403 446 489 507 26

12 dijbeenhoogte 116 126 149 172 182 14

13 bil-knieholtediepte 435 453 496 539 557 26

14 bil-knieschijfdiepte 532 554 607 660 682 32

15 bil-voetdiepte 928 966 1058 1150 1188 56

16 elleboog-grijpdiepte 277 294 335 376 393 25

17 reikdiepte 651 685 767 850 884 50

18 buikdiepte 167 188 237 287 307 30

19 heupbreedte 305 329 387 445 469 35

20 schouderbreedte 363 385 438 491 513 32

zittend

21 ellebogenbreedte 365 391 454 517 543 38

22 handlengte 161 169 189 209 217 12

23 handbreedte 67 72 83 94 99 6,9

24 handdikte 20 22 27 32 34 3,2

25 duimbreedte 13 15 20 25 27 2,8

handen

26 wijsvingerbreedte 12 13 16 19 20 1,7

27 voetlengte 209 221 249 277 289 17 voeten 28 voetbreedte 79 83 95 107 111 7

29 hoofdlengte 169 175 188 201 207 8,1

30 hoofdbreedte 131 135 145 155 159 6,2

31 hoofdhoogte 195 205 228 251 261 14

hoofd

32 hoofdomtrek 515 531 569 607 623 23

gewicht 33 gewicht 73,7 15

Motmans R. en Ceriez E. Ergonomie RC, Leuven www.dinbelg.be berekenen van percentielen

P 0,1 = gem – 3,09 * SD P 99,9 = gem + 3,09 * SD

P 1 = gem – 2,33 * SD P 99 = gem + 2,33 * SD architectuur (in cm)

P 2,5 = gem – 1,96 * SD P 97,5 = gem + 1,96 * SD doorgangsbreedte 75

P 5 = gem – 1,65 * SD P 95 = gem + 1,65 * SD lichaamsdiepte 45

P 10 = gem – 1,28 * SD P 90 = gem + 1,28 * SD diepte in zit 60

P 20 = gem – 0,84 * SD P 80 = gem + 0,84 * SD diepte geknield 90

P 25 = gem – 0,67 * SD

P 75 = gem + 0,67 * SD reikhoogte 175

richtlijnen werkhoogtes rolstoel (in cm)

nauwkeurige manuele taken ellebooghoogte + 5 tot 10 cm doorgangsbreedte 90

matige kracht en precisie ellebooghoogte – 5 tot 10 cm reikhoogte 120

zware manipulaties, neerwaartse druk ellebooghoogte – 10 tot 25 cm draaicirkel 150

tillen en dragen tussen vuist- en ellebooghoogte bediening knoppen 90 – 120

bedieningsknoppen tussen ellebogen en schouders steunbaar 85 – 90

49

Bijlage 8 Tabel Europese brandclassificatie vloerafwerkingen

Cfl: Bijdrage in brand: groot; praktijk:brandbaar S1=:geringe rookproductie

50

Bijlage 9 Data sheets

Staal

51

Kunststof buis

52

53

Projector

PLCPLC--WM4500 / 4500LWM4500 / 4500LResolution WXGA (1280 x 800)Brightness (typical) 4500 LmContrast Ratio 800:1

4500 LUMENS WXGA MULTI-FUNCTION PROJECTOR

WXGA MULTI-FUNCTION PROJECTOR

Image Size 40"- 400"Aspect Ratio 16:10Projection Lamp 275WScanning Frequency H:15-100kHz, V:48-100HzFan Noise 31dBA (eco) tentativeVoltage 100-240V Power Consumption TBD

WIDE ASPECT AND HIGHEST BRIGHTNESSWide XGA resolution makes it possible to project both HD video contents and wide aspect PC without any setting adjustment.PLC-WM4500/L has an HDMI terminal which is the most popular terminal for video sources. Its higher light efficiency and superior

Input signal compatibilityWUXGA, UXGA, WXGA, SXGA+, SXGA, XGA, SVGA, VGA, MAC, 1080p(50/60), 1080i(50/60), 1080-24/25/30 psf ,720p(50/60), 575p/i, 480p/i

Color System NTSC, PAL, SECAM, NTSC4.43, PAL-M/N

Up / Down Ratio U/D :+/- 60%, L/R +/- 10%Digital Keystone Correction V +/- 40°Speaker Output 7WWeight (lbs) 20.5 lbs / 18.7 lbs (without Lens)

3LCD OptionalLens System

X-Y PowerLen Shift

Built-in Network

ClosedCaption

cooling technology allows for the highest brightness (4500 Lm) in its class.

FLEXIBLE INSTALLATIONThis unit is Equipped with power vertical and horizontal lens shift/keystone correction. Also 5 lens options* along with the standard lens make this a very flexible projector. *PLC-WM4500 includes a standard lens (LNS-S20)

EASY MAINTENANCE – LONG LIFE FILTER

Dimensions (inch) W,H,D 19.6"x6.5"x14.8"Replacement Lamp 610 347 5158Replacement Remote 645 103 0245Filter Life* (hour) 3000h (Eco)Lamp Life * (hour) 3000h (Eco)

PC/Video

HDMI(1.3b) x 1 (Digital RGB)D-sub 15 x 1 (RGB, Scart RGB)5BNC x1 (G B R H/V V) (Video/Y Pb/Cb Pr/Cr) Mini DIN 4pin 1 (S Video)Newly developed long life filter can last up to 3000 hours in eco mode.

Its design is larger and thicker than filters of old. Filter life cycle under ideal conditions is same as lamp life, therefore the user can change both lamp and filter at once. You can save maintenance cost as well.

DURABLE IN-ORGANIC OPTICAL SYSTEM (D.I.O.S.)This Inorganic Optical LCD panel system provides a more durable projector to handle many applications for high-quality, high contrast image presentations.

Input

PC/Video Mini DIN 4pin x 1 (S-Video)RCA x 1 (Composite Video, Y)RCA x 2 ( Pb/Cb, Pr/Cr)

Audio(HDMI x1)Stereo mini jack x 2RCA x 2 (R/L-mono)

OutputPC/Video D-sub 15 x 1 (Monitor out)Audio Stereo mini jack x 1 (Audio out, variable)

D-sub 9-pin x 1 (Control port)RJ 45 x 1 (Wired LAN)

PICTURE IN PICTURE (P in P), PICTURE BY PICTURE (P by P)This function make it possible to project two different sources with oneprojector. Video conference, satellite lecture type of application shouldbe suitable with using this function.

CLOSED CAPTIONThe PLC-WM4500/L is Closed Caption compatible.

Other Feature RJ-45 x 1 (Wired LAN)Mini jack x 1 (Wired R/C)USB (type B) x 1

Included Accessories

Power cordVGA cableLens mount coverRemote controlAAA battery x2

Quick reference guideOwner’s Manual (CD-Rom)PIN code label

WarrantyThree years parts and labor; 90 days original lamp;Quick Repair Program under warrantyLENS OPTIONS

Model LNS-W21 LNS-W20 LNS-S20 LNS-T20 LNS-T21

Type Short Fixed

Short Zoom

Standard Zoom

Long Zoom

Ultra Long Zoom

U/D Ratio 0% +/- 60% +/- 60% +/- 60% +/- 60%

Throw Ratio 0.8 1.3-1.70 1.70-2.8 2.8-4.6 4.6 – 7.2

F Stop 2.0 1.8-2.3 1.7-2.3 1.8-2.3 1.8-2.3

Because its products are subject to continuous improvement, SANYO reserves the right to modify product design and specifications without notice and without incurring any obligations.

* Lamp life may vary due to room conditions, usage, and maintenance. The replacement time is a general estimate. The brightness of a lamp usually decreases over time and use.

©2010 SANYO

Back Panel

tentative

55

Ophangsysteem projector

Projectorarm Spin 31-44 - PRO1210

Constructie Aantal projectoren Materiaal frame Materiaal draaipunten

1 Metaal Metaal

Traploos instelbaar Nee Kabelmanagment Nee Bevestiging Plafond bevestiging Garantie Kleur Quick Release

5 jaar Zwart Nee

Verpakking Nettogewicht

kg. Lbs.

2,7 5,9

Afmeting

cm Inch

20,0 x 36,5 x 19,2 7,9 x 14,4 x 7,6

EAN-code Stuks per overdoos Stuks per ½ pallet Stuks per pallet

8717228180514 3 54 105

ERGOXS BV Postbus 24, 9356 ZG Tolbert NL Feithspark 5, 9356 BX Tolbert NL T 0594-554005 F 0594-554040 E info@ergoxs.com W ergoxs.com

Max. projector afmeting

Max. projector gewicht

Hoogte instelbaar

Diepte instelbaar

Projector kantelbaar

Projector draaibaar

Ø 37cm mounting

11,5 Kg. 25 Lbs. 31 - 44,5cm Nee

+90˚ / -90˚ (180˚)

+180˚/-180˚ (360˚)

universeel voor

projector

57

Audio spotlight

www.holosonics.com 617-924-1576 info@holosonics.com

… and preserve the quiet.Add sound… and preserve the quiet.

Museums and Galleries

.. Provide sound, and preserve the quiet.

.. Introduce sound to new environments.

A serene, quiet gallery lends an air of sophistication andcomfort, allowing your guests to more fully experienceand enjoy their visit. Chatter from loudspeakers candistract and disturb your guests, threatening thepeaceful environment you strive to provide.

Audio Spotlight systems are used by the world’s top museums to provide localized sound for those who wisho hear it, and quiet for everyone else. Schirn Kunsthalletop left), built a new gallery to present selections from

Matisse and Picasso. They wanted sound, but couldn’t olerate noise, so Audio Spotlight discs were mounted

overhead, aimed directly at the guests in front of eachdisplay. Those who want the sound receive it, while theoverall environment remained very quiet.

The Perkins School for the Blind, where the remarkableHelen Keller was educated, built a museum in the verycenter of the school. Because it is located nearclassrooms – and because of their students’ sensitivity to audible distractions – they wanted to ensure that exhibit sound stayed at the exhibit. Audio Spotlight systems were installed at each display to provide high qualitysound for those viewing the exhibits – and no one else.

The Chicago Cultural Center installed a popularmultimedia exhibit (bottom), but adjacent gallery spacescouldn’t tolerate the noise from its many loudspeakers. Eight Audio Spotlight discs replaced those loudspeakersto provide eight local, discrete zones of sound, eachcorresponding to a nearby projected video. Those standing under a disc hear the sound, while elsewhere inthe very same room, background noise is but a whisper.

Selected locations:

Chicago Cultural CenterSmithsonian InstitutionTate Modern, LondonMuseum of South Australia

© 2005 Holosonic Research Labs, Inc. Audio Spotlight is a registered trademark of Holosonic Research Labs, Inc.

TM

Schirn Kunsthalle, GermanyBoston Museum of ScienceSan Francisco ExploratoriumSan Diego Zoo

Holosonic Research Labs, Inc. www.holosonics.com 617-923-4000 info@holosonics.com

Add sound… and preserve the quiet.Add sound… and preserve the quiet.

TechnicalSpecifications

© 2009 Holosonic Research Labs, Inc. Audio Spotlight is a registered trademark of Holosonic Research Labs, Inc.

TM

23 3/4” (60.3cm)

23 3

/4” (

60.3

cm)

AS-16

AS-24

0

1

0

2

3

4

2

4

6

8

10

12

m ft

0

01 1

2 2

mft

0

01 1

2 2

mft

AS-16 AS-24

100%-0 dB

100%-0 dB

50%-6 dB

50%-6 dB

<10%-20 dB

<10%-20 dB

Amplifier Specifications

Input: RCA line-level audioPower draw: 65W max (AS-24) 25W max (AS-16)Output: BNC coax cable (25’ / 7m included)Controls: Volume, tone, on/offVoltage: 100-240V 50/60HzDimensions: 6”w x 7”d x 1.6”h (15cm x 18cm x 4cm)

15 3/4” (40cm)

15 3

/4” (

40cm

)

Speaker Dimensions (thickness ~0.5” / 1cm)

Sound field distribution is shown with equal-loudness contours for a standard 1 kHz tone. The center area is loudest at 100% ampli-tude, while the sound level just outside the illustrated beam area is less than 10%.

Audio Spotlight systems are much less sensitive to listener distance than traditional loudspeakers, but maximum performance is attained at roughly 1-2m (3-6 ft) from the listener.

Typical levels are 80 dB SPL at 1kHz for AS-16, and 85 dB SPL for AS-24 models. The larger AS-24 can output about twice the power and has twice low- frequency range of the AS-16.

New square models shown.Legacy round speakers

are also available.

Sound Field Distribution

Eyebolts can be fitted into the AS-16 and AS-24 for a hanging configuration with wire.

Eyebolts supplied at customer’s request.

The AS-24 can be fitted directly into panelled ceilings for seamless integration.

No additional parts required.

Additional Options

c 2010 Holosonic Research Labs, Inc. Audio Spotlight and SoundBeam are registered trademarks of Holosonic Research Labs, Inc. Prices subject to change. 100324

RACK - Ampli�er Rack Mount KitFor mounting one or two SoundBeam controllers in a standard 1U rack space

$29 per kit

CM-1 - Suspended Ceiling Mount KitFor mounting �ush to a ceiling panelSpeaker panel aims straight down*Add an MNT-1 mount for �exible aiming and extension

$19 per kit Parts list available by request

MNT-1 - Ceiling or Wall Mount with ExtensionOur most popular mountSuitable for most applications

For wall or overhead mountingJoint permits �exible aiming

Removable extension piece: - 4” length without extension - 10.5” length with extension

Specify black or white$29 each

®

Without extension With extension

TM-1 - Clamping Mount KitFor mounting to truss, bars, and moreIncludes (2) U-clamps and thread adapters*Add an MNT-1 mount for �exible aiming and extension

$59 per kit Parts list available by request

by Holosonics

MOUNTINGOPTIONS

R

AS-24-W

24" Audio Spotlight SystemWhite finishIncludes speaker panel, amplifier, and connection cables

$2499 each10 @ $1999 each

AS-24-B

24" Audio Spotlight SystemBlack finishIncludes speaker panel, amplifier, and connection cables

$2499 each10 @ $1999 each

AS-16-W

16" Audio Spotlight SystemWhite finishIncludes speaker panel, amplifier, and connection cables

$1999 each10 @ $1499 each

AS-16-B

16" Audio Spotlight SystemBlack finishIncludes speaker panel, amplifier, and connection cables

$1999 each10 @ $1499 each

by Holosonics

PRODUCTCATALOG

R

c 2009 Holosonic Research Labs, Inc. Audio Spotlight and SoundBeam are registered trademarks of Holosonic Research Labs, Inc. Prices subject to change. 090324

R

Additional discounts available for higher quantities. Contact us for more information.

617-923-4000info@holosonics.com

67

Sound dome

Product Model Description

Single Localizer™ $799.00 *

Our Premier 32" diameter dome delivers the highest quality audio and optimal isolation with a 5:1 isolation ratio. Provides an isolated stereo audio experience for 1 listener, or an isolated mono experience for 2 listeners.

Solosphere™ Mini-Localizer $579.00 *

This 20" diameter dome is perfect for applications limited in overhead space and has a 3:1 isolation rate. Provides an isolated stereo audio experience for 1 listener, or an isolated mono experience for 2 listeners.

Double Localizer™ $999.00 *This 32" dome has a 4:1 isolation ratio. Provides an isolated stereo audio experience for up to 2 listeners, or an isolated mono experience for a group of 3-4 listeners.

Wide Dispersion (WD) Localizer™ $1399.00 * This 32" dome has a 4:1 isolation ratio. Provides an isolated

audio experience for up to 7 listeners

Virtuoso™ Amplifier/Equalizer $149.00

This amplifier is specifically engineered to optimize the sound performance of the localizer family. Featuring custom equalization circuitry, it delivers superior high quality audio with minimal background noise and distortion.

SmartVolume™ AEQFor use with the VirtuosoAmp/EQ

$350.00

An optional upgrade to our amplifier automaticallymonitors the ambient noise level in any environment andadjusts the amplifier's volume output accordingly tooptimize the volume. Not too loud, not too soft. **Requires Virtuoso or SoloAmp.

Amplifier Rack Mount Face-Plate $59.00 This optional rack mount face plate holds up to 4 Virtuoso

amplifiers across in a single rack unit space.

TriMount™ Pole System $249.00

This optional mounting kit is custom engineered and fabricated for each application, ensures optimal positioning of the dome, and conceals the speaker wire and presents a clean, sleek appearance. The system includes all the necessary mounting hardware.

Vocalizer™ Microphone $149.00This microphone upgrades the Localizer family to allow a 2-way semi private conversation, making it perfect for videoconferencing, phone systems or use with a computer.

Vocalizer VHP™ Amplifier/Equalizer $549.00

This special 2-way amplifier is specifically designed for the Vocalizer. The amp controls mic gain and Vocalizer speaker volume. In addition, it mixes the voice from the headset (mono) with the input from an auxiliary source (stereo).

07/2009

Brown Innovations Products and Prices

Sound Dome Accessories

Localizer™ Sound Domes

Price

Page 1 of 2

Self-Starter™ System $799.00

This motion sensor upgrades the Localizer family to automatically start the audio program delivered by the Localizer each time a person steps under the dome. Includes a customized Virtuoso amplifier and CD Player or DVD player.

Compressor Circuit $70.00

This upgrade to our amplifier delivers a uniform volume level even when playing sources (cds, multimedia presentations, etc.) with different recording levels. The compressor circuit is fully integrated into the amplifier and requires no additional adjustments or installation.

Maestro SmartVolume™ $799.00 *

Programmable auto gain control/speaker system combination which automatically monitors the ambient noise level in any environment and adjusts the system's volume output accordingly to optimize the volume. Not too loud, not too soft. Includes: SmartVolume, Virtuoso Amplifier, Dual Speaker Arrays with woofer, USB port and Microphone.

Focusing Maestro SmartVolume™ $849.00 *

Tight focus with the same programmable auto gain control system as the Maestro. Includes: SmartVolume, Virtuoso Amplifier, Dual Speaker Arrays with woofer, USB port and Microphone.

Mini-Maestro SmartVolume™ $849.00 *

Same programmable auto gain control system as the Maestro in a smaller package. Includes: SmartVolume, Virtuoso Amplifier, Speaker Array with woofer, USB port and Microphone.

FlushMount Maestro SmartVolume™ $849.00 *

Same programmable auto gain control system as the Maestro in a small flushmountable package. Includes: SmartVolume, Virtuoso Amplifier, Speaker Array with woofer, USB port and Microphone.

U-Bracket $79.00 This optional mount attaches the Maestro, or Focusing Maestro to a wall or screen.

SonicBeam™ 12" With Equalized Amplifier $849.00 *

Bring focused sound to any project in a sleek unobtrusive package. With a height of just over 2", a depth of less than 3" and a width of just 12", the SonicBeam 12" is the smallest focusing speaker on the market and can fit seamlessly into any display. Includes a specially equalized amplifier.

SonicBeam™ 24" With Equalized Amplifier $899.00 *

Bring focused sound to any project in a sleek unobtrusive package. With a height of just over 2", a depth of less than 3" and a width of 24", the SonicBeam 24" can fit seamlessly into most displays. Includes a specially equalized amplifier.

SonicBeam™ 36" With Equalized Amplifier $999.00 *

Bring focused sound to any project in a sleek unobtrusive package. With a height of just over 2", a depth of less than 3" and a width of 36", the SonicBeam 36" packs very large speaker performance into a trim cabinet.. Includes a specially equalized amplifier.

07/2009

Page 2 of 2

Smartline Speaker

SonicBeam Speakers

* Quantity Pricing Available Upon Request

70

Ventilator

TD-160/100

TD-250/100

TD-350/125

TD-500/160

TD-800/200N

TD-800/200

TD-1000/250

TD-1300/250

TD-2000/315

TD-160/100

TD-250/100

TD-350/125

TD-500/160

TD-800/200N

TD-800/200

TD-1000/250

TD-1300/250

TD-2000/315

TD-160/100

TD-250/100

TD-350/125

TD-500/160

TD-800/200N

TD-800/200

TD-1000/250

TD-1300/250

TD-2000/315

TD-160/100

TD-250/100

TD-350/125

TD-500/160

TD-800/200N

TD-800/200

TD-1000/250

TD-1300/250

TD-2000/315

215

303

258

275

302

302

386

386

450

151.0

188.0

188.0

212.5

232.5

232.5

291.0

291.0

349.0

37

37

37

39

43

44

43

43

46

30

30

30

33

36

37

36

36

39

132

176

176

200

217

217

272

272

336

41

48

49

55

62

55

57

57

60

30

40

41

50

57

50

52

52

55

105

115

115

127

141

141

192

192

224

55

57

58

62

59

70

67

67

70

35

45

47

51

48

59

56

56

59

100

97

123

157

198

198

248

248

312

57

59

60

63

62

66

73

73

75

31

45

46

59

58

62

69

69

72

70

100

100

111.5

124

124

155

155

181

49

55

56

65

63

68

73

73

75

28

35

36

54

52

57

62

62

65

145

90

90

130

140

140

168

168

210

41

49

50

58

58

63

67

67

69

22

28

29

42

42

47

51

51

54

36

80

80

80

100

100

145

145

182

32

40

41

46

47

54

55

55

58

20

21

22

36

37

44

45

45

48

131

60

60

60

94

145

145

182

94

2500 (HF)2100 (LF)

1880 (HF)1475 (LF)

2210 (HF)1900 (LF)

2500 (HF)1850 (LF)

2700 (HF)2100 (LF)

2450 (HF)2040 (LF)

2800(HF)2100(LF)

2520 (HF)1990 (LF)

2760 (HF)2510 (LF)

3523

3926

5640

6850

8070

12896

15585

170110

350200

0.250.15

0.260.18

0.370.26

0.300.22

0.350.30

0.550.41

0.650.39

0.720.48

1.300.90

160130

250185

360300

535400

907700

880665

1010850

1300950

19901510

-20 +40

-20 +40

-20 +40

-40 +60

-40 +60

-40 +60

-40 +60

-40 +60

-40 +60

1.4

2.0

2.0

2.7

4.9

4.9

9.4

9.4

14.0

TypedB (A)

dB (A)

AX125

125

ØB250

250

C500

500

ØD1000

1000

E2000

2000

F4000

4000

G8000

8000

H

(Ø 4.5 - TD160)

112 202 061

112 202 065

112 202 073

112 202 102

112 202 153

112 202 152

112 202 201

112 202 221

112 202 251

1814

2823

3026

4133

4136

4537

4933

4944

5250

+46 31-23 50 80

+46 8-534 101 902 www.ventur.se

Frequency

Hz

Sound level

outside duct HF

Frequency

Hz

Type

Speed

rpm

Maximum

power

absorbed W

Maximum

current

A

Maximum

duty

m³/h

Maximum

temperature

°C

Sound

level*

dB (A)

Weight

kg

Article

number

Technical specification

Sound level

in duct HF Dimensions in mm

* 3m distance with fan ducted

In-Line Fan TD

m³/h0 100 200 300 400 500 600

TD-350/125

TD-500/160

500/160

LF350/125

HF

350/125

LF

300

250

200

150

100

50

0

Ø 125 mm, Ø 160 mm

500/160

HF

m³/h

Pa

Pa

Pa

Pa

Pa

Pa

0 100 200 300

TD-160/100

TD-250/100

250/100

LF

160/100

HF

160/100

LF

140

120

100

80

60

40

20

0

Ø 100 mm

250/100

HF

m³/hm³/h00 300300 600600 900900 12001200 15001500 1800

TD-2000/315TD-1300/250

2000/315

LF

1300/250

HF

1300/250

LF

1000

900

800

700

600

500

400

300

200

100

0

600

500

400

300

200

100

0

Ø 315 mmØ 250 mm

2000/315

HF

m³/h m³/h0 0200 200400 400800 8001000 1000600 600

TD-800/200

TD-800/200N

TD-1000/250

800/200

LF

800/200N

LF

1000/250

LF

800/200N

HF

1000/250

HF

440

400

360

320

280

240

200

160

120

80

40

0

600

560

520

460

440

400

360

320

280

240

200

160

120

80

40

0

Ø 200 mm Ø 250 mm

800/200

HF

+46 31-23 50 80

+46 8-534 101 903www.ventur.se

In-Line Fan TD

Flow Flow

Flow Flow

Flow Flow

Sta

tic

pre

ssu

re

Sta

tic

pre

ssu

re

Sta

tic

pre

ssu

re

Sta

tic

pre

ssu

re

Sta

tic

pre

ssu

re

Sta

tic

pre

ssu

re

+46 31-23 50 80

+46 8-534 101 901www.ventur.se

Centrifugal Fans In-line Fans TD-In-line Fans

Accessories

2-speed SwitchREGUL-2page 176

ElectronicRegulator REB

page 176

Speed ControllerRMB

page 176

HIG-2 SQADuct FilterDF

page 20

Duct HeaterDH

page 16

BackdraughtShutter CAR

page 22

In-Line Fan TD

Construction

Accessories

TD - the new generation of In-Line fans suit 6 different standard

ducts (Ø100-315mm). Max flow 2050m³/h and max pressure 950Pa.

The TD-fans are suitable for close-installation to ceilings, walls and

to joists and they also are aesthetical attractive. The TD-fans can be

horizontal or vertical installed.

The TD-fans can easily be dismantled for cleaning and service by

loosen 2 binding clips without affecting the ducting. The switch

connector is mounted on the outside for easy electrical installation.

TD-250, 350, 500 and TD-800 have casing in reinforced plastic, TD-

160, 1300 and TD-2000 have casing in steel sheet protected with

epoxy paint. (TD-800 has fixing flanges in epoxy painted steel

sheet).

All sizes have easy dismountable impellers in reinforced plastic

(TD-1300 and TD-2000 have impellers in punched steel sheet).

The TD-fans can be equipped with following:

- 2 speed switches

- Electronic regulator for variable speed control

Motor

TD-160, 250 and TD-350:

220-240V, 50Hz single-phase asynchronous motor with built in fuse

in the winding. Enclosure IP44. The motors are equipped with

sleeve bearings and winded for 2 speeds, i.e. with a two-pole

switch, one high speed (HF) and one low speed (LF) is obtained.

TD-500, 800, 1300 and TD-2000:

220-240V, 50Hz single-phase asynchronous motor with built in

thermal protection (manually reset thermal contact can be

supplied). Enclosure IP44. The motors are equipped with ball

bearing and winded for 2 speeds, i.e. with a two-pole switch, one

high speed (HF) and one low speed (LF) is obtained.

Wiring diagram, see page 178.

74

Bijlage 10 Offertes

Buis

Extrait de nos conditions générales de ventes. Nos conditions générales de vente sont seules valables. Les marchandises sont censées avoir été agrées et réceptionnées en nos ateliers (frais éventuels à charge du client), et voyagent aux risques et périls du destinataire, même en cas de fourniture franco. Sauf stipulation contraire, nos factures sont payables en nos bureaux au comptant. Toutes sommes non payées à l'échéance porte intérêt, aux taux légaux majorés de 4 %. En outre, en pareil cas, le total des sommes dues sera augmenté de 10 % avec un minimum de 125 €, à titre d'indemnité. Toute marchandise reste notre propriété jusqu'à parfait paiement. (texte intégral disponible sur simple demande).

CIMESAC S.A. TVA BE 0445.609.288 RPM Nivelles

Cintrage et façonnage de tubes et profilés métalliques Buigen en walsen van metalen buizen en profielen

Avenue Henri Zaman 2 – Parc Industriel de Saintes B - 1480 Saintes (Tubize) - Belgique Tél. + 32 (0)2 367 21 00 - Fax. +32 (0) 2 355 13 76

E-mail : cimesac@skynet.be URL : http://www.cimesac.com

OFFRE DE PRIX / PRIJSOFFERTE

100740/CE

A rappeler à la commande / Te herinneren op uw bestelling

de/van : date/datum :

CH. ELIARD 1er septembre 2010

à/tot: v/ref.

WATERPLAS Isabelle

Leveren van 1 geplooide staalbuis Ø 50 x 2 mm, volgens tekening in ons bezit (4 bochten/buis). Ontwouwde lengte buis: ± 5000 mm. Met straal 69 mm op aslijn. Met straal 100 mm op aslijn. NB: buis is zonder flenzen en met overlengte geleverd (door uw zorgen op maat af te korten).

€ 415,00- € 318,00-

Remarques / Opmerkingen : Pièces à l'état brut, dégraissage à votre charge.

MATIERE / MATERIAAL Inbegrepen.

DELAI DE LIVRAISON / LEVERINGSTERMIJN : 8 - 10 dagen LIVRAISON / LEVERING : EXW - Afhaling door uw zorgen PAIEMENT / BETALING : 30% voorschot - 70 % bij afhaling T.V.A. / B.T.W. : 21 % à votre charge / ten uw laste – Exonération pour assujettis UE hors Belgique VALIDITE DE L'OFFRE / PRIJSOFFERTE GELDIGHEID : 10 dagen

76

Bijlage 11 Fiches

Producent

Categorie

Richtprijs

Frontale projectieInteractieve Multimedia

Projector: Barco (www.barco.com)

Projectie op gebogen oppervlakEen probleem dat ontstaat bij projectie op een gebogen oppervlak zijn onregelmatigheden door verschillende afstanden van scherm tot projector. Hierdoor krijgt een rechthoekig beeld gekromde zijden aan de boven, onder of beide uiteinden. Voorts worden de pixelrijen niet meer uniform op het canvas afgebeeld. Dit moet weer juist getrokken worden. Dit vereist kennis over de afmetingen van het scherm en de excentrisch geplaatste projectoren.

Momenteel, wordt het corrigeren door software gedaan maar de nieuwe versie CineCard zal ook het niet-lineaire scheeftrekken en het mengen voor cilindrische en sferi-sche panoramas steunen, wa high-resolutie projectie van grote dynamische panoramas toelaat.

Producent

Categorie

Richtprijs

Interactieve projectieInteractieve Multimedia

2 projectoren projecteren een beeld op de pop en de tafel. Op een aantal plaatsen in de pop en tafel zitten sensoren enkele millimeters onder het oppervlak. Het is niet nodig de sensoren effectief aan te raken, ze reageren op nabijheid. De sensoren staan in verbinding met een computer die de projectoren stuurt. De projectie wordt aangepast wanneer de sensoren geactiveerd worden.

Art+Com (Berlijn)(www.artcom.de)

Projectie + aanrakingssensoren

Producent

Categorie

Richtprijs

Interactieve projectieInteractieve Multimedia

Het is levendig, het is spannend, het nodigt uit om ermee te ‘spelen’. Een interactieve tafel, vloer of wand. De ‘le-vende’ oppervlakken kunt u toepassen op vloer, wand, tafel, zelfs op plafonds. De digitale levende beelden zwemmen, springen, vliegen en reageren op elke beweging van de gebruiker. Uw eigen beelden kunt u hiermee integreren. Licht- en geluidseffecten maken de beleving compleet.

Prosystems(www.prosystems.nl)

How it worksEen projector projecteert op een vlak oppervlak. Een camera registreert wanneer iemand aanwezig is en past de projectie hier-aan aan.

Aanwezigheid

Producent

Categorie

Richtprijs

Retroprojectie

How it worksDe projector bevindt zich hierbij achter het scherm. Om de projectieafstand zo klein mo-gelijk te houden kan het beeld via een spiegel op het scherm geprojecteerd worden. Dit scherm is in feite een soort lens die het licht naar voren bundelt, wat extra lichtop-brengst oplevert. De speciale laag aan de voorkant van het scherm zorgt voor extra hoog contrast.Retro’s worden toegepast waar de lichtom-standigheden niet goed genoeg zijn voor projectie.Ook zijn ze door de minimale diepte bijzonder geschikt voor gebruik op beurzen.

Met behulp van een eenvoudige camera, kan de projectie reageren op beweging (zoals toegepast in het Dinosauriërs museum in Brussel)

Interactieve Multimedia

Barco (www.barco.com)

Producent

Categorie

Richtprijs

MultitouchtableRetroprojectie, multitouch: Session Desk, Microsoft Surface

Een multitouch table: deze interactieve tafel kan meerdere inputs tegelijkertijd verwerken.

Een Microsoft Surface eenheid detecteert input op het scherm door gebruik van infrarood licht en projecteert beelden op het scherm door gebruik van een interne lamp. Microsoft Surface gebruikt camera’s en beeldherken-ning in het infrarood spectrum om verschillende objec-ten, zoals vingers, te herkennen. Deze input wordt dan verwerkt door de computer en de resulterende interac-tie wordt dan getoond door middel van retroprojectie.

De gebruikers kunnen fysieke voorwerpen op het scherm plaatsen om verschillende soorten digitale reacties teweeg te brengen. Voorzien voor een massa toepassingen en de overdracht van digitale inhoud op mobiele apparaten.

Microsoft Surface: MicrosoftSession Desk: Archimedes Solutions

Microsoft Surface: 11.000 euro

(1) Screen: A diffuser turns the Surface’s acrylic tabletop into a large horizontal “multitouch” screen. (2) Infrared: Surface’s “machine vision” operates in the near-infrared spectrum, using an 850-nanometer-wavelength LED light source aimed at the screen. When objects touch the tabletop, the light reflects back and is picked up by multiple infrared cameras with a net resolution of 1280 x 960.(3) CPU: Surface uses many of the same components found in everyday desktop computers. Wireless communication with devices on the surface is handled using WiFi and Bluetooth antennas. The underlying operating system is a modified version of Microsoft Vista. (4) Projector: Microsoft’s Surface uses the same DLP light engine found in many rear-projection HDTVs. The footprint of the visible light screen, at 1024 x 768 pixels, is actually smaller than the invisible overlapping infrared projection to allow for better recognition at the edges of the screen.

Interactieve Multimedia

Microsoft Surface: 11.000 euroSession Desk: 22.500 euro

Producent

Categorie

Richtprijs

ReactableInteractieve Multimedia

De tafel reageert op de objecten die men er op plaatst. Wanneer je een blokje op de tafel plaatst klinkt er een toon door de luidsprekers. Zo kan men muziek maken door verschillende voorwerpen te plaatsen. Door met je vingers de tafel aan te raken kan je het volume en dergelijke veranderen.

Reactable

How it worksDe Reactable hard en software levert een robuust objec-ten- en vingergevoelig platform voor de creatie van tastbare multitouch interactieve oppervlakken. Het platform is geba-seerd op computer vision gebruik makend van industriële hoge kwaliteits camera’s die een aantal getagde objecten en vingeraanrakingen kan herkennen. Het oppervlak is gemaakt van een speciaal bewerkt acryl materiaal, waarop de visuele feedback weergegeven wordt door een korte afstand projec-tor binnen in de tafel. (retroprojectie)De huidige Reactable bestaat uit een rond interactief opper-vlak met een diameter van 76 cm. De volledige ronde tafel is 90 diameter en 90cm hoog.

Retroprojectie, multitouch

Producent

Categorie

Richtprijs

Diamond TouchInteractieve Multimedia

Diamond touch is de eerste multi- user technologie. Traditionele touch technologieën zijn gebaseerd op druk, maar kunnen maar 1 drukpunt verwerken. Er bestaan andere optische technologieën, gebruik makend van cameras of infra-rood detectoren, die multi-touch zijn, maar ze zijn niet multi-user, ze weten niet wie wie is. Deze unieke technologie ondersteunt verschillende aanrakingen door dezelfde gebruiker en maakt een onderscheid tussen gelijktijdige input van verschillende gebruikers.

De Diamond Touch is ongevoelig voor gewone objecten. Je kan dus je glas op de tafel zetten zonder dat dit de wer-king verstoort.

Circle Twelve Incwww.circletwelve.com

DT 81: 32” diagonaal : 9500$DT107: 42” diagonal : 12500$

How it worksDiamondTouch is frontaal geprojecteerd en gebruikt een serie van antennes ingebed in het touch oppervlak. Elke antenne brengt een uniek signaal over. Elke gebruiker heeft een aparte ontvanger, capacitief verbonden aan de gebruiker, meestal door de gebruikers stoel. Wanneer een gebruiker het oppervlak aanraakt, antennes rond het aanraakpunt koppelen een extreme klein aan-tal signalen door het lichaam van de gebruiker naar de ontvanger.

Frontale projectie, multitouch, know who

Producent

Categorie

Richtprijs

iWindow, Holopro

iWindow (holografische projectie): de essentie is een hoge resolutie holografische laag. De laag wordt behandeld met uitgebreide laser technologie en gelamineerd met glas of acryl. De retroprojectie gebeurt onder een bepaalde hoek. Ander licht wordt niet tegengehouden en valt dus door het projectie-scherm. Transparant, maar wel kleinere kijkhoek. Te combineren met een touchfolie.

iWindow (daglicht projectie): wanneer de ruit blootgesteld is aan veel zonlicht, is een kwaliteits-volle retroprojectiefolie noodzakelijk. Niet transpa-rant, betere zichtbaarheid in zonlicht. Te combineren met een touchfolie.

HoloPro (glas of folie): Een speciale holografische film wordt verlicht met een laserstraak en hierdoor wordt een enkele ho-logram gemaakt, ook een holografisch optisch element (HOE) gevormd. Een HoloPro scherm bestaat uit vele duizenden unieke HOEs. Ondanks dat ze er allemaal gelijkaardig uitzien bevat elke HOE unieke informatie, namelijk van welke hoek licht mag door-gelaten worden naa de toeschouwer.

Deze holografische film wordt tussen twee platen wordt een holografische film. Wegens de holografische structuur wordt enkel licht van een bepaalde hoek naar de toeschouwer geleid. Licht van een elke andere hoek wordt niet naar de toeschouwer geleid. Zo bekom je een transparant projectiescherm dat zelfs voor daglicht geschikt is.

Interactieve Multimedia

HoloPro: Get a GlanceiWindow: CreateMultimedia

Retroprojectie op glas met touch functie

iWindow, daglichtprojectie, 50” , 4:32832 euro

In combinatie met een touch folie creëert men een interactieve projectie

Producent

Categorie

Richtprijs

Holopro Mirror screenInteractieve Multimedia

De HoloPro mirror screen is de oplossing voor frontale projectie op glas. Technisch gezien is dit projectiescherm iden-tiek met het retroprojectiescherm van HoloPro en werkt het op dezelfde manier: een holografische film wordt tussen twee glasplaten gelamineerd. Deze film richt de projectie opnieuw naar de toeschouwer. Het verschil is dat de mirror screen werkt met een spiegel meteen achter de holografische film. Hierdoor is de HoloPro Mirror Screen niet transpa-rant zoals de retroprojectie schermen van HoloPro, maar het blijft een zwakke spiegel.

- Projection onto glass- kan in daglilcht gebruikt worden- geen verdonkering noodzakelijk- Eye-catcher- heldere kleuren- scherp beeld- extreem plat scherm- extreem duurzaam- toepasbaar in openlucht- gepersonaliseerde formaten

Horizontal visibility angle: +/- 45°Vertical visibility angle: +/- 15°Peak gain: 3.8Resolution: only depends on the projector

Get a Glance(www.get-a-glance.com)

Frontale projectie op spiegel

Producent

Categorie

Richtprijs

Interactieve spiegelInteractieve Multimedia

De installatie bestaat uit drie ruiten van weerspiegelend glas (2,5 bij 1 meter) Op elke spiegel wordt de inhoud via retroprojectie afgebeeld. Sensors die in de structuur ingebed zijn registreren wanneer een gebruiker uitreikt naar een “hot spot”. De gebruiker moet de Spiegel niet aanaken, noch op een knop drukken, de sensoren werken door middel van warmte. Een extra sensor detecteert wanneer een gebruiker nadert en activeert de spiegel automatisch om de bezoeker te verwelkomen. De inhoud is gecreeërd in 3 dimensies, gebruik makend van shaal, beweging en diepte om de gebruiker het gevoel te geven dat hij door de informatie beweegt en het niet enkel ziet.

Nissan InfinitiPhilips

Retroprojectie spiegel + sensoren

Producent

Categorie

Richtprijs

Active MirrorInteractieve Multimedia

Grote beeldschermen worden al gauw grote lelijke gaten. Geef uw ruimte weer dat aanzien die het verdient, en breng toch de juiste informatie over.Active Mirrors heeft de ideale oplossing. Een spiegel met lijst in uw look en feel. Met een ingebouwd scherm dat alleen maar te zien is wanneer het aanstaat. Is er geen informatie, dat is het gewoon weer een mooie spiegel.

Active Mirrors(www.activemirrors.com)

TFT scherm in spiegel

Active Mirrors produceert op maat gemaakte spiegels met industriële moni-toren. Deze componenten zijn geschikt voor intensief gebruik en hebben een lange levensduur. De spiegel zal na activering deels monitor worden en blijft de spiegelfunctie voor het overige deel bestaan.

Producent

Categorie

Richtprijs

iWindow (LCD)LCD scherm achter glas met touch folie

Het LCD scherm wordt geplaatst op een standaard achter de interactieve folie. Mensen die aan de andere kant van het glas staan kunnen het LCD scherm bedienen door middel van het glas aan te raken.

Create Multimedia (www.createmultimedia.be)

Touch foilDe touch folie werkt doorheen elk niet-metallisch materiaal tot 2 cm dik. De folie is volledig transparant en kan aangebracht worden op glas. Door er een LCD scherm achter te plaatsen creëert men een interactief touch screen.

Interactieve Multimedia

Producent

Categorie

Richtprijs

ProFess, ProLite (HoloPro, iWindow zonder Touch functie)

Retroprojectie op glas

ProFess (glas) en ProLite (acryl): zijn geba-seerd op het principe van diffusie. Het licht van de projector wordt verspreid in alle richtingen, waardoor deze schermen een zichtbaarheid van 360° hebben maar niet geschikt zijn voor daglicht zoals de HoloPro. Omdat ProFess en ProLite geen holografische projecties zijn, zijn er geen afmetingen waar rekening gehouden moet mee worden. De projector kan overal geplaatst worden. Beide schermen zijn van excellentte kwaliteit. Ze kunnen niet verstoord worden door een hotspot, een Moirée effect of iets dergelijk. Het beeld is scherp en kleurrijk.

ProFess kan ook als whiteboard gebruikt worden.

ProFess, ProLite: Get a Glance

Interactieve Multimedia

Producent

Categorie

Richtprijs

HoloSignInteractieve Multimedia

HoloSign geeft geen beelden van een projector weer. Een vast beeld zit in het scherm. Dit beeld wordt opgelicht door middel van een homogene lichtbron(kan ook de zon zijn) in hoog intensieve kleuren: het witte licht wordt verdeeld in zijn spectrale onderdelen door holografische elementen. De kleuren veranderen wanneer de lichtbron of de toe-schouwer bewegen. De verlichtingsmogelijkheden van G+B pronova GmbH laten de conversie toe van om het even welk design in een holografisch scherm, die samengesteld zijn uit een aantal kleine gekleurde pixels. Teksten zijn ook mogelijk maar sommige kleuren kunnen niet behouden worden omdat de kleuren variabel zijn. HoloSign kan gemaakt worden van elk soort glas. The kleureneffecten zijn niet zichtbaar van de achterkant, ze blijven dus transparent van de binnenkant. HoloSign is waterresistant en UV bestand. Het is nu ook mogelijk verschillende afbeeldingen voor verschillende ge-zichtspunten te integreren. Wanneer de kijker zijn positie veranderd zullen dus niet alleen de kleuren veranderen maar het gehele beeld.

Get a Glance

Vast beeld in glas

Producent

Categorie

Richtprijs

Meerdere projectiesInteractieve Multimedia

Op vlak of gebogen oppervlak

Producent

Categorie

Richtprijs

LCD schermInteractieve Multimedia

Een Liquid Crystal Display (lcd, Engels voor vloeibaar-kristalscherm) is een plat beeldscherm met een laag energie-verbruik. Hierdoor zijn lcd’s bij uitstek geschikt om te gebruiken in platte elektronische apparatuur of in draagbare apparaten die een batterij met beperkte capaciteit hebben.

Barco (www.barco.com)

How it worksDe werking berust op het effect dat de “vloeibare kristallen” in het display in staat zijn om de polarisatierichting van licht te draaien als er een elek-trische spanning op wordt gezet.Het vloeibare kristal bestaat uit staafvormige complexe moleculen die in onderlinge interactie een helische structuur aannemen waarbij elk mole-cuul een stukje gedraaid ligt ten opzichte van het onderliggende molecuul.

Producent

Categorie

Richtprijs

Controle apparatuurManipuleren

Muis, toetsenbord, trackball, joy stick, pentablet, touch pad, touch stick, knoppen

Muis, headtracking, penmuis, touch stick, joy stick, flexibel toetsenbord, knoppen, pentablet, voetmuis, trackball, toetsenbord, touchpad

Producent

Categorie

Richtprijs

Touch ScreenInteractieve Multimedia

Dobit

Een touchscreen is een beeldscherm dat ook als invoerapparaat voor een computer of ‘embedded system’ kan worden gebruikt door het scherm aan te raken.

Een aantal technieken:Capacitief, Surface Acoustic Wave, ResistiefBij de eerste twee technieken hoeft men, strikt genomen, niet het scherm aan te raken, maar een bijna-aanraking is voldoende.

Producent

Categorie

Richtprijs

VideowallInteractieve Multimedia

NSL: Barco

NSL: 5000- 6000 euro

Producent

Categorie

Richtprijs

3D schermInteractieve Multimedia

xyZ: Zero Creative

How it worksOm 3D beeld waar te nemen moet ons linkeroog een (iets) ander beeld zien dan ons rechteroog. Wanneer 1 oog dicht gehouden wordt is het niet mogelijk diepte in te schatten in wat zichtbaar is. De xyZ 3D Displays zorgen ervoor dat het linkeroog een ander beeld ziet dan het rechteroog. Dit wordt met name geregeld door de lenticulaire lens die voor het beeldscherm is gemonteerd. Deze lenticulaire lens is op een super nauwkeurige manier geslepen, zodat per ‘sub-pixel’ bepaald kan worden welke richting deze krijgt. Op deze manier worden de beeldpunten van het scherm verdeeld over 8 mogelijke kijkhoeken, waarvan onze ogen er tegelijkertijd 2 zien. De 8 kijkhoeken die we willen tonen worden volgens een speciaal algorithme getoond op het beeldscherm, zodat het 3D ef-fect correct is.

Producent

Categorie

Richtprijs

Pepper’s GhostInteractieve Multimedia

Pepper’s ghost is een truc om de illusie van een geestverschijning te creëren.

/

/

How it worksTussen het toneel en het publiek staat een glasplaat. Deze staat in een hoek van 45 graden gedraaid. Ergens naast het toneel, op een plek die voor het publiek niet zichtbaar is, staat de persoon die moet verschijnen als geest. (Het kan uiteraard ook om een voorwerp gaan.) Deze persoon wordt belicht door een felle lamp. Als de glasplaat goed staat, ziet het publiek een weerspiege-ling van de persoon in de glasplaat. Maar doordat men er doorheen kan kijken, lijkt het net een geest. Door de lamp langzaam aan te laten gaan, kan men de geest langzaam laten verschijnen; laat men de lamp langzaam uitgaan, dan verdwijnt de geest.

Weerspiegeling in glas

Producent

Categorie

Richtprijs

HologramInteractieve Multimedia

Een 3D beeld in een glasplaat. Hologrammen kunnen in tegenstelling tot fotografische beelden, niet zonder hulpmiddelen geïnterpreteerd worden: er is altijd een lichtbron nodig. Als de waarnemer zich verplaatst t.o.v. het hologram, verandert ook het perspectief van het beeld, net zoals dit zou gebeuren met het origineel tafereel. Het gereconstrueerd beeld bezit alle eigenschappen van het originele.

Holoshop (www.holoshop.nl)

op glasplaten van 10 x 13 cm, 20 x 13: vanaf 120

How it worksDe laser schijnt naar de splitter die de lichtstraal in twee ver-deeld. Spiegels leiden deze stralen naar hun doelen. Elke straal gaat door een divergerende lens en de smalle straal wordt een brede lichtbaan. Eén straal, de object straal, kaatst terug op het voorwerp en valt op de fotografische emulsie. De tweede straal, de referentiestraal, raakt de emulsie na enkel door de spiegel gereflecteerd te zijn.

De eisen voor de omgeving zijn zeer belangrijk bij hologram-men. Hoe donkerder de kamer is, hoe beter. Een goede optie om wat licht te hebben , zonder de hologram te beinvloeden is een safelight, zoals diegenen die gebruik worden in een don-kere kamer. Omdat de safelights in donkere kamers meestal rood zijn, en holografie vaak rood licht gebruikt, zijn er groene en blauwgroene safelights speciaal voor holografie.

in glasplaat

Producent

Categorie

Richtprijs

HologramInteractieve Multimedia

Mirage 3D Hologram Generator is een optisch instrument dat perfecte 3D hologrammen creëert zonder elektriciteit. Het heeft een tolerantie van milioenen van een inch, zodat het object zeer geloofwaardig en realistisch verschijnt.

Mirage 3D Hologram Generator : 35,95 euro

How it worksPlaats een klein voorwerp in de kom, bedek het en de het holo-gram zal te zien zijn in de licht boven de kom.

in 3D

Producent

Categorie

Richtprijs

Blue screenInteractieve Multimedia

Het hoofdprincipe is filmen of fotograferen tegen een achtergrond bestaand uit een effen kleur, meestal groen of blauw omdat deze kleuren het verst van onze huidkleur liggen. De vlakken van de video die overeenstemmen met de geselecteerde kleur worden vervangen door de achtergrond.

De belangrijkste factor voor een key is de kleurscheidng tussen de voor- en achtergond. Een bluescreen wordt ge-bruikt wanneer het onderwerp hoofdzakelijk groen is en vice versa.

In analoge kleurenTV wordt de kleur vertegenwoordigd door de fase van de chroma hulpgolf met betrekking tot een verwijzingsoscillator. De chroma key wordt bereikt door de fase van de video te vergelijken met de fase die overeen-stemt met de voorgeselecteerde kleur. Gedeelten die in fase zijn worden vervangen door de achtergrondvideo. In digitale kleurenTV, wordt de kleur vertegenwoordigd door drie nummers (rood, groen, blauw). De chroma key wordt bereikt door een eenvoudige numerieke vergelijking tussen de video en de voorgeselecteerde kleur. Als de kleur op een bepaald punt op het scherm matcht, dan wordt de video op dat punt vervangen door de andere video als achtergrond.

Software: UltimatteScreens: Studiodepot

Software: 595- 1495$Screens:

Producent

Categorie

Richtprijs

ApertureInteractieve Multimedia

Het systeem gebruikt een reeks van duizenden individuele mechanische irissen, elk ontworpen om te reageren op de hoeveelheid licht voor hen. Hoe donkerder het onderwerp, hoe meer de iris zal openen. Een iris diafragma is een opening met een variabele openingsdiameter. Samengesteld uit individuele openingsmodules met ontvanger(LDR—licht afhankelijke resistor) en actuator (servo- motor/iris), reageert Aperture als een autonome huid, die ook in staat is tot precieze externe controle. De visuele informatie wordt doorgegeven van de binnenkant van het gebouw naar de buitenkant, de oppervlakte-doorlaatbaarheid wordt geregeld door het meer en minder openen van de irissen. Elke opening afzonderlijk “ziet” wat er gebeurt aan de binnenkant en reageert hierop: zoals het menselijk oog reageren ze op licht door te openen en te sluiten en ze leer of minder licht door te laten. Wanneer er geen menselijke activiteit kan een “memory-mode” beel-den van doorheen de dag opnieuw oproepen en afbeelden. Analoog aan ge proces van een foto nemen staan men-sen voor de muur bloot aan het rooster, net zoals met een fotografische film. De duur van het uitfaden van het beeld is een reflectie van de duur hoelang de persoon voor de openingen heeft gestaan.

Gunnar Green en Frederic Eyl

Producent

Categorie

Richtprijs

Bluetooth toetsenbordInteractieve Multimedia

Dit klein apparaatje projecteert een toetsenbord op een vlak oppervlak. Aangesloten via bluetooth aan een scherm of andere kan het dan gebruikt worden als toetsenbord. Echt toetsenbordgeluid wordt gesimuleerd.

VKB Virtual Keyboard:VKB Inc (ITech)

150$

How it worksHet virtuele toetsenbord zendt twee laser-stralen uit. Eén straal (rood) projecteert het beeld van het toetsenbord. De twee straal is onzichtbaar en detecteert welke toetsen aangeraakt worden.

Producent

Categorie

Richtprijs

SmartglassInteractieve Multimedia

Prodisplay (www.prodisplay.com)

De nieuwe technologie op het gebied van glas. Het kan blinderen, kleuren, en matten. Houdt de zon buiten en de koelte binnen.

How it worksSmartglass imaakt gebruik van een dubbele laag glas en vloeibare kristallen. Wanneer deze substantie onder stroom wordt gezet, veranderd de doorzichtigheid van het glas. Naar elke glas moet dus een kabel waardoor de stroom aangevoerd kan worden.In welke mate het glas beïnvloed wordt hangt af van de hoeveelheid stroom die door de “liquid crystals” wordt gelaten.

- Blinderend glas (SPD smartglass)

- Matglas (LC Smartglass)

- Lichtintensiteit verlagend (EC Smartglass)

Wanneer het glas mat is, kan het als projectie-scherm gebruikt worden voor een retroprojectie.

Producent

Categorie

Richtprijs

LedwallInteractieve Multimedia

Een scherm opgebouwd uit LED’s

Barco (www.barco.com)

Producent

Categorie

Richtprijs

Augmented RealityInteractieve Multimedia

Augmented reality, of transrealiteit, is het versmelten van de echte (fysieke) en de virtuele wereld. Ook wel toege-voegde realiteit genoemd. Met deze techniek is het mogelijk om objecten te laten verschijnen in 3D die er niet zijn. En aangezien bijna elke mobiele telefoon tegenwoordig een camera bevat, is de technologie binnen ieders handbereik gekomen.

How it worksDoor middel van een digitale camera wordt de werkelijkheid herkend en bestaat de mogelijkheid op het beeldscherm informatie toe te voegen aan deze werkelijkheid. Informatie, maar ook video’s. De mogelijkheden zijn bijna onbe-perkt met deze technologie. Zo kun je informatie krijgen over bedrijven, restaurants, theaters, bus- en metrotijden, daar waar jij je op dat moment bevindt. Het enige dat je nodig hebt is een mobiele telefoon met camera en natuurlijk mobiel internet.

Een andere toepassing is recentelijk gelanceerd voor de iPhone: de Sekai Camera van Tonchidot (Japan). Met de ‘Sekai Camera’ kun je je camera op een interessante plaats of object richten en krijg je direct feedback op je scherm in de vorm van reviews, berichten, aanbiedingen of tags die een grafische laag vormen over de fysieke wereld (een ‘graphical overlay’).

Tonchidot noemt de camera een ‘social tagging device’ voor de iPhone. Het combineert een aantal functies van de iPhone: de camera, GPS en de internetverbinding. Allereerst bepaalt de ingebouwde GPS van de iPhone waar je je bevindt. Vervolgens kun je informatie ontvangen over plaatsen en objecten om je heen, geprojecteerd (overlaid) in een real-time video. Tevens kun je zelf informatie toevoegen. Je richt je camera op het object naar keuze en je kunt een tag toevoegen, met daarin tekst, beeld of geluid.

Fysieke objecten van informatie voorzien

Producent

Categorie

Richtprijs

Augmented RealityInteractieve Multimedia

Augmented reality, of transrealiteit, is het versmelten van de echte (fysieke) en de virtuele wereld. Ook wel toege-voegde realiteit genoemd. Met deze techniek is het mogelijk om objecten te laten verschijnen in 3D die er niet zijn.

Total Immersion (www.t-immersion.com)Touching media (www.touchingmedia.nl)

How it worksDeze vorm van augmented reality vereist het gebruik van een webcam. Door deze te richten op een plaatje, kan speciale software er voor zorgen dat je op je beeldscherm een 3D animatie ziet of dat een video begint te spelen. Het papier wordt interactief. Je houdt een tijdschrift of brochure voor een webcam. Op het beeldscherm verschijnt een live opname of 3D object.

Van print tot multimediaal

Producent

Categorie

Richtprijs

CAVEInteractieve Multimedia

De CAVE is een 10’ X 10’ X 9’ ruimte dat geplaatst is in een grotere kamer van ongeveer 35’ X 25’ X 13’. De muren van de CAVE zijn gemaakt van retro-projectie schermen en de vloer is gemaakt van een neerwaarts projectiescherm.

Hoge –resolutie projectoren geven beelden weer op elk van de schermen. Aangezien de projectoren buiten de kubus worden geplaatst, wordt de afstand van de projectoren tot de schermen verminderd door middel van spiegels.De gebruiker moet naar binnen gaan met een speciale bril. De stereoscopische LCD shutter glasses zorgen voor een 3D beeld. De computers produceren snel een paar beelden, één voor elk oog van de gebruiker. De glazen zijn gesynchroniseerd met de projectoren zodat elk oog enkel het correcte beeld ziet. Met deze bril kunnen de gebruikers dus werkelijk dingen zien zweven in de lucht en kunnen ze er omheen stappen om een beter beeld te krijgen van het voorwerp. Dit is mogelijk gemaakt met elektromagnetische sensoren. Het kader van de CAVE is gemaakt van niet-magneti-sche stainless staal om zo weinig mogelijk storing te geven bij de elektromagnetische sensoren. Wanneer de persoon rondwandelt in de CAVE worden deze bewegingen opgenomen door de sensors en de video past zich hieraan aan. Computers controleren dit aspect van de CAVE alsook het audio aspect. Er zijn verschillende speakers geplaatst op verschillende hoeken in de CAVE, zodat je niet alleen 3D video krijgt, maar ook 3D audio.

Één of meerdere computers, vaak SGI werkstations, sturen de projectoren aan. De clusters van DesktopPCs zijn popu-lair om Caves te sturen, omdat zij minder kosten en sneller zijn.

Producent

Categorie

Richtprijs

ImmersadeskInteractieve Multimedia

De Immersadesk is ontstaat uit de Cave. Met de Immersadesk kijk de gebruiker naar één projectiescherm. Het idee bij een Immersadesk is een enkel scherm geplaatst onder een hoek van 45 graden zodat de gebruiker de mogelijkheid heeft om vooruit en naar beneden te kijken. Het scherm is 4’ X 5’, zo groot genoeg om de gebruiker de breedte te geven die nodig is om een 3D- ervaring mee te maken. De 3D beelden komen uit het scherm door gebruik te maken van dezelfde bril als in de CAVE. Dit systeem gebruikt sonische hand- en hoofdtracking en heeft ook een computer nodig om de bewegingen van de gebruiker te verwerken. Dit systeem is veel betaalbaarder en praktischer dan het originele systeem van de Cave. (geen kamer in een kamer nodig, 1projector ipv 4, maar 1 projectiescherm, niet zo een dure computer) Daarbij is de Immersadesk compatibel met alle Cave software en interfaces.

Producent

Categorie

Richtprijs

Audio SpotlightGeluid

Op het MIT (Massachusetts Institute of Technology) zijn onderzoekers erin geslaagd een geluidsbron te produceren die een zeer smalle en gerichte bundel geluid voortbrengt. De bundel kan met dezelfde precisie als licht gecontroleerd worden. Men moet de platte, dunne speaker richten naar de gewenste plaats en zo kan men deze plaats van geluid voorzien van zeer heldere klank zonder lawaai. Wie in de bundel staat hoort het geluid, wie er naast staat hoor niets.Licht kan zeer goed gecontroleerd worden. Een smalle bundel licht kan gericht worden op één persoon en met een bredere bundel kan een groep mensen belicht worden. Het zelfde is nu met geluid mogelijk. Normaal gesproken waai-ert geluid sterk uit.

Holosonics

How it worksDoor gebruik te maken van de ultrasoon geluid dat een zeer korte golflengte heeft, is het mogelijk een gerichte bundel te produceren. Door gebruik te maken van de niet-lineairiteit van geluid kan deze ultrasone bundel omgezet worden in een bundel hoorbaar geluid. De door het apparaat uitgezonden bundel ultrasoon geluid veran-dert enigszins van vorm wanneer deze zich voortplant. Deze door de niet-linairiteit van lucht veroorzaakte distorties, veroorzaken op hun beurt weer hoorbare artefacten. Doordat de onderzoekers in staat zijn deze artefacten mathematisch te voorspellen, kunnen zij ze ook controleren. Hierdoor kan binnen de bundel elk gewenst geluid hoorbaar gemaakt worden.

Producent

Categorie

Richtprijs

Sound DomeGeluid

- Stereo ervaring voor de gebruikers die er onder staan. - Geen hygiëne problemen zoals met koptelefoons.- Gebruikers kunnen naast elkaar staan en toch naar totaal verschillende audiopresentaties luisteren zonder last te hebben van elkaars geluid. - Met zijn 5/1 isolatie ratio, wordt het stereo geluid gebundeld zodat het geluidsniveau onder de koepel 5 maal groter is dan 1 stap verder. - Zelfs in de meest lawaaierige omgevingen kan je de geluidskoepel gebruiken om kristalheldere audio aan je doel-groep te leveren.

Brown Innovations(www.browninnovations.com)

579$- 1399$ (zie pricelist)

How it works The Localizer relies on the natural law of spherical surface reflection to create incomparable sound isolation. The Virtual Audio Imaging technology creates a truly isolated chamber of sound that maximizes audio isolation while minimizing audio spillover. The Localizer is able to deliver superior stereo sound because the hemisphere acts as a lens, creating an audio “hologram” where the sound is actually heard as if the speakers were floating just outside the listener’s ears.

Producent

Categorie

Richtprijs

Directe geurGeur

How it worksJe kan de producten of stoffen meteen ruiken. Ze worden in potjes, schuiven... gedaan waar je ze kan uitnemen om te ruiken of rechtstreeks aan het potje ruiken.

(House of Bols, Amsterdam)(‘t Wit Gebrouw, Hoegaarden)

Producent

Categorie

Richtprijs

VentilatorGeur

(‘t Wit Gebrouw, Hoegaarden)

Wanneer je op een knop duwt, begint er achter het roostertje een ventilatortje te draaien die de geur verspreidt.

Producent

Categorie

Richtprijs

GeurdispenserGeur

Flesjes gevuld met een geurvloeistof. Uit de stop op dit potje gaan twee buisjes, aan één van deze twee is een pompje verbonden.Wanneer je lucht pompt in het flesje komt de geur uit het andere buisje naar buiten.

Een variant hierop vindt men in Technopolis waar men in een fles moet knijpen waarna de geur vrijkomt. Ongeveer hetzelfde principe.

Producent

Categorie

Richtprijs

Doe- opstellingentast

Producent

Categorie

Richtprijs

2Dzicht

Banners, oplichtende beelden, muurschilderingen, foto’s, tekst,speigels, borden

Producent

Categorie

Richtprijs

3Dzicht

Maquettes, decors, vitrines, voorwerpen, boeken, schuiven, kasten, 3D prenten

Producent

Categorie

Richtprijs

SpeakersGeluid

Producent

Categorie

Richtprijs

HoofdtelefoonGeluid

Vast/draagbaar

Producent

Categorie

Richtprijs

HoornGeluid

Producent

Categorie

Richtprijs

Surround SoundGeluid

Met Surround Sound bereik je een cinema effect. De speakers worden rondom de gebruikers gezet en produceren geluidseffecten zodat de luisteraars precies midden in de actie zitten.

Het audio signaal wordt in een aantal kanalen gesplitst zodat verschillende geluidsinformatie naar verschillende speakers gestuurd wordt. De geluidsingenieur moet het geluid op verschillende kana-len opnemen om het gewenste geluidseffect te bekomen. Meestal gebruikt men 1 speaker per kanaal. Een 5.1 surround system heeft 5 kanalen en een extra (.1) voor de lage en heel lage frequenties.

Een receiver is nodig om de multi- kanaal audio signalen te decoderen en naar de juiste output te zenden. De recei-ver stuurt de video naar de televisie en de audio naar een decoder. De surround sound decoder herkent de verschillende kanalen en stuurt het audio signaal naar de juiste speaker.

Producent

Categorie

Richtprijs

Virtual SurroundGeluid

Virtual Surround Sound simuleert 5.1 multispeaker surround sound door een 2.1 systeem (rechts en links). Het is compacter, gemakkelijker te installeren en goedkoper dan een 5.1 surround system. Soms komen deze systemen voor “all in one”

How it worksVirtual Surround- sound gebruikt verschillende technieken om de illusie van een 5.1 surround system te bekomen. Digital sound-processing systems reflecteren geluidsgolven op de muren. Zo lijken sommige geluidsgolven van achter je te komen. Dergelijke syste-men vereisen vaak dat men de dimensies van de kamer ingeeft of dat men de speakers kalibreert door middel van een microfoon. Anders kunnen de reflecties op verkeerde plaatsen gebeuren.

Vele systemen met 2 speakers maken ook gebruik van ‘crosstalk cancellation’. Hierbij maakt men gebruik van vernietigende interfe-rentie om ongewenste interferentie tussen het geluid dat u met uw linkeroor en het geluid dat u met uw rechteroor zou moeten horen te elimineren. Dit maakt het minder waarschijnlijk dat uw oren foute signalen horen wat de vijf-speaker illusie teniet doet.

De algoritmes en Crosstalk cancellation vereisen de hulp van een computer processor, die meestal in de receiver aanwezig is. Dit apparaat heeft ook een sound-processing chip dat de algoritmes overzet naar realtime geluids-golven. Het ontvangt geluidsinformatie van een bron, zoals een satteliet box of een DVD speler. Het ontvormt de algoritmes en maakt andere volume of kwaliteitsaanpassingen voordat het het signaal naar de speakers doorstuurt.In sommige systemen is de receiver ingebouwd in de speakers.

Virtual Surround blijft een illusie. De gebruiker rmet op de juiste plaats zitten en recht naar het televisiescherm kijken. Te veel naar rechts of links bewegen kan het surround sound-effect beïnvloeden. Omdat de geluidsgolven maar van 2 speakers komen, heeft het geluidsveld meestal minder impact dan één van een volledige speakerset.

Producent

Categorie

Richtprijs

3D geluidGeluid

Terratec XLerate PRO geluidskaart: Het meest interessante aan deze geluidskaart is dat hij op een geweldige manier 3D geluid kan weergeven. Bij 3D geluid moet je je voorstellen dat de geluidskaart ervoor zorgt dat geluiden overal uit de ruimte kunnen komen. Het kloppend hart van de Terratec XLerate PRO geluidskaart (de Aureal Vortex II chip, ook terug te vinden in legio andere geluidskaarten) maakt hiervoor gebruik van Aureal’s eigen A3D techniek. Het A3D systeem, ook steeds meer toegepast in computer-games, maakt een echte 3D geluidsbelevenis mogelijk.

3D geluid wordt gekarakteriseerd door de volgende drie eigenschappen: Er moet, om de luisteraar heen, een driedimensionale ruimte worden gecreëerd. Er moet een mogelijkheid zijn om verschillende geluidsbronnen op verschillende plaatsen binnen deze ruimte te positioneren. Alle berekeningen om dit waar te maken moeten real-time en volledig interactief kunnen plaatsvinden.

De bedoeling is dus dat de toehoorder een geluid hoort en precies moet kunnen aanwijzen waar dit vandaan lijkt te komen. Dit gebeurt niet in een plat vlak, maar in de gehele ruimte om hem heen. Een 3D geluid chip moet on-the-fly geluidsbronnen kunnen positioneren in de 3D ruimte om de luisteraar heen, dit aangezien in 3D games het geluid o.a. afhankelijk is van de input van de gebruiker. Sommige systemen ondersteunen een gedeelte van deze omschrijving. 3D geluids systemen die aan alle drie de kenmerken voldoen worden Positionele 3D Audio (Positional 3D Audio) syste-men genoemd.

Type Geluid Mogelijk met koptelefoon

Mogelijk met twee (stereo)

speakers

Mogelijk met speaker-arrays

(bijv. 4 speakers)

Dimensies Interactiviteit Geluidsplaatsing

Mono Ja Ja n.v.t. 0D Geen een enkel punt

Stereo Ja Ja n.v.t. 1D (links/rechts) Balance-regeling plaatsing op een lijn tussen beide

speakers

"3D" Stereo

Extender Soms Meestal n.v.t.

1D (toegevoegde

ruimtelijkheid) Geen

plaatsing op een lijn tussen beide

speakers en de ruimte daar omheen

Surround

Sound Nee Nee Ja

2D (links/rechts,

voor/achter)

Geen (soundtracks zijn

vantevoren opgenomen)

plaatsing op een cirkel door alle

speakers

Virtual

Surround Sound (A3D Surround)

Soms Meestal n.v.t. 2D (links/rechts,

voor/achter)

Geen (soundtracks zijn

vantevoren opgenomen)

plaatsing op een cirkel door alle

(virtuele) speakers

Interactief 3D Geluid

(A3D

Interactive)

Meestal Meestal Soms 3D (links/rechts,

voor/achter, boven/onder)

Volledige plaatsing van geluidsbronnen d.m.v.

XYZ coordinaten

volledig vrije plaatsing op iedere afstand in iedere richting van de

toehoorder

Producent

Categorie

Richtprijs

DegustatieSmaak

Producent

Categorie

Richtprijs

SmaakvelletjesSmaak