Huisarts en vroedvrouw: 4 handen op 1 zwangere buikMasterproef 4de master huisartsgeneeskunde

Brouwers Elien Devriendt DymphnaGijsen CharlotteSimons Sofie

Promotor: Prof. Dr. B. SchoenmakersCopromotoren: Dr. S. Van Baelen, Dr. J. Lisaerde, Dr. E. Lenaerts

Inhoudstafel

• Inleidingo VRINDSCHAPo Onderzoeksvragen

• Methode

• Resultaten

• Discussie

• Tekortkomingen

• Implicaties verder onderzoek

• Implicaties praktijk

Inhoudstafel

• Inleidingo VRINDSCHAPo Onderzoeksvragen

• Methode

• Resultaten

• Discussie

• Tekortkomingen

• Implicaties verder onderzoek

• Implicaties praktijk

Inleiding• België 2012: 9 zwangeren/huisarts

• Minder zwangerschapsopvolging in eerste lijn

• Eerste lijn unieke positie om tijd en aandacht te besteden

Proefproject Leuven: VRINDSCHAP

VRINDSCHAPVRoedvrouwen IN Duo Samen Co HuisArtsPraktijken

• september 2014

• Eerstelijnsopvolging zwangerschap

• Deelnemende praktijken / ziekenhuizeno De Bakermato Universitaire groepspraktijk Leuven en huisartsenpraktijk Brugberg

Kessel-Loo UZ Leuven + Heilig Hartziekenhuis Leuven

Onderzoeksvragen1. Hoe verloopt de opvolging binnen het VRINDSCHAP-

project?

2. Waarom kiezen zwangere vrouwen voor een opvolging in eerste lijn?

3. Wat zijn de valkuilen en mogelijke verbeterpunten?

Doel: exploreren van ervaringen en formuleren van aanbevelingen

Inhoudstafel

• Inleidingo VRINDSCHAPo Onderzoeksvragen

• Methode

• Resultaten

• Discussie

• Tekortkomingen

• Implicaties verder onderzoek

• Implicaties praktijk

Methode• Veldstudie

o Kwalitatieve studieo Studiepopulatie

• Sept 2014 - mei 2015• Exclusiecriteria

• Data-verzameling & analyseo Enquêtes

• Uitkomstmateno Doorslaggevende factoren om voor project te kiezeno Ervaringen van contactmomenteno Suggesties ter verbetering zwangerschapsopvolging

Inhoudstafel

• Inleidingo VRINDSCHAPo Onderzoeksvragen

• Methode

• Resultaten

• Discussie

• Tekortkomingen

• Implicaties verder onderzoek

• Implicaties praktijk

Resultaten• September 2014 – mei 2015: 40 zwangere vrouwen

• 14 ingevulde enquêtes

Response ratio 35%

Resultaten• Kenbaarheid

o Meerderheid via huisarts o Kleine bijdrage van De Bakermato Geen gebruik van andere media: bv posters, vermelding op

website,..

Resultaten• Doorslaggevende factoren

o Vertrouwensband = meest doorslaggevendo Bereikbaarheid en beschikbaarheid o Zelf bewust keuzes kunnen makeno Krijgen van voldoende informatieo Financiële aspect: slechts kleine minderheid

Resultaten

• Contactmomenten

o Voldoende vragen kunnen stellen• Vroedvrouw en huisarts > gynaecoloog

o Uitleg rond zwangerschap en bevalling• Vroedvrouw > huisarts > gynaecoloog

o Beschikbaarheid• Vroedvrouw en huisarts > gynaecoloog

Resultaten• Contactmomenten

o Aantal contactmomenten• Goed bij gynaecoloog en vroedvrouw• Te weinig bij huisarts

o Communicatie• Meerderheid heeft indruk dat gynaecoloog niet op hoogte is• Samenwerking loopt niet altijd vlot

Resultaten• Algemeen

o ‘Tevreden’ tot ‘zeer tevreden’ over VRINDSCHAP-projecto Meerwaarde bij ongecompliceerde zwangerschap

• Verbeterpunten

o Taken theoretisch goed verdeeld MAAR in praktijk loopt dit niet altijd zo goed (bv. informatie-uitwisseling)

o Folder: onduidelijkheid i.v.m. zwangerschapsopvolging

Inhoudstafel

• Inleidingo VRINDSCHAPo Onderzoeksvragen

• Methode

• Resultaten

• Discussie

• Tekortkomingen

• Implicaties verder onderzoek

• Implicaties praktijk

Discussie• Kenbaarheid

o Afhankelijk van motivatie huisartsen Efficiënter om zwangeren vroeger op de hoogte te stellen

Bv: Flyers, affiches wachtzaal, website praktijk

Discussie• Doorslaggevende factoren

o Vertrouwensband• Continuïteit en goede arts-patiënt relatie• Vooral geruststelling door arts belangrijk

o Bereikbaarheid en beschikbaarheid

• Huisarts toegankelijker, beter bereikbaar en laagdrempeliger dan gynaecoloog

Discussie• Contactmomenten

o Voldoen aan verwachtingen bij meerderheid

Echter: folder verwarrend

Folder = leidraad: elke opvolging wordt individueel bepaald

o Tijd vrijgemaakt tijdens consult• Grootste tevredenheid over vroedvrouw van De Bakermat

Discussie• Contactmomenten

o Aantal zwangerschapsconsultaties• Onenigheid literatuur• VRINDSCHAP: 12 prenatale contactmomenten • 3 echografieën bij gynaecoloog voldoende• Minderheid wilt meer consulten bij huisarts

Kloof tussen 8 en 28 weken

Discussie• Contactmomenten

o Communicatie en informatie-uitwisseling tussen zorgverleners• Belangrijkste verbeterpunt

Bepaalde medische info kan zo soms verloren gaan• Voorbeelden ter verbetering

• Labo• Intakegesprek• Zwangerschapsboekje

Inhoudstafel

• Inleidingo VRINDSCHAPo Onderzoeksvragen

• Methode

• Resultaten

• Discussie

• Tekortkomingen

• Implicaties verder onderzoek

• Implicaties praktijk

Tekortkomingen• Kleinschalig onderzoek

o Beperkt aantal geïncludeerde zwangereno Geen significante resultaten

• Grotere studie nodig voor correcter en accurater beeld te schetsen

Grotere betrouwbaarheid

Inhoudstafel

• Inleidingo VRINDSCHAPo Onderzoeksvragen

• Methode

• Resultaten

• Discussie

• Tekortkomingen

• Implicaties verder onderzoek

• Implicaties praktijk

Implicaties verder onderzoek• Ervaring huisartsen omtrent dit project

• Standpunt gynaecologen omtrent gedeelde opvolging t.o.v. persoonlijke opvolging

Inhoudstafel

• Inleidingo VRINDSCHAPo Onderzoeksvragen

• Methode

• Resultaten

• Discussie

• Tekortkomingen

• Implicaties verder onderzoek

• Implicaties praktijk

Implicaties praktijkWerkpunten en aanbevelingen:

Vroeger warm maken van zwangeren

Duidelijke uitleg bij folder omtrent verloop opvolging

Interval tussen contactmomenten bij huisarts verkleinen

Implicaties praktijk

Communicatie en informatie- uitwisseling tussen huisarts, vroedvrouw en gynaecoloog verbeteren.

Vergaderingen

Zwangerschapsboekje

Labo

Intakegesprek

Toekomst: gezamenlijk elektronisch dossier

Referenties1. Nationaal Insituut voor de Statistiek van de Belgische Federale Overheid; Bevolkingsstatistieken FOD Economie. December 2013. URL: statbel.fgov

2. Seuntjens L, Neirinckx J, Van Mackelenbergh A, Van Royen P, Vervaeck N, Jacquemyn Y, et al. Zwangerschapsbegeleiding. Huisarts Nu 2006;35(5):261-298.

3. Humblet PC, Wollast E, Vandenbussche P, Leleux P, Buekens P. Organization of prenatal care in Belgium. Biol Neonate 1989;55(1):55-62.

4. Villar J, Carroli G, Khan-Neelofur D, Piaggio G, Gülmezoglu M. Patterns of routine antenatal care for low-risk pregnancy. Cochrane Database Syst Rev 2001;(4):CD000934

5. Hoste J. De Maeyer L, Seuntjens E, Fransen E, Hendrickx K. Gedeelde zorg voor zwangeren: een haalbare taak? Huisarts Nu 2012;41(5):238-242.

6. Robeyns K, Hendricks K. Zorgpad voor zwangerschapsbegeleiding: een evaluatie in de regio Mol. Masterproef Huisartsgeneeskunde Leuven; 2010.

7. Williams M, Bethea J. Patient awareness of oral cancer health advice in a dental access centre: a mixed methods study. Br Dent J. 2011 26;210(6):E9.

8. Nishtar S, Zoka N, Nishtar SS, Khan SY, Jehan S, Mirza YA. Posters as a tool for disseminating health related information in a developing country: a pilot experience. J Pak Med Assoc.

9. Ward K, Hawthorne K. Do patients read health promotion posters in the waiting room? A study in one general practice. Br J Gen Pract.1994; 44(389):583-585.

10. Smith LF. Views of pregnant women on the involvement of general practitioners in maternity care. Br J Gen Pract 1996 Feb;46(403):101-104.

Referenties11. Novick G. Women’s experience of prenatal care: an integrative review. J Midwifery Womens Health 2009 May-Jun;54(3):226-237.

12. Baert M, Jacobs M. Verwachtingen en kennis van vrouwen over zwangerschapsopvolging. Masterproef huisartsgeneeskunde Leuven; 2012. p. 64.

13. Douglas S, Cervin C, Bower KN. What women expect of family physicians as maternity care providers. Can Fam Physician 2007;53(5):874-879.

14. Davey MA, Brown S, Bruinsma F. What is it about antenatal continuity of caregiver that matters to women? Birth 2005 Dec;32(4):262-271.

15. Buekens P. Variations in provision and uptake of antenatal care. Baillieres Clin Obstet Gynaecol 1990;4(1):187-205.

16.Lodewyckx K, Peeters G, Spitz B, Blot S, Temmerman M, Zhang W, et al. Nationale richtlijn prenatale zorg: een basis voor een klinisch pad voor de opvolging van zwangerschappen. KCE 2004. URL: www.kenniscentrum.fgov.be.

17. Platform kwaliteitspromotie RIZIV – IMA – KCE – beroepsorganisaties – wetenschappelijke verenigingen; Prenatale zorg individuele feedback ambulante voorschrijfgegevens huisartsen data 2005. December 2006. URL: www.riziv.be/care/nl/doctors/promotion-quatlity/feedbacks/feedback-prenatal/pdf/doctor.pdf

18. Royal College of General Practitioners. Report of the RCGP Maternity Care Group. The Role of General Practice in Maternity Care. Occas Pap R Coll Gen Pract 1995;(72):1-14.

19. Hildingsson I, Rådestad I. Swedish women’s satisfaction with medical and emotional aspects of antenatal care. J Adv Nurs 2005 Nov;52(3):239-249.

20. Joos E. Toepassing van de Domus Medica aanbeveling over zwangerschapsbegeleiding in de praktijk. Zijn alle betrokken partijen bereid deze tool te gebruiken? Masterproef huisartsgeneeskunde Gent; 2009. p. 67.

Bedankt voor jullie aandacht!