Klasse voor Ouders 82

December 200482

WIN6 digitale camera’s - 20 concerttickets

– 10 Taboe speldozen – 20 cd’s

Zoek de leerkracht

CHLOË IS ON

WANDEL DOOR DE STAD

Marc Brosens (38), directeur:

«Iedereen moet zich VIP voelen»

2 | Klasse voor Ouders 82

Op de cover: Chloë (12) is gek op paarden, haat pestende jongens, droomt van een groot huis met een grote tuin en mist een computer-klas op school.

© Imagebank

Portret

Deze Klasse voor Ouders schoof op 3 december binnen op school. Het volgende nummer draagt een feestneus op 14 januari.

«Hij is een leeuw, een vechter», zegt Lieve Cornelissen, mama

van Jarne (7). «De directeur heeft een onuitputtelijke wils-

kracht. Hij is nu twee jaar direc-teur en je voelt het verschil. Hij

verdient een bloemetje. Of beter nog: iets voor op zijn fi ets. Elke dag komt hij met de fi ets naar

school, door weer en wind.»

AANHANGFIETS Alle kinderen van de school stellen zich geruisloos op in de gang. Niemand wil missen wat er uit het verrassingspak van Lieve komt: ap-plaus, een fl uovest van Van Beirendonck, een fi etshelm en fl uolint. «Ik kom al 35 jaar met de fi ets naar school», zegt Marc Brosens, directeur van basisschool ’t Locomotiefje’. «Al vanaf de eerste kleuterklas. Een gezonde gewoonte. Ik geef dit door aan mijn zoontje. Eerst zat hij in

een kidcar, dan in een aanhangfi ets en nu in het derde klasje rijdt hij ook op zijn eigen fi ets. Ik wil aan alle kinderen en ouders een signaal geven. Met een veilige fi ets en gepaste kledij is er geen enkel bezwaar om met de fi ets naar school te komen.»BUURT «Ik woon graag in de buurt van de school. Zo kan ik ouders aanspreken op straat of in een winkel even informeren naar hun werk en leven. Sommige ouders zie je immers nooit aan de schoolpoort. Ze zitten niet op de eerste rij bij het oudercontact. En de oudervereniging

is vaak te hoog gegrepen. Toch kan ik wel op hen rekenen: aan zwem- of leesouders is hier geen gebrek.»LEVENSECHT «Onderwijs moet levensecht zijn. In plaats van werkblaadjes die kinderen uitleg geven over mindervaliden haalden we Luk in huis. Hij verblijft in het centrum voor gehandicapten in de buurt. Luk komt een halve dag per week postbode spelen. Zo leert hij vaardigheden die in het centrum minder aan bod komen. Hier heeft Luk leren tellen omdat hij het gratis fruit in de klassen verdeelt. Eigenlijk moeten alle kinderen zich welkom voelen op school en zich kunnen ontwikkelen in hun tempo. En met Luk krijgen onze kinderen een kans om vertrouwd te geraken met de wereld van mindervaliden.»Marc vist uit het pak nog een dikke badhanddoek op. «Lees maar wat er op staat», zegt Lieve, «’Een mens met Klasse’, dat gaat dus over jou.» Applaus!

Welke leerkracht wil jij graag in de bloemen zetten? En op welke originele manier kan Klasse voor Ouders de ver-rassing compleet maken: parfum, koekjes, nieuwe voetbal of een boek over het gebergte? Elke week verrast Klasse voor Ouders een leerkracht in de klas met bloemen. Sommigen krijgen bovendien dat extraatje omdat hij of zij het verschil maakt. Ken jij zo’n leerkracht? Schrijf of mail wie jij in de bloemen wil zetten en waarom. Klasse voor Ouders (BLOEMEN) – Koning Albert II-laan 15 – 1210 Brussel – [email protected]

© K

lass

e

Klasse voor Ouders 82 | 3

KLASSE VOOR OUDERS 82

«Ik haat boeken. Ze leren ons enkel over

dingen praten waarvan we niks af weten.»

(Seneca - 2000 jaar geleden)

4 Thuis: Wat is chatten?

6 School: Zelfstandig leren op school

8 Nieuws: Gratis onderwijs. Wanneer?

9 Vrije Tijd: Een verrassende Klasse-winterwandeling

10 Service: Sydney (10) heeft dyslexie

12 Reportage: Ouders voor Ouders: de schoolkrant

Mooi wachten«Papa, ik heb zitten wachten op jou.» Ik schrik. Dit

heeft ze nog nooit gezegd. Ze is elf en ze heeft zitten

wachten. Op mij. Meestal lacht ze en speelt ze, soms

ook danst en zingt ze, vaak ook met mij. Altijd leuke

dingen. Maar nu heeft ze zitten wachten. Hoe mooi is

wachten? Niet. Het verveelt, heeft iets angstigs, on-

voorspelbaars, kan alle kanten uit. Zo heeft ze dus op

haar papa zitten wachten. Ik heb vroeger ook op mijn

pa gewacht. Op zondagmiddag toen hij na de kerk te

lang bleef hangen op café of toen hij jaren later nooit

meer terug kwam uit het ziekenhuis. Ik heb vaak ge-

wacht op mijn pa. Zelden mooi gewacht. Mooi wach-

ten is verlangen, het is uitkijken en dat kan ook lang

duren. Maar mijn dochter heeft dus op mij gewacht:

wat verveeld, kan alle kanten uit. «Hoe was het op

het werk papa. Kom je me dan nu een slaapzoentje

geven?» Had ik het geweten, dan had haar wachten

ook mooi kunnen zijn.

Lees elke week mee in de verrassende dagboeken van vijf to-taal verschillende ouders op www.klasse.be/ouders/blog

In dit nummer

12 Ouders maken de schoolkrant

4 Chloë (12): «Er zitten vrienden in

mijn computer»

6 Leren zonder leerkracht

8 «Onze school is de

helft goedkoper»©

Pet

er V

an H

oof

T H U I S


Chloë is on Chloë is on

Chloë (12) zit elke dag enkele uren op MSN. Ze chat er met haar vrienden. En ze is niet alleen. 84 % van de jongeren tussen 10 en 17 jaar gebruikt het internet vaak om te chat-ten. Veel ouders maken zich zorgen: ze komen niet meer buiten, heb je dat taaltje al gezien en is chatten niet ge-vaarlijk? Professor Martin Valcke stelt ze gerust: «Zelf al eens geprobeerd?», vraagt hij.


Chloë zit elke dag van zes tot negen op MSN. Wat vinden haar ouders ervan?

ABDESLEM DAHROUCH, VADER VAN CHLOË: «BESCHERMEN, NIET AFSCHERMEN»«Ik bescherm Chloë voor het internet», zegt Abdeslem Dahrouch, vader van Chloë, «maar scherm haar niet af. Toen ze in het vierde leerjaar zat heb ik voor haar een hotmailadres aangemaakt. Ik zit zelf in de compu-terwereld en samen met collega’s gebruik ik MSN om problemen te bespreken. Ik ken het dus. Maar ook de kinderen van Chloë’s klas. Elke avond zit ze tussen zes en negen uur op MSN. Niet voortdurend, maar tussen al haar andere werkjes door. Enkele maanden geleden zat ze toevallig toch op een chatbox van een spelle-tjessite. Daar heeft ze een eigenaardige ervaring ge-had met een man en een webcam. Ze is dat komen vertellen. Ik heb Chloë gewaarschuwd: chat enkel met mensen die je kent.»

ANN COLOMBIE, MOEDER VAN CHLOË: «GELUKKIG HEEFT ZE NOG ANDERE PASSIES»«Ik heb thuis geen internetaansluiting», zegt Ann Co-

lombie, moeder van Chloë. «Dus als Chloë bij mij is, kijkt ze naar tv, maar ook dan spreken we een tijdslimiet af. Met internet moet je ook heel snel afspraken maken. Ik denk niet dat je kinderen moet afschermen van internet en chatten. Vele kinderen in de stad kunnen niet gewoon even in de buurt gaan spelen. Chatten is een alternatief. Maar je moet dat ook bewaken. Ik werk zelf in de na-schoolse kinderopvang en merk dat heel veel kinderen niet meer in staat zijn om een confl ict al pratend op te

lossen, of hun gedachten of gevoelens rechtstreeks in het gezicht van een ander te zeggen. Daar hebben ze nu hun gsm en mail voor. Gelukkig heeft Chloë nog ander passies behalve chatten: paarden en dansen.»

3 HUISREGELS OVER DE COMPUTER1. Spreek af wanneer je kind mag msn’en en hoe lang. De huisregels over tele-

visiekijken, sport, huiswerk, school, toetsen, … krijgen met MSN gewoon een verlengstuk.

2. Spreek duidelijke regels af: geef op het internet nooit je adres of telefoonnum-mer door. Maak nooit afspraken met wie je niet kent. En als er iemand je rare voorstellen doet, praat er over met je ouders.

3. Zet de computer thuis op een plaats waar je regelmatig langskomt en waar je kan meedoen, samen opzoeken, spelletje spelen…

Prof. Martin Valcke

Meer tips over veiligheid vind je op www.clicksafe.be

Chloë, hoe vaak zit jij op MSN?

elke dag tusse 6 en 9 uur, enkl bij onze papa, mama eeft gn internet

Wat vind je zo leuk?

gsm en e-mail is te traag, den msn ga snel, ge kunt veel lache

Waarover praten jullie?

over jonges en klere en wa we doen, ook als ike verdriet eb

Vanwaar komt jouw nickname?

wa, zoma, vroegr ws kik Badgirl. Dada xxxxx

Chloë is on

Deze tekst is gemaakt in samenwerking met professor Martin Valcke van de faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen van de Universiteit Gent. Hij schreef het boek «Mag ik op de computer? Computer en het internet in de opvoeding.» Het boek is uitgegeven bij Lannoo en kost 15,95 euro.

© P

eter

Van

Hoo

f


Zoek de S C H O O L

«Ik hoor en ik vergeet, ik zie en ik onthoud, ik doe en ik begrijp» (Chi-nees spreekwoord). Steeds meer scholen in Vlaanderen gaan Chinees en stimuleren kinderen van jongsaf aan om zelfstandig te leren. Of ze dan

leren zonder leerkracht? Klassnen op zoek naar de leerkracht

Juf Petra Pottiez: «Het lijkt een rommeltje» Dirk Proost:

Contract- en hoekenwerk

«Het blijft een rommeltje», zegt ze. «Ik bedoel, zo komt het misschien over». Juf Petra staat onwennig glimlachend tussen haar leerlingen van het vierde leerjaar. «Ze hebben het druk», zegt ze. Het is inderdaad niet stil in de klas. Maar de kinde-ren zijn niet druk, ze zijn druk bezig. De juf wijst naar Elke en naar Tessa. «Kijk, rode wangen», zegt ze, «een goed teken!» Een eindje verderop, in de knutselhoek, werken Joachim, Els en Anke aan een reeks karton-nen tandwielen, en in de Taalhoek

zitten vier kinderen geconcentreerd met een koptelefoon op hun hoofd. Ze luisteren naar een verhaal, en de vragen zijn geen makkie. De oplos-singen overlopen ze straks samen, met een oplossingensleutel. De juf voorziet een A en een B-reeks. «Een gewone en een light-versie, voor zij die het iets moeilijker hebben.» Voor het bord oefenen Thomas en Marthe een dialoog. Ze hebben hem zelf geschreven en een decor is snel gemaakt. Een boom op het bord, een paddestoel en een bos-

paadje, klaar! Straks kijkt de hele klas. Achter de 3 pc’s vliegen de aanwijzingen van Senne heen en weer «Eerst die twee linkse blokken kantelen, Ferre!» Online bouwsels maken, Senne kent er alles van. Hij staat zijn klasgenoten vurig bij. Juf Petra legt een hand op zijn schou-der. Ze geeft hem een kneepje.De bel gaat. Speeltijd. Uit zesen-twintig monden klinkt unaniem protest. Juf Petra geeft geen krimp. «Niet zeuren», zegt ze koeltjes, «straks doen we verder!»

De leerlingen van het eerste secun-dair komen de klas binnen. Ze star-ten hun computers op. Sommigen gaan naar een werkbank, anderen nemen hun werkschrift er bij. Ze heb-ben allemaal een opdracht en weten wat ze moeten doen. De klas-werk-plaats is open.«Zie je die gezichten? De leerlingen stralen gewoon rust uit.» Dirk Proost is leraar Technologische Opvoeding. Sinds 1996 zoekt hij naar manieren om de leerlingen zelfstandig te le-ren leren. «In het begin had ik vier

Begeleid Zelfstandig Leren«Je kan er niet zomaar beginnen met ‘begeleid zelfstandig leren’. Je moet goed voor ogen houden wat je wil bereiken en welke weg je wil dat de leerlingen volgen», zegt Dirk Proost. «Wat de leerlingen niet alleen kun-nen, doen ze samen. Ze krijgen cij-fers voor het resultaat maar even goed voor de weg die ze afl egden:

Zit de leerkracht onder tafel?

© K

lass

e

j

Steeds meer kleuter- en lagere scholen gebruiken contract- en hoekenwerk in de klas. Kinderen krijgen een opdracht die ze te-gen een bepaald tijdstip moeten uitvoeren. Juf Petra: «Dat leerlin-gen beter onthouden wat ze zelf ontdekken wisten we al eeuwen, maar de meerwaarde zit in de vrij-

heid én het samenwerken. Het is ongeloofl ijk hoeveel kinderen van elkaar leren. De leerlingen kiezen zelf wat ze willen doen en dat mo-tiveert. Ik zorg elke maand voor een ander aanbod in elke hoek. Ze moeten zich ook amuseren en zich uitgedaagd voelen. Ze zorgen er wel voor dat ze elke maand

minstens één maal in elke hoek geweest zijn. Daar hebben ze een controleblad voor. En dat kijk ik wel na. Streng zelfs. Ze weten dat wat ze nu doen geen vrijblijvende bezighouderij is.»


leerkrachtKlasse voor Ouders stapte enkele klassen bin-

kracht...

LEREN THUIS EN OP SCHOOLKiest de school van jouw kind voor groepswerk of contractwerk? Leert de school je kind omgaan met informatiebronnen etc. Test de school (en jezelf) op de K-test, een online vragenlijst van Klasse over tien onderwerpen. Ver-gelijk je resultaten met de rest van Vlaanderen op www.klasse.be/k-test

THUIS AAN DE SLAG: 3 IDEETJES➊ Hoekenwerk in de keuken? Geen probleem. Leg al de ingrediënten,

kookschorten en het recept voor een 4/4 cake klaar. Zet je kids aan het werk. Zeg niks, laat het kookboek spreken. Drink gezellig een glaasje port en wacht (in de nabije omgeving) het resultaat af. Wedden dat het smaakt! Koffi e zetten kunnen ze ongetwijfeld al. Hoe had je hen dat trouwens geleerd?

➋ Hoekenwerk in de garage? Doe het! Die IKEA-kast geraakt ook zonder jouw hulp in elkaar. Kwestie van dat plan écht te volgen. De voldoening is groot wanneer je veertienjarige zoon zijn boekenkast eigenhandig in elkaar zet!

➌ Het gras maaien. Wie gaat ervoor, en wie zorgt ervoor dat het goed gedaan is? Maak een plannetje. Vermeld wat je best niet doet en wat wel. En voorzie warme chocomelk voor de tuinman/vrouw. Een schou-derklop en een goedkeurende blik achteraf zijn goud waard.

HOE ZELFSTANDIG MAAK JIJ JE KIND? DOE DE TEST.➀ Ik schakel mijn kind(eren) in in dagelijkse taken thuis (tafel dekken,

kamer opruimen…)❑ vaak ❑ soms ❑ nooit

➁ Als mijn kind wat verkeerd doet of fouten maakt, bekijk ik samen met hem waarom het is fout gelopen en hoe het anders kan.❑ vaak ❑ soms ❑ nooit

➂ Als mijn kind een probleem heeft, los ik dat snel zelf even voor hem op.❑ vaak ❑ soms ❑ nooit

➃ Nieuwe taken en opdrachten (bed opmaken, gras maaien…) doe ik altijd voor.❑ vaak ❑ soms ❑ nooit

➄ Ik zeg «Wat ben jij een prutser»/«Ik word nog gek van jou»/«Dommerik»❑ vaak ❑ soms ❑ nooit

(Bereken je score. Bij de vragen 1, 2 en 4 verdien je drie punten met ‘vaak’, twee punten met ‘soms’, en één punt met ‘nooit’. Bij vragen 3 en 5 gaat het juist anders-om: één punt voor ‘vaak’, twee punten voor ‘soms’ en drie punten voor ‘nooit’.)

minder dan 10 punten? Misschien besef je het niet, maar in plaats van je kind zelfstandig te maken, maak je hem/haar afhankelijk. Misschien kunnen de vijf vra-gen meteen als (nieuwe) uitgangspunten dienen?

meer dan 10 punten? Je bent goed bezig, maar het kan nog beter. Formuleer je zelf enkele werkpunten?

Meer tips kan je vinden in «Kijk mama, zonder handen. Kinderen opvoeden tot zelfstan-dig leren en werken» – Ivo Engelen – Lannoo – 16,95 euro

Zit de leerkracht in de kast?

© D

.Pro

ost

computers in mijn klas. Soms werken de leerlingen alleen, sommige opdrachten moeten ze met twee of met een groep-je maken. De leerlingen moe-ten toegang krijgen tot zoveel mogelijk informatie: boeken, cd-rom’s, steekkaarten, inter-net en noem maar op. Maar de leerlingen zagen door het bos de bomen niet meer en mijn klas was één grote chaos.» Zes

jaar later ziet de klas van Dirk er heel anders uit. De schikking is aangepast, er is één compu-ter per twee leerlingen, er zijn leereilandjes gevormd en elke leerling kan op zijn eigen tem-po de leerstof verwerken.

«De beste leerkracht slaagt erin zichzelf misbaar te maken.»

«Ze krijgen ook cijfers voor de weg»

hebben ze verschillende bron-nen geraadpleegd, hebben ze samen gewerkt waar dat moest, hebben ze uitleg ge-vraagd aan elkaar, hebben ze elkaar geholpen? De leerlingen zijn gemotiveerd, komen graag naar de les, werken door. En ze hebben ondertussen ook al be-

grepen: wat je zelf opzoekt of doet blijft veel langer hangen. Voor jongeren met leerachter-stand, dyslexie of ADHD is het een zegen. Het volstaat om de basis te beheersen. Wie snel-ler klaar is met een opdracht, krijgt extra oefeningen.»


Mensen die regelmatig zoenen leven gemiddeld vijf jaar

langer dan mensen die weinig of nooit zoenen.

© L

uc D

aele

man

sD O E D E L E U G E N T E S T . W E L K N I E U W S F E I T I S G E L O G E N ? K R U I S A A N .❑ Een school in Wallonië heeft webcams geïnstalleerd in al haar klassen. Die kwamen er na een klacht van de ouders die vinden dat de school te weinig communiceert over wat op school gebeurt. Ouders kunnen nu inloggen met een password en hun kind in de klas volgen. ❑ 29 % van de Belgische tieners beweert dat ze vóór hun zeventiende de eerste keer seks hebben gehad. ❑ In Engeland gaat de voedingsindustrie tot 2005 alle king-size chocoladere-pen en grote zakken chips uit de winkelrekken halen. Dit in een poging om de zwaarlijvigheid bij Britse kinderen tegen te gaan. Eén op vier kinderen lijdt er aan zwaarlijvigheid. ❑ Eén op vijf tienerjongens vindt zijn ouders niet streng genoeg. Dat blijkt uit een Vlaams onderzoek bij twaalf- tot achttienja-rigen. ❑ In Nederland experimenteert men met een sprekend toilet. Dat tikt bezoekers op de vingers die niet doorspoelen, stiekem roken, de WC-bril niet omhoog doen of te veel toiletpapier gebruiken.

Waar zit de leugen? Het bericht over de webcams klopt niet. Open communicatie met ouders los je niet op met webcams te installeren. Het begint met respect voor elkaar.

SMAK

3

2

1

H HH

Eén op vijf ouders kan Eén op vijf ouders kan schoolkosten niet betalenschoolkosten niet betalen

N I E U W S

Gratis onderwijs? Wat betekent dat?Scholen mogen geen inschrijvingsgeld vragen. En voor het bereiken van eindtermen (voor schriften, boeken, kopies…) mogen basisscholen eigenlijk geen geld aan ouders vragen. Onderwijs moet voor ouders ‘kosteloos’ zijn. Minister Van-denbroucke wil die kosteloosheid in het basisonderwijs ga-randeren. Men gaat beginnen met het zesde leerjaar. Voor het secundair onderwijs is dat voorlopig geen haalbare kaart. Dat staat in de discussienota van de minister. Wil je daar de samenvatting van lezen? Ga naar www.ond.vlaanderen.be/nieuws/2004pers/1027-discussienota.htm

Naar schatting één op vijf gezinnen met kinderen in het basis-onderwijs kan de schoolrekeningen niet betalen. Dat zijn niet allemaal kansarme ouders, maar vaak ook eenoudergezinnen. Dat zegt ‘SOS Schulden op School’. 25 scholen in Vlaanderen zoeken nu naar middelen om de schoolkosten te drukken: voor alle ouders. Hoe goedkoop wordt het dan?«Naar school gaan kost in onze school de helft minder dan in een gemiddelde basisschool in Vlaanderen.» Dat zegt Lut Lenaerts, directrice van de Vrije Basisschool Triangel in Hasselt. De school is een van de 25 scholen die samenwerkt met ‘SOS Schulden op School’. «We merkten dat een aantal ouders de schoolrekening niet of te laat betaalden. En het gebeurde steeds vaker dat kinderen thuis bleven als we een uitstap organiseerden. We vonden dat geld nooit een reden mocht zijn om niet deel te nemen aan een activiteit. Echt gratis onderwijs aanbieden kunnen we niet. Daarvoor hebben we niet genoeg eigen middelen. Maar we zijn er wel in geslaagd om met enkele ingrepen de school zo goedkoop mogelijk te maken. Onze kinderen maken ook uitstappen maar in plaats van een skivakantie, organiseren wij boerde-rij- of zeeklassen. Andere maatregelen zijn al zo ingeburgerd, dat ze niet meer opvallen. We

zijn voortdurend op zoek naar goedkope maar kwaliteitsvolle oplossingen.»

1. Gooi de schoolfotograaf buiten: klasfoto’s kan je ook zelf maken.2. Kies voor een boeiende uitstap dichtbij in plaats van een verre en dure

schoolreis.3. Spreek met ouders af dat dure trends niet nodig zijn: Sponge- of K3-mappen. Tijdens

de knutselles kunnen kinderen bv. oude mappen versieren.4. Schaf de sneeuwklassen af. Zorg voor boerderij-, sport- of zeeklassen om de twee

jaar. Een kind gaat dus in het vijfde of in het zesde mee.5. Huur een ouder in. Doe beroep op ouders voor een crea-atelier, een sportinitiatie, een

leeruitstap. Veel goedkoper dan dure monitoren of sprekers.‘SOS Schulden op School’ verzamelde al meer dan 250 tips om de schoolkosten te drukken. Je vindt ze in een brochure die je gratis kan bestellen door 1 euro (voor de verzendkosten) te storten op rekening nr. 393-0039747-66 van ‘SOS Schulden op School’ of via http://sos.welzijn.net. Op die site vind je alvast tips om te starten.

Afspreken over geld Sinds september 2002 moet elke school bij het begin van het schooljaar een bijdrageregeling voorleggen aan de ouders. Daarin vermeldt de school de te verwachten onkosten voor ouders (uitstappen, schoolvoorstellingen, sportdagen, onkosten in de eetzaal…). Die bijdrageregeling moet vooraf in de schoolraad of parti-cipatieraad ter discussie voorgelegd worden aan ouders.Wie klachten heeft over de schoolrekening en niet terecht kan bij de school, kan contact opnemen met de Commissie Zorgvuldig Bestuur – Kamer 5B25 – Koning Albert II-laan 15 – 1210 Brussel - tel. 02 553 95 55 – [email protected] - www.ond.vlaanderen.be/zorgvuldigbestuur

Lut Lenaerts: «Het kan de helft goedkoper.»

5 TIPSvoor de SCHOOL

©Fr

auke

Den

doov

en

Trendy digitaal. De podiumplaats na de sportwedstrijd, een nest jonge poesjes, je dochter met een verjaardagskroon…. Je legt die momenten vanaf nu vast met de compacte, gebruiksvriendelijke µ-mini DIGITAL camera van Olympus.

Klasse voor Ouders geeft 6 µ-mini DIGITAL camera’s van Olympus (waarde: 379 euro) cadeau – www.olympus.be . Kruis aanbod 1 aan op de W!NBON.

KID-Concert. Met je muzikale verbeelding kom je langs cata-comben en marktplaatsen en ontmoet je dwergen en heksen. Je reisleidster is Gitte Van Hoyweghen (Ketnet), de klassieke muziek van Moessorgski en gebracht door deFilharmonie. Vanaf 6 jaar. Info: tel. 03 213 54 20 – www.defi lharmonie.be

Klasse voor Ouders geeft 5 keer 4 tickets weg voor het KID-Concert in de Antwerpse Koningin Elisabethzaal op zondag 16 januari om 11u. Volgend KID-Concert op 6 maart. Kruis aanbod 2 aan op de W!NBON.

Taboe. Spelen we vanavond een spel? ‘Taboe voor kids’ is een teamspel waarbij je woorden moet raden tegen de tijd. De andere ploeg staat klaar om je uit te piepen.

Klasse voor Ouders geeft 10 speldozen ‘Taboe voor kids’ van Parker cadeau (vanaf 8 jaar). Kruis aanbod 3 aan op de W!NBON.

Wat de ezel zag. Een theaterstuk vol rovers, soldaten, herders, kamelendrijvers, wijzen en een ezel. Het verhaal van Klaas Verplancke heeft zelfs wat van een kerstvertelling over licht in bange dagen. Op reis door Vlaanderen tot 26 december. Vanaf 8 jaar. Info De Werf: tel. 050 33 05 29 – www.dewerf.be

Klasse voor Ouders geeft 20 boeken ‘Wat de ezel zag’ (Davids-fonds) cadeau. Kruis aanbod 4 aan op de W!NBON. 4

✂

Elke maand geeft Klasse voor Ouders je ideeën voor vrije tijd met de kinderen. Met de W!NBON maak je deze maand kans op gratis digitale camera’s, concert-tickets, speldozen, leesboeken, cd’s en medisch handboeken…

Bingo-winbon✔ Ik doe mee en win graag

aanbod ❑ [1] ❑ [2] ❑ [3] ❑ [4] ❑ [5] ❑ [6]

(als je meerdere keuzes hebt, mag je die in volgorde met A, B, C aanduiden)

Naam: ...............................................................................................................................

Adres: ...............................................................................................................................

..........................................................................................................................................

Knip deze bon uit, kleef hem op een briefkaart en stuur die vóór 5 januari naar: Klasse voor Ouders (BINGO!) – Koning Albert II-laan 15 – 1210 Brussel. Je kan deze bon ook invullen op www.klasse.be/ouders/winbon De winnaars krijgen vóór 15 januari hun prijs. De namen staan dan op www.klasse.be/winnaars

1 beer. Een cd vol oude kinderliedjes in een nieuw rock- en dancekleedje gestoken door Vive la Fête, Mauro, Kamagurka en anderen. Nog nooit was een kleuterliedje zo prikkelend en eigentijds. Vanaf 5 jaar. Info: www.kapiteinwinokio.be

Klasse voor Ouders geeft 20 cd’s ‘Kapitein Winokio zag 1 beer’ weg. Kruis aanbod 5 aan op de W!NBON.

EHBO. Wat te doen als je kind verstikt? Wanneer haal je de huisarts erbij als er buikgriep in huis is? Wat zijn ontstoken amandelen? Een praktische gids helpt je verder met deze vragen.

Klasse voor Ouders geeft 20 medische handboeken ‘Wat heeft mijn kind?’ – uitgeverij Deltas cadeau. Kruis aanbod 6 aan op de W!NBON.

✂

✂

Klasse voor Ouders 82| 9

V R I J E T I J D

33

55

6622

11

Klasse Winter-wandeling in

Oud BorgerhoutVan kledingmagazijn tot ecologisch huis. Van melkerij tot hotel. Van tramherstel-plaats tot Antwerpse Luchtschipbouw. Oud Borgerhout is meer dan een smeltkroes van verschillende culturen. Zelfs vlierstruik, robertskruid en brandnetel groeien er pro-bleemloos naast elkaar. Aan jou om deze Antwerpse buurt te ontdekken. Kost niks.

Op zaterdag 8 januari stap je samen met Klasse voor Ouders tijdens een gratis exclusieve wandelzoektocht door Oud Borgerhout. Kom die dag naar het Ecohuis – Turnhoutsebaan 139 – Borgerhout. Hier start je wandelzoektocht tussen 9.30 uur en 12.30 uur. De wandeling is 4 km lang en duurt ongeveer 2,5 uur. Tijdens de wandeling door de multiculturele stadswijk maak je kennis met de dynamiek van de bewoners en de stad. Zij zijn de kracht achter heroplevende speelhoekjes, groene plekjes en actief burgerschap.

1. Eerste halte is het Ecohuis. Ontdek hier hoe je je huis milieuvriendelijk maakt. Bezoek de in-teractieve tentoonstelling in een ecologisch inge-richt huis. Vraag bij aankomst je wandelboekje. Hierin is de verdere route beschreven.

Het Ecohuis biedt je tijdens een korte ver-welkoming een drankje aan. Goed om de zoektocht wakker te starten. Voor honger hoef

je ook al niet te vrezen want je krijgt tips over leuke eetplekjes onderweg.

Het Ecohuis kan je gemakkelijk met het openbaar vervoer bereiken. Kom je met de trein, dan verlaat je het Centraal Sta-tion via de uitgang Koningin Astridplein. Aan de Gemeentestraat neem je tram 10 ‘Deurne Schotensteenweg’ of tram 24 ‘Deurne Silsburg’. De derde halte (Drink) is recht tegenover het Ecohuis. Ook bussen 6, 21, 34, 41.0 tot 41.7, 242, 243, 420 tot 429 stoppen voor het Ecohuis. Voor de sportievelingen: van aan het station is het ongeveer 15 minuten wandelen.

2. Onderweg: Het wandelboekje met duidelijke wegbe-schrijving en stra-tenplan leidt je zonder omwegen doorheen de wijk. Hou je blik open. Kijk naar gevels, bomen, plantjes, bewoners. Het boekje vertelt je over de geschiedenis en de toekomst van de buurt.

In de wandelgids zit ook een wedstrijd. Zoek de antwoorden tijdens het wandelen. Tracht de afgebeelde foto’s in het echt te ontdekken

en win een Klasse gezinsverwenpakket.

3. Nog steeds onderweg: Je zal plantjes moe-ten observeren maar ook menselijk werk ontdek-ken. Kunst bijvoorbeeld. Of is het eerder mecha-nica of poëzie?

Je kan je wandeling even onderbreken in hét museum van Panamarenko. Het is op 8 januari exclusief voor Klasse geopend. Je zal verbaasd

staan over de machines-kunstwerken: de Hinky Pinky Prova en de Brazil. Het atelier van Panamarenko

vind je onderweg aan de Karel Geertstraat 2b.

4. Het einde: Je wandeling eindigt aan zaal Roma. De oude cinemazaal is door vrijwil-ligers uit de buurt opgelapt en weer vol vuur gestoken. Achter de gevel zit een verhaal van glorie, verval en heropleving.

Op 8 januari kan je exclusief de hal bekijken. Enthousiaste medewerkers van zaal Roma vertellen over het herrijzen van een oude

cultuurtempel.

Hoe schrijf ik in?Reserveer vóór 4 januari je gratis plekje voor heel het gezin via ARGUS. Neem met hen con-tact op tijdens de kantooruren om je beginuur te plannen. Zo loopt het vlot. Tel. 03 202 90 70 – [email protected] Lukt het je niet om deel te nemen aan deze Klassedag? Kom dan op een andere keer. Via www.argusmilieu.be kan je verschillende wandeltochten downloaden.

Deze wandeling is een samenwer-king van Klasse voor Ouders met ARGUS, het milieupunt van KBC, medewerkers van het Ecohuis Ant-werpen, de Antwerpse Luchtschipbouw en zaal Roma.

W A N D E L M E T H E T G E Z I N D O O R D E S T A D

© E

HA

!

© F

rauk

e D

endo

oven

«Brecht is vier en speelt vaak met zijn piemel. Ik schaam me als de buren binnenkomen of iemand van de familie. Moet ik streng zijn, hem eventueel straf geven?» (M.H.)Al heel jong, vanaf de babyleeftijd ontdekken kinderen hun geslachtsdelen. Aanvankelijk raken baby’s ze toevallig en spelenderwijs aan, later zoeken kinderen bewust het rust-gevend en prettig gevoel. Het is heel normaal dat Brecht met zijn piemel speelt. Kleuters en peuters zijn daarin nog heel onbevangen, nog niet bewust van normen, afspraken en regels. Die regels en afspraken leren ze meestal spontaan omdat ze beginnen te beseffen wat kan en wat niet. Als dat niet gebeurt moeten ouders daar wel op wijzen. Straf geven heeft geen zin. Het gedrag van Brecht hoort bij zijn ontwikkeling. Wanneer je negatief reageert, kunnen kinderen zich schuldig gaan voelen elke keer ze hun geslachtsdelen aanraken. Van jongsaf aan positief omgaan met je lichaam is belangrijk voor een gezond seksueel leven later.

Voor deze vraag werkte Klasse voor Ouders samen met Sensoa, het Vlaams service- en expertisecentrum voor seksuele gezondheid en hiv - Kipdorpvest 48 a – 2000 Antwerpen – tel. 03 238 68 68 - www.sensoa.beOuders spelen een belangrijke rol in de seksuele ontwikkeling van hun kind. Maar hoe doe je dat? Sensoa wil een zicht krijgen op vragen en behoeften van ouders. Heb je kinderen tussen 4 en 18 jaar en wil je meedoen aan een groepsgesprek? Mail dan snel naar [email protected] of bel op 03 238 68 68.


( De vraagH E L P

TAFEL DEKKENDe kerstvakantie kan dit jaar een halve dag vroeger beginnen.

Scholen krijgen de kans om de leerlingen al naar huis te laten gaan op vrijdagmiddag 24 december. Kunnen ze de tafel helpen dekken.

Kinderen met dyslexie kunnen moeilijk vlot lezen en spellen. Ze hebben het lastig om zaken uit het hoofd

te leren en soms hebben ze ook weinig gevoel voor tijd. Nieuwe informatie verwerken vergt meer tijd dan bij andere kinderen. En lang aandachtig zijn is moeilijk. Voor Frans of Engels zijn er minstens zoveel moeilijkheden als voor Nederlands. Dyslexie is een leerstoornis. Als dat niet (h)erkend wordt, worden kinderen snel voor dom of lui versleten.

Drie tot vijf procent van de Vlamingen heeft dys-lexie. In iedere klas zit wel één of twee leerlingen

met dyslexie. Ongeveer één op de twintig heeft het in een hardnekkige vorm. Dyslexie komt viermaal meer voor bij jongens. In heel wat gezinnen zijn er meerdere kinderen met dyslexie. Dat wijst er op dat erfelijkheid een rol speelt.

Kleuters met familieleden met dyslexie en kleuters met spraak- en taalproblemen

hebben meer kans op dyslexie. Thuis en op school moeten we dus vooral letten op signalen. Wie een probleem vermoedt neemt best contact op met de leer-kracht en het CLB. Bij ernstige vermoedens van dyslexie kan men je kind testen of doorverwijzen. Bij dyslexie wordt een attest uitgereikt. Het probleem én de sterke kanten van het kind kennen is erg belangrijk voor een goede begeleiding. Pas als ouders en leerkrachten het probleem aanvaarden kan het kind er leren mee omgaan. De kans op slagen is het grootst als het kind zelf, zijn ouders, leerkrachten, CLB, externe buitenschoolse hulp (logopedie…) een hecht team vormen. Allen hebben ze daarin een aparte, maar even belangrijke rol.

Info Die-‘slekti-kus vzw/letop! - Diestsesteenweg 722 - 3010 Kessel-Lo - www.letop.be

Sprankel vzw, Vereniging van ouders van normaalbegaafde kinderen met leerproblemen - Ullenshofstraat 11 bus 2 - 2170 Merksem - tel. 03 289 78 58 – www.sprankel.be

Hilde Mercelis (44), mama van Sydney (10):

«Hij is niet lui en speelt geen komedie»«Als kleuter kon Sydney het uitleggen als de besten. Zowat ieder-een zei dat hij leren lezen en schrijven leuk zou vinden. Voor hem was het een ramp. Na amper twee weken huilde hij hartverscheu-rend. Hij voelde zich dom. Die stomme letters s, k en i kon hij niet onthouden. Het was saai op school. Ook hoofdrekenen gaat soms niet goed, omdat hij de tussenoplossingen niet kan onthouden. Met inzicht is er geen probleem. Bij huiswerk neemt hij stiekem zijn re-kenmachine. Omdat hij de tafels niet uit het hoofd kent duurt het veel langer. Oef, vandaag geen huiswerk taal, maar vraagstukken! ‘Mama, wat is een straat van een rat?’ (hij leest straat i.p.v. staart). Zelfs die vraagstukken lezen en begrijpen lukt hem niet. Als ik ze voorlees wel. In het weekend wil hij dolgraag naar de fi lm. Gelukkig is die gesproken in het Nederlands en zonder ondertitels.»

wat kunnen we doen?

info

wie heeft het?

wat is het?

© H

ilde

Mer

celis

Sydney: «Wat is een straat van een rat?»

Help! Dyslexie

«Moet ik me schamen?» © P

hoto

disc

DEZE MAAND OP WWW.KLASSE.BE/OUDERS

IEDEREEN LEEST Deze website verzamelt korte videofi lmpjes waar mensen hun leesverhaal vertel-len. Hoe een boek hen heeft doen stoppen met ro-ken. Hoe ze gênant luidop lachten bij die grappige passage in de tram. Hoe ze verliefd werden op een personage. www.iedereenleest.be

Meer dan 7 000 bezoekers elke dag


Beste Klasse GEMISTE KANS «Ik was ongeloofl ijk en aan-

genaam verrast te lezen dat kleuterscholen nu ook vreemde talen kunnen aanleren. Zelf ben ik vertaler van opleiding en weet hoe belangrijk talen zijn in onze moderne maatschappij. Uit on-derzoek blijkt dat de beste leeftijd om een taal te leren tussen de 3 en 5 jaar ligt. Hoe later je begint, hoe moeilijker het wordt. Een gemiste kans voor het Belgische kleuteronderwijs. Zelf ben ik niet bij de pakken blijven zitten. Ik ben lang op zoek geweest naar geschikt Engels ma-teriaal voor mijn dochter Yana toen 3 jaar. Niks. Ik heb dan maar zelf materiaal gemaakt, inclusief een gezelschapsspel om Engels te leren. Yana is nu 5 en heeft al een uitgebreide Engelse woor-denschat.» (K.S.)

OUDERRAAD «Bedankt voor de informatie over ouderraden in het oktobernummer van Klasse voor Ouders. Mijn dochtertje heeft pas een (moeilijk begrijpbare) brief meegekregen van de school waarin staat dat de participatieraad vanaf 1 april zal vervangen worden door de schoolraad. De brief zegt dat de school gelooft in participatie van ouders in het schoolbeleid. Ze meldt ook dat de school verplicht is een ouderraad op te rich-ten als minstens tien procent van de ouders erom vraagt. Maar de school vreest «dat die formele ouderraad de informele inspraakorganen voor de ouders zoals oudercontacten en oudervereniging gaat overlappen. Dat zou de participatie wellicht enkel bemoeilijken». Zo staat het er. Ik heb de brief op 25 oktober gekregen en vóór 29 oktober moeten ouders eventuele vragen voor de oprich-ting van zo’n ouderraad schriftelijk bezorgen aan de directeur. Moet ik uit zulke moeilijk begrijp-bare brief én de korte antwoordtermijn opmaken dat de school van mijn kind liever géén ouder-raad ziet?» (B.N.)

LES NA DE UREN «Mijn dochter zit in het 2de jaar ASO en moet nu de vrijdagavond na de uren computerles volgen. Is dit wettelijk? Moet dat niet kunnen tijdens de lesuren?» (J.N.)

In het secundair onderwijs mogen de lessen ten vroegste beginnen om 8 u. en moeten ze eindigen tussen 15 en 17 u. Om organisatorische, onderwijskundige of levens-beschouwelijke argumenten kunnen scholen tijdelijk of permanent en voor heel de school of enkel voor een be-paalde leerlingengroep afwijken van die tijdsordening. Dit moet scholen in staat stellen om bv. didactisch ma-teriaal effi ciënter te benutten. Het kan dus.

Dit is een selectie uit de vele brieven die op de redactie toe-komen. Schrijven of mailen kan naar Klasse voor Ouders: Koning Albert II-laan 15 – 1210 Brussel – [email protected] of zet je reactie in het gastenboek op www.klasse.be

BLOGMOEDER NANCY «Elke positieve tekst of mededeling die we ontvangen, is een extra stimulans om verder door te zetten met inclusief onderwijs. We willen zoveel mogelijk bereiken met Jana en haar op weg hel-pen om later een zelfstandig leven te

kunnen leiden. Jana heeft het syndroom van Down. Wie ons tips and tricks kan bezorgen kan dat doen via de reageerbutton.» Dat schrijft Nancy in het dagboek dat ze voor Klasse voor Ouders op het internet bijhoudt. Ook Fatiha, Selamet, Geert en Brigitte schrijven in hun Klasse-dagboek. Het leven zoals het is in vijf Vlaamse gezinnen. Lees mee op www.klasse.be/ouders/blog

VEL VAN TIENERS Voelen tieners (10 tot en met 17 jaar) zich thuis in hun buurt? Waar zijn ze bang voor en waar worden ze weggejaagd? De leerrijke resul-taten (ook van je eigen buurt) van een bevraging bij 35 000 Vlaamse tieners op www.kliksons.be

Spaar dit schooljaar de letters die je acht maanden na el-kaar in Klasse voor Ouders vindt en win in mei jouw per-soonlijke verzamelmap voor Klasse voor Ouders.Deze maand krijg je letter 3. Die vul je in het rooster in. In mei heb je het achtletterwoord. Wie dat woord opstuurt of doormailt ontvangt nog voor het einde van het school-jaar de exclusieve verzamelmap. Je betaalt enkel 1 euro voor de verzendingskosten.

SPAAR LETTERS EN WIN:De Klasse-voor-Ouders-verzamelmap

Letter 3 is de eerste letter van de naam die je in één adem noemt met Marc Sleen

Meer en gratis info over opvoe-ding en onderwijs? Honderden ouders schreven zich al in voor de maandelijkse elektroni-sche nieuwsbrief OudersXTR. Je ontvangt hem bij het begin van elke maand in je mailbox. Schrijf je nu in op www.klasse.be/ouders/xtr Je kan daar de eerste nieuwsbrieven al online lezen. Tot extras.

© K

lass

e

2,50 EUROZoveel kost een ticket veiligheid, rust en gratis parking. Met een kaartje van De Lijn reis je op oudjaar onbeperkt met alle bussen en trams van De Lijn. Je kan het kaartje kopen bij

elke bestuurder of in één van de Lijnwinkels. www.delijn.be - tel. 070 220 200

Het leven

zo

a

l s h e t i

s

VOOR OUDERS

Hoofdredacteur: Leo Bormans Eindredactie: Michel Van LaereRedactie: Ann Devos, Bavo Wouters en Wouter KersbergenVormgeving: Artefact Verantwoordelijk uitgever: L. Van Buyten.Klasse is teamwork. De hele ploeg vind je op www.klasse.beFoto cover: Peter Van Hoof

Dit blad is gratis. Het wordt uitgegeven door het departement Onderwijs van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap. Het wordt via de scholen die zich inschrijven gratis bezorgd aan ouders van leerlingen tot en met de eerste graad secundair onderwijs. Er is ook een Klasse voor Leerkrachten; Yeti, een blad voor kinderen van het vijfde en zesde leerjaar en Maks!, een jongerenkrant voor leerlingen vanaf de tweede graad secundair.

Klasse voor OudersKoning Albert II-laan 15 – 1210 BrusselAbo: tel. 02 553 95 07 – fax 02 553 95 05Redactie: tel. 02 553 96 86 – fax 02 553 96 85www.klasse.be/ouders - [email protected] 3200 Aarschot 1Maandblad niet in mei, juli en augustusP409039

R E P O R T A G E

Als ouders knippen en plakken…

© L

ieve

n Va

n A

ssch

e

«Wat stoppen we er deze keer

in?» Vijftien ouders brainstormen over hoe hun schoolblad er straks moet uitzien.

Plots staat de CLB me-dewerker in zijn zwembroek, worden directeurs musketiers en staat de hoofdredacteur aan de afwas. Als daar maar geen censuur van komt…

«In elke school zitten Handige Harry’s.»

✂

«Toen ik hem op zijn computer zag sukkelen in Word kon ik het niet langer aanzien. ‘Schuif op, ik zal dat wel doen’, zei ik. En nu doet hij de afwas terwijl ik het krantje lay out.» Els Voeten is mama van Andries en echtgenote van Gerd Demandt, de hoofdredacteur van ‘Ouders voor Ouders’. Dat blad wordt gemaakt door de ouders van de school. «We zijn met onze veertiende jaargang gestart», zegt Gerd. «Mijn vrouw geeft les in de grafi sche afdeling van een technische school. Voor haar is knippen en plakken van foto’s en artikels kinderspel.»

Drie musketiers«Wat stoppen we er deze keer in», is de vraag. ‘Ouders voor Ouders’ heeft een vaste vorm. Een bijdrage van de directeur over het schoolleven, een thema artikel, een bijzondere gebeurtenis op school, een woordje van het oudercomité en de aankondiging van de thema-avonden die het oudercomité organiseert. «Zetten we er alle leden van de oudercomité in? Dat zijn er 48. Dat heeft geen zin, kunnen we die niet beter kwijt op de website. Maar misschien moeten we de CLB-medewerkers even voorstellen? Ja, niet te zwaar op de hand, luchtig, in zwembroek misschien? En de directeur moet maar eens uitleggen dat de school nu een eerste graad heeft met een aparte directeur en dat er nu dus drie musketiers, euh directeurs zijn.» De vergadering komt op temperatuur, de vaste rubrieken krijgen vorm.

Handige Harry’sHoe zorg je ervoor dat ouders die nog amper uit hun zetel komen voor een ouderavond toch meewerken aan een schoolblad voor ouders? Gerd Demandt: «In elke school zitten handige Harry’s en mensen die het goed kunnen uitleggen.

Je moet iedereen in zijn kwaliteiten erkennen. Spreek de mensen aan. Er zijn er meer dan je denkt die een bijdrage kunnen leveren voor zo’n krantje. Als je de taken verdeelt, kan je veel meer doen en valt niet alles op dezelfde schouders. Het is de enige manier om een schoolkrantje door ouders recht te houden. En natuurlijk moet er ook vertrouwen zijn van de directie. Als dat er niet is, moet je er niet aan beginnen.»“Ouders voor ouders” wordt volledig in eigen beheer van het oudercomité gemaakt. De school zorgt voor de verspreiding. Het verschijnt drie keer per jaar. Alle ouders krijgen het. Wie dat wil,

kan vijf euro betalen om de kosten te dekken maar dat is vrij. De rest past de school bij.

Censuur?Of de ouders geen last hebben van censuur? Directeur Paul Sermeus lacht. «Natuurlijk heeft alles met vertrouwen te maken. We hebben een heel goede en open relatie met de ouders. Dat betekent dat ik snel hoor als er problemen zijn en dat we al even vlug oplossingen zoeken. Ik moet dus niet bang zijn dat ouders hun ongenoegen in het blad ventileren. Ik vind het fantastisch dat ouders via een schoolblad met andere ouders op school willen communiceren. Zij kennen het best de vragen en de problemen waar andere ouders mee zitten. Ze spreken als het ware dezelfde taal en dat is voor ons ook verrijkend. Censureren vind ik niet nodig. Ik lees het blad nooit voor het gedrukt en verspreid wordt.»«Tegen wanneer moet alles klaar zijn?», vraagt Els. Hoofdredacteur Gerd Demandt ziet alles liefst zo snel mogelijk binnen lopen. En enkele dagen afwas neemt hij er graag bij.

EEN OUDERTIJDSCHRIFT MAKEN? 10 STARTVRAGEN

1 Voor wie maken we het tijdschrift? Hoe zorgen we ervoor dat we zoveel mogelijk ouders bereiken?

2 Waarin zal ons tijdschrift verschillen van een ander? Waarom zouden ouders het wil-len lezen?

3 Hoe vaak willen we het doen verschijnen? Wat is realistisch, wat is haalbaar?

4 Kunnen we het blad gratis aanbieden of moeten we een bijdrage vragen? Gaan we op zoek naar sponsors?

5 Hoe gaan we het blad promoten? 6 Wie zorgt voor een bijdrage? We hebben

niet alleen schrijvers nodig. Ook een teke-ning, een foto kan er in.

7 Hoe betrekken we de directie bij het initi-atief?

8 Wat zetten we er in? Welke vaste rubrieken willen we? Wat willen de ouders lezen?

9 Kunnen we in elk nummer een speciale bijdrage brengen: een onthulling, een wed-strijd, een tip?

10 Hoe gebeurt de verdeling en wie zorgt er-voor?

Voor deze tips werkte Klasse samen met Jan De Mets die ervaring heeft met coaching van redactieraden. Een ouder-blad over de plaatselijke toestand, kan perfect naast Klasse voor Ouders bestaan.

Veel succes! Stuur Klasse voor Ouders een exemplaartje op van jullie schoolkrant en win een gratis schrijf- en stijlboek.

WIN

«We zetten ze in hun zwembroek.»

Klasse voor Ouders 82

Documents

Transcript of Klasse voor Ouders 82