Kennismaking VIB en methode CONTACT · Doelgroep personen met (aangeboren) doofblindheid > Wat...

23
Kennismaking VIB en methode CONTACT Hoe contact bevorderen tussen doofblinde personen en hun communicatiepartners? Ingrid Korenstra Bartiméus Expertisecentrum Doofblindheid 19-03-2015

Transcript of Kennismaking VIB en methode CONTACT · Doelgroep personen met (aangeboren) doofblindheid > Wat...

Page 1: Kennismaking VIB en methode CONTACT · Doelgroep personen met (aangeboren) doofblindheid > Wat maakt de interactie ... • De cliënt geldt als een actieve en ... • De rol van de

Kennismaking VIB en methode

CONTACT Hoe contact bevorderen tussen doofblinde

personen en hun communicatiepartners?

Ingrid Korenstra

Bartiméus Expertisecentrum Doofblindheid

19-03-2015

Page 2: Kennismaking VIB en methode CONTACT · Doelgroep personen met (aangeboren) doofblindheid > Wat maakt de interactie ... • De cliënt geldt als een actieve en ... • De rol van de

Even voorstellen: • Bartiméus Doorn, 1990

• 25 jaar werkzaam in de doofblindenzorg.

• 2006: Bartimeus Expertisecentrum

Doofblindheid

• Communicatiecoach > trainer totale

communicatie

• AIT: Video interactie begeleiding

• Cliëntrajecten,Videoanalyses,

cursussen, onderzoeken,

studiedagen, congressen en

presentaties

2 | EMB congres Zwolle 2015

Page 3: Kennismaking VIB en methode CONTACT · Doelgroep personen met (aangeboren) doofblindheid > Wat maakt de interactie ... • De cliënt geldt als een actieve en ... • De rol van de

3 | EMB congres Zwolle 2015

Programma - Inleiding

- Begrippen

- Belang goede interactie

- Doelgroep

- Methode Contact

- Interactiemodel

- Interactie kenmerken

- kerncategorieën

- Waarom VIB

- Casus Jan Dirk

Page 4: Kennismaking VIB en methode CONTACT · Doelgroep personen met (aangeboren) doofblindheid > Wat maakt de interactie ... • De cliënt geldt als een actieve en ... • De rol van de

4 | EMB congres Zwolle 2015

Begrippen

Interactie

Het proces waarin twee individuen elkaars gedrag en emoties wederzijds beinvloeden (Janssen et. Al, 2003)

Communicatie

Een vorm van interactie waarin betekenis wordt overgedragen en gedeeld door het gebruik van uitingen die worden waargenomen, geinterpreteerd en onderhandeld door beide partners (Bjerkan, 1996)

Page 5: Kennismaking VIB en methode CONTACT · Doelgroep personen met (aangeboren) doofblindheid > Wat maakt de interactie ... • De cliënt geldt als een actieve en ... • De rol van de

5 | EMB congres Zwolle 2015

Belang van goede interactie:

Hechting = opbouwen van een vertrouwensband

Ontwikkeling

(m.n. sociaal-emotioneel, communicatie)

Ego-versterking (ik mag er zijn)

Omgaan met stress

Hechtingservaringen werken door op latere leven > ook bij de communicatiepartners

Page 6: Kennismaking VIB en methode CONTACT · Doelgroep personen met (aangeboren) doofblindheid > Wat maakt de interactie ... • De cliënt geldt als een actieve en ... • De rol van de

6 | EMB congres Zwolle 2015

Doelgroep personen met (aangeboren)

doofblindheid >

Wat maakt de interactie

van personen met EMB

ingewikkeld?

Page 7: Kennismaking VIB en methode CONTACT · Doelgroep personen met (aangeboren) doofblindheid > Wat maakt de interactie ... • De cliënt geldt als een actieve en ... • De rol van de

7 | EMB congres Zwolle 2015

Factoren voor

interactieproblemen personen

met EMB en hun

communicatiepartners:

- Ondergevoelig of overgevoelig voor zintuiglijke prikkels

- verwerkingstijd

- Moeilijk leesbaar gedrag

- Communicatie persoon wordt niet opgemerkt

- Communicatie partner is niet waarneembaar

- Wisselende begeleiders

- Onvoldoende individuele aandacht

Page 8: Kennismaking VIB en methode CONTACT · Doelgroep personen met (aangeboren) doofblindheid > Wat maakt de interactie ... • De cliënt geldt als een actieve en ... • De rol van de

8 | EMB congres Zwolle 2015

Diagnostisch Interventie Model CONTACT

(Janssen, 2003)

• Visie:

• Intentie tot contact

• Uitgaan van interesses en belevingswereld

cliënt

• Respect hebben voor en aansluiten bij de

initiatieven van de cliënt

Page 9: Kennismaking VIB en methode CONTACT · Doelgroep personen met (aangeboren) doofblindheid > Wat maakt de interactie ... • De cliënt geldt als een actieve en ... • De rol van de

Diagnostisch Interventie Model CONTACT

(Janssen, 2003)

• Uitgangspunten:

• Contact gaat uit van een uniek

signaalrepertoire

• De cliënt geldt als een actieve en

gelijkwaardige gesprekspartner

• Contact kan worden toegepast bij elke leeftijd

en verschillende communicatie niveaus

• Het programma is begeleider georiënteerd.

9 | EMB congres Zwolle 2015

Page 10: Kennismaking VIB en methode CONTACT · Doelgroep personen met (aangeboren) doofblindheid > Wat maakt de interactie ... • De cliënt geldt als een actieve en ... • De rol van de

10 | EMB congres Zwolle 2015

Diagnostisch Interventie Model CONTACT

(Janssen, 2003)

Doel:

Bevorderen van harmonieuze interacties doofblinde personen en hun interactiepartners

Interventie principes:

Verbeteren van inzicht en vaardigheden communicatiepartners:

a) Herkennen signaalrepertoire cliënt

b) Afstemmen van eigen gedrag

c) Aanpassen van de interactie context

Page 11: Kennismaking VIB en methode CONTACT · Doelgroep personen met (aangeboren) doofblindheid > Wat maakt de interactie ... • De cliënt geldt als een actieve en ... • De rol van de

11 | EMB congres Zwollle 2015

Wanneer heeft u het idee dat u goed

contact hebt met een persoon met EMB?

Page 12: Kennismaking VIB en methode CONTACT · Doelgroep personen met (aangeboren) doofblindheid > Wat maakt de interactie ... • De cliënt geldt als een actieve en ... • De rol van de

12 | EMB congres Zwolle 2015

Kenmerken harmonieuze

interactie (hechtingstheorie)

1. Wederkerige aandacht

2. Wederzijdse afstemming

3. Adequate regulatie van emoties

Page 13: Kennismaking VIB en methode CONTACT · Doelgroep personen met (aangeboren) doofblindheid > Wat maakt de interactie ... • De cliënt geldt als een actieve en ... • De rol van de

13 | EMB congres Zwolle 2015

Interactiemodel

Page 14: Kennismaking VIB en methode CONTACT · Doelgroep personen met (aangeboren) doofblindheid > Wat maakt de interactie ... • De cliënt geldt als een actieve en ... • De rol van de

14 | EMB congres Zwolle 2015

Kenmerken interactieproces

- Interactiepatroon (beurtwisseling)

- Tempo, afstand/nabijheid, emoties

(regulatieaspecten)

- Manier van contact maken: verbaal, fysiek

- Communicatievorm, niveau en inhoud

Page 15: Kennismaking VIB en methode CONTACT · Doelgroep personen met (aangeboren) doofblindheid > Wat maakt de interactie ... • De cliënt geldt als een actieve en ... • De rol van de

Interactie analyse • Interventie doelen vertaald in termen van

• 8 kerncategorieën:

• a) initiatieven

• b) bevestigen

• c) antwoorden

• d) beurten

• e) aandacht

• f) intensiteit

• g) affectieve betrokkenheid

• h) zelfstandig handelen

15 | TETS

Page 16: Kennismaking VIB en methode CONTACT · Doelgroep personen met (aangeboren) doofblindheid > Wat maakt de interactie ... • De cliënt geldt als een actieve en ... • De rol van de

Waarom VIB?

• Video interactie begeleiding:

• Wat zien we in de beelden

• Objectief kijken

• Klein kijken

• De rol van de communicatiepartner

• a.d.h.v. de 8 kerncategorieën

16 | EMB congres Zwolle 2015

Page 17: Kennismaking VIB en methode CONTACT · Doelgroep personen met (aangeboren) doofblindheid > Wat maakt de interactie ... • De cliënt geldt als een actieve en ... • De rol van de

Wat leren begeleiders van de VIB

coaching?

• De begeleiders leren te kijken naar de cliënt.

• De signalen van de cliënt worden herkend, ontvangen

en bevestigd.

• Er komt een betere afstemming tussen de cliënt en

begeleiders.

• Begeleiders lokken de cliënt uit tot meer initiatief,

waardoor hij meer regie heeft over zijn eigen leven.

• Er ontstaat positief contact (meer plezier) tussen de

cliënt en begeleiders.

• Begeleiders weten hoe ze het contact aan moeten

gaan, waardoor er minder handelingsverlegenheid is

bij begeleiders.

17 | EMB congres Zwolle 2015

Page 18: Kennismaking VIB en methode CONTACT · Doelgroep personen met (aangeboren) doofblindheid > Wat maakt de interactie ... • De cliënt geldt als een actieve en ... • De rol van de

Hoe ziet een traject van VIB doofblind

specifiek eruit?

• Individueel of teambijeenkomsten.

• Scholing over interactie en communicatie, met

behulp van theorie, oefeningen en het bekijken

van een klein stukje video.

• Minimaal 3, maximaal 5 VIB bijeenkomsten,

waarin de hulpvragen aan de hand van video

en huiswerkoefeningen worden beantwoord.

• Evaluatiebijeenkomst, waarbij met name

aandacht is voor implementatie van de

bevindingen.

18 | EMB congres zwolle 2015

Page 19: Kennismaking VIB en methode CONTACT · Doelgroep personen met (aangeboren) doofblindheid > Wat maakt de interactie ... • De cliënt geldt als een actieve en ... • De rol van de

19 | EMB congres Zwolle 2015

Video-opname van Jan Dirk in

interactie met Claudia:

Kunt u al interactiekarakteristieken noemen van

Jan dirk?

Page 20: Kennismaking VIB en methode CONTACT · Doelgroep personen met (aangeboren) doofblindheid > Wat maakt de interactie ... • De cliënt geldt als een actieve en ... • De rol van de

20 |

Page 21: Kennismaking VIB en methode CONTACT · Doelgroep personen met (aangeboren) doofblindheid > Wat maakt de interactie ... • De cliënt geldt als een actieve en ... • De rol van de

21 | EMB congres Zwolle 2015

Vraagstelling op gebied van Contact :

Hoe is het contact met deze cliënt?

Wat gaat goed?

Wat gaat minder goed?

Op welke manier heb je contact?

Wat is nodig om goed contact te kunnen hebben?

Zijn er situaties waarin het contact beter of slechter is?

Maakt het uit wie er contact met deze cliënt heeft?

Page 22: Kennismaking VIB en methode CONTACT · Doelgroep personen met (aangeboren) doofblindheid > Wat maakt de interactie ... • De cliënt geldt als een actieve en ... • De rol van de

Zijn er nog

vragen?

22 | EMB congres Zwolle 2015

Page 23: Kennismaking VIB en methode CONTACT · Doelgroep personen met (aangeboren) doofblindheid > Wat maakt de interactie ... • De cliënt geldt als een actieve en ... • De rol van de

• Ingrid Korenstra

• Expertisecentrum Doofblindheid

• Bartimeus

[email protected]

23 | EMB congres Zwolle 2015