JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen,...

32
JAARVERSLAG VERENIGINGSJAAR 2015-2016

Transcript of JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen,...

Page 1: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

JAARVERSLAG

VERENIGINGSJAAR 2015-2016

Page 2: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

1

INHOUD

1 INLEIDING 2

2 BESTUURSZAKEN 3

3 LEDENBESTAND 4

4 PERSPECTIVES ON MEDICAL EDUCATION 5

5 NVMO CONGRES 2015 8

WERKGROEPEN 10

6.1 Communicatie 11

6.2 Diversiteit 12

6.3 Docentprofessionalisering 13

6.4 E-learning 14

6.5 InterProfessionele Educatie (nieuw) 16

6.6 Kwaliteitszorg 17

6.7 Medische vervolgopleidingen 17

6.8 Onderzoek van Onderwijs 19

6.9 Praktijk van het Medisch Onderwijs 20

6.10 Professioneel gedrag 20

6.11 Selectie 20

6.12 Simulatie- en gestandaardiseerde patiënten 20

6.13 Skills- en simulatietechnieken 22

6.14 Toetsing 23

6.15 Wetenschappelijke vorming 25

6 PROMOVENDINETWERK 27

7 ETHICAL REVIEW BOARD 28

8 ASSOCIATION FOR MEDICAL EDUCATION IN EUROPE 31

Page 3: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

2

1 INLEIDING

De NVMO is een echte ledenorganisatie. Het zijn de aan de vereniging verbonden professionals die de

werkgroepen, congressen, promovendidagen, onderzoeken en innovaties tot een succes maken. Dat

onze actieve leden hier daadwerkelijk succesvol in zijn, kunt u lezen in dit jaarverslag. Door hun inzet

in onder meer werkgroepen, commissies, redactie en ethical research board heeft de vereniging als

geheel ook in 2016 bijgedragen aan de kwaliteit van de opleidingen in de gezondheidszorg.

Het bestuur waardeert deze inzet enorm, maar beseft zich ook dat dit niet voor iedereen

vanzelfsprekend is. Dit is de reden dat in 2016 het bestuur heeft ingezet op het verder faciliteren van

onze actieve leden. Zo is voor de werkgroepen en commissies aanvullende secretariële ondersteuning

gerealiseerd. In 2017 wil het bestuur samen met de leden starten met het bouwen van een nieuw

platform waarop onder meer de werkgroepen en (jonge) onderzoekers zich nadrukkelijker kunnen

profileren. De vereniging draait op leden, dus in onze communicatiekanalen moet op hen de aandacht

worden gevestigd. De focus zal in eerste instantie komen te liggen op de website.

Het bieden van dit platform past ook bij het beleidsvoornemen om het netwerk van de vereniging uit te

breiden en te verstevigen. Daarbij is groei van de NVMO niet per se het oogmerk. Het stimuleren van

interprofessionele samenwerking nationaal en internationaal wel.

De lijn die in 2016 is ingezet om de processen rondom middelen en mensen (financiën, databeheer,

ledenadministratie) te bestendigen wordt ook in 2017 voortgezet. Zo kunnen we als vereniging met een

gerust hart ons negende lustrumjaar en verdere toekomst tegemoet zien.

Page 4: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

3

2 BESTUURSZAKEN

2.1 Samenstelling van het bestuur

De samenstelling van het Dagelijks Bestuur van de NVMO in het verslagjaar was als volgt:

prof.dr. Fedde Scheele, VUmc/Onze Lieve Vrouwe Gasthuis West Amsterdam, voorzitter

dr. Tobias Boerboom, AMC/Universiteit van Amsterdam, secretaris

prof.dr. Nynke van Dijk, AMC/Universiteit van Amsterdam, penningmeester

Het Bestuur was samengesteld uit de onder het dagelijks bestuur genoemde personen en de volgende

leden en adviseurs:

dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen

prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME

prof.dr. Jacqueline van der Graaf, Radboud UMC

Eline Heida, student UMC Groningen, afgevaardigde vanuit het LMSO

prof.dr. Debbie Jaarsma, UMC Groningen, adviseur als voorzitter WECO

prof.dr. Mirjam oude Egbrink, Universiteit Maastricht

prof.dr. Roy Remmen, Universiteit Antwerpen

Mariëlle van Wijngaarden, student Radboud Universiteit Nijmegen, afgevaardigd vanuit het LMSO

Anouk Wouters, VUmc, adviseur namens het Promovendinetwerk

2.2 Bestuursondersteuning

Het bestuur werd ondersteund door Marijke Sterman-Vleeschdraager. Vanaf de zomer ondersteunde

Manon Hunter-Drieshen (AMC/Universiteit van Amsterdam) de hoofdorganisator van het congres bij het

samenstellen van de congres app en per 1 september 2016 is zij gestart als ondersteuner van de

werkgroepen.

2.3 Bestuursactiviteiten

Bestuursvergaderingen

Het dagelijks bestuur vergaderde vijfmaal, het algemeen bestuur vergaderde driemaal in het verslagjaar

2015-2016.

Algemene Ledenvergadering

Op de Algemene Ledenvergadering van 13 november heeft het bestuur verantwoording afgelegd over het

afgelopen jaar en werden de jaarverslagen goedgekeurd. De begroting van het verenigingsjaar 2015-2016

werd eveneens goedgekeurd. Zie voor de verdere punten het verslag van de vergadering.

Page 5: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

4

3 LEDENBESTAND

Per 31 augustus 2015 telde de NVMO in totaal 1286 leden. Het aantal aanmeldingen en afmeldingen was

dus gelijk.

Het ledenbestand heeft zich in de afgelopen jaren als volgt ontwikkeld:

31-08-2005: 811

31-08-2010: 1125

31-08-2011: 1184

31-08-2012: 1219

31-08-2013: 1266

31-08-2014: 1251

31-08-2015: 1287,

31-08-2016: 1285: verdeeld over de volgende categorieën:

Individuele leden 630

Individuele student-leden 14

Ereleden 6

Seniorleden 25

Collectieve leden 610

(Combinatielidmaatschap met DSSH 78)

De mogelijkheid om bij aanmelding voor het NVMO Congres 2015 lid te worden leverde 74 nieuwe leden

op.

Page 6: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

5

4 PERSPECTIVES ON MEDICAL EDUCATION

Het afgelopen jaar was de redactie als volgt samengesteld:

Erik Driessen (hoofdredacteur), Martin Grønnebæk Tolsgaard en Kal Winston (Deputy Editors), Diana

Callender. Francois Cilliers, Jennifer Cleland, Wendy Hu, Debbie Jaarsma, Brian Jolly, Mahan

Kulasegaram, Lorelei Lingard, Anne Mette Mørcke ,Patricia O'Sullivan, Elise Paradis, Charlotte Ringsted,

Johanna Schönrock-Adema, Lesley Southgate, Lara Varpio, Cees van der Vleuten (Associate editors),

Peter Boendermaker (Show and tell), Robert McKinley en Chris Watling (Guidelines for clinical

education), Renée Stalmeijer (PhD reports), Jimmie Leppink (Statistical Editor).

Fedde Scheele heeft de redactie verlaten vanwege zijn nieuwe taak als voorzitter van de NVMO. Wendy

Hu is als redacteur aan de redactie toegevoegd.

Een belangrijke stap voor PME is dat we een aanvraag hebben gedaan voor toelating tot Web of Science.

De beoordeling hiervoor zal de komende anderhalf jaar door Thomson Reuters gebeuren. Een toelating

zou betekenen dat PME een impact factor krijgt. Voor deze beoordeling is een journal description voor

Thomson Reuters geschreven, zijn de teksten op de pagina van PME bij Springer herschreven, hebben

een aantal internationale leiders in het medisch onderwijsveld een aanbevelingsbrief geschreven en

hebben we samen met de uitgever een inschatting van de kansen voor toelating berekend. Dit laatste

viel positief uit waarop we hebben besloten om de aanvraag nu in te dienen.

Een andere stap is geweest dat de Guidelines for authors is aangepast. Daarbij hebben we aan de ene

kant een aantal formele criteria (bijvoorbeeld woordlimiet) versoepeld en aan de andere kant striktere

richtlijnen geformuleerd voor de inhoud van artikel categorieën.

Wat ook nieuw was is dat er actief flyers voor PME zijn verspreid op het AMEE congres. Dit is nu gebeurd

via het netwerk van de hoofdredacteur. Mocht de NVMO de ambitie hebben om zich meer internationaal

te manifesteren dan zou dit ook via een NVMO stand kunnen.

De toename van het aantal downloads blijft net als in de eerste jaren spectaculair stijgen:

2.607 in 2012

13.472 in 2013

27.296 in 2014

43.802 in 2015

Ook het aantal ingediende artikelen blijft gestaag doorgroeien:

74 in 2012

178 in 2013

271 in 2014

317 in 2015

Onderstaand is de geografische spreiding van de downloads weergegeven:

Page 7: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

6

Nederland is ook het afgelopen jaar weer koploper in het aantal gepubliceerde papers. Daarnaast

worden de Nederlandse papers vaak gedownload. De top 5 van meest gedownloade artikelen bestaat uit

enkel Nederlandse auteurs.

Europe37%

North America29%

Asia-Pacific24%

Middle East5%

Latin America3%

Africa2%

Title Author Volume Issue Year

Article

Downloads

2015

Bedside Teaching In Medical Education: A

Literature Review MAX PETERS ET AL. 3 2 2014 1,135

Augmented Reality In Medical Education? CAROLIEN KAMPHUIS ET AL. 3 4 2014 1,045

Better, A Surgeon’s Notes On Performance FEDDE SCHEELE 1 1 2012 894

What Would Happen To Education If We

Take Education Evidence Seriously? C. P. M. VLEUTEN ET AL. 3 3 2014 639

The Evolution Of Cognitive Load Theory

And Its Application To Medical Education JIMMIE LEPPINK ET AL. 4 3 2015 570

The Writer's Craft LORELEI LINGARD 4 2 2015 528

Data Analysis In Medical Education

Research: A Multilevel Perspective JIMMIE LEPPINK 4 1 2015 486

Avoiding Prepositional Pile-Up LORELEI LINGARD 4 4 2015 482

Page 8: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

7

Concluderend over het jaar 2015/2016 kunnen we zeggen dat PME haar groei heeft door gezet, zowel

aan de aanbod kant (aantal ingediende papers) als aan de lezers kant (gedownloade papers). Er is voor

het komend jaar nog genoeg werk aan de winkel. Zowel de NVMO-PME websites als de criteria voor

reviewers behoeven verbetering. Daarnaast willen we meer aandacht besteden aan het ondersteunen

van reviewers.

Qualitative And Quantitative: The Yin And

The Yang Or The Light And The Dark Sides

Of Medical Education?

ROBERT K MCKINLEY 4 1 2015 455

Joining A Conversation: The

Problem/Gap/Hook Heuristic LORELEI LINGARD 4 5 2015 451

Page 9: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

8

5 NVMO CONGRES 2015

Op 12 en 13 november 2015 vond het jaarlijkse congres plaats in De Doelen in Rotterdam. Deze locatie

werd verkend vooruitziend op een mogelijkse uitbreiding van het aantal congresgangers in de toekomst.

De hoofdorganisatie lag in handen van de KU Leuven in de persoon van dr. Ann Deketelaere. Het

congres is elk jaar weer een platform voor ontwikkelingen op het gebied van onderwijs en opleiding in

de gezondheidszorg in Nederland en Vlaanderen. Het centrale thema van dit jaar was: ‘Levensecht

opleiden’.

Het aantal deelnemers bedroeg 922, waarvan 144 studenten en slechts 109 deelnemers die geen lid

zijn. Het NVMO Congres is al enkele jaren geaccrediteerd voor medisch specialisten, huisartsen,

verpleeghuisartsen en sociaalgeneeskundigen.

Pre-conferences voor studenten

Voorafgaande aan het NVMO Congres werden twee pre-conference workshops voor studenten

aangeboden, georganiseerd in samenwerking met het Landelijk Medisch Studenten Overleg (LMSO).

Dertig studentvertegenwoordigers afkomstig van alle faculteiten Geneeskunde, van de faculteit

Diergeneeskunde, vanuit Vlaanderen, het Landelijk Overleg Co-Assistenten (LOCA) en vanuit het

BioMedisch StudentenOverleg (BMSO) waren aanwezig. Eén workshop ‘Optimaal functioneren als

studentvertegenwoordiger’, gegeven door Annemarie Spruijt en Willem de Grave vanuit MUMC+ (tevens

leden van de werkgroep docentprofessionalisering), was gericht op de positie van studenten in de

medezeggenschap en bestuur van een medische opleiding. De workshop ‘Samen besturen, levensecht

gedrag’ werd gegeven door Trudi Miltenburg (lid van werkgroep professioneel gedrag) en Marijke

Hoogendoorn vanuit de faculteit Diergeneeskunde. Tijdens workshop kwam aan bod hoe de drijfveren

van de studenten en de competenties samenwerken en communicatie effectief kunnen worden ingezet

tijdens het bestuursjaar, de studie en een toekomstige baan.

De evaluaties waren zeer positief en zijn meegenomen in de organisatie voor de preconference van

2016. We streven ernaar de workshops inhoudelijk op het thema van het congres laten aansluiten.

Hoofdlezingen

De eerste hoofdlezing werd verzorgd door prof.dr. Ann Roex (KU Leuven) en prof.dr. Jeroen van

Merriënboer (Universiteit Maastricht). Ze stelden zowel de theoretische onderbouwing als de meer

praktische uitwerking voor bij het creëren van levensechte leeromgevingen. Daarbij werd vertrokken

van het vier-componenten-instructie-ontwerpmodel (4C/ID).

Na de middag gaf prof.dr. Glenn Regehr de tweede hoofdlezing die inging op het perspectief van de

studenten bij onderwijsinnovatie: “what if they aren’t playing our game? Education theories,

curriculum intent and lerner goals re-examined.

De vrijdag begon met een debat over het spanningsveld tussen generalistisch opleiden versus

specialisatie onder leiding van dr. Geraldine Clarebout (Universiteit Maastricht). Participanten aan het

debat waren prof.dr Inge Fourneau (KU Leuven), prof.dr Jan Kimpen (UMC Utrecht), prof.dr. Anneke

Kramer (LUMC) en prof.dr. Fedde Scheele (VU Medisch centrum/OLVG West).

De laatste hoofdlezing werd gegeven door prof. dr. Koen Kas. Met de titel “Als Hippocrates op Facebook

zat…” ging de spreker in op de gevolgen van de digitalisering op de gezondheidszorg.

Overige activiteiten

Tijdens het congres werden naast de hoofdlezingen de volgende activiteiten georganiseerd:

12 sessies met ieder 3 of 4 (wetenschappelijke) papers

Page 10: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

9

38 workshops

9 rondetafels

5 symposia

16 sessies met elk rond de 7 posters

Dit jaar is wederom de NVMO-Prijs voor de Beste Onderwijsinnovatie uitgereikt. Deze prijs ging dit jaar

naar de Landelijke implementatie Urologisch Vaardigheidsonderwijs (UVO), in de persoon van Barbara

Schout & het team Training in Urology.

Aan het einde van het congres werden zoals gebruikelijk de paper-en posterprijzen uitgereikt door een

speciaal daarvoor ingestelde commissie. De hoofdorganisatie werd overgedragen aan prof.dr Rien de

Vos en dr. Tobias Boerboom (AMC). Er werd afscheid genomen van prof.dr. Roland Laan (Radboud umc

Nijmegen) als lid van de congrescommissie. Dr. Francisca Koens (VUmc) trad toe als nieuw lid. Zij zal

hoofdorganisator zijn in 2018.

Page 11: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

10

6 WERKGROEPEN

Op donderdag 16 juni vond wederom de werkgroependag plaats. Hier werd verder gegaan met de

doelen in 2014 en 2015, vooral voor een betere ondersteuning vanuit het bestuur en om een sterker

gezicht naar buiten te creëren voor de NVMO.

Afgesproken is toen dat op korte termijn een ondersteuner zou starten voor de werkgroepen, in eerste

instantie met een werkomvang van 8 uur per week. Dit is inmiddels geëffectueerd.

Voor deze ondersteuner hebben de werkgroepen de volgende taken benoemd:

- PRIORITEIT: ondersteuning werkgroepen bij de planning/ organisatie van de bijeenkomsten van de werkgroepen.

a. Sjabloon uitnodigingen b. Beheer verzendlijsten c. Verzenden uitnodigingen d. Inschrijving voor de bijeenkomsten e. Eventueel regelen locatie indien nodig f. Maken deelnemerslijsten

- Organiseren delen/verspreiden van informatie a. PRIORITEIT Beheer van de website (update en onderhoud)

i. Inclusief gesloten deel met daarop informatie vanuit de werkgroepen ii. Inclusief persoonlijk deel per lid met daarachter mogelijkheid inschrijven

bijeenkomsten; terugvinden lidmaatschapsnummer; aangeven interessegebieden; aangeven expertise (zodat experts vindbaar voor anderen).

iii. Inclusief agenda met daarop alle activiteiten van de vereniging, te filteren op kennisgebieden

iv. Apart deel met lopende promotietrajecten/ onderzoeksprojecten v. Onderdeel per werkgroep met activiteiten en ontwikkelingen (waar staan we nu)

(werkgroepen uitnodigen en stimuleren deze aan te leveren). b. Beheer sociale media/aankondigingen

i. Twitter ii. Linkedin

iii. Nieuwsbrief (i.p. bij Marijke) iv. Wiki?

c. Ontwikkelen materiaal voor bij bijeenkomsten (inschrijfformulieren niet leden/iets waarmee duidelijk dat NVMO activiteit)

- Ondersteuning bij projecten van verenging a. Ontwikkelen vragenlijsten van de leden en deze uitzetten b. Plannen bijeenkomsten

Dit alles zonder de huidige flexibiliteit en persoonlijke benadering vanuit de werkgroepen te verliezen.

De inzet van de leden vanuit een sterke intrinsieke motivatie voor het onderwerp en de persoonlijke

betrokkenheid van de leden van de werkgroepen zijn de belangrijkste kracht van de werkgroepen en

moeten we vooral de ruimte geven en behouden.

Page 12: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

11

6.1 Communicatie Onderwijs

Inleiding

Aan alle gezondheidszorgfaculteiten in Nederland en Vlaanderen wordt onderwijs in communicatie

tussen patiënt en hulpverlener gegeven. Voor Nederland zijn de eisen t.a.v. communicatie voor de

opleiding geneeskunde vastgelegd in het Raamplan. Om aan deze eisen te kunnen voldoen zijn

verschillende werk- en toetsvormen ontwikkeld die alle beogen de kwaliteit van arts-patiënt

communicatie te optimaliseren, meten en verbeteren.

Doel

Door een brede uitwisseling van inhoud en vorm van communicatieonderwijs de expertise op dit gebied

vergroten. Met dit doel voor ogen: het bieden van een breed platform voor uitwisseling van

ontwikkelingen op het gebied van communicatie (onderwijs) en van onderzoek over arts-patiënt

communicatie en onderwijs. Het zoeken naar oplossingen voor praktische problemen en uitwisselen van

ideeën over inhoud en organisatie van het communicatieonderwijs in het basiscurriculum geneeskunde

a.d.h.v. het Raamplan (kernleden).

Samenstelling en Contactpersoon

Kernleden:

Valerie van den Eertwegh (voorzitter en contactpersoon ), Anke Smeenk en Jan van Dalen, Skillslab,

Maastricht University,

Ellemieke Rasenberg en Ietske Siemann UMC St Radboud, Nijmegen,

Adriaan van ‘t Spijker, Erasmus MC Rotterdam,

Jose van de Kreeke en Naomi Ehrlich, Amsterdam VuMC ,

Marcel Fabriek en Lucille Ong, AMC, Amsterdam,

Frans Grosfeld, UMC Utrecht,

Arlette de Voogd, LUMC, Leiden,

Frank van Es en Harry Stuger, UMCG, Groningen

Bregje Sweep, Technische Geneeskunde, Universiteit Twente

Werkwijze

Kernleden komen bijeen om kennis te nemen van relevante ontwikkelingen en vraagstukken ten aanzien

van het onderwijs in communicatie vaardigheden in de Nederlandse medische faculteiten. Daarbij

worden lopende zaken uitgewisseld: recente publicaties, relevant nieuws uit (internationale)

congressen en thema’s die door de leden zijn ingebracht.

Activiteiten afgelopen verenigingsjaar

Afgelopen verenigingsjaar heeft de werkgroep een goeddeels sluimerend bestaan geleid. Dit kwam

deels doordat de voorzitter gedurende een gedeelte van het jaar niet in de gelegenheid was tijd aan de

werkgroep te besteden en deels omdat twee invloedrijke en markante leden van de werkgroep dit jaar

afscheid hebben genomen (Evelyn van Weel-Baumgarten en Benno Bonke).

Desondanks heeft er een bijeenkomst op eigen initiatief van werkgroepleden plaatsgevonden en zijn

bijdragen geleverd aan drie andere bijeenkomsten.

De werkgroep heeft een bezoek gebracht aan de Medische Faculteit van de Radboud Universiteit in

Nijmegen, om daar verschillende aspecten (inhoud, didactiek en organisatie) van het onderwijs in

communicatie vaardigheden te bespreken.

Twee leden van de werkgroep (Bregje Sweep en Jan van Dalen) hebben een workshop respectievelijk

een presentatie gehouden bij het symposium ter gelegenheid van het 10-jarig bestaan van het

Page 13: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

12

Experimental Centre for Technical Medicine (ECTM) van de studierichting Technische Geneeskunde van

de universiteit Twente in Enschede

Valerie van den Eertwegh, Ietske Siemann en Ellemieke Rasenberg hebben bijdragen geleverd aan het

symposium ter afscheid van Evelyn van Weel-Baumgarten (Radbout Universiteit Nijmegen).

Jan van Dalen droeg bij aan het symposium bij het afscheid van Benno Bonke (Erasmus universiteit

Rotterdam).

Thema’s werkgroepbijeenkomsten Gedurende het bestaan van de werkgroep zijn alle medische faculteiten bezocht. Volgende

bijeenkomsten zijn gericht op thema’s die de leden inbrengen. Een aantal faculteiten is bezig hun

curriculum te herzien. Dit heeft kansen en consequenties voor de communicatie-programma’s in die

curricula.

Het verankeren van het communicatie-programma tijdens voorgenomen of gerealiseerde

curriculumherzieningen is een terugkerend thema dat ook in volgende bijeenkomsten aan de orde zal

komen.

Andere voorgestelde thema’s zijn: onderwijskundige scholing, scholing op het gebied van onderzoek

naar (onderwijs in) communicatie in de gezondheidszorg en competentiegerichte toetsing. Deze

thema’s worden in de volgende bijeenkomsten geagendeerd.

Uitwisseling onderwijsmateriaal

Een Dropbox is gemaakt waarop de leden het materiaal kunnen plaatsen dat ze willen uitwisselen.

Voorgenomen activiteiten volgend verenigingsjaar

- Themabesprekingen

- Open docentprofessionaliseringsbijeenkomsten

- Verbetering communicatie met andere werkgroepen

- Samenwerking met Vlaamse collega’s realiseren

(Inter)nationale samenwerking

Marcel Fabriek is lid van de NVMO werkgroep Professioneel gedrag.

Frans Grosfeld is lid van de NVMO werkgroep Simulatie en Gestandaardiseerde Patiënten.

Marcel Fabriek is lid van EACH en één van de Nederlandse vertegenwoordiger in tEACH (‘the

subcommittee of EACH that focuses on providing support, resources and sharing of expertise for

communication teachers, whether about teaching, curriculum development or assessment.’).

6.2 Diversiteit Doel van de werkgroep

De werkgroep Diversiteit heeft als doelstelling tot een uitwisseling te komen van gedachten, ideeën en

ervaringen op het gebied van multiculturaliteit en diversiteit in de geneeskunde(opleiding) in Nederland

en Vlaanderen. Hiermee willen we bereiken dat er binnen geneeskunde(opleidingen) optimaal

aandacht wordt besteed aan de toenemende diversiteit in onze samenleving.

De werkgroep is voornamelijk een platform waar kennis uitgewisseld wordt. Iedereen die betrokken/

geïnteresseerd is in diversiteit in het medisch onderwijs en/of die lid is van de NVMO kan lid worden

van onze werkgroep. Doel is om eens in de twee jaar een “open bijeenkomst” te organiseren met een

specifiek thema en “grote” sprekers, waarvoor we alle NVMO-leden uitnodigen.

Page 14: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

13

Samenstelling/contactpersoon/werkwijze

Voorzitters: Conny Seeleman (UMCU) en Maaike Kok (UMCU)

Kernleden: Renée Bakker (UMCG), Naomi Ehrlich (Vumc)Kristin Hendrickx (Universiteit Antwerpen),

Jennie van Huizen (UMCG), Katja Lanting, Maaike Muntinga (VuMC), Emma Paternotte, Annemarie

Pinkse (LUMC), Veronica Selleger (VuMC), Jeanine Suurmond (AMC).

In totaal staan er nu 69 mensen op de adressenlijst.

Werkwijze: doorgaans komen we twee/drie keer per jaar samen voor een vergadering. Naast het

bespreken van een aantal vaste onderwerpen, staan er dan meestal één of twee inhoudelijke

onderwerpen op de agenda. Verder is er altijd veel ruimte voor uitwisseling van projecten en eigen

onderwijs op het gebied van diversiteit waar onze leden zich mee bezig houden.

Ons streven is om eens in de twee jaar een inhoudelijke themabijeenkomst te organiseren voor alle

leden van het NVMO om onze expertise te delen. Hierbij worden sprekers die belangrijk zijn op het

gebied van diversiteit uitgenodigd.

Activiteiten afgelopen verenigingsjaar (september 2015 tot september 2016)

Workshop op het NVMO-congres met als thema ‘Gezondheidsvaardigheden en laaggeletterdheid’. In

deze (drukbezochte) workshop hebben we de deelnemers kennis laten maken met verschillende

onderwijsvormen over communicatie met laaggeletterde patiënten.

1 reguliere bijeenkomst van de werkgroep met als thema ‘Internationalisering en culturele

competenties: wat zijn de raakvlakken en hoe kunnen ze elkaar versterken?’. In deze bijeenkomst

hebben we met Hilde de Leeuw (international officer van de geneeskundeopleiding in het UMC

Utrecht) gediscussieerd over dit onderwerp.

Voorgenomen activiteiten volgend verenigingsjaar

Workshop op het NVMO Congres 2016: Slecht nieuwsgesprek in een interculturele context.

Open bijeenkomst voor alle leden van het NVMO over ‘vluchtelingen en gezondheidszorg’ in januari

2017.

Twee reguliere bijeenkomsten

Publicaties en congresbijdragen

Workshops op het NVMO Congres van 2015 en 2016.

6.3 Docentprofessionalisering

De werkgroep is voor het laatst bijeen geweest op 10 juli 2015. Tijdens die bijeenkomst kondigde de

voorzitter, Lisette van Bruggen, aan dat zij het voorzitterschap zou willen overdragen voornamelijk in

verband met het naderende hoofdorganisatorschap van het NVMO Congres in 2017. Na het NVMO

Congres 2015 heeft zij nog een kort verslagje van de gegeven workshop gemaakt en de overige leden

gevraagd wie het voorzitterschap over wilde nemen. Niemand wilde het stokje overnemen helaas...

Toen kwam de vraag op of de werkgroep dan maar opgeheven moest worden. In de wandelgangen is

daarover gesproken met collega's en uiteindelijk zijn via de mail twee opties voorgelegd, namelijk

opheffen of omvormen naar een bredere werkgroep Faculty Development.

De voorkeur van de huidige deelnemers aan de werkgroep en enkele van hun collega’s ging uit naar de

laatste optie en is er een bijeenkomst gepland op 1 november a.s. om te bespreken of dat werkelijk

een optie is. Zo ja, dan moet bepaald worden wat dan het doel van die werkgroep moet zijn, wat de

Page 15: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

14

samenstelling van de groep zou kunnen zijn, etc. Iedereen is gevraagd (zoveel mogelijk) collega's voor

wie het thema Faculty Development relevant is mee te nemen om een zo breed mogelijke discussie te

hebben.

6.4 E-learning

Inleiding

De NVMO werkgroep eLearning richt zich op het educatief gebruik van informatie- en communicatie-

technologie (ICT) in het medisch onderwijs, dit in de meest brede zin van het woord. De werkgroep

bestaat sinds 1992 en heeft als doel de uitwisseling van kennis, ervaringen en e-learning producten.

Tevens is de werkgroep beschikbaar als adviesorgaan voor NVMO-leden. De leden van de werkgroep

komen regelmatig bij elkaar om te discussiëren over nieuwe ontwikkelingen en het gezamenlijk

bekijken van nieuwe toepassingen. Vanuit de werkgroep worden initiatieven genomen voor

gezamenlijke projecten, publicaties en presentaties op het gebied van de toepassing van eLearning in

het medisch onderwijsdomein.

Samenstelling en contactpersonen

- Voorzitter: Mw.drs. W.P.M. Hols-Elders (UMCU)

- Secretaris: Dhr.dr.ir. P.G.M. de Jong (LUMC)

- Penningmeester *) (tot maart 2016): Mw. dr. L.H. Christoph (AMC)

- Bestuurslid (vanaf maart 2016): Mw. dr. E. te Pas (AMC)

De werkgroep bestaat uit 50 NVMO leden, afkomstig uit diverse medische en para-medische opleidingen

in Nederland en België.

*) De functie penningmeester is vervallen omdat de bestuursrekening werd opgeheven.

Activiteiten in het afgelopen verenigingsjaar

De werkgroep komt ca.4 tot 5 keer per jaar bij elkaar, meestal op één van de aangesloten instituten.

's Morgens wordt er kort vergaderd en worden ervaringen en actuele ontwikkelingen uitgewisseld.

's Middags vinden er presentaties plaats over relevante onderwerpen of wordt een werkbezoek

afgelegd. De middagprogramma’s staan in het algemeen open voor overige leden van de NVMO,

waarvan goed gebruik gemaakt wordt.

In het afgelopen jaar zijn er vijf bijeenkomsten geweest met de volgende onderwerpen voor het

middagprogramma:

eLearning in het UMC Utrecht, UMC Utrecht (06-10-2015)

Werkbezoek over medical education en E-health bij de Open Universiteit in Heerlen (16-11-2015)

Best Practices, UMC Utrecht (26-01-2016)

Cognitie en (digitaal) leren, LUMC (21-03-2016)

Virtual Reality en Serious Games, UMCG (25-05-2016)

Ook in het afgelopen jaar is het organiseren van werkbezoeken actief opgepakt. Op deze manier

probeert de werkgroep ook op de hoogte te blijven van de toepassing van onderwijstechnologie in

andere sectoren dan alleen het medisch/verpleegkundig onderwijs.

De uitkomsten van een enquête die de werkgroep in 2013 onder haar leden heeft gehouden bepalen de

koers van de werkgroep:

Page 16: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

15

- De werkgroep gaat géén energie steken om als groep te presenteren op congressen, met

uitzondering van het NVMO Congres. Ook gaat de werkgroep als groep niet zelf congressen of

symposia organiseren.

- De werkgroep gaat zeker verder met het organiseren van themamiddagen, werkbezoeken (1-2 per

jaar) en – bij voldoende belangstelling, beschikbare tijd en financiën - studiereizen (eens per 2-3

jaar).

- Er is binnen de werkgroep geen interesse in het gezamenlijk als werkgroep maken van producten.

Wel is de werkgroep geïnteresseerd in gezamenlijke fondswerving, onderzoek en beleid.

- De groep zou niet alleen open moeten staan voor Geneeskunde, maar ook voor verpleegopleidingen,

paramedische beroepen, initieel en post-initieel. Dit moet een volgende keer nader uitgewerkt

worden.

Op basis van resultaten uit genoemde enquête is er verder nagedacht over de positie en de inrichting

van de werkgroep. De werkgroep is er voor alle doelgroepen en disciplines binnen de NVMO, en niet

alleen voor initieel Geneeskunde onderwijs. Toch wordt de werkgroep vooral met dat laatste

deelgebied geassocieerd. Een kleine kerngroep heeft in dit kader over doel, structuur en activiteiten

van de werkgroep nagedacht. Eind 2015 is besloten dat de bestaande vorm voor dit doel de voorkeur

blijft houden.

Via het portal www.MedischOnderwijs.nl worden sinds 2004 e-learning toepassingen beschikbaar gesteld

ten behoeve van het medisch onderwijs. Alle Nederlandse opleidingen geneeskunde, Biomedische

Wetenschappen, Technische Geneeskunde, de geneeskundeopleiding van de Universiteit Gent en enkele

hogescholen participeren in en maken gebruik van dit portal.

Op het NVMO Congres 2015 heeft de werkgroep opnieuw een gezamenlijke bijdrage geleverd. Met een

jaarlijkse bijdrage aan het NVMO Congres probeert de werkgroep opgedane expertise weer te delen met

de leden van de NVMO en andere geïnteresseerden. Tijdens het AMEE eLearning symposium (vooraf-

gaand aan het AMEE) in september 2015 werd namens de werkgroep de workshop ‘Serious gaming in

medical education. Let’s play!’ verzorgd.

Voorgenomen activiteiten in het volgende verenigingsjaar

Naast de reguliere vergadering is de werkgroep van plan om in 2016/2017 wederom werkbezoeken te

organiseren. Op het NVMO Congres 2016 organiseert de werkgroep een ronde tafel sessie getiteld ‘van

eLearning naar blended learning.’

Publicaties en congresbijdragen

De werkgroep leden zijn individueel vaak actief in het presenteren van nieuwe toepassingen, ervaringen

en onderzoeksresultaten op een keur aan congressen en symposia in binnen- en buitenland. Ook zijn

enkele leden actief in publiceren in onderwijstijdschriften. In de werkgroep bijeenkomsten worden de

opbrengsten hiervan uitgewisseld.

Page 17: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

16

6.5 InterProfessionele Educatie

Doel

Algemeen:

Creëren van een platform voor het uitwisselen van kennis, ideeën en ervaringen met betrekking tot

interprofessionele educatie binnen het veld van gezondheidszorgopleidingen op WO en HBO niveau

(Bachelor en Master) en interprofessionele trainingen voor zorgprofessionals in de praktijk.

IPE uitdragen als een middel om meer (interprofessionele) samenwerking tussen professionals in de

gezondheidszorg te krijgen.

De focus van de IPE werkgroep is op:

de praktische implementatie van IPE in zorgopleidingen

de wetenschappelijke component van IPE onderwijs

Organisatie

In juni 2016 is er een wisseling van voorzitterschap geweest. De organisatie structuur is daarna enigszins

aangepast. Tot juni 2016 werd gewerkt met een kleine kerngroep en werkgroepbijeenkomsten die

toegankelijk waren voor alle geïnteresseerden, maar die een beperkte capaciteit hadden. De

belangstelling voor de succesvolle bijeenkomsten onder voorzitterschap van Joy de Vries was bij

herhaling groter dan de capaciteit. Om te proberen zowel expertise te bundelen als een breed

toegankelijk platform te bieden is nu gekozen voor een werkgroep (expertise) die workshops

organiseert voor grotere aantallen deelnemers.

De NVMO IPE werkgroep leden zijn vertegenwoordigers van de grotere medische en paramedische

zorgopleidingen. De werkgroep leden zijn actief en/of ervaren in het interprofessioneel opleiden en

hebben affiniteit met de wetenschappelijke component van onderwijs. Daarnaast leveren de werkgroep

leden gezamenlijk een bijdrage aan het IPE jaarprogramma. Op dit moment zijn we bezig met de

samenstelling van de werkgroep.

Activiteiten

November 2015: Presentatie NVMO congres 2015 Interprofessionele educatie in de praktijk: wat zijn de sterktes en zwaktes, kansen en bedreigingen?

Maart 2016: Interprofessioneel opleiden, maak het tot een succes!

Paul de Maaijer (AMC), Nynke Scherpbier(Radboudumc), Lia Fluit (Radboudumc) en Albine Moser (Hogeschool Zuyd) Interprofessioneel opleiden en samenwerken Interprofessioneel werken: maak het een succes!

Juni 2016: Interprofessioneel opleiden en werken: hoe kunnen we elkaar versterken? Tineke Westerveld, Liesbeth van Rensen, Bart Hartman, Harry Veenhoven en Kirsten Reuchlin (UMC Utrecht) De Interprofessionele leerafdeling bij de Interne Geneeskunde UMC Utrecht. ‘Beelden aan Bed’, een video reflectieve methode voor het evalueren en optimaliseren van complexe zorgprocessen, UMC Utrecht.

Page 18: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

17

Voorgenomen activiteiten en congres bijdrage volgend verenigingsjaar NVMO-congres 2016 bijeenkomst werkgroepleden NVMO-congres 2016 ronde tafel discussie ‘Tijd voor interprofessionaliteit’ Maart 2017 bijeenkomst werkgroepleden Maart 2017 workshop bijeenkomst Juni 2017 bijeenkomst werkgroepleden Juni 2017 workshop bijeenkomst Onderwerpen In november 2016 gaan we met de werkgroep het programma samenstellen. Mogelijke onderwerpen kunnen zijn:

o Veranderende samenwerking in de zorg o Interprofessionele Educatie, een internationaal perspectief

6.6 Kwaliteitszorg

Doordat de toenmalige trekkers van de werkgroep kwaliteitszorg vanaf najaar 2013 andere banen

kregen, zijn er sindsdien geen bijeenkomsten meer georganiseerd.

Voor de zomer van 2016 is er een enquête gehouden onder 30 (oud)leden. 16 personen hebben

gereageerd, waarvan er 5 hebben aangegeven een actieve rol te willen spelen.

Voorgenomen activiteiten volgend verenigingsjaar (september 2016 – september 2017)

Oktober 2016 brainstormsessie met groepje actieve leden om programma op te stellen voor het

komende jaar. Plan is om drie bijeenkomsten te organiseren. Mogelijke onderwerpen zijn:

Onderwijsevaluatie door docenten

Kwaliteitszorg op curriculumniveau

Kwaliteitscultuur

Manieren om resultaten terug te koppelen naar studenten

Kwaliteitsdenken als onderdeel van de opleiding

Manieren om eindniveau van de opleiding aan te tonen bij de visitatie

6.7 Medische vervolgopleidingen

Doel van de werkgroep

De werkgroep Medische Vervolg Opleidingen wil een bijdrage leveren aan de kwaliteit van alle medisch

specialistische opleidingen: inhoudelijk, onderwijskundig en organisatorisch. Daarbij ambieert de

werkgroep niet om pasklare antwoorden te geven maar wil zij thema’s aan de orde stellen waarover

betrokkenen met elkaar in gesprek gaan om ideeën op te doen en te worden uitgedaagd tot kritische

reflectie. De werkgroep wil met een toekomstgerichte blik het opleiden naar vorm en inhoud kritisch

onder de loep te nemen. We leiden immers op voor 2025.

Deze werkgroep heeft een breed, integraal profiel, en beperkt zich dus niet tot een thema of aspect.

Wel hebben bepaalde vraagstukken de speciale belangstelling van de leden van de werkgroep zoals:

het belang van de algemene competenties en de implementatie ervan binnen de opleiding

de relatie tussen ontwikkelingen in de zorg en de consequenties voor de medische

vervolgopleidingen

Page 19: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

18

de relatie tussen zelfsturende aios en de strak georganiseerde patiëntenzorg

de relatie tussen bedrijfsvoering en opleiding

Samenstelling

Drs. J.A. (Coby) Baane (onderwijskundige, AMC)

Dr. G.A. (Geke) Blok (onderwijskundige, Reinier de Graaf Groep)

Drs. G.J.M. (Liesbeth) Dirksen-de Tombe (onderwijskundige, Erasmus MC)

Dr. CRMG (Lia) Fluit (onderwijskundige, hoofd afdeling Evaluatie, Kwaliteit en Ontwikkeling, UMCN

Drs A. (Anneke) Bakker (hoofd team professionalisering), VUMC

Prof. dr. E. (Erik) Heineman (chirurg en afdelingshoofd, UMCG)

Drs. B.J.A. (Beatrijs) de Leede (onderwijskundige, master coördinator, LUMC)

Dr. S.J. (Scheltus) van Luijk (contactpersoon, arts-onderwijskundige, MUMC)

Drs. Abe Meininger (onderwijskundige, UMCG)

Dr. H. (Hanneke) Mulder (onderwijskundige, programmaleider innovatie en kwaliteit, UMC Utrecht)

R.J. (Rob) Oostenbroek (chirurg en leerhuismanager Albert Schweizer ziekenhuis), Dordrecht

Drs. E. (Erica) Overeem (coördinator medisch onderwijs, onderwijskundige Gelre Ziekenhuizen)

Prof. dr. F. (Fedde) Scheele, opleider, gynaecoloog SLAZ)

Dr. H.E. (Henk) Sluiter (internist/opleidingscoördinator Teaching Hospital Deventer Ziekenhuis)

Drs. M.I. (Margit) Vermeulen (Manager Ontwikkeling en Onderzoek, Huisarts UMCUtrecht)

Dr. H. Beckers, (plv opleider, oogarts, MUMC)

Prof. Dr. M. De Hoog (opleider, kinderarts, Sophia Kinderziekenhuis Rotterdam)

Dr. S. Gorter, (plv opleider, reumatoloog MUMC)

Dr. P. Markus (KNO arts, VUmc)

Dr. A. Woittiez (Internist, medisch manager ZGT academie Almelo)

MSc K.van Loon (Onderwijskundige, MUMC & KNMG Utrecht) voorzitter

Drs C. den Rooyen (opleidingskundige, KNMG, Utrecht)

Drs M. Beekman (onderwijskundig adviseur, EUR)

Activiteiten afgelopen verenigingsjaar (september tot september)

08-10-2015 Jan Pols

Ids Dijkstra

Transitie van aios naar specialist, wat

ontbreekt er in de opleiding?

17-12-2015 Werkgroepleden Evaluatie nvmo workshop

04-02-2016 Werkgroepleden Doel werkgroep onder de loep

genomen

21-04-2016 Ronnie van Diemen Relevante aandachtspunten punten in

de opleiding vanuit perspectief inspectie

volksgezondheid

09-06-2016 Bas Bloem Gezondheidszorg vanuit toekomstig

perspecief

22-09-2016 Scheltus van Luijk

Karsten van Loon

Workshop kwaliteit: weg van het

normatieve denken

Er is in deze werkgroep een afwisseling tussen discussie tussen werkgroep leden aangaande 1 specifiek

Page 20: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

19

onderwerp en het uitnodigen van een gastspreker. In de regel nodigen we sprekers uit voor interactieve

discussie over het thema dat wordt ingebracht. In de nabespreking komt aan de orde of en zo ja wat we

met deze informatie kunnen doen. Als uitkomt worden er veelal workshop ontwikkeld die gegeven

kunnen worden in de rest van het land.

Voorgenomen activiteiten volgend verenigingsjaar

We zijn in het proces om sprekers te benaderen die een onderwerp aanstippen waar de medische

vervolgopleidingen mee te maken krijgen, met als doel dat we de opgedane informatie individueel

terugkoppelen binnen de context waar we professioneel actief zijn dan wel gebruiken als groep voor

presentatie op congres of artikel. Doel is om in tegenstelling tot voorgaande jaren 1 of 2 bijeenkomsten

openbaar te maken waardoor ook mensen buiten de vaste leden kunnen aanschuiven.

6.8 Onderzoek van Onderwijs

Deze werkgroep is samengegaan met de Wetenschapscommissie. Op9 februari 2016 werd een workshop georganiseerd. Workshop Conversatie-Analyse: Conversatie-analyse als onderzoeksmethode voor communicatie in

de zorg

Het onderwerp werd ingeleid door dr. Mike Huiskes en Prof. Dr. Tom Koole, werkzaam als resp.

universitair docent en hoogleraar bij de afdeling Communicatie- en Informatiewetenschappen, faculteit

Letteren, Rijksuniversiteit Groningen.

Achtergrond en context In het onderzoek naar medische communicatie komt steeds meer aandacht

voor kwalitatief onderzoek. Conversatie-analyse (CA) is een kwalitatieve methode waarmee primair

inductieve analyses worden gemaakt van de interactie tussen zorgprofessionals en patiënten, en tussen

zorgprofessionals onderling. In deze workshop gaan we dieper in op deze methodologie.

Doelen Na afloop van de workshop

1) inzicht in de analysewijze van CA en van de epistemologische achtergrond van deze methode

2) aan de hand van de analyse van video-data en daarvan gemaakte transcripten ervaren tot wat

voor observaties CA je in staat stelt

3) tenslotte inzicht in de werkwijze van CA zoals het maken van opnames, het transcriberen en

het onderzoeken van collecties.

Werkwijze Na een kennismakingsronde een korte inleiding over CA. Mike Huiskes en Tom Koole

vertelden over hun recente onderzoek binnen het UMCG naar de interactie tussen zorgprofessionals en

patiënten, en tussen zorgprofessionals onderling. Daarbij werd de werkwijze geïllustreerd van CA en

het analytisch perspectief dat de CA-methode impliceert. In tweede instantie maakten de deelnemers

zelf analyses van videodata en daarvan gemaakte transcripten. Dit was de centrale activiteit van de

workshop. Tenslotte werd de werkwijze van CA besproken zoals het werken met authentieke data, het

transcriberen, de collectiestudie, hoe ga je om met toestemming van degene die je

observeert/ethische toetsing, en hoe rapporteer je over CA-onderzoek.

Doelgroep Onderzoekers/onderwijsdeskundigen in medisch onderwijs met interesse in communicatie-

onderzoek. Deelnemers konden verschillen in voorervaring.

Page 21: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

20

6.9 Praktijk van het Medisch Onderwijs (PMO)

Door omstandigheden niet ontvangen.

6.10 Professioneel gedrag

Evenals vorig jaar is er geen verslag ingestuurd. Leden met interesse in dit domein kunnen contact opnemen met het bestuur.

Niet ontvangen. 6.11 Selectie

Doel

De werkgroep heeft als doelstelling expertise op te bouwen over de effecten van (decentrale)

selectie, en zicht te krijgen in de onderbouwing van de keuzes die de verschillende

universiteiten/UMC’s maken voor het gebruik van bepaalde methodes. Daarnaast breken verschillende

mensen in diverse steden zich het hoofd over allerlei praktische aspecten rondom de decentrale

selectie en het logistieke proces. Ook voor de praktische gang van zaken rondom selectie bij de

verschillende geneeskundeopleidingen is dit een platform voor de uitwisseling van ervaringen.

Samenstelling/contactpersoon/werkwijze

De werkgroep bestaat uit circa 30 leden actief betrokken bij de selectie vanuit de verschillende UMC’s.

Contactpersonen

Dr. Anke M. van Trigt, UMCG (voorzitter)

Dr. Gerard W.G. Spaai, AMC-UVA

Drs. Marleen A. Westerhof, VUMC

Dr. Eline A. Dubois, LUMC

Activiteiten afgelopen verenigingsjaar

In het afgelopen jaar heeft de werkgroep tijdens het NVMO Congres een ronde tafel bijeenkomst

verzorgd. Daarnaast zijn de leden geïnformeerd over de bijeenkomst van de expertgroep Selectie.

Voorgenomen activiteiten volgend verenigingsjaar

Ook dit jaar zal weer een ronde tafel bijeenkomst worden georganiseerd tijdens het NVMO Congres en

is er oktober een bijeenkomst in Leiden.

Publicaties en congresbijdragen

Selectie aan de poort met als primaire doel ‘matching met de opleiding’: hoe doe je dat?. Ronde tafel

op het NVMO Congres 2015.

6.12 Simulatie- en gestandaardiseerde patiënten Doel

De werkgroep Simulatie- en Gestandaardiseerde Patiënten richt zich op:

professionele groei en ontwikkeling op het gebied van simulatie- en gestandaardiseerde

patiënten (SPs)

Het vaststellen van richtlijnen standaarden/ op gebied van SP-activiteiten

Page 22: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

21

Vooruitgang bewerkstelligen in SP-scholing en SP-onderzoek

Samenstelling/contactpersoon/werkwijze

Alle deelnemers zijn NVMO-leden, die betrokken zijn bij de coördinatie, werving, selectie en/of

training, en onderzoek van simulatie- of gestandaardiseerde patiënten van Nederlandstalige Medische

Opleidingen.

Sinds 2012 zijn alle Nederlandstalige medisch opleidingen vertegenwoordigd.

Aantal leden op mailinglijst schommelt rond de 25. Het aantal echte werkgroepdeelnemers schommelt

tussen de 12 en 16.

De werkgroep komt in principe minimaal 3x per jaar bij elkaar (Feb, Mei/Juni, November). Tijdens deze

bijeenkomsten is er een agenda met daarop minimaal een ‘thema-bespreking’ waarin enkele

deelnemers een thema presenteren waarna er al of niet een project volgt.

Daarbuiten zijn er ‘een-tweetjes’ via onderlinge bezoeken en is er onderling emailcontact a.d.v.

projecten. Afgesproken is 1x per jaar bij 1 van de deelnemers een ‘site-visit’ te houden. Er is steeds

sprake van een levendige uitwisseling met onderlinge vragen en de onderlinge bezoeken zijn

geintensiveerd, deels tijdens gezamenlijke werkgroep bijeenkomsten.

Activiteiten afgelopen verenigingsjaar (september tot september)

De volgende projecten lopen:

De landelijke data-base met SP-rollen uit elke deelnemende faculteit loopt nog steeds. Het

betreft een bestand dat via de NVMO-website toegankelijk is, alleen voor leden van de

werkgroep (A. Elgersma-UMG Groningen, JJ Rethans, FHML Maastricht initiatiefnemers). Alle

deelnemers hebben zich gehouden aan de inspanningverplichting van 30 rollen per november

2014. In de praktijk is het nog steeds niet echt een gewoonte voor alle leden om echt een rol te

zoeken. De D-base als zodanig is wel echt mooi qua variatie aan inhoud.

Ondanks de plannen is het in 2016 niet gelukt de in 2015 gestartte samenwerking (met

gezamenlijke bijeenkomst) met een consortium van 8 SP-coordinatoren van Medische

Fakulteiten in Noord-Rijn Westfalen daadwerkelijk te continueren. Dat had ook te maken dat

onze werkgroep er in mei/juni 2016 ook zelf niet in slaagde bij elkaar te komen.

In maart 2016 is de werkgroep wel bij elkaar gekomen in het kader van ‘site-visits’. Onze groep

kwam samen in Gent. Het ter plekke bekijken van de faciliteiten van een van de leden levert

altijd heel veel stimulerende gespreksstof op, zowel qua inhoud van het simulatieprogramma

aldaar als de locatie zelf. Wordt dus vervolgd.

Voorgenomen activiteiten volgend verenigingsjaar

Doorgaan met huidige werkwijze, afwerken van een thema-lijst.

Op het NVMO congres in 2015 heeft Annelies Lovink (Universiteit Twente) mede namens de

werkgroep een workshop geleid op het gebied van selectie van simulatiepatienten.

Bekijken in hoeverre onze werkgroep als katalysator kan fungeren voor een landelijk SP-congres

voor geinteresseerde opleidingen die met SPs werken. Dit is een punt van discussie binnen onze

groep, aangezien dit een grote inspanning van velen van ons zou vragen en niet iedereen die

gelegenheid heeft cq krijgt.

Gezamenlijke internationale bijeenkomst met 8 Duitse collega SP-coordinatoren een vervolg

geven

De werkgroep is een inventarisatie begonnen van behoeftes van onze leden m.b.t. een eigen

docprof programma: een soort curriculum voor ‘SP-Educators’

De werkgroep presenteert op NVMO 2016 een rondetafel bijeenkomst om de titel ‘Kinderen als

simulatiepatienten?’

Page 23: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

22

6.13 Skills- en simulatietechnieken

De werkgroep is in feite de samenwerking tussen de NVMO en de vereniging Dutch Society for

Simulation in Healthcare.

Doel

- Het bevorderen van de ontwikkeling en toepassing van Simulatie en 'Serious Gaming' ten

behoeve van patiëntveiligheid, onderwijs, training, wetenschappelijk onderzoek en

kwaliteitsmanagement in de gezondheidszorg.

- Het faciliteren, uitwisselen en verbeteren van kennis, onderzoek en toepassen van serious

gaming en simulatietechnologie in Nederland en de samenwerking met de geaffilieerde

buitenlandse verenigingen uitbouwen (netwerkfunctie).

Deze werkgroep bestaat in feite uit het bestuur van de Dutch Society for Simulation in Healthcare.

• Dr. Isabelle van Herzeele (vaatchirurg, UZ Gent, Gent, België); Voorzitter

• Dr. Willem Brinkman (uroloog i.o, Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam)

• Mw. Carla de Jong (directiesecretariaat St. Anna Ziekenhuis Geldrop); Secretaresse

• Ir. Gabrielle Tuijthof (Lector Smart Devices, Zuyd Universiteit en AMC; Beta Science and Technology

Engineering & ACES); Bestuurslid

• Mw. Joya Smit (Programma manager Master Advanced Nursing Practice Hanzehogeschool Groningen):

Bestuurslid

• Dr. Uli Strauch (anesthesioloog-intensivist en directeur simulatiecentrum Maastricht UMC);

Bestuurslid

• Drs. Esther Barsom, (PhD kandidate, AMC, Amsterdam); bestuurslid

Dr. Mary Dankbaar (Programma manager e-learning, Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam)

Drs. Lex van Loon (Docent Technische geneeskunde, Universiteit Twente; PhD kandidaat, Radboud

UMC)

Leden van beide verenigingen kunnen een gecombineerd lidmaatschap aangaan, hetgeen een korting op

beide lidmaatschappen oplevert.

Contactpersoon voor de NVMO is Uli Strauch en Mary Dankbaar, beiden lid van het DSSH bestuur.

Commissies

Accreditatie en Standaardisatie

Serious Gaming

Onderwijs

Wetenschap

Kascommissie

Leden

De DSSH kent 100 leden en daarnaast ca. 65 leden die vanuit de NVMO een gecombineerd lidmaatschap

met de DSSH hebben.

Activiteiten

In het voorjaar verzorgt de DSSH het DSSH Congres, waarin het accent met name op interactieve

workshops en Simulatie en Serious Gaming voor zorgprofessionals ligt.

In het najaar is de DSSH wetenschappelijk partner van het Games for Health Europe congres, waarin het

accent met name op Serious Gaming ligt.

Page 24: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

23

Verder zijn talrijke bestuursleden van de DSSH actief vertegenwoordigd op:

- Jaarlijkse congres van Society for Simulation in Healthcare, San Diego, USA (Ralf Krage, Ludmilla

Garmers)

- Shaping the future of Medicine 10 Years ECTM: Simulation for Technology and Medicine 15 April 2016

(Lex van Loon, Isabelle Van Herzeele)

- Jaarlijks congres van Society in Europe for Simulation Applied to Medicine (Ralf Krage, Ludmilla

Garmers)

- Global Network of Simulation in Healthcare (Isabelle Van Herzeele, Ralf Krage is ook lid van de

pressure cooker)

- Jaarlijks congres Games for Health Europe congres (2015 bijgewoond door Alma Schaafstal en Esther

Barsom, in 2016: Mary Dankbaar, Riette Meijer, Agali Mert en Guido Dautzenberg), waarin het accent

met name op Serious Gaming ligt.

- CRM in de zorg te Rotterdam 13/11/2015 (Joya Smit, Isabelle Van Herzeele) en te Nijmegen

30/09/2016 (Joya Smit, Isabelle Van Herzeele, Uli Strauch, Ralf Krage, Ludmilla Garmers)

DSSH Congres

Het jaarlijks congres werd gehouden op 16 maart 2016 in het Cultureel Centrum TU Delft, met als

thema “ Tough (T)Issues in Medical Simulation” met als congrespresidente Gabrielle Tuijthof.

Bezocht door 100 deelnemers, waaronder veel DSSH-NVMO combileden.

Samenwerkingsverbanden

Society in Europe for Simulation Applied to Medicine (SESAM)

Society for Simulation in Healthcare (SSH)

Promotiebijdragen:

Heidi Maertens met de titel: Simulation-based Endovascular Training: Ready for Prime Time? – aan de

Universiteit Gent, Gent, België

6.14 Toetsing

Doel

De NVMO-werkgroep toetsing stelt zich ten doel een bijdrage te leveren aan de kwaliteit van toetsing in

het medisch onderwijs. Dit, door uitwisselen van ervaringen, kennis, inzichten en materiaal en het

opbouwen van een netwerk aan personen die met dezelfde problematiek bezig zijn. Op basis van

gezamenlijke knelpunten wordt gezocht naar praktische oplossingen.

Samenstelling

De werkgroep heeft kernleden uit de verschillende UMCs, die de medische opleidingen

vertegenwoordigen. Daarnaast zijn er inmiddels ook kernleden uit een aantal aantal andere

opleidingsziekenhuizen en leerinstelllingen. Allen houden zij zich binnen hun instelling bezig met

beleidsontwikkeling, implementatie en evaluatie op het gebied van toetsing in medisch onderwijs.

Afhankelijk van de activiteiten, worden ook andere belangstellenden betrokken.

De kerngroepleden zijn:

Adriaan Norbart LUMC Onderwijsadviseur TBC geneeskunde/bw

Page 25: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

24

Ally van Hell UMCG Onderwijskundige, Lid examencie GNK

Eline Dubois LUMC Coördinator toetsing

Emely Spierenburg Erasmus MC Projectleider toetsing Bachelor GNK

Harold Bok UU Voorzitter examencommissie diergeneeskunde

Inge van den Berg UMCU Onderwijskundig medewerker

Jacqueline Vos AMC Beleidsadviseur toetsing

Jelle Jan de Schipper NSPOH Opleider/onderwijskundig adviseur

Laura Heymans JeroenBoschZhs Bedrijfsopleider

Lisette van Bruggen UMCU Onderwijskundig medewerker

Marc Vorstenbosch Radboud umc Onderzoeker-anatoom

Margreet Manrique UMCU Medewerker Utrechtse Voorgangstoets GNK

Marian Govaerts UMC Maastricht Assistent professor

Michiel Kornelissen Radboud umc Beleidsadviseur toetsing - Medewerker toetsservice

Mieke Latijnhouwers Radboud umc Beleidsadviseur toetsing - Coördinator toetsservice

Monique Diks VUMC Stafmedewerker toetsing

Nathalie de Bruyker Erasmus MC Onderwijskundig adviseur

René Tio UMCG Voorzitter examencommissie GNK - cardioloog

Riet Janssen Fontys HS

Coördinator klinisch handelen, opleiding tot verpleegkundig

specialist

Ron Leunissen Radboud umc Beleidsadviseur – Medewerker toetsservice

Shifra Bouter Chr.HS Ede Opleidingsdocent, Onderwijskundige

Stijn van Mierlo Erasmus MC Toetsbeleid bachelor GNK

Suzanne Schut UMC Maastricht Lid taakgroep toetsing (bachelor gnk)

Sylvia van de Marel VUMC Toetsadviseur

Tineke Krommenhoek LUMC Coördinator Voortgangstoetscommissie GNK

Wouter van Rennes AMC Onderwijskundig beleidsadviseur

Yvonne Heinen AMC Beleidsadviseur

Yvonne van der Hoop VUMC Stafmedewerker toetsing

Contactpersonen

Dr. M.A.H.E. Latijnhouwers (Radboud UMC) – [email protected]

Drs. A.F. Norbart (LUMC) – [email protected]

Huidige werkwijze

Er zijn 3 bijeenkomsten per jaar rondom een gezamenlijk thema op het gebied van toetsing binnen

medisch onderwijs. Vooraf inventariseren de kernleden de huidige situatie in de verschillende

instellingen en ervaren knelpunten. Gezamenlijke knelpunten vormen het onderwerp voor de

werkgroepbijeenkomst. Ter voorbereiding krijgen de leden altijd een of meer artikelen opgestuurd. De

werkgroepbijeenkomst resulteert in concrete oplossingen dan wel vervolgacties t.a.v. het onderwerp

dan wel een adviesrapport. Daarnaast is het streven een keer per jaar een bijeenkomst met een andere

NVMO werkgroep te organiseren.

Page 26: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

25

Activiteiten afgelopen verenigingsjaar

Het thema van de bijeenkomst van 22 september 2015 was: De rol van de onderwijskundige als

veranderkundige met als kapstok onze relatie met de Examencommissie. We zijn met elkaar in gesprek

gegaan over de volgende vragen: Hoe werk je samen met de EC? In hoeverre staan wij in dienst van de

EC? Of staan we in dienst van de opleiding? Waar heb je invloed, waar niet en waar zou je die wel of

niet willen hebben?

Op 2 februari 2016 ging de bijeenkomst over het maken van vragen die het klinisch redeneren toetsen.

We hebben met elkaar geïnventariseerd welke vraagtypen zich lenen om vaardigheid in het klinisch

redeneren te toetsen. Daarbij werden praktische tips, kennis en ervaring uitgewisseld over hoe we

“onze” docenten daar zo goed mogelijk over kunnen adviseren. Op basis hiervan is door leden van de

werkgroep ook een abstract ingediend voor een pre-conference workshop voor het NVMO Congres 2016.

Op deze manier deelt de werkgroep ook naar buiten wat we met elkaar leren.

De laatste bijeenkomst van het jaar, op 31 mei, ging over rubrics als instrument om te beoordelen en

studiegedrag te richten.

Naast de gezamenlijke bijeenkomsten heeft de werkgroep op de NVMO en op de AMEE workshops

gegeven. Ook is van drie leden (en één ex-lid) van de werkgroep een artikel over het assessen van de

individuele bijdrage in groepswerk verschenen.

Publicaties en presentaties:

Standard setting: why it matters and to whom

Workshop AMEE conference Glasgow sept 2015

Effectief inzetten van rubrics in het summatief en formatief toetsen van (en door) studenten

Rondetafel NVMO congres 2015

Beoordeling van professionaliteit in de medische (vervolg)opleidingen Workshop voor

NVMO congres 2015, samen met NVMO werkgroep Professionaliteit

Dijkstra, J., et al., Assessing the “I” in group work assessment: State of the art and recommendations

for practice. Medical Teacher, 2016. 38(7): p. 675-682.

Voorgenomen activiteiten nieuwe verenigingsjaar 2016-2017

Vier thematische werkgroepbijeenkomsten met de kerngroepleden.

Werkgroepbijdragen op het NVMO-congres van 2016, indienen abstracts voor 2017.

6.15 Wetenschappelijke vorming

Doel

De werkgroep Wetenschappelijke Vorming (WV) stelt zich tot doel de uitwisseling te bevorderen van

kennis en ervaring op het gebied van onderwijs, gericht op de wetenschappelijke en academische

vorming in het medische opleidingscontinuüm. Hieronder vallen ook additionele trajecten, Honours

programma’s, etc.

Samenstelling werkgroep

Alle acht Nederlandse medische faculteiten/UMC’s en alle vijf Vlaamse medische faculteiten

Page 27: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

26

participeren in de werkgroep, elk in principe met twee leden die nauw betrokken zijn bij het onderwijs

en toonaangevende posities binnen hun UMC innemen. De deelname van de werkgroepleden wordt

gesteund door de decanen van hun faculteit. Daarnaast hebben we twee medische studenten als lid van

de werkgroep.

De leden in verslagjaar 2015-2016 waren:

Dr. E. (Etienne) Verheijck, Dr. F. (Frans) Hochstenbach en dr. B. (Bea) Spek, AMC

dr. P. (Peter) Moorman en Drs. E. (Emely) Spierenburg, Erasmus MC

Prof. dr. F.W. (Friedo) Dekker en drs. M. (Mayke) Vereijken, LUMC

Prof. dr. E. (Eddy) Houwaart en dr. M. (Marjan) van den Akker, UM

Dr. J.M. (Joke) van der Mark, UMCG

Prof. dr. A. (André) Verbeek UMCN

Dr. E. (Esther) de Groot, dr. M.E.L. (Marie-Louise) Bartelink, dr. G. (Ghislaine) van Thiel en dr. R. (Roel)

Goldschmeding, UMCU

Dr. I.J. (Inge) van Wijk en prof dr. G. (Guy) Widdershoven, VUMC

Dr. N. (Nathalie) Cools en Prof. dr. J. (Joost) Weyler, Universiteit van Antwerpen

Prof. dr. C. (Chris) Schravendijk, VU Brussel

Prof. dr. F. (Frans) Schuit en Prof. dr. B. (Bert) Aertgeerts, KU Leuven

L. (Linda) Al-Hassany, student Erasmus MC

B. (Bas) de Jong, Student MUMC

De coördinatie van de werkgroep is in handen van Marjan van den Akker

([email protected]) als voorzitter en Joke van der Mark

([email protected]) als secretaris.

Werkwijze

De werkgroep komt jaarlijks enkele malen in Utrecht bijeen voor een vergadering en een inhoudelijke

bespreking van een thema. Afhankelijk van het thema worden ook andere NVMO-leden actief

uitgenodigd. Daarnaast worden op het NVMO-congres een of meerdere sessies georganiseerd.

Activiteiten september 2015 – juni 2016

In periode september 2015 –juni 2016 is de werkgroep vier keer bijeen geweest. De volgende

(inhoudelijke) thema’s zijn besproken: Honoursprogramma’s, Wetenschappelijke vorming met

gastspreker Bert Nederbragt, BKO voor Academische Vorming en Werkschrift wetenschappelijke stage.

Daarnaast is op het NVMO-congres 2015 een drukbezochte ronde tafelsessie over Wetenschappelijke

vorming in de klinische fase van de geneeskunde master georganiseerd.

Voorgenomen activiteiten 2016-2017

De werkgroep zal in het komende jaar vier of vijf keer bijeenkomen, waarvan eenmaal op het NVMO

Congres 2016. Op dat congres zal de werkgroep een Workshop sessie organiseren met als titel:

“Wetenschappelijke vorming in de bachelor wel evidence-based?”. Aan de deelnemers wordt gevraagd

in kleine groepjes na te denken over mogelijke onderwijsvormen die de wetenschappelijke vorming

tijdens het regulier onderwijs in de bachelor fase kunnen ondersteunen.

Page 28: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

27

7 PROMOVENDINETWERK

Met veel plezier kan teruggekeken worden op een geslaagde eerste internationale PhD dag. Met naast

de Nederlandse PhD studenten dit keer waren ook Duitsland (hoewel in kleine hoeveelheid) en Engeland

vertegenwoordigd .

Begonnen werd met een pre-conference over kwalitatief onderzoek van Fijgje de Boer, met hierna een

zeer gezellig en zeer smakelijk etentje in een van de werfkelders in Utrecht. De volgende dag begonnen

we na een warm welkom door Fedde Scheele met de workshopsessies. Deze sessies waren opnieuw een

groot succes, met dit jaar een zeer gevarieerd aanbod aan workshops over kwalitatieve en

kwantitatieve analyse, en schrijven.

Na de lunch en natuurlijk het onmisbare traditionele fotomomentje vervolgden we de dag met het

presenteren van eigen werk aan elkaar. Tijdens deze sessies werd er vooral veel samen gedacht over

dilemma’s of problemen die geïntroduceerd werden door de promovendi, werden ideeën gedeeld, en

soms juist successen besproken. Twee promovendi hebben ook al mogen proefdraaien voor hun

promotie. Aan het einde van de dag heeft Prof. dr. Jennifer Cleland ons nog meegevoerd in haar

presentatie over ‘Considering the use of theory’.

Uiteraard sloten we de dag af met een gezellige borrel. Dankzij de bijdrage van alle promovendi,

copromotoren en promotoren werd het een inspirerende dag. Te hopen is dat de volgende edities nóg

internationaler zullen worden.

De organisatie van de Promovendidag 2016 was in handen van Lokke Gennissen, Lindsay Bank, Karsten

van Loon, Milous Silkens, Tiuri van Rossum, Anouk Wouters en Marijke Sterman.

Page 29: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

28

8 ETHICAL REVIEW BOARD

De NVMO heeft in 2010 een Ethische Toetsingscommissie ingesteld. De NVMO-ERB is een commissie

van het NVMO bestuur doch in haar oordeel onafhankelijk en legt daarover ook geen verantwoording

af. Wel benoemt het NVMO Bestuur op voordracht van de commissie de leden van de NVMO-ERB.

Door de NVMO-ERB is een reglement gemaakt, hetgeen aan het NVMO Bestuur is voorgelegd en door

het bestuur is goedgekeurd. De NVMO-ERB handelt niet op grond van een wettelijk kader, maar op

grond van een regel die de beroepsgroep zelf heeft opgesteld. Er vindt afstemming plaats tussen

het NVMO Bestuur en de NVMO-ERB indien er vanuit de beroepsgroep wijzigingen (noodzakelijk) zijn

betreffende de richtlijnen voor ethische toetsing van onderzoek.

Samenstelling commissie in 2015/2016

Prof.dr. J.J.M. van Delden (UMC Utrecht), voorzitter

Drs. W.E.S. van den Broek (UMC Utrecht), secretaris

Dr. A.N. Raat (UMCG)

Dr. R.L. Hulsman (AMC)

Dr. W. de Grave (UMC Maastricht)

Mr. S.K. Kwee, jurist / gedurende het verenigingsjaar opgevolgd door Mw. Mr. M. Peels-Nooter

Prof.dr. M. Wieringa- de Waard

Dhr. R. Wouters (student lid, UMC Utrecht) / gedurende het verenigingsjaar opgevolgd door mw. R. Rood

Wisselingen van de leden van de commissie hebben plaatsgevonden vanwege het aflopen van de zittingstermijnen van de betreffende leden.

Samenstelling secretariaat

Secretaris: Sjoukje van den Broek, Directie Onderwijs en Opleidingen afd. geneeskunde, UMC

Utrecht

Management assistente: Linda Molman, Expertisecentrum onderwijs en opleiding UMC Utrecht,

Bereikbaar via [email protected]

Werkwijze commissie

Alle onderzoekers van medisch onderwijs kunnen een aanvraag voor ethische toetsing indienen. Een

verzoek tot beoordeling van een onderwijs onderzoek dient vergezeld te gaan van een volledig

onderzoeksdossier. Het indienen van het onderzoek geschiedt via een webapplicatie die te bereiken is

via de website van de NVMO (http://www.nvmo.nl/ethische_toetsing_onderzoek).

Onderzoeken kunnen in verschillende categorieën binnenkomen. Dit is afhankelijk van een aantal

aspecten. Valt het onderzoek binnen het domein van de NVMO-ERB, is er alleen sprake van gebruik van

gegevens die in het kader van kwaliteitsbevordering verzameld zijn? En daarnaast de vraag of risico,

misleiding of non-disclosure een rol speelt binnen het onderzoek. N.a.v. antwoorden op de vragen

worden de dossiers ingedeeld in een categorie.

Onderzoeken in categorie A of B worden automatisch afgehandeld. De onderzoeken in categorie C

worden in eerste instantie beoordeeld door de secretaris van de NVMO-ERB. Indien mogelijk handelt zij

dit af met de onderzoekers. Indien nodig kan de secretaris dossiers uit categorie C ook in de

vergadering laten bespreken. Alle nieuw binnengekomen onderzoeksdossiers uit categorie D

worden in de eerstvolgende vergadering van de NVMO-ERB besproken.

Page 30: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

29

Naar aanleiding van beoordeling van de dossiers volgen vaak vragen en of opmerkingen van de

secretaris dan wel de gehele commissie. De antwoorden hierop worden in principe (opnieuw) aan

de commissie voorgelegd. De oordeelsvorming over de dossiers vindt namelijk plaats na overleg in de

commissie. Gedurende deze periode waren er telkens voldoende leden aanwezig om dit in goede orde

te kunnen volbrengen. In principe komen dossiers terug in de volgende vergadering voor verdere

beoordeling na antwoorden van de onderzoeker. In een enkel geval is tussentijds overleg geweest

tussen de secretaris en de voorzitter om zaken wat te kunnen bespoedigen.

De secretaris beoordeelt ook eventueel binnengekomen wijzigingen (amendementen) van

onderzoeksdossiers. Bij een ingrijpende wijziging kan de secretaris besluiten de wijziging ter

beoordeling aan de hele commissie voor te leggen.

Evaluatie 2015-2016

Vergaderingen vinden ongeveer eens in de zes weken plaats. In de periode augustus 2015 – juli 2016

hebben er totaal 9 vergaderingen plaatsgevonden.

Het aantal aanvragen voor ethische toetsing van onderzoek is ook in het afgelopen verenigingsjaar

weer gestegen. In de periode augustus 2015 - juli 2016 zijn de onderzoeken verdeeld over de volgende

categorieën behandeld (inclusief amendementen):

Categorie A: 5 dossier beoordeeld

Categorie B: 13 dossiers beoordeeld

Categorie C: 90 goedgekeurde dossiers, 1 dossier afgekeurd

Categorie D: 12 goedgekeurde dossiers, 1 dossier niet ontvankelijk

Van de dossiers in categorie C en D (waarbij geen automatische afhandeling plaatsvindt) zijn er 57

besproken in een commissievergadering. De overige dossiers zijn door de secretaris afgehandeld, het

besluit is door de commissie gecontroleerd. Er konden 4 dossiers afgehandeld worden zonder

aanvullende vragen aan de onderzoekers of zonder dat verdere aanpassingen vereist waren. Bij alle

overige 100 aanvragen zijn één of meerdere vragenbrieven aan de onderzoekers gestuurd en heeft

opnieuw beoordeling van het dossier plaatsgevonden na reply van de onderzoekers.

Het afgekeurd dossier in C betrof een aanvraag voor heranalyse van eerder verzamelde data in het

kader van een ander onderzoek. Ten tijde van de dataverzameling was echter geen gedocumenteerd

informed consent gevraagd voor gebruik van de gegevens van deelnemers voor toekomstig onderzoek.

Het niet ontvankelijk verklaarde dossier in categorie D was een dossier waarbij de onderzoekers al

met het onderzoek waren begonnen voordat de ethische toetsing had plaatsgevonden. De commissie

kan dan geen uitspraken doen daar de eventuele adviezen niet opgevolgd kunnen worden.

Het valt de NVMO-ERB op dat er regelmatig dossiers aan de onderzoekers teruggestuurd moeten

worden met het verzoek om het dossier eerst compleet te maken alvorens het beoordeeld kan

worden. Belangrijke informatie ontbreekt dan in het onderzoeksprotocol of in de informatie voor de

deelnemers aan het onderzoek, waardoor de commissie niet tot besluitvorming kan overgaan.

In het voorgaande verenigingsjaar is de gemiddelde doorlooptijd van de dossiers in categorie C en D

berekend. Die betrof 13,4 werkdagen. De tijd die onderzoekers tussentijds nodig hadden voor het

beantwoorden van vragen van de secretaris of van de commissie is niet meegeteld in deze

doorlooptijd.

Naast de inhoudelijke besluitvorming betreffende de onderzoeksdossiers, voorziet de commissie ook in

Page 31: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

30

advisering en voorlichting aan onderzoekers over ethische toetsing van dit type onderzoek en de werk-

wijze van de commissie. In het verenigingsjaar 2015-2016 is door de NVMO-ERB een workshop verzorgd

tijdens de Promovendidag van de NVMO. Het secretariaat is bereikbaar voor individuele adviezen aan

onderzoekers.

Ook mengt de commissie zich in (internationale) discussies over (de wijze van) ethische toetsing van

medisch onderwijskundig wetenschappelijk onderzoek middels publicaties in en ingezonden brieven

aan wetenschappelijke tijdschriften:

- Eikelboom JI, ten Cate O, Jaarsma D, Raat JAN, Schuwirth L, Van Delden JJM. A framework for the ethics review of education research. Medical Education 2012; 46: 731–733. - Van den Broek WES, Wouters RHP, Van Delden JJM. In response to ‘Medical Education Research: is participation fair?’ Perspectives on Medical Education 2015; 4:158–159.

- Van den Broek WES, Scheele F, Ten Cate ThJ, Van Delden JJM. A Health Professions Education

Research-specific Ethical Review Board. Letter to the Editor. Academic Medicine (in preparation for

publication).

Page 32: JAARVERSLAG - Home | NVMO · dr. Jamiu Busari, Atrium MC, Heerlen prof.dr. Erik Driessen, Universiteit Maastricht, adviseur als hoofdredacteur PME prof.dr. Jacqueline van der Graaf,

31

9 ASSOCIATION FOR MEDICAL EDUCATION IN EUROPE (AMEE)

Het AMEE Congres 2016 vond in Barcelona plaats en had als thema ‘Innovating in Education’.

Onderwerpen die aan bod kwamen waren het omgaan met uitdagingen, rechtvaardiging van

innovatiekosten en besluitvorming in complexe situaties (kopie van website: Responding to challenging

circumstances; Justifying the costs of innovation; Decision-making in a complex environment).

Het Europese congres, dat met 3500 bezoekers uit 90 landen al lang niet meer alleen geïnteresseerden

van dit continent trekt, bood een groot scala aan internationale topsprekers, presentaties (in allerlei

vormen; mondeling, posters, pecha kucha’s, viewpoints, symposia, etc.), cursussen en workshops.

Thuisblijvers konden het congres deels volgen via MedEdWorld. In 2017 zal Helsinki de basis zijn voor

het uitwisselen van ontwikkelingen en onderzoek op het gebied van medisch onderwijs.

NUTTIGE ADRESSEN

Nadere informatie over de organisatie en activiteiten van de NVMO, de samenstelling van het bestuur,

NVMO Congres, het tijdschrift Perspectives on Medical Education (PME) en de werkgroepen kunt u

vinden op de website van de NVMO: http://www.nvmo.nl.

Het secretariaat is te bereiken via e-mail [email protected]