Jaarverslag 2010 - Bibliotheek Hengelo...Leesbevordering en taalontwikkeling samen met het onderwijs...
Transcript of Jaarverslag 2010 - Bibliotheek Hengelo...Leesbevordering en taalontwikkeling samen met het onderwijs...
Algemeen Jaarverslag 2010 1 Bibliotheek Hengelo April 2011
Bibliotheek Hengelo
Bezoekadres
Beursstraat 34
7551 HV Hengelo
Postadres
Postbus 846
7550 AV Hengelo
T 074 245 25 65 F 074 245 25 75
I www.bibliotheekhengelo.nl
Jaarverslag 2010
Statutaire naam: Stichting Openbare Leeszaal en Bibliotheek Hengelo te Hengelo
Doelstelling: De openbare bibliotheekvoorziening in de gemeente Hengelo in de meest ruime zin te bevorderen en in stand te houden (statuten, artikel 2). Directeur/bestuurder: M.M.B. Mertens
Algemeen Jaarverslag 2010 2 Bibliotheek Hengelo April 2011
Inhoudsopgave Pagina
Algemeen Jaarverslag
1. Voorwoord 3
2. Warenhuis van kennis en informatie 4 3. Centrum voor ontwikkeling en educatie 5
4. Encyclopedie voor kunst en cultuur 7 5. Inspiratiebron van lezen en literatuur 8 6. Podium voor ontmoeting en debat 9
7. Organisatie 10 8. Kengetallen 12
Financieel Jaarverslag
1. Verslag Raad van Toezicht 15
2. Balans per 31 december 2010 17 3. Overzicht van baten en lasten over 2010 19
4. Waarderingsgrondslagen 20 5. Toelichting op de balans per 31 december 2010 22 6. Toelichting op het overzicht van baten en lasten 2010 28
7. Overige gegevens 7.1 Gebeurtenissen na balansdatum 33
7.2 Resultaatbestemming 33 7.3 Analyse resultaat ten opzichte van de begroting 34 2010
7.4 Accountantsverklaring 35
Bijlagen
A. Projecten 37
Redactie: Frans Deursen (Manager Financiën) Auke van der Meer (Communicatieadviseur)
Marion Mertens (Directeur)
Foto‘s: Eigendom van Bibliotheek Hengelo Eindredactie: Auke van der Meer
Algemeen Jaarverslag 2010 3 Bibliotheek Hengelo April 2011
1. Voorwoord 2010
Het jaar 2010
Het jaarverslag is altijd een mooi moment om terug te blikken op het voor-
gaand jaar. Terwijl we op dit moment druk zijn met de uitrol van een alter-
natieve collectieopstelling, organisatiebreed een behoorlijk intensieve klus,
lijkt het jaar 2010 alweer kilometers achter ons. Juist door even achterom
te kijken komt het besef hoe dynamisch de bibliotheekwereld is, hoeveel er
gebeurt in weinig tijd. Hoezo bibliotheken stoffig en oubollig? Stilstand, daar
doet Bibliotheek Hengelo niet aan mee. Inspirerend, dat is ons trefwoord!
Deze tijd van veel externe invloeden eist beweging van ons. De bibliotheek
branche wordt onder landelijke regie geprofessionaliseerd om efficiënter en
effectiever te kunnen werken aan onze kerntaken.
Op provinciaal niveau, het Netwerk van Overijsselse Bibliotheken, rollen we
de nieuwe aanpak van de bibliotheek als warenhuis uit: het winkelconcept.
In 2010 hebben we hier veel voorbereidingen voor getroffen, waardoor ook
wij in 2011 kunnen starten met deze verandering. Een nieuwe, verleidende
inrichting van onze collectie zorgt voor een meer klantgericht aanbod, zodat
we nog meer Hengeloërs inspireren tot lezen en informeren.
In 2010 is onze bibliotheek geëvalueerd door middel van een klanttevreden
heidsonderzoek en een audit ter certificering voor de bibliotheekbranche.
Op beiden scoorden we optimaal. Het klanttevredenheidsonderzoek toonde
aan dat we de bibliotheek in vijf jaar tijd goed hebben ontwikkeld naar een
rapportcijfer 8,1. De certificering bevestigde dit met een score van 96%.
Het jaar 2010 stond ook in het teken van de financiële crisis, een prijscom-
pensatie werd al niet meer toegekend, terwijl de kosten wel zijn gestegen.
Ook in 2011 zal een bezuiniging doorgevoerd worden. Afstemming met het
gemeentebestuur over onze kerntaken en onze opdracht wordt vervolgd.
De jaren 2010 en 2011 worden door de gemeente gekenschetst als
‗versobering‘ en zo hebben ook wij een versobering in de bedrijfsvoering inge-
zet. We hopen dat we daarmee voldoende bijdrage leveren aan de realisatie
van de bezuiniging.
De gemeentelijke opdracht met betrekking tot de prestatiedoelstellingen van Bibliotheek Hengelo bleef ongewijzigd ten opzichte van vorig jaar: 41 uren open Bibliotheek Beursplein; 20 uren open Bibliotheek Kulturhus Hasselo;
22.000 leden; 300.000 bezoekers; 20 educatieve projecten en adequate af-stemming met de overige culturele instellingen in Hengelo. Al deze prestatiedoelstellingen hebben we gerealiseerd.
Ik wil al onze medewerkers bedanken voor hun inzet in het
afgelopen jaar, samen hebben we klaargestaan voor u,
inwoner van Hengelo, en hebben we er een goed en fijn jaar
van gemaakt.
Met vriendelijke groet,
Marion Mertens, directeur
Bibliotheek Hengelo Beursplein
Bibliotheek Hengelo Kulturhus Hasselo
Gebruik 2010 2009
leden 27.712 27.267
inwoners lid 34,3% 33,7%
uitleningen 835.287 792.308
inlichtingen 29.232 26.659
Bezoeken 2010 2009
bezoeken totaal
643.055 606.046
bezoeken Beursplein
383.197 381.015
bezoeken Hasseler Es
53.224 52.034
bezoeken digitaal
205.458 171.597
Algemeen Jaarverslag 2010 4 Bibliotheek Hengelo April 2011
2010
De bibliotheek biedt met de
collectie als basis mogelijkhe-
den tot uitlenen, raadplegen,
vraagbemiddeling.
Winkelformule
In aansluiting op de landelijke lijn zijn de Overijsselse Bibliotheken in 2010
gestart met de invoering van de bibliotheekformule ‗de Ideale Bibliotheek‘.
Deze formule is ontwikkeld op basis van kennis en ervaring uit de retailwereld
en zet de klant centraal. De bibliotheken worden aantrekkelijker ingericht, de
collectie wordt per genre gegroepeerd en door middel van een aansprekende
navigatie toegankelijk gemaakt. De nieuwe aanpak heeft in de reeds geïmple-
menteerde bibliotheken geleid tot een flinke stijging in uitleningen.
Bibliotheek Hengelo was in 2009 al begonnen met een meer vraaggerichte
aanpak om het verleidende gevoel van een boekenwinkel na te bootsen; zo
presenteerden we op de begane grond de boeken al frontaal. In 2010 hebben
we deze ontwikkelingen verder uitgewerkt in een overlegplatform met de pro-
jectleiders van de specifieke onderdelen (collectie, inrichting, huisstijl, werk-
processen, website, monitoring) van de winkelformule. In 2011 kunnen we de
winkelformule in de hele bibliotheek verder uitrollen.
Landelijke aanvraagservice
De landelijke aanvraagservice is een gezamenlijke dienst van de openbare
bibliotheken, klanten kunnen media aanvragen in de eigen bibliotheek én bij
andere bibliotheken. Zowel thuis als in de bibliotheek kunnen leden digitaal
zoeken in de landelijke collectie. Heeft Bibliotheek Hengelo de gevraagde titel
niet in huis dan wordt automatisch gekeken welke bibliotheek deze titel wel
kan leveren. Ook is nu de grote muziekcollectie van Muziekweb beschikbaar.
De aanvraagservice (zie hiernaast het logo) is in 2010 veel gebruikt; het aan-
tal digitale bezoeken steeg mede hierdoor met 20% naar 205.458.
Van Al@din naar ibi
Per 1 juli 2010 is de vraagbaak Al@din opgevolgd door www.ibi.bibliotheek.nl.
Vragen worden beantwoord door een netwerk van bibliothecarissen. In 2010
hebben wij 1646 verschillende vragen (bijvoorbeeld Computer & Internet,
Economie, Geschiedenis, Kunst & Cultuur, etc.) in behandeling genomen.
Versterken van de digitale bibliotheek
De medewerkers volgden de cursus ‗Web 2.0 diensten‘ waarna de bibliotheek
in 2010 startte met het gebruik van de social media: Twitter, Hyves en Face-
book. Het Bieblog deed in 2010 goede zaken: maandelijks 700 bezoekers en
1000 pageviews. De verschillende vormen van social media die de bibliotheek
gebruikt zijn aan elkaar gekoppeld en versterken elkaar. De inspanningen op
digitaal gebied zijn beloond met een stijging van 20% van mensen die de di-
gitale bibliotheek bezochten.
Verbeterde collectie informatieve boeken
Een verbeterpunt dat naar voren kwam in het klanttevredenheidsonderzoek,
was de beschikbaarheid en actualiteit van informatieve boeken. Daartoe voer-
de Bibliotheek Hengelo in 2010 een collectieplan uit, met als doel de breedte
van de collectie wat te verkleinen, om daardoor ruimte te creëren voor meer
actuele en populaire titels. De beschikbaarheid van specifieke materialen
wordt opgevangen door de gezamenlijke achtergrondcollectie en hiermee
wordt dus zowel de beschikbaarheid als de actualiteit verbeterd.
2. Warenhuis van kennis en informatie
Algemeen Jaarverslag 2010 5 Bibliotheek Hengelo April 2011
2010
Leesbevordering en taalontwikkeling samen met het onderwijs
In 2010 is het taalbevorderingsproject Toon je Taal! voor jonge kinderen in
samenwerking met het onderwijs succesvol gevoerd. Het leesbevorderings-
project De Rode Draad, met verschillende producten en diensten voor alle
klassen van de basisschool, draait in het schooljaar 2010/2011 op 16 basis-
scholen en dient ruim 3300 leerlingen.
Meer scholen kwamen op bezoek in onze bibliotheek: 13 scholen doen mee
met het klassikaal lenen, dat betekent dat circa 60 groepen elke drie weken
een bezoek aan de bibliotheek brengen. Met het praktijkonderwijs ‘t Genseler
is een drie-jarige samenwerking gesloten, waarbij de bibliotheek een pakket,
speciaal voor deze school geselecteerde, producten en diensten aanbiedt.
Biebsearch junior
Onderzoek toont aan dat de leesvaardigheid van kinderen steeds meer af-
neemt en dat is alarmerend. Want wie niet goed en snel leest, staat maat-
schappelijk meteen op achterstand. Landelijk gezien leest een kwart van de
kinderen bij het verlaten van de basisschool op het niveau van groep 6; een
kwart van de vmbo‘ers kan de lesstof niet goed lezen.
Het project Biebsearch junior doet hier wat aan! Bibliotheek Hengelo is gese-
lecteerd voor de landelijke pilot samen met drie basisscholen uit Hengelo. Op
woensdag 20 oktober ondertekenden de directeuren van de basisscholen Het
Kompas, Dr. A. Kuyperschool en St. Plechelmus met Bibliotheek Hengelo de
officiële overeenkomst, in bijzijn van wethouder Wieger Mulder. Binnen Bieb-
search junior zorgt de bibliotheek voor collecties op school, activiteiten rond
boekpromotie, instructies mediawijsheid en een onderwijswebsite, en de hele
school wordt lid van de bibliotheek. Door dit project krijgen de leerlingen
meer plezier in lezen, gaan ze de Nederlandse taal beter beheersen en krijgen
ze toegang tot de bijzondere wereld van verhalen en informatie. Voor de bibli-
otheek is een belangrijke ondersteunende taak weggelegd. Wie de taal be-
heerst, heeft de toekomst!
Kijk op www.biebsearch.nl onder Primair Onderwijs (onder Actueel).
Cultuureducatie Primair onderwijs
Bibliotheek Hengelo is lid van de commissie Kunsteducatie Hengelo en ver-
zorgde in het schooljaar 2009/10 een aanbod ―Literatuur‖ voor groep 5 en 6.
Negentien groepen 5 en 6 (423 leerlingen) kwamen naar de bibliotheek om
de schrijvers Marcel van Driel of Thijs Goverde te ontmoeten.
Twintig groepen 5 en 6 (296 leerlingen) hebben deelgenomen aan het project
―Dichter bij de schilder, Schilder bij de dichter” ontwikkeld door Bibliotheek
Hengelo en AkkuH. De leerlingen hebben gedichten gemaakt bij schilderijen
uit de kunstuitleen van AkkuH, en vervolgens schilderijen gemaakt bij elkaars
gedichten. Het project werd afgesloten met een tentoonstelling van alle ge-
dichten en kunstwerken van de leerlingen in de stadhuishal.
3. Centrum voor ontwikkeling en educatie
De bibliotheek ondersteunt de
stad op het gebied van lees-
bevordering en taalontwikke-
ling, informatievoorziening,
informatievaardigheden.
Leesbevorderingsproject: De Rode Draad
deelnemende scholen 16
leerlingen 3.354
Taalbevorderingsproject: Toon je Taal
deelnemende scholen 29
leerlingen 5.108
Wethouder Wieger Mulder met kinderen van de deelnemende scholen
Algemeen Jaarverslag 2010 6 Bibliotheek Hengelo April 2011
2010
Mediawijsheid
De bibliotheken hebben vanuit het ministerie van OC&W als taak gekregen
het mediawijs maken van de Nederlandse bevolking. In de huidige maat-
schappij spelen media een centrale rol, echter is het niet vanzelfsprekend dat
iedereen hier op een goede, kritische en actieve manier mee om kan gaan.
Bibliotheek Hengelo heeft dit jaar wederom een uitgebreid (computer)
cursusaanbod geboden. In januari 2010 werd er een samenwerking gesloten
met SeniorWeb, want we willen ook ouderen in de gelegenheid stellen zich de
basisvaardigheden eigen te kunnen maken. De overige cursussen en work-
shops (o.a. Windows 7, haal meer uit Google, Opvoeding en Multimedia, E-
books) bieden we samen met stadsbibliotheken Almelo en Enschede aan.
De bibliotheek verleende medewerking aan de Social Inclusion Games, een
internationaal sportevenement georganiseerd door de Federatie Maatschappe-
lijke Opvang en Humanitas Onder Dak. Dit evenement vond in 2010 in Hen-
gelo/Enschede plaats. Wij verzorgden er een workshop ‗bloggen‘ aan de hand
waarvan deelnemers van de Games leerden hoe ze hun ervaringen direct digi-
taal met elkaar konden delen.
De strijd tegen laaggeletterdheid
Tijdens de week van de alfabetisering, 6 t/m10 september, werd bijzondere
aandacht besteed aan de laaggeletterde inwoners. In Hengelo wonen naar
schatting 7000 mensen die niet goed kunnen lezen of schrijven. Landelijk is
dit cijfer 1,5 miljoen. Zij lopen dagelijks tegen problemen aan, zoals met het
invullen van een formulier. In onze kennismaatschappij is omgaan met kennis
en informatie cruciaal en voor hen is het extra moeilijk om mee te komen.
Verschillende instanties in Hengelo grepen deze week aan om iets voor laag-
geletterden in de maatschappij te betekenen en het probleem aandacht te
geven. Bibliotheek Hengelo organiseerde een cursus ‗Beter leren lezen en
schrijven‘, gegeven door schrijfster en actrice Marjan Berk.
Onderwijsvragen Twente
Het kenniscentrum voor ouders en opvoeders rondom passend onderwijs dat
Bibliotheek Hengelo samen met de Hogeschool Edith Stein en Expertis Onder-
wijsadviseurs hebben ontwikkeld, is in 2010 een jaar online. Onderwijsvragen
Twente is een reguliere dienst van de deelnemende partners (Attendiz, Twen-
te School of Education, Hogeschool Edith Stein/OCT, Expertis Onderwijsadvi-
seurs, Centrum voor Jeugd en Gezin en Bibliotheek Hengelo) en levert veel-
gevraagde kennis op het gebied van leerproblemen, ontwikkelingsstoornissen
of psychisch of sociaal emotionele problemen.
Passend onderwijs is gericht op het uitbreiden van de kansen op de beste ont-
wikkeling voor ieder kind. Bibliotheek Hengelo maakt algemene informatie
met betrekking tot onderwijs en opvoeding toegankelijk en de onderwijsex-
perts voegen de specifieke kennis toe. Deze dienst had in 2010 gemiddeld
200 unieke bezoekers per maand en kreeg 23 nieuwe vragen, die allen zijn
beantwoord. Er zijn daarnaast ruim 60 vragen geselecteerd om aan de ken-
nisbank toe te voegen.
Ten behoeve van het kenniscentrum zijn de catalogi van de bibliotheek van
Hogeschool Edith Stein en onze bibliotheek gekoppeld en zijn alle studenten
en docenten lid van de bibliotheek.
4. Centrum voor ontwikkeling en educatie
De bibliotheek ondersteunt de
stad op het gebied van lees-
bevordering en taalontwikke-
ling, informatievoorziening,
informatievaardigheden.
Marjan Berk geeft een cursus aan laaggeletterden
Mediawijsheidcursussen 35
cursisten 408
Groepen mediawijsheid jeugd 0—18 jaar
150
Algemeen Jaarverslag 2010 7 Bibliotheek Hengelo April 2011
2010
Cultureel programma
In 2010 is Bibliotheek Hengelo er in geslaagd een interessant en succesvol
activiteitenprogramma neer te zetten. Bekende schrijvers als Bernlef en Yvon-
ne Kroonenberg hebben een lezing gegeven, zowel het Cultureel Café als het
schrijverscafé zijn meerdere malen dit jaar georganiseerd en daarnaast is er
veelvuldig samengewerkt met lokale (culturele) instellingen, die in de biblio-
theek informatieve en culturele activiteiten organiseerden (zoals Alliance
Française, Genootschap Nederland Engeland Twente en GGD Regio Twente).
Dichter op het Spoor
Bibliotheek Hengelo organiseerde in de Boekenweek 2010 ‗Dichter op het
Spoor‘, samen met stadsbibliotheken Almelo en Enschede en met de NS. Op
zondag pendelde een stoptrein tussen Enschede en Nijverdal waarin dichters
Ivo de Wijs, Driek van Wissen, Jean Pierre Rawie, onze stadsdichter Fred van
de Ven en onze junior-stadsdichters Sophie Kroeze en Meike Mardjan optra-
den. Met het Boekenweekgeschenk kon men gratis meereizen en genieten
van mooie gedichten en spontane rijmelarijen, accordeonmuziek van Yvo
Staudt en een wandelende boekenkast.
Maand van de Amateurkunst 2010 (mei) en Stadsdichterschap
We steunden de vierde editie van de Maand voor de Amateurkunst Hengelo.
De bibliotheek bood ruimte aan amateurkunstenaars om bezoekers te laten
genieten van theater, muziek, dans en beeldende kunst.
Op donderdag 20 mei organiseerde Bibliotheek Hengelo voor de tweede maal
een verkiezingsavond voor de stadsdichter. En werd er afscheid genomen van
Fred van de Ven, de eerste Hengelose stadsdichter. Drie genomineerde opvol-
gers deden hun voordracht, afgewisseld met muzikale optredens van JW Roy.
Reinier de Rooie ging er met de titel vandoor. De felbegeerde juniorvariant
(37 kinderen deden een gooi) werd gewonnen door de tienjarige Lott Fransen.
Zij werd op 6 oktober door de vakjury benoemd tot Junior Stadsdichter 2010.
5. Encyclopedie voor kunst en cultuur
De Bibliotheek wil iedereen
die kunst en cultuur een warm
hart toedraagt een plek
bieden om aan hun interesse
tegemoet te komen.
Natuurlijk met een informatie-
ve collectie, maar specifiek
door literaire, culturele en
informatieve activiteiten te
organiseren.
Jean Pierre Rawie
Stadsdichter Hengelo 2010 Reinier de Rooie
Schrijver Bernlef vertelt
Culturele activiteiten jeugd
163
Culturele activiteiten volwassenen
114
Lott Fransen (3e van links) Junior Stadsdichter 2010
Algemeen Jaarverslag 2010 8 Bibliotheek Hengelo April 2011
2010
Nationale Voorleesdagen
In 2010 werd er weer volop aandacht geschonken aan de Nationale Voorlees-
dagen in Bibliotheek Hengelo. Voorlezen prikkelt de fantasie en is goed voor
de taalontwikkeling. Woensdag 20 januari zijn de Nationale Voorleesdagen
feestelijke geopend met een traditioneel voorleesontbijt. Dit jaar stond het
prentenboekje De Wiebelbillenboogie centraal. De bibliotheek ontving 45 peu-
tergroepen, wat gelijk staat aan bijna 700 nieuwsgierige peutertjes, die de
bibliotheek kwamen ontdekken.
Nationale Voorleeswedstrijd
In februari vond onze traditionele Voorleeswedstrijd voor kinderen uit groep 7
en 8 plaats. De 18 deelnemers volgden eerst een workshop rondom voorlezen
en jezelf presenteren die werd geleid door verhalenverteller Wim Wolbrink. De
winnaars Nienke Theunissen (St. Plechelmus, groep 7) en Anouk Kruse (De
Telgenkamp, groep 8) mochten door naar de regionale wedstrijd in de spie-
gelzaal van Kulturhus Hasselo. Helaas eindigde daar hun wedstrijddeelname.
Verbeterde collectie literatuur
Leden van Bibliotheek Hengelo hebben in het klanttevredenheidsonderzoek te
kennen gegeven dat de beschikbaarheid van romans nog verbeterd kan wor-
den. De Bibliotheek speelt hier op in met behulp van een collectieplan om de
niet zo veel gevraagde specifieke titels uit de collectie te halen waardoor
ruimte ontstaat voor meer actuele en populaire titels die wel veelgevraagd
worden. De specifieke titels die niet beschikbaar zijn in Bibliotheek Hengelo
kunnen dankzij de landelijke aanvraagservice toch worden geleend.
Schenking aan Ezra Books
De Ezra Foundation is een stichting die zich sinds 2008 inzet voor minder be-
deelden in Twente. Door het opzetten van diverse projecten wil de Foundation
hulp bieden aan mensen die het minder hebben. Ezra Books is één van de
projecten binnen de Foundation, waardoor kinderen op een laagdrempelige
manier in contact kunnen komen met boeken. Bibliotheek Hengelo heeft drie
dozen met afgeschreven jeugdboeken aan de Ezra Foundation geschonken.
6. Inspiratiebron van lezen en literatuur
De bibliotheek biedt voor
jeugd en jongeren van 0 tot
18 jaar een doorlopende lees-
lijn en een daarop aansluiten-
de collectie.
Peuters kijken en luisteren toe tijdens de Voorleesdagen
Collectie media totaal 130.736
Media volwassenen 77.481
Media jeugd 53.255
Media per lid 4,72
Media per inwoner 1,62
Collectie beeld & geluid totaal
19.456
Collectie boeken totaal 102.400
Collectie boeken volwassenen
57.399
Collectie boeken jeugd 45.001
Klassikaal lenen
aantal scholen 13
aantal groepen 60
Algemeen Jaarverslag 2010 9 Bibliotheek Hengelo April 2011
7. Podium voor ontmoeting en debat 2010
Leescafé De Ontdekking
In 2010 startte stichting Werk en Zorg met de verzorging van het leescafé. In
het leescafé kan iedereen, of je nu lid van de bibliotheek bent of niet, onder
het genot van een kopje koffie of een lunch een van de vele actuele tijdschrif-
ten en kranten lezen. Ook is er draadloos internet beschikbaar.
Als ludieke opening act trad het College van B&W aan in een ‗broodjeswed-
strijd‘ en vermeldde de menukaart drie maanden een ‗broodje burgemeester‘.
Groot debat voor gemeenteraadsverkiezingen
Begin maart werd de gemeenteraad voor de komende vier jaar gekozen.
Voorafgaand aan deze verkiezing werd een groots en succesvol debat georga-
niseerd in Bibliotheek Hengelo. Meer dan 100 Hengeloërs luisterden naar de
negen Hengelose lijsttrekkers die deelnamen aan het debat. De naderende
bezuinigingen kwamen ruimschoots aan bod: hoe komt Hengelo de komende
gure financiële jaren door? Veiligheid op straat en parkeerbeleid waren andere
onderwerpen van discussie. Als objectieve ontmoetingsplaats is de bibliotheek
de plek bij uitstek waar Hengeloërs en politici bij elkaar kunnen komen, om
het te hebben over de toekomst van de stad.
Debat over de samenleving: ‘Wantrouwen of Vertrouwen?’
Op 25 mei was een divers gezelschap van politici en vertegenwoordigers van
levensbeschouwingen en religies te gast in Bibliotheek Hengelo, om samen
met inwoners van Hengelo in debat te gaan over het thema 'Wantrouwen of
Vertrouwen?'. Dhr. Odaci van organisator Stichting Humanislam, dhr. Wacht-
meester (Protestantse Kerk Nederland), dhr. Oude Engberink (Liberaal Joodse
gemeente van Twente), dhr. Elyo (Syrisch-orthodoxe Kerk), Dhr. Dhian Ho
(Vrije gemeente van religieuze humanisten), kamerleden André Jansen (Trots
op Nederland), Willy Lourenssen (SP), Malik Azmani (VVD), voorzitter van
Groenlinks Henk Nijhof kwamen praten over de harde publieke en politieke
toon in het maatschappelijk debat lijkt en de toenemende kloof tussen bevol-
kingsgroepen. Angst en wantrouwen lijken inmiddels structureel onderdeel te
zijn van onze samenleving. Kunnen we dit ombuigen?
Aan de hand van een groot aantal stelling werd de polariserende maatschap-
pij aan de tand gevoeld. Een belangrijke rol is weggelegd voor taal, met taal
verbind je. Tijdens de avond werd een pact gesloten: het Convenant van Ver-
trouwen, waarmee de deelnemende partijen een signaal gaven om in vertrou-
wen met elkaar te leven, hoe groot onze verschillen ook kunnen zijn.
Burgemeester Kerckhaert van Hengelo sloot de avond af met passende woor-
den van vertrouwen en de oproep om elkaar vooral te blijven ontmoeten.
De bibliotheek is de neutrale,
objectieve, niet partijdige ont-
moetingsplaats, waar alle
groepen van de samenleving
elkaar kunnen tegenkomen.
De bibliotheek biedt ruimte als
vrijplaats voor lokale initiatie-
ven, voor debat over maat-
schappelijke thema’s, voor
voorlichting over complexe
onderwerpen en discussie
over onderwerpen van lokaal,
regionaal, landelijk of mondi-
aal belang.
Algemeen Jaarverslag 2010 10 Bibliotheek Hengelo April 2011
8. Organisatie 2010
Raad van Toezicht
De Raad van Toezicht (RvT) bestaat uit vijf leden en volgt sinds 2003 het Cul-
tural Governance. In 2010 heeft de RvT vier maal vergaderd. Als vaste agen-
dapunten zijn aan de orde geweest: algemene en financiële managementin-
formatie, het algemeen en financieel jaarverslag 2009, het strategisch be-
leidsplan inclusief begroting 2011, het jaarwerkplan 2010/11, evaluatie van
de RvT incl. vaststellen van aftredend lid eind 2010 volgens rooster van aftre-
den en het opstellen van het profiel voor een nieuw RvT-lid. Daarnaast zijn de
samenwerkingen lokaal, regionaal, provinciaal en landelijk besproken.
Ondernemingsraad
De ondernemingsraad heeft in 2010 acht keer vergaderd en daarnaast heb-
ben er acht Overlegvergaderingen plaatsgevonden met de werkgever. De be-
handelde thema‘s zijn: het meerjarenbeleidsplan ‗11-‘13, Algemeen Jaarver-
slag 2009, actualisatie personeelshandboek, samenwerking Almelo, Enschede,
Hengelo, evaluatie openingstijden zomer, organisatieontwikkelingen en de rol
van de OR hierin, stadsformule, pilot zelfroosteren, afronden werkgroepen en
meer.
Stichting Vrienden van de Bibliotheek
In 2010 vergaderde het bestuur van de Stichting Vrienden drie keer en orga-
niseerde zij één vriendenavond. Het bestuur richt zich op een sponsorplan
rondom lezen voor jonge kinderen. De stichting heeft 79 Vrienden.
Algemene Personeelsvergaderingen (APV)
Er hebben in 2010 vijf APV‘s plaatsgehad o.m. over de actuele ontwikkelingen
in de maatschappij en in de branche en de effecten ervan op de organisatie-
structuur, de interne communicatie en de invoering van de winkelformule.
In– en uitstroom
Twee medewerkers zijn uit dienst getreden. Dit bracht de formatie op 28,5fte.
Er is afscheid genomen van negen uitzendkrachten die de leen– en informa-
tieservice of opruimdienst ondersteunden.
Ziekteverzuim
Het ziekteverzuimcijfer voor 2010 lag op 4,4%. Het ziekteverzuim is niet ar-
beid-gerelateerd. Jaarlijks worden Arbo-thema‘s besproken met de Arboarts
en de Ondernemingsraad.
Jubilea (ambts– en dienstverband)
We kenden zes jubilea: 2x 30-jarig, 3x 35-jarig en 1x 40-jarig.
Lustrum Kulturhus Hasselo
In oktober vierde het Kulturhus Hasselo incl. ons bibliotheekfiliaal haar eerste
lustrum (5 jaar). Tijdens de open dag en een creativiteitsbeurs op zaterdag
werd een boekverkoop gehouden en voerden we een klantenwerfactie. Het
bibliotheekfiliaal Hasselo kan tevreden terugkijken op de afgelopen vijf jaar,
de opening van het nieuwe filiaal heeft geleid tot meer tevreden klanten. De
extra openingsuren op zaterdag bleken niet succesvol, er werd maar weinig
gebruik van gemaakt en deze uitbreiding is dan ook weer teruggedraaid.
Raad van Toezicht:
Dhr. C.H. van Kamperdijk (voorz.)
Dhr. M.W.M. Vonk
Mevr. drs. R. Semmekrot
Mevr. mr. E.F.M. van den Biesen
Mevr. dr. M.J.A. Veenstra
Bestuur Stichting Vrienden:
Mevr. I. Schrooten (voorzitter)
Mevr. A. Venhoeven (secretaris)
Dhr. R. Reitzema (penningmeester)
Formatie 39 medewerkers
28,5
Management & Staf 5,9
Directie & Management 2,6
Financiën 1,0
Secretariaat 0,65
Beleid & Kwaliteitszorg 0,7
Communicatie & PR 0,65
OR
0,3
ICT/Technische Dienst 3,9
Aanvullende Dienstverlening 5,0
Culturele en maatschappelijke activiteiten en educatie
Publieke Dienstverlening 13,7
Leenservice 6,7
Informatieservice 7,0
Ondernemingsraad:
Dhr. D. Knoeff (voorzitter)
Mevr. I. van Leeuwen (secretaris)
Mevr. J. Beking
Algemeen Jaarverslag 2010 11 Bibliotheek Hengelo April 2011
8. Organisatie 2010
Samenwerking Almelo, Enschede, Hengelo,
De stadsbibliotheken Almelo, Enschede en Hengelo werkten in 2010 samen op
gebied van mediawijsheid (ontwikkelen van gezamenlijk cursusaanbod), digi-
tale ontwikkelingen (kennisdelen), cultureel en maatschappelijk programma
(Boekenweekprogramma). Gezamenlijk onderhouden we contacten met ROC
van Twente omtrent het te ontwikkelen pakket van producten en diensten.
Klanttevredenheidsonderzoek
Eens in de vijf jaar houdt Bibliotheek Hengelo een klanttevredenheidsonder-
zoek (KTO) ter monitoring van hoe zij scoort in verhouding met voorgaande
jaren, en andere bibliotheken. Het KTO vormt onderdeel van de certificerings-
normen. In april vond er het een onderzoek plaats, uitgevoerd door Bureau
Leemans. Bijna 1200 klanten (1035 voor vestiging Beursplein en 164 voor
Kulturhus Hasselo) hebben de digitale vragenlijst ingevuld.
Op het onderdeel ―Klantoordelen over de collecties‖ (omvang van het aanbod,
vindbaarheid, beschikbaarheid en actualiteit), scoorden de beide vestigingen
op nagenoeg alle onderdelen aanzienlijk beter dan bij het vorige onderzoek.
Verder scoorde de beoordeling van de dienstverlening van het personeel,
sfeer, toegankelijkheid, (service rondom) leen- en betaalautomaten en com-
puters in ruime mate positief.
De verbetering komt tot uitdrukking in het rapportcijfer 8.1 voor Beursplein
(7.6 in 2005) en een 7.7 voor Bibliotheek Hasselo (7.3 in 2005).
Certificering
De Vereniging Openbare Bibliotheken en de Vereniging Nederlandse Gemeen-
ten zijn in 2006 tot overeenstemming gekomen over de eisen en procedure
met betrekking tot certificering. Certificering biedt minimum kwaliteitsgaran-
ties en is een voorwaarde om te kunnen (blijven) functioneren in het netwerk
van bibliotheken.
In juni 2006 ontving Bibliotheek Hengelo als eerste bibliotheek haar certifi-
caat. Op 21 september 2010 vond in Bibliotheek Hengelo voor de tweede
maal de audit plaats voor de periode 2010-2014. Om voor het certificaat in
aanmerking te komen moet een bibliotheek op 75% van de gestelde normen
positief beoordeeld worden. Volgens het audit-rapport is er ―sprake van een
enthousiaste en professionele houding, de ambities zijn hoog en er is door de
hele organisatie heen een drive op te merken om die ambities te realiseren‟.
We scoorden in totaal een percentage van 96% en zijn dus met vlag en wim-
pel geslaagd!
Medewerkers 39
Vrouwen 30
Mannen 9
Opleidingsniveau functies
MBO (incl. MBO +) 25 HBO 14
Leeftijdsopbouw
leeftijd aantal 20 t/m 24 1 25 t/m 29 0 30 t/m 34 3 35 t/m 39 0 40 t/m 44 5 45 t/m 49 7 50 t/m 54 11 55 t/m 59 8 60 t/m 64 4 gemiddeld 49,4
Contracturen per week
uren per week aantal 10 t/m 14 2 15 t/m 19 7 20 t/m 24 6 25 t/m 29 9 30 t/m 34 7 35 t/m 36 8 totaal contracten 39
Vast / tijdelijk
dienstverband
vast 39 tijdelijk 0
Algemeen Jaarverslag 2010 12 Bibliotheek Hengelo April 2011
9. Kengetallen 2010 2010
2010 2009 %
Aantal inwoners gemeente Hengelo 80.788 80.921 100%
Leden totaal 27.712 27.267 102%
0—16 jaar 11.320 11.060 102%
16 jaar en ouder 16.392 16.207 101%
Percentage inwoners lid 34,3 33,7 102%
Collectie media totaal 130.736 134.808 97%
Media volwassenen 77.481 81.960 95%
Media jeugd 53.255 52.848 101%
Media per lid 4,72 4,94 95%
Media per inwoner 1,62 1,67 97%
Collectie beeld & geluid totaal 19.456 18.847 103%
Collectie boeken totaal 102.400 108.721 94%
Collectie boeken volwassenen 57.399 63.372 91%
Collectie boeken jeugd 45.001 45.349 99%
Collectie boeken per lid 3,70 3,99 93%
Collectie boeken per inwoner 1,27 1,34 94%
Uitleningen totaal 835.287 792.308 105%
Uitleningen Beursplein 678.778 650.353 104%
Uitleningen Kulturhus Hasselo 152.631 137.327 111%
Uitlening bibliobus Beckum 3.878 4.628 84%
Uitlening per lid 30,14 29,06 104%
Uitleningen per inwoner 10,34 9,79 106%
Uitleningen per medium 6,39 5,88 109%
Inlichtingen totaal 29.232 26.659 110%
Inlichtingen per lid 1,05 0,98 108%
Inlichtingen per inwoner 0,36 0,33 110%
Inlichtingen Al@din 130 451 29%
Bezoeken totaal 643.055 106% 606.046
Bezoekers digitale bibliotheek 205.458 120% 171.597
Bezoekers Beursplein 383.197 101% 381.015
Bezoekers Kulturhus Hasselo 53.224 102% 52.034
Bezoekers Bibliobus Beckum 1.176 84% 1.400
Subsidie totaal € 2.661.071 100% € 2.661.071
Subsidie per lid 96,03 98% 97,59
Subsidie per inwoner 32,94 100% 32,88
Subsidie per uitlening 3,19 95% 3,36
Subsidie per bezoeker 4,14 94% 4,39
Algemeen Jaarverslag 2010 13 Bibliotheek Hengelo April 2011
9. Kengetallen 2010 2010
2010 2009 %
Vestigingen
vaste 2 2 100%
halteplaats bibliobus Beckum 1 1 100%
openingsuren Beursplein 51 51 100%
Openingsuren Kulturhus Hasselo 23 23 100%
Leesbevorderingsproject De Rode Draad
aantal scholen 16 15 107%
aantal leerlingen 3.354 2.997 112%
Taalbevorderingsproject Toon je Taal!
aantal scholen 29 33 88%
aantal leerlingen 5.108 5.491 93%
Groepsbezoeken mediawijsheid 0—18 jaar
aantal groepen 150 145 103%
Klassikaal lenen
aantal scholen 13 9 144%
aantal groepen 60 46 130%
Dienstverlening aan zorgcentra/wozoco 6 100% 6
Zorgcentra/wozoco: aantal inwoners 1.246 88% 1.420
Bibliotheek aan huis: aantal deelnemers 23 82% 28
Activiteiten ontmoeting jeugd 163 147% 111
Activiteiten ontmoeting volwassenen 114 109% 105
Media-educatie cursussen; volwassenen 35 113% 31
aantal cursisten 408 153% 266
Algemeen Jaarverslag 2010 14 Bibliotheek Hengelo April 2011
10. Vooruitblik 2010
Na vier jaar gewerkt te hebben aan de hand van het meerjarenbeleidsplan, opgesteld in 2007, kijkt Bibliotheek Hengelo verder vooruit. Deze onzekere tijd kent voor ons veel externe invloeden, zoals de landelijke brancheontwik-keling, de provinciale netwerkvorming, de doorgaande digitalisering en de
bezuinigingen.
2011 zal vooral een overgangsjaar zijn. Wat medio 2010 is ingezet aan verso-bering en aan organisatieontwikkeling en verdere afstemming op de provinci-ale samenwerking zal in 2011 verder vorm krijgen. Het gaat hierbij om het winkelconcept; om een Provinciale Backoffice waarin het centraal collectione-ren is opgenomen en de gezamenlijke onderwijsprojecten; om gezamenlijke
digitale infrastructuur; om gezamenlijke digitale content en ook om gezamen-lijke uitgangspunten in HRM-beleid. Landelijk krijgt de Bibliotheek een geza-menlijk merkbeeld, waar wij in 2011 ook op overstappen. Waar we in 2010 startten met het uitlenen van e-readers, zetten we dit beleid in 2011 voort. De opening van de ePortal zorgt ervoor dat leden via de digita-
le weg (e-)boeken kunnen lenen.
De ontwikkelingen in de markt maken het noodzakelijk scherp te formuleren waar we als bibliotheek voor staan en welke resultaten we daaraan koppelen. Begin 2011 actualiseerden we dan ook onze missie, visie en kerntaken: Missie:
Bibliotheek Hengelo stimuleert op inspirerende wijze de activering en ontwikkeling van persoonlijke groei en maatschappelijk en cultureel bewustzijn van burgers van Hengelo. Dit doen we om een ieder te la-ten participeren in deze maatschappij. We zijn van en voor iedereen. Visie:
wij zijn de laagdrempelige schakel tussen maatschappelijke en educa-
tieve organisaties en individuen;
wij zijn modern en faciliteren in de kennismaking met de nieuwste ont-
wikkelingen;
wij zijn een aantrekkelijke samenwerkingspartner;
wij dragen bij aan goed geïnformeerde, goed opgeleide en cultureel
bewuste burgers;
wij ondersteunen en stimuleren lees- en taalontwikkeling;
wij werken efficiënt en hebben een groot klantbereik.
Het accent ligt op onze vier kerntaken:
leesbevordering, leesbeleving en taalontwikkeling;
mediawijsheid;
leer- en gidsfunctie;
sociale participatie.
Bibliotheek Hengelo gaat in 2011 haar uiterste best doen alle leden van de bibliotheek en inwoners van Hengelo te bedienen op deze accenten.