Naar aanleiding van het jaareinde zijn er de laatste dagen jaaroverzichten naar uw hoofd gesmeten. Laat dit een zoveelste zijn, maar toch anders.

Man van het jaar

Bashar al-Assad. De dictator 2.0. Verjaart op 11 september, u weet wel, die dag dat er in 2001 drieduizend mensen het leven lieten in en rond de WTC-torens. Sinds maart 2011 vielen er in de oorlog in Syrië al 40 keer meer dodelijke slachtoffers. Assad moordt tot op de dag van vandaag zijn volk uit. Geen haan die er nog naar kraait, ook niet als hij schijnbaar ongevaarlijke critici laat opblazen, zoals afgelopen vrijdag nog het geval was.

En even, heel even, leek de ongenaakbare leider even aan de verliezende hand. Hij gooide er dan wat gifgas tegenaan en oogstte daardoor (heel even) internationale verontwaardiging. Gelukkig werd het met grote vriend Rusland op een akkoordje gegooid – in ruil mogen zij binnenkort gas en olie komen halen. Nogmaals was de internationale gemeenschap afwezig, opnieuw toonde de VN-veiligheidsraad zich machteloos. En als de paus oproept tot vrede, gebruikt Assad dat als PR-stunt. De wereld draait door, meer dan ooit.

Vrouw van het jaar

Als tegengewicht voor Assad, is hier Miley Cyrus de uitverkorene. Ik moet eerlijk bekennen: ik had tot een half jaar geleden nog nooit van deze jongedame gehoord. Sindsdien heb ik de 21-jarige Cyrus meer naakt gezien dan wat anders, tot in menig kerstboom toe. Ze heeft zich met 1 optreden al twerkend in de markt geplaatst als dé te volgen lolita. En dat terwijl ze het brave Disneyprinsesje was uit Hannah Montana – ik beken, dat heb ik moeten opzoeken.

Hoogtepunt: het internetrelletje met Sinead O’Connor. De Ierse schreef een open brief naar Miley. There’s no such thing as bad publicity, dacht Miley, en bij een volgende gelegenheid rookte ze een joint op televisie. Oh, en ‘Wrecking ball’ is een schijf.

Beste hype van het jaar

De Harlem Shake was eventjes leuk, dito Thibauting, maar ‘Goats screaming like humans’ was de beste vondst op het internet dit jaar. Het gemekker de geiten paste perfect in liedjes van Taylor Swift, Bon Jovi en Queen. Blijft grappig, ook na de 722ste keer.

Waan van de dag van het jaar

Keuze te over dit jaar: de heisa rond zwarte Piet? De horrortackle van Ruytinx? De Wever over regenboogT-shirts? Tienermonnik Giel (en bonus: diens tweets)? Het pensioen van Jan Becaus? De dame met de rode bloem? Daan, die een pintje of tien te veel dronk? Het pleidooi tot verbod op GTA V?

Won uiteindelijk met vingers in de neus: de Slovaak Peter Sagan die een bloemenmeisje in haar billen kneep. Het belangrijkste, dat de renner zich de dag zelf nog geëxcuseerd heeft, was niet van tel. De poeha was gewoon bladvulling en te droevig voor woorden. Een maatschappelijk debat onwaardig.

Als het op de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen aankomt, verdwijnt ineens alle ratio. Dat

hoeft niet eens wetenschappelijk te zijn, ook interessante bevindingen op vlak van populaire cultuur (Lord of the Rings, Harry Potter: allemaal erg seksistisch) worden met argusogen bekeken. Een vrouw die niet kan lachen met een degoutante opmerking is dan meteen een feminist, een man die een gedurfd grapje maakt is in geen tijd een seksistisch zwijn. En er kan wel heel even verontwaardiging zijn, zie de zaak-Pol Van Den Driessche, maar in the end blijft alles wat het was. En een discussie ten gronde komt er nooit, ook niet aan de universiteit. Debatteren doen we liever op Facebook, in groepen met gelijkgezinden.

We spreken af: de dag dat kut geen scheldwoord meer is, dan pas is er sprake van emancipatie.

Trend van het jaar

Asociale media. Vergeet de selfie. Dat is met overschot het minst slechte neveneffect van de smartphone. Vergeet ook even alle foto’s die op Facebook verschijnen van een terrasje met op de tafel een glas en wat nootjes of olijven. Bij het onderschrift “The good life” zie ik altijd het totaalbeeld van die persoon in kwestie, een foto makend om toch maar te doen alsof hij/zij een leven heeft. De tafel is voor de rest meestal leeg.

Vergeet de debielen die tijdens een concert tientallen foto’s en filmpjes nemen waarvan je weet dat zelfs de artiest in kwestie er zich niet op zou herkennen. Vergeet die kerel die in een volle fuifzaal met zijn arm in de lucht hangt om het “liedje te Shazammen”. Vergeet zelfs toepassingen als Ruzzle, Wordfeud, Bitstrips en The Simpsons: Tapped Out.

Het ergste neveneffect van een smartphone is dat in 2013 niemand nog zonder lijkt te kunnen. Dat zelfs de diehards met een oude Nokia zijn overgeschakeld. Dat op café, in een groep van acht, constant één of twee mensen met hun telefoon in de weer zijn – vaak om een of andere woordgrap op Twitter te plaatsen, hopend op meer bevestiging daar dan aan tafel. Terwijl stilte zijn functie heeft in een gesprek, leuke discussies en aha-momenten alleen maar blijven bestaan als het antwoord niet “snel opgezocht” wordt.

Tweet van het jaar

Aangezien we de trend volgen, hier een tweet die goed was voor 48 retweets en 34 favorieten:

'It's impossible' said pride. 'It's risky' said experience. 'It's pointless' said reason. 'Give it a try' whispered the heart...

Toegegeven: Kevin Janssens is niet de originele auteur van deze zin, als ik het internet mag geloven tenminste. Maar hij zal er toch mee gescoord hebben bij de blonde vamp in kwestie.

Lied van het jaar

In alle lijstjes prijken ‘Reflector’ van Arcade Fire (met een vleugje Bowie), ‘Get Lucky’ van Daft Punk & Pharrell en ‘Formidable’ van Stromae bovenaan. Laat mij kiezen voor een albumtrack uit dat verder niet zo geweldige album van Daft Punk: een ode aan Giorgio Moroder (foto). Die overigens niet eens wist dat de Fransen zijn woorden zouden verwerken in een nummer. http://www.youtube.com/watch?v=5m4ZkEqQrn0

Sportman van het jaar

De Amerikaan Chris Horner, die op 41-jarige leeftijd de Vuelta won. Toen Horner zegevierde in de derde rit, sprak de renner dat hij wel eens kans zou kunnen maken op de eindzege (¿Por que no?). Ook wie niet houdt van wielrennen, moet dit interview nog eens (her)bekijken.

Horner profiteerde ten volle van het feit dat geen enkele favoriet zich echt op de Ronde van Spanje richtte en was weergaloos in de laatste week, met een prachtige apotheose op de Angliru. Hij won de rittenkoers na het versturen van tweets waar Frank Vandenbroucke zaliger zich nog het meest in zou kunnen vinden. Hij werd daarmee de eerste en bovendien nog maar de derde Amerikaan die een grote Ronde won, na Lemond (3x Tour) en Hampsten (1x Giro).

Sportvrouw van het jaar

Een update uit het vrouwentennis, u weet wel, die sport die overdreven veel media-aandacht kreeg toen 2 meisjes van bij ons er hoge toppen in scheerden. En het was weer bijna zo ver. Los van de erg mooie prestatie van Flipkens, won Serena Williams 14 jaar na haar eerste Grand Slamtitel zowel Roland Garros als de US Open. Goed voor 17 titels in totaal. Alsof het niets was.

Na talloze blessures, met als dieptepunt een spoedoperatie na een longembolie, vocht de intussen 32-jarige Williams telkens terug. De beste tennister aller tijden, al is vergelijken altijd een heikele zaak.

Comeback van het jaar

Rik Torfs vond zichzelf (nog een keertje) heruit. De professor werd mediafiguur en politicus om uiteindelijk het allerhoogste te behouden voor het slot van zijn carrière: rector magnificus van de KU Leuven. De wat weggedeemsterde senator is sindsdien weer alomtegenwoordig. Het weze hem gegund.

Torfs heeft voor- en tegenstanders, maar dat hebben alle mensen die niet meehuilen met de wolven. Ik ga me niet outen als fan, maar toen hij verkozen werd, nodigde hij ons de avond zelf nog uit om er eentje op te klinken. Geen onderscheid qua rang of stand. Prosit rector.

Politicus van het jaar

Joëlle Milquet. Madame Non werd dit jaar Madame SAC - de afkorting voor Sanction Administrative Communale, u beter bekend als de GAS-boete. Of dacht u echt dat ik erover zou zwijgen?

Op een of andere manier komt Milquet daarmee weg. Het is in menig debat noch de schuld van de minister van Binnenlandse Zaken, noch die van de voltallige regering dat de GAS-wet is verstrengd. Nee, het is de N-VA, federaal nochtans in de oppositie, die dit repressief beleid heeft ingevoerd. Vergeet CD&V, sp.a, Open VLD en hun Franstalige tegenhangers.

De mening van het middenveld? Een negatief advies van de kinderrechtencommissaris? De talloze toepassingen waaruit blijkt dat de huidige

wetgeving nu al de spuigaten uitloopt? Milquet legde dat gewoon naast zich neer. GAS gaat volgens haar om respect. Kritiek was, ook dixit Milquet, “maar wat gedoe op het internet”. Ze stuurde twee weken geleden wel nog een “handleiding” op waarin de krijtlijnen van de nieuwe GAS-wet staan uitgelegd. En ook al vechten heel wat mensen met gezond verstand deze waanzin aan, Milquet zal er (ondanks deze Facebookgroep) geen enkele stem door verliezen. Au contraire, vrees ik zelfs.

Filmpje van het jaar

Los van het feit dat ik de Talking boat te grappig voor woorden vindt, is het interview met Charles Ramsey de winnaar in deze categorie. De man in kwestie heeft net Amanda Berry gered uit het huis van Ariel Castro, waar ze 10 jaar lang (!) opgesloten zat. Ramsey legt uit wat er gebeurde toen hij “rustig McDo aan het eten was”.

http://www.youtube.com/watch?v=gcLSI3oyqhs

De manier waarop Ramsey de situatie beschrijft, is hilarisch. De “dead giveaway” op het einde is zo grappig dat een mens bijna zou vergeten hoeveel miserie er in dat huis moet plaatsgevonden hebben. Berry was lang niet de enige die in de klauwen van Ariel Castro viel. Die kreeg levenslang, werd in de rechtbank op ontroerend krachtige wijze de les gespeld door een van zijn slachtoffers. “Your hell is just beginning”, sprak ze. Castro pleegde een maand later zelfmoord in zijn cel.

Beste opiniestuk van het jaar

Erika Van Tielen werd enkele jaren geleden net geen Slimste Mens ter Wereld. Ze verdient die titel nochtans. De presentatrice schreef in De Morgen een prachtig stuk waarin ze alle problemen waar onze generatie mee kampt op perfecte wijze aankaart.

Dat het niet meer weerklank vond in media, is waarschijnlijk omdat daar een sfeertje heerst zoals bij de (groot)banken: zij die eruit stappen, zijn gewoonweg zwakkelingen. Feedback? Vakantie? Kinderen op jonge leeftijd? Ga dan in het onderwijs hé!

Après nous, le déluge.

- Pieter Rombouts, 30/12/2013