Samenklank KERKBLAD VAN DE PROTESTANTSE GEMEENTE TE HEINO

Draag het licht dan in je hart en je ogen en geef het door aan allen die je mag ontmoeten.

Jaargang 30 nr. 582, maart 2017

In dit nummer:

Interview met Riet de Kruijff

Paasvuur

Joods koken

Samenklank 582, maart 2017

Gedachtegangen Scheiding Kerk en Staat

2

Leesrooster Vr 24 mrt Zacharia 8:9-17

Za 25 mrt Zacharia 8:18-23

Zo 26 mrt Johannes 6:1-15

ma 27 mrt Johannes 6:16-29

Di 28 mrt Johannes 6:30-40

Wo 29 mrt Johannes 6:41-59

Do 30 mrt Johannes 6:60-71

Vr 31 mrt Psalm 43

Za 1 apr Johannes 11:1-27

Zo 2 apr Johannes 11:28-54

ma 3 apr Johannes 11:55–12:11

Di 4 apr Psalm 129

Wo 5 apr Romeinen 5:1-11

Do 6 apr Romeinen 5:12-21

Vr 7 apr Romeinen 6:1-14

Za 8 apr Psalm 73

Zo 9 apr Johannes 12:12-19

ma 10 apr Johannes 12:20-36

Di 11 apr Johannes 12:37-50

Wo 12 apr Psalm 140

Do 13 apr Johannes 13:1-38

Vr 14 apr Johannes 18–19

Za 15 apr Jesaja 12:1-6

Zo 16 apr Johannes 20:1-18

ma 17 apr Romeinen 6:15-23

Di 18 apr Romeinen 7:1-12

Wo 19 apr Romeinen 7:13-25

Do 20 apr Romeinen 8:1-11

Vr 21 apr Romeinen 8:12-25

Za 22 apr Romeinen 8:26-39

Zo 23 apr Johannes 20:19-31

ma 24 apr 1 Petrus 1:1-12

Di 25 apr 1 Petrus 1:13-25

Wo 26 apr 1 Petrus 2:1-10

Do 27 apr 1 Petrus 2:11-17

Vr 28 apr 1 Petrus 2:18-25

Za 29 apr 1 Petrus 3:1-12

Zo 30 apr Johannes 21:1-14

ma 1 mei Johannes 21:15-25

Di 2 mei Spreuken 13:1-12

Wo 3 mei Spreuken 13:13-25

Do 4 mei Johannes 9:1-12

Colofon Samenklank, Kerkblad van de Protestantse Gemeente te Heino. Verschijnt 11 keer per jaar. Redactie Samenklank: Anja Horst, Roelien Kremers en Gina de Kruijf. Opmaak en correctie: Roelie Heeling, Johanna Kuiterman, Titia Leune en Evert van der Wall. Advies en ondersteuning: Ds. Hans van Solkema en Ds. Lieke van Houte. Kopij inleveren: De eerstvolgende Samenklank verschijnt 5 mei 2017. De kopij hiervoor dient uiterlijk vrijdag 21 april om 18.00 uur ingeleverd te zijn bij Anja Horst, Grote Bisschop 20, 8141 WL Heino. samenklank@pknheino.nl

Op weg naar Pasen pagina 12

Vanuit de diaconie pagina 14

Korte berichten pagina 15

Het dorp pagina 16

Ontmoeting & Inspiratie pagina 17

Informatie en adressen pagina 19

Jeugdzaken pagina 20

Inhoudsopgave Overdenking pagina 3

Interview pagina 4

Vanuit de kerkenraad pagina 6

Op weg naar Pasen pagina 8

Preekrooster pagina 10

Inmiddels zijn de verkiezingen achter de rug, en terwijl u dit leest weet u heel wat meer dan ik toen ik dit stukje schreef! Ik weet niet hoe het u vergaat, maar ik kan me wel herinneren dat járen geleden vanaf de kansel nog

weleens opgeroepen werd om op een bepaalde partij te stemmen – meestal op een ‘christelijke’, bijvoorbeeld de AR, de SGP, de CHU of het GPV. Later CU of CDA, maar voor zover mijn ervaring gaat, is de tijd van het openlijk steunen vanaf de kansel van die partijen al verleden tijd. ‘En dat is maar goed ook’, zei iemand een tijdje geleden tegen me, ‘want in Nederland zijn kerk en staat gelukkig gescheiden!’ Nu vind ik het ook een goede zaak dat er in Nederland een scheiding is tussen kerk en staat, maar ik heb wel de indruk dat mijn zegsman iets anders bedoelde dan ik voor de geest heb. In Nederland bestaat er een scheiding tussen kerk en staat, net als in de meeste West-Europese landen. Maar scheiding van kerk en staat is iets wezenlijk anders dan scheiding van religie en politiek. In Nederland zijn minstens drie politieke partijen die gebaseerd zijn op een religieuze overtuiging, terwijl dat bijvoorbeeld in Frankrijk, Portugal of de Verenigde Staten ondenkbaar is. Anderzijds is het in Nederland ook ondenkbaar dat er, zoals in Denemarken en de andere Scandinavische landen, een minister van godsdienstzaken is. Net zo goed kunnen wij ons niet voorstellen dat de koning ook hoofd van de kerk zou zijn, zoals dat het geval is in Groot-Brittannië of Noorwegen. Helemaal bijzonder (in onze ogen) is de toestand in Griekenland, waar kerk en staat bijna samenvallen. Waarom ben ik blij dat kerk en staat in Nederland gescheiden zijn? Niet omdat het zou betekenen dat ‘geloof thuishoort achter de voordeur’, zoals enkele politici menen. Scheiding tussen kerk en staat is de garantie van de kerkelijke onafhankelijkheid! Het betekent niet anders dan dat kerken in Nederland hun eigen zaken regelen, zonder dat de overheid zich daarmee bemoeit. Natuurlijk houdt dat ook een bepaalde verantwoordelijkheid in voor de kerk. De zaken moeten binnenkerkelijk goed geregeld zijn. De fundamentele rechten moeten gewaarborgd zijn, er moet sprake zijn van goed bestuur, en er zijn situaties waarin dat ook getoetst wordt. Ik denk aan de vereniging van de Hervormde, de Gereformeerde en de Lutherse Kerk tot één Protestantse Kerk. Verschillende malen zijn na dat proces van vereniging vragen voorgelegd aan de ‘wereldlijke’ rechter. En steeds was het oordeel: dat maakt de kerk zelf uit. De rechter toetst alleen of de kerk goede regels heeft en die op de goede manier toepast. Daarom hecht ik ook aan een goed geregelde kerkorde. Dat is geen hobby, maar het is de garantie dat de overheid niet op een gegeven moment het bestuur over de kerk in handen neemt. De staat bemoeit zich niet met de kerk. Andersom heeft de kerk zich niet te bemoeien met de overheid. De kerk benoemt geen leden van het parlement, en de staat benoemt geen leden van de synode. Ieder is soeverein op eigen terrein. Geloof en politiek is iets anders. Mensen die werkzaam zijn op politiek gebied hebben alle recht om zich te laten gezeggen en inspireren door hun godsdienstige overtuiging, net zo goed als andere het recht hebben zich te laten inspireren door Karl Marx of Thorbecke. Ferry Buitink

3

Overdenking Maar GIJ geheel anders

Voor velen van ons is dit een overbe-

kende tekst. In de Nieuwe Bijbelverta-

ling van 2004 staat het trouwens an-

ders: ‘Maar zo hebt u Christus niet le-

ren kennen!’ (Ef. 4: 20). De nadruk

komt zo meer te liggen op Christus. An-

ders zijn is dus niet altijd goed. Het

gaat er om dat je in de voetsporen

treedt van Christus. Omdat Hij ons sa-

men met hem uit ‘de dood’ heeft opge-

wekt. Anders zijn dan de wereld heeft

te maken met Pasen! Maar is het tegenwoordig nog wel goed om je als christen

zo anders op te stellen dan de samenleving? Bevestig je

dan juist niet weer het beeld

dat ‘men’ van kerkmensen

heeft: streng, gelijk hebberig

en wat ouderwets? Bepaald

missionair lijkt dat niet. Bo-

vendien staat het belangeloos

goed voor anderen zijn tegen-

woordig niet eens zo hoog

aangeschreven. De oproepen

voor herwaardering van nor-

men en waarden ten spijt.

‘Deugdmensen’ worden nogal

eens afgeschilderd als naïef,

onwetend dat goede bedoe-

lingen verkeerd kunnen uit-

pakken. Dat was ook weer

merkbaar in de verkiezings-

campagne. Je kúnt niet onbe-

perkt asielzoekers opnemen,

pensioenen indexeren, de

gaswinning in Groningen stop-

pen. En roept onze verlossing

door Christus, bij ons zelf nog

wel het gevoel op dat we

‘dringend de weg moeten

gaan die past bij de roeping die u hebt ontvangen’, zoals

de schrijver van Efeziërs het zegt? Ons land is al jaren een

van de meest ontkerkelijkte landen ter wereld en tegelijk

een van de gelukkigste landen. Kennelijk hebben we onze

bestemming wel zo’n beetje bereikt. We weten in Neder-

land wat ons te doen staat: ‘normaal doen’. Dat is jezelf

aanpassen, meegaan met de digitalisering en liefst hoger-

op komen. Dan leef je ook nog langer en in goede ge-

zondheid. Zelfs apen die een hogere status hebben blij-

ken gezonder te zijn dan de minder ‘geslaagde’ soortge-

noten. Ik ben niet zo flauw dat ik deze onderzoeksresul-

taten in twijfel trek, maar vraag me wel af of het geme-

ten geluk het grote geluk is van Lied 830.

Overigens heeft Paulus het niet over geluk en gezond-

heid, maar over begerigheid en vervuld zijn van zelf-

zuchtige gedachten en verlangens waarvan de christe-

nen voor hun bekering vervuld waren. En over stuurloos

ronddobberen en je laten misleiden door types die hun

medemensen listig en doortrapt op een dwaalspoor wil-

len brengen. Als er toen TV was zou een rubriek als Ra-

dar er ook al de handen vol aan hebben gehad. En als

klap op de vuurpijl staat er: ‘U leefde in een wereld

zonder hoop’. Wie zegt er nog dat Paulus niet meer ac-

tueel is? Een kerkleider van nu is scriba René de Reuver

van de PKN. Hij vindt dat de kerk in deze tijd, waarin

zoveel mensen langs elkaar heen leven, het voortouw

moet nemen in het oefenen in sámenleven. Want de

kerk heeft er weet van dat je diepste zelf van elders

komt en niet ligt in je scholing, je huidskleur en je posi-

tie in de samenleving. Hij heeft gelijk: de kerk is an-

ders. Nog steeds.

Er is de laatste maanden

veel gefilosofeerd over de

samenbindende kracht van

kerk en religie en niet al-

tijd met de meest zuivere

bedoelingen. Want ging

het altijd wel om het bur-

gerschap (Ef. 2:11) dat

met Christus verbonden is?

Ik geloof trouwens niet dat

we op aarde zijn om naar

eigen inzicht een christe-

lijke samenleving tot stand

te brengen, zo dat nog zou

kunnen. “God gaat zijn

eigen weg met de wereld

en daarvan krijgt de kerk

maar een beetje te ho-

ren”, zo las ik ergens. En

er zijn buiten de kerk

meer dan genoeg mensen

die van recht en vrede

minstens evenveel begre-

pen hebben. Wat de kerk

bijzonder maakt is dat haar roeping voortkomt uit wat

God gedaan heeft in Christus. Hij die soms dwars inging

tegen de cultuur van toen en moest lijden en sterven.

Zo hebben wij hem leren kennen, opdat wij weer kun-

nen hopen. Ja, toch?

Klaas de Jonge

Samenklank 58 2, maart 2017 4

Tekst: Ferry Buitink Foto’s: Ferry Buitink en archief

Interview Riet de Kruijff-van der Neut

Toen wij pas kort in Heino woonden

maakte ik kennis met Riet de Kruijff.

Dat was voor mij een onverwachte,

maar wel heel plezierige ontmoeting:

het bleek namelijk dat zij gestudeerd

had aan de Jelburg, een opleiding voor

jeugdleiders en jeugdleidsters waarvan

mijn vader, ds. H.U. Buitink, oprichter

en eerste directeur was. Zo’n ontmoe-

ting ‘met het verleden’, zeker wanneer

het gaat om mooie herinneringen, doet

een mens deugd.

Nu ben ik om een heel andere reden bij Riet: na jarenlan-

ge intensieve betrokkenheid bij de catechese geeft ze

het stokje door aan anderen. Voldoende reden om haar in

dit nummer van Samenklank even uit te lichten. Maar het

wordt meteen al duidelijk dat haar jaren aan de Jelburg

een belangrijk deel van het gesprek zullen uitmaken – en

daar doe ik graag aan mee.

Riet werd op 10 april 1942 in Alphen aan den Rijn gebo-

ren in een klassiek-gereformeerd gezin. Omringd door de

vertrouwde zekerheden: de Gereformeerde Kerk is dan

wel niet de enig ware kerk, maar veel scheelt het niet.

Een hervormd vriendinnetje mag best mee naar de Gere-

formeerde Kerk, maar andersom is duidelijk ongewenst.

En de zondag wordt volgens een bekend patroon gevierd:

twee keer naar de kerk, wel wandelen maar ander ver-

maak past niet. Vooral vader houdt vast aan de oude re-

gels, niet alleen wat het uiterlijk betreft, maar ook in-

houdelijk. Wat overigens niet inhoudt dat hij wereld-

vreemd is: als zakenman staat hij middenin de samenle-

ving.

Riet lijdt er niet onder. Zo gaat het nu eenmaal en zon-

der zichzelf al te veel vragen te stellen schikt ze zich in

het patroon. Anders wordt het wanneer ze in 1959 de

ULO verlaat. Haar ouders hebben haar toekomst wel zo

ongeveer uitgestippeld: thuis en in het kantoor van vader

is haar hulp welkom. Maar Riet heeft andere wensen. In

1957 is in Baarn de Jelburg opgericht, een school die uit-

gaat van de Stichting Gereformeerde Opleidingen en waar

jongens en meisjes

worden opgeleid

voor jeugdleider

(JEL = JEugdLeider,

vandaar de naam).

En jeugdwerk trekt

Riet heel bijzonder.

Er is één probleem-

pje: ze is nog wat

jong. De Jelburg

kent een minimum-

leeftijd en ook na

een jaar vormingsklas moet er nog wat tijd overbrugd

worden. Maar je kunt van de nood ook een deugd maken:

ze gaat aan het werk als ‘duizendpoot’ in het buurtwerk

de Schilderswijk in Den Haag. Ook toen was de Schilders-

wijk al een buurt met een beruchte bijklank, maar juist

in die buurten was het (al dan niet gereformeerde) jeugd-

werk actief. Er waren clubhuizen waar vaak moeilijke

kinderen en jongeren de mogelijkheid werd geboden hun

tijd een beetje plezierig door te brengen.

Juist vanuit de buurt- en clubhuizen was de Jelburg opge-

richt. Een aantal bestuurders was tot de overtuiging ge-

komen dat de vrijwilligers in de clubhuizen gebaat zou-

den zijn bij een gedegen professionele opleiding. Groeps-

werk, sport en spel, zang en muziek, handenarbeid en

5

vanuit de gereformeerde achtergrond ook kennismaking

met Bijbel, kerk en geloof. Het vak ‘vertellen’ bestond

daarom ook vooral uit het vertellen van bijbelse verhalen.

Omdat je bijbelverhalen niet zomaar kunt navertellen,

werd op de Jelburg veel aandacht besteed aan de uitleg

van bijbelverhalen. Voor veel Jelburgers betekende dat

een lichte schok: soms hoorden ze heel andere dingen dan

ze van huis uit gewend waren. Ook voor Riet ging er een

andere wereld open. En dat betekende ook dat de ge-

sprekken thuis weleens wat gespannen werden. Vader Van

der Neut hield vast aan wat hem van jongs af geleerd

was, ook toen Riet een andere kijk op Bijbel en geloof

ontwikkelde. Van haar moeder kreeg ze meer begrip, en

niet te verge-

ten van haar

broer, die in

1962 in de Ge-

reformeerde

Kerk van

Utrecht-Noord

bevestigd was

tot predikant

voor de missio-

naire arbeid in

Rwanda.

Na haar diplo-

mering werkte

Riet in ver-

schillende

clubhuizen, in

een daarvan leerde ze de man kennen met

wie ze later zou trouwen – en met wie ze

nog steeds gelukkig getrouwd is.

Het echtpaar De Kruijff woont een aantal

jaren in Lopik, en vanuit die thuisbasis

houdt Riet zich onder meer bezig met het

geven van godsdienstles op de openbare

basisschool. Daarnaast levert ze bijdragen

aan Kind op Zondag, het tijdschrift dat ge-

bruikt wordt voor de kindernevendienst en

de zondagschool.

In 1992 verhuist het echtpaar naar Heino,

waar ze een huis laten bouwen aan de

Pinksterbloem. Ook in Heino blijft Riet betrokken bij het

kerkelijk werk. Ze is actief in de Hervormde Gemeente en

vormt zo een brug tussen haar gereformeerde achter-

grond en de gemeente waarin ze actief is. Niet alleen in

Heino zelf: haar godsdienstlessen brengen haar ook naar

een aantal omringende dorpen. Zo geeft ze godsdienstles

aan de basisschool in De Elshof en in die functie verleent

zij ieder jaar medewerking aan een kerkdienst jeugdwerk

in de voormalige kapel van de Hervormde Evangelisatie.

Nu de kapel een woonhuis is geworden, dient het nieuwe

wijkgebouw twee keer per jaar, met Kerst en met Pasen,

als kerkgebouw.

Godsdienstonderwijs aan jonge kinderen – dat is de rode

draad die door het leven van Riet loopt. Wat is nu je

drijfveer geweest en wat voor doel heb je bij dit werk

steeds voor ogen gehad?

Het antwoord is recht door zee en zonder voorbehoud:

wat er in de kerk gebeurt gaat maar al te vaak langs kin-

deren heen. Door de kindernevendienst, door catechese

en door zondagschool raken de kinderen veel meer ver-

trouwd met de kerk, met de Bijbel en met het geloof.

Daar komt nog bij dat je juist met lessen op school en

door de zondagschool ook kinderen treft van ouders die

niet, niet meer of niet zo direct met de kerk verbonden

zijn. Daar hoef je geen ingewikkelde betogen

te houden, maar door een goed verteld ver-

haal kun je kinderen raken – zoals ook Jezus

met een verhaal mensen raakte, vul ik in

gedachten aan.

Waren kinderen ‘vroeger’ zoveel anders dan

nu? Daar hebben Riet en ik allebei zo onze

gedachten en ervaringen bij. Er ligt een foto-

boek open met een foto van een (ongeveer)

zestien jaar oude Ferry samen met een

schoolvriend. Samen zaten we op de achter-

ste bank van de gaanderij in de Gerefor-

meerde Kerk te praten en te klieren totdat

er eindelijk een ouderling naar boven ge-

stuurd werd

om de orde te

herstellen.

Allebei zijn we

nu emeritus-

predikant. Ik

bedoel maar:

het kan verke-

ren.

De verhalen

van Riet zijn

aanmerkelijk

heftiger dan

klieren tijdens

de kerkdienst.

Ze vertelt over

een kamp met jeugdzorgkinderen dat halverwege moest

worden afgebroken. Het kamp werd gehouden in De Wijde

Wereld bij Otterlo en al heel snel waren de witte fietsen

uit De Hoge Veluwe ‘geleend’, de wortels illegaal geoogst

en de paarden op hol gejaagd.

Van verschillende kanten hoor ik lovende woorden over de

manier waarop Riet steeds betrokken is geweest bij het

catechesewerk in Heino. Samen met de predikant, met

een grote ijver en toewijding, met een open oog, een

open oor en vooral een open hart voor de kinderen met

wie ze werkte.

Samenklank 582, maart 2017

Vanuit de kerkenraad

6

Verslag van de kerkenraadsverga-dering van 21 februari 2017

Deze avond zijn 12 leden aanwezig, een tweetal kerken-

raadsleden is afwezig in verband met de voorjaarsvakan-

tie en er is iemand geveld door de griep. Er is ruim-

schoots de gelegenheid om met elkaar te spreken over de

notitie Kerk in 2025 en hierbij opgeworpen vragen dan

wel voorstellen.

De opening wordt deze keer verzorgd door Ferry Buitink

in zijn rol als ouderling. Hij leest een artikel voor van Pim

de Jong uit het NRC met als titel Back to Basics, het gaat

om de verwarrende tijden van nu.

Als eerste komen de verslagen van de ker-

kenraadsvergaderingen van 12 en 31 janu-

ari 2017 aan de orde. In deze vergadering

is onder meer besloten om in de dienst

laatste zondag kerkelijk jaar en in de

paasdienst de Maaltijd van de Heer niet te

vieren. Er zijn nu 8 vieringen + Witte Don-

derdag en Goede Vrijdag in de verzor-

gingshuizen. Daarnaast willen we dat gas-

ten zich thuis kunnen voelen bij het

Avondmaal. We denken na of een liturgie-

boekje daarbij kan helpen.

In ’t Kerkhuus wordt straks ‘zuivere’ koffie

geschonken. Het kopje koffie wordt hier-

door € 1,60.

In de voorgaande Samenklank heeft de

vacature ten behoeve van het kerkelijk bureau gestaan.

Tot nu toe is er nog geen reactie/uitkomst. Geopperd

wordt dat het mogelijk samenhangt met de eisen, voor-

waarden, die van een tamelijk hoge standaard zijn. Het

zou goed zijn om het meer genuanceerd te hanteren,

wellicht komt er dan sneller respons.

Koster Henk Linthorst heeft aangekondigd definitief te

willen stoppen per 1 mei, waarmee ook zijn echtgenote

Ineke zich terugtrekt. Er zijn kandidaten om hem op te

volgen, maar eerst zal worden overlegd met Wim Holsap-

pel, die in functie blijft.

Na de eredienst op 12 maart zal een bijeenkomst worden

gehouden, waarin twee voormalige kerkrentmeesters ge-

ëerd zullen worden voor hun inzet en inspanningen met

name in de periode van restauratie en renovatie van het

kerkgebouw in Heino.

In de vergaderingen van 12 en 31 januari is het rooster

van aftreden besproken. Diakenen Lida Doldersum en

Wim Koeslag en ouderling Ineke Mulder hebben toegezegd

om aan te blijven, waarbij de optie om tussentijds terug

te treden is genoemd. Scriba Wim Koeslag wil een tweede

termijn aangaan. Janny Boelhouwer beraadt zich nog.

Gert Siebert geeft te kennen zitting te blijven houden in

het moderamen. Voorts wordt afgesproken om in het mo-

deramen nog eens taakbelasting en taakverdelingen in

de kerkenraad te bespreken. Binnen de colleges wordt

ook over de vacatures nagedacht en besproken hoe we

het doen. We vinden het van belang om periodiek te

evalueren.

Bij de scriba is een anonieme brief binnen gekomen. Het

standpunt van de kerkenraad blijft dat we anonieme

brieven niet in behandeling nemen. Toch leidt de inhoud

van de brief ertoe om de kerkrentmeesters te verzoeken

om beleidsregels te formuleren omtrent het gebruik van

het kerkgebouw buiten de viering van erediensten.

Hierna komt de behandeling van Considera-

ties Kerk in 2025 een stap verder, aan bod.

In de notitie komen diverse wijzigingen in

de kerkorde, aangekondigde veranderingen

in de kerkelijke structuren en de voorge-

stelde schaalvergroting aan de orde. Al

deze wijzigingen, veranderingen, voorstel-

len zijn samengevat in tien punten. De

classes en vervolgens de synode zijn uitge-

nodigd om zich hierover uit te spreken.

Onze antwoorden zijn per brief aan de

classis verstuurd voor verdere consideratie.

Daarnaast wordt gevraagd om in te stem-

men met het voornemen om tot vorming

van elf classes te komen. Het standpunt is

om hiermee niet in te stemmen, aangezien

we nog geen duidelijkheid hebben omtrent

de inhoud van het voorstel en geen amen-

dement hebben mogen indienen.

Tenslotte komt het boekwerkje Nicolaaskerk aan bod.

De Stichting Bedehuizen in Overijssel en Flevoland heeft

toegezegd om 150 boekjes te willen afnemen en hier-

voor € 1.000,00 beschikbaar te stellen. In de vergade-

ring rijst de vraag welk nut het heeft of welke winst

levert het op om de Stichting in te schakelen, want wij

verwachten dat de drukkosten per boekje ruim hoger

zullen zijn dan € 1.000,00. De scriba zal opnieuw con-

tact hebben met de beoogde schrijvers en met de stich-

ting.

De kerkrentmeesters melden dat de opbrengst van Kerk-

balans € 140.000,00 (afgerond) is, wat vergelijkbaar is

met de opbrengst 2016.

In de rondvraag komt aan de orde dat bij de afwikkeling

van de actie Kerkbalans meer betrokkenheid door ker-

kenraadsleden getoond zou mogen worden. Komend jaar

zal hiervoor een rooster worden opgesteld. Complimen-

ten aan de dames Ineke van Toly en Nia Schaapman voor

hun geweldige inzet en betrokkenheid bij de actie Kerk-

balans zijn zeker op haar plaats.

De volgende kerkenraadsvergadering is op 4 april.

Wim Koeslag, scriba

7

Volgens sommigen zijn de woorden “lachen" en “kerk”

niet zo gemakkelijk met elkaar te verenigen. Als de do-

minee een keer een grapje vanaf de kansel maakt dan

zie je dat sommige mensen niet goed weten hoe ze hier

op moeten reageren: mogen ze lachen of is dat eigenlijk

niet gepast. Ik snap wel waar die houding vandaan komt:

het evangelie is natuurlijk bittere ernst. Daar gaat het

over de boodschap van bevrijding, van dood naar leven

en ja toegegeven, zeer serieuze zaken. Ook moeten we

toegeven dat we vanuit de Bijbel geen verhalen kennen

over Jezus waarbij hij lacht. Wel het tegenovergestelde.

Dan lezen we dat Jezus geroerd is tot in zijn ingewan-

den, dat hij weent, dat hij bedroefd is, maar lachen

nee. Toch kan ik me dat niet voorstellen. Hoe anders zal

het op de bruiloft te Kana zijn geweest waar ook Jezus

te gast was met vele liters wijn. Zal daar niet gelachen

zijn? Ik kan het me niet voorstellen.

Dat wij nu niet zo gemakkelijk “lachen" in de kerk is niet

altijd zo geweest. Als we kijken naar onze joodse broe-

ders en zusters dan lijkt het wel alsof zij zelfs een pa-

tent hebben op humor. Beroemd zijn de grappen over

Sam en Moos. Over diep ernstige zaken weten joden

soms toch nog een vrolijke grap te maken. Die traditie is

er in de christelijke kerk ook geweest en wel in de vorm

van de risus paschalis: de paaslach. Tegen het einde van

Middeleeuwen ontstond het gebruik dat er op Paasmor-

gen, het feest van de opstanding van Christus, grappen

werden gemaakt. Voor de preek kwam de priester dan

van de kansel af en ging midden tussen de gelovigen

staan. In de taal van het volk vertelde hij dan enkele

smakelijke grappen. De inhoud van die grappen had vaak

met de duivel te maken. Er werd op een komische ma-

nier verteld hoe dom de duivel wel niet was. Christus

was de duivel met zijn Opstanding toch maar mooi te

slim af geweest. De grappen hadden de bedoeling om de

duivel uit te jouwen net zoals kinderen nu wel eens een

lange neus maken naar iemand die verloren heeft: zo

van lekker puh, Christus heeft toch gewonnen. Dit mid-

deleeuwse gebruik schijnt begonnen te zijn ergens in

Beieren. De Duitsers kenden het dan ook als

“Ostergelach”. De grappen vielen bij de mensen goed in

de smaak en al snel werden er niet alleen grappen ver-

teld, maar ontstonden er zelfs kleine toneelstukjes. Op

zich waren toneelstukjes in de Middeleeuwen niet bij-

zonder. Ook buiten de kerk werd het evangelie vaak ver-

tolkt met wagenspelen voor de mensen die niet konden

lezen en schrijven. Hier en daar liep het maken van de

grappen en de toneelstukken totaal uit de hand. De

grappen werden steeds schunniger en platvloerser. Er is

in 1518 zelfs iemand die zich beklaagt over zijn priester.

Deze zou volgens de klager niet het talent hebben van

een goede komediant. De priester maakte namelijk geen

leuke seksueel getinte grappen zoals gewone mensen

dat doen. Langzamerhand verliest men het doel uit het

oog. Niet langer staat de bevrijdende lach van Pasen

centraal, maar gaat het er om hoe “leuk" iemand is. Dat

niet iedereen in die tijd alles even "leuk" vindt, blijkt

wel uit hoe critici er over schrijven. Iemand noemt een

tafereel waarbij een priester opzettelijk wartaal uit

slaat of een gek probeert na te doen. En wat te denken

van een priester die een gelovige in de paaswake, die 's

nachts wordt gehouden, een slaapmuts opzet en voor

het altaar roept om voor priester te spelen. In een boek-

je van de Italiaanse theologe Jacobelli staan nog veel

meer van dit soort voorbeelden. Zo was er een priester

die zelf een toneelstukje had bedacht. Dat toneelstukje

gaat over twee minnaars die met elkaar de liefde bedrij-

ven op een bankje dat het niet houdt. Als het bankje

“krak" zegt, liggen de geliefden tussen de kippen op de

grond. Een jongen heeft vanaf het balkon van de kerk de

rol om op dat moment te roepen 'kukeleku' en ‘toook-

toktoktok'. De hele kerk lag dubbel van het lachen, maar

met Pasen had het niet veel meer te maken. Geen won-

der dat de kerkelijke autoriteiten zich bij dit soort ge-

bruiken achter de oren gingen krabben. Het is paus Cle-

mens de X (die regeerde van 1670 tot 1676) die de paas-

lach uiteindelijk verbiedt. Ondanks het verbod ver-

schijnt in Salzburg in 1698, met bisschoppelijke goed-

keuring, toch nog een boek voor de priesters die zelf

geen grappige verhaaltjes meer kunnen verzinnen. Dit

boek moet nog een paar keer worden herdrukt, maar de

grappen worden steeds braver totdat het gebruik uitein-

delijk helemaal uitsterft. Vanaf die tijd wordt er niet

meer gelachen.

Natuurlijk het moet in de kerk geen klucht worden en er

zijn misschien mensen die het niet passend vinden om in

de kerk te lachen. Maar misschien mag er met Pasen in

de kerk toch een blijde en bulderende lach klinken, een

lach van bevrijding. Want we hebben wel degelijk wat

te vieren: de overwinning van het leven op de dood. Zo

heeft ook Huub Oosterhuis het al bezongen aan het ein-

de van het lied “De steppe zal bloeien”. Daar klinkt het:

en wij zullen horen en wij zullen opstaan en lachen en

juichen en leven.

De dode zal leven.

De dode zal horen: nu leven.

Ten einde gegaan en onder stenen bedolven:

dode, dode, sta op,

het licht van de morgen.

Een hand zal ons wenken.

een stem zal ons roepen:

Ik open hemel en aarde en afgrond.

En wij zullen horen,

en wij zullen opstaan

en lachen en juichen

en leven.

Vers 3 van “De steppe zal bloeien” HvS

Risus Paschalis Lachen in de kerk ...

Samenklank 582, maart 2017 8

Op weg naar Pasen

Naar de kerk in de stille week…

De laatste week voor het feest van Pasen heet de stille

week. Al jaren is het in onze gemeente de gewoonte dat

er dan meer kerkdiensten zijn als normaal. Samen geden-

ken we zo het lijden van Christus om te eindigen bij de

opstanding op Pasen. In de oude doopliturgie heet het:

met Christus begraven om ook met Hem op te staan tot

nieuw leven. Wij nodigen u van harte uit om in de week

van zondag 9 april t/m zondag 16 april de diensten van de

Stille Week mee te vieren. Omdat we sommige van deze

diensten dit jaar een iets andere invulling geven, volgt

hieronder een toelichting.

Palmpasen, zondag 9 april

De zondag voor Pasen heet Palmpasen. De liturgie van

deze zondag kent van oorsprong twee gezichten: een blij

en een bang gezicht. Niet vreemd dat er op deze dag oor-

spronkelijk twee vieringen waren: één met het accent op

uitgelaten vreugde over de intocht van Jezus in Jeruza-

lem en één met het accent op verdriet, vervreemding en

zelfs verloochening van Jezus. Wij leggen deze zondag de

nadruk op de feestelijke intocht. Bij dat feest horen ook

de palmpasenstokken van de kinderen. In de voorgaande

jaren lieten we “onze" dienst iets later beginnen zodat de

kinderen zich na afloop konden aansluiten bij de palmpa-

senoptocht door het dorp van de katholieke kerk. Dit jaar

doen we dat niet, omdat het niet zeker is of ook de op-

tocht doorgaat. De dienst in Heino, in de Nicolaaskerk,

begint dan gewoon om 9.30 uur.

Drie dagen van Pasen

In de viering van de ‘Drie dagen van Pasen’ zijn lijden,

dood en opstanding van Jezus Christus onlosmakelijk met

elkaar verbonden. Het is in feite één doorgaande viering.

Zo vindt de typische protestantse handdruk alleen op wit-

te donderdag plaats en worden de drie dagen in de paas-

nacht afgesloten met de zegen, als het ware dus één lan-

ge dienst.

Witte Donderdag, 13 april

De kleur wit verwijst naar Gods bevrijding. Dat klinkt

door in de liederen die we zingen en in de maaltijd die

we vieren. We lezen hoe Jezus met zijn leerlingen het

Pesachmaal viert en het Heilig Avondmaal voor hen in-

stelt. Tegelijk voorziet Hij het verraad van Judas en de

vlucht van de andere discipelen (Marcus 14:12-25 en

26-42).

Nieuw aan deze viering dit jaar is dat we niet alleen sym-

bolisch de Maaltijd van de Heer vieren, maar dat we met

elkaar ook een echte broodmaaltijd houden. De kerk

wordt daartoe voorin gevuld met tafels en stoelen. Er is

soep, brood en beleg. Tijdens deze maaltijd zullen we op

gepaste momenten ook zingen, lezen uit de Bijbel en de

Maaltijd van de Heer vieren met matses en wijn. De can-

torij zal ons ondersteunen in de samenhang. Door deze

opzet is de viering ook prima geschikt voor kinderen en

ouders. Iedereen is echter van harte welkom, maar om

een beetje te weten hoeveel mensen we kunnen ver-

wachten, liggen er in de weken vooraf intekenlijsten ach-

ter in de kerk. De onkosten van de maaltijden zullen wor-

den bestreden met een vrije gift achteraf.

Goede Vrijdag,14 april

Stilte en rust kenmerken de viering op Goede Vrijdag. We

laten ons door muziek en liederen meenemen op weg

naar de kruisiging. Een groot deel van deze viering wordt

ingenomen door de zang van Heino Vocaal. Dit jaar heb-

ben we gekozen voor de zeven kruiswoorden van Jezus

(de zeven woorden die Jezus spreekt aan het kruis).

Heino Vocaal zingt `Ruht wohl, ruht wohl` uit het laatste

koor van de Johannes Passie van Bach en twee motetten

van Homilius (1714-1785) `Herr, wenn Trübsal da ist` en

`So gehst du nun, mein Jesu, hin`.

9

Paaswake, zaterdag 15 april

Volgens velen is de viering van de paaswake misschien

wel de meest betekenisvolle viering van het jaar. We wa-

ken (weliswaar niet de hele nacht, zoals vroeger gebrui-

kelijk was) zodat we toeleven naar de viering van de op-

standing van Christus in de vroege Paasochtend. De over-

gang wordt in deze dienst gesymboliseerd met het bin-

nenbrengen van de nieuwe paaskaars en het ontsteken

van de kleine wake-kaarsjes. De viering van het paasfeest

is daarmee te zien als een jaarlijkse ‘herhalingsoefening’

op de geloofsweg die een christen door het leven gaat.

Zij helpt ons opnieuw deelachtig te worden aan, ons te

verdiepen in, en ons te laten bevrijden door het geheim

van de gekruisigde en opgestane Heer Jezus Christus.

Zichtbaar teken daarvan in deze dienst is de hernieuwing

van de doopbelofte. Een ieder die dat wil kan naar voren

komen en ontvangt dan een waterkruisje op het hoofd.

De cantorij steunt ons in deze dienst bij de gemeente-

zang. Om te voorkomen dat mensen te lang moeten staan

(iets wat we meenemen uit de enquête van vorig jaar)

passen we de viering zo aan dat dit niet hoeft en ieder

mee kan doen.

Paasmorgen, zondag 16 april

De paaskaars is ontstoken in de nacht en zal in deze

dienst branden. Een heel jaar zal dit licht, zonder woor-

den, vertellen van het Licht dat niet kan doven. De kleur

die hierbij hoort is wit. We luisteren naar het Paasverhaal

zoals verwoord in het Johannes evangelie, hoofdstuk 20

vers 1-18. Typerend voor dit evangelie is geleidelijkheid.

Geleidelijk aan wordt duidelijk wat er is gebeurd.

Ontbijt. Voorafgaand aan de dienst is er ook het traditio-

nele paasontbijt. Daarover leest u hiernaast meer.

Het is nog niet afgelopen: de vijftig dagen van

Pasen

Niet alleen de paasdag is een feestdag. De hele paastijd

is een feesttijd. Tot de Vijftigste paasdag, Pinksteren,

duurt het paasfeest. Het is een tijd waarin de vreugde

van Pasen, die op elke zondag wordt beleefd, uitstraalt

over alle dagen, vijftig dagen lang: één ‘grote zondag’.

Voor details over de diensten zie pagina 10 en 11.

Paasontbijt

Op Eerste Paasdag zondag 16 april, willen wij namens de

diaconie het traditionele paasontbijt organiseren.

Wij vinden het leuk als iedereen deze uitnodiging van

harte aanneemt.

We beginnen om 9.00 uur in ’t Kerkhuus, zodat u ook

weer op tijd in de kerk bent voor de dienst van 10.00

uur.

Wij vinden het fijn om te weten met hoeveel personen

wij gaan ontbijten. Iedereen is van harte welkom.

Graag opgeven voor donderdag 13 april bij:

Gina de Kruijf tel: 392088 of g.dekruijf@home.nl

Wim Holsappel tel: 393343 of wim.holsappel@planet.nl

Inge Lievaart

Uit: Toen werd het morgen midden in de nacht

Samenklank 582, maart 2017

Rooster Kerkdiensten

www.kerkdienstgemist.nl

10

zondag

9 april

donderdag

13 april

Nicolaaskerk Goede Vrijdag

zondag

16 april

zondag

2 april

18.30 uur Ds. E.B. van Houte en m.m.v. de cantorij

Ds. H. van Solkema Maaltijd van de Heer

Het European Care Hotel Goede Vrijdag

Nicolaaskerk Vijfde zondag veertigdagentijd

10.00 uur Pastor G. Noordink

zaterdag

15 april

Nicolaaskerk Palmpasen

22.00 uur Ds. E.B. van Houte en m.m.v. de cantorij

Ds. H. van Solkema

Nicolaaskerk Paaswake

9.30 uur Mevr. E.I. Kolthof Vervoer: H. Hogeboom, 392453 of 06-52854945

vrijdag

14 april

zondag

26 maart

Nicolaaskerk Witte donderdag

9.30 uur Ds. H. van Solkema Vervoer: B. Dijkslag, 392881

Lezing: Math 21:1-11, Math 26:1-27, 66

Nicolaaskerk Vierde zondag veertigdagentijd

9.30 uur Ds. H. van Solkema Vervoer: E. van Lenthe,

Lezing: Sam 16:1-13, Joh 9:1-39 390417 of 06-37557410

Maaltijd van de Heer

19.00 uur Zingen op zondag

Het Wooldhuis Goede Vrijdag

Nicolaaskerk Eerste Paasdag

zondag

23 april

Nicolaaskerk Oecumenische dienst

10.00 uur Ds. E.B. van Houte Vervoer: G. Hamming, 391145 of 06-50211552

Lezing: Ex 14:9-14, Joh 20:1-18

10.00 uur Ds. H. van Solkema Maaltijd van de Heer

11.00 uur Ds. H. van Solkema Maaltijd van de Heer

19.30 uur Ds. E.B. van Houte en m.m.v. Heino Vocaal

Ds. H. van Solkema

11

Er kan elke zondag bij de koster om kinderoppas gevraagd worden

Elke zondag is er na de dienst gelegenheid om samen koffie of thee te

drinken in 't Kerkhuus

Zondag

30 april

Nicolaaskerk

Zondag

7 mei

Nicolaaskerk Maaltijd van de Heer

9.30 uur Ds. H. van Solkema Vervoer: M. Tensen, 391971 of 06-42570363

Lezing: Neh 9:6-15, Joh 10:1-10

19.00 uur Zingen op zondag

9.30 uur Ds. H. van Solkema Vervoer: H. Timmers, 392899 of 06-42015312

Lezing: Jes 43:1-12, Joh 21:1-14

Bestemming collectes

Zondag 26 maart Vandaag collecteren wij voor mensen

in de knel in Nederland.

De Pauluskerk is een begrip in Rotter-

dam. Dit diaconaal centrum is er voor

mensen in de knel: mensen zonder

papieren, daklozen en verslaafden.

Zondag 2 april Steun jongeren in Zuid-Afrika.

In de sloppenwijken van Zuid-Afrika is

het leven hard. Jongeren worden ne-

gatief beïnvloed door misbruik, crimi-

naliteit en de aanwezigheid van gang-

sters.

Zondag 9 april Steun mensen met een handicap in

Myanmar.

In Myanmar (Birma) hebben mensen

die lichamelijk gehandicapt zijn nau-

welijks toegang tot onderwijs, zorg

en werk. Toch is meer dan vijftig pro-

cent van hen in principe in staat om

te werken en in hun eigen levenson-

derhoud te voorzien. The Leprosy

Mission International (TMLI) werkte

oorspronkelijk voor leprapatiënten,

maar zet zich nu ook breder in voor

gehandicapten. TLMI stimuleert hen

met vakonderwijs of microkredieten

om een eigen bedrijfje te beginnen.

Lente

Laten we

vertrouwen houden

dat de lente

weer zal komen.

Dat de wilgen zullen bloeien

en de strenge

winter wijkt.

Dat de zon

het ijs

zal breken en de harten

zal verwarmen.

Dat de zachte krachten winnen

en de wereld

warmer wordt.

Greet Brokerhof-van der Waa

Zondag 16 april Deze collecte is bestemd voor JOP,

jeugdorganisatie van de Protestantse

Kerk.

‘Met Pasen werd hij toch geboren in

een kribbe, of wacht, ging Hij toen

niet dood?’ Veel jongeren weten niet

meer wat we vieren in de kerk met

Pasen. Nelleke Plomp is catecheet en

werkt bij JOP, Jeugdorganisatie van

de Protestantse Kerk. In deze weken

voor Pasen merkt zij hoe weinig jon-

geren nog weten van het paasfeest

en hoe zij opeens geraakt kunnen

worden als ze de kracht van het paas-

verhaal ontdekken.

Zondag 23 april Zowel in Nederland als op Cuba zoe-

ken gemeenten naar nieuwe manie-

ren om hun kerkdiensten vorm te ge-

ven.

In Nederland zijn sommige gemeen-

ten zo klein geworden dat ze geen

eigen predikant meer kunnen beta-

len. Toch willen ze in kleine kring

blijven samenkomen rond Gods

woord. De Protestantse Kerk onder-

steunt deze kleine, maar vitale ge-

meenten met materiaal voor vierin-

gen, zoals preekschetsen en liturgie-

en.

Op Cuba groeien de kerken juist, on-

danks tegenwerking van de overheid.

Zondag 30 april Vandaag collecteren we voor het al-

gemene diaconaat en dit is o.a. be-

stemd voor het Rode Kruis, ’t Zwer-

vel, Bartiméus, MAF of het Liliane

Fonds.

Zondag 7 mei Deze zondag collecteren wij voor de

gemeente Zwijndrecht Het Badhuis,

een project van de Oude Kerk, de

Stichting Welzijn Ouderen en het

wijkplatform. Het Badhuis wil een

huiskamer voor de wijk zijn, met

activiteiten voor jong en oud. Vier

ochtenden in de week is er

‘koffiehuis’, iedere woensdag een

brunch en er zijn buurtmaaltijden.

Samenklank 582, maart 2017 12

Op weg naar Pasen

Paasvuren

Het aansteken van een paasvuur is een oud gebruik waar-

van verondersteld wordt dat het een voorchristelijke oor-

sprong heeft. Paasvuren zijn in elk geval sinds 1559 uit

schriftelijke bronnen bekend. Het paasvuur wordt in ver-

band gebracht met Ostara, het paasvuur (vuur en rook)

zou voor vruchtbaarheid zorgen. Mensen sprongen door

het vuur of werden (net als de veestapel) tussen vuren

geleid. Ook vonden wilde dansen rond het vuur plaats en

werd er veel gedronken. Wilde uitspattingen vonden

plaats.

Ook bestaat de mogelijkheid dat de paasvuurtraditie is

terug te voeren op de crematie van Julius Caesar tijdens

het joods paasfeest in 44 voor onze jaartelling.

In de 17e eeuw werden er in het protestantisme pogingen

ondernomen om deze traditie te beëindigen. Paasvuren

werden verboden, maar toen dat niet bleek te helpen

werden de paasvuren gekerstend. De kerk maakte van het

paasvuur het aansteken van de paaskaars. Ook vonden

wijdingen van het paasvuur plaats, maar kreeg later na

de kerstening een christelijke invulling als het licht van

Pasen en teken van de Verrijzenis van de Zoon van God,

het licht der wereld. In Duitsland wordt op de paasvuren

ook een pop of figuur als Judas Iskariot of een heks sym-

bolisch verbrand.

In 1959 kreeg het paasvuur van Lunteren geen vergun-

ning, doordat predikanten van Hervormde en Gerefor-

meerde Kerk het in strijd met de geest van het paasfeest

vonden door de heidense afkomst. Op het laatste moment

werd echter toch toestemming gegeven. Door de aan-

dacht in de media kwamen er meer dan tienduizend toe-

schouwers naar Lunteren.

De paasvuren bleven ondanks de kerstening bestaan, al-

hoewel de betekenis en rituelen aangepast werden aan

de tijd. In bepaalde gevallen werd het aansteken van het

paasvuur, na een tijd van afwezigheid, in ere hersteld.

Tijdens WOII werden paasvuren tussen zonsondergang en

zonsopkomst verboden. Toch bleef na dit verbod het ge-

bruik van het aansteken van een paasvuur in veel gebie-

den bestaan.

Aan het eind van de 20e eeuw kwam het paasvuur onder

druk te staan door strenge milieuvoorschriften. De bergen

snoeihout werden inmiddels aangevuld met autobanden

en ander materiaal. Een verbod op paasvuren bleek ech-

ter niet overal haalbaar. In de meest plaatsen resulteerde

dit in gemeentelijke bepalingen die onder andere voor-

schrijven dat alleen snoeihout op de paasvuurbult gelegd

mag worden. Ook werden paasbulten vlakbij bebouwing

verboden, dit resulteerde niet zelden in een reusachtige

paasbult op een centrale plek. Vaak helpt de overheid

hierbij, door het beschikbaar stellen van snoeihout en het

beschikbaar stellen van brandweer en politie. Tegenwoor-

dig kijkt het publiek alleen naar het vuur, het vuursprin-

gen en wilde uitspattingen blijven (vaak) achterwege.

De paasvuren worden soms bedreigd, er wordt gepro-

beerd de paasbulten voortijdig in brand te steken. Daar-

om zal bij bepaalde vuren de wacht gehouden worden. Af

en toe lukt het toch het paasvuur voortijdig te ontsteken.

In Nederland zijn de meeste vuren in Drenthe, Groningen,

Overijssel en Gelderland. Het bekendste zijn de Twentse

vuren (Boakebraandn) In het oosten van het land en het

zuiden van Drenthe worden de vuren op Eerste Paasdag

aangestoken, in de rest van Drenthe en Friesland gebeurt

dit juist op Tweede Paasdag.

Paasbult en keuring

Het hout wat verzameld wordt, vormt de paasbult of

paasstapel. Soms vindt er een keuring van de paasbulten

plaats, waarbij de mooiste paasbult een prijs wint.

Grootste paasvuur ter wereld

Het wereldrecord van het grootste geheel met de hand

gebouwde paasvuur staat op naam van de Holtense buurt-

schap Espelo met een hoogte van ruim 27 meter kaphout

van de Holterberg. Dit record stamt uit 1987. Espelo

houdt ieder jaar samen met Dijkerhoek, Holterbroek,

Ligtenberg en de Beuseberg een strijd om het grootste en

het mooiste paasvuur. Deze paasvuren worden geheel

met de hand gebouwd, waarbij het is toegestaan om

maximaal 4,5 meter met de kraan te bouwen. Hiervoor

stond het record van het hoogste paasvuur ter wereld op

naam van Lochuizen, waar in 1985 een paasvuur van ruim

16 meter werd gebouwd.

In 2012 heeft Espelo een paasvuur van 45,98 meter hoog-

te gebouwd en heeft deze prestatie ingestuurd als record

bij het Guiness Book of Records De geschatte omtrek van

dit paasvuur is 160 meter.

13

De heiliging van het leven

Door de maanstand overlappen het christelijke Paasfeest

en het Joodse Pesach elkaar. Ruim 2 maanden vasten

Moslims tijdens de maand Ramadan. Alle drie herdenken

en vieren ze de heiliging van het leven.

Het gebeurt niet vaak dat het Joodse Pesach en het Chris-

telijke Pasen elkaar overlappen. Het nodigt uit om daar

iets mee te doen.

Joden herdenken met Pesach hun bevrijding en uittocht uit

slavernij in Egypte. Zij doen dit met Seder, een maaltijd

vol symbolen die de band tussen God (Hebreeuws JHWH)

en het volk Israël uitbeelden. Pesach duurt 8 dagen, van

sjabbat t/m sjabbat. Pesach wordt beleeft als de geboor-

tedag van het Joodse volk en de dag van verkondiging van

vrijheid, van God ontvangen.

Op een andere manier staat de vrijheid ook centraal bij

het Christelijke Paasfeest. Niet de dood, maar het leven

overwint. Wanneer op Goede Vrijdag met de dood van Je-

zus al het hoopvolle van zijn leven voorbij lijkt te zijn,

blijkt met Pasen dat de God van het leven sterker is dan de

dood. De opstanding van Jezus geeft hoop en vertrouwen

tijdens het leven op aarde en het voortleven na ons heen-

gaan.

Moslims herdenken tijdens de Ramadan en het Offerfeest

de heiliging van het leven. Abraham mag van God

(Arabisch: Allah) zijn zoon Ismaël niet offeren. Het leven is

gegeven om te beschermen en niet om te doden. Rein

vlees wordt ritueel geslacht en onderling eerlijk verdeeld.

Vanuit alle werelddelen trekken miljoenen Moslims voor

bedevaart naar Mekka. Zij zijn gelijk gekleed vanuit het

besef dat voor God ieder mens even kostbaar is.

Alle drie godsdiensten herdenken op eigen wijze het kost-

bare van ieder mensenleven en de heiligheid van het door

God geschapen leven. Het leven mag niet door mensen en

zeker niet in Gods Naam worden beschadigd en gedood.

We leven samen op die ene aarde met de vraag levens-

ruimte aan elkaar te garanderen en zo nodig voor elkaar in

willen staan.

Laten aanhangers van de drie godsdiensten dat zien?

Maken zij openbaar in hun woorden en zichtbaar in hun

daden, dat er in Nederland een gelijkwaardige plaats is

voor iedere godsdienst? Laten de geloofsgemeenschappen,

besturen en verenigingen van synagogen, kerken en mos-

keeën dat merken? Is het hun een zorg hoe anderen in Ne-

derland leven? Wordt tijdens de verschillende vieringen

ook gedacht aan gelovigen die op die andere manier Gods

Naam vieren? Er liggen unieke mogelijkheden om bij elkaar

stil te staan, letterlijk en figuurlijk.

Hierover gaat dit gebed uit de Joodse eredienst.

Gebed om eenheid vanuit verschillen

Wij staan met ontzag voor U

God van al het geschapene.

Wij dromen van harmonie met elkaar

maar wij zijn kinderen van vele tradities.

Wij zijn erfgenamen van wijsheid

maar ook van misverstanden.

Toch allemaal kinderen van U.

Het is tijd om elkaar ook weer zo te gaan zien.

Moed te krijgen uit de herinneringen

en vertrouwen te hebben op U

Laat ons toch voelen wat we delen met elkaar

en zien, waarin we verschillen.

En laat ons in de verschillen met elkaar

de eenheid zien die U bent, ons aller God.

Corry Nicolay is PKN predikant kleurrijke communicatie

(corrynicolay@hetnet.nl - www.kleurrijkgeloven.nl)

Samenklank 582, maart 2017 14

Vanuit de diaconie

Verslag vergadering diaconie 24 januari 2017

Aanwezig: Lida Doldersum, DerkJan Wiltjer, Janny Boel-

houwer, Hans van Solkema, Dicky Reitsma

De opening wordt verzorgd door DerkJan Wiltjer met een

gedicht over ‘Armoede’. Het is heel toepasselijk, omdat

het juist hoort bij de kerntaken van de diaconie om ar-

moede te bestrijden.

Naar aanleiding van eerdere notulen constateren we dat

in de kerstpakketten van Kerst 2016 geen bonnen zijn

bijgesloten, wel zijn er enkele versproducten toege-

voegd, mede dankzij enkele giften.

De diaconie heeft enkele huurhuizen in haar portefeuille.

Er is nu gevraagd of er onderhandeld kan worden over

verkoop van een ervan. We pakken dit op samen met on-

ze adviseurs in deze.

Een belangwekkend gesprekspunt is de evaluatie van de

actie Kerstpakketten ten behoeve van gezinnen en al-

leenstaanden, met name in de categorie minima. We

hebben in deze kerstperiode 146 adressen kunnen verblij-

den met een pakket. Wel moeten we constateren dat on-

ze actie samenviel met de actie kerstpakketten van de

Voedselbanken bij de supermarkten. We hebben echt de

waarneming dat we hierdoor minder artikelen hebben

binnen gekregen. Gelukkig hadden we nog een forse

giftenpot achter de hand, waardoor we zelf nog het nodi-

ge hebben kunnen inslaan. De hele logistiek en de coördi-

natie van het inpakken, stickeren met namen en adressen

en bezorgen lag vooral in handen van Erik Feijen van de

caritas RK kerk Heino. We hebben onze grote waardering

aan hem uitgesproken. Het was als een geoliede machine-

rie. Wim Koeslag heeft een overzicht gemaakt van de ba-

ten en kosten van de actie. In de evaluatie zal ook met

Edith Stegeman contact worden opgenomen, omdat zij

ook actie voert. We willen hierin ook afstemming bewerk-

stelligen.

Voorts hebben we gesproken over gezinnen met hulpvra-

gen. De heren Gooiker en Herder, beiden lid van de cari-

tas (RK) zijn aanwezig geweest in de vergadering om dit

samen met ons te bespreken. In een hulpsituatie waarbij

de RK kerk ook betrokken is, zullen de heren Koeslag en

Herder in overleg een oplossing proberen te vinden.

In deze situatie is ook het rijden naar de voedselbank om

pakketten op te halen aan de orde. Er is een aantal men-

sen die dit willen doen. We willen proberen om een pool

hiervoor op te zetten. De vraag is wel of er een uitdeel-

punt in Heino mogelijk is. Inmiddels is die mogelijkheid

geschapen, maar er is nog ontevredenheid omtrent de

locatie. Het Dorpshuus ligt teveel centraal en betrokke-

nen vinden het niet prettig om zo te kijk te staan. Er

komt nog een vervolg.

Geweldig nieuws is dat diaken Lida bonnen gekregen

heeft voor schoenen voor een gezin. Degene die de bon-

nen heeft geschonken, heeft toegezegd vaker in de bres

te willen springen voor armlastige gezinnen.

Graag melden we dat ook de actie kerstattenties is ge-

evalueerd, we mogen concluderen dat de samenwerking

met de KCO voorspoedig en plezierig is verlopen. In fe-

bruari volgt de evaluatie met de KCO.

De veertigdagentijd is aangebroken en de ZWO-actie is in

werking gezet. Vanuit de diaconie bewaken en sturen

Dicky Reitsma en DerkJan Wiltjer de actie aan. Met be-

hulp van de medewerkers van het kerkelijk bureau is het

mogelijk om deze acties te realiseren.

Witte donderdag houden we de maaltijd

van de Heer. Het wordt een echte maaltijd

met soep en matses aan tafel geserveerd

door de diakenen, het thema is dienend

leiderschap. De collecte is bestemd voor de

maaltijd. We verwachten ongeveer 80 per-

sonen, tijdens deze maaltijd vragen we aan

gemeenteleden om kaarten in te vullen

voor Amnesty International. Op Goede Vrij-

dag wordt de maaltijd van de Heer gevierd

in de verzorgingshuizen, Wooldhuis en ECR-

hotel. De vraag is of er dan ook gekozen kan

worden voor matses en druiven. Tenslotte

houden we in de Paasnachtdienst eveneens

de Maaltijd van de Heer.

De eerste maanden van het jaar zijn hier-

mee goed gevuld en hopen we dat gemeen-

teleden in verschillende ontmoetingen en

acties met ons meedenken en meeleven.

Wim Koeslag, vz college van diakenen

15

Korte berichten

Vakantie 2017 Het lijkt misschien een beetje vroeg maar bij de diaconie is het informatie materiaal van het vakantiebureau van de Protestantse Kerk weer binnen.

Zij organiseren va-

kanties voor senio-

ren met en zonder zorg. Wilt u er eens lekker tussenuit

en genieten van prachtige plekken in de natuur. Tijdens

een vakantie georganiseerd door het vakantiebureau heb-

ben de enthousiaste vrijwilligers tijd en aandacht voor u.

U zult genieten van een bijzondere sfeer, gezelligheid en

verbondenheid tussen de gasten en vrijwilligers.

Op vakantie kunnen gaan is voor iedereen fijn. Toch is

zo’n tijd van plezier en ontspanning niet voor iedereen

weggelegd. Hetvakantiebureau.nl en RCN vakantieparken

brengen hier verandering in. Zij bieden ook in 2017 weer

100 gezinnen met een inkomen op bijstandsniveau een

gratis vakantie aan. De gezinnen kunnen zelf bepalen

wanneer ze - in 2017 - op een van de RCN-parken in Ne-

derland vakantie vieren.

Mocht het bovenstaande iets voor u zijn, of weet u ie-

mand of een gezin waaraan dit heel erg besteed zou zijn,

neem dan contact op met een van de diakenen.

sent gaat uit van jullie talen-

ten en wensen!

Ervaringen

Al diverse jaren zijn er via

Present Deventer kerkleden

en groepen Present tijdens

de Veranderdagen. Voor-

beeldprojecten van vorig

jaar:

Kinderclub die pannenkoeken

heeft gebakken voor mensen met een verstandelijke be-

perking. Wat was dat gezellig en lekker!

Leidsters van de kindernevendienst die het huis van een

alleenstaande meneer op een zaterdagmorgen opgeruimd

en gesopt hebben. Een metamorfose en zo welkom voor

meneer!

Een groep die bij een instelling voor ouderen met de be-

woners heeft gewandeld en pannenkoeken gebakken.

Lijkt zo gewoon, maar deze extra aandacht is zo welkom;

Cantorij van 2 kerken hebben de handen ineengeslagen

en samen opgetreden bij een zorgcentrum voor ouderen.

Het was voor de bewoners heel fijn om te luisteren en

mee te zingen!

Wie weet inspireren deze voorbeelden je om ook Present

te zijn? De data voor de Veranderdagen in 2017 zijn:

Zaterdag 25 maart 2017

Zaterdag 8 april 2017

Als je je als groep aanmeldt, zijn ook andere data moge-

lijk in de veertigdagentijd. Laat ons dan weten waar jul-

lie voorkeur naar uitgaat!

Meer informatie en aanmelden kan via de website:

www.stichtingpresent.nl/deventer/veranderdagen.

Jitty Wiggers & Margreet Smit

Coördinatoren Stichting

Present Deventer

Veranderdagen 2017: Geloven in delen!

Present zijn voor een ander, tijdens de 40dagentijd voor

Pasen. Dat noemen wij Veranderdagen. Het thema van de

Veranderdagen 2017 is ’Geloven in delen’. De veertigda-

gentijd loopt van Aswoensdag 1 maart tot

en met zaterdag 15 april. Op zondag 16

april is het Pasen.

Je kunt samen met een groep uit je kerk

aan de slag gaan. Je betekent heel con-

creet iets voor iemand die hulp nodig heeft.

En het is leuk je groepsleden op een andere

manier te ontmoeten. Samen maken jullie

het verschil door een praktisch project te

doen, zoals bijvoorbeeld het opknappen van

een verwaarloosde tuin of huis. Je kunt ook

denken aan het organiseren van een leuk

dagje uit voor ouderen. Maar misschien

hebben jullie een heel ander aanbod. Pre-

Samenklank 582, maart 2017 16

Het Dorp

Als mijn ouders ’s zaterdags naar ‘het dorp’ gaan, bedoe-

len ze dat ze wat boodschapjes gaan doen in het cen-

trum, in dit geval van Ede. ‘Boodschapjes’ zijn –meestal

kleine- dingen die je niet in de supermarkt koopt maar

waarvoor je gezellig naar ‘het dorp’ gaat. En als je er dan

toch bent ….. afijn, u kent dat wel. Bij Het Dorp denk ik

ook aan Wim Sonneveld: “Thuis heb ik nog een ansicht-

kaart, waarop een kerk, een kar met paard ……” Denkend

aan Wim Sonnenveld voel ik me best al wel oud, al be-

hoor ik regelmatig tot het jongste kwart in de kerk. Dat

zegt dan ook weer veel over één aspect van onze kerk en

daar wil ik het deze keer niet over hebben. Dat het ne-

gende woord van deze poëtische tekst het woord KERK is,

is vast niet toevallig als het over een dorp gaat. Op

Wikipedia lees ik dat er eigenlijk geen absolute definitie

is van wat een dorp is. Het bezit van stadsrechten maakte

heel vroeger onderscheid en dat hanteren we impliciet

nog steeds. Maar als een van de relatieve criteria op basis

waarvan een dorp tot dorp werd noemt Wikipedia: Het al

of niet voorkomen van een kerk helpt ook een onder-

scheid te maken: een dorp bezit een eigen kerk met een

kerkgebouw, behorend tot een parochie (rooms-

katholiek) of kerkelijke gemeente (protestants) waar

tevens een of meer nabijgelegen gehuchten onder vallen;

men spreekt dan van een kerkdorp. Wij, ‘de kerk’, heb-

ben dus een aandeel in het dorp-zijn, in ieder geval histo-

risch. Maar wat doen we daar nu nog aan? Hierover later

meer.

Er is nog een vroege herinnering bij Het Dorp. Hoewel ik

al wel ter wereld was, kan ik het niet bewust meege-

maakt hebben: in 1962 was er de eerste marathon-goede

doelen-uitzending op TV. Mies Bouwman haalde met heel

Nederland ruim 12 miljoen gulden op voor de bouw van

Het Dorp bij Arnhem. Het toeval wil, dat ik in het eerste

jaar van mijn opleiding aan de ‘sportacademie’ les kreeg

van de initiatiefnemer van deze actie, Arie Klapwijk. Een

bezield mens en een begenadigd, enthousiast spreker.

Van hem heb ik veel meer geleerd dan fysiologie! Eén

mens die veelbetekenend kan zijn voor zoveel medemen-

sen. 12 miljoen in 1962, een enorm bedrag. Met dat geld

werd een woonvoorziening voor gehandicapten gebouwd.

Een eigen dorp met alle voorzieningen en aanpassingen

die nodig zijn om een volwaardig leven te kunnen leiden.

Dit dorp lag schuin tegenover de flat van mijn opa en

oma. Iedere keer als ik er op visite kwam of logeerde zag

ik Het Dorp, hoorde ik over Het Dorp en over ‘Dinie’. Di-

nie was een bewoonster van het dorp en mijn opa en oma

hadden –ik meen via de kerk- contact met haar gekregen

en hielden een oogje in het zeil. Opa deed wat klusjes in

haar woninkje. Ik vermoed dat het touwtje uit de brie-

venbus hing ….. Ik weet niet of we nog steeds een ‘Het

Dorp’ zouden willen bouwen, want het integreert lasti-

ger. Maar er ontstond wel een zorgzame gemeenschap

binnen en ook rondom Het Dorp.

Wat doen we daar nu nog aan? Heino is ontegenzeglijk

een dorp. We hebben een kerk, dus we zijn geen ge-

hucht. We hebben nooit stadsrechten gehad, dus histo-

risch gezien zijn we geen stad. Hoewel we wel een

schouwburg hebben, breekt het ontbreken van een zie-

kenhuis ons op om ons stad te kunnen noemen (ook een

mogelijkheid volgens Wikipedia). Dus zijn we dorp. In

zekere zin gedragen we ons ook dorps, wat dat ook pre-

cies wezen mag. En ik voel me daar wel bij (maar dat

interesseert u als lezer waarschijnlijk minder). Maar wat

betekenen wij als kerkelijke gemeente voor ons dorp? Ik

denk: best al wel veel. We besteden met elkaar veel aan-

dacht aan onze medemens, we organiseren veel activitei-

ten die het dorp nog levendiger maken. We hebben mooie

gebouwen die we beschikbaar stellen voor diverse activi-

teiten, we zijn betrokken bij activiteiten in het Dorps-

huus, delen bloemen uit enzovoort. Dat is mooi en geluk-

kig is het niet aan ons om te oordelen of het genoeg is.

En àls, àls ik nog een gaatje vrij heb in mijn agenda wil ik

best wel wat naoberschap betrachten …… Ik neem mij

voor het niet van mijn agenda af te laten hangen zodat

we niet het slotakkoord met Wim Sonneveld mee hoeven

te zingen: “Dat dorp van toen, het is voorbij, dit is al

wat er bleef voor mij: een ansicht en herinneringen.”

Dat is niet nostalgisch bedoeld, maar juist vooruitstre-

vend en toekomstgericht! Ik schreef dit voor de verkiezin-

gen. Ik ben benieuwd of we de politiek hierin mee gekre-

gen hebben, wat eigenlijk een vreemde gedachtegang is.

Maar daarover later wellicht meer. Het zou mooi zijn als

we allemaal een gaatje in onze agenda vrijmaken. Ik

wens het ons –als dorp- van harte toe!

Paul Verschuur

17

Ontmoeting & Inspiratie

Een avondje joods koken…. Om 15.00 uur gaat de bel. Gelukkig, de postbode is nog

net op tijd voor vanavond. Met een grote doos staat hij

voor de deur. Het is de lamsschouder van 2,5 kg die ik

gisteren via internet bij een slager in Amsterdam heb be-

steld. In heel Heino en omgeving was zo’n stuk vlees niet

te krijgen, dus dan maar zo. Fijn dat het er is. Samen met

de andere ingrediënten die een dag eerder al werden be-

zorgd door de supermarkt in het bos van Kleinlangels-

vesloo, is alles nu in huis voor een heerlijk avondje koken

met maar liefst 14 personen. Alle ingrediënten zet ik op

de grote tafel in de keuken. Zo kan iedereen daar vinden

wat hij of zij nodig heeft. In de woonkamer schik ik de

stoelen nog wat en richt in een deel van het huis 3 tafel-

tjes in om te koken. Zo kan er straks op 5 plekken tege-

lijk worden gewerkt. Als laatste maak ik nog een joodse

challe, een vlechtbrood, dat bij geen enkele sjabbats-

maaltijd mag ontbreken. Zo ruikt het huis alvast lekker

als straks de deelnemers komen.

Om half zes arriveren de eerste kokers en niet lang daar-

na volgen ook de anderen. Na wat uitleg over wat we

gaan maken, nemen we eerst een hapje vooraf: een mat-

ze met charoseth. De charoseth is een zoet, mengsel van

appel, dadels, rozijn, noten en wijn. Dit gerecht wordt

symbolisch gegeten op de seideravond (het joodse paas-

feest). Vanwege de kleur en de samenstelling van dit ge-

recht wordt namelijk de herinnering opgeroepen aan de

specie waarmee de Israëlieten in Egypte de tichelstenen

moesten bakken. Na dit zoete voorafje (voor de joden als

belofte van het zoete dat we mogen verwachten), gaat

iedereen snel aan de slag. De gerechten worden per twee

personen gemaakt. Al

gauw is het in huis een

drukte van belang.

Iedereen loopt door

elkaar heen op zoek

naar ingrediënten,

kommen, pannen,

messen en snijplan-

ken. Even dreigt er

een tekort, maar ge-

lukkig het komt goed

en iedereen kan aan

het werk. Kees en ik

proberen zo goed als

mogelijk iedereen

wegwijs te maken en

te voorzien van de

ontbrekende spullen.

Als vooraf maken Ineke en Lida een pirochi met room-

kaas. Daarvoor moeten eerst deegrondjes worden ge-

maakt en een vulling. Dat blijkt nog een hele toer. De

vulling is minder dik

dan verwacht en zie het

dan maar eens op de

rondjes te krijgen voor-

dat je ze dichtvouwt.

De smaak is er niet min-

der om, heerlijk. De

pirochi komen als eer-

ste uit de oven, maar

omdat we nog lang niet

aan tafel kunnen, be-

sluiten we om dit voor-

gerechtje maar staande te nuttigen.

Een heel ander verhaal is de kippensoep met knaidlach

(matzeballen). Kippensoep wordt bijna tijdens elke jood-

se maaltijd gegeten en geldt als zeer gezond. Daarom

wordt ze ook wel eens gezien als de penicilline van de

joodse keuken. Het blijkt voor Menna en Ineke nog een

hele toer om alle kippendijen en vleugeltjes aan de kook

te brengen in een grote snelkookpan. Eigenlijk moet dit

gerecht uren trekken, maar daar hebben we de tijd niet

voor. Ook het maken van de meelballen blijkt moeilijker

dan gedacht: ze plakken niet! Maar wonder boven wonder

komt het toch goed.

Ook anders dan gedacht verloopt het met de bereiding

van de gefilte fisch. Van oorsprong is dit gerecht van vis-

senkoppen, dat gevuld werd met witvis. Wij gebruiken

kabeljauw, maar goedkoop is hier misschien ook duur-

koop. De diepvrieskabeljauw blijkt toch wel erg waterig.

Het lukt Marga en Nellie niet goed om er mooie visballe-

tjes van te draaien. Dan komt iemand op het geniale idee

om het vismengsel maar te wokken, en ja hoor: dat lukt.

Een ijslepel doet daarna de rest en zo krijgen we toch

onze bolletjes. Het geheel ziet er prachtig uit, vooral de

combinatie met rode bietjes in mierikswortelsaus.

Het slachten van het paaslam is een verhaal apart. De

lamsschouder werd geleverd met been, maar in het re-

cept staat zonder been. Om het been eruit te krijgen, is

voor Raymond nog een hele klus. In gevecht met het

vlees lukt het hem toch om een mooie lap te krijgen. De

lap vlees wordt gevuld en gaat opgerold en in de oven.

Ondertussen zijn Annet en Anneke bezig met het schaven

van de rode kool en het raspen van de aardappelen. Van

de aardappelen worden mooie pannenkoekjes (latkes)

gebakken. Gea stort zich ondertussen vol overgave op de

mandarijnen-salade. Geen kom is groot genoeg voor de

enorme hoeveelheid, maar twee kommen kan natuurlijk

ook! We komen kommen tekort en dus verdelen.

Bij een maaltijd hoort natuurlijk ook een nagerecht. Be-

roemd in de joodse keuken is de perenkugel. Gerrie en

Berna maken dit gerecht. Kilo’s stoofperen moeten wor-

Samenklank 582, maart 2017 18

Ontmoeting & Inspiratie

Datum : donderdag 20 april 2017 Tijd : van 20.00 uur tot 22.00 uur Locatie : Parochiecentrum RK kerk via Paalweg

Begeleiding : Dinie Koenjer

Kosten : geen

Workshop: een herinneringsdoek maken

Wat doen we met de spullen zoals kleding en dergelijke

van een overledene? Na het overlijden van een dierbare

komt iedereen voor die vraag te staan.

Vaders favoriete overhemd en stropdas, moeders lieve-

lingsshawl. Maar wat doen we er mee?

Door de spullen een mooie nieuwe vorm te geven, kunnen

ze hen die er niet meer zijn een beetje dichterbij bren-

gen: troostgoed.

Op deze avond gaan we met behulp van een begeleidster

een herinneringsdoek quilten.

Een leuke bijzondere creatieve avond.

den geschild en er wordt een deeg gemaakt dat er over-

heen gaat. Met pan en al gaat dit gerecht in de oven om

langzaam te garen. Als het uit de oven komt, moet het

nog wel worden gestort. Het lukt, de pan wordt omge-

draaid en daar is een prachtige perenkugel. Voor bij de

koffie maken Berna en Gerrie nog kiesjeliesj (de beroem-

de hamansoren). Het deeg moet op een bepaalde manier

worden ingeknipt en gefrituurd om oren te krijgen. Maar

of ze nou lijken of niet, smaken doen ze prima.

Van te voren was er een strakke tijdsplanning gemaakt.

Om half acht zouden we aan de soep moeten zitten.

Help! Het lijkt erop dat we dit niet gaan halen. De mees-

ten vrezen al dat ze het toetje tegen middernacht zullen

moeten nuttigen. Maar dan ineens gaat het toch snel. De

tafels die niet meer nodig zijn om te koken worden naar

de kamer gebracht. Er ontstaat een lange tafel gedekt

met mooi servies en natuurlijk brandt in het midden een

negenarmige kandelaar (de chanoeke). Om half negen

zitten we aan tafel. De mensen die de gerechten ge-

maakt hebben, moeten deze ook uitserveren. Het smaakt

allemaal prima. Samen lossen we ook nog op hoe het ook

al weer zat met die hamansoren uit het verhaal van Es-

ther (Haman was degene die de moord op de joden voor-

bereidde, later werd hij ter dood veroordeeld). Als sym-

bool werden de oren van haman gegeten tijdens het

purimfeest (een soort joods carnaval). Iets over tienen

kunnen we aan de koffie zodat de het gevreesde nacht-

werk toch uitblijft. Met vereende krachten wordt er na

de maaltijd opgeruimd en afgewassen en gaat iedereen

voldaan maar tevreden huiswaarts. Wij, Kees en Hans,

puffen nog even uit en kijken er op terug met een gevoel

van: dit doen we nog een keer…. HvS

Vesperviering vervalt Zoals u in het boekje van Ontmoeting en Inspiratie en in

de oproep van het vorige nummer van Samenklank hebt

kunnen lezen, zou er op 23 april een vesperviering zijn

met oefenmiddag. De bedoeling was dat gemeenteleden

zich konden opgeven om samen op één middag (met hulp

van de cantorij) de liederen in te studeren die ’s avonds

ten gehore zouden worden gebracht. Helaas zijn er vanuit

de gemeente bijna geen opgaven. Daarmee vervalt de

oorspronkelijke opzet en zou het bij doorgaan gewoon

een vesperdienst worden met m.m.v. de cantorij. Aange-

zien dat niet de bedoeling was, hebben we besloten deze

dienst in het kader van Ontmoeting en Inspiratie te laten

vervallen.

Commissie Ontmoeting en Inspiratie

19

Belangrijke adressen

en informatie

www.pknheino.nl

Scriba Protestantse Gemeente Dhr. W. Koeslag

0572-394086

Canadastraat 4, 8141 AC Heino

scriba@pknheino.nl Kosters locatie Heino Dhr. H.J. Linthorst, Meidoorn 28

8141 SV Heino, 0572-391945

hjlinthorst@live.nl

Dhr. W. Holsappel, Berkendijk 6

8141 RD Heino, 0572-393343

wim.holsappel@planet.nl

Kosters locatie Laag Zuthem Fam. W.J. Eikelboom, Kolkweg 40

8055 PV Laag Zuthem

0529-497287

Dhr. H. Slot, Langeslag 11

8055 PN Laag Zuthem

0529-497568

Kerkelijk Bureau

Pand De Nekker, achterzijde

Postadres: Canadastraat 4

8141 AC Heino

0572-395313 b.g.g. 0572-392179

kerkelijkbureau@pknheino.nl

Ledenadministratie en kerk.bijdrage:

ledenadministratie@pknheino.nl

b.g.g. 0572-391480 of 0572-393256

Collectebonnen verkrijgbaar bij:

Tankstation Van Wifferen

Stationsweg 29, 8141 SK Heino

Kerktelefoon Dhr. L. Kuiterman, 0572-393290 Dhr. H.J. Linthorst, 0572-391945

Rekeningnummers:

Diakonie PKN Heino: NL83 RABO 0327 1574 45

Zending/Werelddiaconaat/ Ontwikkelingssamenwerking: NL30 RABO 0327 1281 35

PKN Heino: Kerkbalans NL10 RABO 0327 1008 50

Giften

KCO:

€ 5,00 via fam. Nijhoff

Bloemenfonds:

€ 5,00 via mevr. R. Wessels

€ 5,00 via mevr. Links Ter vrije besteding: € 10,00 via fam. Nijhoff Kerkenwerk: 2 x € 10,00 via mevr. E. Kolthof Diaconie: € 20,00 via mevr. E. Kolthof

Agenda

29 maart Ontmoeting & Inspiratie Filmavond 20.00 uur-22.30 uur Parochiecentrum RK kerk 25 april Ontmoeting & Inspiratie De Dood; bezoek begraafplaats Kranenburg 20 april Ontmoeting & Inspiratie Workshop: Een herinneringsdoek maken 20.00 uur-22.00 uur Parochiecentrum RK kerk

Verjaardagsfonds De opbrengst voor het verjaardags-

fonds over de maand januari is

€ 271,03 en februari € 491,01.

Allen die hier aan hebben bijgedra-

gen: hartelijk dank.

Wie is mijn pastor, ouderling of bezoekteam?

wijknaam Granenwijk Bomenwijk De Kampen Bloemen-

wijk Oud Heino

postcode

begint met

letter

B, C of H en

Laag Zuthem

of Dalfsen

S, T of X en

Lierderholt-

huis

N, V of W en

Wijhe A, D of R en

Raalte E, G, M of P en

Lemelerveld

ouderling Heleen

Kroon Ineke

Mulder Annemarie

Keesmaat Aukje

Kuipers Ferry Buitink

wijkteam Jeanine

Mensink Akkie Tichelaar Yvonne

Wagenaar

Ina van

Wifferen Lenie Links Uupke van

Pijkeren

Annie Bosch Janny

Dijkslag Gijs Peters Henny Snel

Gea v.d.

Kolk Tineke Boelens Menna

Oosterkamp

Han Hogeboom Hendrik Kolk Luurt Oudman Hennie Spijker

predikant voor jonger

dan 80 vol-gens wijkin-

deling

ds. Lieke van Houte Asterstraat 12 8012 EC Zwolle 038-4265021 lieke@van-houte.nl

ds. Hans van Solkema Bredenhorstweg 7B 8144 RB Lierderholthuis 0572-712013 (of bij spoed: 0572-712014) h.v.solkema@solburg.nl

Ouderen-

pastor voor 80 jaar en ouder

mw. Ellen Kolthof Jupiterstraat 8 7771 XS Hardenberg eikolthof@ziggo.nl

Voor het maken of annuleren van afspraken neemt u contact op met Ria Klompjan 0572-392179

Samenklank 527, maart 2012

Jeugdzaken Jeugdzaken

Kliederkerk 5 maart 2017

Met ongeveer twintig kinderen en hun ouders knutselden we en deden we activiteiten (pijl en boogschieten, djembé spelen) rondom het verhaal over David en Jonathan. Ie-dereen deed enthousiast mee om dit verhaal te vertellen en uit te beelden. Na afloop waren er natuurlijk soep, broodjes en patat.