1

Toekomstige ouderen

Caroline Baan

RIVM

Tranzo, Tilburg Universiteit

Caroline.baan@rivm.nl

2

1. Demografischeontwikkelingen

2. Kenmerken van ouderen

3. Behoefte aan zorg enondersteuning

3

4

5

● 2000-2011: 3 jaar toename elke week een weekend erbij !

● Tot 2030 verdere stijging, maar minder hard dan afgelopen 10 jaar

● In 2030 heeft gemiddelde 80-jarige nog 10 jaar te leven

Levensverwachting blijft stijgen

Demografie bepaalt mede de toekomst

6

% van bevolking

% gehuwd % intramuraal

65+ 75+ 85+ 65+ 75+ 85+ 65+ 75+ 85+

Totaal 1950 7,7 2,4 0,3 52,5 34 14,6

2013 16,8 7,2 1,9 60,1 45,6 24,1 3,9 8,3 20,0

Vrouwen 1950 8,0 2,6 0,3 42,8 24,3 8,0

2013 18,4 8,7 2,7 48,3 30,6 11,7 5,3 10,6 23,1

Mannen 1950 7,4 2,3 0,3 63,1 45,1 23,0

2013 15,2 5,7 1,2 74,6 68,7 52,8 2,2 4,8 1,7

7

Sociaaleconomische verschillen zijn groot …

8

… en worden mogelijk groter

Meeste ziektelast door psychische stoornissen, hart-en vaatzieken en kanker

Trend in belangrijke ziekten (65-plus)

Prevalentie2010

Prevalentie2030

% stijging

Dementie 75.700 135.300 79

Coronaire hartziekte 402.100 671.800 67

Beroerte 130.000 234.500 81

Prostaatkanker 67.300 16.900 151

Diabetes 46.400 82.400 77

Parkinson 23.300 42.300 82

COPD 208.300 405.300 95

Hartfalen 111.000 207.700 87

Borstkanker 100.500 184.900 84

10

24 januari 2013

Prevalentie multimorbiditeit in Nederland (huisartsenregistratie) (van Oostrom et al, NtvG 2011)

Prevalentie chronisch zieken

Prevalentie multimorbiditeit

0 – 14 jaar 12,6% 0,6%

15 – 24 jaar 15,2% 2,0%

25 – 54 jaar 30,0% 8,1%

55 - 64 jaar 52,9% 22,7%

65 – 74 jaar 70,0% 39,1%

>75 jaar 83,5% 59,2%

Comorbiditeit (huisartsenregistratie) (van Oostrom et al, NtvG 2011)

● Drie kwart van mensen met een chronisch ziekte heeft comorbiditeit

● Veel verschillende chronische ziekten komen vaak samen voor

0% 2% 4% 6% 8% 10% 12% 14% 16% 18%

Angststoornis

Hartfalen

Depressie

Beroerte

Kanker

Chron. nek- of rugaandoening

COPD

Artrose

Coronaire hartziekten

Diabetes

0 extra ziekten 1 extra ziekte 2 extra ziekten 3 extra ziekten >3 extra ziekten

73%

Meer mensen met ziekte, beperkingen stabiel

14

Toename kwetsbare ouderen..

15

Kwetsbare ouderen gemiddeld ouder

16

17

Kwetsbare oudere van de toekomst

● Zijn hoger opgeleid dan nu

● Meer kans op een diagnose, multimorbiditeit

● maar niet veel meer kans op beperking

● Kwetsbare ouderen binnen WLZ zijn met name vrouw enalleenstaand (weduwe)

18

Trends in autonomie en keuzevrijheid

Het belang van eigen regie en keuzevrijheid neemt toe

Binnen ouderenzorg: meer mensgerichte benadering met minder accent op medische model…

› Zorgrelatie: zorgontvanger en zorgverlener samen

› Context waarin zorg verleend wordt

› Resultaten : belangrijk om aan te sluiten bij perspectief/behoeftes van ouderen zelf..

Wat zijn dan de behoeftes van ouderen?De oudere bestaat niet!

● Zo lang mogelijk onafhankelijk blijven, als uniek mens gezien en gehoord, sociale relaties,:

Ook intramuraal:

● Leven leiden dat ze gewend waren: niet of zo min mogelijk aanpassen aan ritme en gebruikers van zorgverleners

● Regie houden

● Begrip van zorgverleners

● Geduld, gevoelig, tijdig en actief…

Maar vooral: in gesprek blijven en zorg aanpassen aan behoeftes

20