Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ?...

34
10/25/2017 1 1 Update@Campus Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof. Dr. ir. Hendrik VANMAELE 2 Agenda Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? Best practices Q&A

Transcript of Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ?...

Page 1: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

1

1

Update@CampusZelfsturende organisaties

25 oktober 2017, Gent

Prof. Dr. ir. Hendrik VANMAELE

22

Agenda

Introductie

Wat is een zelfsturende organisatie ?

Best practices

Q&A

Page 2: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

2

33

"we zullen nooit meer in een wereld leven die zo

traag verandert als vandaag"

44

Page 3: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

3

55

“Culture eats strategy for breakfast”Peter Drucker

66

“Structure eats culture for dinner”

Brian Robertson

Page 4: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

4

77

Agenda

Introductie

Wat is een zelfsturende organisatie ?

Best practices

Q&A

88

Zelfsturende organisaties

van

• Gedelegeerde autoriteit (via hiërarchie)

• Statische job descripties

• Grootschalige reorganisaties

• Alignering via politiek proces

• Lange, consensus-gedreven vergaderingen

naar

• Gedistribueerde autotiteit (via rollen)

• Dynamische rollen

• Kleine stapsgewijze en frequente iteraties

• Transparante regels

• Gestructureerde, doelgerichte en korte vergaderingen

Page 5: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

5

99

Nieuwe organisatiemodellen

0.

Little structure –

Impulsive

1. Hierarchy –

Machine

bureaucracy

2. Hierarchy –

Professional

bureaucracy

3. Hierarchy – Client-

centric bureaucracy

4. Responsive –

Stakeholder-centric

5. Fluid – Parallel

teams

6. Fluid – Networks 7. Fluid - Nested

teams

Technostructure

Support staffTechnostruct

ureSupport staff

1010

Agenda

Introductie

Wat is een zelfsturende organisatie ?

Best practices

Q&A

Page 6: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

6

1111

Best practice 1

1212

Wat zou voor jou de belangrijkste

reden zijn om te kiezen voor meer

zelfsturing ?

Page 7: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

7

1313

1414

Page 8: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

8

1515

“Een wendbare organisatie heeft geen reorganisaties meer nodig”

Mark Nijssen

1616

• weet waarom je zelfsturing implementeert

• maak dit verhaal helder voor iedereen

• en laat dit je leiden

Hou het doel voor ogen

Best practice 1

Page 9: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

9

1717

Best practice 2

1818

Start with why…Wat is de purpose van je organisatie?

18

Page 10: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

10

1919

Waarom nood aan een purpose?Omdat ‘leading frameworks’ het zeggen...

19

2020

MIT: U-theory

Het gaat over engageren van medewerkers, en het geven van jobinhoud &

zingeving.

20

Waarom nood aan een purpose?Omdat we er nood aan hebben…

Page 11: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

11

2121

Waarom nood aan een purpose?Omdat het beter is voor werknemer én organisatie

21

2222

Wat is een purposeTwee visies

Vision 1 (old school): define your purpose and implement

throughout your organisation

22

Page 12: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

12

2323

Wat is een purposeTwee visies

Vision 2(new school): sense your purpose and enhance

throughout your organisation

23

2424

Voorbeeld Unilever

24

We aim to double the size of our business while helping 1 billion people improve their health and well-being, halving the company’s environmental footprint, and enhancing suppliers’ livelihoods.

Page 13: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

13

2525

Voorbeeld Möbius

25

Möbius engageert zich om bij en met

haar klanten duidelijke, gedragen

resultaten te realiseren met een maatschappelijk-

relevante positieve impact.

Maatschappelijkeimpact

Als thought leader met een internationale

focus in tal van sectoren en

expertisedomeinen, zet Möbius de trend

door innovatieve beste praktijken te

ontwikkelen, te promoten en te ondersteunen.

Grensverleggend

Möbius creëert een omgeving waarin

uitzonderlijke mensen, uitzonderlijke

resultaten neerzetten. Autonome teams

vormen het kloppend hart van deze

omgeving waar mensen zichzelf kunnen zijn en

talenten maximaal aangeboord en

ontwikkeld worden.

Uitzonderlijkeresultaten,

uitzonderlijke mensen

Möbius is een bruggenbouwer

tussen mensen en tussen organisaties en bouwt netwerken om

de kracht van diversiteit en

collectieve focus inzetbaar te maken.

Bruggenbouwer

2626

• Ontdek je purpose

• Maak ze kristalhelder naar alle medewerkers

Maak je organisatie purpose-driven

Best practice 2

Page 14: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

14

2727

Best practicesOverzicht

Focus• Hou het doel voor ogen

• Maak je organisatie purpose-driven

Structuur

• Maak rollen en verwachtingen zo duidelijk mogelijk

• Leg vast hoe beslissingen dienen genomen te worden

• Beheers de risico’s

Medewerker• Geef aandacht aan de aanpak van de transitie en

bouw continue verbetering in

• Zorg voor het juiste kader

Efficiëntie

• Verwacht een olympisch minimum voor persoonlijke werkorganisatie

• Voor efficiënte vergaderpraktijken in

• Stimuleer open communicatie

2828

Best practice 3

Page 15: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

15

2929

Rollen en verwachtingenMaak alle rollen en verwachtingen transparent voor iedereen

• Documenteer de rollen en verwachtingen in een tool

• Bij welke rol kan je terecht?

• Wat mogen anderen van jou verwachten?

3030

• Bepaal voor elke rol de purpose en accountabilities

• Maak ze transparant voor iedereen

Maak rollen en verwachtingen

zo duidelijk mogelijk

Best practice 3

Page 16: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

16

3131

Best practice 4

3232

Beslissen6 manieren om beslissingen te nemen

Unaniem Meerderheid

“Flip a coin”

Leidinggevende met debat

Leidinggevende zonder debat Delegatie

Page 17: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

17

3333

BeslissenUitgangspunten

• Bepaal het beslissingsproces

• “Do not waste time seeking consensus”

• Iedereen kan de beslissingen nemen die passen bij zijn rol

• Laat je inspireren door het “adviesproces”

• Definieer grenzen (domeinen)

Vraag verplicht advies van de experten

terzake

Vraag verplicht advies van medewerkers die

door de beslissing geïmpacteerd worden

Beslis

3434

• Vermijd consensus-processen

• Ga voor een adviesproces

Leg vast hoe beslissingen

dienen genomen te worden

Best practice 4

Page 18: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

18

3535

Best practice 5

3636

Risico’sZorg dat niemand “blind moet rijden”

• Beschikken medewerkers over alle informatie om degelijke beslissingen

te kunnen nemen?

Alle informatie wordt gedeeld, tenzij expliciet afgeschermd

Alle informatie wordt afgeschermd, tenzij expliciet gedeeld

Page 19: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

19

3737

• Deel maximaal informatie

• Zorg (nog meer) voor de juiste mens op de juiste

plaats

Beheers de risico’s

Best practice 5

3838

Best practicesOverzicht

Focus• Hou het doel voor ogen

• Maak je organisatie purpose-driven

Structuur

• Maak rollen en verwachtingen zo duidelijk mogelijk

• Leg vast hoe beslissingen dienen genomen te worden

• Beheers de risico’s

Medewerker• Geef aandacht aan de aanpak van de transitie en

bouw continue verbetering in

• Zorg voor het juiste kader

Efficiëntie

• Verwacht een olympisch minimum voor persoonlijke werkorganisatie

• Voor efficiënte vergaderpraktijken in

• Stimuleer open communicatie

Page 20: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

20

3939

Best practice 6

4040

Over de transitie naar zelfsturing

Middle management• wordt sterk geïmpacteerd

• heeft een essentiële rol bij de invoering van zelfsturing

“Autonomie geven is niet hetzelfde als laten vallen”

Page 21: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

21

4141

Over de transitie naar zelfsturingMiddle management

4242

Over de transitie naar zelfsturingPractice what you preach

“Je kan zelfsturing niet top down uitrollen!”

Ga van A naar B door B te beginnen doen…

Page 22: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

22

4343

Over de transitie naar zelfsturingZorg voor continue verbetering

Meetings in the business

• Strategische, tactische en operationele beslissingen

• Processen en projecten opvolgen

• Etc.

Meetings on the business

• De manier van werken analyseren en continu verbeteren

• Rollen die wijzigen? Nieuwe rollen? Beslissingsproces? Risico’s? etc.

Voer naast meetings “in the business” ook periodieke

meetings “on the business” in.

4444

• Engageer middle management

• Expliciteer rolevoluties

• Ga van A naar B door B te beginnen doen

• Organiseer periodieke meetings “on the business”

Geef aandacht voor de aanpak van de

transitie en bouw continue verbetering in

Best practice 6

Page 23: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

23

4545

Best practice 7

4646

Page 24: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

24

4747

Zorg voor individuele coaching

“… het beste uit de andere halen in functie van de gestelde doelen.” (John

Whitmore)

Verruimen van het bewustzijn en

aanboren van het aanwezig potentieel

Bevorderen van zelfsturing en

verantwoordelijkheid

Verhogen van de resultaatsgerichtheid

Ontwikkelen van de coachees

4848

Verhoog de competentie in essentiële vaardigheden

Feedback geven en

krijgen

Coachende vaardigheden

Basishouding voor effectief leidinggeven

Welzijn van medewerkers

Bouwen aan teamwerking

Welgevormd delegeren

Effectief communiceren

Zelfkennis en zelfsturing

Empathie en motiveren van medewerkers

Omgaan met verandering

Etc.

48

Page 25: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

25

4949

Zorg voor de omkadering van teams

“Je leert niet in je ééntje in formatie vliegen.”

5050

• Individuele coaching

• Competentie-ontwikkeling

• Teamontwikkeling

• Werk aan drempels & drivers

Zorg voor het juiste kader

Best practice 7

Page 26: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

26

5151

Best practicesOverzicht

Focus• Hou het doel voor ogen

• Maak je organisatie purpose-driven

Structuur

• Maak rollen en verwachtingen zo duidelijk mogelijk

• Leg vast hoe beslissingen dienen genomen te worden

• Beheers de risico’s

Medewerker• Geef aandacht aan de aanpak van de transitie en

bouw continue verbetering in

• Zorg voor het juiste kader

Efficiëntie

• Verwacht een olympisch minimum voor persoonlijke werkorganisatie

• Voor efficiënte vergaderpraktijken in

• Stimuleer open communicatie

5252

Best practice 8

Page 27: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

27

5353

Hoe ga je om met

takenbeheer?

Hoe ga je om met

prioriteiten?

Hoe ga je om met

uitstellen?

Hoe ga je om met prikkels?

Persoonlijke werkorganisatieHoe pak je het aan?

5454

• Iedereen is in staat zichzelf op te volgen

• Iedereen heeft een sluitend en betrouwbaar

systeem

Verwacht het olympisch minimum voor

persoonlijke werkorganisatie

Best practice 8

Page 28: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

28

5555

Best practice 9

5656

Zelfsturing vergt nieuwe vergadertechnieken

Page 29: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

29

5757

Laat je inspireren door innovatieve technieken

58business consulting. profoundly different.

Efficiënt vergaderenVoorbeeld beslissingsproces Holacracy

Page 30: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

30

5959

• Minimaliseer vergadertijd!

Voer efficiënte vergaderpraktijken in

Best practice 9

6060

Best practice 10

Page 31: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

31

6161

Het belang van open communicatie

“We are all natural sensors; we are gifted to notice when something isn’t

working as well as it could or when a new opportunity opens up. With self-

management, everybody can be a sensor and initiate changes.”

Reinventing organisations, Frederic Laloux

Elke medewerker heeft de plicht om bij het opmerken van opportuniteiten,

nieuwe tendenzen, fouten, etc. in of buiten de organisatie actie te nemen (en

het bv. te signaleren aan de juiste rol).

6262

• Iedereen houdt de vinger aan de pols

Stimuleer open communicatie

Best practice 10

Page 32: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

32

6363

Best practicesOverzicht

Focus• Hou het doel voor ogen

• Maak je organisatie purpose-driven

Structuur

• Maak rollen en verwachtingen zo duidelijk mogelijk

• Leg vast hoe beslissingen dienen genomen te worden

• Beheers de risico’s

Medewerker• Geef aandacht aan de aanpak van de transitie en

bouw continue verbetering in

• Zorg voor het juiste kader

Efficiëntie

• Verwacht een olympisch minimum voor persoonlijke werkorganisatie

• Voer efficiënte vergaderpraktijken in

• Stimuleer open communicatie

6464

Agenda

Introductie

Wat is een zelfsturende organisatie ?

Best practices

Q&A

Page 33: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

33

6565

Boekentip…Zelfsturing is slechts één van de basiskenmerken van toekomstklare organistievormen.

Wil je onderzoeken of zelfsturing (of andere initiatieven) waardevol zijn voor jouw organisatie?

Wil je handvatten krijgen om succesvol nieuwe praktijken in te voeren?

Wil je meer inzicht in ook de andere kenmerken van toekomstklare organisatievormen?

Wil je meer weten over waarom en hoe onze organisaties zinvol kunnen bijdragen?

Weldra verkrijgbaar in de betere boekhandel!

6666

Q&A

Page 34: Introductie Wat is een zelfsturende organisatie ? …aig.ugent.be/wp-content/uploads/2017/11/20171025-Update...2017/10/25  · Zelfsturende organisaties 25 oktober 2017, Gent Prof.

10/25/2017

34

67