80 NeVaP Toekomstboek

2011

In Restaurant ‘De Nonnerie’ in Maarssen werd op 27 oktober 2011

de ‘NeVaP/RICS Integriteitslunch’ gehouden. Sprekers waren:

René Craemer (IntegriteitsOverleg Vastgoedmarkt (IOV)), Rob Bakker

(toen werkzaam bij Holland Integrity Group), Jeroen Lokerse

(Cushman & Wakefield) en Brigit Gerritse (toen bestuurslid RICS

en werkzaam bij Corio). Na de pauze startte de driegangen lunch,

waarbij per tafel werd gediscussieerd over diverse integriteitsthema’s

op markt-, organisatie- en persoonsniveau. Deze tafeldiscussies

stonden onder leiding van de sprekers en bestuursleden van NeVaP

en RICS.

2012

Op 25 oktober 2012 vond de RICS/NeVaP Bijeenkomst ‘Integriteits-

en Reputatiemanagement’ plaats in Architectuurpark Makeblijde

in Houten. Sprekers waren: Paul Theeuwes (AFM), Nic van der Ende

(DNB), René Craemer (IntegriteitsOverleg Vastgoedmarkt (IOV)),

Rob Bakker (toen Holland Integrity Group) en Hessel van Bruggen

(Holland Integrity Group). Ook werden de resultaten van het

‘Onderzoek naar gedragscodes in de vastgoedsector’ gepresenteerd

door drs. Mirande Waldmann, namens de winnende groep van de

ASRE Opleiding Vastgoedexploitatie 2012. In het tweede gedeelte van

de middag konden de deelnemers middels stemkastjes reageren op

diverse praktijksituaties op markt-, organisatie- en persoonsniveau.

2013

Op 7 november 2013 vond de Verdieping/CPD ‘Integriteit; stand

van zaken en verbeterpunten in de praktijk’ plaats op het

hoofdkantoor van KPMG in Amstelveen. Sprekers waren:

Wendy Verschoor (voorzitter RICS Nederland), Frank van Blokland

(IVBN), Muel Kaptein (KPMG en Erasmus Universiteit Rotterdam)

en Sicco Kuijper (KPMG). Sicco Kuijper presenteerde de onderzoeks-

resultaten van de ‘Barometer Integriteit Vastgoedsector 2013’.

Na de pauze vond een interactieve sessie plaats onder leiding

van de sprekers en moderatoren vanuit NeVaP en RICS.

2014

In Leerhotel ‘Het Klooster’ in Amersfoort vond op 11 november 2014

de Jaarlijkse Bijeenkomst Integriteit ‘Ben ik OK, ben jij OK?’ plaats.

Sprekers waren: Sanne Ponsioen (promovenda Rijksuniversiteit

Groningen) en Job Boersma (als psycholoog gespecialiseerd in

micro-expressies en leugendetectie). Tijdens het interactieve

gedeelte stond een case centraal, die per deel werd ingeleid door

Marcel Oosterwijk, professioneel acteur. Het interactieve gedeelte

stond onder leiding van moderatoren vanuit NeVaP en RICS.

Sinds 2011 organiseren NeVaP en RICS jaarlijks een gezamenlijke bijeenkomst op het gebied van ethiek. NeVaP en RICS hebben ethiek

namelijk structureel verankerd in hun doelstelling en activiteiten. Sinds 2014 hebben ook IVBN en VGM NL zich bij de organisatie van

deze jaarlijkse bijeenkomst van NeVaP en RICS aangesloten.

Ethiek

NeVaP 2015 - 1.20 high_PP 15-02-16 14:31 Pagina 80

NeVaP Toekomstboek 81

2015

Op 19 november 2015 vond in Theater Flint in Amersfoort dé jaarlijkse

integriteitsbijeenkomst van NeVaP, RICS, IVBN en VGM NL plaats.

Dit jaar stond het thema ‘Macht & Integriteit: hoe gaat u ermee om?’

centraal. Met dit thema werd - in navolging van 2014 - verder

ingegaan op integriteit op persoonsniveau.

De ruim 200 deelnemers hingen aan de lippen van zowel Oscar David

(auteur van het boek ‘Macht! Van instinct tot integriteit’) als

Ruben van Zwieten (predikant aan de Zuidas en lid van de Monitoring

Commissie Code Banken). David heeft uitgebreid onderzoek gedaan

naar de werking en dynamiek van macht en gaf de aanwezigen

inzicht in de vele puzzelstukjes die samen het fenomeen macht

vormen. Van Zwieten benaderde macht vanuit een heel andere

invalshoek en ging met name in op het eigen moreel kompas.

Volgens hem gebruiken veel mensen in de vastgoedsector vooral

hun linkerhersenhelft, waar de ratio, de feiten, de orde en strategie

domineren. Van Zwieten pleit voor het beter benutten van de rechter-

hersenhelft, voor het ontdekken van je intuïtie, je verbeelding en je

fantasie. Op die manier kijk je buiten de ‘kaders’ en kun je beter

reflecteren op je eigen gedrag.

De middag werd afgesloten met een interactief gedeelte tussen de

deelnemers en de sprekers én een impromusical door de acteurs

Ton Haas en Ad-Just Bouman, onder muzikale begeleiding van

Jelke Smit.

NeVaP, RICS, IVBN en VGM NL benadrukken het belang van een

jaarlijks terugkerende bijeenkomst over integriteit. De hele sector is

gebaat bij integere organisaties en integere collega’s en concullega’s.

Door regelmatig met elkaar over dit onderwerp kennis en ervaring

te blijven uitwisselen, blijft het belang van integer handelen actueel.

De volgende integriteitsbijeenkomst voor de vastgoedsector zal

plaatsvinden op donderdag 17 november 2016.

Publicaties

In 2012 heeft NeVaP samen met RICS het rapport ‘Gedragscodes in

de Nederlandse vastgoedsector’ uitgebracht. In 2013 heeft NeVaP

in samenwerking met RICS en KPMG de ‘Barometer Integriteit

Vastgoedsector’ uitgegeven.

55 55 66 66 77

NeVaP leden kunnen alle presentaties en bijbehorende documenten

van deze NeVaP activiteiten met hun inloggegevens downloaden van

de NeVaP Kennisbank.

NeVaP 2015 - 1.20 high_PP 15-02-16 14:31 Pagina 81

82 NeVaP Toekomstboek

vragen aan Philip Bischop5 Drs. Philip Bischop MRE MRICS (1969) | Hoofd Portefeuille Management Onroerend Goed Nederland bij MN |Bestuurslid van NeVaP in de periode 2010-2015

Waar ben je het meest trots op met betrekking tot jouw

portefeuille Ethiek?

“Met veel trots kijk ik als portefeuillehouder Ethiek terug

op de vorderingen die wij de afgelopen jaren hebben geboekt!

We hebben als NeVaP bestuur het thema Ethiek eind 2010 direct

groots omarmd en bestempeld als ‘kernthema’, omdat we het gevoel

hadden dat het onderwerp Ethiek wel eens van cruciaal belang zou

kunnen zijn voor het eerherstel van de destijds kwetsbare

vastgoedsector. Immers, de vastgoedfraude was net aan het licht

gekomen en had tot gevolg dat vele ogen op de vastgoedsector

gericht waren om tot maatregelen te komen. Aangezien dit thema

tot dan toe nog niet hoog op de agenda stond in de vastgoedsector,

hebben wij als bestuur het initiatief genomen om dit thema langjarig

te ondersteunen, teneinde samen met de vastgoedsector op een

actieve wijze te komen tot initiatieven om de ethiek in, en de

perceptie ten aanzien van de vastgoedsector te verbeteren. Daar

waar in 2011 de ethiek bijeenkomsten relatief minder druk werden

bezocht, kunnen we nu constateren dat dit onderwerp sterk aan

populariteit heeft gewonnen en een brede belangstelling geniet in

de gehele vastgoedsector. NeVaP heeft hieraan een belangrijke

bijdrage geleverd, waarop we best heel trots mogen zijn!“

Hoe heeft jouw portefeuille Ethiek zich tijdens jouw

bestuurstermijn ontwikkeld?

“Wij zijn vanaf het begin op zoek gegaan naar een samen-

werkingspartner om dit thema gezamenlijk op een hoger niveau te

tillen en hebben in RICS onze partner gevonden. Zelf ben ik al jaren

actief RICS lid en weet ik dat de ethische normen en waarden

middels het zogenaamde ‘red book’ diep verankerd zijn in het

DNA van de RICS. NeVaP en RICS hebben besloten om vanaf 2011

samen jaarlijkse ethiek bijeenkomsten te organiseren vanuit de

diepgewortelde ethische doelstellingen van beide organisaties.

Ook vanuit het idee om de vele professionals in de vastgoedsector

daardoor rechtstreeks te kunnen aanspreken en de leden van beide

organisaties bij ethische dilemma's en uitdagingen te betrekken.

Het grote succes van de jaarlijkse NeVaP/RICS bijeenkomsten in de

periode 2011-2013 hebben IVBN en VGM NL begin 2014 doen besluiten

om zich bij ons aan te sluiten. De gezamenlijke bijeenkomst van

deze vier organisaties is sinds 2014 een begrip geworden in de

vastgoedsector en wordt inmiddels ook al dé jaarlijkse integriteits-

bijeenkomst voor de vastgoedsector genoemd! De deelname van

inmiddels meer dan 200 leden in zowel 2014 als 2015 vanuit onze

organisaties aan de bijeenkomsten getuigen hier natuurlijk ook van.“

1 2

“Ik verwacht dat het onderwerp ethiek de komende jaren vangroot belang blijft in de vastgoedsector.”

NeVaP 2015 - 1.20 high_PP 15-02-16 14:31 Pagina 82

NeVaP Toekomstboek 83

Welke onderwerpen stonden de afgelopen jaren vanuit

jouw portefeuille Ethiek centraal?

“Aanvankelijk hebben wij ons gericht op de meer

instrumentele onderwerpen, zoals bijvoorbeeld het opstellen van

gedragscodes in de sector. Ik noem het vastleggen van deze

instrumentele onderwerpen de ‘hardware’ van het thema ethiek.

Het op papier vastleggen, waar je voor staat én jezelf, je collega's en

branchegenoten daaraan houden. Dat was van belang om als eerste

ijkpunt samen te formuleren. Het komen tot een dergelijke gedrags-

code had tot gevolg dat we in de sector met elkaar in discussie

zijn gegaan en samen de brandbreedtes en spelregels met elkaar

hebben bepaald over wat we toelaatbaar en geoorloofd vinden de

sector. Deze dialoog hebben we de afgelopen jaren met elkaar bij de

diverse ethiek bijeenkomsten geïntensiveerd. Ethiek is namelijk bij

uitstek een thema om met elkaar te bespreken in casusvorm en best

practices. Deze dialoog en zelfreflectie noem ik de ’software’ rondom

het thema ethiek. Durf jezelf, je klant, je collega, je leidinggevende of

directie vragen te stellen indien je dit nodig acht vanuit een gezond

‘onderbuik’ gevoel en durf door te vragen. We moeten als vastgoed-

sector nadrukkelijk van elkaars fouten en successen leren! Wij zijn

vanuit NeVaP middels het organiseren van onze bijeenkomsten

actief de discussie aangegaan met de sector, hetgeen ervoor heeft

gezorgd dat dit thema niet meer weg te denken is van de werkvloer

en de directietafel. Ethiek zit gelukkig steeds meer en meer in het

DNA van de vastgoedsector!“

Hoe verwacht je dat Ethiek zich in de vastgoedsector zal

gaan ontwikkelen op weg naar 2025?

“Ik verwacht dat het onderwerp ethiek de komende jaren

van groot belang blijft in de vastgoedsector. Onze sector blijft onder

een vergrootglas liggen van de buitenwacht en de toezichthouders.

Wij zullen blijvend moeten aantonen dat de gehele sector ethiek

hoog in het vaandel heeft staan en ook echt alles in het werk blijft

stellen om ‘clean’ te blijven. Ik heb niet de illusie dat er geen

schandalen meer in het vastgoed zullen plaatsvinden, maar ik ben

ervan overtuigd, dat we de signalen eerder met elkaar kunnen

constateren en als sector kunnen veroordelen. De nadruk zal vooral

liggen op de dialoog en zelfreflectie, de zogenoemde ‘software’ van

het thema ethiek in de vastgoedsector, inclusief alle deelnemende

bedrijven en personen.“

Welke rol dient NeVaP op het gebied van Ethiek te

vervullen op weg naar 2025?

“NeVaP zal zich vooral dienen te blijven richten op de

ethische zaken die in onze sector aan de orde zijn en zal deze op

een positieve en constructieve wijze met elkaar en met de sector

blijven delen. Ik noem dat ‘be good and tell it’.

Het ketendenken zal ervoor zorgen dat ondernemingen moeten

weten wie haar toeleveranciers en afnemers zijn, het zogenaamde

‘look through principe’. Ethisch handelen betekent dus dat er

transparantie moet zijn in de gehele bedrijfskolom. Het niet ethisch

handelen van een leverancier of afnemer heeft, naast het eigen

gedrag, namelijk direct effect op de reputatie van een onderneming.

Er ontstaat daardoor een ruimere ethische verantwoordelijkheid van

een onderneming, die zich vertaalt naar een bredere maatschappelijke

verantwoordelijkheid. Transparant handelen en maatschappelijke

verantwoord ondernemen zullen in het verlengde van het thema

ethiek op markt-, organisatie- en persoonsniveau wat NeVaP betreft

zeker worden belicht tijdens de bijeenkomsten de komende jaren!

NeVaP zal de samenwerking blijven zoeken met organisaties en

onderwijsinstellingen, die de kwalitatieve ambities ten aanzien van

het thema Ethiek met NeVaP delen. Ook zal NeVaP zich inspannen

om onderzoeken te laten uitvoeren, die bijdragen aan het verder

inzichtelijk maken van de ontwikkelingen en trends op het gebied

van Ethiek in de vastgoedsector!“

3

4

5

“Be good and tell it!”

55 55 66 66 77

NeVaP 2015 - 1.20 high_PP 15-02-16 14:31 Pagina 83