Indicatorenmeting voedings- en bewegingsbeleid in scholen en bedrijven
description
Transcript of Indicatorenmeting voedings- en bewegingsbeleid in scholen en bedrijven
INDICATORENMETING VOOR EEN ROOK-,VOEDINGS-, EN BEWEGINGSBELEID
IN BEDRIJVEN EN SCHOLENIN VLAANDEREN EN BRUSSEL
2006
HET ONDERZOEK
Jo Tambuyzer5 december 2007
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
Wat is een indicatorenmeting?
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
Gezondheidsdoelstellingen
Indicatoren
Logo’s
Breed onderzoek (2003 eerste afname)
Verschillende thema’s, beweging nieuw
Scholen
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
TABAKSPREVENTIE
Educatie School (regl.) Interventies (vb…)
Participatie (vb…) Netwerking
VOEDING
Educatie Aanbod School
Participatie Netwerking
BEWEGING
Beleid
Proces
Bedrijven
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
TABAKSPREVENTIE
Voorlichting Reglementering Interventies
Participatie Netwerking
Budget
VOEDING
Voorlichting Aanbod
Participatie Netwerking
Budget
BEWEGING
Beleid
Proces
Vragen samengesteld per component Vraagspecifieke weging Antwoordspecifieke codering Componentspecifieke weging
- geen afstraffing voor niet aanbod
- ook ‘de manier waarop’ werd gescoord
-> bvb. hoe voe-bel bekendgemaakt?
Populatie
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
Alle Vlaamse basis- en secundaire scholen
-Vlaams agentschap Zorg en Gezondheid zorgde voor lijst met ID gegevens
Bedrijven in het Vlaams en Brussels gewest met minstens 50 werknemers en hoogstens 230 bedrijven per logoregio
-Nieuwe lijst van Graydon, veranderingen…
STEEKPROEF TER VERGELIJKING enkel identieken….
Respons
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
Bedrijven Basis-onderwijs
Secundair onderwijs
Totaal
N % N % N % N %
Ingevuld 2077 50,3 1766 45,1 592 41,3 4435 46,8
Niet ingevuld 2051 49,7 2151 54,9 841 58,7 5043 53,2
Totaal verzonden
4128 3917 1433 9478
Scores
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
In %, te relativeren
Ruimte voor verbetering
LINK-scores (2003), evolutie vragenlijst, doorsnede
EEN GEZOND BEDRIJF: KWESTIE VAN VOORLICHTINGSSESSIES
OF FITNESSRUIMTE?
Els Wouters5 december 2007
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
Het gezondheidsbeleid op het werkGemiddelde totaalscores
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
Van rookverbod naar rookbeleidLinkscores voor 2003: 23% t.o.v. 34,9% voor 2006,
een duidelijke vooruitgang
Voedingsbeleid trappelt ter plaatseLinkscores voor 2003: 30,1% - voor 2006: 29,9%
Nauwelijks een beleid op vlak van bewegingScore 2006: 14,5%
Een rookbeleid op het werkGemiddelde totaalscores
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
SCORES 2006 VOORUITGANG PER COMPONENT
Voorlichting: 2,6 1,69
Reglementering: 5,3 1,10
Interventies: 3,9 1,10
Participatie: 2,6 1,27
Netwerking: 1,5 ,80
Budget: 1,1 ,82
Een voedingsbeleid op het werkGemiddelde totaalscores
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
Voorlichting: 1,1
Aanbod: 4,9
Participatie: 1,1
Netwerking: 0,5
Budget: 0,5
Voorlichting: niet aan het bedrijf besteed?
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
Voorlichting
Verschillende aandacht voor de gezondheidsthema’s Deskundigheidsbevordering van personeel, duidelijke impact
op het beleid Weinig toekomstplannen
Gezondheidsadvies en -ondersteuning
Weinig mogelijk via het bedrijf Bedrijfsarts als adviseur
Stimuleren van gezond eten en voldoende beweging, beperken van roken
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
Rookreglement
Roken kan … maar dan buiten het bedrijfsgebouw Bedrijfsactiviteit -en grootte speelt geen rol Arbeidsreglement
Gezonde voeding- en dranken
Ruim maar klassiek aanbod Yoghurt of vezelrijke koeken in concurrentie met snoep
Stimuleren van gezond eten en voldoende beweging, beperken van roken
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
Voldoende bewegen via het werk
Drempels verlagen via fietsenstallingen, kleedkamers en douches
Populariteit van fietsvergoedingen & sportinitiatieven
Het gezondheidsbeleid, wie maakt er werk van?
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
Coördinatie van het beleid wint aan belang
De stem van de werknemer
Rol van preventiestructuren, groeipotentieel
Het bedrijf werkt … maar alleen
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
Samenwerking voor rookstopbegeleiding, gezondheidstoezicht, vormingen en ergonomiegerelateerde onderwerpen
Nauwelijks toekomstplannen
Budget en netwerking, de grote afwezigen
Gezondheidsbeleid als bedrijfsstrategieAanbevelingen
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
(nog) Geen vanzelfsprekend onderdeel van de bedrijfsvoering
Brede invulling gezondheidsbeleid (voorbij de reglementering, het evenwichtige aanbod en de faciliteiten en sportinitiatieven,…)
Nood aan een volwaardig rookbeleid voor bedrijven uit de dienstverlening en de distributie
Nood aan een volwaardig voedings- en/of bewegingsbeleid
in productie- en distributiebedrijven in profitsectoren
Strategie voor het gezondheidsbeleid in de KMO
Urgentiebesef vergroten
Gezondheidsbeleid als bedrijfsstrategieAanbevelingen
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
Voorlichting
Stimulering voorlichtingsinitiatieven, in het bijzonder voor de profitsectoren
Integratie in het beleidsplan preventie – personeel – kwaliteit
Aandacht voor deskundigheidsbevordering als voorwaarde voor gebalanceerd gezondheidsbeleid
Aanbod methodieken en materialen afgestemd op bedrijfskenmerken
Ontrading verkoop van tabaksproducten in dienstverlenende bedrijven
Gezondheidsbeleid als bedrijfsstrategieAanbevelingen
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
Reglementering
Focus op non-profit- & dienstverlenende bedrijven Aandacht voor niet-werknemers
Aanbod
Aandacht voor evenwichtige samenstelling voeding, dranken en tussendoortjes
Uitbouw van een breed en gedifferentieerd bewegingsaanbod op & via het werk
Gezondheidsbeleid als bedrijfsstrategieAanbevelingen
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
Proces
Stimulering formele beleidsaanpak
Bijzondere aandacht voor participatie van werknemers
Intentiegraad voor netwerking vergroten
Kwaliteitszorg aanbod providers/aanbieders
Facilitering van kwaliteitsvolle bedrijfspraktijk via afstemming & uitbouw ondersteuningsstructuren zoals de paritaire vormingsinstituten
Indicatorenbevraging bedrijven 2006
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
Beleidsadvies terugkoppeling naar de overheden (gezondheid, werkgelegenheid, sport, …) terugkoppeling naar de sociale partners terugkoppeling naar de sector preventieve gezondheidszorg
Kwaliteitsadvies terugkoppeling naar de verschillende beroepsgroepen
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
EEN GEZONDHEIDSBELEID IN DE VLAAMSE SCHOLEN:VERBODEN TE SNOEPEN
EN TE ROKEN
Olaf Moens5 december 2007
Met z’n allen een bank vooruitGemiddelde totaalscores 2006
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
Basis-onderwijs
Secundair
onderwijs
Tabakspreventie-beleid:
25,7 45,4
Voedingsbeleid: 50,8 43,3
Bewegingsbeleid: 46 43,5
Met z’n allen een bank vooruit Basisonderwijs: componenten scores 2006
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
Tabaks-preventie
Voeding
Educatie 2,26 6,18
Reglementering 4,87 5,61
Interventies/
aanbod
1,39 5,47
Participatie 2,26 3,82
Netwerking 1,66 3,62
Met z’n allen een bank vooruit Secundair onderwijs: componenten scores 2006
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
Tabaks-preventie
Voeding
Educatie 5,11 6,25
Reglementering 5,53 3,18
Interventies/
aanbod
4,02 4,54
Participatie 3,89 3,57
Netwerking 3,49 2,36
Met z’n allen een bank vooruit Linkscores 2003 - 2006
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
2003 2006
Basisonderwijs:-Tabakspreventiebeleid- Voedingsbeleid
22,5
46,8
+ 5,1
(+22,5%)
+ 8
(+17,2%)
27,6
54,8
Secundair onderwijs:-Tabakspreventiebeleid- Voedingsbeleid
38,8
40
+ 5
(+12,8%)
+ 6,6
(+16,5%)
43,8
46,6
Niet elke school is gelijk Schoolkenmerken
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
Onderwijstype: weinig bepalend* 2003-2006: buitengewoon onderwijs heeft regulier onderwijs bijgebeend
Schoolgrootte: bepalend, maar in beperkte mate* Verschillen vnl. in zeer kleine en zeer grote scholen
* 2003-2006: belang van schoolgrootte voor kwaliteit gezondheidsbeleid duidelijk verminderd
Niet elke school is gelijk Schoolkenmerken
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
Onderwijsvormen SO: bepalend* Verschillen bevestigen hypotheses: kwetsbare onderwijsvormen!
* 2003-2006: inhaalbeweging van ASO en BuSO
Onderwijsniveaus: zeer bepalend* Hoe ouder de leerling … hoe minder aandacht (uitzondering: KO vs LO)
* Breukvlak: 1e graad vs bovenbouw SO
Gezondheidsbeleid in de praktijk Resultaten op vraagniveau
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
Gezondheidseducatie:* Veel meer dan lesjes, maar nog geen curriculum
* Bovenbouw SO scoort minder
* Inspanningen deskundigheidsbevordering duidelijk zichtbaar
Reglementering rookbeleid:* Globaal: ‘strenger’ + kwaliteitsvoller
* Verboden te roken …
* … vooral voor leerlingen
Rookstopinterventies:* Voor leerlingen SO: stabiel
* Voor personeel: in de lift, doch bescheiden
Gezondheidsbeleid in de praktijk Resultaten op vraagniveau
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
Voedings- en drankenaanbod:* Schoolmaaltijden: relatief positief beeld (kwaliteit BaO>SO)
* Drankenbeleid: SO blijft zwak scoren
* Tussendoortjesbeleid: opmerkelijke vooruitgang SO
* Kwaliteitsvol aanbod realiseren door beperken (BaO) of verbreden (SO)
Bewegingsaanbod:* Bewegingsactiviteiten: BaO>SO
* Infrastructuur: SO>BaO
* BaO: ligging als bepalend schoolkenmerk
Gezondheidsbeleid in de praktijk Resultaten op vraagniveau
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
Participatie en netwerking:* Globaal: verbetering
* Gezondheidscoördinator en werkgroep: ‘hobbels’
* Participatie: OK (BaO<SO)
* Partners: CLB als eerste partner
* Kwestie van cultuur of kwestie van omkadering?
Gezondheidsbeleid voor personeel:* Bescheiden vooruitgang
* Zwak in vergelijking met resultaten bedrijven
* Onvoltooide implementatie rookwetgeving
Gezondheidsbeleid op school Aanbevelingen
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
Algemeen:
Brede invulling gezondheidsbeleid (rookbeleid is meer dan reglementering, voedingsbeleid is meer dan evenwichtig aanbod, …)
Nood aan volwaardig rookbeleid in BaO
Aandacht voor tabakspreventie- en voedingsbeleid in ‘kwetsbare’ onderwijsvormen SO en bovenbouw SO
Uitbouw van gezondheidsbeleid voor personeel
Kwaliteitszorg voor gezondheids- en leerboodschappen
Gezondheidsbeleid op school Aanbevelingen
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
Educatie:
Werken met leerlijnen en curriculum, ook tussen de onderwijsniveaus
Aandacht voor motiverend en geschikt aanbod van methodieken en materialen
Geschikte tabakspreventie in bovenbouw SO
Uitbouw beweging als vakoverschrijdend thema
Gezondheidsbeleid op school Aanbevelingen
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
School/reglementering:
Kwaliteitsvolle uitbouw en opvolging reglementering roken
Nadruk op ‘stimulerende’ voedingswerking in BaO en SO
Gezondheidsbeleid op school Aanbevelingen
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
Aanbod:
Blijvende aandacht voor evenwichtig voedingsaanbod, o.a. in buitengewoon BaO
Uitbouw van evenwichtig dranken- (en tussendoortjes-) aanbod in SO
Uitbouw van breed en gedifferentieerd bewegingsaanbod op school
Gezondheidsbeleid op school Aanbevelingen
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
Proces:
Kwaliteitszorg door o.a. faciliteren van schoolinterne werking
Kwaliteitszorg aanbod partners
Faciliteren gezondheidswerking op school door afstemming en verdere uitbouw van ondersteuningsstructuren (bv. tav procesbegeleiding)
Indicatorenbevraging onderwijs 2006 Vervolg?
VIGvzw
Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie
I.f.v. beleidsadvisering* Terugkoppeling naar overheid (gezondheid, onderwijs, jeugd, sport)
* Terugkoppeling naar onderwijskoepels
* Terugkoppeling naar eigen sector
I.f.v. evaluatie:* Evaluatieinstrument voor actieplan ‘Op uw gezondheid’ (Vlor)
* Evaluatieinstrument voor gezondheidsbeleid GO!
* Evaluatieinstrument gezondheidsacties (bv.: Fitte School)
Verdere uitdieping:* Koppeling schoolbeleid - gedrag
* Deelfacetten (bv. kansengroepen)
FEEDBACKINSTRUMENT VOOR EEN ROOK-,VOEDINGS-, EN BEWEGINGSBELEID
IN BEDRIJVEN EN SCHOLEN
www.gezondeschool.be
www.gezondwerken.be