Bedrijven Creëren Bedrijven

104
BEDRIJVEN CREËREN BEDRIJVEN 4 JAAR SPIN-OFFCREATIE IN VLAANDEREN

description

 

Transcript of Bedrijven Creëren Bedrijven

Page 1: Bedrijven Creëren Bedrijven

Bedrijven creëren Bedrijven4 jaar spin-offcreatie in vlaanderen

Page 2: Bedrijven Creëren Bedrijven

Voorwoord

Succesvol nieuwe bedrijven creëren 6

Interview Vlaams minister-president Kris Peeters

INNOTEK speelt verrijkende rol bij aanzwengelen ondernemerscultuur 8

Resultaten

De ondernemerszin van Vlaanderen 12

Hoofdstuk 1

Het verhaal van 14 gepassioneerde ondernemers

Gedrevenheid 17

Bubobox, spin-off van Videolab

Op het snijpunt van twee passies 18

Neglect-X, spin-off van aariXa

Alles verliep prachtig volgens plan 22

Profit+, spin-off van CAT Solutions

Methodes van ‘de groten’ implementeren bij ‘de kleintjes’ 26

Walter Buggenhout (B&M) vond Johann Bienert (Wood-u-Print)

Project zoekt ondernemer 30

Rondetafelgesprek met Stefan Van Ouytsel,

Veroniek Hermans, Geert Houben en Karen Vander Plaetse

Ondernemersgeweld maal vier 34

inhoud

4 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 3: Bedrijven Creëren Bedrijven

CHIlI Publish, spin-off van Thisconnect

Een bos vol opportuniteiten 44

ReSkin, spin-off van BioRacer

Van zadelpijn naar doorligwonden 48

Hoofdstuk 2Mini-MBA: twee weekends en zeven avonden met

veel ondernemersaspecten

Het geeft een soort vrolijkheid aan je denken 52

Hoofdstuk 3Bedrijfsfiches 60A @1place•P&GBouwenInterieur 61 aariXa•Neglect-X 62 A&BPartners•GecoördineerdPrestatieMeetsysteem(GPS) 63 ABSoilRemediationExperts•GreenEngineeringExperts 64 Astalia•Roolit 65 Azet•ELAIR 66B B&M•Wood-u-Print 67 BITITConsultancy•dotNETacademy 68 BozoBiznizCy•Did’Act 69C CAAS•Borelio 70 CATSolutions•Profit+ 71 CERM-HR•Talentscan 72 Cibo•Cibimmob 73 COMMON•Cubicows 74

D DeWebfabriek•Zendster 75 DesmetEngineering•DesmetTechnicalServices(DTS) 76 DEVtalk•AXelia 77 DuxeEngineWorks•RaceRamps 78 DYMOTEC/ALCA•Microgolftechnologie 79E Energiewinner•Monisol 80 eSaturnus•endoSAT 81F Fenestra•EOIAcademy 82G GeenensConsulting•Start2Budget 83 GlobalPortTraining•Competentiemetingen-management 84H HeroTechnologies•HeroF.R.Solutions 85 Hi5MediaGroup•AerialVideoProductions 86 HolisticArchitecture50I5•MaterialSource 87I Immo-Pro(Proscan)•BoneCareDynamics 88 iRail•FlatTurtle 89K KAHOSint-Lieven•LeanLearningAcademy 90 Kwimex•LIVIQ 91L Luxys•Planningssoftware 92M McAlson-Agerti•ALTIS 93 MetrotileEurope•Internespin-off 94P PinkOliv•Sportune 95 PSW•BusinesslineSME‘ThinclientProcessdesign’ 96R Rehab•Game2cure 97T ThermadBrink•Climco 98 Tirco•FlandersAxleSystems(FAS) 99 Traficon•Survisense 100 TuinenGuyMoerkens•Internespin-off 101V VanOsSonnevelt•Expo-id 102 Videolab•Bubobox 103 VOStechnics•VOSEcoHeating 104

INHOuD

Bedrijven creëren bedrijven • 5

Page 4: Bedrijven Creëren Bedrijven

VOORWOORD

succesvol nieuwe bedrijven creëren

Het is een open deur intrappen, maar meer en nieuw

ondernemerschap zijn sleuteloplossingen om de aanhoudende

economische crisis het hoofd te bieden.

op verschillende manieren tracht innoteK hieraan bij te dragen.

onze slogan is dan ook niet voor niets ‘let’s start new business!’.

een van de meest succesvolle initiatieven die wij de laatste

jaren genomen hebben zijn zonder twijfel de projecten “Meer

ondernemerschap door industriële en diensten spin-offs”.

6 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 5: Bedrijven Creëren Bedrijven

In 2005 verwonderden wij ons erover dat het beleid weinig of geen aandacht had voor spin-offs vanuit het bedrijfsleven, ondanks dat meerdere studies suggereerden dat zulke spin-offs het doorgaans (veel) beter deden op het vlak van overlevingskans, groeicurve en resultaat dan hun academische broeders die wel de gepaste aandacht kregen.Devoornaamsteredenenhiervoorzijnrijperetechnologieënof productideeën en vooral de sterker ontwikkelde management en commerciële vaardigheden bij de ondernemersteams van industriële spin-offs.

Wij besloten er dus iets aan te doen en konden zowel Europese, Vlaamse en provinciale overheden overtuigen om ons hierbij te steunen.Wemogengerustzeggendatwehunvertrouwenniethebbenbeschaamd.InzoverrezelfsdatmomenteelinhetVlaamsNieuwIndustrieel Beleid, binnen de pijler ‘Fabriek van de Toekomst’, een actie voorzienisvoorhetverhogenvanhetaantalindustriëlespin-offs.

In deze publicatie worden de resultaten van het EFRO-project “Meer ondernemerschapdoorindustriëleendienstenspin-offs”voorgesteld.Wat mij betreft mogen ze best gezien worden, maar dat laat ik jullielieverzelfontdekken.Bladerdoordebeschrijvingenvandegerealiseerde spin-offs, laat u inspireren door de getuigenissen van de ondernemers die eraan deelnamen en maak kennis met de ’mini-MBA’ ondernemerschap.

Ikwensualvastveelleesgenot.

Ludwig CaluwéVoorzitter INNOTEK

VOORWOORD

Bedrijven creëren bedrijven • 7

Page 6: Bedrijven Creëren Bedrijven

INTERVIEW

Interview minister-president Kris Peeters, bevoegd voor Economie, Buitenlands Beleid, landbouw en Plattelandsbeleid

innoteK speelt verrijkende rol bij aanzwengelen ondernemerscultuur

als vlaams minister-president, onder meer bevoegd voor

economie, ligt vlaanderen in actie (via) Kris peeters na aan het

hart. Met via wil de regering tegen 2020 vlaanderen op de kaart

zetten van de allerbeste regio’s in europa. Hiervoor werden in 2008

zeven ‘doorbraken’ gedefinieerd: fundamentele omwentelingen

die een verbetering betekenen van meer dan 25 %. een van die

doorbraken is de open ondernemer. We vroegen de minister-

president in hoeverre innoteK hierbij een rol kan spelen.“De spin-offaanpak van INNOTEK is zeer lonend op het vlak van creëren van succesvolle bedrijven”

8 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 7: Bedrijven Creëren Bedrijven

De baseline van de opdracht van INNOTEK is de creatie vannieuwebedrijven.In hoeverre speelt deze organisatie een rol in het bereiken van de doelstelling van ViA?

Kris Peeters: INNOTEK speelt als organisatie uiteraard mee een belangrijke rol in het bereiken van dedoelstellingenvanViA.MetnamebinnendeViA-doorbraak de open ondernemer zijn de activiteiten die INNOTEKontplooitvanbelang.Viadezedoorbraakwil de Vlaamse regering de ondernemerscultuur aanzwengelen en de Vlaamse ondernemingen competitievermakenopinternationaalniveau.Daarvoor zet Vlaanderen in op de omkadering van startende en groeiende ondernemers, onder meer via organisatieszoalsINNOTEK.DeVlaamseoverheidstimuleert ondernemers om internationale markten aan teborenentrektbuitenlandseinvesteringenaan.MethetNieuw Industrieel Beleid is het mijn bedoeling te zorgen voor de ‘Fabriek van de Toekomst’, meer duurzaamheid eneengroenereeconomieinVlaanderen.Wewillendatbereiken met onder andere de volgende projecten:

•meerVlaamseexportinsnelgroeiendemarkten•eentoenamevanbuitenlandseinvesteringen in Vlaanderen•hetNieuwActieplanOndernemerschap•eenkernversterkendwinkelbeleid•deGazellesprongvoormeersnelgroeiende bedrijven•hetNieuwIndustrieelBeleid•duurzamelandbouwenvisserij.

INNOTEK kan een verrijkende rol spelen binnen enkelevandezeprojecten.ZoiserhetNieuw Actieplan Ondernemerschap, dat definieert welke overheidsinitiatieven noodzakelijk zijn om het

ondernemerschapinVlaanderentestimuleren.Het Actieplan bevat concrete acties voor het brede publiek,hetonderwijsenondernemers.Zoisereenactieplan om ondernemerschap te promoten in het onderwijs, en zal er scouting en coaching komen voor startendeondernemers.

Het Actieplan Ondernemerschap wil de komende jaren drie uitdagingen aanpakken:

w een ondernemerschapscultuur tot stand brengen in Vlaanderen door ondernemen te promoten in het onderwijs en in bedrijven;e meer startende ondernemingen creëren door het meer haalbaar en wenselijk te maken om een onderneming op te starten; r startende ondernemers sterker maken door professioneel management en een internationalefocustestimuleren.

Ook in het kader van de Gazellesprong zal INNOTEK eenbijzondererolopnemen.INNOTEKwerdimmersgeselecteerd als een van de acht stakeholders die deel uitmakenvanhetstakeholderplatformGazellesprong.Deze stakeholders zullen het beleid mee uitrollen en verdervormgeven.De Gazellesprong is een programma om beloftevolle bedrijventehelpenzogoedmogelijktegroeien.Nudenegen proefprojecten afgelopen zijn, zet het Agentschap Ondernemen in op het vormgeven van een permanent, overkoepelendbeleid.

Een andere cruciaal project waar INNOTEK een rol kan opnemen is het Nieuw Industrieel Beleid, een overkoepelende visie op de toekomst van de industrie inVlaanderen.DebedoelingisomdeindustrieinVlaanderen te transformeren naar een moderne industrie

diegroener,socialer,creatievereninnovatieveris.Binnen de doorbraak de open ondernemer wordt ook nog gewerkt aan kennisdiffusie van innovatie en businessmodellen, wat ook een typisch actieveld is van INNOTEK.

In het Nieuw Actieplan Ondernemerschap worden de concrete initiatieven van de Vlaamse overheid om starters en prestarters in Vlaanderen aan te moedigen enteversterken,gebundeld.Inhoeverrekaneenorganisatie als INNOTEK hierin een rol spelen?

Kris Peeters: INNOTEK kan hier een rol opnemen vanuit de begeleiding die ze geeft aan kandidaat-starters en bestaande bedrijven op vlak van business development enhetcreërenvanspin-offs.Nieuwebedrijvenlatenstarten, maar ze ook kwalitatief sterker laten starten isdebelangrijkstedoelstellingvanhetactieplan.Door de begeleiding die INNOTEK in het gesubsidieerde project voorzag voor industriële en dienstenbedrijven bij het creëren en laten opstarten van spin-offs, raakt INNOTEKaandekernvandezedoelstelling.Omdat deze aanpak zo lonend is gebleken op vlak van het creëren van succesvolle nieuwe bedrijven, werd hiervoor specifiek een luik voorzien binnen de nieuwe projectoproepvoorstartendebedrijven.

Vorige maand heb ik via het Agentschap Ondernemen een oproep ondernemerschap voor startersinitiatieven gelanceerd.Indezeoproepwordenprojecteningewacht die de focus leggen op starters en jonge ondernemingen.Deoproepsluitaanbijhetin2011gelanceerde instrument voor steun voor advies aan prestarters.Belangrijkisdatbinnendezeoproepeenspecifiek aandachtspunt rond het creëren van spin-offs isvoorzien.VoorditspecifiekeluikdeedhetAgentschap

INTERVIEW

Bedrijven creëren bedrijven • 9

Page 8: Bedrijven Creëren Bedrijven

OndernemenonderandereinspiratieopbijINNOTEK.

In uw beleidsplan economie schrijft u dat zeker de kmo’s sterker uit de crisis moeten komen, waarbij u onder meerwilinzettenopondernemerszin.MethetEFRO-project ‘Meer ondernemerschap door industriële en diensten spin-offs’ is INNOTEK erin geslaagd om op enkele jaren tijd 77 nieuwe bedrijven te creëren en een paarhonderdenjobstebehouden/verwerven.Specifiekricht het project zich naar kmo’s om hen te stimuleren nieuwebedrijvigheidopterichten.Inhoeverrepastdit project binnen uw beleidslijn en bent u van plan dit vanuit Vlaanderen verder te ondersteunen?

Kris Peeters: uiteraard past dit binnen de beleidslijn enwillenwijditverderondersteunen.Hetdoelvanhet project is te komen tot extra hoogwaardige tewerkstelling door ondernemingsopportuniteiten bijbedrijventeactiveren.Bijbestaandebedrijvenwordt met steun van het moederbedrijf gezocht naar ondernemers en niet-kernactiviteiten van waaruit een nieuwe bedrijvigheid kan opgericht worden, de zogenaamdeindustriëleendienstenspin-offs.uniek in de aanpak zijn de ervaren ondernemers en business angels die ingezet worden om deze spin-offs optesporenentebegeleiden.Hunervaringverhoogtdeslaagkansen.Erwordenactiesgeplandomdeideevanspin-offcreatie ontvankelijker te maken bij bedrijven en er worden kortlopende opleidingen georganiseerd voor ondernemersinspe.

INNOTEK werkte samen op subregionaal niveau om lokale organisaties te betrekken en uit te nodigen om:

•hunmedewerkingennetwerkintezetten•bedrijvenmeteenspin-offopportuniteitte helpen detecteren

•zogenaamdespin-offscoutsof-coachesaante brengen•perprovincieeenlancerings-endisseminatie- event te organiseren•perprovincieworkshopsvoorondernemersin spe te organiseren, waarbij lokale ondernemers als rolmodel mee campagne voeren en zo het brede publiek aanspreken•geschiktedocentenaanteduidenvoorde workshopsvoorondernemers.

Het project beoogde:•dedetectievanondernemersbijbestaande bedrijven•dedetectievanniet-kernactiviteitendiebasis

van een nieuwe bedrijvigheid konden zijn: bij 360 bedrijven gericht zoeken om van niet-kernactiviteiten een nieuw bedrijf of een nieuwe business unit te creëren (fase 1 - scouting), bij 245 van deze bedrijven de spin-offopportuniteit objectief doorlichten (fase 2 - scanning), bij 175 bedrijven starten met de creatie van een nieuw bedrijfofnieuwebusinessunit(fase3-coaching).100 van deze creatietrajecten in fase 3 moeten tenslotte leiden tot een effectief opgerichte nieuwe businessunitofbedrijf.

•meerenbeterestartersdoorhetinrichtenvan een cyclus van workshops voor innovatieve ondernemers (in spe) per provincie, met in totaal 225deelnemers.•deversterkingvanhetimagovan

ondernemerschap bij het brede publiek door bij de publiciteit voor de workshops lokale ondernemers als rolmodel op te voeren voor de in Vlaanderen uittebouwenkenniseconomie.

INTERVIEW

“De manier waarop INNOTEK ervaren business development managers inzet om de kansen die zich aandienen om nieuwe bedrijvigheid te grijpen, is erg knap”

10 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 9: Bedrijven Creëren Bedrijven

Facettenwaaraanaandachtbesteedwordtzijno.a.:verfijning van het businessplan, het helpen bij de zoektocht naar kapitaal, milieuaspecten, aspecten van maatschappelijk verantwoord ondernemen, het vinden van ontbrekende competenties van het ondernemersteam, het mee definiëren van een stramien voormarketing-enverkoopplan...

Ook het opvolgtraject dat INNOTEK nu op poten zet, de New Business Creatie, past helemaal binnen de gehanteerdebeleidslijnen.MetditprojectwilINNOTEKde opgedane kennis valoriseren en verder aanwenden om nieuwe bedrijven op te starten of te begeleiden en nieuweideeëneffectievekansentegeven.Demanierwaarop ervaren business development managers ingezet worden om de kansen die zich aandienen om nieuwebedrijvigheidtegrijpen,isergknap.De Business Development Managers geven een intensievebegeleiding.

In datzelfde beleidsplan schrijft u dat Vlaanderen meer ‘open’ ondernemers nodig heeft en wil u sterke klemtonenleggenopnieuwespeerpuntdomeinen.Hoe wil u dat concreet realiseren?

Kris Peeters: Met het Nieuw Industrieel Beleid willen we tot een gericht clusterbeleid komen in Vlaanderen.Metditgerichtclusterbeleidwillenwebedrijven en sectoren stimuleren om een slimme specialisatiestrategieteontwikkelen.Hetisnietaandeoverheidomdesectorenvandetoekomsttekiezen.Het zijn ondernemers die de speerpuntactiviteiten van morgenbepalen.Clustersmeteenslimmestrategiezullenwelerkendkunnenwordendoorderegering.We zullen ons steuninstrumentarium ook gericht inzettenopdezetoekomstgerichteclusters.Datzalbv.geldenvoordeopleidings-eninvesteringssteun.

INTERVIEW

“Kennisdiffusie van innovatie en businessmodellen is een typisch actieveld van INNOTEK”

Kris Peeters°18mei1962

licentiaat Rechten (uA)Speciaal licentiaat Accountancy en Fiscaal Recht (Vlerick Management School)

1994:secretaris-generaalUNIZO

1999:directeur-generaalUNIZO

2004: Vlaams minister van Openbare Werken, Energie, leefmilieu en Natuur

2007: minister-president van de Vlaamse regering en bevoegd voor Institutionele Hervormingen, Bestuurszaken, Buitenlands beleid, Media, Toerisme, Havens,Landbouw,ZeevisserijenPlattelandsbeleid

2009:minister-presidentvandeVlaamseregering en bevoegd voor Economie, Buitenlands beleid, landbouw en Plattelandsbeleid.

Bedrijven creëren bedrijven • 11

Page 10: Bedrijven Creëren Bedrijven

RESulTATEN

de ondernemerszin van vlaanderen

Gedurende vier jaar (2009-2013) heeft innoteK het

efro-project ‘Meer ondernemerschap door industriële

en diensten spin-offs’ gecoördineerd.

Met dit project wilden we bedrijven motiveren om ook

uit hun niet-kernactiviteiten economische waarde te

creëren. We deden dit door kandidaat-ondernemers

aan te sporen tot de opstart van een nieuw bedrijf of

een nieuwe bedrijfsdivisie waardoor bijkomende jobs

gecreëerd worden of jobs behouden blijven die anders

verloren zouden gaan. een andere doelstelling was het

stimuleren van spin-offcreatie en ondernemerschap

in vlaanderen door de voordelen en de mogelijkheden

hiervan te promoten.

ondernemerschap dient echter grondig voorbereid te

worden. Hiertoe droeg het project bij met het organiseren

van de ‘mini-MBa’s’ ondernemerschap.

Christy Huybrechts, Toon Peeters, Sofie Verhaegen

12 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 11: Bedrijven Creëren Bedrijven

In een vorige publicatie, die u kan downloaden via onze website, hebben we de aanpak en de resultaten van heteerstespin-offproject(2009-2011)besproken.Daarvindt u ook de visie van de leden van de adviesraad en vertellen de spin-offcoaches over hun ervaringen met hetbegeleidenvanbedrijven.

In deze publicatie geven we een overzicht van de resultaten van vier jaar spin-offproject: resultaten waar weuitermatetrotsopzijn.Wehopendanookdatditproject onder de vleugels van Vlaanderen verder kan groeien.

Verder vindt u enkele interessante interviews met beginnende (aariXa, Bubobox, Wood-u-Print, CAT Solutions) en meer ervaren spin-offs (CHIlI Publish, ReSkin) en hebben we ook een verslag van een boeiend rondtafelgesprek waar spin-offs van de eerste lichting ervaringen uitwisselen met spin-offs die net hun eerste stappenzetten.

De mini-MBA’s waren ook in het vervolgproject (2011-2013)eenschotinderoos.Gedurendetweeweekendsen zeven avonden ontdekken de deelnemers of zij het entrepreneurship in zich hebben en welke aspecten moeten onderzocht en geïntegreerd worden in hun ondernemingvanmorgen.Hetverslagvandittraject,inclusief getuigenissen van deelnemers, vindt u verder indezepublicatie.

In een afsluitend hoofdstuk vindt u van elke gerealiseerde spin-off van het meest recente EFRO-project een projectfiche waarin vermeld staat hoe het spin-offidee ontstond en welke bijdrage onze coaches leverdenbijhetrealiserenervan.

Een spin-off is een verzelfstandiging van een activiteit uiteenbedrijf.Decreatievanspin-offsuitdeniet-kernactiviteiten van een bestaande onderneming blijkt een heilzame manier om ondernemerschap en vernieuwing te stimuleren en duurzame werkgelegenheidtecreëren.

De gebruikte methodologie bleek duidelijk in staat om vanuit bestaande bedrijven zowel nieuwe ondernemers alscreatieveideeënlosteweken.Dezeprojectenmaakten gebruik van de expertise en de knowhow van INNOTEKenzijnnetwerkvanervarencoaches.

een beproefde aanpakElk van de twee spin-offprojecten beoogde de creatie van 50 spin-offs vanuit de niet-kernactiviteiten van bestaandebedrijven.Deniet-kernactiviteitenkunnenbestaan uit ideeën die in de schuif zijn blijven liggen of activiteiten die niet op volle kracht ontwikkeld werden doorgebrekaantijd,geld,middelenofmensen.Doordeze activiteiten af te zonderen (spin-off), hetzij als business unit (interne spin-off), hetzij als een nieuw bedrijf (externe spin-off), maken zij veel meer kans omsuccesvoltezijn.Deverwachtingwasdatelkvandeze projecten tot 150 jobs zou leiden die behouden of bijkomendgecreëerdzijn.

Om deze doelstelling te bereiken deden de project-coördinatoreneenberoepopervaren(ex-)ondernemersenbusinessangels,dezogenaamdespin-offscouts.

Zijgingentewerkindriefasen:

Fase I – scouting: de spin-offscouts informeerden bedrijvenoverdevoordelenvanspin-offcreatie.Ineen verkennende bespreking met de directie van het moederbedrijf trachtten zij het spin-offpotentieel globaalinteschatten.

Fase II – scanning: met behulp van de zogenaamde ‘spin-offscan’ werd het potentieel van een spin-offopportuniteitobjectiefgemeten.Despin-offscanis een instrument dat MERIT op vraag van INNOTEK en BOM ontwikkelde in het Interreg IIIA pilootproject ‘Industriëleendienstenspin-offs’.Despin-offscanbestaat onder meer uit een 77-tal vragen die diepgaand bediscussieerd worden zodat er een duidelijk beeld (raster) ontstaat over de reële opportuniteiten en valkuilenomeenspin-offterealiseren.Hetlegtdeaante pakken werkpunten bloot via een aantal assen die zich laten groeperen rond drie thema’s: het spin-offteam, desteunvanhetmoederbedrijfendebusinesscase.

RESulTATEN

Bedrijven creëren bedrijven • 13

Page 12: Bedrijven Creëren Bedrijven

Fase III – coaching: in het geval van een beloftevolle spin-offopportuniteit en voldoende ambitie, medewerking en bereidwilligheid, konden het moederbedrijf en het spin-offteam rekenen op begeleidingopmaatbijdespin-offcreatie. Coachingtrajecten spelen zich meestal op vijf grote thema’s af: het commerciële, de marketing, het technische,hetfinanciëleluikenhetteam.Voorbeelden van begeleidende activiteiten zijn: het verfijnen van de strategie en/of het businessplan, de zoektocht naar een geschikte ondernemer, het in goede banen leiden van een goed onderbouwd marktonderzoek en de resultaten ervan helpen interpreteren,enhethelpenzoekennaarfinanciering.Vaak fungeren de coaches ook als kritisch extern klankbord en als timekeeper om de projectplanning te bewaken.

Aan het einde van elke fase vulden de bedrijven een klantentevredenheidsformulierin,datdecoördinatorentoeliet de kwaliteit en voortgang van het project op te volgenenwaarnodig,bijtesturen.

Gerealiseerde output vervolgproject (2011-2013) Onderstaande data toont de status op 7 februari 2013 van het EFRO project ‘Meer ondernemerschap door industriële en diensten spin-offs (vervolgproject)’ dat looptvan17maart2011totenmet16maart2013.

SECTORVERDElING SCOUTINGBEZOEKENTijdens de scoutingfase werden spin-offopportuniteiten bijbedrijvenuitdiversesectorenonderzocht.Ongeveer40 % van deze bedrijven kwam uit de industriesector en 60%uitdedienstensector.

REAlISATIES VS DOElSTEllINGENIn de tabel volgt een overzicht van het aantal scoutings, scannings en coachings die werden uitgevoerd om deprojectdoelstellingenm.b.t.totspin-offcreatieentewerkstellingtebereiken.

status vervolgproject (2011-2013)

Gerealiseerd doelstellinG

stap I

Scoutingbezoeken uitgevoerd

142 160

stap II

Scanningbezoeken uitgevoerd117 120

stap III

Coaching gestart90 90

spin-offs gecreëerd 45 50

tewerkstelling in deze spin-offs 150

•Huidig 100

•Verwachtindetoekomst 283

RESulTATEN

14 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 13: Bedrijven Creëren Bedrijven

In de nabije toekomst worden nog een aantal spin-offoprichtingen verwacht, zowel van coachingtrajecten die nog bezig zijn als van coachingtrajecten die al afgelopen zijn, maar waar de ondernemers nog verder werkenaanderealisatievaneenspin-off.

Gemiddeldwerdenerpercoachingtraject9dagenbegeleidingtoegekend.Voordespin-offsdiealwerdenopgericht, waren deze coachingtrajecten gespreid over 7 maanden en was de totale doorlooptijd doorheen de scouting-,scanning-encoachingfasen10maanden.

INDRuKWEKKEND RENDEMENTDoor te vertrekken van bestaande ideeën en activiteiten van bedrijven in plaats van totaal nieuwe concepten, verhogen de slaagkansen van de nieuwe business unit ofhetnieuwebedrijf.Dehelftvandeaangevangencoachingtrajectenresulteerdenreedsineenspin-off.Aangezien de coachingtrajecten nog niet allemaal zijn afgelopen,zalditpercentageongetwijfeldtoenemen.

Tochiseencoachinggeengarantievoorsucces.Ondanks de inspanningen van ondernemers en coaches wordtnietelkespin-offopportuniteitwerkelijkheid.Daar zijn vele redenen voor:•Het moederbedrijf wordt overgenomen of fusioneert•De financiering wordt niet gevonden of laat op zich wachten• Tijdsgebrek (de core business krijgt volledige prioriteit of slorpt te veel tijd op)• Externefactorenhoudenhetprojectop(vb. patentaanvraag)•Plots blijkt de markt geen interesse meer te hebben•Na verdere evaluatie blijkt het commercieel potentieel van de activiteit minder gunstig dan initieel verwacht•Het spin-offteam blijft onvolledig om de activiteit verderuittebouwen.

status vervolgproject

(2011-2013)

Gerealiseerd PercentaGe

t.o.v. voriGe staP

PercentaGe

t.o.v. aantal

scoutinGbezoeken

stap I

aantal scoutingbezoeken

142

stap II

aantal scanningbezoeken

117 82% 82%

stap III

coaching gestart

90 77% 63%

spin-offs gecreëerd 45 50% 32%

RESulTATEN

Bedrijven creëren bedrijven • 15

Page 14: Bedrijven Creëren Bedrijven

RESulTATEN

terugblik op vier jaar spin-offcreatie(2009-2013)De voorbije vier jaar werden met succes spin-offs over heelVlaanderengecreëerd.De77spin-offsvanbeideprojectenzijnhiernaastinkaartgebracht.

In het kader van deze projecten werd al bij meer dan 300 bedrijven de mogelijkheid onderzocht om hun niet-kernactiviteiten te laten uitgroeien tot nieuwe bedrijven ofzelfstandigebusinessunits.Intotaalwerden183bedrijvenbegeleiddooreenspin-offscout.Ditleiddetot de creatie van meer dan 80 spin-offs waarvan er momenteelnog77bestaan.

Dankzij de spin-offcreatie werden 350 jobs gecreëerd of behouden.Bovendienzijndeondernemersoptimistischdat de tewerkstelling in de spin-offs tijdens de volgende 5 jaar kan verdubbelen en zorgen deze spin-offs ook voor een extra tewerkstellingshefboom via indirecte jobs.

status beIde projecten op 7 feb 2013

project2009-2011

vervolgproject2011-2013

totaal

scoutingbezoeken 164 142 306

coachings 93 90 183

spin-offs 32 45 77

•Intern 16 21 37

•Extern 16 24 40

tewerkstelling in deze spin-offs

•Huidig 250 100 350

•Verwacht 450 283 733

Spin-offsproject2009-2011

Spin-offs project 2011-2013

16 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 15: Bedrijven Creëren Bedrijven

Hoofdstuk 1

Het verhaal van 14 gepassioneerde ondernemers

Gedrevenheid

lees het verhaal van veertien mensen die

onlangs of enkele jaren geleden hun idee in

realiteit omzetten. Wat hen dreef, hoe ver

ze staan, wat hun toekomstperspectieven

zijn en ... wat innoteK hen te bieden had.

Bedrijven creëren bedrijven • 17

Page 16: Bedrijven Creëren Bedrijven

Bubobox, spin-off van Videolab

op het snijpunt van twee passies

18 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 17: Bedrijven Creëren Bedrijven

“VanuitKMOVideohaddenwerestox.tvontwikkeld:eenwereldwijderestaurantgidsmetzo’n15.000restaurantsen een heleboel video freelancers waardoor de mensen filmpjes konden opnemen en zo in de restaurantgids terechtkwamen.Maarookdatwasnietschaalbaar,want je had altijd die video freelancers nodig, terwijl ik droomde van een product dat zichzelf verkoopt terwijl je ’snachtsligtteslapen,bijwijzevanspreken.”

KANTElMOMENT“Toen schreef ik mij in bij het Founder Institute, een Amerikaanse ‘early stage start-up accelerator’ die inBrusselcursuskwamgeven.Erwaseenstrengeselectie alvorens je werd toegelaten en het was allemaal zeer Amerikaans: grote jongens uit de internet start-upwereldkwamenonsdelevietenlezen.Superstrikt, maar heel interessant voor mensen die een bedrijfwillenlancerenindeinternationalemarkt.Gedurende drie maand werd je daar elke week op een hardemaniermetjeneusopdefeitengedrukt.Hetprogramma dwong je ook om op het einde van de rit een nieuwbedrijfoptestarten.Iklieptoenrondmethetideeom de mensen van thuis uit via hun webcam reclame te latenmakenvooreenrestaurant.Danhadikdievideofreelancersnietmeernodig.DemensenvanFoundervonden dat niet slecht, maar ze daagden mij toch uit om eengroterverhaalneertezetten.Gedurendehetheleprogrammawerdmijnideevoortdurendgechallenged.Eind 2010 heb ik Videolab opgericht met het schaalbare productBubobox.Debeideanderebedrijvenbestaanooknog,maarstaanopeenlaagpitje.VoorBuboboxheb ik ook een nieuw team samengesteld zodat we er metzijnallentegenaankondengaan.Alsjeditmethetbestaande team doet, is het moeilijk om prioriteiten te leggen.”

Koen stevens had nog geen baard

in de keel toen hij al bezig was met

het ontwikkelen van websites. voor

niemand minder dan praga Khan die

een eigen platenlabel had met new

beat- en dancegroepjes: Koen kreeg

mailtjes vanuit de hele wereld. Het was

toen al duidelijk dat België te klein zou

worden. tijdens zijn studies software-

ingenieur startte hij in 2005 e-Kon, een

webcontent managementbedrijf, dat nog

steeds bestaat. drie jaar later richtte hij

met een vriend een zijtak op: KMo video,

actief in bedrijfsfilmpjes. dat bestaat ook

nog steeds. Maar Koen wilde een meer

schaalbaar product in plaats van een

servicebedrijf. en vond dat op het snijpunt

van twee passies: web en video.

“Ik vond het een enorme verrijking dat de INNOTEK-coach een realistisch klankbord gaf”

OP HET SNIJPuNT VAN TWEE PASSIES

Bedrijven creëren bedrijven • 19

Page 18: Bedrijven Creëren Bedrijven

SPIN-OFF“Met Bubobox kan de klant getuigenissen verzamelen over zijn dienst of product en die op een eenvoudige manier integreren in zijn website, delen met sociale netwerksites,e-messages....Detijdvangladdereclamefilmpjes maken om je product of dienst aan te prijzen,isvoorbij.Demanindestraatdieonbezoldigden op een authentieke manier vertelt waarom hij jouw dienst of product zo geweldig vindt, dàt is pas geloofwaardig.Authentiekevideogetuigenissendoor mensen zoals jij en ik zijn veel sterker dan de platgeproduceerde commercials die niemand nog gelooft.

Onze plug ’n play-toepassing zorgt ervoor dat mensen dit onmiddellijk kunnen gebruiken zonder dure reclamebureaus of webdesignbedrijven in te schakelen diedatallemaalmoetenprogrammeren.Klantenkunnen modules aanvinken voor de voor hen meest relevante functionaliteiten

Het programma biedt heel veel mogelijkheden op het gebiedvanmetenentracen.Zokunnenzebijvoorbeeldhun brand ambassadors in kaart brengen: die mensen die het meeste reclame hebben gemaakt voor hun product/dienst.Diekunnendaneenbepaaldeperiodeopgevoerd worden als key ambassadeurs of op andere manierenindekijkerwordengezet.Eenvoorbeeld.ABInBev,enmeerbepaaldJupiler,heeft de webcamfunctie van onze iPad-applicatie geïnstalleerd op het muziekfestival I love Techno waar mensen kwamen vertellen hoe goed ze zich amuseerden,hoelekkerhetbierwas...endatvindtdanzijnwegviadesocialewebsites.Uitalleonderzoekblijktdat mensen zich veel sterker laten beïnvloeden door

‘peerreviews’.Webeschouwenhetalseennieuwevormvanmond-aan-mondreclame.Opmijnkaartjestaatdanook:Word-Of-MouthDirector.

We zijn een B2B-bedrijf dat zich richt naar B2C-bedrijven, maar het kan ook binnen een B2B-context gebruikt worden voor bijvoorbeeld interne bedrijfscommunicatie.Wehebbeneenklantdieonsprogramma gebruikt voor sollicitaties: de sollicitant kan er een videofilmpje aan toevoegen waardoor hij zich niet moetverplaatsenomzichvoortestellen.Opdiemanierspaartiedereentijdenkosten.Bovendienwordtdezesollicitatievideo automatisch gekoppeld aan het systeem van de klant, zodat ze er later kunnen naar teruggrijpen als ze bijvoorbeeld een nieuwe vacature hebben die beterbijhetprofielpast.Aangezien het een SaaS (Software as a Service)-product isdatintheClouddraait,kaniedereenhetgebruiken.Enhetiseenproductconcept.Steljevoordatikvoorelkeklant een nieuwe campagne zou moeten ontwikkelen, elk met zijn eigenheden, dat ben ik maatwerk aan het doen, eenservicebedrijf.Dit is een basisproduct waaraan we kleine aanpassingen kunnendoenvoordeklant.

EVOluTIEWemikkenabsoluutopdeinternationalemarkt.Alseenvan de winnaars van de Plug & Play accelerator van het vroegere IBBT (nu iMinds) konden we als startend ICT-bedrijf drie maanden op hun kosten naar Silicon Valley, waar we kleine en grote beursgenoteerde Amerikaanse bedrijvenhebbenontmoet.Maardatiseenprocesdatwenogaanhetopstartenzijn.We zitten in een fase dat we naar recurrente inkomsten gaan.Onzegrootsteinvesteringzitindesoftware:

daar hebben we heel lang aan gewerkt zonder onszelf eenloonuittekeren.Wehebbenonszelfeenjaargegeven om bepaalde mijlpalen te halen en het ziet er naaruitdatditzallukken.

Twee grote doelen heb ik hierbij voor ogen: internationalisatieenhetproduct‘marketfit’maken.Nu moeten we nieuwe klanten nog te veel opvoeden: het is vrij nieuw om op zo’n manier te communiceren en ookvrijtransparant.Brandsstaandaarwatafwijzendtegenover omdat ze op die manier de controle verliezen overhunproduct.Maaranderskomthettochnaarboven zonder dat ze het weten, dus het is beter van het te kaderen binnen toffe en ludieke acties waarover je meercontrolehebt.Diementaleswitchgebeurtnietzo snel in het kleine België, vandaar ook dat we over de landsgrenzenkijken.”

INNOTEK“Bij het Innovatiecentrum kreeg ik te horen dat Bubobox een spin-offactiviteit was die perfect paste binnen hetEFRO-programmavanINNOTEK.Toenikmethencontact opnam, kreeg ik luc Geudens als coach en daarzijnweechtzeertevredenover.Dieheeftonsvrij intensief gecoacht, niet in de zin van: stuur mij uw Excel of uw financieel plan eens door en ik zal wat aanpassingen doen, nee, hij was vooral een kritisch klankbord.Alsweteverafweken,brachthijonsopnieuwbijonzekern.Cijferszijnbelangrijk,zekeralsjemeteengroepjongemensenbent.Gezienzijnervaringdwonghijveelrespectaf.Hij heeft ons op verschillende vlakken begeleid: bij het zoeken naar externe investeerders, bij het uitdenken van onze salesorganisatie, bij de gesprekken met geïnteresseerdendieonsaandelenaanboden...

OP HET SNIJPuNT VAN TWEE PASSIES

20 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 19: Bedrijven Creëren Bedrijven

Hij zorgde ervoor dat we meer focus legden op marketing en sales, want wij stelden dat steeds maar uit.WekomenuitdeIT-wereldendankomjepasmetiets naar buiten op het moment dat het draait, terwijl hij aantoonde dat je vanaf dag 1 met je marketing en salesmoetbezigzijn.Onzeaandachtisdanookstilletjesaan meer in die richting verschoven: we krijgen meer marketingdenken.Datiseenvandebelangrijksteinzichten.Hij heeft ons ook geleerd om ons financieel plan beter te onderbouwen en op te bouwen: hij bekeek het van een anderniveau.Ikvondhetookeenenormeverrijkingdathijeenrealistischklankbordgaf.”

OP HET SNIJPuNT VAN TWEE PASSIES

Na een loopbaan van meer dan 20 jaar, eerst als werknemer bij Siemens en Telindus (product management, verkoop, marketing en management), daarna als ondernemer in de internetbusiness (uuNET), besliste ik in 2005 om de ervaring en kennis die ik tijdens al deze jaren heb opgedaan, in te zetten om andere ondernemers te adviseren, te coachen en bij te staan.Daarnaisereennauwesamenwerkingontstaantussen meerdere bedrijfsadviseurs, wat geleid heeft tot de oprichting van TopAdvies Vlaanderen en tot de samenwerking met Coforce (overnamebegeleiding en bemiddeling).

Het eerste project waar ik als bedrijfsadviseur aan deelnam,washetspin-offprojectvanINNOTEK.Eeninteressant en zeer nuttig project dat nog steeds zijn meerwaardebewijst.Elkedagzijnerwelnieuweideeën in bestaande ondernemingen die een extra zetje nodig hebben om aan de oppervlakte te komen, levensvatbaartewordenentegroeien.Hetcoach-enconsultantnetwerk dat INNOTEK heeft uitgebouwd, biedt vanuit zijn kennis, ervaring en complementariteit een enormetoegevoegdewaardevoorandereondernemers.

Coach luc Geudens

TIMING

Eind 2010 Oprichting Videolab bvba 2011 Ontwikkeling Bubobox2012 Eerste klanten2013 Internationale markt

“De coach zorgde ervoor dat we meer focus legden op marketing en sales, want wij stelden dat steeds maar uit”

Bedrijven creëren bedrijven • 21

Page 20: Bedrijven Creëren Bedrijven

Neglect-X, spin-off van aariXa

alles verliep prachtig volgens plan

22 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 21: Bedrijven Creëren Bedrijven

MOEDERBEDRIJFIn eerste instantie focuste aariXa zich op de ontwikkeling vansoftwareoplossingenopmaatvandeklant.“Maaralvrij snel kwamen we in de detacheringsmarkt terecht”, verteltErwinTips.“Onzemensenwerdenverhuurdaanklanten waar zij fulltime werkten maar op onze payroll blevenstaan.”Hetbedrijfisactiefinuiteenlopendesectoren: banken, dienstverlenende bedrijven, verzekeringswezen,overheid...Ookhetactiviteitenpaletwas zeer breed: dossieropvolging, productieplanning, sluiswachtersbeheer,sluizenbediening,stockbeheer...“Als er geen IT voor bestond, dan maakten wij het”, lacht ErwinVermeulen.

KANTElMOMENTDoor de jaren heen werden de sectoren breder en de vragenvandeklantensteedsruimer.Inmaart2012wasde tijd rijp om opnieuw de focus, de kernactiviteiten van hetbedrijf,duidelijkinkaarttebrengen.

“We merkten dat de softwareproducten die we gaandeweg ontwikkeld hadden, niet echt pasten binnen defilosofievanhetbedrijf.Eensoftwarebedrijfisinwezeneendienstverlenendbedrijfengeenproducent.Met aariXa ontwikkelen wij maatsoftware voor klanten, punt.Productenmoetenindieoptiekeenrandfenomeenblijven, maar wij merkten dat dit meer plaats begon in tenemendanweinfeitewilden.Eenvandieproducten,Neglect-X, was zeer succesvol en wilden we om dieredennietkwijt,maarpastenietbinnenaariXa.Toen kwamen we op het idee om dit los te weken van aariXa, alleen wisten we niet goed hoe we dat moesten aanpakken.”

erwin tips en erwin vermeulen zijn

beiden zaakvoerder van het in 2005

opgerichte aariXa. de onderneming

levert softwareoplossingen op maat van

de klant en detacheert it-werknemers.

sinds eind september zijn beide heren ook

zaakvoerder van neglect-X, een spin-off

van aariXa, dat op zes maanden tijd werd

opgericht dankzij de hulp van innoteK.

“We wilden een spin-off en zes maanden later hadden we er een: volledig wettelijk geregeld, begeleid en uitgevoerd”

AllES VERlIEP PRACHTIG VOlGENS PlAN

Bedrijven creëren bedrijven • 23

Page 22: Bedrijven Creëren Bedrijven

EVOluTIE“Het eerste probleem waar we tegenaan liepen, was het juridischeaspect.DeklantendieNeglect-Xgebruikten,hadden een onderhoudscontract bij aariXa, werden via aariXa gefactureerd, bestelden extra oplossingen via aariXa...hoegingenwedatopeenjuridischcorrectemanier kunnen overhevelen?En op dat moment – april 2012 – liep dat mailtje binnen vandespin-offcreatievanINNOTEK.Bijdeeerstekennismaking voelden we al onmiddellijk aan dat het bingo was: een spin-offcreatie was het ideale middel om de juridische verbintenissen met de klanten op een legale manier over te brengen zonder dat we met al de klanten nieuwecontractenmoestenafsluiten.Vervolgenswerdenwe in contact gebracht met de coach Hans Braquené en toenwasdeklikcompleet:ditwillenwe.”

Hans begeleidde hen door het woud van revisors, handelsrechtbank, waardebepalingen, boekhoud-kundige transacties tot ze eind september bij de notaris stonden waar via akte de oprichting van de afsplitsing werdbekrachtigd.EindvorigjaarwerdendeNeglect-Xklanten schriftelijk op de hoogte gebracht en werden zij voor het laatste gefactureerd op het briefpapier van aariXa.

SPIN-OFFNeglect-X is een toepassing die gemeentes in staat stelt hun leegstandsheffing correct, wettelijk en efficiënt op tevolgenenteheffen.Afhankelijkvandegemeentegaathet hierbij om de inventarisatie van lege huizen (meer daneenjaarleegstand),verwaarloosdehuizen(bv.hetdakbegintdoortebuigen),onbewoonbarehuizen(bv.instortingsgevaar)ofongeschiktehuizen(erisbv.geenwater-ofelektriciteitsvoorziening).

“Het pakket start bij de vaststelling/het vermoeden vanleegstand.Hethuiswordtgecontroleerdenervolgteentechnischverslag.Hiervoorontwikkelenwijsamenmetdegemeenteeenchecklist.Dankomtereen administratieve akte waarin dat verslag wordt opgenomenennaardeeigenaarwordtgestuurd.Allemaalvanuitonssysteem.Inclusiefdetermijnendie automatisch worden opgevolgd en de boetes die geheven(enaldannietgeïncasseerd)worden.MetNeglect-X kunnen gemeentes dit probleem gemakkelijk overzien.”

Dat is het basispakket, maar er zijn natuurlijk uitbreidingen mogelijk: rapportering, opvolging, koppeling met Google Maps, koppeling met het Rijksregister... “Oorspronkelijk hebben we dit pakket ontwikkeld voor de Vlaamse gemeenschap en we zagen daarin mogelijkheden om het aan te passen op gemeentelijk vlak.DestadMechelenwasvooronseeneerstetest:we hebben het bestaande pakket uitgebreid en op maat vandestadMechelenaangepast.AlsnelvolgdenGent,Oostende, Knokke, Hasselt en Aalst en dat allemaal onder aariXa, vandaar dat het geen optie was om dat af testoten.

We hebben overeenkomsten met Cevi, Schaubroeck en Remmicom (softwarehuizen die zich richten op lokale besturen) die ons pakket mee opnemen in hun portefeuille.Opdiemanierzijneral40tot45gemeentendiemetonspakketwerken.En de markt is groot: er zijn 308 gemeenten in Vlaanderen.Natuurlijkzullenzenietallemaalhunleegstand softwarematig moeten ondersteunen: van de gemeente Borgloon hebben we bijvoorbeeld de

melding gehad dat zij hun twee leegstaande panden perfectmanueelkunnenoverzien. (lacht) Maar er is een behoorlijkgrootpotentieel.”

INNOTEK“Wij zijn zeer tevreden over de manier van werken vanINNOTEKenvanonzecoach.Zonderhenhaddenwe waarschijnlijk een volledig nieuwe vennootschap opgericht en hadden we alle procedures met de gemeentesopnieuwmoetendoorlopen.Wellichthaddenwe in veel gevallen nieuwe onderhandelingen moeten opstartenmetnieuwecontracten,nieuwetarieven....INNOTEK kwam echt op het juiste moment, want we zaten met onze handen in het haar omdat we niet wisten hoewehetmoestenaanpakken.Zijkwamenmethetidee van een spin-off, waardoor niet alleen ons juridisch, maarookonsboekhoudkundigprobleemwasopgelost.Zodatdeovergangookinonzebalansencorrectwerdafgehandeld.Hans heeft ons de stappen uitgelegd die we moesten nemen, inclusief de personen die moesten betrokken worden...hetklopteallemaalenhetliepperfectvolgensplanning.”

AllES VERlIEP PRACHTIG VOlGENS PlAN

TIMING

Maart 2012 Beslissing om Neglect-X lost te weken van aariXaApril 2012 Kennismaking met INNOTEKSeptember 2012 Notarisakte van de oprichting

24 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 23: Bedrijven Creëren Bedrijven

Ik ben jurist en economist met een specialisatie in intellectueleeigendom.

Ik ben zelf ook als een spin-off begonnen: ik was van bij de start van IMEC de huisjurist en startte van daaruit in 1991metmijneigenkantoor.

Ik begeleid bedrijven en onderzoeksinstellingen bij hun innovatieprojecten en dit vooral op het contractuele vlak enbijdebeschermingvanhunonderzoeksresultaten.Spin-offs hebben steeds een belangrijk deel van dat werk uitgemaakt, meer bepaald de juridische structuur, de inbreng van intellectuele eigendom en de contracten metdeinvesteerders.

INNOTEK slaagt erin om een sterke groep collega’s samen te brengen en kan daardoor aan ondernemers steedsdejuisteexpertiseaanbieden.Ikbevindmijdaarbinnen in een relevante en heterogene groep en heb hierdooralaanmooiecaseskunnenwerken.

Coach Hans Bracquené

“We zaten met de handen in het haar. En toen kwam INNOTEK”

AllES VERlIEP PRACHTIG VOlGENS PlAN

Bedrijven creëren bedrijven • 25

Page 24: Bedrijven Creëren Bedrijven

Profit+, spin-off van CAT Solutions

Methodes van ‘de groten’ implementeren bij ‘de kleintjes’

26 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 25: Bedrijven Creëren Bedrijven

MOEDERBEDRIJF CAT staat voor Company Advice and Technology en werd opgericht in 2008 met als kernactiviteit: het leveren van bedrijfsadvies en softwareoplossingen op maat voor kmo’s.

Karel Pottie: “Groeiende eenmanszaken vertonen een gelijkaardig patroon: er wordt een tweede, een derde, een vierde, een vijfde medewerker aangetrokken en elk heeft zijn systeem om hun werk te plannen enuittevoeren.DeééngebruiktExcel,deanderWord, en na verloop van tijd zitten al die bestanden verspreid.Naarmatedeorganisatiegroeit,ontstaatde behoefte aan een overzicht, aan een systeem dat bedrijfsgebonden is in plaats van persoonsgebonden, maar wat moet zo’n kmo zich dan aanschaffen? Er is nood aan een boekhoudsysteem, een ordersysteem, nog ietsandersvoorzijnprospectiebeheer...datisallemaalveel te groot en veel te duur voor wat hij in feite nodig heeft.”

Filip De Graeve: “Dat is Karels bedrijfsinzicht dat wegecombineerdhebbenmetmijnIT-kennis.Ikwaswerkzaam in een bedrijf waar we analyses uitvoerden en maatwerk leverden en door beide te combineren, kunnen we diensten aanleveren die én op IT-gebied een langetermijnoplossing bieden én volledig tegemoetkomenaandebedrijfsnoden.Wezorgenervoor dat ze niet moeten investeren in een eigen IT-afdeling, dat ze door de bomen het bos nog kunnen zien en vooral: dat ze zich kunnen focussen op hun bedrijfsactiviteiten.Vooronswasheteenbelangrijkevereiste dat we aan het bedrijfsleven een duurzame oplossing konden bieden die we achter de schermen kunnen aanpassen aan de evoluerende noden van het

Wat gebeurt er als iemand als Karel pottie,

met een economisch profiel, en iemand

als filip de Graeve, met een technisch

profiel, elkaar ontmoeten en aanvoelen

dat er een nood is aan een dienstverlener

die deze twee domeinen combineert ten

behoeve van de kleine kmo? Zij richten

een bedrijf op, cat solutions. vanuit deze

softwareoplossingen op maat groeide een

duurzame samenwerking met profit+,

een softwaretoepassing die het volledige

bedrijfsbeheer van kmo’s ondersteunt.

“Hadden we iemand van het niveau van onze INNOTEK-coach moeten betalen, we hadden dat nooit gedaan”

METHODES VAN ‘DE GROTEN’ IMPlEMENTEREN BIJ ‘DE KlEINTJES’

Bedrijven creëren bedrijven • 27

Page 26: Bedrijven Creëren Bedrijven

METHODES VAN ‘DE GROTEN’ IMPlEMENTEREN BIJ ‘DE KlEINTJES’

bedrijf zonder dat er na tien jaar een bigbang komt omdat het programma volledig moet herschreven worden.”

KANTElMOMENTKarel Pottie: “We voelden aan – en dat werd onderschreven door studies van Ernst & Young – dat softwareoplossingen die alle activiteiten van een kmo dekken (boekhouding, administratie, klantenopvolging...)nietgoedfunctioneren.Tweeopdrievandezeoplossingenfaalt.Enhetprobleemwordterger met de jaren, zeker sinds de crisis van 2008 en 2009waardoorkmo’snogmeeronderdrukkomentestaanenzehunIT-uitgavenopdelangebaanschuiven.Het zou dus een enorm gat in de markt zijn indien wij eenfeilloosprogrammakondenontwikkelen.Hetwaseind 2010 en we ontdekken op dat moment Profit+: een softwareprogramma dat het volledige bedrijfsbeheer vaneenkmoondersteunt.Hetwasnogniet100%bedrijfsklaar, het was nog nooit door een klant gebruikt, maar het beantwoordde wel aan de filosofie die we zelf vooropsteldenbinnenCATSolutions.Enindieperiodedat we overwogen wat het beste zou zijn: zelf een ERP-programma schrijven of een samenwerking aangaan met Profit+, ontmoette ik Dirk leirman, coach bij INNOTEK.”

EVOluTIEFilip De Graeve: “We hebben de coach kunnen inschakelen om verder de kwaliteit van Profit+ te analyseren, de potentiële markten te onderzoeken en te bekijken hoe we de samenwerking zouden kunnen uitbouwen.De belangrijkste reden waarom we voor Profit+ hebben gekozen is dat wij daardoor geen enkele afhankelijkheid

hebben tegenover een derde partij, omdat de gebruikte technologieënopenstandaardenzijn.

We hebben een viertal sectoren op het oog waarin we willen groeien: de handelssector, onder te verdelen in sectoren met onmiddellijke leveringen en sectoren met langere levertermijnen, de metaalsector en de sector van de professionele machines: verkoop, onderhoud en opvolging.”

SPIN-OFFFilip De Graeve: “We zijn in 2011 in zee gegaan met Profit+ door middel van een exclusief partnership: CAT Solutions is in de Benelux de exclusieve verdeler vanProfit+software.Wehebbenaltweemensenaangeworven en dit jaar zullen we nog twee bijkomende mensenaanwerven.Wehebbendesoftwarebijeenaantal klanten succesvol kunnen implementeren, in die mate dat de twee derde mislukkingsgraad van de eerder genoemdestudiesbijonszijnteruggebrachtnaarnul.”

Karel Pottie: “We blijven trouw aan onze filosofie door neen te zeggen aan grotere bedrijven waarvan we weten dat we niet over voldoende mankracht beschikken om hengoedtebedienen.Desalnietteminwordenwedoordie grotere bedrijven gevraagd als externe adviseur voor hunlangetermijnoplossingen.Zemoetenkiezentussentwee mega-investeringen op softwarevlak en vragen eenneutraaloordeelvaneenbuitenstaander.”

INNOTEKKarel Pottie: “INNOTEK heeft ervoor gezorgd dat we metonzebeidevoetenopdegrondblevenstaan.Dirkzorgde ervoor dat we concreter begonnen te denken en nietlangerinhetwildeweg.Haddenweiemandvande

coach zijn niveau moeten betalen, we hadden dat nooit gedaan.”

Filip De Graeve: “Hij heeft ons ook goed geholpen met het opzetten van een stramien dat gericht is op een groeiendeorganisatie.Maarnogveelbelangrijker:hijheeft ons kunnen behoeden voor het feit dat we ons al teenthousiastinteveelmarktenzoudenpositioneren.Focus.Onzewaslijstaanmogelijkeafzetmarktenhebben we dankzij hem tegen het licht gehouden en afgestreept volgens bepaalde ‘moeilijke’ criteria: betalingsgevoelig, klein, complexe wetgeving, te weinig expertise...Hijheeftinfeitedemethodesvan‘degroten’doorgespeeldaanons.Endatisuiteindelijkwatwijookdoen bij de kmo’s: de kennis en werkwijze van de grote bedrijvenvertalennaarkmo’szodatzekunnengroeien.”

Karel Pottie: “Als je in je huis kijkt, heb je geen overzicht.Jemoetbuitenhethuisgaanstaanomnaarhethuistekijken.DatdoenwijbijonzeklantenendatheeftdecoachvanINNOTEKbijonsgedaan.Datisdegrotemeerwaardevaneenexterne.”

Filip De Graeve: “Dankzij INNOTEK hebben we een businessplan dat binnen de drie jaar een groei van 300 % voorziet en met dat businessplan hebben we nieuweinvesteerderskunnenaantrekken.Weweteninwelke markten we kunnen scoren, we hebben solide afspraken met Profit+ en onze interne organisatie is zeer goed gestructureerd, waardoor we weten hoeveel capaciteit er per project nodig is en hoe we kunnen groeien.”

28 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 27: Bedrijven Creëren Bedrijven

METHODES VAN ‘DE GROTEN’ IMPlEMENTEREN BIJ ‘DE KlEINTJES’

“De coach heeft ons kunnen behoeden voor het feit dat we ons al te enthousiast in te veel markten zouden positioneren”

TIMING

2008 2 FTE2009 3 FTE2011 4 FTE2013 7 FTE2016 10 à 11 FTE

Ik heb een technisch opleiding als elektronica-ingenieur gevolgd.Ikbeneenatypischeingenieurdiedebusinessaltijd voorop plaatst en de technologie bekijkt als een katalysator om de bedrijfsdoelstellingen (groei, efficiëntie...)tebehalen.Mijn passie ligt in het beter op elkaar afstemmen van de strategie (missie, visie), mens & organisatie, processen en technologie, doorheen de hobbelige levenscyclus van eenbedrijf.

Als (ex-)ondernemer probeer ik zoveel mogelijk mijn bedrijfservaring aan ‘high potential’ starters en groeibedrijven, zoals CAT Solutions, door te geven om overdehordentekomen.Dooralskritischklankborden bedrijfsarchitect op te treden, proberen we samen tebouwenaaneenambitieuzemaarduurzamegroei.Het enthousiasme, de voortgang in resultaten die je samenkanhalenuiteensamenwerking,isaanstekelijk.Daarvoordoenwehet.

INNOTEK werkt samen met een pool van senior zelfstandige adviseurs, die dezelfde passie en missie delen in new business development, maar zou bij onze bedrijven nog meer bekendheid moeten kunnen verwerven.

Coach Dirk leirman

Bedrijven creëren bedrijven • 29

Page 28: Bedrijven Creëren Bedrijven

Walter Buggenhout (B&M) vond Johann Bienert (Wood-u-Print)

project zoekt ondernemer

30 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 29: Bedrijven Creëren Bedrijven

Walter Buggenhout: Twee jaar geleden kreeg ik het ideeomteprintenophoutenplaten.Ikkomuitdefineerindustrie: B&M is een houtlakkerij die houten panelenverftvoordemeubelindustrie.Dankzijeentechnologische ontwikkeling van de printers werd het mogelijk om gepersonaliseerd en op industriële schaal houtenpanelentebedrukkenmetfoto’s.‘Daarzittoekomst in’, dacht ik, dus kochten we een printer om allerleiproevenmeetedoen.Hetheeftlanggeduurdalvorenshet‘pakte’wantwekendenernietsvan.Ondertussen had mijn compagnon afgehaakt en hebben weB&MverkochtaandeSpanogroep.ViaINNOTEKvond ik iemand die bereid was om mijn idee uit te voeren.

Johann Bienert: Mijn schoonvader werkt als coach voor INNOTEK en sprak mij hierover aan in het najaar van2011.Inoktoberhebbenwijelkaarvoorheteerstontmoetenikwasmeteenenthousiast.Ikwasareamanager bij een hr-bedrijf en was een beetje uitgekeken opdesectorvandedienstverlening.Hetenigewatje daarin onderscheidt, zijn de mensen waarmee je samenwerkt.Ikwouterugnaareenomgevingwaareenproducthetverschilmaakt.Ditwasechteenuniekekans,wanthetproductisookuniek.Plushetfeitdatje een bedrijf kan uit de grond stampen, dat je het hele verhaalvanAtotZkanmeeschrijven,vindiksuperinteressant.Hetisallemaalredelijksnelgegaan:wehebben twee of drie keer samen gezeten en in januari 2012benikgestart.

Walter Buggenhout: We kregen van INNOTEK een coach om ons te begeleiden en ons advies te geven vanuiteenneutraalstandpunt.Marcheeftookmeegeholpenaanhetbusinessplanendeopstart.

Ze bestaan: ondernemers met een

interessant idee én voldoende startkapitaal

die op zoek zijn naar iemand om het uit

te voeren. Walter Buggenhout, vennoot

in houtlakkerij B&M, liep rond met het

vernuftige plan om te printen op hout.

Zijn vennoot zag daar geen brood in, dus

besloot Walter zijn aandeel te verkopen en

op zoek te gaan naar iemand die wel in dat

verhaal wou meestappen. innoteK vond

voor hem johann Bienert.

PROJECTZOEKTONDERNEMER

“INNOTEK heeft ons veel doen nadenken over onze communicatie: zowel intern als extern”

Bedrijven creëren bedrijven • 31

Page 30: Bedrijven Creëren Bedrijven

We moesten ook ons verhaal goed kunnen brengen bij potentiële klanten: het is allemaal eenvoudig, maar om klanten te overtuigen welke voordelen een samenwerking met ons zou kunnen opleveren, was niet evident.Marcgafonshieroverenkeleideeën:viahunnetwerk hebben we een aantal mensen leren kennen en met een van hen hebben we een filmpje gemaakt voor onze website, zodat je in één oogopslag kan zien hoe het productieprocesinelkaarzit.

Johann Bienert: De coach was nooit dwingend, het was eerdereenopengesprekendatapprecieerdeikenorm.

Bij Wood-u-Print werken vijf mensen: één persoon voor de productielijn, twee operatoren met een grafische achtergrond en ervaring, een office manager voor administratieveondersteuningenJohannalsmanager.Interne communicatie met zo’n kleine ploeg is heel belangrijk.Walterkomthierdagelijksenzietmisschiendingendieiknietmerk,ofnietergvindenviceversa.Jemoetdatkunnenbespreken.Inaugustus2012werddelijnopgebouwd.Hetopstartenisnietzonderproblemenverlopen.Delaklijnendeprinter zijn van verschillende leveranciers en moeten met elkaarkunnencommuniceren.Dankzijdeindustriëleachtergrond van Walter en zijn inzicht in de machines, kendediteenvlotterverloop.

De sectoren waarop deze technologie zich richt zijn de meubelindustrie, deurfabrikanten en grote projecten zoals hotelketens, winkelketens, beurzen, de OlympischeSpelen...

Johann Bienert: De Olympische Winterspelen worden volgendjaargeorganiseerdinSochi(Rusland).Daarbouwen ze complexen die moeten afgewerkt worden

inTirolerstijl.Eerstwildenzehiervoorauthentiek,duur hout gebruiken, maar uiteindelijk kun je hetzelfde effect verkrijgen door platen te printen, wat een veel goedkopereoplossingis.

Walter Buggenhout: In de eerste plaats willen we ons richten naar de industrie, en meer bepaald de meubelindustrie.Maarwijkunnennatuurlijkookdeparticuliereklantbedienen.Zijkunnenbijonsterecht voor geprinte MDF-platen die ze zelf tot meubel(onderdeel) kunnen verwerken, maar ook voor print & click-panelen en binnenkort geprinte binnendeuren.Viaonzewebsitekunnenzehunontwerpdoorsturenenbestellen.

Johann Bienert: Print & click zijn houten panelen die in elkaar klikken en waarmee je een gepersonaliseerde wandofconstructiekanmaken.Hetisookmogelijkomgeprintevloerentemaken.Nietvoordewoonkamer,want daar moeten we 10 jaar garantie kunnen op geven enzoverzijnwenogniet.Maarwelvooreenbeursstandbijvoorbeeld, die slechts gedurende enkele dagen intensiefbelopenwordt.Zohebbenweeenflipperkastgeprint en de vloer van een podium voor de preselecties vanJuniorEurosong.

De installatie omvat een lijn van 55 meter met daartussen een megaprinter (Durst, volgens Walter Buggenhoutdebesteterwereld).

De deur of het houten paneel heeft al een grondlaag alvorenshetopdelijnkomt.Zuignappennemendeplatenopenzettenzeopdelijn.Eenborstel-enafzuigsysteem reinigt de platen (“want vezeltjes en stof zijndegrootstevijandvanhetlakken”).Deplaatgaatdoor het lakstation (“deze lak zorgt voor een goede

hechting van de inkt”) waarbij de lak via cilinders wordt aangebracht.Vervolgenswordthijuitgehardmeteenuv-lampenschuiftdeplaatverder.Indelengtegaatzedoordeprinter.Delijnheefteencapaciteitomvierplatenvan60cmtegelijkertijdteprinten.Nadien volgen er nog twee afwerkingslaklagen om de inktkrasbestendigtemaken.Ookdiewordenmetuvuitgehard.

De lijn heeft een capaciteit van een half miljoen meter per jaar per shift en Wood-u-Print rekent erop twee shiftentekunnendraaien.Datkomtneeropjaarlijks300.000achterwandenvankastenof150.000deuren.

Walter Buggenhout: Onze printer heeft een print-resolutievan600dpi.Hetoogheeftvoldoendevanaf300 dpi maar door met zo’n hoge kwaliteit te werken, krijgen de kleuren een nog diepere intensiteit, waardoor jeeenperfectbeeldkrijgt.Endeafwerkingslakdoetallesnogscherperuitkomen.

PROJECTZOEKTONDERNEMER

32 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 31: Bedrijven Creëren Bedrijven

Bedrijven creëren bedrijven • 33

Page 32: Bedrijven Creëren Bedrijven

RONDETAFEl

RondetafelgesprekmetStefanVanOuytsel(PinkOliv•Sportune),VeroniekHermans(HolisticArchitecture50I5•MaterialSource),GeertHouben(Aristoco•Cubigo)enKarenVanderPlaetse(KunstencentrumVooruit•Yesplan)

ondernemersgeweld maal vier

“als we nu eens enkele spin-offs van drie jaar geleden

samenbrengen met meer recentere spin-offs, welke chemie

krijg je dan?”, vroegen we ons af. Het antwoord kwam er al na

vijf minuten: ondernemerschemie in het kwadraat. nieuwsgierig

naar elkaars ideeën, geïnteresseerd in het ondernemerstraject,

instemmend knikken bij het woord ‘passie’ en bij iedereen die

blijvende gedrevenheid. verslag van een prikkelende avond.

34 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 33: Bedrijven Creëren Bedrijven

Geert Houben is zaakvoerder van Aristoco, een IT-bedrijf dat werd opgericht als spin-off van de UniversiteitHasselt.Aristocowildeperfectebalansvinden tussen IT en communicatie door gebruik te makenvandemodernstetechnologieën.Hetbedrijfricht zich op innovatieve producten en oplossingen in de wereld van de touchscreens en multimedia, waarbij gebruiksgemakopdeeersteplaatskomt.

“Het eerste traject dat we ontwikkelden was een toepassing voor brillenwinkels waarbij de klant een foto konnemenvanzichzelfmeteenbepaaldmontuur.Wantiemand die een nieuwe bril wil kopen, moet in de winkel een montuur kiezen met gewone glazen, waardoor hij nietscherpkanzien.Dooreenfototenemenkanhijmet zijn gewone bril het montuur kiezen dat bij hem past.PearleheeftzijnwinkelsindeBeneluxhiermeeuitgerust en al snel kregen we de vraag: kunnen we met dit toestel niet meer aanbieden? Bijvoorbeeld: hoeveel krijgt de klant terug van het ziekenfonds voor die bepaalde bril? Of: welke contactlenzen passen het best bij mij? We moesten dus iets ontwikkelen waardoor alle schermen in de winkels verbonden waren met het internet, zodat je vanop afstand heel gemakkelijk nieuwe toepassingenkanlanceren.DithebbenwesamenmetIWT ontwikkeld: een platform om heel snel in allerlei sectoreneentouchscreenapp.platformtekunnenbouwen.”

Met de hulp van INNOTEK ontstond in 2010 Cubigo, een technologisch platform dat gericht is op oudere mensen waardoor deze zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen.Meteensimpeletouchkunnenzeberichtensturen, het nieuws lezen, recepten opzoeken, de kalender bijhouden, het weerbericht bekijken, muziek beluisteren, domotica bedienen, communiceren met de

kinderen, de bloeddrukmeting naar de dokter mailen, eenafspraakmaken,maaltijdenbestellen,Facebook...Het verloopt allemaal op één en dezelfde manier, wat de gebruiksvriendelijkheidenormhoogmaakt.

“In Turnhout hebben we een project lopen met bpost waar ouderen via de app hun boodschappen bestellen bijdelokalehandelaarsendepostbodeaanhuislevert.Het is een B2B2C businessmodel: we werken altijd samen met een thuisorganisatie of de mutualiteit of een service-uitbater die zijn klanten een account geeft op hetplatform.”

Stefan Van Ouytsel is zaakvoerder van PinkOliv, een multidisciplinair ontwerpbureau dat zich heeft toegelegd op een totaalaanpak: van designstrategie over branding en productontwikkeling tot en met marketing encommunicatie.

“Voor we het wisten waren we zelf met iets begonnen dat ooit een casestudy was om aan klanten te tonen wat weallemaalkunnen.NoDrugs–everythingforteamsbut drugs – had nooit de bedoeling om een merk te worden,maarsloegplotselingenormsterkaan.In no time hadden we een eigen product op de markt, maar dat was niet compatibel met de activiteiten van ons ontwerpbureau.WekwamenincontactmetINNOTEKen zo hebben we in april 2011 Sportune opgericht, gespecialiseerd in het ontwerp, de ontwikkeling en de distributie van innovatieve producten voor de sportsector.Hetbedrijfheeftvierbusinessunits:custom sportkleding (voor clubs), collecties (voor individuen), private label producties (voor bedrijven) en custom branding producten (tenten, vlaggen, bedrukte vrijetijdskleding,drukwerk).”

RONDETAFEl

Bedrijven creëren bedrijven • 35

Page 34: Bedrijven Creëren Bedrijven

Veroniek Hermans is medeoprichter en business developer van MaterialSource, een spin-off van het architectenbureauHolisticArchitecture50I5.Inhetholistische gedachtengoed van het architectenbureau wordt steeds de nadruk gelegd op het bewust kiezen van materialenenproductenvoordebouw.Erontstonddeideeom een database op te richten zodat de dertig architecten van het bureau steeds op de hoogte blijven van de nieuwste ontwikkelingen en ecologische aspecten inzake materialen enproductenvoordebouwsector.Opdiemanierkondende architecten gemakkelijker materialen en producten opeenholistischemaniervergelijken.Diedatabaselokteveel positieve reacties uit en leidde tot de idee om hem niet enkel toegankelijk te maken voor het architectenbureau, maar om het te laten fungeren als een sociale netwerksite dieeendynamiekonderdestakeholdersteweegbrengt.MaterialSource werd opgericht eind 2011 en is een website die gespecialiseerd is in interactieve informatie over bouwproducten met een focus op informatieve inhoud, bedoeldvoorarchitecten,bouwersenverbouwers.

“Wij geven geen ratings aan de producten, dat doen de gebruikerszelf.Vergelijkhetmetbooking.com,waardetoeristencommentaartoevoegenaanbepaaldehotels.Het is een advertentiemodel, maar je komt niet hoger of groter te staan als je meer betaalt; alles is inhoudelijk gerelateerd.Daariseengrotebehoefteaanwantdeproducten en materialen evolueren zo snel, dat bouwheren datonmogelijkkunnenbijhouden.Detijdisvoorbijdatvertegenwoordigers met hun stalen langskomen bij de architectenomdelaatstenieuwesnufjesvoortestellen.

Het is een B2B2C businessmodel dat moet uitgroeien tot een sociale netwerksite die verantwoordelijke ondernemingen enconsumentenbewustekeuzeshelpttemaken.”

RONDETAFEl

36 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 35: Bedrijven Creëren Bedrijven

Karen Vander Plaetse is verantwoordelijk voor sales, marketing en communicatie bij Yesplan, een spin-off van Kunstencentrum Vooruit, waar Karen zeven jaar gewerkt heeft als marketing- en communicatieverantwoordelijke.InVooruitstaanerjaarlijks2.000evenementenopdeagendaenkomener300.000bezoekersoverdevloer.

“We kregen minder subsidies en we zochten naar een middel waardoor we niet in onze programmatie moesten snoeien.Hetautomatiserenvandeplanningleekonseengoedeoplossingomdatterealiseren.Hetwasnietde bedoeling om een bedrijf op te richten, we wilden een softwareprogramma kopen, maar we vonden niets dat aanonzeverwachtingenvoldeed.Vanuitdiefrustratieishetideegekomenomhetineigenhandentenemen.Van het IWT kregen we steun om een marktstudie uit te voeren, die heel positief bleek en zo hebben we in 2011Yesplanopgericht.Wezijnondertussenactiefin België en Nederland: op anderhalf jaar tijd hebben er 50 organisaties ons pakket gekocht, vooral grote organisatiesmetcomplexeplanningsbehoeften.Onze oplossing onderscheidt zich van de andere planningssoftware doordat het echt vertrekt vanuit de ervaring uit het veld, omwille van zijn design en gebruiksvriendelijkheid, omdat het een volledig geïntegreerde hr-module bevat én het een webapplicatie isdieoveraltoegankelijkis.Wehebbenvanmeetafaangekozen om ons goed te dimensioneren qua personeel: we zijn nu met twaalf mensen, dus het zal nog een tijdjedurenalvorenswebreak-evendraaien.Alleshangt af van onze volgende stap: willen we nog sneller in de markt? Gaan we nog andere deelsegmenten ontwikkelen?”

RONDETAFEl

Bedrijven creëren bedrijven • 37

Page 36: Bedrijven Creëren Bedrijven

KANTElMOMENTGeert: “Op een bepaald moment haalde de technologie onsin.MetiPadeniPhonekanjeookfoto’snemenvanjezelfmeteenbrilmontuur.WezagenwelindatPearleenconsoortennietlanger2.500eurogingenbetalen voor een scherm in hun winkel met allerlei toepassingen.Wehebbendevluchtvooruitgenomenen onderzocht welke sector maatschappelijk gezien het meeste potentieel had en dan kom je bijna automatisch bijdevergrijzingsproblematiekterecht.Diesectormatchenmetonzetechnologie,datleekonswelwat.Infeitewashetspin-offverhaaleenpurenoodzaak.”

Veroniek: “Wij hadden niet de bedoeling om een nieuwe vennootschap op te richten, wij wilden enkel een interne databankmaken.Hetwasdebuitenwerelddieonsdoorzijnenthousiasmeophetideebracht.Wemerktentoenook een soort spanningsveld: de architect heeft het moeilijk up-to-date te blijven over alle materialen, en de productvertegenwoordigers waren aan het eind van hun salestechnieken.Hetkantelpuntwasbijonsdeethischevraag: in oorsprong hebben we iets voor onszelf ontwikkeld – houden we dit voor ons of helpen we hier ook andere mensen mee? We hebben voor de nobele doelstellinggekozen.”

Stefan: “Op een bepaald moment was het voor ons moeilijk te verantwoorden tegenover de klanten van ons designbureau dat we ook een eigen ding hadden om te vermarkten.Hetwaswelgeenconcurrentievoorhunproduct,maarzezagenhetwelzo.‘Ikbeleenweekvoorde beurs om nog een nieuwe folder te bestellen en daar hebbenjulliegeentijdmeervoor.Maarjulliestaanzelfopdebeursmeteenblinkendefolder.Waaromkanditnietvoormij?’Zezagendieactiviteitalsconcurrerend

voorhetwerkdatwevoorhendeden.Enaangezienhetontwerpbureau goed begon te lopen, moesten we echt knopen doorhakken: stoppen we ermee en focussen we ons op onze corebusiness of zoeken we een manier om beide te combineren?”

Karen: “We hadden in feite twee projecten lopen: Pressto, een wifi-oplossing voor het restaurant, en Yesplan.HetwasduidelijkdatniemandinVooruitstondte springen voor Pressto, dat het hart veel luider klopte voorYesplan.Hetkantelmomentwasderaadvanbestuur,dieopeengegevenmomentstelde:kies.Geenevidentie voor een kunstenvzw: ‘Wàt gaan we doen? Een bedrijfoprichten?’.Maarpreciesdoorhetgroeiprocesdat we met Pressto hebben doorgemaakt, heeft Yesplan eenvlotterestartkunnennemen.Doordieverplichtekeuze hebben we Pressto verkocht en zijn we voluit voor Yesplangegaan.”

KOuDWATERVREESStefan: “Het is toch relatief beangstigend om vanuit een kleine firma van drie personen een nieuwe firma optestartenincrisistijd.DeINNOTEK-coachheefteen belangrijke rol gespeeld in het opstellen van een businessplan.Ikhaddaarcijfersingezetdiemijnvrouw(mede-zaakvoerster) deden duizelen en dan passeert daar een coach die zegt: ‘Tiens, niet meer dan dat? Ben je niet wat te voorzichtig?’ Om dan te merken dat je al na negen maand die beoogde cijfers haalt en dat je dan een personeelslid aanwerft waarvoor je eigenlijk het geld nogniethebt...vooronswasdattochweleenserieuzestap.Wehaddengeenbuffervoorhetgevalhetverkeerdzoulopen,wehaddengeengrotestructuurachterons.”

Veroniek:“Vooronswashetookeengrotestap.Wezijneringeroldvanuiteenintrinsiekemotivatie.Incrisisjaren met iets nieuws starten zonder dat iemand daarechtomvroeg...Daardenkiksomsoverna:watdrijft je om zoiets te doen? Ik denk dat ik niet anders kan, datisgewoonietsdatjegraagdoet.Alshetdatnietwasgeweest,washetwelietsanders.Maardetijdenmakenhetnatuurlijkwelspannend.”

Geert: “Het is eigen aan ondernemers dat ze daar niet 200 % rationeel mee omgaan, maar een stukje risico nemen.Alsjegeenpassieenvertrouweninjeproductofdiensthebt,moetjeernietaanbeginnen.”

Karen: “Je moet de knoop kunnen doorhakken en eenhoudingaannemenvan‘oké,wezienwel’.Alsje té krampachtig bent, als je niet kan leven met die onzekerheid...Ondernemerszienproblemen,maarookopportuniteiten.Alsjenietstressbestendigbentennietkan omgaan met die problemen, dan ga je er niet aan beginnenenlaatjedekansvanjelevenliggen.”

FINANCIËNGeert: “Wij hebben een witte raaf gevonden: een arts die ons financieel wou verder helpen, die operationeel wou meewerken, erin geloofde en niet conservatief was.Jekanhetgeluknoemen.Iemandzeime:‘Gaeensmethempraten,wanthijisookzeerinnovatief’.Hetgafmeteeneenklik.”

Veroniek: “Risicokapitaal ophalen in deze crisistijden is nietzogemakkelijk.Onsproductisrisicogebondenenvrijuniek.Datmaakthetallemaalnietgemakkelijk.

RONDETAFEl

38 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 37: Bedrijven Creëren Bedrijven

RONDETAFEl

Wij zijn gestart met een kapitaal van 1,6 miljoen euro dat ons is voorgeschotendoordehoofdeigenaarvanhetarchitectenbureau.”

Karen:“Datfinanciëleiswerkelijkproblematisch.Jehebtaltijdmeerkapitaal nodig dan gedacht, het gaat trager dan voorzien en het is moeilijkerdangepland.Endebankenwillennietmeermee.Zekernietmeteensoftwarebedrijf,omdatjenietsinonderpandkangeven.Watkunnen we hen bieden als we failliet gaan? We hebben geen autogarage metalleseropeneraan.WijzijntwaalfmensendieophuneigenlaptopwerkenaanIkea-meubeltjes.Wijhebbenonskunnenbehelpenmetdewin-winleningvandeVlaamseoverheid.Ik juich het voornemen van de minister-president toe om dit op te trekkennaar200.000euro.”

Ik ben al een ganse loopbaan actief in innovatieve en start-upomgevingen.Deeersteervaringendeedikopinhetbedrijfsleven.Zowasiko.a.betrokkenbijdeopstartvan een nieuwe business bij Philips, vermarktte ik mee de eerste A4-beeldschermen van Etap Information Technology en later de eerste cd-romdrives van het JapanseShinanoKenshiHoldinginEuropa.Momenteelben ik gespecialiseerd in innovatie- en new business coaching zowel voor grote bedrijven, kmo’s als start-ups.

Door de hands-onervaring in meer dan 30 innovatieve start-ups en nieuwe business initiatieven kan ik snel naar de essentie gaan om zo van een idee een helder enrelevantconcepttemaken.Ineenbeginfaseishetimmers superbelangrijk om snel te focussen en een goede businesscase uit te werken met een duidelijk implementatieplan.

Heel wat ondernemers lopen soms jaren rond met ideeën die ze om een of andere reden niet opgestart krijgen.DeformulevanINNOTEKbiedtdemogelijkheidom op een gestructureerde manier met externe experts de stand van zaken rond een idee op te maken en de stappen te zetten die noodzakelijk zijn voor eensuccesvolleimplementatie.ZonderINNOTEKzouden heel wat kansen verloren gaan om nieuwe werkgelegenheidtecreëreninVlaanderen.

Coach Dirk De Jongh (Cubigo)

“Als je geen passie hebt voor je product of dienst, moet je er niet aan beginnen” (Geert Houben)

Bedrijven creëren bedrijven • 39

Page 38: Bedrijven Creëren Bedrijven

Stefan: “Wijhaddenenormveelgeluk.PinkOlivhadons200.000eurovoorgeschotenenwehadden80.000euronodigomeendoorstarttemakennaareengrotereklantenwerving.Wevroegendus80.000euroaan de bank, maar dat was in feite te weinig om geloofwaardig over tekomen.Wezatenmetonshandeninhethaar.Maartoenstierfeenfamilielidenzijlietonsexacthetbedragnadatwenodighadden.”

GOEDE RAADGeert:“Focus.JekanduizendenéénideeënhebbenwaarvandeExcel-kolommen je een rijk leven voorspellen zodat je ze allemaal tegelijk zou willenuitvoeren.Datgaattochniet.Cutyourlosses.Opeenbepaaldmomentmoetjezeggen:‘Hiergaikvoor.Detoetersenbellenkomennadienwel’.Enbeginvoluit.Nietmetéénavondperweekofhalftijds,datwerktniet.”

Stefan: “Jekannieteeuwigblijvenrekenen.Jekaneenbusinessplanmaken, maar eenmaal het zo ver is, is dat achterhaald en kan je opnieuwbeginnen.Eenmaaljeallesweetwatjewouweten,benjejaren verder en is er iemand met jouw idee aan de slag of is de markt helemaalveranderd.Opeengegevenmomentmoetjezeggen:‘Ennuspringenwe.’Erisdefactorgeluk,maarikgeloofookdatditeenfactorisdiejeafdwingt.Doormetdejuistemensenomtegaan,doortecommunicerenoverjeideeën...”

RONDETAFEl

Ik begeleidde als coach met succes de oprichting van 20 spin-offbedrijven in het kader van de drie INNOTEK-projecten.

Ik ben zaakvoerder van Profidyn, adviesbureau rond ondernemingsgroei.Ikleiddepersoonlijkdiverseinternationale projecten rond marketing, fusies, allianties en resultaatsverbetering voor multinationals enkmo’suitvelesectoren.RecentelijkstartteikookProfendo op voor het begeleiden van overnames en groeifinancieringvanondernemingen.DaarvoorwasikEuropeesdirecteurbijPioneerEuropenvenTerumonv.Ik ben lid van BAN-Vlaanderen, begeleid groeigazellen, enbengastdocentaandeVUB.

“PinkOlivcoachenwasenormdankbaar.Enditisvolledig de verdienste van Stefan, die na een beter inzicht in de financiële uitbouw het lef had om door te zetten midden van tal van onzekerheden en onbekende factoren.Despin-offSportuneiseensuccesenstaatpasaanhetbeginvaneenveelbelovendgroeipad.

Dit zou niet mogelijk zijn geweest zonder de steun van INNOTEK, die in haar laatste project met beperkte middelen alweer 50 spin-offs heeft weten te realiseren middenineeneconomischecrisis.”

Coach Edwin Desmyter (Sportune)

“De coach heeft ons laten stilstaan bij de financiële waarde van ons project”(Stefan Van Ouytsel)

40 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 39: Bedrijven Creëren Bedrijven

RONDETAFEl

Karen: “Het is misschien moeilijk om te zeggen tegen een jonge ondernemer, maar ik zou zeggen: ‘laat voldoenderuimtevoortrialanderror.’VoorwemetYesplan begonnen, hebben we eerst een ander systeem geprobeerd en na anderhalf jaar beslist om er de stekker uittehalen.Datispijnlijk,maarhetmoest.

HetzelfdemetPressto.Jemoetdooreenleerproces,jekandaarnietonderuit.Alsjenietopeenfilosofischemanierkanomgaanmettrialanderror,ishetmoeilijk.Hetkannietvaninhetbegineenschotinderooszijn.Yesplan had nooit geweest wat het nu is indien we dat voortrajectniethaddenkunnenafleggen.Jemoetdaareen prijs willen en durven voor betalen en je daar vooral nietdoorlatenstigmatiseren.”

Veroniek: “luister goed, kom uit uw kot, luister naar demarkt,praatmetmensen.Hetzijndemensendievertellenwatzenodighebben.Hetiseenevenwichttussen een gezonde koppigheid die je nodig hebt om te starten en de openheid om goed aan te voelen wat er nodigis.Beginklein,testhetuitenbekijkofhetdatiswaardemarktomvraagt.”

INNOTEKGeert: “Als jonge start-up is het interessant om tien dageneenervarencoachinhuistehebben.Omdathet gratis is, heb je daar ook geen verwachtingen over enisdereturndestegroter.Dirkhielponsvooraldevoetenopdegrondtehouden.Somszitjetezwevenalsondernemer, maar als iemand met 20-30 jaar ervaring je vraagt: ‘Heb je hier al aan gedacht – zal het aanslaan in de markt – matcht het wel?’, dan ga je wel even langer nadenken.HaddenwedeINNOTEK-coachnietgehad,dan hadden we zeker meer tijd nodig gehad om te beseffendatbepaaldezakenandersmoesten.“

Veroniek:“Hethelikopterzicht.Dehoofdeigenaarvanhet architectenbureau die ons het nodige kapitaal gaf, heeft ook een rijke ervaring, maar op den duur ken je elkaar zo goed dat je bij wijze van spreken als broer en zuseenspelspeelt.Zo’ncoachvanbuitenafheefteenfrissekijkenhoudtjeeenspiegelvoor.

Als je een bedrijf opstart, ben je uiteindelijk een puber-ondernemer.Jezitmeteenaantalvragenenbezorgdheden en je denkt dat je de enige in de wereld bentdiedatmeemaakt.Endankomterzo’ncoachdiezegt dat dit allemaal normaal is, dat je in een bepaalde fasevandecurvezit.Datvoeltgoedaan,jekrijgtdanterug plaats in je hoofd om daar op een andere manier overnatedenken.Hetgeeftjevertrouweneneenjuistinzicht.Alsjebijvoorbeeldalsspin-offnoginjemoederbedrijf gehuisvest bent, zit je met bepaalde logistieke problemen: er zijn altijd spanningsvelden tussen moeder- en dochterondernemingen die gelijklopendzijnmeteenpuberinhuis.Hetdoetgoedals er dan iemand langskomt die zegt dat dat allemaal normaalis.Hetgeeftjederuimteomjeopnieuwtefocussen.”

Stefan: “Het feit dat Edwin totaal geen ervaring met onzesectorhad,vondikeenenormemeerwaarde.Wewaren verplicht om hem alles uit te leggen, om ons idee bijnateverantwoorden.Waaromishetgeenwatikdenknu zo goed en zo uniek? Waarin zijn wij beter dan de concurrentie?

Een tweede meerwaarde is dat hij ons heeft laten stilstaan bij de waarde, bij het potentieel van ons project en dat we dat niet zomaar moeten weggeven in de vorm van aandelenaaneenpotentiëlezaakvoerder.Entenderdeheefthijonsfinancieellerenplannenoplangetermijn.

Het is interessant dat INNOTEK met een pool van coaches werkt, zodat je iemand krijgt waarmee het matcht,wantdiematchmoeterzijn.

Ookhetfeitdatjedaargeen10.000of15.000euromoet op tafel leggen, speelt mee, anders heb je té hogeverwachtingen.Enomdatditnietzois,verlooptdeverstandhoudingheelsmoothly.Steldatjealsondernemer je laatste euro’s op tafel legt voor zo’n coach, dan krijg je toch een heel andere verhouding?“

Bedrijven creëren bedrijven • 41

Page 40: Bedrijven Creëren Bedrijven

Karen: “Een vis in een bokaal kan geen uitspraak doen over een vis ineenbokaal.Datisderolvandecoach.Jijzwemtrondjesenjeweetwat je weet, maar je hebt iemand nodig die kritische vragen stelt, die jeeenspiegelvoorhoudt.Diejekritischondersteunt,moedinspreekt,helpt, eerlijk is, die je kan vertrouwen omdat er geen agenda achter zit.Jeweetdatdiemensentotaalonafhankelijkzijn:alszejouietszeggen,hebbenzedaargeenvoor-ofnadeelbij.Zegevenjefeedback,maarnietdwingend:jekandoenenlatenwatjewil.Zegaanmeeinuwpassie,zetillenjeeentrapjehoger.

Bij ons was het ook belangrijk dat we met hen naar onze directeur enonzeraadvanbestuurkondengaan.Wantja,waarzijndiedaarallemaal mee bezig, met een bedrijf oprichten? Dan is het goed dat je iemand met businesservaring kan opvoeren, dat geeft vertrouwen aan deinternefinanciersvanjeproject.Datbondgenootschaphebjeechtwelnodig.”

RONDETAFEl

Als industrieel ingenieur en economist, heb ik een jarenlange ervaring opgebouwd in diverse grote en kleinebedrijven.Nanegenjaarinnovatieadviseurbij het Innovatiecentrum limburg (focus op IWT-subsidiedossiers en IP-info), ben ik nu actief als onafhankelijkadviseurbijCrownAdvice.Mijn expertises liggen voornamelijk op het vlak van innovatiemanagement, coachen van start-ups (strategie & businessplannen) en subsidiemanagement (innovatie &bedrijfssubsidies).Nietenkeladviesverlenen,maardit ook implementeren op de werkvloer, beschouw ik als eenvanmijnvoornaamsteaandachtspunten.

Vermits INNOTEK uitkeek naar coaches met de nodige relevante ervaringen, was na ons eerste gesprek duidelijk dat we in een win-winsituatie konden samenwerken.Hetresultaatwasdanookhetbegeleidenvandiversespin-offsinhetkadervanditEFRO-project.

Coach Roger De Coninck (MaterialSource)

“Een coach geeft je de ruimte om je opnieuw te focussen”(Veroniek Hermans)

42 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 41: Bedrijven Creëren Bedrijven

Waarom zouden nieuwe ondernemingen enkel door jonge starters opgezet worden?

Ik stel telkens weer vast dat tussen de honderdduizenden werknemers in bestaande Vlaamse bedrijven vele potentiële intrapreneurs (interne ondernemers) met sluimerende ideeën schuilen die maar al te graag hun businessidee zouden willen uitwerken (en daar het kader voor zoeken)! Niet om er zelf uit te stappen als starter, maar wel om voor hun bedrijf nieuwe activiteiten met toekomst te ontwikkelen!Ik help de bedrijfsleiding dat intrapreneurschap los te maken in hun bedrijf en businessopportuniteiten achter ideeën te identificeren, ze uit te testen en op te zetten.Inelkbedrijfzijnerimmersalideeën,dewerkelijkeuitdagingissteeds:Ziterbusinesspotentieel in dat idee? Kan ik als bedrijf die business te pakken krijgen? Hoe? Bij Pressto en Yesplan heb ik de intrapreneurs geholpen de businessopportuniteit te formuleren, de verwachtingen van alle initiatiefnemers op elkaar af te stemmen en de nieuweondernemingtepositioneren.

Zelfbenikondernemerenhebeenbusiness(MBA)eneentechnologische(B.Ir)achtergrond.Ikgeloofinsysteemdenkenomeenorganisatietebenaderenenineenappreciatievewerkwijzeommetmensentotresultatentekomen.

Graag werk ik samen met INNOTEK en hun consulentennetwerk, omdat voor alle mogelijke vraagstukken het netwerk de complementaire consulent met de juiste expertiseheeft,zodateenuitstekendeoplossingkanuitgewerktworden.

Coach Marc Bogaert (Yesplan)

RONDETAFEl

“Ik juich het voornemen toe om de win-winleningen op te trekken” (Karen Vander Plaetse)

Bedrijven creëren bedrijven • 43

Page 42: Bedrijven Creëren Bedrijven

CHIlI Publish, spin-off van Thisconnect

een bos vol opportuniteiten

44 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 43: Bedrijven Creëren Bedrijven

MOEDERBEDRIJF“Met de oprichting van Thisconnect wilden mijn vennoot enikzelfgewoonwebontwikkelingaanbieden.Klassiekewebsites, maar even goed onlinesystemen voor crm- ofcms-toepassingenene-commerce...wededenalles.Webodeneendienstaanenhetboerdenietslecht: we konden ervan leven, maar het is nooit hét grotesuccesgeweest.Totwehetideeopvattenomeenproductteverkopen:www.geboortelijst.be,eenonlinegeboortelijst waar de mensen bij wijze van spreken via een mini babyFacebook artikels van de geboortelijst kunnen bestellen, foto’s posten, reacties plaatsen enzomeer.WehebbeninBelgiëenNederland200speciaalzakendiegebruikmakenvanditsysteem.”

KANTElMOMENT“Wij boden ook een geboorteboekje aan waarin we de foto’s en reacties en alles wat er gepubliceerd was tijdens de periode dat een babywebsite online was, bundeldenenverkochten.Opzicheengoedidee,maarwe wilden dat kunnen visualiseren, zodat de mensen echtkondenzienwatzekochten.

Vier jaar geleden gingen we op zoek naar een softwareprogramma om dat online te kunnen publiceren.Watbleek?Ofwelwaszo’nprogrammaonbetaalbaar,ofwelwashetnietflexibelgenoeg.Gelukkig liepen we toen iemand tegen het lijf die een proof of concept had ontwikkeld voor zo’n online document editor en met ons drie hebben we CHIlI Publishopgericht.”

Gedrevenheid is een understatement als

je met Kevin Goeminne (27) praat: het

ondernemen spat uit zijn ogen en handen.

Hij ziet overal opportuniteiten en gaat daar

geregeld op in. cHili publish, het vijfde (!)

project waarvoor hij twee jaar geleden met

twee vennoten een bedrijf heeft opgericht,

maakt zich op om de wereld te veroveren

en zet nu al winstcijfers neer met 6 cijfers.

en zeggen dat het ooit begonnen is door

iemand te helpen op zijn trouwfeest om

hem vervolgens, achteraf te vragen:

“Heb jij geen werk voor mij?”

Het werd zijn eerste vennoot ...

“Dat heb ik wel geleerd: banken luisteren niet echt naar uw idee, het komt alleen op cijfers aan”

EEN BOS VOl OPPORTuNITEITEN

Bedrijven creëren bedrijven • 45

Page 44: Bedrijven Creëren Bedrijven

SPIN-OFF“Met CHIlI Publisher kan eender welk grafisch document online gemanipuleerd worden: denk aan visitekaartjes,geboortekaartjesin3D,labels...alle communicatie in eender welke vorm kan via CHILIPublisheraangepastworden.Eenvoorbeeld.Eenbankheeft10.000werknemers.Telkensereenpersoneelswissel is, moet het visitekaartje aangepast worden.Inplaatsvandittelaten‘opmaken’doordegrafische dienst, kan de werknemer via CHIlI Publisher zijn gegevens invoegen en kan dat onmiddellijk naar dedrukker.Andervoorbeeld:onzeAmerikaanseklantisdeuitgevervandejaarboekenvan3.000middelbarescholen.Metonzetoolkunnendescholenhunklasfoto’suploaden, de teksten erbij schrijven en het jaarboek naarwensdrukklaarmaken.Chryslerisookeenklantvanons.Hundealerswerkenmetonzeapplicatie,zodatChrysler er zeker van is dat, wanneer de dealers een flyerofeenbrochuremaken,hetlogoopdejuisteplaatsstaat, de huiskleuren gebruikt worden en dit alles in het juistelettertype.

We hebben lang gediscussieerd over de vraag of we eentechnologieofeenproductwildenzijn.Hetistechnologiegeworden.Eentechnologiewaarmeewewilleninhakenopdegrafischebehoeftenvanbedrijven.CHIlI Publisher laat hen toe om die aanpassingen veel gemakkelijker en veel sneller te doen zodat ze veel korteropdebalkunnenspelen.”

EVOluTIEHeel snel na de oprichting van CHIlI Publish kwam er interesse van de twee grootste spelers uit de VS en ondertussenishetalleenmaarhardergegaan.Binnenhet half jaar hadden ze een klantenbasis in België

enNederland.In2011organiseerdenzeeentweedeklantenevent met een roadshow in Noorwegen, het VK, ParijsenNewYork.Vandaag zitten ze als kleine speler in de top drie van de wereldmarkt.Dezesituerenzichindegrafischesector,maar even goed bedrijven zoals softwareontwikkelaar ESKOdieverpakkingenontwerpt.DankzijCHILIPublisher kunnen zij hun verpakkingen online aanpassennaargelangdetaal,hetland,decultuur...De technologie wordt voortdurend verbeterd – ondertussen is er al een derde generatie op de markt waarbij men bijvoorbeeld driedimensionale geboortekaartjeskanbekijken.Anno 2013 werken er 14 personeelsleden bij CHIlI Publish,dieeenomzetgenererenvan1,5miljoeneuro.Verwachtwinstcijfer:200.000euro.Aantalklanten80.

INNOTEK“Toen we volop met het idee van CHIlI Publish bezig waren, kreeg ik een e-mail van INNOTEK: 500 euro voor hetvolgenvaneenmini-MBA.Ikgeloofdenietdatditkonvoor zo’n lage prijs, maar de timing zat goed en ik heb mijingeschreven.

Maurice Mergeay stimuleerde ons om een businessplan teschrijvenenbegeleiddeonsdaarvooreenstukin.Tijdens het slotweekend van die mini-MBA stelden we de businessplannen aan elkaar voor en werden we op verschillendepuntengetriggerdomdatbijtevijlen.MauriceheeftCHILIPublishdaarnaverdergecoacht.We hebben dat businessplan fit gemaakt voor de banken: bijschaven, bedragen optrekken, formulering aanpassen...Hetwaseenheledenkoefeningwaarveeltijdinkroop.Wehebbendatbusinessplanvoorgelegdaanheelveelbanken,maarwekregennietslos.Datwas

heelfrustrerend.Bankenensoftware,datisgeengoedematch,jekanhennietsinonderpandgeven.Bovendiengeloofden ze niet dat wij als kleine Belgische garnaal aangroteAmerikaansedrukkerijenleverden.Dathebik wel geleerd: banken luisteren niet echt naar uw idee, hetkomtalleenopcijfersaan.Ondertussenhebbenzewel ingezien dat we het bij het rechte eind hadden, maar opnieuw:dankzijdecijfers.

Als ik terugkijk op het begintraject dan heeft INNOTEK ons heel veel geholpen door te hameren op de noodzaakvaneenbusinessplan.Zereikenjeookdenodigeinzichtenaanomhetteschrijven.Ikhebnethet businessplan aangepast voor 2013-2016 en wat we hebbengeschreven,kloptook.Weverwijzenerookvaak naar, want de strategie van ons businessmodel staaterin.Internisheteengoedeleidraad,watookdebedoelingisvaneenbusinessplan.”

TOEKOMST“Wewillengroeienbinnenonsbestaandnetwerk.We hebben al een mooie présence in vijftien landen, maarwewillendatnogsterkerondersteunen.Daarom willen we onze aanwezigheid in Amerika en Duitsland versterken via een eigen kantoor en een distributiekanaalopeneninAustralië.VerderwillenwegroeienindeOEM-enpartnermarkt.Eenpersoneelslidzal zich fulltime toeleggen op het aantrekken van grote grafischespelersdieonzetechnologiegaangebruiken.Vandaar dat we ook het partnernetwerk in die richting moetenuitbreiden.In2014willenweverdergroeieninZuid-Amerika,waarwenualtweeklantenhebben.In2015 lanceren we versie vijf en zullen we waarschijnlijk meerdere producten aanbieden: een light versie en een proversie.

EEN BOS VOl OPPORTuNITEITEN

46 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 45: Bedrijven Creëren Bedrijven

En in 2016 tenslotte (zo ver reikt ons businessplan op dit moment) groeien we in Oost-Europa en waarschijnlijk kunnen we ons tegen die tijd opnieuw focussen op SpanjeenItalië,watmomenteelmoeilijkemarktenzijn.”

EEN BOS VOl OPPORTuNITEITEN

Naast mijn studies als burgerlijk ingenieur, heb ik een postgraduaat in bedrijfskunde en een International ExecutiveProgramgevolgdbijINSEADinParijs.Na 5 jaar als assistent op het departement Mechanica vandeKULeuven,startteikin1979mijneerstespin-off,LMS.In1991volgdeeentweede,Uti-Maco.

De laatste 10 jaar heb ik van mijn hobby, begeleiden vanstarters/ondernemers,mijnberoepgemaakt.Ik begeleid student-starters binnen het project SBP enStart-AcademyvanVlaJO.Ikbegeleidstartersvanindustriële spin-offs binnen het INNOTEK-project en startersvanuniversitaireinstellingen.

Mijn focus ligt vooral op het globaal uitwerken en opvolgenvanhetbusinessplan.Strategieenfinancieringvan het plan zijn mijn sterke punten, samen met een stap-voor-stap-implementatie.

Binnen INNOTEK hebben we een groep van coaches die elk gespecialiseerd zijn op een deelgebied van het startersproces.Inditprojecthebikvoordesales-enmarketingaspecten samengewerkt met collega luc Geudens.

Coach Maurice Mergeay

TIMING

Mei 2010 Oprichting CHIlI PublishEerste fiscaal jaar •780.000euroomzet •100.000eurowinst •10personeelsledenTweede fiscaal jaar (prognose bij het ter perse gaan)

(maart 2013) •1,5miljoeneuroomzet •200.000eurowinst •80klanten •14personeelsleden2013 Kantoor in New York en Duitsland2014 Verdubbelen van de klanten- portefeuille2016 5 à 6 miljoen euro omzet en 30 personeelsleden

“De INNOTEK-coach hamert terecht op de noodzaak van een businessplan en geeft je hiervoor de nodige inzichten”

Bedrijven creëren bedrijven • 47

Page 46: Bedrijven Creëren Bedrijven

ReSkin, spin-off van Bioracer

van zadelpijn naar doorligwonden

48 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 47: Bedrijven Creëren Bedrijven

Tom Vets: “Vijftien jaar geleden bracht Bioracer een fietszeem op de markt dat elastisch was in de lengteenindebreedte.Maarblijkbaarwasdittochnog onvoldoende om zitvlakproblemen na meerdaagse wedstrijdentegentegaan.Doorverschillendeweersomstandigheden en wrijving wordt de huid zeer gevoelig en kunnen renners last krijgen van brandwonden enzweren.WehebbencontactopgenomenmetdeHogeschool Gent om een IWT-haalbaarheidsstudie op te starten.Uitdiestudiekwamnaarbovendatjezadelpijnkrijgtdoordruk,maarookdoorwrijving.

Door metingen wisten we dat die druk zich situeert ter hoogte van het zitbeen en dat een renner wisselend rechtsenlinksdrukt.Daarvoorhebbenweeennieuwzeem ontwikkeld met een memoryfoam dat gebruikt wordt in antidecubitusmatrassen (te vinden in homes enziekenhuizenomdoorligwondentevoorkomen).Dewrijving,datwaseenanderpaarmouwen.Datsitueert zich aan het perineum (tussen de anus en het scrotum of de vulva) en om dat tegen te gaan, hadden weeenpleisternodig.Eenpleisterdievoldoendehecht (want fietsers zweten), die gemakkelijk is aan te brengen, die voldoende ademt (om te voorkomen dat de huid verweekt door het zweet), die bi-elastisch is (omwille van de cyclische bewegingen van de renner moet hij meerekken in de lengte en de breedte) en herbruikbaar.Zo’npleisterwasnergenstevinden,dus hebben we dat samen met de Hogeschool Gent ontwikkeld.Datheeftgeduurdvan2004tot2007.Entoen kwam de vraag: hoe brengen we dat op de markt?”

Bioracer werd opgericht in 1984 als

innovatieve ontwikkelaar van materialen

en kledij voor (semi-)professionele

fietsers. de onderneming onderscheidde

zich door producten te ontwikkelen die

letterlijk en figuurlijk op maat gesneden

zijn. twintig jaar later kwam de uitdaging

om zadelpijn op een structurele manier

aan te pakken. even innovatief was

reskin, een bi-elastische pleister, die

ook in de medische wereld interessante

toepassingsmogelijkheden bleek te

hebben. tom vets, productmanager, en

stany Haentjens, product & business

development manager Medical, lichten toe.

“Het mooiste voorbeeld van de toegevoegde waarde van de INNOTEK-coach: hij zetelt nu als raadsman in onze adviesraad”

VANZADELPIJNNAARDOORLIGWONDEN

Bedrijven creëren bedrijven • 49

Page 48: Bedrijven Creëren Bedrijven

KANTElMOMENTTom Vets: “INNOTEK kwam net op het moment dat we ditproductaanhetpositionerenwaren.Wewistendatwe een gamma konden samenstellen voor de sport om wrijvingsletsels te voorkomen, we wisten dat we in het apothekerskanaal richting blarenapplicaties konden gaan en we wisten dat er in het medische segment opportuniteitenlagenindewondzorg.Vaneenapartbedrijf was toen nog geen sprake, daar hebben we nog enkelejarenovergedaan.Ikbekommerdemijvooralomhet operationele en toen Stany erbij is gekomen, heeft hij zich vooral gefocust op de medische toepassingen, waardoorallesineenstroomversnellingkwam.”

Stany Haentjens: “Om die pleister ook in de medische wereld ingang te doen vinden, moest hij a-traumatisch zijn en geen pijn of letsels veroorzaken bij het verwijderen,vandaarookdesiliconentechnologie.Dietechnologie is gepatenteerd onder de naam ReSkin: SiliconeSkinTechnology.Wecommercialiserenhetproductviapartners.InBelgiëisReSkinverkrijgbaarin1600apothekenonderdenaamMySkin.Maarwe zijn ook toeleverancier voor wereldwijde, grote pleisterfabrikanten die ons product aanbieden onderhunmerknaam.OpdiemanierwordtReSkingecommercialiseerdinBelgiëéninhetbuitenland.”

Tom Vets: “Om die pleister in het medische segment te krijgenhebjeveeltijdnodig.Wantzo’npleistermoetsteriel zijn en moet dus een CE-markering hebben en voldoenaanbepaaldenormenenwetten.Jemoeteenzelfcontrole uitoefenen om een medisch middel op demarkttebrengen.Erzijngeijkteproceduresvoorproductie, ontwikkeling, klachtenbeheer, versnijden, verpakken,verdelen...

Voor de sporttoepassing van die pleister moesten we gewoon een certificaat halen als persoonlijk beschermingsmiddel, maar dat zijn vrij gemakkelijke dossiers in vergelijking met die van de medische hulpmiddelen.Weverkopendepleistersindesportwinkels, maar de grootste markt zit toch bij de apothekersendeziekenhuizen.”

SPIN-OFFStany Haentjens: “De ReSkin-pleisters voor sporters richten zich vooral op de duursporten, omwille van de terugkerende kwaaltjes zoals zadelpijn (fietsers), tepelpleisters (duurlopers), pleisters om algemene wrijvingenteverminderen(paardrijden,skiëne.a.),datlooptviadedistributeurs.

Dan hebben we een ReSkin-productrange ‘Home’ die we verdelenviaapothekers.Tegenblaren,kneuzingenenanderehuidkwaaltjes.MaaronsbelangrijkstesegmentwordttochwelReSkinMedical.”

INNOTEK“Ivo Neyrinck, de coach van INNOTEK, heeft lang bij Janssen Pharmaceutica gewerkt en kende de medischewereld.Hijheeftonsvooralgecoachtnaareenpositionering in de markt: waar vertrek je, hoe moet je datdoen...Wewistendatdeklepelhingindemedischewereldenhijheeftdatsamenmetonsgefinetuned.Hijheeft ons ook veel adviezen gegeven voor het opstellen vanonsbusinessplan.

Zondercoachzoudenwehetwaarschijnlijkookwelgedaan hebben, maar het is altijd goed om een second opiniontekrijgenvaneenbuitenstaander.Dankzijdecoachginghetsneller.

INNOTEK was een grote meerwaarde, al was het maar omdatjedebevestigingkrijgtdatjegoedbezigbent.Hetiseenstimulans,ookvoordedirectie.Het mooiste voorbeeld van de toegevoegde waarde van de INNOTEK-coach: hij zetelt nu als raadsman in onze adviesraad.”

TOEKOMSTStany Haentjens: “We zijn in gesprek met grote partners om wereldwijde distributieakkoorden af te sluiten.Hetmarktpotentieelvanhetmedischesegmentisenorm.Doorvoortdurendteonderzoeken,kunnenweonsgammaookverderuitbreiden.We hebben nu bijvoorbeeld een product ontwikkeld als een wondcontactlaag, iets dat je tussen de wonde en eenverzorgendepleisterlegt.Alsjeweetdat5%vande+80-ers een zodanige fragiele huid heeft, dat die door het minste contact met een hard voorwerp openscheurt en geen kleefpleisters kan gebruiken, dan zie je het potentieelvaneenpleisteropbasisvansilicone.Maarhet potentieel van die wondcontactlaag is nog veel groterdanenkeldie5%.

Een andere nieuwe toepassing is de mosquito patch, tegenhetjeukgevoelnainsectenbeten.Desiliconen-pleister op de beet geeft een verkoelingseffect waardoor het jeukgevoel binnen de tien seconden verdwijnt en je geen neiging hebt om te krabben en dus ook geen kans hebtopwondjes.Deideeënstaannietstil.”

VANZADELPIJNNAARDOORLIGWONDEN

50 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 49: Bedrijven Creëren Bedrijven

Ik ben economist en in mijn periode als kaderlid van Janssen Pharmaceutica heb ik veel kmo’ s begeleid in het Plato-programma van de ‘Strategische ProjectorganisatieKempen’.Opdiemanierhebikzowatallesituatiesvankmo’smeegemaakt.

Mijn interesse gaat uit naar de financiële haalbaarheid, het marketingbeleid en het management van een nieuw projectofbedrijf.

INNOTEK was een ideaal platform om mijn capaciteiten aantewenden.Jezitineenprofessioneelnetwerkmetcollega-spin-offcoaches, je wisselt meningen en ideeën uit.

In die context heb ik al enkele interessante projecten gedaan en ReSkin is er een waar we zeker fier over mogenzijn.

Coach Ivo Neyrinck

VANZADELPIJNNAARDOORLIGWONDEN

“Zonder INNOTEK-coach zouden we het waarschijnlijk ook wel gedaan hebben, maar het is altijd goed om een second opinion te krijgen van een buitenstaander”

TIMING

2004-2007 Ontwikkeling ReSkin (product)2008 ReSkin voor wielrenners2010 ReSkin Medical2012 Oprichting ReSkin (bedrijf)

Bedrijven creëren bedrijven • 51

Page 50: Bedrijven Creëren Bedrijven

Hoofdstuk 2

in het kader van het efro-project organiseert

innoteK ook regionale mini-MBa-opleidingen.

ondernemers in spe, mensen die zich afvragen of ze

het ondernemen in zich hebben, ondernemers die

al gestart zijn of gewoon hun kijk willen verbreden,

krijgen gedurende twee weekends en zeven avonden

een rijk buffet met de verschillende aspecten van het

ondernemerschap voorgeschoteld.

innoteK organiseerde de afgelopen jaren 10 mini-

MBa’s verpakt in 20 weekend- en 60 avondseminaries

waaraan in totaal 200 geïnteresseerden deelnamen.

verslag van een mini-MBa-deelnemer.

1) Terugblik van een deelnemer

Mini-MBA: twee weekends en zeven avonden met veel ondernemersaspecten

Het geeft een soort vrolijkheid aan je denken1

52 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 51: Bedrijven Creëren Bedrijven

BEN IK EEN ONDERNEMER?De inleidende weekendsessie werd op een bevlogen manier gebracht door Jan Cobbenhagen, directeur universiteit Maastricht Holding, oprichter van het Maastricht Centre for Entrepreneurship en hoogleraar Ondernemerschap.

Na een korte voorstellingsronde zette hij meteen de toon: hoe kijken jullie naar het ondernemerschap, wat is een ondernemer, wanneer ben je een onder-nemer...?,geïllustreerdmetbeklijvendefilmpjesentotdeverbeeldingsprekendepraktijkervaringen.Welke ideeën werken en welke niet?Hoe haal ik het maximum uit mijn eenmansbedrijf?Hoe kan ik mij onderscheiden van de ander?

Het was geen kwestie van luisteren, het was meestal een kwestie van samen kleine en grotere cases uitwerken, discussiëren, creatief met de dingen omgaan.“Wat is, ziet iedereen, maar niet iedereen ziet wat kanzijn”,wasinditgevaleenmooinadenkertje.Decursistenkregeneenflinkebrokcreativiteiten creativiteitstechnieken, en kwamen vanuit een creativiteitsoefening met de gekste producten op de proppen.Probleemstelling:debabyboomersvantoenzijn nu met pensioen en hebben voldoende financiële middelenomervantegenieten.Uitdegroepjeskwamendegekstedingennaarvoren.Onuitvoerbaarwasgeenoptie, think different wel.

Er werd ook tijd uitgetrokken om een ‘echte’ case te bespreken die de deelnemers op voorhand hadden gekregen.Eencateringbedrijfdatjadanneenmoest ingaan op een tender die tot gevolg had dat erorganisatorischeenenandermoestveranderen.

Levendigediscussiesleverdeditop.Na die inleidende sessie gingen de deelnemers naar huis met de wetenschap dat ondernemen begint met eendroom,nietmeteenplan.Visualiseer die droom en vraag je vervolgens af: why – how –what? Maar vooral met: chase your passion, not your pension.

EEN KRACHTIG BuSINESSMODEl VOOR EEN GOED IDEEOverleeft jouw idee een risico- en opportuniteits-analyse? Hoe ga je straks geld verdienen met je businessidee? Hoe zorg je ervoor dat je jezelf niet rijk rekent? Deze vragen kregen de deelnemers op de eerste avondsessie voorgeschoteld van Bjorn Kiekens, innovatieadviseurbijhetInnovatiecentrumAntwerpen.Het belang van een missie, de inhoud van een strategie, de verschillende manieren om te innoveren, het belang van een nieuwe mindset....hetwerdallemaalopeenzeerattractieveeninteractievemaniergebracht.Vervolgens zoomde Bjorn dieper in op het belang van een businessmodel en op de verschillende soorten buinessmodellen.Eén geruststellende gedachte alvast: dé formule voor het succesvolle businessmodel bestaat niet (maar je kan wel een betere systematiek gebruiken om er creatief overnatedenken...).Bjornloodstededeelnemersdoorheen de negen building blocks van een goed businessmodelenzettezevervolgensaanhetwerk.

Tijdens de pauze riep INNOTEK-coach Maurice Mergeay op om zelf een businessplan te schrijven dat hij mee zou helpen begeleiden en dat tijdens het slotweekend aan de anderedeelnemerszouvoorgelegdworden.

MINI-MBA

Bedrijven creëren bedrijven • 53

Page 52: Bedrijven Creëren Bedrijven

BuSINESSPlANHoe schrijf je een goed businessplan?, was de vraag waarop Peter Vermeiren, manager transactiediensten bij PKF (nu Grant Thornton) tijdens deze sessie een antwoordgaf.Naeentheoretischgedeelte,waarinhijstilstond bij de functie, het proces, de inhoud en de beoordeling van een businessplan, was het tijd om zelf dehandenuitdemouwentesteken.Ofwattedenkenvan de idee om een macaronfabriek op te starten? De deelnemers kregen een overzicht van wat daar allemaal komt bij kijken op het vlak van investeringen (een macaronijzer, verpakking, werkruimte, energiekosten, boekhouding, sociale lasten, algemene kosten, personeel) en wat de geschatte opbrengst zal zijn, om zich vervolgens in kleine groepjes te buigen over dehamvraag:is20.000eurovoldoendeomdezaakoptestarten? Ontluisterend! Bovendien kregen ze onmiddellijk het belang te zien van niet enkel een resultatenrekening en eenbalans,maarvooral:eenkasstroomanalyse.

MARKT & MARKETINGWat is het verschil tussen marketing en verkoop, wat met marketing en strategie, markt en concurrentie, een sales- en marketingplan? Op de derde avond was het Yves Bastiaens, zaakvoerdervan Gephyra, gespecialiseerd in sales- en marketing-advies aan kmo’s, die hiervan een behoorlijke tip van de sluierlichtte.

Deelnemers leerden het belang van het waarden-klaverblad: wat willen we, wat kunnen we, wat willen de klanten, wat doen de anderen niet?ZemaaktenookkennismetdePMC-matrix(ProductMarktCombinatie)enpastendietoeopheteigenbedrijf.

ZeleerdendeAnsoff-matrix,enhieldenbestaandebedrijven tegen het licht van de vier P’s: prijs, product, plaatsenpromotie.Ookbelangrijkzijndekritischesuccesfactoren: welke zaken bied ik aan waar mijn klant voor valt?En ook hier was het na de pauze opnieuw tijd om te doen: in kleine groepjes bedachten de deelnemers hoe ze fietsenmaker luc gingen helpen zijn zaak uit te bouwen tot hét nieuwe Mekka van de wielertoerist in de Antwerpse Kempen, als dé erkende specialist in fietsen en fietsattributen, evenementen en vakanties én bovendienmeteengoedfinancieelrendement.Het zou ons te ver leiden om in dit artikel op te sommen welke kansen luc van de deelnemers kreeg aangereikt omzijnfietsenwinkelopdewereldkaarttezetten...

MAATSCHAPPElIJK VERANTWOORD ONDERNEMENTijdens de vijfde module bogen de deelnemers zich over de do’s en don’ts van het maatschappelijk verantwoord ondernemen, waarbij Koen Vanbrabant, duurzaamheidscoach bij Sustenuto, hen ook nog het subtiele, maar belangrijke verschil uitlegde tussen betrokken en tevreden werknemers en van duurzame relatiesmetzakenpartners.Dateenvandedeelnemerszaakvoerder was van een bedrijf dat duurzaam kantoormeubilair produceerde, gaven de gesprekken eenextraelan.Tijdens deze sessie werd duurzaamheid vanuit allerlei invalshoeken bekeken (product, proces, intern, extern) en werden ook verschillende praktijken tegen het licht gehouden.Ook deze sessie was allesbehalve passief: de deelnemers moesten van een zelfgekozen bedrijf een duurzaamheidsanalyse maken: de kernactiviteiten in

MINI-MBA

Ik was op zoek naar de bevestiging dat er een meer gestructureerde manier bestaat om te ondernemen dan het zuivere buikgevoel en ik weet nu dat dat effectief zo is. Ik heb hier ook de bevestiging gekregen dat mijn buikgevoel nog zo slecht niet is en ik ken nu ook het bestaan van templates, meetinstrumenten en methodes die je daarbij kunnen helpen. Ik heb meer zelfvertrouwen gekregen.

Het bedrijf dat ik voor mezelf had uitgetekend, ziet er door deze mini-MBA anders uit. Ik heb me vragen gesteld die ik anders niet zou gesteld hebben. Ik heb hier ook een pak mensen ontmoet met een interessante kijk. De inhouden waar ik bevooroordeeld tegenover stond, hebben mij nieuwe inzichten gegeven.- Peter -

54 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 53: Bedrijven Creëren Bedrijven

beeld brengen, nadenken over de maatschappelijke impact van die activiteiten, bepalen welke impacten de belangrijkste zijn en bekijken welke acties kunnen ondernomenwordenomdeimpactteverkleinen.Ook deze avond ging iedereen naar huis met een boel bijkomende informatie en interessante websites die in de loop van de volgende week zeker gingen bezocht worden.

FINANCIËlE ASPECTEN VAN MIJN ONDERNEMINGFinanciën, niet onmiddellijk het lievelingsonderwerp vanondernemersdiehundroomwillenverwezenlijken.Toch slaagde Nico Vandervelpen, hoofd van de afdeling life Science Investments bij lRM, erin deze doorgaans saaiematerieopeenlevendigemaniertebrengen.Hij nam de deelnemers bij de hand en hield iedereen voor dat de verwerking van idee naar businessplan helemaal moet kloppen en dat de vertaling van een ondernemingsplan naar een financieel plan een realistischverhaalmoetzijn.Denkookalineenvroegstadium aan intellectual property (IP) en patenten! Vergeet niet een raad van bestuur of een raad van advies te installeren, cruciaal voor een startende onderneming.Financiële hulp kan gevonden worden via het Business Angels Netwerk Vlaanderen, via de website van het Agentschap Ondernemen waar een boel mogelijke investeerderstevindenzijn.IWTisookeengoedemanieromdeactiviteitenmeetefinancieren.Nico loodste de deelnemers doorheen risicodragende en bancaire financieringsinstrumenten en vooral: wanneer aan te wenden, welke zekerheden en welke vergoedingen? Eén gouden raad: leen bij de bank alvorens je het geld dringend nodig hebt!

MINI-MBA

Ik ben al vijftien jaar zelfstandige, maar heb nog nooit een formele bedrijfsopleiding gevolgd. Ik vond dat het nu wel eens tijd werd. Ik werk alleen en dan mis je af en toe wel een klankbord.Ik werd hier geconfronteerd met een aantal zaken die ik niet zo goed aanpak: als zelfstandige ben ik niet proactief genoeg bezig, dat was wel duidelijk. Door deze mini-MBA ben ik mijn klanten beginnen screenen en merkte ik dat ik te veel kleine projecten doe. Ik heb enkele klanten afgestoten en heb nu meer visie. Ik heb geleerd om doelbewuster te ondernemen. - Koen -

Op het werk zijn wij op zoek naar de mogelijkheden om een spin-off te realiseren met de kennis en kunde die we doorheen de jaren hebben opgebouwd. Ik vond het hier heel inspirerend en heb hier veel energie gekregen. Ja, misschien schuilt er wel een ondernemer in mij ... Ik heb al een paar ideeën voor een spin-off en ben daar met collega’s over aan het nadenken. Dat had nooit gebeurd zonder deze mini-MBA. - Rudi -

Bedrijven creëren bedrijven • 55

Page 54: Bedrijven Creëren Bedrijven

MINI-MBA

Ik zocht ideeën, methodieken, tips en tricks om een eigen onderneming te starten en weet nu hoe ik een idee concreet kan vormgeven. Ik heb heel veel inspiratie gekregen. De mini-MBA heeft mij geholpen om er daadwerkelijk aan te beginnen.- Ilse -

Ik kom uit een kunstenorganisatie en er was nood aan wat professionalisering, vooral wat de zakelijke kant betreft. Ook onze sector kan wat ondernemerschap gebruiken! Bovendien heb ik het gevoel dat ik het wat meer in de hand moet nemen.Ik kan niet alles toepassen wat ik hier heb geleerd, maar ik neem wel een andere manier van denken mee: je hebt producten en diensten en er is een markt waaraan je dat moet koppelen. En de schier oneindige manieren om dat te doen ...- Griet - Ik wilde meer weten over de zakenwereld en ik

heb een grote drang om te ondernemen. Deze mini-MBA had zeer competente lesgevers, mensen met kennis van zaken uit verschillende sectoren en die hebben mij een pak inzichten verschaft. Ik ben ook blij dat ik mezelf verplicht heb om van mijn idee een businesscase te maken en dit voor te leggen aan de groep.Nu weet ik wat ondernemen is, zie meer mogelijkheden en zal niet blind in het water springen. Ik heb geleerd hoe je ondernemen op een gestructureerde manier kan aanpakken.- Ann -

56 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 55: Bedrijven Creëren Bedrijven

De deelnemers gingen ook deze avond naar huis met zaken om verder over na te denken: zorg dat je weet wiejeinvesteerderisenwathijallemaaldoet.Ben je wel een ondernemer? Ben je echt bereid om jezelf de volgende twaalf maanden geen loon uit te keren? Weet je dat slechts 1 % van de businessplannen wordt weerhouden?

lEGAlE ASPECTEN VAN MIJN ONDERNEMINGVoor het laatste ‘theoretisch onderdeel’ tekende JohnNeven,zaakvoerdervanNeven&Partners.Welke rechtsvorm en beheersstructuur past bij je onderneming? Welke oprichtings- en kapitaalvereisten impliceren ze?

De deelnemers kregen een overzicht van mogelijke vennootschapsvormen en hun bijhorende aansprakelijkheid, controlebehoud, oprichtingsformaliteiten, soorten inbreng, statuten, financieel plan, corporate governance, aandeelhoudersovereenkomst, management, IP en warrantplan.Dat de aansprakelijkheidsregeling hierbij een belangrijk hoofdstuk vormt, is een open deur in trappen.Johnstonddanookstilbijdeburgerrechtelijkeaansprakelijkheid van de bestuurders, van het directiecomitéenvandevastevertegenwoordiger.

ONDERNEMERS GETuIGENDeachtstemodulewaseréénuithetlevengegrepen.Drie ondernemers vertelden hoe zij er aan begonnen waren en lieten ook de kleine kantjes van het leven vaneenondernemerzien.Vaneenzuchtendepartnerdie vroeg of die lening nu weer naar de zaak moet en

waarom niet naar een eigen huis tot de investeerder die methetgrotegeldginglopen.Maar alle drie waren het verhalen vol passie, gedrevenheid, lonkende valkuilen die overwonnen werden, verbazingwekkende groeicurves of net niet en danweerwel.

Een sessie waar de deelnemers, die ondertussen al een fiks opleidingstraject hadden afgelegd, opnieuw zuurstof kregen na de financiële en juridische hindernissen van devorigekeren.

BuSINESSPlANNEN VOOR DE lEEuWENOndertussen hadden Maurice en een fiks aantal deelnemersnietstilgezeten.Zijdiezichkandidaatstelden om een businessplan uit te werken, hadden dit samen met de coach verfijnd en stelden dit voor aan hun medecursistenophetslotweekend.De formule blonk uit door zijn eenvoud: een deelnemer kreeg 20 minuten om zijn businessplan voor te stellen en sloot af met drie vragen (gaande van: welke naam zou je kiezen?, over: zal ik deze weg inslaan of die andere?, tot: waar liggen er nog opportuniteiten voor mijn idee?).Dezevragenwerdengedurendetwintigminutenin kleine groepjes besproken en daarna in de groep gegooid.Hoeft het te verwonderen dat ieder die zijn businessplan had voorgesteld, met een schat aan informatie naar huis is teruggekeerd? En dat de groep een goed gevoel had bij het feit dat ze die ene deelnemer heeft kunnen weerhouden om een fatale stap te zetten?

Er zijn superlatieven te weinig om het nut en de noodzaakvandezemini-MBAtebeschrijven...

MINI-MBA

Deze opleiding liep parallel met het beleidsplan 2013-2016 dat we voor de overheid moesten maken. De denklijnen bleven liggen, want het plan kwam te vroeg. Maar door deze mini-MBA kreeg ik extern voedsel, kon ik de denklijnen doorgronden en kreeg ik inspiratie van andere mensen. De mini-MBA liet me wekenlang nieuwe denkpistes verkennen, leverde nieuwe contacten om verder door te bomen. Ook het feit dat we een businesscase wilden brengen, hield me voortdurend bij de zaak.Ik kijk niet echt door een andere bril, maar door een bril waarvan de glazen flink zijn opgepoetst. Ik zie de zaken terug scherper en bekijk het vanuit meer invalshoeken. De mini-MBA heeft me een nieuwe boost gegeven.- Tijl -

Bedrijven creëren bedrijven • 57

Page 56: Bedrijven Creëren Bedrijven

Ik zat in een overgangsfase toen ik mij inschreef voor deze mini-MBA: ik wou weg uit mijn vorige job en vroeg me af of ik een onderneming zou starten. De prijs-kwaliteitsverhouding van dit aanbod is echt uitzonderlijk. Je leert hier de basisvaardigheden als je professioneel wil bezig zijn. Ik heb hier ten volle beseft hoe stimulerend het kan zijn om met een groep gemotiveerde mensen en met dezelfde insteek iets moois te bereiken, en dat op een banale donderdagavond gedurende enkele uurtjes.Ik heb meer achtergrond gekregen en ben meer geïnformeerd. De getuigenissen waren zeer bemoedigend.- Natalie -

Als consultant in de creatieve sector die ook voor klassieke bedrijven werkt, wou ik mijn vocabularium bijschaven. Daarnaast ben ik een startende ondernemer met te weinig bagage, dus besloot ik deze mini-MBA te volgen. Ik heb geleerd dat ik geen ondernemer ben, wel een zelfstandige en dat is een pak van mijn hart, moet ik zeggen. Want dat betekent dat ik datgene dat ik hier geleerd heb, niet in de praktijk moet brengen. Omdat ik gewoon mijn eigen zaak wil ontwikkelen en geen groeiende onderneming wil leiden. Nu weet ik wat ondernemen inhoudt en hoe belangrijk het is de mogelijkheden te zien en daar het maximale uit te halen. - Pieter -

MINI-MBA

Ik ben naar hier gekomen omdat wij vanuit het bedrijf de opportuniteit kregen dit te volgen. Ik heb hier zeer interessante mensen leren kennen die ik anders nooit had ontmoet. Qua netwerking kan deze opleiding wel tellen! En ik besef nu dat ideeën hebben iets anders is dan een ondernemer zijn. Ik besef dat ik geen ondernemer ben, maar wel een goede rechterhand. - Wim -

58 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 57: Bedrijven Creëren Bedrijven

Ik heb mij ingeschreven om ideeën op te doen op welke manier ik nieuwe business zou kunnen creëren en hoe ik dit het beste in kaart kon brengen. Na deze mini-MBA zit ik met veel ideeën en weet ik veel beter wat ik wil doen en wat mijn wensen zijn voor de rest van mijn carrière.Ik vind de gedachten van het delen van ideeën een hele eyeopener: als je dat doet, geraak je verder en krijg je nieuwe concepten. De ideeën voor jezelf houden beperkt je ondernemerschap.- Franco -

Ik heb deze mini-MBA gevolgd omdat ik al vier jaar een eigen firma heb en de motivatie wat aan het tanen was. Ik zag geen groei meer en miste het ondernemen.Ik heb hier een compleet nieuw netwerk kunnen uitbouwen en kreeg interessante en verhelderende sessies. Een andere manier van denken, ook. De vele verhalen en voorbeelden hebben mij een bredere visie gegeven. Ik weet nu dat ik gestructureerder moet werken, duidelijke plannen moet opstellen en beter kijken of iets haalbaar is.- Erik -

Ik heb mij ingeschreven omdat ik een wetenschappelijke achtergrond heb en op mijn werk met een heleboel economische factoren wordt geconfronteerd. Ik wilde een breder plaatje krijgen over het bedrijfsleven.Ik heb hier allerlei proevertjes gekregen en weet nu waarin ik mij wil verdiepen, dat vond ik heel interessant. Na deze mini-MBA kijk ik anders naar de dingen. Ik schiet ideeën niet meer onmiddellijk af, maar vraag me af hoe ze in een bredere context kunnen geplaatst worden zodat ze toch realiseerbaar kunnen zijn.- Els -

Ik ben mee gestapt in een spin-off, maar wil op termijn zelf een onderneming opstarten, vandaar dat ik deze mini-MBA volg.Ik heb hier geleerd dat daar veel komt bij kijken, maar dat ondernemen dichterbij is dan ik eerst dacht. En dat je je eigen creativiteit zo ver kan laten gaan als je zelf wil.Deze mini-MBA heeft me realistischer gemaakt: ik redeneerde nog te veel in het concept projecten, terwijl je qua marketing en klantgerichtheid in producten moet denken.- Joachim -

MINI-MBA

Bedrijven creëren bedrijven • 59

Page 58: Bedrijven Creëren Bedrijven

Hoofdstuk 3

spin-offs in vogelvlucht in dit gedeelte vindt u een overzicht van de

spin-offs die in het laatste efro-project

gerealiseerd werden. voor een beschrijving

van de spin-offs die in het vorige project

het levenslicht zagen, verwijzen we u graag

naar onze vorige publicatie die via onze

website kan gedownload worden.

60 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 59: Bedrijven Creëren Bedrijven

@1place is gespecialiseerd in de renovatie van

particuliere eigendommen.

Het bedrijf biedt een totaalpakket aan waardoor

particulieren één aanspreekpunt hebben voor al

hun verbouwingswerken: van afbraak tot ontwerp

en realisatie.

@1place is ontstaan uit een synergie van vier bedrijven die respectievelijk gespecialiseerd waren in elektriciteitswerken, sanitaire werken, vloer- en tegelwerkenenschrijnwerkerij.Invierjaargroeidehetbedrijf uit tot een druk geconsulteerde firma met 43 eigenwerknemers.VorigjaaropendeheteentweedevestigingmeteenshowroominMechelen.

Om hun ervaring en best practices met betrekking tot verbouwingswerken verder uit te bouwen, opteerden de oprichters van @1place om hun kennis te bundelen en verderteverspreidenviaeenfranchisingmodel.

Eerst werden de optimale parameters en investeringen om te kunnen opereren als franchisee van een nieuwe vestiging,inkaartgebracht.Toekomstigefranchiseesdie hun eigen verbouwingsbusiness willen starten, kunnen onder het merk @1place genieten van de ondersteuning van @1place met onder andere een gecentraliseerde marketing- en aankoopdienst en een speciaal ontwikkelde software voor facturatie en werfopvolging.

Als eerste testcase werd de spin-offvennootschap P&G Bouw en Interieur opgestart die volledig volgens het franchisingmodelzalopereren.Momenteelzijnerreeds5mensenactiefindezenieuwevennootschap.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Edwin Desmyter verliep als volgt:•Procesbegeleiding bij opstellen ondernemingsplan, financieel plan, liquiditeitsplan•Procesbegeleiding bij opstellen franchising model en handboek•Procesbegeleiding bij stuurgroep & projectmanagement•Procesbegeleiding bij financiering

Bijkomende info: www.at1place.be

MoederbedrIjf @1placeActiviteit Woningrenovatie voor de particuliere sector

locatIe deurne

spIn-off p&g bouw en InterIeur Activiteit Franchising van verbouwingsconcept voor de particuliere sector

coach edwIn desMyter

Bedrijven creëren bedrijven • 61

Page 60: Bedrijven Creëren Bedrijven

Het softwarebedrijf aariXa maakt oplossingen op

maat van de klant en detacheert ict-profielen.

Het softwarepakket Neglect-X is een eigen

ontwikkeling van aariXa.

De toepassing richt zich tot lokale overheden voor het beheervanleegstandophungrondgebied.Woningendie leeg staan, verwaarloosd worden of verkrot zijn, kunnen op een eenvoudige manier geïnventariseerd worden.StedenengemeentenzoalsGent,Mechelen,Hasselt, Aalst, Kruibeke en lommel hebben hun dossieropvolging voor de leegstandsheffing reeds geautomatiseerdmetNeglect-X.

Nadat het pakket een volwaardig product was geworden met een eigen klantenbestand en onderhoudscontracten, was de vraag van de ondernemers hoe ze deze bestaande, mature bedrijfstakhetbestkondenafsplitsen.Deverderetechnische en commerciële ontwikkeling ervan behoorde immers niet tot de kernactiviteiten van aariXa.

De spin-offscout Hans Bracquené begeleidde de moedervennootschap hierin door de procedure van de partiële splitsing voor te stellen en toe te lichten en een ontwerp van de nodige verslagen en overeenkomst op temaken.Deactivadiemoesteningebrachtworden,werden geanalyseerd (inclusief de IP) en de verdere verhouding tussen beide vennootschappen werd besproken.

Zieookpagina22

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Hans Bracquené verliep als volgt:• Begeleiding bij juridische en fiscale afwikkeling• Situering spin-off in een groepsstructuur met het moederbedrijf

Bijkomende info: www.aarixa.bewww.leegstandsheffing.be

MoederbedrIjf aarIXaActiviteit Softwareontwikkeling en IT-consultancy

locatIe herk-de-stad

spIn-off neglect-XActiviteit Softwarepakket voor het beheer van leegstand (lokale besturen)

coach hans bracquené

62 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 61: Bedrijven Creëren Bedrijven

a&B partners is een toonaangevend kantoor voor

accountancy, fiscaal, financieel en juridisch advies.

Met vestigingen in alle Vlaamse provincies zijn de medewerkers gespecialiseerd in het adviseren, begeleiden, vertegenwoordigen en verdedigen van kmo’s en vrije beroepen bij het beheer van hun bedrijf en het nalevenvanhunwettelijkeverplichtingen.Daarnaastheeft A&B Partners een belangrijke expertise in de nonprofitsectoropgebouwd.

A&B Partners detecteerde de nood bij een groot deel van de bedrijven aan gestructureerd advies om de pijnpuntenvanhunbedrijfblootteleggen.Hiervoorwerd een Gecoördineerd Prestatie Meetsysteem (GPS) ontwikkeld, een scan die gekoppeld wordt aan een balance score card, waardoor de klanten mogelijke problemen sneller kunnen detecteren en er instant adviesgeformuleerdkanworden.

Omdat deze werkwijze ook geschikt is om gebruikt te worden door andere accountants, werd de GPS-software verder aangepast zodat deze kan vermarkt wordenaannieuwegebruikers.Momenteellopenerreedsenkeleproefdossiers.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Ferdinand Stans verliep als volgt:•Begeleiding bij opstellen businessplan en stappenplan•Begeleidingbijopstellenbusinessmodel,marketing- en salesplan•Begeleidingbijmarktbenadering•Begeleidingbijuitvoeringenrapportering•Begeleidingbijaanpakprojectmanagementen opstellen roadmap

Bijkomende info: www.abpartners.be

MoederbedrIjf a&b partnersActiviteit Kantoor voor accountancy, fiscaal, financieel en juridisch advies

locatIe genk

spIn-off gecoördIneerd prestatIe MeetsysteeM (gps) (interne spin-off)Activiteit Ontwikkeling en vermarkten van een boekhoud scan-platform

coach ferdInand stans

Bedrijven creëren bedrijven • 63

Page 62: Bedrijven Creëren Bedrijven

als milieubureau is aB soil remediation experts

gespecialiseerd in bodem- en milieuadvies.

Het team van ingenieurs werkt vooral voor

middelgrote en grote productiebedrijven in diverse

sectoren (chemie, voeding, farma ...).

uit gesprekken met hun klanten bleek dat ze - naast bodem- en milieuadvies - ook op zoek waren naar oplossingen om het energieverbruik in hun productieprocessenteoptimaliseren.Klantenmerkenimmers dat de energieprijzen blijven stijgen waardoor deproductiesteedsduurderwordt.Duurzamermetenergie omspringen biedt een oplossing, maar voor complexeproductieapparatenisditnietevident.De kennis en ervaring om studies en plannen te ontwikkelen die het productieapparaat zuiniger laten omspringen met energie is zeer specifiek en in de meestebedrijveninternnietaanwezig.

AB Soil Remediation Experts beschikt hiervoor over de nodigecompetenties.Dehuidigebedrijfsactiviteitheeftechtereenanderefocus.Bodemsaneringisvaakeenwettelijke verplichting en is een klein risicosegment (petrochemie en chemiebedrijven), terwijl het optimaliseren van energieconsumptie in productielijnen over een veel bredere markt gaat: elk bedrijf dat in zijn productieproces grote hoeveelheden energie verbruikt, komthiervoorinaanmerking.Vandaardatbeslistwerdomhiervooreenspin-offopterichten. De spin-off Green Engineering Experts wil grote energieverbruikers helpen om in hun productielijnen een volledig geïntegreerde verbeteringsaanpak te implementeren door toepassing van het ‘green engineering’concept.Doorproductieapparatenanders op elkaar af te stemmen, kunnen bedrijven hun ecologische voetafdruk beperken en een belangrijke kostenbesparingrealiseren.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Serge Vanhaverbeke verliep als volgt:•Begeleiding bij concurrentieanalyse en positionering•Begeleidingbijbepalendoelgroepen&aanbod•Begeleidingbijcommercialisatie•Begeleidingbijopstellenflowchart&draaiboek•Opstellencommunicatieconcept•Opstellenactieplan

Bijkomende info: www.ab-experts.com

MoederbedrIjf ab soIl reMedIatIon eXpertsActiviteit Ingenieursbureau gespecialiseerd in bodem- en milieuadvies

locatIe erpe-Mere

spIn-off green engIneerIng eXpertsActiviteit Advies energiebezuiniging voor grootverbruikers

coach serge vanhaverbeke

64 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 63: Bedrijven Creëren Bedrijven

steven pauwels, ervaren it-consultant

en oprichter van astalia, is voornamelijk

gespecialiseerd in het ontwikkelen van ict-

infrastructuur, webdevelopment en hosting.

Vanuit zijn opgebouwde ervaring in de publieke transportsector, bouwde hij gedegen kennis op van de bestaande Radio Frequency Identification (RFID) technologie en was hij overtuigd van de kortetermijndoorbraak en de uitgebreide mogelijkheden van de ‘Near Field Communication (NFC)technologie’.NFCiseencontactlozeenveilige gegevensuitwisselingsmethode en is de nieuwe standaard voor telecomoperatoren en mobilofoonproducenten.

Om op de toepassingsmogelijkheden van deze nieuwe technologie te kunnen inspelen en de bestaande activiteiten van Astalia niet in het gedrang te brengen, besloot Steven eind 2011 om samen met 3 andere NFC- en mobiele app-believers de krachten te bundelen en de spin-off Roolitopterichten.

Roolit heeft enkele concrete mobiele producten uitgewerkt, waaronder Youcert voor de HVAC-specialistenenFleetOnevoordefleetsector.Youcert ondersteunt de professionals om tijdens on-site interventies, de registratie en het administratieve proces van de jaarlijkse ketelkeuringen geautomatiseerd af te handelen.Fleet One is een risicomanagement beheerstool voor de grote wagenparken, die het rij- en schadegedrag van de bestuurdersanalyseerteninkaarttebrengt.

Roolit heeft zich als een gespecialiseerd ICT-bedrijf gericht op de creatie en vermarkting van business toepassingen, geintegreerd met de back-endtoepassingen voor de gegevensverwerking en NFCvoorgegevensuitwisseling.Detoepassingenzijngekoppeldaanallerhandebestaandesystemen.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Patrick Verschueren verliep als volgt:•Begeleiding bij opstellen business-, ondernemings- en financieel plan•Ondersteuningbijmarktstudie•Coachinggo-to-marketplan•Projectmanagement

Bijkomende info: www.astalia.bewww.roolit.com

MoederbedrIjf astalIaActiviteit IT-consulting, webontwikkeling en webhosting

locatIe sInt-katelIjne-waver

spIn-off roolItActiviteit Mobiele applicaties gebaseerd op de Near Field Communication (NFC)-technologie

coach patrIck verschueren

Bedrijven creëren bedrijven • 65

Page 64: Bedrijven Creëren Bedrijven

rik lesperoy is reeds vele jaren een autoriteit

inzake stalen constructies.

Zijn bedrijf azet is een bouwcoördinatie en

studiebureau, gespecialiseerd in het gebruik van

staal.

In de loop der jaren werd het Rik duidelijk dat veel toepassingen waarbij gewerkt wordt met metalen vakwerkconstructies,eentijdelijkkarakterhebben.Denk aan het bouwen van bijvoorbeeld een podium, waarvoor vakwerkconstructies moeten aangevoerd, opgebouwdenopnieuwafgevoerdworden.Dezevakwerkonderdelen zijn vooraf samengesteld en moeten met volumetransport ter plaatse gebracht worden vermitseenvakwerkaltijdeenbuizenstelselis.Dit bracht Rik op het idee om een plooibaar vakwerk te ontwikkelen, wat uiteraard grote voordelen oplevert bij demontage,hetvervoerendeafvoervanhetvakwerk.

ELAIR is de naam van deze innovatieve verbinding die nu indemarktgezetwordt.Zelaattoeomopeensnelleeneenvoudige wijze een constructiesyteem ter plaatse op tebouwenmetdezelfdestevigheidalsechtvakwerk.Hetsysteem is in staat om heel diverse lasten te dragen en detoepassingsmogelijkhedenzijnenorm.Denkmaaraan het opbouwen van podia voor allerhande concerten, tribunes voor sport- en andere evenementen, het opzetten van platformen om hulp te kunnen bieden bij moeilijkbereikbareplaatsenengroterampen….

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Patrick Janssen verliep als volgt:•Begeleiding bij het opstellen van het businessplan met specifieke aandacht voor: - pricing, - klantensegmentering, - kanalen, - samenwerkingen/partners - competenties / people, - resources - kosten, - aanbod/meerwaardedefinitieenpositionering.

Bijkomende info: www.elair.be

MoederbedrIjf azet Activiteit Bouwcoördinatie

locatIe peer

spIn-off elaIr (interne spin-off)Activiteit Plooibare metalen constructies

coach patrIck janssen

66 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 65: Bedrijven Creëren Bedrijven

B&M is gespecialiseerd in het lakken van

fineerplaten, multiplex, Mdf, osB en spaanplaten.

dankzij de technologische ontwikkeling in de

digitale drukmachines werd het mogelijk om

gepersonaliseerd en op industriële schaal

ondergronden te bedrukken met digitale beelden.

B&M zag hierin een markt om digitale bestanden te printenophoutenpanelen.Naeenlangeperiodevanintensieve research is het bedrijf er in geslaagd om een perfectehechtingteverkrijgentussenhout,inktenlak.Hierdoor is de afbeelding krasbestendig, reinigbaar enduurzaam.Ditinnovatieveenuniekeconceptbrengt talrijke applicaties met zich mee; zo worden bijvoorbeeld de geprinte panelen afgewerkt tot standen voor beurzen, meubels, decoratie-elementen en zelfs parket.

Om het volle potentieel van zowel de houtlakkerij als de printingactiviteiten te kunnen benutten, werd gekozen om dit onder te brengen in een nieuwe vennootschap, Wood-u-Print.Eendedicatedproductielijnwasbelangrijkom de business zo snel mogelijk te ontwikkelen en de bestaande concurrentiële voorsprong te behouden, aangezien de technologische kennis wel uniek, maar nietbeschermbaaris.

Dankzijdeflexibiliteitvandigitalprinting,kanWood-u-Print zowel de personalisatie van massaproductie als creatieve‘maat’oplossingensnelproduceren.

Wood-u-Print heeft de ambitie om internationaal uit tebreiden.Daaromdeedhetbedrijfberoepopdecontacten van INNOTEK via ‘project zoekt ondernemer’ om een CEO voor de spin-off aan te werven met ervaring ininternationalemarktontwikkelingenverkoop.

Zieookpagina30

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Marc Bogaert verliep als volgt:•Begeleiding bij de zoektocht en aanwerving van een geschikte CEO voor de spin-off•Begeleidingbijopzettenvandemarktaanpak•Begeleidingbijfinancieringvandebusiness•Begeleidingi.v.m.IT-problematieknieuwe vennootschap•BegeleidingnieuweCEO

Bijkomende info: www.b-m.bewww.wood-u-print.be

MoederbedrIjf b&MActiviteit lakkerij voor houten panelen

locatIe MerchteM

spIn-off wood-u-prInt Activiteit Digitaal printen op houten panelen

coach Marc bogaert

Bedrijven creëren bedrijven • 67

Page 66: Bedrijven Creëren Bedrijven

Bit it consultancy is als it-bedrijf gefocust

op dienstverlening rond de .net-technologie

van Microsoft. voor de uitvoering van deze

consultancyactiviteiten heeft het bedrijf de

afgelopen jaren een aantal junior consultants

opgeleid. vanuit deze ervaring werd de dotNET

academy opgericht.

De dotNET academy geeft Young Graduates een unieke kans om op een zeer korte tijd een uitstekende, professionele.NETontwikkelaarteworden.Dedeelnemers genieten gedurende drie maand van een zeer intensieve opleiding, waarbij zowel technische aspecten als andere zaken zoals teamwork aan bodkomen.Bovendienwordendestudententijdensde opleiding in contact gebracht met de allerbeste bedrijvenuitVlaanderendiewerkenmet.NET.

Op deze manier stelt de dotNET academy bedrijven in staat om hun team te versterken met uitstekende .NETprogrammeursdievaakgelijkwaardigzijnaanprogrammeursmetenkelejarenervaring.

Voor de uitbouw van deze activiteiten heeft de dotNET academy een speciaal partnership gesloten met een Microsoft Innovation Centre om hun materiaal exclusief te kunnen gebruiken en werken ze met een Duitse partner om dit concept ook in het buitenland te vermarkten.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscouts Dirk De Jongh en Ywein Van den Brande verliep als volgt:•Begeleiding bij zoektocht naar beschermingsmogelijkhedenmodel•Begeleidingbijopmakensamenwerkings-en verdienmodel•Begeleidingbijuitwerkingvandebusinesscase

Bijkomende info: www.bitconsult.bewww.dotnetacademy.be

MoederbedrIjf bIt It consultancyActiviteit Softwareontwikkeling in de .NET-technologievanMicrosoft

locatIe westerlo

spIn-off dotnet acadeMy (interne spin-off)Activiteit Opleidingscentrum voor schoolverlaters tot .NETontwikkelaars

coach dIrk de jongh en yweIn van den brande

68 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 67: Bedrijven Creëren Bedrijven

Het spin-off idee van jo Goossens, zaakvoerder

van het videobedrijf Bozo Bizniz cy, om vanuit

de bestaande diensten en expertises een

opleidingscentrum op te richten, werd einde 2011

geconcretiseerd. de spin-off werd ondergebracht

in een nieuwe vzw onder de naam Did’Act en de

eerste opleidingen gingen van start in januari 2012

in samenwerking met de vdaB.

De gespecialiseerde, praktijkgerichte opleidingen in alle facetten van videoproducties, muziekopnames, licht en geluid, richten zich naar drie doelgroepen: •Praktischeopleidingvoorwerklozeninhetkader van hun (re)activering •Specialisatieopleidingenvoorscholenen studiecentra •Vervolmakingsopleidingenvooractieveninde audiovisuelesector.

Via de spin-off stelt de onderneming materiaal, apparatuur en de expertise van haar medewerkers indeaudiovisuelesectortendienstevandemarkt.Onrechtstreeks zorgt de spin-off voor meer erkenning binnen de sector en biedt ze de mogelijkheid om talentrijke profielen in een vroeg stadium te identificeren enzevoorhetmoederbedrijfaantewerven.Opdiemanier kan ook het moederbedrijf mee profiteren van de waardecreatiedoordespin-off.

Daarnaast ondersteunt Did’Act vzw ook on-the-job opleiding aan de redactieleden van de MTRO (Moslimomroep) in het kader van hun uitzending door derden: interviewtechnieken, mediatraining, bindtekstschrijven voor tv-programma’s, vertaling voor onderschriften...

De vzw Did’Act stelt zich niet in de eerste plaats tot doel mensen tewerk te stellen, maar wel ze te begeleiden naareengepastejobbinnendeaudiovisuelesector.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Frank Geerts verliep als volgt:• Voorbereiding spin-off - Opstellenfinancieelplanincl.hetinkaartbrengen van subsidiemogelijkheden - Opstellen businessplan - VastleggenchartermetVDABenMediarte.

•Begeleidingspin-offteambij: - Opstellen draaiboek voor opleidingen volgens vast stramien - Marktonderzoeki.v.m.prijspositionering - Erkenning als opleidingsbureau voor kmo- portefeuille - Voorbereidingcommunicatieplan.

Bijkomende info: www.bozofilm.com

MoederbedrIjf bozo bIznIz cyActiviteit Videofilmproducties

locatIe rotselaar

spIn-off dId’act Activiteit Technischeopleidingeni.v.m.videoproducties, geluidsopnames, licht/camera/montage, multimedia

coach frank geerts

Bedrijven creëren bedrijven • 69

Page 68: Bedrijven Creëren Bedrijven

caas maakt en verkoopt kleding voor de betere

detailhandel. de productie gebeurt voornamelijk

in roemenië, waar men een eigen bedrijf heeft.

dit gebeurt onder private label en in hoofdzaak

voor de Belgische, nederlandse, Zwitserse en

duitse markt.

Aangezien het bedrijf in Roemenië hoofdzakelijk in onderaanneming produceert, staan de marges constant onderdruk.Intijdenvancrisiswordtditfenomeenzelfs nog versterkt, vandaar dat werd beslist een eigen labelopdemarkttebrengen.Ditlaatnietenkelhogeremarges toe; hierdoor worden ook de ontwikkelingen in eigenhandgenomen.

CAAS heeft vanuit België een eigen kledinglijn onder het merk Borelio gelanceerd vanuit een eigen R&D-afdeling, waardoor men een adequaat salesbeleid kan voeren met eigenverantwoordelijkheden.

Het merk Borelio is gespecialiseerd in vrijetijdsbroeken voor dames en heren, breigoed voor dames en heren, hemden,polo’senbloezen.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Ferdinand Stans verliep als volgt:•Begeleiding bij de uitwerking van het stappenplan voor de komende jaren•Begeleidingbijhetverfijnenvanhetbusinessplan•Begeleidingbijhetuitwerkenvanhetfinancieel, marketing- en salesplan•Begeleidingbijhetopzettenvande organisatiestructuur

Bijkomende info: [email protected]

MoederbedrIjf caas Activiteit Verkoop en productie van kleding

locatIe deInze

spIn-off borelIo (interne spin-off)Activiteit Eigen merk voor vrijetijdsbroeken voor dames en heren, breigoed voor dames en heren, hemden, polo’s en bloezen

coach ferdInand stans

70 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 69: Bedrijven Creëren Bedrijven

cat solutions levert bedrijfsadvies en

softwareoplossingen op basis van kosteneffectieve

technologieën aan kmo’s.

Vanuit zijn ervaring merkte het bedrijf dat er geen standaard volwaardige bedrijfsbeheersoplossing voor 1-20 gebruikers bestond om kleinere kmo’s teondersteuneninalhunprocessen.Omaandezebehoefte te voldoen, startte CAT Solutions een samenwerking met Profit+.

Onze filosofie is dat een kmo vandaag bedrijfsbreed moetgeïnformatiseerdzijn.Doordebeperktheidvanmiddelen kiezen sommige bedrijfsleiders daarenboven voordeeloplossingen(bv.eenboekhoudprogramma).Financieel is dat wel haalbaar, maar het inzicht in de evolutie van de onderneming is beperkt, en de verborgen kosten van degelijke rapportering zijn altijd hogerdanverwacht.

DeProfit+softwarebiedthiervooreenoplossing.Hetiseen strategisch informatiesysteem, waarbij de instap-drempel én opstartkost laag wordt gehouden en de oplossingmeeevolueertmetdegroeivandekmo.

Zieookpagina26

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Dirk leirman verliep als volgt:•Begeleiding bij de ‘make-or-buy’ ERP-beslissing, valideren eerste marktpiloten en testen•Begeleidingbijhetopstellenvaneenhelder businessplan•Begeleidingbijhetopstellenvaneenrealistisch financieel plan•Begeleidingbijhetinvullenvanfinancierings- capaciteitsbehoefte•Begeleidingbij/tijdensopstart-adviesraaden organisatie (good practices) bij uitvoering•Algemeneprojectbegeleiding

Bijkomende info: www.catsolutions.be

MoederbedrIjf cat solutIonsActiviteit Bedrijfsadvies en maatsoftware- oplossingen voor kmo’s

locatIe harelbeke

spIn-off profIt+ (interne spin-off)Activiteit Bedrijfsbeheer softwareoplossing voor kmo’s

coach dIrk leIrMan

Bedrijven creëren bedrijven • 71

Page 70: Bedrijven Creëren Bedrijven

cerM-Hr is een wervings- en selectiekantoor van

werknemers voor bedrijven en organisaties. naar

aanleiding van een vraag van enkele klanten om

ook advies te verlenen bij de studiekeuze van hun

kinderen, ging Wouter Beel aan het denken.

Vanuit zijn vakkennis voor het selecteren en oriënteren van werknemers en gebaseerd op dezelfde tools, werd Talentscan ontwikkeld.Doelgroepzijnlaatstejaarsstudenten middelbaar onderwijs en studentenhogeronderwijs.

Talentscan helpt deze studenten bij het kiezen van de juistestudierichtingenberoep.Viaeenassessmentopbasis van testen, vragenlijsten en een gesprek, krijgen de studenten zicht op hun potentieel, hun sterktes en zwaktes,watresulteertinoriënterendadvies.

Zowordendedromenvandestudentgetoetstaanzijnofhaarinteresses,persoonlijkheidendenkvermogen.

Voor CERM-HR is deze nieuwe activiteit ook een manier om zich te diversifiëren in de heel conjunctuurgevoelige en concurrentieonderhevige markt van werving en selectie.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Marijke Beel verliep als volgt:•uitwerken van strategische keuzes•Begeleidingbijfinancieelplan•Begeleidingbijmarktstudie.

Bijkomende info: www.cerm-hr.bewww.talentscan.be

MoederbedrIjf cerM-hrActiviteit Werving en selectie, hr-advies

locatIe sInt-denIjs-westreM

spIn-off talentscan (interne spin-off)Activiteit Screenen voor studiekeuze

coach MarIjke beel

72 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 71: Bedrijven Creëren Bedrijven

cibo is een familiaal bedrijf dat innovatieve

schuurtechnische oplossingen ontwikkelt en

verkoopt. dankzij deze oplossingsgerichte aanpak

is cibo uitgegroeid tot specialist in de bewerking

van roestvrij staal. in dit marktsegment is cibo

marktleider in België en groeit de export naar

andere europese landen.

Toen zijn voornaamste leverancier van schuurmateriaal overgenomen werd door een concurrent, werd de organische ontwikkeling als bedrijf afgeremd en bemoeilijkte dit de zoektocht naar innovatieve oplossingen.Cibobeschiktechterovervoldoendeproductkennis om zelf nieuwe schuurmaterialen te ontwikkelen die kwalitatief zelfs beter zijn dan het huidigemarktaanbod.

Daarom werd het plan opgevat om een nieuwe onderneming, Cibimmob, op te starten die zich zal specialiseren in de ontwikkeling en productie van 3D (non-woven)schuurmiddelen,goedvoor29%vandeomzetvanCibo.

Cibo wenst hiermee in de eerste plaats zijn reputatie als aanbieder van klantgerichte oplossingen te versterken dooropeenbetereenflexibeleremanierintespelenopmarktbehoeften.IndetoekomstzietCiboindezespin-off een opportuniteit om een nieuwe activiteit te ontwikkelen die qua potentieel en marktvolume de huidigeinverregaandemateovertreft.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscouts Dirk De Jongh en Walter Schoenmaekers verliep als volgt:•Begeleiding bij ontwikkeling/verscherping productconcept•Begeleidingbijopstellenbusinesscaseen concurrentiescenario’s van Cibo’s leverancier• Inkaartbrengenvanfinancierings-en subsidiemogelijkheden

Bijkomende info: www.cibo.be

MoederbedrIjf cIboActiviteit leverancier en producent van schuurtechnische producten

locatIe tIldonk

spIn-off cIbIMMobActiviteit Ontwikkeling van een eigen schuurproduct

coach dIrk de jongh en walter schoenMaekers

Bedrijven creëren bedrijven • 73

Page 72: Bedrijven Creëren Bedrijven

coMMon werd opgericht in 2009 en is een

cluster van innovatieve Belgische technologie-

ondernemingen zoals appstrakt, cowboys &

indians en appmiral. deze bedrijven werken voor

klanten als Belgacom, Kpn, vMMa, spotify, nokia

en Mcdonalds.

COMMON zorgt ervoor dat zijn dochterondernemingen zich kunnen focussen op hun corebusiness en levert een stabiele omgeving voor het genereren van een optimale groei en ruimte voor de dynamiek tussen dedochterondernemingenonderling.COMMONteltin totaal 30 medewerkers en draaide in 2012 een geconsolideerdeomzetvan3,5miljoeneuro.

De ondernemers speelden met het idee om een nieuw product op de markt te brengen, een online platform dat mensen de mogelijkheid biedt om een op maat gemaakte e-card te versturen, verrijkt met een persoonlijke keuze van alle content die het sociale web rijkis.

Om de nodige focus op de noodzakelijke ontwikkelingen te garanderen en de ontwikkelkosten van het project ‘Geaver’ te financieren, werd een nieuw bedrijf, Cubicows,opgericht.Eenexterneinvesteerderwerd aangetrokken en ondertussen werd een IWT-haalbaarheidsstudiegoedgekeurd.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Maarten laga verliep als volgt:• Vastleggen scope, definitie en positionering•Begeleiding bij opstellen businessmodel•Begeleiding bij zoektocht naar partners•Begeleiding bij uitwerken businessplan• Subsidiëringsanalyse en -begeleiding

Bijkomende info: www.geaver.comwww.commoncompanies.com

MoederbedrIjf coMMonActiviteit Softwareontwikkeling

locatIe antwerpen

spIn-off cubIcows Activiteit Geaver - een online platform dat mensen de mogelijkheid biedt om een op maat gemaakte e-card te versturen

coach Maarten laga

74 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 73: Bedrijven Creëren Bedrijven

de Webfabriek was een internetbedrijf,

gespecialiseerd in gerichte onlinecommunicatie.

Het bedrijf ontwikkelde websites en internet-

toepassingen, vooral voor de non-profitsector.

op vraag van de klanten werd ook een sterke

hostingactiviteit opgebouwd.

Het is deze technologie die aan de basis lag van nieuwe toepassingen als streaming videodistributie en het live uitzendenvanevenementenoverhetinternet.

Met de aankoop van specifieke apparatuur en een internet satellietwagen was het project klaar om als afzonderlijkbedrijfuittegroeien.Deactiviteitenvande Webfabriek werden verkocht aan webontwikkelaar WEBS en Zendsterwerdopgericht.

Zendsterverzorgtlivevideostreamingdienstenenwebcasts voor evenementen, conferenties, festivals e.d.m.Metdelivewebcaststudiostuurthetbedrijflivebeelden naar het internet, zelfs op locaties zonder vasteinternetlijn.

Door het live uitzenden van het evenement bereikt men een groter doelpubliek en beperkt men de ecologische voetafdrukvandedeelnemers.Bovendienishetookmogelijk om de beelden achteraf (on demand) te herbekijken.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscouts Maurice Mergeay en luc Geudens verliep als volgt:•Opstellen salesplan•Opstellen,nakijkenenverbeterenvanhet businessplan•Zoekenvanfinancieringvoorimplementatie van het businessplan

Bijkomende info: www.zendster.eu

MoederbedrIjf de webfabrIekActiviteit Ontwikkeling van websites en internettoepassingen

locatIe ekeren

spIn-off zendsterActiviteit livestreaming op internet

coach MaurIce Mergeay en luc geudens

Bedrijven creëren bedrijven • 75

Page 74: Bedrijven Creëren Bedrijven

desmet engineering is gespecialiseerd in

machinebouw en installatietechniek voor

industriële klanten. Het bedrijf is een grootspeler

op het vlak van machinebouw op maat, draai- en

freeswerk, toelevering en kwalitatieve diensten.

Het ingenieursteam van Desmet Engineering biedt oplossingen om industriële toepassingen te automatiseren en heeft via het onderhoud van hun eigen machines expertise opgebouwd rond het onderhoud, op punt stellen en optimaliseren van mechanische constructies.

Bij steeds meer van hun klanten kregen zij de vraag om deze service ook uit te voeren voor machines van andere producenten.

Daaruit ontstond de idee om een apart dienstenaanbod te starten via de spin-off Desmet Technical Services (DTS), waarin ook de bestaande winkelactiviteit werd ondergebracht.

Dankzij dit dienstenaanbod kunnen zij machines langer, efficiënterenzonderstilstandlatenlopen.Despin-offbiedt niet alleen een uitstekende bron van informatie voor de hoofdactiviteit van Desmet Engineering, maar draagt ook bij tot het werven van nieuwe klanten voor hetmoederbedrijf.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout luc Verdeyen verliep als volgt:•Begeleiding bij experiment, aanbod en kwantificering van de markt en uitwerken alternatieve markt•Begeleidingbijbusinessplanenfinancieelplan•Begeleidingbijprospectieaanpakenopzettenteam•Begeleidingbijoprichtingvanspin-off

Bijkomende info: www.desmetengineering.be

MoederbedrIjf desMet engIneerIngActiviteit Productie precisieonderdelen voor machinebouw

locatIe ooIgeM

spIn-off desMet technIcal servIces (dts) (interne spin-off)Activiteit Dienstverlening(bv.onderhoudscontracten)

coach luc verdeyen

76 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 75: Bedrijven Creëren Bedrijven

devtalk is een onafhankelijk dienstverlenend it-

bedrijf in het domein van Microsoft dynamics aX,

een complete erp-software voor middelgrote en

grote organisaties.

DEVtalk stelt ontwikkelaars en analisten ter beschikking vanMicrosoftDynamicsAX-partners.Dezeconsulentenhelpen en adviseren Microsoft-partners met pre-sales, training, implementatie en het ontwerpen van Dynamics AX-projecten.

Om de risicospreiding van het bedrijf te verbeteren, besloot DEVtalk te evolueren van een MS Consultancy partner naar een volwaardige MS ISV partner met een product/diensten-combinatie.

De hr-specialisatie AXelia werd ondergebracht in een nieuweonderneming.De spin-off heeft een Microsoft Dynamics AX HR add-on module ontwikkeld met extra functionaliteiten en met aanpassingen voor de wettelijke verplichtingen conformdeBelgischemarkt.Hiermeewilhetbedrijfeen meerwaarde geven aan de standaard hr-module van Microsoft Dynamics AX en de effectiviteit en efficiëntievanhrverbeteren.

AXeliabereikteenanderklantensegmentdanDEVtalk.Bovendien worden er naast consultancyfees ook licentie-inkomstengegenereerd.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Dirk leirman verliep als volgt:•Begeleiding bij de ‘make or buy’ beslissing AX HR – evaluatie opties•Begeleidingbijhetopstellenvaneenhelder businessplan•Begeleidingbijopstellenfinancieelplan•Begeleidingsamenstellingvanteameninvullen van financieringsbehoefte•Begeleidingtraject,klankbord&organisatie bij uitvoering•Algemeneprojectbegeleiding

Bijkomende info: www.devtalk.bewww.axelia.be

MoederbedrIjf devtalkActiviteit Consultancy gespecialiseerd in Microsoft Dynamics AX

locatIe gent

spIn-off aXelIaActiviteit Ontwikkeling en verkoop van Microsoft Dynamics AX HR add-on module

coach dIrk leIrMan

Bedrijven creëren bedrijven • 77

Page 76: Bedrijven Creëren Bedrijven

piloten helpen slagen in europa’s meest

uitdagende race series, dat is de kernactiviteit

van duxe. Ze sleutelen aan de motoren voor

het extreem competitieve fia europees

Kampioenschap rallycross en autocross, en

voor daKar. naast het bouwen van motoren, ze

afstellen op de testbanken en de installatie van

injectiesystemen biedt duxe ‘on track services’

zoals data engineering en rijlijnanalyses.

Doordat ze constant werken met verlaagde wagens, kennen ze als geen ander de vervelende probleempjes bij het laden/lossen van de racewagen of iets simpels alseenkrikonderdewagenkrijgen.Zozijnzeuiteindelijk op de Race Ramps® gestoten: een sterke, lichtgewicht ramp die geen vloeistoffen opneemt en niet wegglijdtalsjeeroprijdt.Gemaaktinallerleiformatenen vormen zodat je ze ook voor andere toepassingen kan gebruiken, zoals het uitwegen van de racewagen of veiligwerkenonderdewagen.

Er werd een voorraad aangekocht, een bijkomend pand gehuurd om alles te stockeren, en er werd een internationaal marketingbureau onder de arm genomen omhetproductinternationaaltevermarkten.

Het afgelopen jaar heeft Duxe zijn omzet verdubbeld, meto.a.dealersin5verschillendeEuropeselandenenl4 mensen die actief bezig zijn om de Race Ramps® over heelEuropateverspreiden.Er zijn nieuwe ideeën met de mogelijkheden die de Race Ramps® bieden en een eigen productie van Race Ramps®inEuropawordtnietuitgesloten.

Het op maat uitgewerkte coaching traject door spin-offscout Edwin Desmyter verliep als volgt:•Procesbegeleiding bij opstellen financieel plan•Procesbegeleidingbijstuurgroep•Procesbegeleidingbijalliantievorming

Bijkomende info: www.duxe.bewww.racerampseurope.com

MoederbedrIjf duXe engIne worksActiviteit Tuning van racewagens

locatIe Merksplas

spIn-off race raMps® (interne spin-off)Activiteit Europees importeur en verdeler van Race Ramps®

coach edwIn desMyter

78 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 77: Bedrijven Creëren Bedrijven

dYMotec werd opgericht in 1994 en is

gespecialiseerd in industriële automatisering

voor de B2B-markt. samen met de koeltechnische

firma alca vormt dYMotec de dYMoGroUp.

Omdat milieu en rendabiliteit in de industriële markt belangrijke aspecten zijn geworden, onderzocht DYMOGROuP of bepaalde industriële processen gebruikkunnenmakenvannieuwetechnologieën.Met de nodige technische bagage, opgedaan uit ervaringen in de corebusiness en door samenwerking met externe partners werd begin 2012 beslist om via microgolftechnologie het verloren wasprocedé rendabelerenmilieuvriendelijkertemaken.

Hieruit is een industriële microgolfoven ontstaan waarvan, na testen, blijkt dat er aanzienlijk minder energie wordt verbruikt (-70 %), minder CO2 wordt ontwikkeld (- 80 %) en de productietijd enorm wordt gereduceerd (-70%).

DYMOGROuP is ervan overtuigd dat met deze industriële microgolftechnologie nog andere mogelijkheden liggen op de industriële markten en is dan ook vast van plan omdezetechnologieverderuittebouwen.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Walter Schoenmaekers verliep als volgt:•Begeleiding bij het opstellen van het business- en financieel plan•Begeleidingbijhetzoekennaarfinanciering

Bijkomende info: www.dymotec.be

MoederbedrIjf dyMotec / alcaActiviteit Industriële automatisering

locatIe olen

spIn-off MIcrogolftechnologIe (interne spin-off)Activiteit Productie van microgolfovens voor industriële processen

coach walter schoenMaekers

Bedrijven creëren bedrijven • 79

Page 78: Bedrijven Creëren Bedrijven

energiewinner heeft een ruime ervaring als

installateur van zonnepanelen. vanuit deze

ervaring ontwikkelde energiewinner het product

Monisol.

dit toestel zorgt voor online p(hoto)v(oltaïsche)

opbrengstbewaking. Het is een monitoringsysteem

dat eenvoudige metingen met slimme analyses

combineert. voor de vermarkting van dit toestel

werd aan een spin-off gedacht omdat het de

bedoeling is dat ook andere installateurs dit

product zouden verkopen.

Het toestel verzamelt bij de eindklant allerlei meetgegevens over de energieproductie en de performantievanzijnPVinstallatie.Degegevensworden via gsm-communicatie naar de database van Energiewinnergestuurd.Indedatabasewordendecijfers geanalyseerd, geïnterpreteerd en uiteindelijk gepresenteerd in rapporten over opbrengst en performantie.

De installateur kan alle gedetailleerde rapporten raadplegen via een beveiligde internetsite en wordt op dehoogtegebrachtvan(mogelijke)problemen.Hierdoorkan hij een betere service en kwaliteit aan zijn klanten aanbieden.Deeigenaarvandeinstallatiekrijgtdeopbrengstrapporten te zien en wordt verwittigd wanneer hijeengroenestroomcertificaatkanaanvragen.Deonmiddellijke detectie van pannes of storingen en de mogelijkheid tot rendementsoptimalisatie zorgen voor grotekostenbesparingen.

Mede door de gewijzigde subsidiepolitiek van de overheid verwacht Energiewinner dat de vermarkting van Monisol zal uitgroeien tot de kernactiviteiten van het bedrijf.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Edwin Desmyter verliep als volgt:•Begeleiding bij financiering van de onderneming•Begeleidingbijstuurgroepenprojectmanagement•Begeleidingbijopstellenmarketingstrategie•Begeleidingbijinternationaalsalesplanen alliantievorming

Bijkomende info: www.energiewinner.bewww.monisol.com

MoederbedrIjf energIewInnerActiviteit Installatie van zonnepanelen

locatIe antwerpen

spIn-off MonIsol (interne spin-off)Activiteit Monitoringsysteem voor het rendement op zonnepanelen

coach edwIn desMyter

80 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 79: Bedrijven Creëren Bedrijven

esaturnus is een spin-off van de KUleuven en is

ontstaan uit een samenwerking met onderzoekers

van de oxford-universiteit.

Het bedrijf voorziet in digitale medische video en dataverwerkingsoplossingenvooroperatiezalen.Doormiddel van deze zogenaamde digitale operatiezalen in ziekenhuizen worden live beeld- en geluidsmateriaal van operaties bijvoorbeeld gebruikt bij het consulteren van een tweede opinie tijdens operaties of voor medischeopleidingen.eSaturnuslevertdaarvoordede opnametechnologie, videoswitching en -routing, beeldauthenticatie en zorgt voor digitale opslag en beheervandatmultimediamateriaal.Detechnologieis gebaseerd op een internetprotocol zonder noemenswaardigevertraging.

SamenmetProf.KoninckxvandeKULeuvenheefteSaturnus een nieuw product ontwikkeld wat op termijn denieuwestandaardindechirurgiekanworden.

Hierdoor kunnen allerlei operatieve en postoperatieve complicaties en nevenwerkingen vermeden worden.Denkhierbijvooralaanpostoperatievepijn,adhesievorming en de daarmee gepaarde gevolgen van infertiliteit,heroperatiesenchronischepijn.

Met de oprichting van de spin-off endoSAT kan het product zich volledig ontwikkelen zonder de reguliere werkingvaneSaturnusindewegtestaan.

Door een aparte entiteit op te richten, krijgt men ook meer zicht op de financiële kant en wordt het zoeken naarinvesteerdersvereenvoudigd.Momenteelwordterhardgewerktaaneenprototype.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Maurice Mergeay verliep als volgt:•Opstellen, nakijken en implementatie van businessplan•Helpenbijzoekenvanfinanciering

Bijkomende info: www.esaturnus.com

MoederbedrIjf esaturnusActiviteit Technologische innovatie voor de gezondheidszorgd.m.v.medische multimedia

locatIe leuven

spIn-off endosat Activiteit Nieuwe standaard in de chirurgie

coach MaurIce Mergeay

Bedrijven creëren bedrijven • 81

Page 80: Bedrijven Creëren Bedrijven

fenestra bundelt de activiteiten van jef staes,

een expert op het vlak van business- en

cultuurinnovatie. Met het red Monkey verhaal

maakt jef staes al enkele jaren furore in België

als auteur en spreker. ook assisteert hij met een

aantal teamleden organisaties en bedrijven in hun

zoektocht naar een aanpak en antwoord op de

continue veranderende markt.

ZoontwikkeldehijdeEngineofInnovationMindset(EOI).Ditiseentotaaloplossingomorganisatieste transformeren van een traditionele 2D- tot een innovatieve3D-structuur.DeEOI Academy werd opgericht voor iedereen die zijn organisatie in beweging wilbrengen.

Bij de EOI Academy word je lid van een actief netwerk waar iedereen dezelfde organisatieontwikkelingstaal spreekt.Ditmaakthetmogelijkomverschillendesectorenmetelkaartelatennetwerken.

De EOI Academy is een open ledennetwerk, gebaseerd op de EOI Mindset.Inplaatsvanduremeerdaagseleertrajecten en exclusieve opleidingen en trainingen, werd geopteerd voor een ‘All-you-can-learn’ aanbod opbasisvaneenjaarlijkslidmaatschap.Hierdoorkan men deelnemen aan verschillende opleidings- en netwerksessies.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Marijke Beel verliep als volgt:• Structureren en ordenen van diverse ideeën•Begeleidingbijmissie,doelstellingenenstrategie•Opmakenvancommercieelenmarketingplan(incl. contact met communicatiebureau)•Begeleidingbijpersoneelsorganisatieen netwerkexperts•Opstellenvanfinancieelplan (incl.subsidiemogelijkheden)

Bijkomende info:www.jefstaes.bewww.eoiacademy.com

MoederbedrIjf fenestra Activiteit Lezingenenbegeleidingi.v.m. organisatieverandering

locatIe tongerlo

spIn-off eoI acadeMyActiviteit Opstart masterclassprogramma

coach MarIjke beel

82 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 81: Bedrijven Creëren Bedrijven

als specialist in debiteurenbeheer helpt Geenens

consulting ondernemers in de strijd tegen

onbetaalde of laattijdig betaalde facturen. vanuit

deze ervaring ontstond het idee om een nieuwe

webtoepassing te ontwikkelen die particulieren

helpt bij het beter beheren van hun persoonlijke

financiën.

De Start2Budget software bestaat uit drie gebruiks-vriendelijke tools: budgetbeheer, contractbeheer en contactbeheer.

Budgetbeheer stelt de gebruiker in staat om op een anonieme, snelle en overzichtelijke wijze zijn budgettebeheren,zelfsopjaarbasis.Hetgeefteenduidelijk overzicht van de staat van de zicht- en/of spaarrekening(en), de verhouding tussen de inkomsten en uitgaven en de impact van toekomstig geplande uitgavenophetbudget.

Contractbeheer biedt een overzicht van de verschillende contracten van vaste leveranciers (energie,communicatie...).Percontractisereenoverzicht van de startdatum, duurtijd, opzegtermijn, opzegwijzeenopzegadres.Degebruikerwordtéénmaand op voorhand verwittigd indien een contract dient tewordenopgezegd.

Contactbeheer toont de gegevens van de contactpersonen of -diensten van de bedrijven waarmee een contract werd afgesloten.

Doel is om dit platform verder uit te bouwen tot een online community waarbij ook andere diensten kunnen aangebodenworden.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Dirk leirman verliep als volgt:•Begeleiding bij het opstellen van een helder businessplanincl.verdienmodel•Begeleidingbijhetopstellenvaneenrealistisch financieel plan•Definiërengo-to-marketenevaluerenmarkttest•Begeleiding/zoektochtfinanciëlemiddelen•Begeleidingtijdenstrajectopbouw,onlinecommunity en klankbord•Organisatieenprojectbegeleidingbijuitvoering

Bijkomende info: www.geenensconsulting.bewww.Start2Budget.be

MoederbedrIjf geenens consultIngActiviteit (Bedrijfs)juridisch advies en debiteurenbeheer

locatIe kortrIjk

spIn-off start2budget (interne spin-off)Activiteit Webapplicatie voor budgetplanning voor particulieren

coach dIrk leIrMan

Bedrijven creëren bedrijven • 83

Page 82: Bedrijven Creëren Bedrijven

Het antwerpse havenbedrijf Global port training

is gespecialiseerd in het opstarten van nieuwe

maritieme activiteiten en in het opleiden van

blue-collarpersoneel over de hele wereld. om

hun klanten nodeloze kosten te besparen, heeft

het bedrijf een tool ontwikkeld om na te gaan

of iemand de opleiding tot kraanoperator kan

volbrengen binnen de vooropgestelde termijn.

Bij het opleiden van kraanmachinisten werden immers grote competentieverschillen vastgesteld metbetrekkingtotoog-hand-voetcoördinatie.Dezecompetentieverschillen zijn moeilijk overbrugbaar dooraanvullendeopleidingofervaring.DaaromgingGlobal Port Training op zoek naar een middel om deze ‘aangeboren’ competentie op een objectieve manier te metenindepreopleidingsfase.

Global Port Training werkte 3 jaar aan een tool die deze specifiekeelemententest.Zokanhetbedrijfopeeneenvoudige manier vooraf bepalen binnen welke termijn een kandidaat kraanoperator zijn opleiding met succes kan voltooien, met de mogelijkheid om de opdrachtgever opleidingskosten te besparen door vooraf de beste kandidatenteselecteren.

Aangezien de tool in principe inzetbaar is voor alle complexe besturingen, wil Global Port Training de tool in de toekomst ook richten op andere marktsegmenten, zoalsbv.selectiebureaus.Voorlopiggebruikthetbedrijfde test enkel zelf als een additionele service voor de bestaandeklanten.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Edwin Desmyter verliep als volgt:•Procesbegeleiding bij opstellen van het ondernemings-, financieel en liquiditeitsplan•Procesbegeleidingbijopstellenvande marketingstrategie en het ondernemingsmodel•Procesbegeleidingbijstuurgroepen projectmanagement•Procesbegeleidingbijaanbouwdatamodel, IP-afdekking en bestaffing

Bijkomende info: www.globalporttraining.com

MoederbedrIjf global port traInIngActiviteit Opleiding van havenarbeiders

locatIe antwerpen

spIn-off coMpetentIeMetIng en -ManageMent (interne spin-off)Activiteit Oog-,hand-envoetcoördinatietest

coach edwIn desMyter

84 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 83: Bedrijven Creëren Bedrijven

Hero technologies verzorgt de integratie van

robots in productiesystemen door aangekochte

robots te programmeren en kant-en-klare

toepassingen te ontwikkelen. Het bedrijf

werkt in alle takken van de industrie, met

verschillende behandelingstoepassingen zoals

machinebelading/ontlading, palletiseren van

zakken en dozen, vatenbehandeling in brouwerijen

en procestechnologieën zoals verfspuiten, boog-,

punt- en laserlassen, naadafdichten, verlijmen ...

Daarnaast is het bedrijf in contact gekomen met een chemische vloeistof die unieke brandwerende eigenschappen heeft en tevens milieuvriendelijk en niettoxischis.Toeneengroeiendaantalklantenvroegnaar gepaste robots om materialen te behandelen met brandwerende producten, was Hero Technologies overtuigd van het marktpotentieel van een nieuwe activiteit in de sector van de zogenaamde Fire Retardants.

Om voldoende focus te geven aan deze nieuwe activiteit, werd besloten om de verdere ontwikkeling van eigen brandwerende producten en bijhorende machines om deze producten aan te brengen, onder te brengen in een nieuwe afdeling Hero F.R. Solutions. De brandwerende vloeistof is ondertussen toepasbaar op verschillende soortenfoam,papier,textiel,karton,kunstgrase.d.,maarookalstoevoegmiddelinbv.vervenoflijmen.

Recent werd een samenwerkingsverband met een gespecialiseerd bedrijf opgezet om de vereiste certificaten te behalen zodat de nieuwe brandwerende productenmogenvermarktworden.

Hero Technologies snijdt hiermee een uitgebreid productenpalet van totaaloplossingen aan (product + machines) om brandvertragende productoplossingen aanproductiebedrijventekunnenaanbieden.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Geert Jeurissen verliep als volgt:•Opstellen van actieplan en tijdslijn•Bijsturen financieel plan• Advies bij opstellen marketingplan•Bijsturen van rendabiliteit en prijzenpolitiek• Voorbereiden kapitaalronde• Eindrapport

Bijkomende info: www.hero-technologies.be

MoederbedrIjf hero technologIesActiviteit Integratie van robots in productiesystemen

locatIe puurs

spIn-off hero f.r. solutIons (interne spin-off)Activiteit Brandwerende producten en totaaloplossingen

coach geert jeurIssen

Bedrijven creëren bedrijven • 85

Page 84: Bedrijven Creëren Bedrijven

Hi 5 Media Group, specialist in visuele

communicatie, produceert creatieve en kwalitatief

hoogstaande mediaoplossingen voor bedrijven.

naast het maken van film- en videoproducties

begeleidt Hi 5 Media Group bedrijven in sociale

mediamarketing en webdesign.

Vanuit zijn passie voor video en sociale media borrelden er bij Geert Nijst, zaakvoerder van Hi 5 Media Group, een aantal ideeën die via een samenwerking met enkele partnerskondenuitgroeientoteenspin-offbedrijf.

Een eerste spin-off, Aerial Video Productions, is reeds gerealiseerd.AerialVideoProductionsiseensynergievan drie bedrijven, gespecialiseerd in het leveren van een solide, high-endservice inzake video- en filmbeeldenmetonbemandeluchtvaartuigen(uav).Kwaliteitenveiligheidstaanhierbijcentraal.

Aerial Video Productions levert unieke, dynamische bedrijfsfilmsvanAtotZ.Hettotalevideopakketisvoorzien van dynamische luchtbeelden/actieshots in combinatie met exclusieve grondbeelden, afgestemd op dewensenvandeklant.Daarnaastfungeerthetbedrijfals structurele partner voor het leveren van high-end luchtvideobeelden, gemaakt met drones voor film- en televisieproducenten.AerialVideoProductionsprofileertzich als een internationale speler met de ambitie wereldwijdmarktleidertewordeninzijnsector.Hetbedrijf investeert in opleiding, technologie en een sterk zakelijknetwerkomditdoelteverwezelijken.Hierbijiszeker ruimte voor structurele partnerships met bedrijven enorganisatiesbinnenenbuitenhunbranche.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Patrick Janssen verliep als volgt:•Begeleiding bij opstellen businessplan inclusief verkrijgen van eigen middelen voor realisatie financieel plan•Begeleidingbijopstellenpricingmodel•Begeleidingbijopstellenorganisatiemodel•Begeleidingnaarderdepartijen,inclusief kortetermijnfinanciering

Bijkomende info: www.hi5mediagroup.comwww.aerialvideoproductions.eu

MoederbedrIjf hI 5 MedIa groupActiviteit Mediaproductie

locatIe zutendaal

spIn-off aerIal vIdeo productIonsActiviteit luchtvideoproducties

coach patrIck janssen

86 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 85: Bedrijven Creëren Bedrijven

in het holistische gedachtengoed van

architectenbureau Holistic architecture

50 i 5 wordt steeds de nadruk gelegd op het

bewust kiezen van materialen en producten voor

de bouw.

Door positieve reacties van de bouwsector ontstond het idee om een aparte database op te richten die niet alleen binnen het architectenbureau zou fungeren, maar tevens een dynamiek onder stakeholders zou teweeg brengen.

De spin-off MaterialSource is een website gespecialiseerd in interactieve informatie over bouwproductenmeteenfocusopinformatieveinhoud.Architecten, bouwers en verbouwers hebben immers steeds meer behoefte aan snelle en overzichtelijke informatie.MenkanheteenkruisingtussenFacebooken Wikipedia noemen, want mensen voegen ook zelf informatietoe.

Het is de bedoeling dat MaterialSource als een online materialendatabank uitgroeit tot een sociale netwerksite die verantwoordelijke ondernemingen en consumenten bewustekeuzeshelptmaken.Aandebasiscriteriazijn ecologische parameters zoals energieverbruik, recycleerbaarheid of een gestandaardiseerde levenscyclusanalyse…toegevoegd.

Zieookpagina34

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Roger De Coninck verliep als volgt:•Coaching bij algemene bedrijfsvoering•Begeleiding, ondersteuning en coaching bij het uitwerken van het verkoopsplan•Begeleiding bij onderhandeling met (toekomstige) partners•Begeleiding bij zoeken naar financiering voor de implementatie van het businessplan en updating van het financieel plan•Begeleiding bij opstart / aanvraagprocedure van patent en coaching bij IP-strategie

Bijkomende info: www.holisticarch.comwww.materialsource.com

MoederbedrIjf holIstIc archItecture 50 I 5Activiteit Architectenbureau

locatIe hasselt

spIn-off MaterIalsourceActiviteit Database van bouwmaterialen

coach roger de conInck

Bedrijven creëren bedrijven • 87

Page 86: Bedrijven Creëren Bedrijven

proscan verhandelt tandimplantaten waarbij een

maximaal comfort wordt aangeboden met een

minimum aan componenten en een minimum aan

nazorg.

Tijdens een bezoek aan een gespecialiseerde beurs voor tandimplantaten kwam Proscan een paar jaar geleden in contact met een uitvinder die een echte innovatie voor implatatenvoorstelde(Bonecare).Viaonderhandelingenwerd een eerste overeenkomst afgesloten omtrent dit nieuweproduct.

De spin-off BoneCare Dynamics bundelt de kennis van Proscan met die van de uitvinder om het nieuwe implantaatproduct nog verder te ontwikkelen en te commercialiseren.

De Titanium Shock Absorber (TSA) is een tandimplantaat waarin een soort minischokdemper is geïnstalleerd zodat het implantaat achteraf geen extra druk op het gebitvandepatiëntveroorzaakt.HierdoorisTSAwereldwijd het enige abutment dat de natuurlijke kauwfunctienabootst.

ProscanisexclusiefverdelervanTSA.DankzijTSAkanzowel het productassortiment als het klantenbestand vanProscanverderuitgebreidworden.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Roger De Coninck verliep als volgt:•Opzetten van het projectmanagement•Begeleidingbijopstellenvanstrategie•Begeleidingbijopstellenbusinessplan (incl.financieelplan)enbusinessmodel•Uitwerkeninvesteringsdossierenbegeleiding bij het zoeken van investeerders• IP-management

Bijkomende info: www.proscan.be

MoederbedrIjf IMMo-pro (proscan)Activiteit Verkoop en distributie van dentale componenten en implantaten

locatIe zonhoven

spIn-off bonecare dynaMIcs Activiteit Ontwikkeling en commercialisatie van nieuw implantaatproduct: TSA

coach roger de conInck

88 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 87: Bedrijven Creëren Bedrijven

irail is een vzw die data verzamelt over het

openbaar vervoer (reistijden bussen, treinen ...)

en deze data in een open vorm ter beschikking

stelt. vanuit een concrete behoefte van het bedrijf

rentalvalue, dat al jaren op zoek was naar een

visuele toepassing van deze informatie, werd

door de oprichters van irail de spin-off FlatTurtle

opgestart.

FlatTurtle heeft een commerciële toepassing rond de data van iRail gebouwd waardoor ze deze en andere relevante informatie via schermen in kantoorgebouwen kanaanbieden.Hierdoorkanmeninrealtimedebereikbaarheid van het gebouw via het openbaar vervoer of de auto visualiseren en bezoekers informeren over het reilen en zeilen in de omgeving van het gebouw, het weer,vermeldingenoptwitterendergelijke.

Dit heeft niet alleen voordelen voor de gebruikers van de gebouwen.Ookkantoorverhuurdersmetkantoorruimtein de grootsteden kunnen hiermee de bereikbaarheid vanhungebouweninrealtimebewijzen.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door de spin-offscouts Dirk De Jongh en Ywein Van den Brande verliep als volgt:•Begeleiding bij ontwikkeling businesscase inclusief organisatie•Begeleidingbijmarktonderzoekenmarktbenadering•Begeleidingbijopstellenproductplan•Begeleidingbijopstellenfinancieelplanen financiering•Begeleidingbijjuridischeaspecten

Bijkomende info: http://hello.iRail.bewww.flatturtle.com

MoederbedrIjf IraIl Activiteit Aanbieder van transportinformatie

locatIe grIMbergen

spIn-off flatturtle Activiteit Digital signage toepassing

coach dIrk de jongh en yweIn van den brande

Bedrijven creëren bedrijven • 89

Page 88: Bedrijven Creëren Bedrijven

in het kader van een europees erasmus llp-

project werd aan de hogeschool KaHo sint-lieven

lesmateriaal ontwikkeld i.v.m. lean Management

voor het curriculum industrieel ingenieur.

aangezien men dit concept buiten het curriculum

en voor de industrie wou vermarkten, werd een

spin-off Lean Learning Academy (LLA) opgericht.

De drijvende kracht achter de spin-off is docent Ignace Martens.DeopleidingeninLeanManagementzijngericht op efficiëntieverbeteringen die de invoering vandezestrategieinbedrijvenkanopleveren.Despin-off maakt gebruik van het academisch team van KAHO Sint-lieven, aangevuld met ervaringsdeskundigen uit het werkveld, die verschillende modules van het programmavoorhunrekeningnemen.

De activiteiten hebben reeds geresulteerd in enkele opleidingsreeksen en coachingsopdrachten voor bpost, Vanerum, Atlas Copco, Cambioworks, Plastal, RöchlingAutomotive,JCI,Innogenetics,Lubrizol,e.a.Verder doet Brugge Business School beroep op de lean learning Academy voor de invulling van haar programma Supply Chain Management met 6 u les over LeanManagement.ZoheeftookAmelioreengedeeltevan het lean learning programmapakket opgenomen inhaaropleidingLeanManufacturingExpert.In2013wordt een verdere groei verwacht en zal een bijkomende werknemer(deeltijds)aangeworvenworden.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Mark Janssens verliep als volgt:•Opmaken/controleren van het businessplan•Opmaken/controlerenvanhetmarketing-en commercieel plan•Analysevandeproductiemiddelenen kwaliteitscontrole van de deliverables naar de deelnemers

Bijkomende info: www.kahosl.bewww.leanlearningacademy.be

MoederbedrIjf kaho sInt-lIevenActiviteit Onderwijsinstelling hoger onderwijs

locatIe gent

spIn-off lean learnIng acadeMy (interne spin-off)Activiteit Vermarktenvanlesmateriaali.v.m.LeanManagement

coach Mark janssens

90 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 89: Bedrijven Creëren Bedrijven

Kwimex is gespecialiseerd in de import van

hoogkwalitatieve bouwmaterialen en interieur

afwerkingmaterialen voor europese klanten.

vanuit deze jarenlange handelservaring kwam

de idee om niet alleen de onderdelen te leveren,

maar zelf een afgewerkt product op de markt te

lanceren.

De compacte, ecologische modulaire wooneenheden werden ontwikkeld en ondergebracht in een nieuwe vennootschap LIVIQ.Deeerstedoelmarktisdievandevakantiehuizen,waarLIVIQeenkwalitatiefalternatiefwil vormen voor de huidige markt van chalets en stacaravans.OokisereentoekomstvoorhetLIVIQ-huisals kleine afzonderlijke woning voor alleenstaanden of voorouderen,evenalstalvananderetoepassingen.

AangezienLIVIQeenzeerruimeervaringheeftmethandel in bouwmaterialen, kan het huis opgeleverd worden aan een hoge kwaliteit en tegen een zeer competitieveprijs.

DeLIVIQ-woningenzijngebaseerdopeenall-inconceptwaardoor de basisuitvoeringen voorzien zijn van alle nodigecomfort.EenvandekernwaardenvanLIVIQis duidelijkheid: de cliënt komt terecht in een mooi en goed uitgeruste vakantiewoning met een duidelijke herkenbaarheid.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Roger De Coninck verliep als volgt: •Coaching bij het opstellen van businessplan en financieel plan•Revisieenupdatenvanstrategie•Marketingplanintroduceren•Coachingbijprojectmanagement•Adviesbijsamenstellenspin-offteam

Bijkomende info: www.kwimex.bewww.liviq.com

MoederbedrIjf kwIMeX Activiteit Import van diverse bouwmaterialen en interieur afwerkingsmaterialen

locatIe hechtel-eksel

spIn-off lIvIqActiviteit Productie van compacte, ecologische modulaire woningen

oach roger de conInck

Bedrijven creëren bedrijven • 91

Page 90: Bedrijven Creëren Bedrijven

luxys ontwikkelt software op maat van klanten.

Zo heeft het bedrijf in opdracht van een klant

een speciale plannings- en roosteringssoftware

ontwikkeld.

Op basis van een eerste marktverkenning en van de reacties van een aantal scholen bleek dat deze applicatie een aantal punten oplost waarin soortgelijke softwareapplicatiestekortschoten.

Daarom werd besloten om een aparte business unit op te richten waarin de planningssoftware verder kon uitgewerkt worden en waarin expertise kon aangetrokken worden voor het vermarkten vanditpakket.Ineenlaterefasezaldezeactiviteitverzelfstandigdwordenineenapartevennootschap.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Maarten laga verliep als volgt:•Begeleiding bij positionering aan de hand van marktstudie•BegeleidingbijuitwerkenvanKeySellingFactors (KSF) en unique Selling Proposition (uSP)•Begeleidingbijfinancieelplanenterugverdienmodel•Onderzoekvanfinancieringsbehoeftes•Onderzoekvansubsidieopportuniteiten

Bijkomende info: www.luxys.com

MoederbedrIjf luXysActiviteit Softwareontwikkeling

locatIe heverlee

spIn-off plannIngssoftware (interne spin-off)Activiteit Vermarkten van planningssoftware

coach Maarten laga

92 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 91: Bedrijven Creëren Bedrijven

als familiale onderneming ligt de specialisatie

van Mc alson-agerti reeds meer dan 20 jaar

in herenkleding van het duurdere gamma. om

heren het ultieme draagcomfort van onderkleding

te geven, ontwierp Mc alson een veredelde

boxershort met de perfecte pasvorm voor de

mannelijke bouw.

Het handelsgeheim is een onzichtbaar, maar uitgekiend steunsysteemuit100%katoen.HetmerkMcAlsonwordt verdeeld in verschillende Europese landen: Duitsland,Benelux,Frankrijk,Zwitserland,England,OostenrijkenItalië.

Met de intrede en op vraag van de volgende generatie in het familiebedrijf werd een nieuwe kledinglijn ontwikkeldvoorjongeren.Hetgammavanhetmerk‘TIPI’ bestaat uit een boxershort voor jongeren van 16 tot30jaar.

Het product is gebaseerd op een uitgebreide gamma effen kleuren, ‘piece dyed’, met een bedrukt logo op de voorkant.

Aangezien men met de nieuwe kledinglijn een ander marktsegment wil benaderen en het succes van Mc Alson niet wil schaden, werd gekozen om deze activiteiten in een andere vennootschap onder te brengenentevermarktenmeteennieuwemerknaam.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Ferdinand Stans verliep als volgt:•Begeleiding bij sales- en marketing plan•Begeleidingbijopstellenvanbusiness-en financieel plan•Begeleidingbijorganisatie•Begeleidingbijactieplaninternationaleverkoop

Bijkomende info: www.mcalson.comwww.mcalsonline.com

MoederbedrIjf Mc alson-agertI Activiteit Verkoop van boxershorts Mc Alson

locatIe laarne

spIn-off altIs Activiteit Nieuwe kledinglijn voor jongeren

coach ferdInand stans

Bedrijven creëren bedrijven • 93

Page 92: Bedrijven Creëren Bedrijven

Metrotile europe produceert al 15 jaar

gegranuleerde metalen dakpannen voor export

naar europa, het Midden-oosten en afrika en sinds

dit jaar met het merk iKotile naar azië en Zuid-

amerika. dankzij zijn contacten, een goede prijs-

kwaliteitsverhouding, een uitstekende service en

diversificatie kan het bedrijf zijn marktpositie jaar

na jaar verbeteren en kent het een zeer sterke

groei.

Vanuit deze groei en de samenwerking met een nieuwe Canadese partner, Iko Sales, zag Metrotile de opportuniteit om een aantal nevenproducten te produceren.VoordeScandinavischemarktwerdeengelakt paneel ontworpen en voor de Afrikaanse markt eenonderdakstructuurinstaal.

Deze activiteiten werden ondergebracht in aparte afdelingen van Metrotile en er werd beslist om een productiehalvanca10.000m²tebouwenmetnieuweproductielijnenomaandeverwachtegroeitevoldoen.Erwerdenook12nieuwewerknemersaangetrokken.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Ferdinand Stans verliep als volgt:•Opstellen en bijsturen van business- en financieel plan•Begeleidingalgemenebedrijfsvoeringen bedrijfsorganisatie

Bijkomende info: www.metrotile.eu

MoederbedrIjf MetrotIle europeActiviteit Productie gegranuleerde metalen dakpannen

locatIe tongeren

spIn-off Interne spIn-offActiviteit Nat lakken en nevenproducten zoals systemen voor dakverluchting en dakconstructies

coach ferdInand stans

94 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 93: Bedrijven Creëren Bedrijven

pinkoliv is een multidisciplinair ontwerpbureau

dat zich heeft toegelegd op een totaalaanpak: van

designstrategie, branding, productontwikkeling tot

en met marketing en communicatie.

Vanuit hun passie voor de mountainbikesport lanceren de zaakvoerders van PinkOliv eind 2008 een experimenteel project onder de naam NoDrugs (everything for teams but drugs) de allereerste ‘onestopshop’voorsportteams.NoDrugslevertnietalleen producten, maar legt de nadruk op bijkomend advies en branding en onderscheidt zich al snel van anderespelersopdemarkt.

Het succes blijft niet uit en in 2011 kondigt zich een belangrijke stap aan: om de activiteiten op het vlak van sportkleding en -branding verder uit te breiden naar andere sporttakken en de service naar klanten toe te verbeteren, dringt de noodzaak zich op om een nieuwe firma op te starten waarin de bestaande activiteiten wordenondergebracht.

Sportune werd opgericht en is gespecialiseerd in het ontwerp, de ontwikkeling en de distributie van innovatieveproductenvoordesportsector.

Het bedrijf heeft vier business units:1. CustomSportkleding(NoDrugs)2. Collecties(metnadrukopdeSvenNys Cycling collectie)3. PrivateLabelproducties(bv.30seven.eu, herbalife24clothing.eu)4. Custombrandingproducten(bv.tenten, vlaggen, bedrukte vrijetijdskleding, drukwerk).

Zieookpagina34

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Edwin Desmyter verliep als volgt:•Procesbegeleiding bij opstellen ondernemersplan•Procesbegeleidingbijopstellenfinancieelplan•Procesbegeleidingbijfinanciering•Procesbegeleidingbijstuurgroepen projectmanagement•Procesbegeleidingbijuitsplitsingen alliantievorming

Bijkomende info: www.pinkoliv.bewww.sportune.com

MoederbedrIjf pInkolIvActiviteit Design consultancy & productontwikkeling

locatIe heIst-op-den-berg

spIn-off sportuneActiviteit Brandingproducten en kledij

coach edwIn desMyter

Bedrijven creëren bedrijven • 95

Page 94: Bedrijven Creëren Bedrijven

psW is als consultancybedrijf gespecialiseerd

in bedrijfsarchitectuur en business proces-

modellering en implementatie met als doel de

efficiëntie van bedrijven te verbeteren. vanuit

zijn contacten met kmo’s merkte psW een grote

vraag naar een eenvoudige architectuur en

procesmodellering op maat van de kmo’s.

De huidige architectuur en proces modellerings-methoden en -tools zijn te duur en te uitgebreid voor kleineondernemingen.

De nieuwe business unit kmo architectuur en proces-design speelt hierop in door een kmo Architectuur en Proces Modelleringsmethode en -tool te ontwikkelen, tecommercialiserenenteimplementeren.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject doorspin-offscout Patrick Verschueren verliep als volgt:•Begeleiding bij uitwerken businessplan•Begeleidingbijmarketing,sales-enstrategischplan•Begeleidingbijhetstructurerenvandeorganisatie

Bijkomende info:www.westaedt.be

MoederbedrIjf pswActiviteit Consultancy gespecialiseerd in Business Process Modellingen en Operationele Bedrijfsarchitectuur

locatIe berIngen

spIn-off busIness lIne sMe ‘thIn clIent process desIgn’ (interne spin-off)Activiteit Ontwikkeling en implementatie van SME Process Modelling Tool

coach patrIck verschueren

96 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 95: Bedrijven Creëren Bedrijven

Het bedrijf rehab, actief onder de naam

‘Move to cure’, is een team van sportartsen en

kinesisten rond de bekende sportkinesist lieven

Maesschalck. onder andere de rode duivels, maar

ook tal van internationale voetballers, wielrenners

en topsporters zijn klant bij Move to cure voor hun

revalidatieprocessen na ongevallen, operaties of

andere letsels.

Reeds enkele jaren speelde lieven Maesschalck met de idee om zijn expertise in een softwarepakket onder te brengen, gekoppeld aan bewegingssensoren voor de opvolgingenfeedbackvanpatiëntenvanopafstand.Ditbleek wel technisch haalbaar in labo-omgevingen, maar wasveelteduurvoordagelijksgebruik.

Dankzij de opkomst van een aantal nieuwe gamecomponenten werd het echter mogelijk om te voldoen aan de functionele vereisten tegen een betaalbareprijs.

Ondertussen is de spin-off Game 2 cure administratief opgericht, maar werkt men verder aan de ontwikkeling vanhetproductmettechnischepartnerCommon.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Maarten laga verliep als volgt:• Aflijnenvandefocusenhetmarktsegment•Begeleidingbijbusinessmodelling•Technischepartnersearchenrelatie•Begeleidingbijinvesteringsplanen-zoektocht•Subsidieerbaarheidsonderzoeken-assistentie

Bijkomende info: www.movetocure.comwww.commoncompanies.com

MoederbedrIjf rehab Activiteit Kinesitherapie en revalidatie

locatIe antwerpen

spIn-off gaMe 2 cureActiviteit Softwarepakket gekoppeld aan bewegingssensoren

coach Maarten laga

Bedrijven creëren bedrijven • 97

Page 96: Bedrijven Creëren Bedrijven

thermad Brink biedt een totaaloplossing

voor de verwarming, verkoeling, ventilatie

en warmwatervoorziening van residentiële

woningen. als invoerder en verdeler van het

volledige gamma van het nederlandse Brink

climate systems beschikt het bedrijf ook over

een eigen adviesafdeling met ruime ervaring

in het ontwerpen van luchtverwarmings- en

ventilatiesystemen.

Hoewel Thermad Brink op vraag van een aantal particuliere klanten ook een deel van de installaties zelf verzorgt, werd deze extra service in het verleden niet volledigontplooid.Alsgroothandelindezesystementreedt Thermad Brink met deze nevenactiviteit immers in rechtstreekse concurrentie met klanten-installateurs,wattotklantenverlieszoukunnenleiden.Bovendien was het belangrijk om binnen het bedrijf de focusopdekernactiviteitentebehouden.

De spin-off Climco biedthiervooreenoplossing.Climco heeft een eigen logo, een eigen identeit, telefoonnummer en adres als afdeling van Thermad Brink.Hierdoorkaneenspecifiekefocusontwikkeldworden op het verhogen van de omzet in de business-to-consumermarkt en kan een extra service met een verhoogde expertise aangeboden worden aan particuliere klanten zonder de kernactiviteiten van het bedrijfteschaden.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Geert Jeurissen verliep als volgt:•Begeleiding bij opstellen actieplan en tijdslijn•Begeleidingbijinitiërencommerciëleactiviteitenen bijsturen marketingplan•Adviesbijverfijningbusinessplan•Bijsturingfinancieelplanenbudgetbepalingspin-off•Opvolgingenrapportering

Bijkomende info: www.thermad-brink.bewww.climco.be

MoederbedrIjf therMad brInkActiviteit Groothandel in luchtverwarmings- en ventilatiesystemen

locatIe deurne

spIn-off clIMco (interne spin-off)Activiteit Installatiedienst voor de producten van Thermad Brink

coach geert jeurIssen

98 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 97: Bedrijven Creëren Bedrijven

de spin-off Flanders Axle Systems (FAS) is

ontstaan uit een samenwerking tussen tirco, t.G.

consulting en trailer products europe (tpe).

tirco assembleert en verkoopt assen aan trailer-

bouwers. sinds de oprichting in 2006 kende het

bedrijf een continue groei dankzij innovatieve,

flexibele en kwalitatieve producten en werking.

T.G.Consultingontwikkeldeeennieuwconceptvooreen revolutionaire traileras die de wegligging van trailersverbetertenderolweerstandverlaagt.Ditbiedtvoordelen naar het gebruik van de trailer in termen van duurzaamheid,veiligheidenverbruik.

Trailer Products Europe (TPE) verkoopt randapparatuur voor trailers, inclusief innovatieve producten voor het assemblerenvanassen.

Door de kennis, de middelen en het netwerk van deze drie partijen te combineren in de spin-off FAS kan het ideevoordeinnovatieveassendoorT.G.Consultingverder uitgewerkt worden tot een product dat via het bestaande netwerk van Tirco en TPE geproduceerd en verdeeldkanworden.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Roger De Coninck verliep als volgt:•Coaching bij het opstellen van businessplan en financieel plan•Coachingbijhetopstellenvaneencanvas businessmodel •Coachingbijhetopstellenvaneenbudgetoefening, revisie en updaten van strategie

Bijkomende info: www.tirco.com

MoederbedrIjf tIrco Activiteit Verkoop van RO- trailerassen

locatIe loMMel

spIn-off flanders aXle systeMs (fas) Activiteit Nieuw concept trailerassen

coach roger de conInck

Bedrijven creëren bedrijven • 99

Page 98: Bedrijven Creëren Bedrijven

traficon is het brein van de technologie achter

slimme verkeerscamera’s die bijvoorbeeld

ongevallen detecteren op snelwegen en in tunnels.

Het bedrijf uit Wevelgem, met 25 jaar ervaring

en 80.000 operationele detectoren, is wereldwijd

marktleider in verkeersdetectiesystemen op basis

van videocamera’s.

Vanuit hun ervaring met software die rookontwikkeling kan opsporen in verkeerstunnels, kwam Traficon op het idee om rookontwikkeling aan de hand van bewakingsbeeldentesignaleren.Hiervoorwerddenieuwe software Survisense ontwikkeld.

Het systeem werd speciaal ontworpen voor grote ruimtes zoals metrostations, hangars, productiehallen en tunnels omdat dit plaatsen zijn die met traditionele detectietoestellen moeilijk op tijd rook kunnen signaleren.

Traditionele rookdetectietoestellen zijn immers meestal aan het plafond bevestigd waardoor in hele grote ruimtes, waar de rook op een bepaalde hoogte blijft hangen, de rook bijna nooit of pas laat tot aan het toestel komt.

Dankzij het nieuwe rookdetectiesysteem via videobeelden kan men de rook binnen de minuut detecteren.Desoftwarekanopbewakingscamera’stoegevoegd worden zodat bedrijven gealarmeerd wordenbijbrand.Hierdoorwordternstigeschadevermedenenkunnenzelfslevensgeredworden.

Een technisch prototype van het systeem werd reeds ontwikkeld en wordt nog volopverbeterd.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Marc Bogaert verliep als volgt:•Begeleiding bij de aanwerving van een business development manager voor de spin-off•Kritischeevaluatievandemilestonesvandespin-off•Bijsturingbusinessplan

Bijkomende info: www.traficon.com

MoederbedrIjf trafIconActiviteit Vervaardiging van video- detectiesystemen voor verkeers- registratie en -analyse

locatIe wevelgeM

spIn-off survIsense (interne spin-off)Activiteit Rookdetectie via camerabewaking

coach Marc bogaert

100 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 99: Bedrijven Creëren Bedrijven

tuinen Guy Moerkens (tGM) heeft in de loop der

jaren een uitstekende reputatie opgebouwd in het

kwalitatief hoogwaardig segment van luxueuze

en artistieke tuinen, vooral door zijn uitstekende

relatie met een aantal grote en gerenommeerde

architecten. tGM is actief in heel België.

Een groot deel van de tuinen die door TGM wordt aangelegd,beschiktovereenzwembad.Eengroeiendaantal klanten van TGM bleek echter niet volledig tevreden met de standaard zwembaden zoals deze werdaangebodendoortalvanzwembadbedrijven.Overtuigd van de duidelijk groeiende trend naar meer in het tuinlandschap geïntegreerde waterpartijen (zwemvijvers,natuurlijkezuiveringe.d.m.),beslootTGMzijnexpertiseinditdomeinverderuittebouwen.

Er werd gekozen voor een spin-off om zo een groter cliënteel te kunnen aantrekken en ook diensten in dit domein te kunnen aanbieden aan andere tuinarchitecten entuinaanleggers.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Maarten laga verliep als volgt:• Team- en competentieanalyse•Begeleidingbijopstellenvanfinancieelplan

MoederbedrIjf tuInen guy MoerkensActiviteit Tuinontwerp, -aanleg en -onderhoud

locatIe deurle

spIn-off Interne spin-offActiviteit Wateraanleg

coach Maarten laga

Bedrijven creëren bedrijven • 101

Page 100: Bedrijven Creëren Bedrijven

van os-sonnevelt verhuurt meubilair en bijbehoren

voor beurzen en manifestaties. Zij zijn hierin de

grootste speler op de Belgische markt en hebben

ook activiteiten in nederland en frankrijk.

Omwille van hun jarenlange aanwezigheid in deze sector werd Van Os-Sonnevelt op regelmatige basis gevraagd om opleidingen en trainingen te geven over deorganisatievanbeurzen.Vanhieruitontstonddeidee om de spin-off Expo-id opterichten.Alseerstecompetentiecentrum voor beurscommunicatie en -marketing heeft Expo-id een breed palet aan diensten en producten ontwikkeld om vak- en publieksbeurzen naareenhogerniveautetillen.

Expo-id wil ertoe bijdragen dat beursorganisatoren, exposanten én beursbezoekers steeds meer waar voor hungeldkrijgen.MededaaromrichtendeactiviteitenvanExpo-idzichtotdezedriedoelgroepen.Ofhetnu gaat om een boostersessie voor een standteam, een e-mailcampagne voor nieuwe exposanten of een begeleidingstraject voor een eerste internationale beursdeelname, bij Expo-id geniet men altijd van een professionele,persoonlijkeaanpak.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout Ferdinand Stans verliep als volgt:•Begeleiding bij het opstellen van het businessplan inclusief risicobepaling•Begeleidingbijhetopstellenvanhetfinancieelplan•Begeleidingbijhetopstellenvanhetmarketingplan en een stappenplan•Begeleidingbijopzetorganisatiestructuuren overlegorganen

Bijkomende info: www.vanos.bewww.expoid.be

MoederbedrIjf van os - sonneveltActiviteit Verhuur van meubilair en bijbehoren voor beurzen en manifestaties

locatIe londerzeel

spIn-off eXpo-IdActiviteit Training, advies en begeleiding voor bedrijven die meer rendement willen halen uit beursdeelnames

coach ferdInand stans

102 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 101: Bedrijven Creëren Bedrijven

videolab ontwikkelde een unieke oplossing

voor het gebruik van videotestimonials op het

internet met een zeer breed toepassingsgebied in

meerdere sectoren: Bubobox.

Aangezien het om een plug & play-toepassing gaat, verlagen zij de drempel tot het creëren van user generated video: je dient als gebruiker niet langer een video op te nemen om die vervolgens te uploaden naar eenspecifiekewebsite.Daarenbovenzijndevideo’smakkelijkintegreerbaarinbestaandeprocessen.

Videogetuigenissen verlagen duidelijk de drempel om een product of dienst te kopen: authentieke klantengetuigenissen zijn immers transparanter en betrouwbaarderdangeschrevengetuigenissen.

Bubobox speelt hierop in door een oplossing aan te bieden die je in enkele minuten kan integreren in je bestaande website zodat je zelf videogetuigenissen online kan verzamelen bij je klanten, en online sociaal kanverspreiden.

Een investeerder werd gevonden die de nodige middelen zal aanbrengen om Bubobox verder uit te rollen over verschillendelanden.

Zieookpagina18

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscout luc Geudens verliep als volgt:•Begeleiden en sturen van marktonderzoek•Uitwerkenbusinessmodel•Opstellenbusinessplan:klankbord,coachingen begeleiding•Zoekennaarfinanciering

Bijkomende info:www.bubobox.com

MoederbedrIjf vIdeolabActiviteit Internet videostreaming- toepassingen

locatIe haM

spIn-off buboboXActiviteit Plug & play software voor videogetuigenissen

coach luc geudens

Bedrijven creëren bedrijven • 103

Page 102: Bedrijven Creëren Bedrijven

vos technics is een familiaal bedrijf dat

gespecialiseerd is in het bouwen, installeren en

onderhouden van koelinstallaties die hoofdzakelijk

gebruikt worden in de groenten- en fruitsector.

Om de verdere groei van het bedrijf te verzekeren, ging VOS technics op zoek naar een aanleunende activiteit die deomzetkonverhogen.

Aangezien de compressor de kerntechniek is van een warmtepomp én van een frigorische groep, was de bedrijfsleiding ervan overtuigd dat men hierrond een nieuwe bedrijfstak kon ontwikkelen: VOS Eco Heating werdopgericht.

Via warmterecuperatie kan VOS technics oplossingen aanbieden die ervoor zorgen dat warmte wordt teruggewonnendienuverlorengaat.Degewonnenwarmte kan bijvoorbeeld herbruikt worden voor (vloer)verwarming, sanitair warm water, zwembadverwarming ...

Dankzij deze nieuwe afdeling kan VOS technics de pieken uit zijn omzet halen en de dalen opvullen en hiermee meer rendabiliteit boeken die tevens een hogerewinstmargewaarborgt.

Het op maat uitgewerkte coachingtraject door spin-offscouts Geert Jeurissen en Maurice Mergeay verliep als volgt:•Opstellen actieplan en degelijke tijdslijn•Adviesbijopstellenmarketingplan•Uitwerkenfinanciëleplanninginclusieftoetreding partners•Bijsturingactieplaninclusiefeindrapportering

Bijkomende info: www.vos-technics.be

MoederbedrIjf vos technIcsActiviteit Installatie en onderhoud van koelinstallaties

locatIe herk-de-stad

spIn-off vos eco heatIng (interne spin-off)Activiteit Franchising van verbouwingsconcept voor de particuliere sector

coach geert jeurIssen en MaurIce Mergeay

104 • Bedrijven creëren bedrijven

Page 103: Bedrijven Creëren Bedrijven

Bedrijven creëren bedrijven is een uitgave van INNOTEK naar aanleiding van de afsluiting van het EFRO-project ‘Meer ondernemerschap door industriële en diensten spin-offs (vervolgproject)’ Redactie: INNOTEK,AnnemieMorbee(www.deformulering.be)Eindredactie: Annemie MorbeeFoto’s: Koen FasseurLay-out: Mariëtte van OortDrukwerk: Impressa

www.innotek.be

Bedrijven creëren bedrijven • 105

Page 104: Bedrijven Creëren Bedrijven

INNOTEK vzwCipalstraat 32440 Geel – BelgiëT +32 14 570 570F +32 14 570 560www.INNOTEK.be

Het project “Meer ondernemerschap door industriële en diensten spin-offs (vervolgproject)” is een initiatief van INNOTEK vzw en wordt gerealiseerd met financiële steun van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO), de Vlaamse Overheid, de provincies Antwerpen en Limburg en INNOTEK