Horecavisie Zwolle 2012-2017

26

samen

Opdrachtgever R.E. de Heer

Opdrachtnemer Marjan Willems

Versie 1

Datum 5 december 2012

Ontwikkeling

Ruimte en Economie

Stadskantoor

Lübeckplein 2

Postbus 10007

8000 GA Zwolle

Telefoon (038) 498 29 69

[email protected]

www.zwolle.nl

Horecavisie Zwolle 2012-2017 Gastvrij en Vitaal

26


Titel Horecavisie Zwolle 2012-2017

2/26

Inhoud

Samenvatting 3

1 Inleiding 5

1.1 Waarom een nieuwe horecavisie 5

1.2 Ambitie horecavisie 5

1.3 Opzet horecavisie 6

1.3.1 Samenwerking met de horecasector en belanghebbenden 6

1.3.2 Een compacte horecavisie 7

2 Resultaten uit het onderzoek naar de horecasector 8

2.1 Horeca in 2012 – trends en ontwikkelingen 8

2.2 Leerpunten stads- en gebiedsontwikkelingen 8

2.3 De markt in Zwolle 9

2.3.1 Vraag 9

2.3.2 Aanbod 9

3 De visie: een gastvrije en vitale horecasector 12

3.1 De visie 12

3.1.1 Kwaliteit en innovatie van de bestaande horeca 12

3.1.2 Uitbreiding van de horecasector - Gesegmenteerde uitbreiding van aanbod 13

3.1.3 Uitbreiding van de horeca - Gesegmenteerde horecagebieden 14

3.1.4 Uitbreiding van de horeca - Maximering toe te voegen m2 horeca 17

3.1.5 Uitbreiding van de horeca – “Pareltjes” 18

4 Sturing 19

4.1 Organisatie 19

4.2 Lopende plannen 20

4.3 Acquisitie 21

4.4 Verbindingen 21

4.5 Uitwerkingsplan 21

Bijlage 1 – Samenvatting benchmark 22

Bijlage 2 – Wetgeving en regels t.b.v. de horeca 24

Bijlage 3 – Rapport Van Spronsen horeca advies 27

26



3/26

Samenvatting

Waarom een nieuwe horecavisie?

Er is sprake van veel nieuwe trends en ontwikkelingen in de horecasector, waar een

nieuwe horecavisie op in moet spelen. Daarnaast geeft het door de Raad vastgestelde

beleid “Zwolle bij de top van Nederlandse binnensteden” richting aan een beter

verblijfsklimaat in de binnenstad. De horeca speelt hierbij een belangrijke rol. Het College heeft op 13 december 2011 dan ook opdracht gegeven tot het maken van een

nieuwe horecavisie.

Hoe is de visie tot stand gekomen?

Uitbreiding van de horeca ligt gevoelig, zowel voor de in de stad aanwezige horeca als

voor de inwoners van de stad. Er is daarom nauw samengewerkt met de horecasector.

Gemeente Zwolle en Koninklijke Horeca Nederland Zwolle hebben in gezamenlijkheid

de doelstellingen en de visie geformuleerd. Een afvaardiging van bewoners van de stad

heeft input kunnen leveren. Ook heeft bij de Gemeente Zwolle uitgebreid intern overleg

plaatsgevonden om de impact van de visie te toetsen. Onderliggende visie heeft dan

ook breed draagvlak.

De markt in Zwolle

De uitstraling van verschillende horecagebieden en terrassen in Zwolle is voor

verbetering vatbaar. Zwolle heeft minder horeca dan vergelijkbare steden als Deventer

en Amersfoort en fors minder horeca dan ambitiesteden als Den Bosch en Haarlem. De

trends en ontwikkelingen en de vraag in Zwolle zijn in kaart gebracht. Er mist aanbod

om goed op deze trends en de vraag in te kunnen spelen. Zwolle heeft culinair een

sterke positie; er missen wel internationaal georiënteerde restaurants en concepten in

fast casual dining. De stad heeft, na de opening van hotel Van der Valk de eerste 5 jaar

een ruim aanbod hotelkamers. Het aanbod in de natte horeca is op peil. Op het gebied

van fastservice is er nog ruimte voor healthy fastfood en shoarmazaken. Tenslotte

missen nog koffieconcepten en mengfuncties van bijvoorbeeld horeca en detailhandel

of horeca en cultuur.

De visie: een gasvrije en vitale sector

De horeca staat onder druk in deze zware economische tijden. We kiezen daarom voor

een gezonde basis voor de Zwolse horecasector om de kwaliteit van de sector verder

uit te bouwen. De conclusie is daarom om, qua niveau van de horeca, het niveau van

de vergelijkbare steden te realiseren in de periode tot 2017. Het niveau van de horeca

in ambitiesteden is nu een stap te ver.

De kern van de visie wordt gevormd door een tweetal onderwerpen:

• Kwaliteit en innovatie van de bestaande horeca, waarbij de gemeente wil

fungeren als aanjager, maar waarbij de sector eigen verantwoording heeft.

• Uitbreiding van de horecasector op een wijze die kwaliteit en innovatie nastreeft

door:

-Gesegmenteerde uitbreiding van aanbod.

Om beter op de vraag in te kunnen spelen zal Zwolle in de periode 2012-2017 inzetten

op uitbreiding van de restaurantsector, grand cafés, healthy fastfood, koffieconcepten

en cafetaria’s. Daghoreca is nog steeds gewenst, maar wordt niet meer als

“term”gebruikt. Verschillende van de genoemde concepten worden geëxploiteerd als

daghoreca. Daarnaast zullen restaurants steeds vaker overdag open zijn. Hotels

worden in deze periode niet toegevoegd (behalve plannen die al langer lopen). Het

aantal B&B’s kan wel worden uitgebreid. Voor de natte horeca geldt een zeer beperkte

toevoeging.

26



4/26

-Gesegmenteerde horecagebieden.

De volgende gesegmenteerde gebieden worden in de visie onderscheiden:

Locatie Segment

Primair Grote Markt en Melkmarkt Grand-café, fast casual dining en

restaurants met terrasfunctie.

Secundair Nieuwe Markt,

Bethlehemkerkplein, Grote

kerkplein, Sassenstraat

Nieuwe Markt wordt een dinerplein

voor bovenkant middensegment. De

rest van de locaties consolideren.

Rondom

Peperbus

Voorstraat, Jufferenwal,

Kamperstraat/Ossenmarkt,

Luttekestraat

Beperkte uitbreiding van

nachthoreca en fastfood aan de

Voorstraat. Andere straten

consolideren.

Winkelgebied Kernwinkelgebied Dagfuncties en mengfuncties

gericht op winkelend publiek.

Working Class Gasthuisplein, Oude

Vismarkt

Consolideren huidig aanbod en

signatuur.

Cultuurzone Blijmarkt, Potgietersingel Consolideren huidig aanbod,

faciliteren mengfuncties met

ondergeschikte horeca (vb. galerie)

Buiten

centrum

Wijkwinkelcentra,

Willemskade,

bedrijventerreinen,

buitengebied, wijken

Consolideren in wijkwinkelcentra en

Willemskade. Op bedrijventerreinen

beperkt horeca gericht op

bedrijventerrein. In het buitengebied

alleen pareltjes toestaan.In de

wijken zijn enkele cafetaria mogelijk.

-Maximering toe te voegen m2 horeca.

De toevoeging van nieuwe horecameters tot een maximum van 2.700 tot 3.300m2

verkoopvloeroppervlak toestaan in de periode 2012-2017. Dit is vergelijkbaar met 4.500

tot 5.500m2 bedrijfsvloeroppervlak. Wanneer plannen niet uitsluitend op de Zwolse

markt zijn gericht, worden ook niet alle m2 verrekend met dit quotum. Economische

ontwikkelingen (nationaal en lokaal) kunnen het quotum beïnvloeden.

-“Pareltjes”

Op locaties waar geen horeca is voorzien in deze visie kan, vanuit “horeca-optiek”,

alleen worden meegewerkt wanneer het concept een “pareltje” is. Dit zijn sterke

concepten met een eigen, initiële, aantrekkingskracht, die een kans vormen voor

Zwolle.

Hoe vindt de sturing op de visie plaats?

Gemeente Zwolle is verantwoordelijk voor uitvoering van de visie als het gaat om

verruiming van de horeca. De organisatie en instrumenten zijn goed ingericht om

uitvoering te kunnen geven aan de visie. De horecasector heeft zelf ook nadrukkelijk

eigen verantwoordelijkheid als het gaat om de kwaliteit en innovatie van de sector. 3

maal per jaar heeft overleg plaats met de regiegroep voor de horecavisie. Hierin wordt

de uitvoering gemonitord, worden dilemma’s besproken en samen acties opgepakt.

26



5/26

1 Inleiding

1.1 Waarom een nieuwe horecavisie

De horeca is een sector van belang voor Zwolle. Zwolle telt 271 horecabedrijven met

een totale verkoopvloeroppervlakte van ruim 60.000m2. De horeca zorgt voor

werkgelegenheid voor 2.750 fte’s; dit is 3,2% van het totaal aan werkgelegenheid in

Zwolle. Naast het economische belang van de sector zelf, speelt de horeca een zeer

belangrijke rol in de gastvrijheid van de stad en de economische vitaliteit van de

binnenstad.

Het huidige horecabeleid is vastgesteld voor de periode 2007 tot 2012. Inmiddels ziet

de wereld er anders uit dan 5 jaar geleden. Er zijn veel nieuwe trends en ontwikkelingen

in de horeca en de stad Zwolle heeft zich ontwikkeld

Daarnaast is in 2011 “Zwolle bij de top van de Nederlandse binnensteden” vastgesteld.

De Raad heeft daarmee de ambitie uitgesproken te gaan behoren tot de 10 meest

gastvrije binnensteden van Nederland. Daarvoor is onder andere een optimale mix van

detailhandel, horeca en cultuur noodzakelijk. Als uitwerking op deze vastgestelde visie,

is de actie geagendeerd dat er een nieuwe horecavisie zal worden gemaakt.

Het College heeft op 13 december 2011 opdracht gegeven tot het maken van een

nieuwe horecavisie.

1.2 Ambitie horecavisie

De ambitie is om te komen tot een horecavisie die de actuele vraag naar horeca

faciliteert en die bijdraagt aan de doelstelling om te behoren tot de Top-10 van meest

gastvrije binnensteden. Daarvoor moet er ruimte komen voor meer horeca, meer

kwaliteit en meer differentiatie. Dat alles op een wijze dat de horeca, bestaand en

nieuw, zich op een gezonde wijze kan ontwikkelen en de overlast voor bewoners

binnen de perken blijft. Vandaar de ondertitel voor deze horecavisie “Gastvrij en Vitaal ”.

Doelstellingen:

• Zwolle heeft in 2017 11,2 miljoen bezoeken aan de horeca verdeeld over de

sectoren restaurant, dranken, fastservice en hotel (tegenover ruim 10,8 miljoen in

2011)

• In 2017 realiseert de totale horeca sector een omzet van ruim € 136 miljoen euro.

(tegenover € 124 miljoen in 2011)

• Om deze omzetstijging te realiseren, zal de besteding van de dagtoerist van €

12,00 per bezoeker naar ruim € 14 moeten stijgen. (Het landelijk gemiddelde

bedraagt € 18).

• De uitstraling van de horeca is verbeterd door een verbeterde fysieke uitstraling en

meer diversiteit in de concepten volgens het oordeel van de in te zetten

onafhankelijke horeca-adviseurs.

• De werkgelegenheid in de horecasector groeit met ruim 260 voltijdsbanen.

26



6/26

1.3 Opzet horecavisie

1.3.1 Samenwerking met de horecasector en belanghebbenden

De horecavisie is opgesteld samen met de horeca en vertegenwoordigers van

winkeliers, toerisme, inwoners van Zwolle en binnenstadsbewoners.

Uitbreiding van horeca ligt gevoelig. De sector is zeer alert op de mate waarin

uitbreiding van de sector mogelijk wordt gemaakt in verband met een gezonde

exploitatie in de toekomst. Bewoners van de stad zijn alert op de wijze waarop de

uitbreiding wordt vormgegeven; zorgt dat voor overlast of niet?

Om te komen tot een werkbare nieuwe horecavisie is breed draagvlak onontbeerlijk. Er

is daarom gekozen voor intensieve samenwerking. Als afvaardiging van de horeca-

sector is samengewerkt met Koninklijke Horeca Nederland (KHN). In gezamenlijkheid is

de onafhankelijke adviseur gekozen; Van Spronsen & partners horeca advies. Verder

zijn verschillende horeca-ondernemers, bewoners van de stad en gebruikers van de

horeca geconsulteerd. De input uit deze sessies is gebruikt in de visie. Geconcludeerd

moet worden dat alle partijen zich coöperatief hebben opgesteld en de samenwerking in

dienst hebben gesteld van de doelstellingen die Zwolle als gastvrije stad nastreeft.

De samenwerking heeft plaatsgevonden in 3 groepen:

Projectgroep

De projectgroep voor de horecavisie is samengesteld uit

• 2 adviseurs van Van Spronsen horeca advies (de directeur-eigenaar en een

consultant)

• 2 afgevaardigden van het bestuur van KHN (een consultant van KHN en een

ondernemer)

• en 2 adviseurs van de afdeling Ruimte & Economie van de Gemeente Zwolle

(senior beleidsadviseur voor vrije tijd, toerisme en binnenstad en de beleidsadviseur

voor leisure en horeca).

Deze projectgroep heeft de lijn in de visie opgesteld, waarna deze aan 2 expertgroepen

is voorgelegd om open aanmerkingen uit de stad mee te kunnen nemen in de visie.

Expertgroep bedrijven

De expertgroep bedrijven is 2 maal bijeen geweest en was samengesteld uit

ondernemers/vertegenwoordigers van restaurants, fastservice, daghoreca, natte

horeca, makelaars, brouwerijen en het City Centrum.

Expertgroep consumenten

De expertgroep consumenten heeft 1 maal een bijeenkomst gehad om mee te denken

over de Zwolse horeca. Deze groep was samengesteld uit vertegenwoordigers van

senioren, studenten, minderheden, gebruikers, bedrijven, binnenstadsbewoners en

toeristen (Zwolle Marketing).

Tenslotte heeft nog een afzonderlijk overleg plaatsgevonden met een afvaardiging van

het bestuur van de binnenstadsbewoners (BBZ) over de conceptvisie.

26



7/26

1.3.2 Een compacte horecavisie

Gekozen is voor een compacte visie die regelt wat er geregeld moet worden, maar

ruimte en flexibiliteit biedt om in te kunnen spelen op de toekomst. Waar nodig wordt de

visie in een vervolgproces uitgewerkt tot beleid in een uitwerkingsplan

Het integrale horecabeleid van 2007 bevatte ook alle aanverwante regels voor de

horeca. In de praktijk bleken deze regels aan verandering onderhevig, waardoor het

beleid niet meer actueel is. Deze wet- en regelgeving zijn inmiddels opgenomen in de

diverse vergunningen, ander beleid en overlegstructuren. Denk hierbij aan:

• Sluitingstijden: Beleidsregels sluitingstijden

• Alcoholbeleid: Nota gezondheidsbeleid en alcoholmatigingsprogramma

• Terrassenbeleid: apart beleid uit 2012

• Drank- en horecawet, Wet milieubeheer, wet op de kansspelen, Bibob zijn

bijvoorbeeld landelijke regels die niet hoeven opgenomen in de horecavisie.

Een compacte horecavisie voor de komende vijf jaar maakt het mogelijk flexibel in te

spelen op wat de toekomst gaat brengen. In hoofdstuk 4 en bijlage 2 staat beschreven

hoe de horeca gerelateerde onderwerpen en regels zijn belegd.

26



8/26

2 Resultaten uit het onderzoek naar de horecasector

2.1 Horeca in 2012 – trends en ontwikkelingen

Van Spronsen horeca advies heeft de actuele trends en ontwikkelingen in beeld

gebracht. Voor een meer uitgebreide beschrijving en inspirerende foto’s verwijzen wij

naar de rapportage in bijlage 3 van deze visie. De trends:

• Door uniciteit en beleving creëert de horeca eigen vraag en is minder afhankelijk

van de vraag in de omgeving. Dat kan door thematisering.

• Duurzaamheid is geen onderscheid meer, maar de nieuwe norm.

• Het culinaire topsegment wint aan populariteit (ook op TV) en de concepten worden

voor een brede doelgroep toegankelijk.

• Transparantie wordt zowel fysiek (lichtinval) als qua productinformatie van belang.

• Het terras wordt een steeds belangrijker aspect van de bedrijfsvoering.

• Branchevervaging binnen en buiten de sector en mengvormen nemen toe. Extreme

wildgroei van horeca moet worden voorkomen.

• Enkele termen uit de trends en ontwikkelingen: design, vergrijzing, veiligheid,

gezondheid, verluxing, authenciteit, groepsvorming (lidmaatschap), zapgedrag,

individualisering, koffie, gemak, wellness, tijdelijke concepten en “functioneel eten”

in plaats van “uit eten”.

2.2 Leerpunten stads- en gebiedsontwikkelingen

Voor de leerpunten uit stads- en gebiedsontwikkelingen, zowel nationaal als

internationaal verwijzen wij ook naar de bijlage bij deze visie. Een korte samenvatting:

• Locaties buiten de “traffic” kunnen alleen rendabel worden geëxploiteerd, wanneer

het concept op eigen kracht een bovenregionale markt trekt.

• Pop-up concepten creëren extra vraag. Concepten worden een hype, waarbij van

belang is dat de concepten tijdelijk en gevarieerd zijn. De gemeente kan dit

stimuleren.

• Horeca draagt bij aan de sociale veiligheid in een omgeving.

• Duidelijke keuzes en uniformiteit in de uitstraling dragen bij aan het succes van een

gebiedsontwikkeling.

• Een combinatie van functies versterkt het functioneren van het gebied. Hierbij kan

bijvoorbeeld gedacht worden aan sport, werken en uitgaan, maar ook aan cultuur,

horeca en detailhandel.

• Innovatie brengt ook risico’s met zich mee. De markt is er nog niet klaar voor of de

formule is toch teveel gericht op een andere cultuur.

• Bij een grootscheepse wijziging in de structuur van een gebied, zal ook de

gemeente de duidelijke keuzes moeten onderschrijven door voldoende financiële

middelen om de koerswijziging te laten slagen.

• Nieuwe aantrekkingskracht genereert toerisme; als voorbeeld wordt het

Guggenheim museum in Bilbao aangehaald.

26



9/26

2.3 De markt in Zwolle

Bij de uitwerking van de visie is diepgaand onderzoek gedaan naar het functioneren van

de Zwolse horecasector. De vraag naar en het aanbod van horeca zijn nauwgezet in

kaart gebracht (zie bijlage 3).

2.3.1 Vraag

Zwolle heeft relatief grote bedrijven en het aandeel van de groot- en tussenhandel en

zakelijke dienstverlening is relatief groot in de Zwolse bedrijvigheid. Dit is een positief

uitgangspunt voor de horeca.

In de particuliere vraag is de leeftijdsgroep van 15 tot 29 jaar sterker vertegenwoordigd

dan in de benchmarksteden. De verwachting is dat de omvang van de particuliere vraag

de komende 5 jaar met 5,6% zal toenemen.

Bijna 40% van de totale horeca omzet wordt gerealiseerd door toeristen (dagbezoekers,

verblijfs- en zakelijk toerisme). 33% van de totale horeca omzet komt van alleen de

dagtoeristen. Met jaarlijks 3,4 miljoen dagtoeristen (2010) doet Zwolle het zelfs beter

dan de ambitiesteden. Het toerisme zal naar verwachting stijgen door een toeristische

trekker als “het oog op de Fundatie” en toename van het aantal hotelkamers.

De bestedingen van de dagtoeristen liggen in Zwolle echter op een lager niveau met

€ 12,00 ten opzichte van € 18 landelijk. Dat kan een paar oorzaken hebben:

• Zwolle trekt niet het juiste publiek. De recente actie om de stadspromotie te

richten op een grotere regio kan bijdragen aan de oplossing. Individuele

ondernemers die hun promotie op een grotere regio richten, zien hun omzet al

stijgen.

• De sector weet de toeristen onvoldoende te verleiden tot uitgaven in de horeca.

De verwachting is dat er over 5 jaar ruim 11 miljoen horecabezoeken plaatsvinden.

2.3.2 Aanbod

Algemeen

Er heeft een benchmark plaatsgevonden met vergelijkbare steden als Deventer en

Amersfoort en ambitiesteden als Haarlem en Den Bosch (zie bijlage 1). De conclusie is

dat Zwolle minder horeca heeft dan de vergelijkbare- en de ambitiesteden en dat het

aanbod in Zwolle relatief eenzijdig is. De kwaliteit van de horeca blijft achter bij de

ambitiesteden, maar is vergelijkbaar met de vergelijkbare steden.

Schematisch:

Zwolle t.o.v.

vergelijkbare steden

Deventer en Amersfoort

Zwolle t.o.v.

ambitiesteden

Den Bosch en Haarlem

Hoeveelheid horeca Zwolle heeft minder horeca Zwolle fors minder horeca

Diversiteit aanbod Minder divers aanbod Minder divers aanbod

Kwaliteit aanbod Vergelijkbare kwaliteit Zwolle minder kwaliteit

26



10/26

De horeca in Zwolle staat, overeenkomstig het landelijke beeld, onder druk in deze

economisch zware tijden. De conclusie is om qua niveau van de horeca het niveau van

de vergelijkbare steden te realiseren in de periode tot 2017; het niveau van de horeca in

ambitiesteden is op dit moment een stap te ver. Deze keuze past bij de ambitie rond de

vergroting van het verzorgingsgebied bij de binnenstadspromotie.

Horeca ondernemers met een uniek concept bedienen een groter verzorgingsgebied:

In de binnenstadspromotie streeft Zwolle naar verruiming van het verzorgingsgebied

van 30 naar 80 kilometer rond Zwolle. Versterking van de horecasector draagt bij aan

dat streven. Landelijke profilering van de hele horecasector is in dit stadium niet reëel.

In een straal van 80 kilometer wordt met name concurrentie ondervonden van de

vergelijkbare steden, waardoor Zwolle eerst moet zorgen dat de concurrentiepositie ten

opzichte van die steden versterkt.

Hotels

In 2003 is het hotelbeleid “Roomservice” vastgesteld. Op dat moment telde Zwolle 249

hotelkamers en werd beoogd dit aantal met minimaal 300 kamers te verruimen. Met de

opening van hotel Lumen en het Van der Valk hotel in oktober 2013 heeft Zwolle 600

hotelkamers. De doelstellingen van het hotelbeleid zijn bereikt. De toename van het

aantal kamers en de daling van zakelijk verblijf als gevolg van de economische crisis

maken dat de markt en de Zwolse hotelsector onder druk staan. Er zal daarom

uitermate terughoudend gereageerd worden op initiatieven die binnen de vijf jaren

horizon van de horecavisie tot realisatie zouden moeten komen.

Natte horeca

De kwaliteit van de natte horeca staat onder druk. Bij natte horeca gaat het om cafés,

discotheken en zalencentra. Dit uit zich in een slechte uitstraling van de gevels en

weinig innovatie. De klassieke functie van deze deelsector staat fors onder druk. De

Verzorgingsgebied unieke horeca, zoals De Librije

Verzorgingsgebied

innovatieve en onderschei-

dende horeca

Reguliere

horeca

26



11/26

consument is veeleisend, waardoor een kwaliteitsslag nodig is. Er is weinig ruimte en

behoefte aan toevoeging. Waar bedrijven verdwijnen gaat de voorkeur uit naar

vervanging door onderscheidende nieuwe bedrijven.

Restaurants

Zwolle heeft verschillende bedrijven met een culinaire toppositie. Dit is positief. Deze

bedrijven vormen een stimulans voor de rest van de sector en de stad om mee te gaan

in deze kwalitatieve uitstraling. Voor uitbreiding van restaurants is nog wel ruimte in de

markt. Naast de culinair hoogstaande restaurants is het aanbod restaurants vrij

traditioneel (Nederlands-Frans en Chinees/Indisch). Zwolle mist aanbod in

internationaal georiënteerde- en fast casual dining concepten.

Fastservice

In de fastfoodsector geeft de benchmark aan dat er voldoende fastfoodrestaurants zijn,

maar dat concepten voor healthy fastfood en shoarmazaken in de binnenstad en

cafetaria’s in de wijken ondervertegenwoordigd zijn.

Horeca in het winkelgebied

Tenslotte missen koffieconcepten en mengfuncties in het winkelgebied. Deze zijn

noodzakelijk voor een optimaal functioneren van het winkelgebied.

26



12/26

3 De visie: een gastvrije en vitale horecasector

3.1 De visie

In de aanloop naar deze horecavisie is onderzoek en zijn aanbevelingen gedaan door

een gerenommeerd horeca advies bureau. Deze onderzoeksresultaten zijn uitgebreid

gesondeerd en besproken met de horecasector en belanghebbenden. Binnen de

Gemeente Zwolle is uitgebreid gesproken met de verschillende betrokken afdelingen

over de impact van de aanbevelingen.

Deze horecavisie is een coproductie van de Gemeente Zwolle en de Zwolse horeca,

waarbij in gezamenlijkheid de doelstellingen en lijnen in de visie zijn geformuleerd. De

visie doet recht aan het doorlopen proces met alle partijen in de stad; vrijwel alle

aanbevelingen kunnen worden overgenomen, omdat deze werkbaar en doelmatig

worden geacht. Op basis van de belangenafweging wordt de aanbeveling om de

nachthoreca te verplaatsen van de Jufferenwal naar de Voorstraat vooralsnog niet

overgenomen.

De ambitie om bij de Top-10 van beste binnensteden te gaan behoren is geprojecteerd

op een tijdshorizon tot 2020. Deze horecavisie heeft een kortere tijdshorizon, namelijk

tot 2017. In deze visie tot 2017 wordt gekozen voor wezenlijke toevoeging van horeca

(meer dan in de voorgaande periode met economische bloei), maar met duidelijke

grenzen om voor de sector een gezonde basis te behouden en zo de kwaliteit verder uit

te kunnen bouwen.

Bij het maken van de volgende horecavisie, dus de periode 2017-2022, zal Zwolle al

verder zijn met de structuur in de binnenstad als gastvrije stad. Uitgangspunt is dat op

dat moment een hogere ambitie kan worden nagestreefd, namelijk het niveau van de

horeca in de ambitiesteden.

De kern van de visie wordt gevormd door een tweetal onderwerpen:

• Kwaliteit en innovatie van de bestaande horeca.

• Uitbreiding van de horecasector op een wijze die kwaliteit en innovatie nastreeft

door:

-Gesegmenteerde uitbreiding van aanbod.

-Gesegmenteerde horecagebieden

-Maximering toe te voegen m2 horeca

-“Pareltjes”

3.1.1 Kwaliteit en innovatie van de bestaande horeca

De gasten in de binnenstad zijn divers. Het gaat om bewoners van de (binnen)stad en

de regio, toeristische bezoekers en zakelijke bezoekers. Om die gasten optimaal te

kunnen ontvangen in de binnenstad zal Zwolle als gastvrije stad nog beter moeten gaan

functioneren.

26



13/26

Volgens het onderzoek gastvrije binnensteden 2012 presteert Zwolle al goed op

aspecten als het decor (straten, gebouwen en groenvoorziening), diversiteit in

winkelaanbod en het aanbod in terrassen. Verbetering is mogelijk op het gebied van

cultureel aanbod, hygiëne, vindbaarheid in de stad, werkzaamheden en

informatievoorzieningen voor het openbaar vervoer. Naast deze duidelijk benoemde

verbeterpunten scoort ook de kwaliteit van de horecaconcentratiegebieden matig op

aanbod, omvang en uitstraling.

In het kader van het onderzoek voor deze visie is geconcludeerd dat verschillende

horecagebieden en/of individuele ondernemers een matige uitstraling hebben van de

gevels en het terras. Daarnaast geeft het onderzoek weer dat het aanbod op

onderdelen eenzijdig is en dat de kwaliteit en uitstraling verbeterd kunnen worden.

In de visie is veel aandacht voor wijze waarop uitbreiding en vernieuwing van de sector

tot stand kan worden gebracht. Door de groei en dynamiek in de sector te concentreren

in bepaalde gesegmenteerde gebieden wordt de kwaliteit van de sector in positieve zin

gestimuleerd.

Daarbij moet niet voorbij worden gegaan aan de verantwoordelijkheid die de bestaande

horeca heeft ten aanzien van kwaliteit. Er is de laatste jaren al veel gebeurd als het gaat

om kwaliteit en innovatie in de sector. De ontwikkelingen staan echter nooit stil. De

kwaliteit van de bestaande vestigingen en concentratiegebieden moet op orde zijn en

blijven. Daarbij verwacht de Gemeente Zwolle dat de bestaande horeca:

• Voldoende onderhoud pleegt aan de panden.

• Inzet op innovatie voor een maximale exploitatie en uitstraling.

• Aandacht geeft aan de uitstraling en het uitzetten van de terrassen voor een

kwalitatieve en gastvrije uitstraling.

• Afspraken nakomt.

• Meedoet en meebetaalt aan acties en

• Meewerkt aan het behalen van doelstellingen.

De gemeente zal hierin niet als trekker fungeren. Zwolle is bereid te fungeren als

aanjager en facilitator, maar verwacht van de horecasector een actieve medewerking,

vervolg van acties en eigen verantwoordelijkheid. Koninklijke Horeca Nederland (KHN)

dient een voortrekkersrol te vervullen in dit proces.

3.1.2 Uitbreiding van de horecasector - Gesegmenteerde uitbreiding van aanbod

In de periode 2012-2017 zet Zwolle in op aanbod dat mist om goed op de vraag in te

kunnen spelen. Dit betekent uitbreiding van de restaurantsector, grand cafés, healthy

fastfood, koffieconcepten en cafetaria’s. Hotels worden in deze periode niet toegevoegd

(behalve plannen die al langer lopen). Het aantal B&B’s kan wel worden uitgebreid.

Voor de natte horeca geldt een zeer beperkte toevoeging.

Doelstellingen voor de nieuwe horecavisie zijn “meer horeca” en “meer diversiteit” om

beter op de vraag en de trends en ontwikkelingen in te kunnen spelen. Beide

doelstellingen worden bereikt door uitbreiding van de sector in die deelsectoren te

26



14/26

realiseren, waar aanbod wordt gemist. Uitbreiding van daghoreca is nog steeds

wenselijk voor Zwolle. De “term” daghoreca wordt echter niet meer gebruikt.

Verschillende van de genoemde concepten functioneren als daghoreca (sluiting om

maximaal 22.00 uur conform de winkelsluitingstijden wet). Daarnaast zullen restaurants

steeds meer de dagfunctie gaan vervullen. Voor uitbreiding van de restaurantsector

moet extra aandacht uitgaan naar de diversiteit in het aanbod. Enerzijds draagt

toename van het aantal restaurants zorg voor veranderde concurrentieverhoudingen en

dynamiek en daardoor een toename van kwaliteit en diversiteit. Anderzijds zal bij

toevoeging van restaurants het streven moeten uitgaan naar vernieuwende concepten.

Voor een gezonde hotelsector zou de gemeente in de eerste 5 jaar niet mee moeten

werken aan nieuwe hotelplannen (behalve plannen, waaraan aan langere tijd wordt

gewerkt). De sector kan zich in die periode aanpassen aan de nieuwe

aanbodverhoudingen. Beleid om meer B&B in de stad mogelijk te maken is in 2011 al

vastgesteld.

Voor de natte horeca zorgt een zeer beperkte toevoeging voor voldoende balans,

waardoor ondernemers een basis in de markt houden om te werken aan kwaliteit.

3.1.3 Uitbreiding van de horeca - Gesegmenteerde horecagebieden

De volgende gesegmenteerde gebieden worden in de visie onderscheiden:

Locatie Segment

Primair Grote Markt en Melkmarkt Grand-café, fast casual dining en

restaurants met terrasfunctie.

Secundair Nieuwe Markt,

Bethlehemkerkplein, Grote

kerkplein, Sassenstraat

Nieuwe Markt wordt een dinerplein

voor bovenkant middensegment. De

rest van de locaties consolideren.

Rondom

Peperbus

Voorstraat, Jufferenwal,

Kamperstraat/Ossenmarkt,

Luttekestraat

Beperkte uitbreiding nachthoreca en

fastfood aan de Voorstraat. Andere

straten consolideren.

Winkelgebied Kernwinkelgebied Dagfuncties en mengfuncties

gericht op winkelend publiek.

Working Class Gasthuisplein, Oude

Vismarkt

Consolideren huidig aanbod en

signatuur.

Cultuurzone Blijmarkt, Potgietersingel Consolideren huidig aanbod,

faciliteren mengfuncties met

ondergeschikte horeca (vb. galerie)

Buiten

centrum

Wijkwinkelcentra,

Willemskade,

bedrijventerreinen,

buitengebied, wijken

Consolideren in wijkwinkelcentra en

Willemskade. Op bedrijventerreinen

beperkt horeca gericht op

bedrijventerrein. In het buitengebied

alleen pareltjes en in de wijken

enkele cafetaria faciliteren.

De kwaliteit van de horeca heeft zich de laatste jaren al ontwikkeld. Stilstand is echter

achteruitgang. Een van de doelstellingen van het horecabeleid is dus “meer kwaliteit in

de horeca”. Door segmenten in de horeca te concentreren, ontstaan een nieuwe

dynamiek en andere concurrentieverhoudingen. Hierdoor wordt de kwaliteit van de

sector opwaarts gestimuleerd.

26



15/26

Primair horecagebied

De Grote Markt is in feite de huiskamer van Zwolle. Het is jammer dat hier vooral

fastfood is gevestigd. Benchmarksteden hebben meer kwaliteit in het primaire

horecagebied. Er zou naar moeten worden gestreefd dat er meer kwaliteit en diversiteit

in de gevestigde en te vestigen horeca komt. Er moet dan ingezet worden op grand

cafés en concepten voor fast casual dining

De Melkmarkt is de belangrijkste entree voor dagtoeristen in Zwolle. Op de Melkmarkt is

een trend gaande van ombuiging van winkel- naar horecagebied. Aan de zijde van het

Rodetorenplein wordt al vorm gegeven aan het idee van dag- en avondopenstelling met

een goede terrasfunctie. De ontwikkeling van de rest van de Melkmarkt kan hier op

aansluiten door in te zetten op een diversiteit in laagdrempelige restaurants. Zwolle

heeft immers te weinig aanbod in restaurants. Omdat de Melkmarkt het entreegebied

betreft voor de inkomende dagtoeristen, is zowel dag- als avondopenstelling van belang

en zou het gebied de belangrijkste en gezelligste terraslocatie van de stad moeten

worden. Hierbij moet worden gelet op de uitstraling van de gevels en het terras (stoelen,

parasols en afscheiding).

Secundair horecagebied

Er kan niet grenzeloos worden uitgebreid in horeca m2. Het is dus noodzakelijk de toe

te voegen m2 in te zetten op punten waar deze het meest effectief zijn (bv. Melkmarkt).

Er wordt in de visie dan ook gekozen voor consolidatie in het secundaire gebied. Er is

alleen beperkt uitbreiding mogelijk op de Nieuwe Markt, zodat het imago van

hoogwaardig dinerplein verder kan worden versterkt.

De enige uitzondering op de visie kan worden gemaakt voor Het Refter aan het

Bethlehemkerkplein. Voor een optimaal functioneren van de horeca aan het

Bethlehemkerkplein en een optimale stimulans van de dynamiek in de Sassenstraat is

het in principe goed het uitgangspunt van de visie te handhaven om hier in principe een

“pareltje” te faciliteren. Gezien het specifieke karakter van het pand en het matige

functioneren van het eerste deel van de Sassenstraat, kan in dit geval echter ook

reguliere horeca worden toegestaan. Door het bijzondere karakter van Het Refter kan

immers ook reguliere horeca een onderscheidende uitstraling hebben. Deze horeca

meters kunnen dan niet meer elders in een horeca-uitbreidingsgebied worden

gefaciliteerd. Om de sterke punten van de visie zoveel mogelijk te handhaven, zou dit

de enige uitzondering moeten blijven.

Rondom de Peperbus

Dit gebied is in belangrijke mate het uitgaansgebied van Zwolle. Omdat de natte horeca

goed vertegenwoordigd is in Zwolle is de conclusie in de visie: met name consolideren

in dit gebied. Er kan nog heel beperkt worden uitgebreid in de natte horeca en er is nog

enig tekort aan fastfood voor het uitgaanspubliek (met name shoarmazaken).

In het advies van Van Spronsen wordt gesproken over verplaatsing op termijn van de

nachthoreca van de Jufferenwal naar de Voorstraat. Gezien de economische situatie in

relatie tot de eisen die de Ruimtelijke Ordening stelt aan de termijn van realisatie, zal

hier in de looptijd van deze visie geen actie op worden ondernomen. Wel kan

geanticipeerd worden op deze visie door geen nachthoreca en aanverwante functies

26



16/26

meer op de Jufferenwal toe te staan en de beoogde zeer beperkte uitbreiding in de

nachthoreca te projecteren op de Voorstraat. .

Winkelgebied

Er is een maatschappelijke trend gaande dat het winkelend publiek steeds meer

beleving wil ervaren. Dat kan gerealiseerd worden door het mengen van functies als

detailhandel, cultuur en horeca. Deze trend is ook te zien in nieuwe concepten die op

de markt komen, namelijk detailhandel met ondergeschikte horeca. In het

kernwinkelgebied moeten mogelijkheden komen voor horeca en mengfuncties om de

beleving voor het winkelend publiek te versterken. Bij mengfuncties gaat het om

maximaal 50m2 BVO en maximaal 10% van het totale BVO voor de ondergeschikte

horecafunctie. De voorkeur gaat uit naar vestigingen die de routing naar het

Weeshuisstraatgebied en Het Eiland verbeteren.

Gasthuisplein en Oude Vismarkt

Dit gebied behoort in het beleid voor de binnenstad tot het winkelgebied; winkels zijn

ook in overwegende mate aanwezig. Om deze winkelfunctie niet onder druk te zetten

en de toevoeging van m2 in de horecasector alleen op de meest effectieve plaatsen toe

te staan, is de conclusie voor dit horecagebied: Consolideren van het huidige aanbod.

Cultuurzone

In dit gebied bij De Fundatie heeft recentelijk een forse uitbreiding van horeca

plaatsgevonden, waardoor het aanbod nu op peil is. De belangrijkste conclusie is dan

ook: Consolideren van het huidige aanbod. Er wordt wel naar gestreefd een aantrekke-

lijker route te creëren tussen de cultuurzone en de rest van de binnenstad. Galerietjes

zijn daarvoor uitstekend geschikt. Wanneer een galerie of kunstwinkel ondergeschikt

een horecafunctie wil uitoefenen is dat binnen de kaders van de visie mogelijk.

Buiten centrum

In de wijkwinkelcentra Thomas á Kempisstraat en Assendorp is het aanbod in de

horeca op peil. Alleen in de wijken mist aanbod in cafetaria’s; die kunnen dan ook

worden toegevoegd. Op bedrijventerreinen mist horeca gericht op de bezoeker en

werknemer van die bedrijventerreinen; ook dit kan beperkt en kleinschalig worden

toegestaan. Door een beperking te stellen aan het aantal m2, wordt voorkomen dat

fastfoodketens zich op bedrijventerreinen vestigen. Per initiatief is 100m2 toegestaan.

Begane grond

Uitgangspunt is dat de uitbreiding in horecameters plaatsvind op de begane grond. De

ervaring leert dat horeca op de begane grond exploitatie technisch beter functioneert.

Daarnaast hebben meters op de begane grond meer effect bij het realiseren van

doelstellingen als gastvrije stad. In uitzonderlijke gevallen kan hiervan worden

afgeweken, wanneer

• een initiatief als zeer wenselijk wordt beschouwd in het kader van de visie,

• de exploitatie plaatsvindt aan een plein en

• de exploitatie op de begane grond niet rendabel kan worden gemaakt.

Gezien de lagere effectiviteit van een exploitatie op de eerste etage, behoeft 50-60%

van de m2 van die eerste etage te worden verrekend met het Zwolse horecaquotum.

26



17/26

3.1.4 Uitbreiding van de horeca - Maximering toe te voegen m2 horeca

De toevoeging van nieuwe horecameters tot een maximum van 2.700 tot 3.300m2

verkoopvloeroppervlak toestaan in de periode 2012-2017. Dit is vergelijkbaar met 4.500

tot 5.500m2 bedrijfsvloeroppervlak. Wanneer plannen niet uitsluitend op de Zwolse

markt zijn gericht, worden ook niet alle m2 verrekend met dit quotum. Economische

ontwikkelingen (nationaal en lokaal) kunnen het quotum beïnvloeden.

De Zwolse horecasector was aanvankelijk sceptisch over uitbreiding van de sector in

verband met aantasting van de positie van de gevestigde ondernemers en de

haalbaarheid van nieuwe initiatieven bij uitbreiding van de sector. Het uitgebreide

onderzoek naar trends en ontwikkelingen, de benchmark, de lokale vraag- en

aanbodverhouding hebben bijgedragen aan het draagvlak, waardoor in gezamenlijkheid

de keuze is gemaakt voor uitbreiding van de horeca en de lijnen in de visie.

Een belangrijke reden voor het draagvlak is het feit dat de horeca niet grenzeloos wordt

uitgebreid. Zoals de horeca het zelf verwoordt: de horeca mag niet een sluitpost zijn om

een plan rond te krijgen en niemand is gebaat bij uitbreiding met “meer van hetzelfde”.

De bestedingen aan horeca binnen het verzorgingsgebied van Zwolle zijn immers

begrensd. Teveel toevoeging van reguliere horecabedrijven, zorgt niet voor hogere

bestedingen, maar voor lagere omzetten per bedrijf. De gewenste innovatie en kwaliteit

zouden onder druk komen te staan. Het is dus verstandig een limiet te stellen aan de

m2 toevoeging van horeca in de stad. In de periode 2012-2017 wordt voorgesteld de

volgende m2 toe te voegen:

Deelsector Uitbreiding m2 VVO tot 2017

Restaurants 1.550 – 1.850

Natte horeca 450 - 550

Fastservice 700 – 900

Totaal 2.700 – 3.300

B&B 20 kamers

In de praktijk kan het lastig zijn het bovengenoemde quotum zonder enige nuancering

toe te passen. Immers niet alle concepten zijn uitsluitend gericht op het

verzorgingsgebied in Zwolle. In dat geval zou onterecht geen medewerking worden

verleend aan plannen, omdat deze niet binnen het quotum zouden passen. Er is

daarom afgesproken dat ieder initiatief langs een “meetlat” wordt gelegd:

1. Wordt het initiatief binnen de looptijd van de visie gerealiseerd en

geëxploiteerd, namelijk 2012-2017? Zo ja, dan worden de m2 verrekend met

het uitbreidingspotentieel.

2. Hoeveel procent van de omzet wordt vanuit de externe markt gerealiseerd

(passanten op de A28, regio etc) en gaat niet ten koste van het bestaande

aanbod? Het percentage dat wordt gehaald uit de lokale markt dient te worden

verrekend en gaat af van het uitbreidingspotentieel.

3. Het uitbreidingspotentieel gaat uit van Verkoop Vloer Oppervlak (VVO). De

meeste initiatieven gaan uit van Bedrijfs Vloer Oppervlak (BVO). Om het BVO

te verrekenen naar VVO kan worden uitgegaan van 60-70% van het BVO,

26



18/26

afhankelijk van het concept (restaurant 60%, drankensector 65% en fastservice

70%).

4. Op het moment dat er indicaties zijn dat de economische ontwikkeling sneller

gaat dan verwacht (bijvoorbeeld noemenswaardige groei van het aantal

dagtoeristen), kan er wederom worden gekeken naar het uitbreidingspotentieel

en de ontwikkelperspectieven. De genoemde aantallen m2 in het quotum

kunnen dan worden bijgesteld.

3.1.5 Uitbreiding van de horeca – “Pareltjes”

De keuze voor gerichte versterking van de gesegmenteerde horecagebieden heeft

consequenties. Wanneer er initiatieven komen die niet passen binnen de visie, kan niet

worden meegewerkt. Deze keuze kan ook een kans opleveren. Bij een initiatief dat als

een “pareltje” kan worden beschouwd, kan wel medewerking worden verleend. Dit zijn

sterke concepten met een eigen, initiële, aantrekkingskracht. Dit soort concepten zijn

zeer wenselijk voor Zwolle.

Een horecaconcept is een pareltje bij 1 van de volgende uitgangspunten:

1. Het concept dient iets toe te voegen aan het bestaande aanbod (uniciteit).

2. Het zijn bewezen succesformules, zowel internationaal als nationaal

(bijvoorbeeld Top-100 Misset Horeca)

3. Kopstukken qua ondernemer/gezicht (sterrenchef, top-dj)

4. Het betreft een topmerk (ook branchevreemd)

5. Concept komt veelvuldig voor in de vakliteratuur en andere media

6. ’s Werelds/’s lands eerste, grootste, diepste, hoogste…..

7. Voor toetsing kan een horecagespecialiseerd bureau worden ingeschakeld

26



19/26

4 Sturing

4.1 Organisatie

De gemeente Zwolle heeft de verantwoordelijkheid uitvoering te geven aan

bovengenoemde kaders voor uitbreiding van de horeca in Zwolle. Het College beslist

over de vestiging van nieuwe horeca-initiatieven. Om nieuwe initiatieven optimaal te

laten aansluiten bij de gedachte achter de horecavisie, is contact met de initiatiefnemers

in een vroeg stadium noodzakelijk. In een gesprek tussen gemeente en initiatiefnemer

wordt kennis uit de onderzoeken voor de horecavisie gedeeld en wordt getracht te

enthousiasmeren en te stimuleren om bij te dragen aan de richting van de horecavisie.

Het instrumentarium voor sturing op de horecavisie is optimaal ingericht. De meetlatten

in de visie om initiatieven te beoordelen in relatie tot de horecavisie zijn in de praktijk

getest en goed werkbaar. Daarnaast heeft Van Spronsen aan de hand van een lijst van

het bedrijfschap horeca een 0-meting verricht ten aanzien van de hoeveelheid horeca

aanbod in Zwolle. Door het opvragen van een nieuwe lijst kan eenvoudig de voortgang

in realisatie worden gemeten.

Er heeft 3 maal per jaar een gesprek plaats tussen het bestuur van KHN en de

Gemeente Zwolle. Van de Gemeente Zwolle zijn de afdelingen Ruimte & Economie met

de programma’s binnenstad en leisure en horeca, Fysieke Leefomgeving en een jurist

van Advies en Faciliteiten betrokken. Dit overleg zal de regiegroep voor de horecavisie

gaan vormen. Uitgangspunt is dat in die gesprekken op open en transparante wijze de

voortgang rond de horecavisie wordt besproken. KHN zal tijdens die gesprekken

sonderen in hoeverre de Gemeente Zwolle zich houdt aan de richtlijnen van de visie en

zelf actief meedenken bij vraagstukken in het kader van de visie. Daarnaast kunnen

deze gesprekken worden benut om in samenwerking acties te organiseren om de

kwaliteit en innovatie in de sector te stimuleren en de acquisitie van nieuwe concepten

voor Zwolle vorm te geven.

Bij lastige keuzes zal de regiegroep worden ingeschakeld om een onderbouwde keuze

te maken. Voor de beoordeling of een concept een “pareltje” vormt of niet zal ook het

overleg met de Stuurgroep Centrum Management worden gezocht (plannen in de

binnenstad) of Stedelijk Programmeren (plannen buiten de binnenstad) voor een brede

belangenafweging. Desgewenst wordt een onafhankelijke horecadeskundige

geraadpleegd. Voor een adequate samenwerking zal voor afstemming niet worden

gewacht op een regulier overleg, maar zal afhankelijk van de vraag advies worden

gevraagd of een extra overleg worden gepland.

Om de kwaliteit en innovatie van de bestaande horeca te stimuleren, zal worden

aangesloten bij het overleg voor Veiligheid Op Straat (VOS), waar de horeca bij is

aangesloten en dat meer gebiedsgericht gaat werken. In die gesprekken zal aandacht

uitgaan naar kwaliteit van de terrassen, uitstraling van de gevels, transparantie,

innovatie etc.

26



20/26

4.2 Lopende plannen

Deze horecavisie is gebaseerd op actuele trends en ontwikkelingen en gaat uit van het

bereiken van een maximaal effect door bij uitbreiding van de horeca in te zetten op de

meest effectieve locaties.

Naast deze duidelijke visie is er sprake van verschillende plannen en projecten die al

langer lopen in Zwolle. De locaties van deze projecten en plannen komen niet altijd

overeen met de visie en de vraag komt op hoe hier mee om te gaan. Er zou sprake zijn

van onbehoorlijk bestuur wanneer de gemeente projecten, waar reeds lang aan wordt

gewerkt, niet meer zou faciliteren.

Voor de beoordeling in hoeverre de realisatie van een lopend plan of project impact

heeft op de horecavisie, geldt de volgende meetlat:

1. Wordt het initiatief binnen de looptijd van de visie gerealiseerd en

geëxploiteerd, namelijk 2012-2017? Zo ja, dan worden de m2 verrekend met

het uitbreidingspotentieel.

2. Hoeveel procent van de omzet wordt vanuit de externe markt gerealiseerd

(passanten op de A28, regio etc) en gaat niet ten koste van het bestaande

aanbod? Het percentage dat wordt gehaald uit de lokale markt dient te worden

verrekend en gaat af van het uitbreidingspotentieel. Veel plannen voor horeca

zijn gerelateerd aan leisurefuncties. Conform de verwachting van het

leisurebeleid, trekt de leisurefunctie zelfstandig veel extra bezoekers naar de

stad, die ook gebruik zullen maken van de ondergeschikte horeca bij deze

vrijetijdsvoorziening. Deze m2 hoeven dus niet of nauwelijks te worden

verrekend met het Zwolse quotum.

3. Het uitbreidingspotentieel gaat uit van Verkoop Vloer Oppervlak (VVO). De

meeste initiatieven gaan uit van Bedrijfs Vloer Oppervlak (BVO). Om het BVO

te verrekenen naar VVO kan worden uitgegaan van 60-70% van het BVO,

afhankelijk van het concept (restaurant 60%, drankensector 65% en fastservice

70%).

4. Op het moment dat er indicaties zijn dat de economische ontwikkeling sneller

gaat dan verwacht (bijvoorbeeld noemenswaardige groei van het aantal

dagtoeristen), kan er wederom worden gekeken naar het uitbreidingspotentieel

en de ontwikkelperspectieven. De genoemde aantallen m2 in het quotum

kunnen dan worden bijgesteld. Wanneer de realisatie van een project een

duidelijke economische boost geeft aan Zwolle, kan dat aanleiding zijn om op

dat moment onderzoek te laten doen naar de omvang van het Zwolse quotum

voor nieuwe horecameters. Wellicht kan bij een positieve impuls het quotum

naar boven worden bijgesteld.

5. Bij een volledige herstructurering van een gebied, zullen alle functies worden

heroverwogen, inclusief de horeca. Uitgangspunt bij die heroverweging is om

toevoeging van eventuele horeca te beoordelen in de geest van deze

horecavisie.

Het kan dus voorkomen dat er voor 2017 uitbreiding van de horeca wordt beoogd

middels realisatie van een reeds langer lopend project op een locatie die niet in de visie

is opgenomen. Met behulp van bovengenoemde meetlat zullen de beoogde

26



21/26

horecameters worden gewogen en beoordeeld. Wanneer een deel van de te realiseren

meters horeca toegerekend moeten worden aan de vraag van de Zwolse markt voor

2017, dan zullen die m2 verrekend worden met het quotum.

4.3 Acquisitie

De afdeling Ruimte & Economie zal zich binnen de bestaande bezetting inzetten voor

acquisitie van onderscheidende en toonaangevende horeca concepten naar Zwolle.

Daarbij zal gebruik worden gemaakt van het netwerk van Zwolse horecaondernemers,

horecamakelaars en brouwerijen.

4.4 Verbindingen

In het advies van Van Spronsen is ook de kwaliteit van de verbindingen tussen de

verschillende gebieden in de binnenstad onder de loep genomen. De kwaliteit van deze

verbindingen valt buiten de scope van het horecabeleid. Dit zal worden opgepakt door

het projectteam van de binnenstad. De volgende actiepunten vragen aandacht:

Open Schoon Groen Invulling Zichtlijn Verlichting

verwijzing

Melkmarktstraat X X X

Tijlpassage X X X

Korte Kamperstraat X

Grote Markt-

Voorstraat

X

Koningsplein X X X X

Brouwerstraat X X X X

Gasthuisstraat X X X X

Rodehaanstraat X X

Verlengde

Goudstreeg

X

Rodeleeuwsteeg X X

K. Ademhalingsteeg X X

Papenstraat X X X X

Voor nadere informatie verwijzen wij naar bijlage 3 bij deze visie.

4.5 Wetgeving en regels t.b.v. de horeca

Deze visie dient als kapstok voor verbetering van de kwaliteit en uitbreiding van de

horeca in Zwolle en als kapstok voor uitwerking van andere horeca gerelateerde regels.

Monitoring van maatregelen en regels en wetgeving ten behoeve van de horeca vindt

plaats in de regiegroep voor de horeca. In bijlage 2 staat vermeld waar de huidige

regels en maatregelen zijn belegd. Bij nieuwe maatregelen zal de regiegroep

zorgdragen voor het doelmatig beleggen van het onderwerp.

26



22/26

Bijlage 1 – Samenvatting benchmark Zwolle is "gebenchmarkt" met vergelijkbare steden als Deventer en Amersfoort en met ambitiesteden als Haarlem en Den Bosch. • Zwolle heeft meer dagtoeristen per jaar dan steden als Haarlem en Den Bosch.

(Zwolle 3,4 miljoen, Deventer en Amersfoort 2,2 miljoen, Den Bosch en Haarlem bijna 3,4 miljoen)

• Zwolle heeft genoeg hotels en cafés. • Het was bekend dat Zwolle minder daghoreca heeft in vergelijking met andere

steden. Dat blijkt echter in sterkere mate ook voor de restaurants te gelden. Zwolle Vgl. Amb. Nederland Aantal hotels 9 8 9 2.192

Aantal hotelkamers 438 402 534 94.927

Dichtheid per 10.000 inwoners 36 33 37 57

Dichtheid per 10.000 arbeidspl. 51 68 65 103

Dichtheid per 10.000 dagtoeristen 1,3 1,8 1,6 9,9

Restaurantsector Zwolle Vergelijkbaar Ambitie Nederland

Aantal restaurants 64 79 124 10.947

Dichtheid per 10.000 inwoners 5,3 6,4 8,5 6,6 Dichtheid per 10.000 arbeidspl. 7,5 13,3 15,2 11,9


Drankensector Zwolle Vergelijkbaar Ambitie Nederland

Aantal cafe's 108 96 162 17.079

Dichtheid per 10.000 inwoners 9,0 7,8 11,1 10,3 Dichtheid per 10.000 arbeidspl. 12,6 16,2 19,8 18,6


Fastservicesector Zwolle Vergelijkbaar Ambitie Nederland

Aantal bedrijven daghoreca/fastservi ce 62 78 118 10.237 Dichtheid per 10.000 inwoners 5,2 6,3 8,1 6,1

Dichtheid per 10.000 arbeidspl. 7,3 13,1 14,4 11,1


Andere conclusies:

• De leeftijdscategorie 15 tot en met 29 jaar is sterker vertegenwoordigd.

• Zwolle heeft relatief grote bedrijven. Dat is positief voor de horeca.

• Zwolle heeft relatief veel groot-, en tussenhandel en zakelijke dienstverlening, wat

positief is voor de horeca.

• Er zijn relatief weinig winkels ten opzichte het aantal dagtoeristen (ten opzichte van

het inwoneraantal in vergelijkbare steden is het aanbod in winkels wel goed),

• Bij ambitiesteden is de horeca in het voornaamste horecaconcentratiegebied van

een hoger niveau.

• Zwolle heeft redelijk ruime openingstijden voor de horeca. In enkele gemeenten

wordt gewerkt met vrije openingstijden of 10 “verlaatjes” per jaar. In verschillende

andere gemeenten is al beleid voor de mengfuncties (detailhandel en horeca).

• Andere gemeenten hanteren nogal eens richtlijnen voor de uitstraling van het

terras.

Hotels

• Zwolle heeft als enige stad (in de benchmark) een 5-sterren-hotel.

• De verdeling van hotelkamers naar luxeniveau is vergelijkbaar met het landelijk

gemiddelde.

• Na de opening van Van der Valk (medio 2013) zal Zwolle een relatief hoge

kamerdichtheid hebben.

26



23/26

Restaurants

• De restaurantsector is onderontwikkeld.

• Zwolle kent een ouderwets, traditionele, restaurantmarkt met een sterke

vertegenwoordiging van de Nederlands-Franse en Chinees-Indische keuken.

• Het aantal restaurants is, net als in vergelijkbare steden, relatief sterk toegenomen,

terwijl ambitiesteden juist krimp hebben gehad.

• De afgelopen 5 jaar is het vloeroppervlak in Zwolle veel sterker toegenomen; er is

relatief veel uitbreiding van grootschalige concepten geweest.

• Zwolle heeft relatief veel culinair hoogstaande restaurants.

• De stad kent relatief weinig Italiaanse en overige Zuid-Europese restaurants.

• Met name restaurants met een overige buitenlandse keuken hebben de laatste

jaren een sterke groei doorgemaakt. Het absolute aantal is nog beperkt.

Drankensector

• Het aantal bedrijven en de oppervlakte ligt op niveau.

• Zwolle heeft een relatief beperkte krimp meegemaakt in de drankensector (café en

bar).

• Sinds 2011 staat 1 bedrijf in Zwolle ingeschreven als discotheek (Spatjes aan de

Jufferenwal). Feitelijk is dit geen discotheek; het discotheek aanbod is mager.

• In ambitiesteden ligt het aanbod cafés en discotheken hoger; de sector staat echter

landelijk onder druk.

Fastservicesector

• Hoewel de sector een bovengemiddelde groei heeft doorgemaakt, is de fastservice-

sector onderontwikkeld.

• Het aantal cafetaria’s is fors ondervertegenwoordigd.

• Het aantal lunchrooms is fors gestegen, maar gezien het winkelaanbod nog

beperkt.

• Het aantal shoarmazaken is sterk ondervertegenwoordigd.

• Het aantal fastfoodrestaurants, pannenkoekenrestaurants en ijssalons ligt op een

vergelijkbaar niveau met de benchmarksteden.

• Het ontbreekt aan moderne, healthy, concepten.

26



24/26

Bijlage 2 – Wetgeving en regels t.b.v. de horeca

In deze bijlage wordt weergegeven waar de verschillende maatregelen zijn belegd.

Uitbreiding horeca

Uitbreidingsmogelijkheden van horeca worden als binnenplanse afwijking opnemen in

het bestemmingsplan – gereed zomer 2013

Categorieen

De huidige indeling in horeca-categorieen (H1 t/m H6) is en blijft opgenomen in het

bestemmingsplan. Het systeem werkt goed bij de sturing van het aanbod ten behoeve

van de visie en daarmee bij het voorkomen van problemen in het kader van openbare

orde en overlast en veiligheid.

Sluitingstijden

De sluitingstijden zijn opgenomen in de sluitingstijdenverordening en gekoppeld aan de

horeca categorieen. Onderzoek heeft geleerd dat alle partijen tevreden zijn over het

sluitingstijdenbeleid.

Gezondheidsbeleid

In november 2012 is het gezondheidsbeleid vastgesteld, waaraan alcoholmatiging is

gekoppeld. Als uitvloeisel van dit gezondheidsbeleid zal worden onderzocht welke

maatregelen al dan niet in Zwolle noodzakelijk zijn t.a.v. happy hours. Maatschappelijke

Ontwikkeling is verantwoordelijk.

Drugs

Er is coffeeshopbeleid onder verantwoordelijkheid van Fysiek Leefomgeving. De nieuwe

regels zullen voor 1 januari 2013 in dit beleid opgenomen worden.

Rookbeleid

Dit is geen taak van de gemeente. De handhaving ligt bij de Voedsel- en Waren

Autoriteit.

Nieuwe dranken horecawet

Per 1 januari 2013 is de nieuwe dranken horecawet van kracht. Afdeling Fysieke

Leefomgeving werkt momenteel aan de organisatie rond de nieuwe regelgeving –

gereed 1 januari 2013

Paracommercie

Vanuit de nieuwe dranken horecawet is het per 1 januari 2014 is het verplicht voor

gemeenten hier beleid voor te hanteren. Maatschappelijke Ontwikkeling zal dit beleid

vormgeven, waarbij de horecavisie als uitgangspunt dient – gereed zomer 2013

26



25/26

Exploitatievergunning

Er wordt momenteel gewerkt aan het afschaffen van de exploitatievergunning voor de

natte horeca – gereed…………

Passende regels

Dit onderwerp heeft constante aandacht. Het nieuwe terrassenbeleid en de afschaffing

van de exploitatievergunning voor de natte horeca zijn voorbeelden.

Openbare orde en veiligheid

Dit onderwerp is belegd bij het overleg “Veiligheid op Straat” (VOS). Hierbij zijn horeca,

politie en gemeente aangesloten en zijn afspraken gemaakt met het Openbaar

Ministerie. Daarnaast is een werkgroep gestart die werkt aan een campagne om gedrag

van gasten te beïnvloeden.

Geluid

Onder verantwoordelijkheid van Fysieke Leefomgeving wordt gewerkt aan de uitvoering

van bestaand beleid aangaande handhaving van de geluidsnormen. Uitgangspunt is

daarbij dat er wordt gezocht naar een objectieve meetmethode, zodat gericht kan

worden gehandhaafd.

Horecasanctiebeleid

In 2007 is een protocol voor handhaving bij de horeca vastgesteld. Dit protocol is

inmiddels niet meer actueel en zal worden aangepast door Fysieke Leefomgeving–

gereed voorjaar 2013.

Pop-up concepten

Er zal onderzocht worden in hoeverre de bestaande vergunningsprocedures voldoende

flexibiliteit hebben om aanvragen voor pop-up concepten snel te kunnen beoordelen en

verlenen. Indien dat niet het geval is, zal gezocht worden naar mogelijkheden voor

flexbilisering – gereed voorjaar 2013

Verkeer en parkeren

Overlast van taxi’s is geregeld is het convenant taxibeleid 2008 en zijn regels

opgenomen in het bouwbesluit.

Bouwbesluit

Landelijke wetgeving

Wet Milieubeheer

Landelijke wetgeving

Wet particuliere beveiligingsorganisaties

Landelijke wetgeving voor portiers.

Wet op de Kansspelen

Landelijk beleid

Precario

Dit is geregeld in het terrassenbeleid en de Precarioverordening van de Afdeling

Belastingen.

Evenementen

Dit wordt geregeld middels het evenementenbeleid dat in 2012 is vastgesteld.

26



26/26

Bijlage 3 – Rapport Van Spronsen horeca advies

Horecavisie Zwolle 2012-2017

Documents

Transcript of Horecavisie Zwolle 2012-2017