3.3 Hofstelsel en horigheid

Kenmerk:De vrijwel volledige vervanging in West-Europa van de agrarisch-urbane cultuur door een zelfvoorzienende agrarische cultuur, georganiseerd via hofstelsel en horigheid

Sociale verhoudingen; Romeinen

Sociale verhoudingen: Franken

Steden kleine rol, weinig handel → autarkie, een zelfvoorzienende samenleving

De boeren vallen dus uiteen in verschillende groepen:

Positie in samenleving wordt bepaald door geboorte

Het domeinHet landgoed van een klooster of krijgsman

Vroonhoeve; Boerderij heer en

bijgebouwen

Hoeven horigen

Akkers deel heer en deel horigen→ tweeledig domein Werkzaamheden verricht

door lijfeigenen

Een machtig edelman of een rijk klooster bezat vaak tientallen domeinen

Koning had wel honderden domeinen

Onontgonnen woeste gronden

behoorden ook tot domein

Opdracht 5 en 8 (blz 87)

Vrije boerVrije boer HorigeHorige LijfeigenenLijfeigenen

Mag hij zonder Mag hij zonder toestemming toestemming weg van de heer?weg van de heer?

Verplicht tot Verplicht tot herendienst?herendienst?

Heeft hij een Heeft hij een eigen boerderij?eigen boerderij?

Bezit hij grond?Bezit hij grond?

Moet hij belasting Moet hij belasting betalen? Zo ja betalen? Zo ja wat?wat?

Kan hij grond Kan hij grond pachten?pachten?

Sociale rang; wie Sociale rang; wie staat hoog en wie staat hoog en wie laag?laag?