Hoe zit het nu met fruit en diabetes?
1
137 Tijdschrift voor praktijkondersteuning oktober 2013 | nr 5 Hoe zit het nu met fruit en diabetes? In het augustusnummer van TPO viel in het artikel van Hans van Wijland al het nodige te lezen over voeding bij diabetes mellitus type 2. Fruit is gezond, maar als je er teveel van eet, kun je dan diabetes krijgen? In het British Medical Journal staat een verslag van drie prospectieve langlopende onderzoeken naar deze vraag. Conclusie: van fruit krijg je geen diabetes, en bezon- dig je je aan druiven, appels en bosbessen, dan is het risico dat je diabetes krijgt significant lager. De onderzoekers gebruikten gegevens van drie langlopende cohortonderzoeken: the Nurses’ Health Study (66.105 vrouwen), the Nurses Health Study II (85.104 vrouwen) en de Health Professio- nals Follow-up Study (36.173 mannen). Ze gebruikten alleen de gegevens van gezonde deelne- mers, dus mensen zonder een chronische ziekte onder de leden. Ook werden de deelnemers uit het onderzoek gelaten die niets hadden ingevuld over hun fruit- en vruchtensapconsumptie. Meet- punt was het aantal gevallen van (zelfgerapporteerde en bevestig- de) diabetes mellitus type 2. In totaal ging het om 187.382 proefpersonen. In de loop van de jaren daarna kregen 12.198 deel- nemers diabetes type 2 (6-7%). Een groep mensen die 3 porties fruit per week aten, werd vergele- ken met een groep die dat niet deed. Als uitkomstmaat gebruik- ten de onderzoekers de hazard ratio (HR). Een HR van 1 bete- kent dat er geen verschil is tussen groepen, maar een HR van meer of minder dan 1 betekent dat er wel verschil is. Na correctie op onder andere leefstijl concluderen de onderzoekers dat per 3 porties fruit per week, mensen minder kans hadden op diabetes type 2: HR van 0,98. De kans op diabetes verschilde wel per type fruit. Voor bosbessen was de HR 0,88, drui- ven en rozijnen 0,89, gedroogde pruimen 0,93, appels en peren 0,95, bananen 0,95, grapefruit 0,97, perziken, pruimen en abri- kozen 0,99, sinaasappels 1,03, aardbeien en meloen 1,10. Bij de groep die 3 porties sinaasappels, aardbeien en meloen per week eet, lijkt de kans op diabetes type 2 juist groter. Dat geldt ook voor de mensen die in plaats van hele stuks fruit, vruchtensap consume- ren (HR 1,08). Of de kans op diabetes type 2 door fruit groter is, is dus afhan- kelijk van het soort fruit dat je eet. Vooral bosbessen, druiven en appels lijken significant minder kans op het ontwikkelen van dia- betes te geven. Het maakt daarbij niet uit hoe hoog de glykemische index is van het soort fruit. Bij vruchtensap geldt het omgekeer- de: hoe meer sap je drinkt, hoe groter het risico op diabetes. Adviseer patiënten dus om in plaats van sap gewoon fruit te eten. Susan Umans Muraki I, et al. Fruit consumption and risk of type 2 diabetes: results from three prospective longitudinal cohort studies. BMJ 2013;347:f5001 doi: 10.1136/bmj. f5001 (Published 28 August 2013). band tussen kanker en voeding. Een dagelijkse frisdrankconsump- tie (336 mg) verhoogt de kans op het ontwikkelen van diabetes type 2 met 22%. Als daarbij rekening werd gehouden met de BMI en de totale energie-inname daalde het risico, maar bleef nog steeds 18%. Het verband werd niet aange- toond voor lightproducten en vruchtensappen. De stijging van het risico op dia- betes type 2 kan te maken hebben met de toename van het gewicht door deze calorierijke drank. Hoe groot de rol van gewichtstoename in deze is en of er ook andere ver- banden zijn, wordt nog verder onderzocht. De voorgestelde maatregel van Bloomburg vindt vooralsnog geen navolging, maar het schadelijke effect van gezoete frisdrank is inmiddels een gegeven. Consu- menten van frisdrank moeten hierover worden geïnformeerd. Laat dit onderzoek voor ons in elk geval aanleiding zijn om het onderwerp weer prominent te agenderen in de spreekkamer. Annemieke de Jong Romaguera D, et al. Consumption of sweet beverages and type 2 diabetes incidence in European adults:results from EPIC- InterAct. Diabetologia 2013;56:1520- 30. Foto: Volosina/Shutterstock
Transcript of Hoe zit het nu met fruit en diabetes?
137Tijdschrif t voor prakti jkondersteuningoktober 2013 | nr 5
Hoe zit het nu met fruit en diabetes?In het augustusnummer van TPO viel in het artikel van Hans van Wijland al het nodige te lezen over voeding bij diabetes mellitus type 2. Fruit is gezond, maar als je er teveel van eet, kun je dan diabetes krijgen? In het British Medical Journal staat een verslag van drie prospectieve langlopende onderzoeken naar deze vraag. Conclusie: van fruit krijg je geen diabetes, en bezon-dig je je aan druiven, appels en bosbessen, dan is het risico dat je diabetes krijgt significant lager.De onderzoekers gebruikten gegevens van drie langlopende cohortonderzoeken: the Nurses’ Health Study (66.105 vrouwen), the Nurses Health Study II (85.104 vrouwen) en de Health Professio-nals Follow-up Study (36.173 mannen). Ze gebruikten alleen de gegevens van gezonde deelne-mers, dus mensen zonder een chronische ziekte onder de leden. Ook werden de deelnemers uit het onderzoek gelaten die niets hadden ingevuld over hun fruit- en vruchtensapconsumptie. Meet-punt was het aantal gevallen van (zelfgerapporteerde en bevestig-de) diabetes mellitus type 2.In totaal ging het om 187.382 proefpersonen. In de loop van de
jaren daarna kregen 12.198 deel-nemers diabetes type 2 (6-7%). Een groep mensen die 3 porties fruit per week aten, werd vergele-ken met een groep die dat niet deed. Als uitkomstmaat gebruik-ten de onderzoekers de hazard ratio (HR). Een HR van 1 bete-kent dat er geen verschil is tussen groepen, maar een HR van meer of minder dan 1 betekent dat er wel verschil is. Na correctie op onder andere leefstijl concluderen de onderzoekers dat per 3 porties fruit per week, mensen minder kans hadden op diabetes type 2: HR van 0,98. De kans op diabetes verschilde wel per type fruit. Voor bosbessen was de HR 0,88, drui-ven en rozijnen 0,89, gedroogde pruimen 0,93, appels en peren 0,95, bananen 0,95, grapefruit 0,97, perziken, pruimen en abri-kozen 0,99, sinaasappels 1,03, aardbeien en meloen 1,10. Bij de groep die 3 porties sinaasappels, aardbeien en meloen per week eet, lijkt de kans op diabetes type 2 juist groter. Dat geldt ook voor de mensen die in plaats van hele stuks fruit, vruchtensap consume-ren (HR 1,08). Of de kans op diabetes type 2 door fruit groter is, is dus afhan-kelijk van het soort fruit dat je eet. Vooral bosbessen, druiven en
appels lijken significant minder kans op het ontwikkelen van dia-betes te geven. Het maakt daarbij niet uit hoe hoog de glykemische index is van het soort fruit. Bij vruchtensap geldt het omgekeer-de: hoe meer sap je drinkt, hoe groter het risico op diabetes. Adviseer patiënten dus om in plaats van sap gewoon fruit te eten.
Susan Umans
Muraki I, et al. Fruit consumption and risk of type 2 diabetes: results from three prospective longitudinal cohort studies. BMJ 2013;347:f5001 doi: 10.1136/bmj.f5001 (Published 28 August 2013).
band tussen kanker en voeding. Een dagelijkse frisdrankconsump-tie (336 mg) verhoogt de kans op het ontwikkelen van diabetes type 2 met 22%. Als daarbij rekening werd gehouden met de BMI en de totale energie-inname daalde het risico, maar bleef nog steeds 18%. Het verband werd niet aange-toond voor lightproducten en vruchtensappen.De stijging van het risico op dia-
betes type 2 kan te maken hebben met de toename van het gewicht door deze calorierijke drank. Hoe groot de rol van gewichtstoename in deze is en of er ook andere ver-banden zijn, wordt nog verder onderzocht.De voorgestelde maatregel van Bloomburg vindt vooralsnog geen navolging, maar het schadelijke effect van gezoete frisdrank is inmiddels een gegeven. Consu-
menten van frisdrank moeten hierover worden geïnformeerd. Laat dit onderzoek voor ons in elk geval aanleiding zijn om het onderwerp weer prominent te agenderen in de spreekkamer.
Annemieke de Jong
Romaguera D, et al. Consumption of sweet beverages and type 2 diabetes incidence in European adults:results from EPIC-InterAct. Diabetologia 2013;56:1520-30.
Foto
: Vol
osin
a/Sh
utte
rsto
ck
