Hoe Maak Je Een Omgevingsverkenning Effectief Kvw
-
Upload
wim-korver -
Category
Documents
-
view
402 -
download
1
description
Transcript of Hoe Maak Je Een Omgevingsverkenning Effectief Kvw
- 1. Hoe maak je eentoekomstverkenning effectief? Ervaringen met toekomst- en omgevingsverkenningen in Verkeer en Vervoer Wim Korver 17 augustus 2010
2. Waar gaat het heen? 3. INHOUD
- Wat zijn mijn ervaringen?
- Was gibt es noch mehr?
- Type toekomstverkenningen
- Tien leerpunten
- Advies aan Kim aangaande Duurzame transportsystemen 2050
4. Persoonlijke ervaringen -1
- V&V in de 21e eeuw
-
- Eind jaren negentig
-
- SEP: moet er een elektriciteitscentrale bij komen?
-
- Systeemaanpak, alles hangt met alles samen
-
- Onderzoekskosten: >1 mnl Dfl
-
- TNO Inro, TNO Automotive, CE, ECN, KEMA en UT
-
- Vier scenarios
-
- Toekomstjaar 2050
-
- Kwantitatief uitgewerkt
-
- Advies: geen nieuwe elektriciteitscentrale nodig
5. Organisatie 6. Persoonlijke ervaringen -2
- FANTASIE: Technology Assessment and Forecasting
-
- In opdracht van EU
-
- Vraag: identificeren van kansrijke technologien om beleidsdoelen te ondersteunen & ontwikkeling van beleidsopties om de meest gewenste technologie te stimuleren
-
- Systeemaanpak: alles hangt met alles samen
-
- Onderzoekskosten: 2 mln Euro
-
- IABG, DITS, AEAT, TNO, AVV, FOA
-
- Vier scenarios
-
- Kwantitatief uitgewerkt
-
- Advies: effective interactive processes on a European scale in which stakeholders and users
7. Persoonlijke ervaringen -3
- Technologiemonitoring:Vinden, Vertalen, Verspreiden (VVV)
-
- Doel: methodologie om per technologiebundel kennis weer te geven en aan stakeholders over te dragen
-
- Toepassingsgebied: elektrische en hybride voertuigen
-
- Systeemaanpak
-
- Twee scenarios
-
- TNO Inro en TNO Automotive
-
- Onderzoekskosten: 45.000 Euro
-
- Multi-criteria aanpak ter beoordeling van combinaties aandrijfconcept, toekomstbeeld en vervoerkundige inpassing
8. Persoonlijke ervaringen -4
- Questa scenarios
- Chipcard scenarios
- Urban Car
- Technologieverkenningen voor VW beleidsdirecties
- Advisering aan KPN voor hun scenariomodel
- Advisering van VROM-Raad
- Advisering van Raad voor Verkeer & Waterstaat
- NSL (gaat tot 2020)
- Advisering Cie M.E.R hoe om te gaan met Cie Elverding
9. Andere toekomst- en omgevingsverkenningen
- CPB scenarios
- Milieuverkenningen (PBL)
- SHELL Scenarios
- CREOPS Scenarios
- Ruim Pad (RPD)
- OECD (Environmentally Sustainable Transport)
- EU (Lange termijn modellen: TREMOVE, TRANSTOOLS)
- UK: in het kader van Klimaatbeleid, bijv Londen
- USA: nog veel meer
- Zie ook overzichtstudies, bijv TML, 2007
10. Type omgevingsverkenningen V&V in de 21e eeuw (SEP) NSL Investeringsvraagstuk/ beleidskeuzes CPB Scenarios, VVV, Technologiemonitoring, SHELL Scenarios Beleidsvoorbereiding Questa-scenarios, Fantasie, Scenariomodel KPN Beleidsorintatie Voorbeelden Type 11. Leerpunt 1: Maatschappelijke context bepaalt toekomstbeeld 12. Niet goed ingeschat zijn:
- Onderschatting van de ontwikkeling van het aantal huishoudens
- Energieprijs (soms te hoog soms te laag)
- Arbeidsproductiviteit OV: verbetert niet
- Comfort van de auto
- Arbeidsparticipatie vrouwen
13. Leerpunt 2: Veel is al bedacht 14. Leerpunt 3: Vervoersystemen veranderen niet snel. En keer in de vijftig jaar een nieuw systeem
- Het vliegtuig was de laatste systeemsprong: wat wordt de nieuwe?
- Concurrentie: automatische voertuiggeleiding, nieuw collectief vervoer (Maglev, HST+), loskoppeling bezit en gebruik van de auto en mogelijke andere systemen
15. Technologieontwikkeling vindt gestaag plaats met slechts af en toe een systeemsprong
- Weinig grote vernieuwingen: meeste incrementele veranderingen
- Systeemveranderingen zijn zeldzaam, maar als ze optreden is de impact enorm
- Onzekerheid over uitkomsten
16. Leerpunt 4: Toekomstverkenningen doen, is erg leuk
- Het doen van een toekomstverkenning is vaak interactief en enthousiasmerend
- Gevaar is dat dit beperkt blijft tot een kleine kring
-
- Eigen jargon
-
- Onderbouwing van eindbeelden niet eenvoudig
- Hoe te voorkomen?
-
- Doorlooptijd beperken
-
- Klankbordgroep/Gebruikersgroep organiseren
-
- Betrek opdrachtgever/belanghebbende erbij
17. Leerpunt 5: Focusering in een toekomstverkenning is erg lastig
- Maak het kwantitatief
-
- Maakt het makkelijker om keuzes helder te krijgen.
-
- Voorkomt denkfouten
- Tracht een ouputvariabele c.q. keuze te benoemen
-
- Voorbeelden: wel of geen elektriciteitscentrale, shareholders value, moet V&W budget vrij maken om ..
-
- Structureert denkproces
18. Leerpunt 6: Werk met verschillende toekomstbeelden
- DE toekomst bestaat niet
- Meestal worden hierbij scenarios gebruikt
-
- Essentieel hierbij is een passende keuze van de ontwerpdimensies
-
- Waar liggen de onzekerheden
-
- Hoge/lage economische groei zijn niet altijd de meest relevante
- Ook bij technologiemonitoring zijn meerdere toekomsten relevant
19. Leerpunt 7: Overheidsbeleid kan nooit een uitgangspunt zijn
- Nieuwe maatschappelijke ontwikkelingen zijn niet het gevolg van beleid
- Economische principes bepalen technologieontwikkelingen
-
- Transitiemanagement dient te anticiperen op wat er al mogelijk is en niet het onmogelijke te stimuleren
- Beleidsdoelstellingen zijn vaak tegenstrijdig
-
- Economische groei versus beter milieu
- Het is een toekomstverkenning en geen beleidsnota!
- Durf een heilig huisje om te gooien: bijv. De trein bestaat niet meer in 2050
20. Leerpunt 8: Bepaal een vastomlijnde doelgroep van de toekomstverkenning
- Probeer een terugvertaling te maken naar de betrokken organisatie
-
- Bijv. aantal werknemers, soort producten die aangeboden worden, locatie van werken
- Denk na over commitment van de doelgroep. Waarom zouden zij moeten meedoen? Actualiteitsvraag
- Probeer een beeld te schetsen wat het voor het individu betekent
-
- Geen Truus en Miep verhalen
-
- Gericht op relevante aspecten
- Beperk je in de informatie. Beter n aspect goed uiteenzetten dan tien tegelijkertijd
21. Leerpunt 9: Visualisering is belangrijk en beeldbepalend
- Plaatjes zeggen meer dan 1.000 woorden
-
- Voordeel is dat er minder toegelicht hoeft te worden
-
- Nadeel dat de nuance verdwijnt
- Ook tijdens het proces al gebruiken
-
- Positieve ervaringen met tekenaars tijdens workshops
-
- Bespaart tijd
22.
- Leerpunt 10: Maak een onderscheid in vervoersysteem en voertuigconcept
- Elektrische autos lossen de bereikbaarheids- en ruimte problematiek niet op
- Individueel vervoer, collectief vervoer zijn vervoersystemen
- De conventionele auto, de urban car, autodelen en AVG zijn vervoerconcepten
- All purpose car en Dedicated car zijn voertuigconcepten
- EV, ICE, CNG zijn aandrijfconcepten
23. Advies aan Kim
- Leer van het voorgaande
- Kijk goed om je heen:
-
- Hoe doen grote bedrijven het?
-
- Hoe vinden toekomstverkenningen plaats in andere sectoren
- Stel de vraag: voor wie is het bedoeld en laat die personen in het proces participeren!
- Benoem wat voor soort omgevingsverkenning hetbetreft (beleidsorintatie)