HET GERIATRISCH ONDERZOEK EN ADVIES CENTRUM (GOAC)
of 24
/24
Embed Size (px)
Transcript of HET GERIATRISCH ONDERZOEK EN ADVIES CENTRUM (GOAC)
De Specialist Ouderengeneeskunde (SO) en de Geriatrie verpleegkundige (GV) binnen een zorgketen
Nieske Heerema, SO [email protected] Melenhorst, GV [email protected]
Zorgmijdend gedrag bij dementerenden thuis en in het
verpleeghuis
1
NVAG 14-06-2012
INDELING PRESENTATIE
Dementie Werkwijze GOAC Casus thuissituatie Casus verpleeghuis Specifieke aspecten dementie Ontwikkelingen
2
Dementie Defecten in twee of meer gebieden cognitie:
– Geheugen– Apraxie, afasie, agnosie– Stoornissen uitvoerende functies
Interfererend met dagelijks leven Progressief en dodelijk (gem. 8-
jaarsoverleving) DD: depressie en delier 243.000 patienten (2011) Ziekte van Alzheimer, vasculaire dementie
3
Ernst dementie GDSGlobal Deterioration Scale: 1. Normaal 2. Vergeetachtigheid, beginnende dementie 3. Lichte dementie 4. Matige dementie 5. Matig ernstige dementie 6. Ernstige dementie 7. Zeer ernstige dementie
4
Lichte dementie?
5
Onthoudt weinig wat kort tevoren is gelezen /verteldVoorwerpen verloren of onvindbaar weggelegdLichte woordvindproblemenOntkent iets niet te weten
Matige dementie?
6
Stoornissen kortetermijngeheugenTrekt zich terug, risico isolementKan complexe taken niet meer uitvoerenMobiliteit is goedGoede oriëntatie in tijd en plaatsOntkenning van gebrek overheerst
Matig ernstige dementie?
7
Geheugenverlies valt snel op in gesprekHerinnert zich wel belangrijke gebeurtenissen van vroegerEnige desoriëntatie in tijd en plaatsSturing en begeleiding noodzakelijk
Ernstige dementie?
8
Apraxie: hulp nodig bij handelingenWankel ter beenFragmentarisch besef van gebeurtenissen uit verledenGedesoriënteerd in tijd en plaatsEmotionele veranderingen: wanen, angst, ontreddering,dwanghandelingen
Ernstige dementie?
9
Apraxie: hulp nodig bij handelingenWankel ter beenFragmentarisch besef van gebeurtenissen uit verledenGedesoriënteerd in tijd en plaatsEmotionele veranderingen: wanen, angst, ontreddering, dwanghandelingen
Zeer ernstige dementie?
10
Spraakvermogen verloren, geen doelgerichte bewegingen,Volledig zorgafhankelijk en bedlegerig
Geriatrisch Onderzoeks en Advies Centrum
Gestart in 2000 Verwijzing Ziekte en zorgdiagnostiek,
behandeling, zorgadvisering, casemanagement
Werkwijze GV en SO Geriatrisch Assessment Multidisciplinair, multidimensioneel
behandelplan11
12
GOAC werkgebiedexpertisecentrum
Rivas ketenorganisatie
Zorgmijdende oudere Belangrijkste oorzaak: cognitieve
stoornissen Serieuze bedreiging voor
gezondheid en risicofactor voor overlijden
Bron: Papaioannou et al. European Journal of General Practice mei 2012
13
Verschillende zorgmijders Ouderen met cognitieve stoornissen,
vaak met somatische comorbiditeit, nog zonder diagnose
Ouderen met cognitieve stoornissen, en psychiatrische problematiek
Zorgmijdende echtparen Ook ouderen zonder cognitieve
problemen14
CASUS: vraagstelling zorgadvies en evt diagnostiek
S: onduidelijk eet/drinkpatroon, gewichtsverlies, met in voorgeschiedenis nierfunctiestoornissen, hypertensie; RR nu 110/65
A: zelfverwaarlozing op het gebied van ADL/HDL, medicatiegebruik , brandgaatjes in kleding
M: alleenstaand, woont in caravan bij oudere zus die overbelast dreigt te raken
P: toenemend vergeetachtig, facade, geen ziektebesef of inzicht, lichte achterdocht, apraxie, MMSE 20/30, rijdt nog auto
C: visus onduidelijk
15
Interventies Contact opbouwen, vertrouwen winnen,
toewerken naar acceptatie HH hulp en van daaruit hulp bij ADL
geriatrisch lab en staken RR medicatie Contact familie voor hetero-anamnese en
omgangsadvies Advisering hulpmiddelen Gewichtscontrole , aandacht voor eetpatroon Monitoring gevaarscriteria
16
Gevaarscriteria Dwalen Ernstige verwaarlozing: vocht/voeding Zelfverwaarlozing bij ADL en bij
HDL/leefomgeving Brandgevaar, omgang met gas/electra Maatschappelijke teloorgang Agressie Overbelasting mantelzorg
17
Succesfactoren Samenwerking met huisarts en andere
betrokkenen Diagnostiek thuis Goede uitleg naar
familie/omgeving/andere hulpverleners Continuiteit bieden Nakomen van afspraken Aansluiten bij client en tempo aanpassen:
niet teveel willen18
Gedwongen opname
RM of IBS Voorwaarden:
– Geestesstoornis: dementie– Gevaar voor zichzelf, anderen of omgeving– Gevaar is buiten instelling niet af te
wenden Afdeling psychogeriatrie of
gerontopsychiatrie
19
Casus verpleeghuis Ziektegeschiedenis van mevr A
geboren 1946 Diagnose Ziekte van Alzheimer in 2006 Jan 2009 start DB Febr 2010 opname pg vphs (art 60 BOPZ) Nov 2011 overlijden Zelfverwaarlozing, weigeren medicatie,
eten en hulp bij verzorging
20
Stappenplan probleemgedrag
Stap 1: lichamelijke en psychiatrische problemen uitsluiten
Stap 2: persoonlijke en omgevingsfactoren (BOM)
Stap 3: meten Stap 4: begrijpen, interventies opstellen en
uitvoeren Stap 5: evalueren Stap 6: consolideren
21Bron: Vilans/Verenso 2011
Brein Omgevings Methodiek Probleemgedrag door ziekte en ongunstige
omgeving Gunstige omgeving vermindert
ziekteverschijnselen en verbetert functioneren
Drie aspecten:– Omgeving– Werkprocessen– Bejegening
Gunstige en juiste prikkels uit omgeving
22Bron: Anneke van der Plaats, sociaal geriater
Zorgmijden bij dementie Specifieke aspecten:
– Geen ziekteinzicht: alles gaat goed– Verlies cognitieve brein: afname
doelgericht gedrag en toename impulsief gedrag vanuit emotionele brein (BOM)
– Verlies van zintuiglijke waarneming– Verstoorde prikkelregulatie: toenemende
ontreddering– Snel wisselend beeld door delier
23
Tot slot: ontwikkelingen Ouderen zelf aan zet: ook bij dementie? Knelpunt indicatiestelling, sluit niet aan bij
zorgmijders (eerst diagnose en voorliggende voorzieningen zoals dagopvang)
Dilemma generalist-specialist in de wijk Financiering SO en GVK Websites:
– www.breincollectief.nl– www.moderne-dementiezorg.nl– www.Alzheimer-Nederland.nl– www.verenso.nl
24
