Zelfheling

HET BEGRIJPEN VAN STRESS EN DE “VECHT- EN VLUCHTREACTIE”: DE BELANGRIJKSTE

SLEUTEL VAN DE MENSHEID TOT ZELFHELING

geschreven door Irina Andreea, 7 december 2016

De term “vechten of vluchten”, ook bekend als “acute stressreactie”, beschrijft een mechanisme in het lichaam, dat mensen en dieren in staat stelt om snel heel veel energie te mobiliseren, ten einde te kunnen omgaan met onmiddellijke bedreigingen voor hun overleving. In feite, iedere keer wanneer we geconfronteerd worden met een zeer stressvolle situatie, en ons welzijn in gevaar is, reageert ons lichaam door cortisol af te geven, een hormoon dat niet noodzakelijke functies afsluit, zoals de voortplanting en het immuunsysteem. In plaats daarvan wordt het lichaam in staat gesteld om alle energieën te richten op het kunnen omgaan met de stress.

Dit maakt ons zeer alert. Zeer gefocust. Klaar om te vechten. Klaar om in de overlevingsmodus te gaan. Dit is een natuurlijke reactie, die bedoeld is om ons in staat te stellen onszelf te verdedigen. Om dat wat heilig is te beschermen – ons leven; ons welzijn.

De “vecht-of- vluchtreactie” is, in zekere zin, een ingebouwde veiligheidsfunctie, bedoeld om ons vermogen te stimuleren te kunnen omgaan met een bedreiging. Bedoeld om onze bekwaamheid te stimuleren om een oplossing te vinden en te overleven. We zijn uitgerust om gevaar te voelen, en onszelf te verdedigen. Stress is ons signaal dat er iets verkeerd is, en cortisol is de steun die we van ons lichaam krijgen om te kunnen omgaan met de stressoren. In onze meest natuurlijke staat, zijn we veilig, op ons gemak, ontspannen, in vrede en rustig. Wanneer iets ons bedreigt om ons welzijn weg te nemen, anatomisch, en biologisch, zijn we erop gebouwd om op te staan en het te beschermen. We zijn erop gebouwd om naar veiligheid te verlangen. Naar stabiliteit. Om het vermogen te verlangen om waarlijk te kunnen leven. 

Welke invloed heeft de “vlucht-en-vechtreactie” precies op ons lichaam?

Onze bloeddruk gaat omhoog door de aanwezigheid van verhoogd cortisolniveau en doordat onze bloedsomloop is veranderd. Ons lichaam leidt bloed weg van de lichaamsgebieden die niet van levensbelang zijn, en in plaats daarvan stuurt het het bloed naar de gebieden, die het meest cruciaal zijn voor onze overleving. Wanneer we in gevaar verkeren, is dit bedoeld om ons te helpen met gelijksoortige fysieke of logistieke taken.

Ook ervaren we een piek in ons glucoseniveau. In het geval van een extreme uitdaging stelt dit ons in staat om sneller te bewegen en na te denken.

Cortisol sluit ook veel van onze lichaamsfuncties af in tijden van gevaar. Dit is een middel om energie weg te leiden van niet-essentiële gebieden, en naar de functies te sturen, die direct betrokken zijn om te kunnen overleven. Het remt de opname van aminozuren in de spiercellen, het remt botvorming en het

vermindert de opname van calcium in de darmen. Cortisol kan ons immuunsysteem gedeeltelijk afsluiten, door het verhinderen van T-celproductie en T-celfunctie. Cortisol belemmert ook de normale productie van schildklierhormonen en verstoort het voortplantingssysteem. Het verhoogt de maagzuurproductie en stuurt onze stofwisseling in de war. Dit is allemaal bedoeld om ons op korte termijn te helpen, maar het kan snel problematisch worden, als het cortisol voor langere tijd verhoogd blijft.

 

We leven in een chronische staat van “vechten of vluchten”. Waarom?

Is het toeval dat we nu vaker chronisch ziek zijn dan we ooit zijn geweest?

Is het gewoon toeval dat zo veel mensen diabetes zijn, chronisch hoge bloeddruk ervaren, slechte doorbloeding hebben, een zwak immuunsysteem, zwakke spieren en botten, slechte schildklierfunctie, chronische voortplantingsproblemen (inclusief onvruchtbaarheid), (maag)zuurreflux, constante spijsverteringsproblemen en voortdurende ontstekingen? Kan het gewoon zo zijn dat deze “vecht of vlucht” symptomen chronisch aanwezig zijn in ons dagelijks leven? Zou het kunnen zijn dat we allemaal in een constante overlevingsmodus verkeren, en dat onze lichamen volledig overspoeld zijn? Zou het kunnen zijn dat stress ons ziek maakt, meer dan iets anders?

En als dat het geval is, waarom zijn we dan zo chronisch gestrest? Waarom zitten we altijd in de vechtmodus?

Volgens mijn eigen waarnemingen, zie ik dat mensen drie basisbehoeften hebben:

- existentieel: voeding, kleding, water, onderdak, goede gezondheid - emotioneel: een gezond vermogen om te kunnen voelen, om te

argumenteren, te verbeelden, tot zelfexpressie- sociaal: betekenisvolle relaties, gezonde relaties, gemeenschapsgevoel,

een gevoel van erbij te horen, om oprecht te kunnen delen

Ten einde een gezond, evenwichtig leven te leiden, is het vereist dat aan alle drie behoeften voldaan wordt. Dit zijn fundamentele vereisten voor ons welzijn, en voor onze veiligheid. Indien ze op een of andere manier worden bedreigd, gaan we op de overlevingsmodus over om ze te beschermen.

Het is essentieel om te begrijpen dat overleving voor mensen niet alleen maar over voeding, onderdak en veiligheid gaat. Overleving gaat in zijn meest authentieke vorm over vreugde, overvloed, betekenis, verbinding, creativiteit, gezondheid. Dit is echte overleving, en het gaat niet alleen maar over het in leven blijven, maar over voorspoed hebben op alle niveaus; over succes hebben. We zijn niet bedoeld om alleen maar voorbij te gaan; we zijn bedoeld om onderdeel te zijn van gemeenschappen, een veilige plek te hebben om te zijn en om zich samen te ontwikkelen. We zijn bedoeld om duurzame middelen te hebben om in onszelf te kunnen voorzien, terwijl tegelijkertijd, om de tijd en energie te hebben om te investeren in het nastreven van betekenis. Om zelfgroei na te streven. Om emotioneel welzijn na te streven.

Er is een reden waarom zelfs de rijken, die alle veiligheid van de wereld hebben in termen van onderdak, voeding, kleding, nog steeds lijden aan extreme stress, aan chronische ziekten. Ook zij zijn nog steeds in een “vlucht of vecht modus”. Waarom? Misschien omdat aan hun andere behoeften (emotioneel en sociaal) nog niet is voldaan?

Deze drie behoeften zijn zeer met elkaar verbonden en symbiotisch in hun relaties. Wanneer ze met elkaar in balans en synchroon zijn, ervaren we harmonie, veiligheid, vrede. Wanneer we een gezond gevoel van

eigenwaarde hebben, en we emotioneel in evenwicht zijn, kunnen we op een gemakkelijke manier gezonde relaties vormen. Kunnen we gezonde verbintenissen aangaan, en kunnen we ook zeer sterke (leef)gemeenschappen voortbrengen, die op hun beurt ons in staat stellen om samen te werken in onze pogingen om te voorzien in voeding, onderdak en warmte en om gezond te blijven. Indien we op een harmonieuze manier samenwerken, is het heel moeilijk om schaarste te ervaren. Wanneer aan al onze behoeften gelijktijdig voldaan zijn, is het heel zeldzaam dat we stress of de “vecht of vlucht’ reactie ervaren. Bedreigingen zijn er slechts af en toe, en wanneer ze toch gebeuren, kunnen we ze meestal snel neutraliseren, en weer terugveren.

Waarom zijn we dan zo gestrest? Waarom hebben we gebrek aan zoveel van onze basisbehoeften?

Als we de geschiedenis bestuderen, ontdekken we patronen. Het antwoord ligt in deze patronen.

Wanneer we volledig verbonden zijn met het land, de natuur, wanneer we onderdeel zijn van zelfvoorzienende gemeenschappen en we koesteren gezonde relaties, een gezond gevoel van verwondering, van het verlangen om te leren, om te groeien, om ons op een creatieve manier te uiten, zijn we het meest ontspannen en veilig. Dit gebeurt als we de minste hoeveelheid van stress ervaren, en kunnen we voor het grootste deel een natuurlijk betekenisvol leven leiden.

Wanneer we echter niet meer met de natuur verbonden zijn, als het familie- en gemeenschapsgevoel verdwenen is, als we niet meer weten hoe we kunnen voorzien in ons eigen voedsel, water en onderdak, en we niet langer vreugde,

betekenis, veiligheid, groei kunnen nastreven, zijn we het meest gestrest en ziek. Dit is het punt waar we op de volledige overlevingsmodus overgaan.

Stress is onze kompas

Door te analyseren hoe gestrest we zijn, kunnen we begrijpen hoe verbonden of niet verbonden we zijn met onze natuurlijke behoeften. Wanneer we stress elimineren, komen we dichterbij een natuurlijke manier van leven. Wanneer we stress toevoegen, raken we verder verwijderd van alles dat natuurlijk is.

Hoe onnatuurlijker ons leven wordt, hoe meer we overspoeld raken.

En dit is precies wat er in deze moderne tijd aan het gebeuren is. We zijn overspoeld geraakt door ons onvermogen om met de natuur te werken, ten einde in onze existentiële behoeften te kunnen voorzien. In plaats daarvan vertrouwen we op de industriële machine en het systeem om ons van dingen te voorzien. We zijn losgekoppeld van onze families, en we missen elk gevoel van gemeenschap. We worden opgejaagd door eenzaamheid, door vervreemding. In plaats daarvan vertrouwen we op een geautomatiseerde, levenloze regering om zo het gevoel van echte gemeenschap te vervangen – het gevoel dat we ergens bij horen; het familiegevoel – mama en papa. We voelen ons niet beschermd of veilig, en we leven in constante angst. In plaats daarvan wenden we ons tot de politie voor bescherming. We zijn mentaal en emotioneel instabieler dan ooit. We verloren zo veel van ons verlangen om te (be)vragen, te dromen, te leren. Om betekenis te vinden. In

plaats daarvan vertrouwen we op een systeem, dat in en van zichzelf defect en leeg is, om ons te leren wat ‘gezond’ betekent. Om geluk voor ons te definiëren. De vrijheid om zelf onze antwoorden te vinden is bijna verdwenen.

Dit wordt zo een heel andere manier van overleven; een kunstmatige, geïndustrialiseerde, meedogenloze overleving, die ieder van ons in een constante staat van stress plaatst. Van trauma. We voelen ons zo onveilig, zo ongemakkelijk en zo gedeprimeerd, het is vrij duidelijk dat onze huidige manier van leven niet werkt. Iets is gewoonweg niet goed.

Uiteraard, wanneer we een punt van zo veel stress bereiken, stoppen we en beoordelen we wat er mis is. We zien in dat we niet door kunnen gaan met onszelf pijn te blijven doen, en brengen we er veranderingen aan. Op actieve wijze proberen we terug te keren naar een meer natuurlijke staat van zijn. We proberen op actieve wijze het probleem te corrigeren, en gaan terug naar een natuurlijker bestaan.

In plaats daarvan lijkt in onze maatschappij het tegenovergestelde te gebeuren. Hoe meer we gestrest en overspoeld raken, hoe meer we onder druk staan om ons aan te passen en om door te blijven gaan. Het maakt niet uit hoe moeilijk het wordt. We zijn geprogrammeerd om geen vragen te stellen. Om niet te na te denken over de stand van zaken. Om niet te klagen. Om niet in te storten. Om niet te toe te geven dat we in pijn zijn. Om geen weerstand te bieden. En om geen hulp te vragen.

We zijn vergeten dat we nee kunnen zeggen. We zijn vergeten dat stress niet nodig is. We zijn vergeten dat in plaats van onze levens aan te passen om beter met stress te kunnen omgaan, we eenvoudigweg nee tegen dit alles kunnen zeggen. In plaats van continu te proberen om de symptomen van stress op te lossen (zoals depressie, eenzaamheid, uitputting, ziekte), kunnen we ervoor kiezen om de kern van het probleem aan te pakken - het kunstmatige systeem dat al onze behoeften negeert.

Angst zet ons gevangen in de (zich steeds herhalende) ‘vecht of vlucht’ lus

Waarom koppelen we ons los van onze eigen stress? Waarom koppelen we ons los van onze eigen pijn? Waarom zijn we ons aangeboren vermogen vergeten om ons recht om te leven te verdedigen?

Waarom hebben we ervoor gekozen om ons af te sluiten bij trauma, in plaats van er doorheen te werken?

Waarom hebben we toegelaten om ons leven zodanig te verlagen zonder in te grijpen?

Waarom gaan we door met een bestaan waar we een hekel aan hebben?

Waarom kiezen we ervoor om meer en meer robotachtig te worden, meer en meer gedissocieerd met het lijden dat hier bestaat? Waarom kiezen we ervoor om lege automaten te worden, in plaats van toe te staan onszelf werkelijk te voelen? Waarom verkiezen we gevangenschap boven vrijheid?

Waarom staan we niet op?

Wanneer ik deze vragen stel, is het enige antwoord waar ik steeds bij terugkom: angst.

We hebben het systeem toegestaan om zo veel controle over ons leven te verkrijgen, dat enkel de gedachte om er tegenin te gaan en het te ontmantelen, ons beangstigt. We zijn bang om op onszelf te vertrouwen, om zelf verantwoordelijkheid te nemen, en om te leren om te gaan met de dingen zelf. Het is veel gemakkelijker wanneer we ons tot iemand anders kunnen wenden om onze problemen voor ons op te lossen.

We hebben dusdanig de verbinding met de natuur verloren, met het land, met de dieren, planten, waardoor we losgekoppeld zijn van ons vermogen om in ons eigen onderdak en veiligheid te voorzien, dat we niet langer meer vertrouwen op onze eigen vaardigheden om ons veilig te houden. In plaats daarvan staan we iemand anders toe om gezag over ons leven te hebben, in ruil voor een illusionair gevoel van comfort. We zijn letterlijk bang dat vrijheid ons zou kunnen doden, dus nemen we in plaats daarvan genoegen met gevangenschap.

Ook zijn we bang voor elkaar. Bang om samen te werken. Om op elkaar te vertrouwen. Het systeem heeft uitgeblonken om ons (van onszelf) te vervreemden en om ons in een constante staat van conflict te houden. Van afscheiding.

En omdat we onszelf hebben neergelegd bij al deze angsten, beginnen we een hekel aan onszelf te krijgen. Krijgen we een hekel aan ons leven. Dit leidt dan weer tot zelfafbraak, zelfhaat, terugval. En uiteindelijk, zelfvernietiging.

Natuurlijk is er het alternatief dat we kunnen uitvogelen hoe we het menselijk lichaam met technologie kunnen samenvoegen, om robotachtiger van aard te worden, om via transhumanisme te ontsnappen aan onze pijn en zelfhaat. Dat zou zelfs een stap verder weg zijn van dat wat natuurlijk is, en verder in loskoppeling. Verder in onthechting. Verder in vluchtgedrag.

Persoonlijk denk ik niet dat de golf van transhumanisme zich snel genoeg voor onze maatschappij beweegt om in die richting te gaan. We zijn veel dichter bij het vermogen tot zelfvernietiging, dan dat we bij een spectaculaire technologische sprong zitten.

 

Wat kunnen we eraan doen?

– Om te beginnen moeten we naar ons leven kijken en ontdekken hoeveel stress we met ons meedragen. Om te ontdekken hoeveel tijd we per dag in een staat van “vechten of vluchten” verkeren. Om te ontdekken in hoeveel pijn we werkelijk zijn, vanuit een plek van volledige eerlijkheid.

–Tegelijkertijd, moeten we ons verbinden met wie we zijn in een toestand zonder pijn. We moeten ons herinneren hoe onnatuurlijk het is om een heel leven in een staat van stress door te brengen. In een staat van doden of gedood worden. Dit is hetgeen onze passie wakker maakt om vrij te leven en betekenisvol leven.

– Dan kunnen we kijken naar wat de oorzaak is van onze stress; kunnen we er de bron van onze pijn begrijpen. We kunnen de gebieden in ons leven bestuderen waar we niet in staat zijn om aan onze eigen behoeften te voldoen en werkelijk erachter komen wat veranderd moet worden. En begrijpen hoe heling kan optreden.

–Vervolgens, moeten we een keuze maken. Kiezen we voor vrijheid, die dan natuurlijk is, of kiezen we voor de veiligheid van dit systeem?

–En als laatste, wanneer we voor vrijheid kiezen, is het nodig om zich in een diepgaand proces van zelfheling te verdiepen. We nemen verantwoordelijkheid over ons fysiek, mentaal, emotioneel en sociaal welzijn. We begrijpen hoe cruciaal het is om op te staan voor dat wat heilig is. Om het natuurlijke ritme van het leven te verdedigen. Om samen te komen en op elkaar te vertrouwen. We veranderen op actieve wijze ons leven, en ondersteunen anderen om ook het proces van zelfheling in te gaan. We herinneren ons hoe krachtig we werkelijk zijn!

Ik hoop in mijn komende artikelen op dit gebied veel dieper in te gaan op hetgeen vereist is om onszelf volledig te helen en op onze reizen.

Dankjewel voor het lezen tot zover!

Nederlandse vertaling Myra Schipper