STRESSHet rapport: Stress en hart- en vaatziekten

Training stressmanagement

Probleem Is er een relatie tussen stress en HVZ?

Oorzaak onduidelijkheid Stress is een containerbegrip Stress is een onderwerp op het grensgebied tussen somatiek en psychologie

Opdracht adviescommissieWat is stress? (Geef een begrippenkader dat verbanden tussen fysiologie en psychologie schetst) Wat is de relatie tussen stress en HVZ?

Onderzoeksvraag

Containerbegrip Begrippenkader

Er was nog niets

Stressor

Beleving

Stressmechanisme

Fysiologie

HVZ

We beschikken over een begrippenkader waarmee we stress en de relatie tussen stress en HVZ systematisch kunnen beschrijven en analyseren

Begrippenkader

AardbevingRaketaanvalWK voetbal

BoosheidOpwinding Schrik

Sympathische activatieAdrenaline CortisolVerminderde parasympathische activatie

Hoge hartslagfrequentieHoge pompkrachtHoge bloeddrukVerhoogde bloedstolling

ArtheroscleroseErfelijke aandoeningen

InfarctStress cardiomyopathieRitmestoornissen

RelatiestressWerkstressHVZ

AngstDepressieCognitieve perseveratieVerminderde kwaliteit van leven

Langdurige:Sympathische activatieAdrenaline CortisolVerminderde parasympathische activatie

Veranderingen in:Cardiovasculair systeem(Hoge bloeddruk)Immuunsysteem(Vaatontstekingen/plaques)Metabolisme (Lipiden)

Verminderd gezondheidsgedrag

Omgeving Beleving Stressmechanisme Fysiologie Predispositie Coronaire syndromen

Acute stress

Chronische stressVersterkte activatieVertraagd herstel

Overzichtschema: Relatie stress en HVZ

Stress is een oorzaak voor de graduele ontwikkeling, en een trigger, voor HVZ

HVZ als oorzaak voor stress;• Toenemend risicio op HVZ bij HVZ-patienten met stress• Verminderde kwaliteit van leven bij HVZ-patienten met stress

Conclusie: er is een relatie tussen stress en HVZ

Citaat: Psychologische stress

“ Het gros van de mensen zit veel en vaak te piekeren over stressoren die uiteindelijk niet echt gebeuren: een eventuele slechte diagnose, een verwachte boze reactie, een mogelijk neerbuigend publiek. Je zou zonder overdrijving kunnen zeggen dat mensen voortdurend fysiologisch reageren op gebeurtenissen die niet plaats vinden”

(Stress en hart- en vaatziekten, blz. 8)

“Langdurige voorstellingen of gedachten over bedreigende situaties (stressoren) zorgen voor dezelfde fysiologische reactie als deze situaties zelf”(Stress en hart- en vaatziekten, blz. 30)

Training Stressmanagement: Vaardig door ontspanning

Elementen waaruit onze ervaring / waarneming wordt opgebouwd

Omgeving

Zintuigen

Denken

Ervaring / Waarneming

Lichaam

kleuren, vormen, geluiden, geuren, smaken

ogen, tastzin, oren, neus, tong, lichaamsgevoel

concepten, taal, herinnering

zien, voelen, horen, ruiken, proeven

voorstellingen verleden/heden/toekomst

hartslag, ademhaling, huid, maag, spieren

De ervaring van spanning of stress ontstaat door een combinatie van gebeurtenissen in de omgeving, gedachtes daarover en lichaamssignalen

Omgeving

Zintuigen

Denken

Ervaring / Waarneming

Lichaam

Training “Vaardig door ontspanning”

Project op basis van PGO subsidie (2013-2015)

1.Stressmanagementtraining en opleiden ervaringsdeskundigen2.Agenderen van het onderwerp binnen de zorg3.Overdragen kennis naar andere patiëntenorganisaties

Training Stressmanagement

Doel: op basis van mindfulness drie belangrijke vaardigheden eigen maken:

1.Ontwikkelen stabiele basis: Bij jezelf blijven en niet meegesleurd worden door gedachten

2.Leren omgaan met verandering: Stilstaan bij de veranderingen die plaats vinden in je leven

3.Vergroten van draagkracht: Aandacht leren richten op de meer ontspannen en prettige momenten in je leven

InformatieTraining

Vijf groepsbijeenkomsten van drie uur

Plus minus tien deelnemers (patiënten met hart- of vaatziekte en hun naasten)

Praktische oefeningen, uitwisselen ervaringen, informatie over onderwerpen m.b.t. stress, verwerking en mindfulness

Huiswerk: mindfulnessoefeningen en extra opdrachten

Begeleiding: ervaringsdeskundige trainers

Opleiding ervaringsdeskundigen

Ervaringsdeskundigen: persoonlijke ervaring met HVZ, achtergrond in coaching of hulpverlening, op vrijwillige basis inzetbaar bij bijeenkomsten / trainingen

Jaarlijks twee trainingen. Instroom nieuwelingen mogelijk

Training: Een training in mindfulness, stressreductie en persoonlijke ontwikkeling gericht op het ontwikkelen van een houding met als basiselementen: openheid, aandachtig aanwezig zijn, rust inlevingsvermogen, en contact.

Opzet: Een begeleidersgroep die functioneert op basis van persoonlijke ontwikkeling i.p.v. protocollen.

Motto:Als je loslaat heb je twee

handen vrij.