Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

Het antibioticaconvenant :

Realisaties van de partners in 2016

Brussel, 30/06/2017

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

Dr. Jean-François HEYMANS, dierenarts

Directie "Dierengezondheid en Veiligheid van Dierlijke Producten" - FAVV

Chief Veterinary Officer, België

Belgische délégué bij de Werelddierengezondheidsorganisatie (OIE)

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

AntiMicrobial Consumption and Resistance in Animals – vzw

2015: Bemoedigende

resultaten, maar de wil om

sneller meer resultaat te

boeken

30/06/16 CONVENANT

Sectoren

Coregulering 2

2

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

1. De stakeholders verenigen rond de

gemeenschappelijke en becijferde

reductiedoelstellingen

2. De rol, de acties en de engagementen van

eenieder verduidelijken om de doelstellingen

te bereiken

3

Het antibioticaconvenant : Realisaties 2016

Doelstellingen van het

convenant:

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

Wie:

– Politieke autoriteiten: Minister De Block (Volksgezondheid) en Borsus

(Landbouw) => Ondertekenaars

– Administratieve autoriteiten : FAVV, FAGG

– AMCRA (waaronder de coördinatie)

– Federale landbouworganisaties (FWA, BB, ABS),

dierenartsenverenigingen (UPV, VDV), farmaceutische industrie

(Pharma.be), diervoederfabrikanten(Bemefa-Apfaca)

– Beheerders van lastenboeken

– Eerstelijnslaboratoria : ARSIA/DGZ

=> Overheden + 16 organisaties

4

Het antibioticaconvenant : Realisaties 2016

Doelstellingen

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen5

Het antibioticaconvenant : Realisaties 2016

Doelstellingen

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

Strategische doelstellingen : (op basis van referentiejaar 2011):

• vermindering met 50% van het algemene antibioticagebruik

tegen 2020,

• vermindering met 75% van het meest kritische

antibioticagebruik (fluoroquinolonen en cefalosporines van de

3e en 4e generatie) tegen 2020,

• vermindering met 50% van het gebruik van gemedicineerde

diervoeders die antibiotica bevatten voor eind 2017.

Operationele doelstellingen – “Tools”

• Meten

• Reduceren via reglementaire weg

• Acties =>

6

Het antibioticaconvenant : Realisaties 2016

Doelstellingen

Convenant: Realisaties 2016

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen7

1. Federale Overheidsdiensten

Convenant: Realisaties 2016

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen8

1. Federale Overheidsdiensten

Convenant: Realisaties 2016

Ondersteuning aan AMCRA: Financiering, wettelijk kader, samenwerkingsverbanden,

stuurgroepen, ….

Beheerscomité van het convenant: • Organisatie, bepalen van een opvolgingsmethode,

huishoudelijk reglement,...

• 2 vergaderingen in 2016: 4 oktober en 21 december

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen9

1. Federale Overheidsdiensten

Invoering van Sanitel-Med, nationale databank

Convenant: Realisaties 2016

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

Doelstellingen: Metingen en analyses

• Algemeen gebruik

• Rapportering voor de dierenarts en de

veehouders voor hun eigen gegevens =>

Benchmarking

10

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

AntiMicrobial Consumption and Resistance in Animals – vzw

2015 : Bemoedigende

resultaten, maar wil om sneller

meer resultaat te boeken

30/06/16 – CONVENANT

Sectoren

Coregulering

21/07/16 Nieuwe

diergeneesmiddelenwetgeving

Convenant: Realisaties 2016

1. Federale Overheidsdiensten

11

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

3 Luiken:

1. Administratief luik geneesmiddelen (Dierenartsen

en veehouders)= Modernisering wetgeving van

2000

2. Voorwaarden voor het gebruik van kritische

antibiotica

3. Verplicht systeem voor de collectie van data

over het antibioticagebruik

12

AMR-bestrijding

21-07-16: Nieuwe diergeneesmiddelenwetgeving

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

Luik 2: Gebruik van kritische antibiotica

13

Algemene regel: gebruiksverbod

Preventief : verbod zonder uitzonderingen

Metafylactisch en curatief : afwijking onder

voorwaarden1. Klinisch onderzoek ter plekke door de dierenarts

2. Bacteriële etiologie

3. Geschikte bemonstering of gevraagde autopsie

4. Identificatie van de bacteriestam op basis van de monsters

5. Gestandaardiseerde labotest voor AB-gevoeligheid : min. 7 niet-

kritische AB (min. 5 verschillende klasses) + kritische AB

6. De enige doeltreffende AB = kritische AB

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen14

Luik 3: Verplicht doorsturen van de gebruiksgegevens in Sanitel-Med

Centrale databank

Overheid

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen15

1. Federale Overheidsdiensten

Convenant : Realisaties 2016

Monitoring van de antimicrobiële resistentie van

indicatorkiemen en zoönoses

E.coli, Salmonella en Campylobacter bij varkens, pluimvee en

kalveren/runderen en hun vleeskarkassen

Communicatie waaronder “Roadshows voor dierenartsen

en veehouders” (in samenwerking met AMCRA)

• oktober => december 2016

• 23 voorlichtingsvergaderingen ; 1180 veehouders ; 930 dierenartsen; hoge

participatiegraad in alle provincies voor de 2 opleidingstypes.

• Doel :

Het doelpubliek sensibiliseren voor de strijd tegen AMR

De doorgevoerde maatregelen uitleggen

Richting geven aan de uit te voeren acties => toetreding

bewerkstelligen

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen16

2. Farmaceutische Industrie

Convenant: Realisaties 2016

Financiële bijdrage aan de ontwikkeling van Sanitel-

Med en de daarop volgende dataanalyse door middel

van de semestriële heffing op antibiotica voor

diergeneeskundige doeleinden.

Organisatie van een “Ambassador’s day”

De medewerkers op het terrein van de farmaceutische bedrijven hebben

informatie ontvangen over de werking van AMCRA en over het belang van

een verantwoord antibioticagebruik.

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen17

3. Mengvoederindustrie

Convenant: Realisaties 2016

Inventaris van de productie van gemedicineerde

diervoeders voor productiedieren voor de Belgische markt

• Een efficiëntere datacollectie op basis van voorschriften voor

gemedicineerde diervoeders die antibiotica bevatten

Voortrekkersrol in kwaliteitssystemen om de

datacollectie en- behandeling uit te voeren.

• Individuele benchmarking/ 6 maanden

• Met AB gemedicineerd voeder voor mestvarkens >

15 weken

Verplichting van elektronische voorschriften Sinds 01/01/2016 => betere controle

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen18

4. Landbouworganisaties

Convenant: Realisaties 2016

Financiering door het Sanitair Fonds (bijdragen van de

veehouders)

Datacollectiesystemen beheerd door de sector voor alle diersoorten (lopend)

Sensibilisering, voorlichting, verspreiden van berichten,...

Actieve deelname aan de WG AMCRA en tal van andere

werkgroepen + permanent overleg

Communicatiecampagnes over het belang van

datacollectiePromotie van het “AB Register” en “Bigame” bij de veehouders

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen19

5. Dierenartsenverenigingen

Convenant: Realisaties 2016

Publiceren en/of verspreiden van berichten en tools ter

bevordering van een verantwoord AB-gebruik.

Sensibilisering, opleidingen, voorlichting,...

Actieve deelname aan de WG AMCRA en tal van andere

werkgroepen + permanent overleg

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen20

6. Beheerders van lastenboeken

en kwaliteitslabels

Convenant : Realisaties 2016

Individuele benchmarking Beheertools voor veehouders en dierenartsen

Collectie van gedetailleerde gegevens

en rapportering

Uiteenlopende ontwikkeling in functie van de sectoren • Belpork: sinds 2014

• Mestkalveren (BVK) en pluimvee (Belplum): implementatie aan de gang

• Rundveesector: ontwikkeling van ad-hocsystemen

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen21

7. Dierengezondheidsverenigingen

Convenant: Realisaties 2016

Versterking van de relatie veehouder-dierenartsOpstellen van het bedrijfsgezondheidsplan

Bepalen van de gevoeligheid van ziektekiemen voor AB

Sensibilisering, opleidingen, voorlichting,... Voor veehouders en dierenartsen (Bijvoorbeeld: Altibiotic van ARSIA +

partners)

“Dagelijkse” begeleiding van veehouders en dierenartsen

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen22

8. AMCRA

Convenant: Realisaties 2016

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

AntiMicrobial Consumption and Resistance in Animals – vzw

2015 : Bemoedigende

resultaten, maar wil om sneller

meer resultaat te boeken

30/06/16 – CONVENANT

Sectoren

Coregulering

21/07/16 Nieuwe

diergeneesmiddelenwetgeving

Meten – analyseren –

aanpassen

Resultaten 2016

30/06/2017

Het antibioticaconvenant Doelstellingen, realisaties in 2016 en

perspectieven

Perspectieven

23

Toekomst

2016Scharnierjaar

Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen

Bedankt voor uw aandacht !

Dr. Jean-François HEYMANS, dierenarts

Directie "Dierengezondheid en Veiligheid van Dierlijke Producten" - FAVV

CVO – Belgische délégué bij de OIE

24