GGZ Oost Brabant

GGZ Oost Brabant

Wat is de herstelvisie?

Waarom is iedereen zo enthousiast?

En dóen ze ook echt iets?

GGZ Oost Brabant

GGZ Oost Brabant

GGZ Oost Brabant

De herstelvisie van Anthony

• Herstel ≠ genezen• Herstellen mét de aandoening• Herstel is ten principale ván de cliënt • Herstelprocessen zijn uniek, maar ook

universeel• De vraag is: hoe moeten we onze zorg

organiseren dat die herstelprocessen ondersteunt en niet ondermijnt?

GGZ Oost Brabant

Psychische aandoeningen zijn niet

hopeloos!

onderzoeker onderzoeksjaren % herstel-aanz. verbetering

Ciompi (Zwits.) 37 53

Hinterhuber (Oost.) 30 75

Harding (USA) 32 62-68

Marinow (Bulg.) 30 75

Ogawa (Japan) 22 56

GGZ Oost Brabant

Drie definities

Herstel is een intens, persoonlijk en uniek proces van verandering van je attitudes, waarden, gevoelens, doelen, vaardigheden en/of rollen.

Het is een manier om een bevredigend, hoopvol en betekenisvol leven te leiden, met of zonder de beperkingen die veroorzaakt worden door de aandoening.

Herstel betekent ook de ontwikkeling van nieuwe betekenis en doelen in je leven, terwijl je over de catastrofale effecten van de psychiatrische aandoening heen groeit.

William Anthony

“Herstellen is iets dat cliënten zelf doen. Het is een zoektocht naar hoe om te gaan met psychische handicaps, hoe daarop greep te krijgen en hoe het leven weer meer in eigen hand te nemen. Herstellen is daarmee iets anders dan genezen. De psychische problemen gaan niet over maar dwingen tot een langdurig leerproces”

Bron: Samen werken aan herstel, Wilma Boevink e.a.

‘Herstel is het vermogen om een goed leven te leiden in aan- of afwezigheid van ziekte of problematiek’

(Recovery is the ability to live well in te presence or absence of psychiatrich illness (or whatever words you choose)

(Nieuw Zeeland)

GGZ Oost Brabant

De kernwaarden van herstel

1. Gerichtheid op de persoon: de persoon is in de eerste plaats een persoon met sterke kanten, een eigen verhaal, talenten zowel als beperkingen, i.p.v. een ‘casus’

2. Participatie: het recht van mensen om volledig partner te zijn in alle aspecten van hun herstel/zorg

3. Zelfbepaling/ keuze: het recht om je eigen keuzes te kunnen maken (in de zorg)

4. Groeipotentie/hoop: iedereen heeft eigen kracht in zich en het vermogen om te kunnen herstellen; er is dus hoop

GGZ Oost Brabant

Herstel is ook…

Herstel is meer dan herstellen van de ziekte alleen. Ook herstel van:- discriminatie vanwege de ziekte (stigma)- ongewenste effecten van behandelomgevingen- negatieve effecten van werkloosheid- verwoeste dromen, een verloren toekomst- etc

GGZ Oost Brabant

Herstel is ook…

Herstel verandert niet het feit dat je een ernstige ziekte hebt of dat je een catastrofe hebt meegemaakt; de negatieve effecten zijn er en jouw leven is voorgoed veranderd.

GGZ Oost Brabant

Herstel is ook…

Succesvol herstel betekent dat de persoon veranderd is en dat de betekenis van de negatieve effecten voor de persoon veranderd is; ze staan niet langer in het middelpunt van diens leven, de persoon gaat verder met zijn leven met nieuwe activiteiten en interesses.

GGZ Oost Brabant

Herstelondersteunende zorg: wat moeten wij

doen?

• Antwoord is simpel en moeilijk tegelijk: aansluiten op behoeftes van cliënten!!!

• Daarom: het service outcome schema SOS)

Outcome (behoefte) Service (hulpvorm)Minder symptomen en lijden Behandeling

Veiligheid Crisisinterventie

Toegang tot diensten Casemanagement

Functioneren in gewenste rollen Rehabilitatie

Zelfontplooiing Levensverrijking

Gelijke kansen Rechtsbescherming

In leven blijven Basiszorg (B,B&B)

Empowerment Zelfhulp

Lichamelijke gezondheid Welzijn/preventie

GGZ Oost Brabant

Waarom is iedereen zo enthousiast?

• Positieve redenen– Herstelvisie is (persoonlijk) herkenbaar– Geeft ook hulpverleners hoop– Herwaardeert ‘chronische’ mensen– Geeft mensen het gevoel dat het klopt– Geeft mensen regie terug– Cliënten en ervaringsdeskundigen zeggen het ook!

• Negatieve redenen:– Eindelijk weer eens inhoud!– Genoeg van bureaucratie– Genoeg van kloof tussen politiek en zorg en

management en zorg– Ontevredenheid over hoe het nu gaat; druist in tegen het

hart van de hulpverlener

GGZ Oost Brabant

Waarom doen ze mee en waarom gebeurt er ook echt

wat?• Verbeterteams met mensen van de vloer én

competente ervaringsdeskundigen• Maken zelf analyse en voorstellen• Mogen het klein en overzichtelijk houden• Krijgen positieve bekrachtiging (incl. meten)• Krijgen tijd!!!• Hebben zelf regie en mogen afwijken

GGZ Oost Brabant

Waarom doen ze mee en gebeurt er ook echt

wat? 2

• Intervisie en andere bijeenkomsten• Krijgen steun op maat • Doen inspirerende dingen (bijvoorbeeld

werkconferenties binnen en buiten de organisatie)

• Praten in plaats van vergaderen• Positief in het nieuws

GGZ Oost Brabant

Maar…

• Borging blijft extra aandacht vragen:– Gaan ze door met bijvoorbeeld meten?– Wat als kartrekker vertrekt?

• Ondersteuning moet zich soepel en dienstbaar opstellen

• Bezuinigingen en ander managementgedoe verstoort het proces

GGZ Oost Brabant

En natuurlijk is enige structuur belangrijk

GGZ Oost Brabant

Waar staan we nu?

• Tijdelijke structuur wordt omgezet in definitieve

• De programmaraad krijgt de rol van het projectteam en heeft vier taken:– Kennis bijhouden (oorspronkelijke taak)– Projecten toewijzen– Projecten ondersteunen– Opleiding uitzetten

GGZ Oost Brabant

Uiteindelijk komt het neer op:

De ‘s’ (of ‘c’)

aantrekkelijk, logisch

en ‘eigen’ maken…