Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt...

72
Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 1 Handboek examinering MBO

Transcript of Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt...

Page 1: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 1

Handboek examinering

MBO

Page 2: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 2

Opzet - inhoudsopgave

0. Procesgebied: Algemene basisinformatie Betrokkenen:

- Directeur - Examencommissie - Clustermanagers - Domeinhouders onderwijs & examinering - Sterrolhouders onderwijs & examinering

0. Inhoudsopgave

0.1 Inleiding

0.2 Leeswijzer

0.2.1 Toezichtkader BVE 2012 examinering en diplomering

0.3 Examenorganisatie

0.3.1 Organogram Examenorganisatie Kellebeek College

0.3.2 Rolbeschrijvingen commissies en examenfunctionarissen

0.4. Begrippenlijst

1. Procesgebied: Kaders stellen Betrokkenen: - Algemeen directeur

- Examencommissie

- Subexamencommissie.

- Domeinhouder onderwijs &

examinering

- Managementteam

- Sterrolhouders onderwijs

- Sterrolhouders examinering

1. Procesgebied: Kaders stellen

1.1 Opstellen examenvisie

1.2 Opstellen examenreglement

1.3 Opstellen handboek examinering

1.4 Vaststellen kaders

1.5 Opstellen en vaststellen examenplan t.b.v. de OER

1.6 Stappenplannen procesgebied Kaders stellen.

1.6.1. Het opstellen en vaststellen van een examenplan

1.6.2. Het opstellen en vaststellen van een OER

1.7 Formats

1.8.1 Format Examenplan

1.8.2 Checklist Vaststellen examenplan

1.8.3 Wijzigingsblad OER

1.8.5 Format Stand van zaken aanlevering OER-en cohort

1.8.6 Format OER

2. Procesgebied: Leren Betrokkenen:

- Subexamencomm. - Sterrolhouder onderwijs - Domeinhouder onderwijs & examinering - Med.studievoortgang - (de(centraal) med.da - Praktijkopleider - Student - SLB’er

2. Procesgebied: Leren

2.1. Vrijstellingsprocedure

2.2. Aangepaste examinering

2.3 Formats

2.5.1 Format Aanvraag vrijstellingen

2.5.2 Beoordeling Vrijstellingsaanvraag

2.5.3 Format Toekenning Vrijstelling

2.5.4 Format Aanvraag aangepaste examinering

2.5.5 Beoordeling Aanvraag aangepaste examinering

2.5.6 Format Besluit aangepaste examinering

2.5.7 Email : afwijzing verzoek vrijstelling

2.5.8 Email: afwijzing verzoek aangepaste examinering

Page 3: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 3

3. Procesgebied: Construeren en vaststellen Betrokkenen:

- Directeur - Clustermanager - Subexamencommissie - Sterrolhouder onderwijs - Examenconstructeur - Vaststellingscommissie

3. Procesgebied: Construeren en vaststellen

3.1 Besluit inkoop/constructie

3.1.1 Inkoop

3.1.2 Uitbesteding

3.1.3 Zelfconstructie

3.2 Construeren of inkopen van examen

3.3 Vaststellen examens

3.4 Stappenplannen procesgebied construeren en vaststellen

3.1 Inkoop/uitbesteding van examens

3.2 en 3.3 Construeren en vaststellen van een examen(pakket)

3.2 Constructie ontbrekend instrumentarium bij ingekocht examen

3.5 Instrumenten procesgebied Construeren en vaststellen

Examenpakket A

3.5.1 Handleiding proeve van bekwaamheid deel A,B,C (constructeur)

3.5.2 Checklist Vaststellen Proeve van Bekwaamheid

3.5.3 Handleiding Verantwoordingsverslag deel A,B,C (constructeur)

3.5.4 Checklist Vaststellen verantwoordingsverslag

3.5.5 Handleiding Assessmentgesprek deel A,B,C (constructeur)

3.5.6 Checklist Vaststellen assessmentgesprek

Examenpakket B

3.5.7 Handleiding Kennisexamen, deel A,B,C (constructeur)

3.5.8 Checklist Vaststellen kennisexamen

3.5.9 Handleiding Beroepsvaardighedenexamen deel A,B,C (constructeur)

3.5.10 Checklist Vaststellen beroepsvaardighedenexamen

3.5.11 Checklist vaststellen vaardighedenexamen N-R-E

3.5.12 Checklist inkoop examenproducten

Algemeen

3.5.14 Checklist vaststellen m.b.t. inkoop examenproduct

3.6. Documentenbibliotheek

Page 4: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 4

4. Procesgebied: Examineren Betrokkenen:

- Examinator - Subexamencommissie - Student - SLB’er - Surveillant

4. Procesgebied: Examineren

4.1 Besluit inhuur/zelf

4.2 Uitvoeren

4.2.1 Afgelasting examen

4.2.2 Afmelden examen student

4.2.3 Externe examendeelnemer (extraneus)

4.2.4 Fraude

4.2.5 Bezwaar en klachten

4.3 Beoordelen

4.4 Vaststellen resultaat

4.5 Stappenplannen procesgebied Examineren

4.1 Opstellen van een jaarplanning

4.2 Organisatie van de examenmix

4.2 Organisatie van een kennis/simulatie examen

4.2 Afgelasting van een examen

4.2 Externe examendeelnemer

4.4 Vaststellen van de beoordeling

4.6 Formats procesgebied Examineren

4.6.1 Format Examen jaarplanning

4.6.2 Format Verzoek deelname externe examendeelnemer

4.6.3 Checklist Deelname aan examen externe examendeelnemer.

4.6.4 Format Etiket voor examenenveloppe

4.6.5 Format Examen volgformulier

4.6.6 Format Examen proces-verbaal

4.6.11 Format Examen evaluatieformulier

4.6.12 Algemene instructies voor de surveillant

4.7 Documentenbibliotheek

Page 5: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 5

5. Procesgebied: Diplomeren Betrokkenen:

- Subexamencomm. - Examenbureau - Student - SLB’er

5. Procesgebied: Diplomeren

5.1 Besluit tot diplomeren

5.1.1 Zak-slaag regeling (CEF) Nederlands en rekenen

5.1.2 Tussentijdse uitstroom

5.2 Diplomeren

5.2.1 Diplomeren bij uitbesteding

5.2.2 Verzilvering van ervaringscertificaat na EVC-procedure

5.3 Stappenplannen procesgebied Diplomeren

5.1 Besluit tot diplomeren

5.2 Diploma uitreiking

5.2 Verzilveren ervaringscertificaat

5.4 Instrumenten procesgebied Diplomeren

5.4.1 Checklist Criteria voor vaststelling diplomering

5.4.2 Checklist voor Verzilveren ervaringscertificaat

5.4.3 Format Aanvraag individuele diplomering

5.4.4 Format Vaststellingslijst diplomering, certificeerbare eenh.

5.4.5. Format Schoolverklaring behaalde resultaten

5.4.6 Checklist administratieve organisatie t.b.v. diplomering GZ

5.4.7 Format Email: afhalen diploma en of schoolverklaring

5.4.8 Format Verklaring bewaren onderliggende bewijsstukken

5.4.9 Format Certificeerbare eenheid

5.4.10 Format bewijs examinering Nederlandse taal en Rekenen

5.5. Documentenbibliotheek

6. Procesgebied: Kwaliteitsborging

Betrokkenen:

- Examencommissie - Subexamencomm. - Examenbureau - Student - SLB’er

6. Procesgebied: Kwaliteitsborging

6.1 Stappenplanen evaluatie procesgebieden

6.2 Stappenplannen evaluatie producten

6.3 Evaluatie devaluatie deskundigheid actoren

6.4 Overzicht instrumenten procesgebied borging

6.6. Documentenbibliotheek

Dit is een vastgestelde werkversie van het handboek, alle procedures en formats zijn geplaatst in de schooleigen omgeving van de procesarchitectuur examinering.

In schooljaar 2015-2016 worden alle examenprocedures en formats geëvalueerd en bijgesteld.

Roosendaal, oktober 2015,

J.J.A.M. de Jongh

Voorzitter examencommissie Kellebeek College

Page 6: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6

0.1 Inleiding

Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar. Binnen het onderwijs staan de volgende veranderingen centraal;

de vernieuwing van de kwalificatiedossiers,

de wettelijke eisen op taal (Nederlandse taal en Moderne vreemde talen) en rekenen,

het Toezichtkader 2012 vanuit de Onderwijsinspectie

het implementeren van focus op vakmanschap

Uitgangspunt voor het goed organiseren van examinering moet zijn dat de student bij aanvang van zijn/haar opleiding in eigen woorden kan vertellen hoe het examenplan van zijn/haar opleiding in elkaar zit. Met andere woorden, iedere student kan vertellen wanneer hij/zij in aanmerking komt voor het diploma van de opleiding die hij/zij volgt of gaat volgen. Het Kellebeek College bestaat uit onderwijsteams. Een cluster van teams wordt aangestuurd door een clustermanager. De directie stuurt de clustermanagers aan. Dit handboek heeft betrekking op alle MBO-opleidingen die er binnen het Kellebeek College worden aangeboden en beschrijft de processen globaal. Het geeft aan binnen welke kaders een opleidingscluster het examenproces moet organiseren en examenproducten moet produceren. De subexamencommissie draagt zorg voor de uitvoering en dient zich daarover te verantwoorden.

Opmerking In het kader van de ontwikkelingen binnen het onderwijs moeten sommige ‘oude begrippen’ ruim worden geïnterpreteerd.

Onder examineren wordt het proces van beoordeling en evaluatie verstaan dat moet leiden tot kwalificatie.

Onder examen wordt verstaan: het kwalificerend beoordelen van het competentieniveau van de student met meerdere instrumenten.

Voor het geheel van alle producten (protocollen, formats, examenplannen, instructies voor de student en/of beoordelaar, enzovoort), die worden ingezet bij de uitvoering van een beoordeling wordt het begrip exameninstrumentarium gebruikt.

Joost de Jongh Voorzitter examencommissie

Page 7: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 7

0.2 Leeswijzer

Het handboek is ingedeeld aan de hand van Procesarchitectuur Examinering en de Inspectiestandaarden

Procesarchitectuur Examinering examenprofiel.nl :: Examinering - Ex

Page 8: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 8

De procesarchitectuur examinering is gepubliceerd in oktober 2010. Het document vormt een hulpmiddel om kritisch naar de examenprocessen in de eigen organisatie te kijken, men kan het beschouwen als een meetlat waar je de organisatie van de examinering naast legt.

De procesarchitectuur maakt onderdeel uit van het landelijk project Examenprofielen. Dit project is gestart op initiatief van de MBO Raad, de AOC Raad, Colo, NRTO en VNO-NCW/MKB-Nederland om de examinering in het mbo verder te verbeteren. In studiejaar 2011 starten scholen met invoering van de sectorale examenprofielen. Het beroepenveld en het onderwijs werken hierbij nauw samen. Het harmoniseren van de manier van werken draagt bij aan het bereiken van betere examinering; bijvoorbeeld doordat een gemeenschappelijk kader ontstaat, waardoor de uitwisselbaarheid tussen instellingen wordt vergroot en efficiënter gewerkt kan worden. In elk hoofdstuk komen alle processtappen van het desbetreffende procesgebied aan de orde, zij vormen de paragrafen in het hoofdstuk. In een paragraaf is onder meer te lezen wat de processtap inhoudt, welke werkzaamheden er verricht moeten worden, door wie en wanneer. De processtappen vormen een onderdeel in de keten van de examinering. Een hoofdstuk wordt afgerond met procedures. Deze zijn in de vorm van stappenplannen weergegeven. Na de stappenplannen is een tabel opgenomen waarin de checklists/formats/formulieren, die op deze voorafgaande stappenplannen betrekking hebben, zijn benoemd. Deze checklists, formats en formulieren zijn daarna opgenomen. Inlogcode procesarchitectuur:

url: http://kwaliteitsborging.examineringmbo.nl/inloggen

inlognaam: kellebeekcollege wachtwoord: kmXUf24q

Page 9: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 9

0.2.1 Toezichtkader gebied 2 Examinering en Diplomering (BVE 2012) Aspect 2.1: Exameninstrumentarium* Examenstandaard 1: Het exameninstrumentarium sluit aan op de uitstroomeisen en voldoet aan de toetstechnische eisen.

Indicator Portret

2.1.1 Onderscheid tussen ontwikkelgerichte toetsen en examinering

- De instelling heeft een duidelijk onderscheid gemaakt tussen de opleiding - en daarin opgenomen ontwikkelgerichte toetsen - en de examinering. Deze overgang is gemarkeerd. - De examencommissie heeft geëxpliciteerd op grond van welk examen en overige eisen het diploma wordt verstrekt. De studenten weten welke beoordeling meetelt voor het behalen van het diploma.

2.1.2 Dekking van het kwalificatiedossier

Bij de inrichting van kwalificerende examens is sprake van volledigheid en passende complexiteit, om de beroepsuitoefening op het vereiste beheersingsniveau zoals omschreven in het kwalificatiedossier te examineren. Dit betekent dat: - voor opleidingen gericht op de beroepsgerichte kwalificatiestructuur de kwalificatie-eisen zijn opgenomen in de examens, waarbij meer dan driekwart van de werkprocessen per kerntaak (de essentie van het beroep inbegrepen) wordt geëxamineerd. Hierbij zijn de inhoud en toetsvorm zodanig afgestemd op de vereisten, dat kennis, vaardigheden en houding in een goede balans passend worden beoordeeld. - wettelijke beroepsvereisten - indien van toepassing - volledig zijn geëxamineerd met examens die qua inhoud en toetsvorm passend zijn; - de exameninstrumenten de generieke kwalificatievereisten voor talen en rekenen zodanig afdekken dat recht wordt gedaan aan het CEF-niveau dan wel het referentieniveau.

2.1.3 Cesuur

- Er is een verantwoorde procedure gevolgd voor het bepalen van de cesuur, zowel voor examenonderdelen als voor het examen als geheel. De cesuur van het exameninstrumen- tarium ligt op het niveau waarop de student voldoet aan de vereisten. - De cesuur is zodanig opgesteld dat de beoordeling (en daarmee de waardering van de kennis, vaardigheden en houding van de student) in totaal niet lager uitpakt dan voor de vakbekwaamheid voor het beroep en voor de generieke eisen voor taal en rekenen noodzakelijk is. - Er is sprake van een evenwichtige, niet oneigenlijk puntentoekenning die recht doet aan het belang van eindtermen, of kerntaken en werkprocessen. - Er is sprake van een weging van de examenopdrachten/-toetsen onderling, die geen afbreuk doet aan de genoemde cesuur.

2.1.4 Beoordelingswijze

- Het exameninstrumentarium is voorzien van een beoordelingsvoorschrift dat een zo objectief mogelijke beoordeling waarborgt. Dit betekent dat:

het beoordelingsvoorschrift is voorzien van richtlijnen die leiden tot een onafhankelijke

beoordeling;

de prestatie-indicatoren (of vergelijkbare beoordelingscriteria) herleidbaar in het

beoordelingsvoorschrift zijn opgenomen en een correct antwoordmodel of beoordelingsschema beschikbaar is;

de beoordelaar eruit kan opmaken welke (deel)waardering aan een prestatie van een

student toegekend moet worden;

de beoordelaar eruit kan opmaken welke eindwaardering gegeven moet worden;

de beoordelaar de gegeven waarderingen conform het beoordelingsvoorschrift herleidbaar kan onderbouwen.

- Uit de beoordelingsrichtlijnen blijkt dat de beoordeling plaatsvindt op het niveau van eindtermen van de deelkwalificaties of kerntaken en werkprocessen. De beoordeling wordt gebaseerd op de prestatie-indicatoren (of vergelijkbare beoordelingscriteria) uit het kwalificatiedossier. Als een examen(onderdeel) niet behaald wordt, wordt op het niveau van de prestatie-indicator (of vergelijkbare beoordelingscriteria) verantwoord wat de oorzaak daarvan is.

Page 10: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 10

2.1.5 Transparantie

- Alle betrokkenen hebben een helder beeld van hoe het examen eruit ziet en hoe het wordt uitgevoerd en beoordeeld. Studenten en beoordelaars zijn geïnformeerd over de beoordelingscriteria en de wijze waarop het examen zal plaatsvinden en over de beoordeling. - Het exameninstrumentarium is voorzien van afnamecondities en aanwijzingen voor de beoordelaars en de studenten voor de uitvoering van het examen.

Aspect 2.2: Afname en beoordeling* Examenstandaard 2: De examenprocessen van afname en beoordeling zijn deugdelijk.

2.2.1 Authentieke afname

- Het examen bevat tenminste activiteiten die de student als beginnend beroepsbeoefenaar in het toekomstige beroep uitvoert, afgestemd op het kwalificatiedossier. - De werkomstandigheden en de sociale context tijdens de beoordeling van het examen komen zoveel mogelijk overeen met die in het toekomstige beroep; onderdelen van het examen vinden in de reële beroepspraktijk plaats. - Het beroepenveld is betrokken bij de examinering en beoordeelt de afname en beoordeling als realistisch.

2.2.2 Betrouwbaarheid

- De afname en beoordeling zijn deugdelijk en verlopen zoals beoogd. - In gelijke gevallen wordt gelijk geoordeeld. De beoordeling is zo objectief mogelijk. Voorzieningen die zijn getroffen om dat te bereiken worden adequaat toegepast. - Examenopdrachten, afnamecondities en beoordelingen zijn voor alle studenten zodanig opgezet en toegepast dat geen afbreuk wordt gedaan aan de betrouwbaarheid van de uitkomsten van de examenopdracht of het examenprogramma als geheel, noch aan het niveau daarvan. - Er is sprake van een deskundige beoordeling van studenten gericht op het vakinhoudelijk correct beoordelen van de vereiste kennis, houding en vaardigheden van de student.

Aspect 2.3: Diplomering* Examenstandaard 3: De diplomering is deugdelijk en geborgd.

2.3.1 Besluitvorming diplomering

- De examencommissie besluit op basis van de examenresultaten van de student, afgezet tegen de exameneisen uit het kwalificatiedossier en het Examenbesluit, tot het verlenen van vrijstellingen voor delen van het examen en tot het verstrekken van diploma’s en (indien van toepassing) van certificaten. - De examencommissie neemt deugdelijke besluiten op grond van de oordelen op de examenonderdelen en legt op basis van registratie van de besluitvorming verantwoording af.

2.3.2 Verantwoordelijkheid examencommissie

- De examencommissie vergewist zich met gepaste grondigheid en frequentie van de kwaliteit van het exameninstrumentarium, de afname, de beoordeling, de besluitvorming betreffende de diplomering en van de deskundigheid van bij de examinering betrokken personen. - Om vast te stellen of de beoordeling adequaat verloopt wordt gebruik gemaakt van bijvoorbeeld resultatenanalyses, studenttevredenheidevaluaties en gegevens uit (steekproefsgewijze) dubbele beoordelingen. - De examencommissie legt vast wanneer beoordelingsresultaten worden aangepast, en tot welke verbeteracties deze correcties leiden of hebben geleid. De examencommissie analyseert wat mogelijke oorzaken zijn als de beoordelingen niet naar wens verlopen.

Page 11: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 11

0.3 De examenorganisatie 0.3.1 Organogram examenorganisatie Kellebeek College

Het Kellebeek College kent een (centrale) examencommissie.Onder verantwoordelijkheid van de examencommissie opereren:

Drie subexamencommissies

Een vaststellingscommissie voor het vaststellen van examenproducten (MBO);

Een vrijstellingscommissie voor het toepassen van de vrijstellingsprocedure (MBO);

Een examenbureau MBO en een examenbureau VAVO voor administreren, archiveren van examendossiers, organiseren diplomering, secretariële ondersteuning subexamencommissie

Examencommissie Kellebeek College

Subexamencommissie NOVA-AKA (3 teams)

Subexamencommissie Dienstverlening

(6 teams)

Subexamencommissie NOVA-VAVO

(2 teams)

Examenbureau MBO

Auditteam ROC WB

Examenbureau VAVO

Vaststellingscommissie (MBO)

Vrijstellingscommissie (MBO)

Page 12: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 12

0.3.2 Rolbeschrijvingen commissies en examenfunctionarissen

Examencommissie Verantwoordelijkheden en bevoegdheden De examencommissie is verantwoordelijk voor de examineringprocessen binnen het college. De beleidsvorming rondom het MBO en VAVO wordt in de examencommissie vormgegeven. Om verantwoordelijkheden en daarbij behorende bevoegdheden zo laag mogelijk in de organisatie te leggen delegeert de examencommissie de operationele organisatorische, inhoudelijke en procedurele verantwoordelijkheden m.b.t. examinering naar de voorzitters van de subexamencommissies. Taken De examencommissie draagt zorg voor: 1. Ontwikkelen van examenbeleid voor het Kellebeek College

- Het anticiperen op nieuwe ontwikkelingen

- Overdracht en uitwisseling van kennis en ervaringen tussen opleidingsclusters

- Het ontwikkelen / bijstellen van het handboek examinering

- Het mede (laten) implementeren van het handboek examinering

- Evalueren van de uitvoering van de examinering conform het handboek examinering

2. Intern en extern afleggen van verantwoording over behaalde resultaten

- Totstandkoming van een jaarverslag Kellebeek College

- Totstandkoming van een verbeterplan, dat structureel opgevolgd wordt middels een voortgangsrapportage

- Het aan interne en externe auditoren beschikbaar stellen van relevante documenten en het meewerken aan eventuele auditgesprekken

3. Toezicht houden op het functioneren van de subexamencommissies

- Het regelmatig organiseren van vergaderingen waarbij alle afdelingsmanagers aanwezig / vertegenwoordigd zijn

- Kennis nemen van rapportages, met name:

o de voortgangrapportages rondom verbeterplannen

o de resultaten van interne (ROC) en externe audits (toezicht inspectie).

4. Behandelen van bijzondere gevallen; het uitvoeren van procedures van beroep en

bezwaar

Competenties leden examencommissie Om de taken naar behoren te kunnen uitvoeren moet de examencommissie over een aantal algemene managementcompetenties beschikken zoals beslissen en activiteiten initiëren, aansturen, samenwerken en overleggen, analyseren, formuleren en rapporteren, onderzoeken.

Page 13: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 13

Specifieker wordt van de leden van de examencommissie verwacht dat zij: - ethisch en integer handelen

- instructies en procedures opvolgen, dat wil zeggen zich strikt houden aan de voorgeschreven procedures en wettelijke richtlijnen, alsmede

o bekend met de kwalificatiedossiers waar de examencommissie verantwoordelijk voor is

o op de hoogte van de wettelijke eisen m.b.t. examinering

o op de hoogte van de ROC/College-eisen m.b.t. examinering / kwaliteitszorg / missiestrategie

o bekend met de gedragscodes voor geheimhouding en zorgvuldigheid

Samenstelling Voorzitter: directeur Kellebeek College Secretaris: stafmedewerker Onderwijs & Innovatie Leden: clustermanagers Criteria voor aanstelling Elk lid van de examencommissie bezit de bij zijn rol behorende competenties of heeft de bereidheid om deskundigheid op de betreffende terreinen te ontwikkelen.

Page 14: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 14

Subexamencommissie De subexamencommissie is verantwoordelijk voor de examinering binnen de eigen organisatorische eenheid. Taken De subexamencommissie draagt zorg voor: 1. Implementeren van het examenbeleid

- Het mede-ontwikkelen van de opleidingswijzers (inclusief exameneisen en examenplan);

- Correct informeren van deelnemers inzake de opleidingswijzer (OER) / PTA (zorgplicht);

- Het volgen / bespreken van nieuwe ontwikkelingen op het gebied van beoordelen.

- Het informeren van teams omtrent het examenbeleid en daaruit voortvloeiende afspraken.

2. Deugdelijke uitvoering van de examenprocessen volgens het kwaliteitshandboek

examinering

- De correcte ontwikkeling, vaststelling, planning, afname, beoordeling en evaluatie van examens;

- Bewaken van de studievoortgang van deelnemers;

- Uitreiken van certificaten en diploma’s;

- Behandelen en afwikkelen van aanvragen tot vrijstelling of afwijkende examinering, eventuele klachten en bezwaren, gevallen van fraude en andere onregelmatigheden.

3. Samenwerking met het beroepenveld

4. De borging van de deskundigheid van de betrokkenen bij de examinering

- Aanwijzen en aanstellen van examenfunctionarissen

- Instrueren en coachen van examenfunctionarissen

- Opstellen van scholingsplan voor alle betrokkenen bij de examinering.

5. De borging van de kwaliteit van de exameninstrumenten (dekking en toetstechnische

kwaliteit)

6. Intern en extern afleggen van verantwoording over behaalde resultaten

- Verantwoording afleggen aan de examencommissie

- Het verstrekken van de notulen van de vergaderingen aan de examencommissie

- Totstandkoming van een verbeterplan, dat structureel opgevolgd wordt middels een voortgangsrapportage

- Medewerking verlenen aan het uitvoeren van interne monitoring en externe auditering met betrekking tot de kwaliteit van de examinering.

Page 15: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 15

- Het aan interne en externe auditoren beschikbaar stellen van relevante examengegevens en het meewerken aan eventuele auditgesprekken

Competenties Om de taken naar behoren te kunnen uitvoeren moet de subexamencommissie over een aantal algemene managementcompetenties beschikken zoals beslissen en activiteiten initiëren, plannen en organiseren, aansturen, begeleiden, samenwerken en overleggen, kwaliteit leveren, zich op de behoeften van “de klant” richten, analyseren, formuleren en rapporteren, onderzoeken, omgaan met verandering en aanpassen, met druk en tegenslag omgaan. Specifieker wordt van de leden van de subexamencommissie verwacht dat zij: - ethisch en integer handelen

- instructies en procedures opvolgen, dat wil zeggen zich strikt houden aan de voorgeschreven procedures en wettelijke richtlijnen, alsmede

o bekend met de kwalificatiedossiers waar de subexamencommissie verantwoordelijk voor is

o op de hoogte van de wettelijke eisen m.b.t. examinering

o op de hoogte van de ROC/College-eisen m.b.t. examinering / kwaliteitszorg / missiestrategie

o bekend met de gedragscodes voor geheimhouding en zorgvuldigheid

Samenstelling Voorzitter: Clustermanager Secretaris: Domeinhouder onderwijs & examinering (MBO) / Teamvoorzitters (VAVO) Leden: Medewerkers die in het examenproces een sleutelrol vervullen, bijvoorbeeld

- sterrolhouders examinering

- docenten met bijzondere taken

De beroepspraktijk vormt volgens de visie van het Kellebeek College het uitgangspunt van het beroepsgerichte onderwijs. Het beroepenveld fungeert als klankbord en houdt het onderwijs een spiegel voor, rondom alle taken van de subexamencommissie. Dit kan op verschillende manieren vormgegeven worden, bijvoorbeeld door externen zitting te laten nemen in de subexamencommissie. Benoemingscriteria Elk lid van de examencommissie bezit de bij zijn rol behorende competenties of heeft de bereidheid om deskundigheid op de betreffende terreinen te ontwikkelen.

Page 16: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 16

Examenbureau Verantwoordelijkheden en bevoegdheden Het examenbureau is in opdracht van de subexamencommissie verantwoordelijk voor de logistieke en administratieve uitvoering van de examinering. Uitgangspunten hierbij zijn de opleidingswijzers / onderwijs- en examenregelingen (OER-en) binnen de afdeling en de richtlijnen in het kwaliteitshandboek examinering. De examenbureaus worden aangestuurd door de voorzitter van de subexamencommissie i.s.m. de directeur. Het examenbureau heeft de bevoegdheid - besluiten te nemen die het uitvoeren van hun taken mogelijk maakt in afstemming op de

examenregeling van het ROC en de opleidingswijzers van de opleidingen binnen de afdeling

- tot het archiveren en beheren van examendossiers van examenproducten en resultaten van deelnemers.

Taken Het examenbureau draagt zorg voor: 1. Vervullen van een loketfunctie voor studenten (inclusief bezwaar- en

beroepsaantekening), examenfunctionarissen en BPV-instellingen.

2. Archiveren en beheren van onder meer:

- de opleidingswijzers van de afdeling

- het examendossier van de deelnemers;

- de vastgestelde examens (examenbank)

- materiaal rondom het uitgevoerde examen (presentielijst bijvoorbeeld).

3. Logistieke ondersteuning van het examenproces, waaronder:

- het inschrijven, indelen en oproepen van deelnemers aan een examen;

- het regelen van faciliteiten voor de afname van examens alsmede het samenstellen van het instrumentarium (bij schriftelijke examens is dit de examenenveloppe);

- uitzetten en verwerken van presentieregistraties;

- het verwerken van resultaten in het vigerende registratiesysteem;

- uitzetten en verwerken van evaluaties / enquêtes;

- uitvoering geven aan het inzagerecht.

4. Administratieve ondersteuning van de subexamencommissies, waaronder:

- de controle op juiste gegevens van deelnemers;

- het ter vaststelling aanleveren van examenresultaten (verzamelstaat) bij de subexamencommissie;

- het bekend maken van de resultaten aan deelnemers en begeleiders;

Page 17: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 17

- het registreren en gereedmaken van diploma’s (alsmede archivering van kopie);

- beheren van verschillende databases (behaalde diploma's, verleende vrijstellingen, afwijkende examinering en extraneus).

Competenties Om de taken naar behoren te kunnen uitvoeren moeten de medewerkers van het examenbureau over een aantal algemene competenties beschikken zoals plannen en organiseren, kwaliteit leveren, aansturen, aandacht en begrip tonen, zich op de behoeften van “de klant” richten, samenwerken en overleggen, relaties bouwen en netwerken, presenteren, formuleren en rapporteren, omgaan met verandering en aanpassen, met druk en tegenslag omgaan. Specifieker wordt van de medewerkers van het examenbureau verwacht dat zij: - ethisch en integer handelen

- instructies en procedures opvolgen, dat wil zeggen zich strikt houden aan de voorgeschreven procedures en wettelijke richtlijnen, alsmede

o bekend met de kwalificatiedossiers die onder het examenbureau vallen

o op de hoogte van de wettelijke eisen m.b.t. examinering

o op de hoogte van de ROC/College-eisen m.b.t. examinering / kwaliteitszorg / missiestrategie

o bekend met de gedragscodes voor geheimhouding en zorgvuldigheid

o vakdeskundigheid toepassen, m.a.w. er wordt uiterst accuraat gewerkt, gegevens en aannames worden kritisch en zorgvuldig gecontroleerd

o materialen en middelen inzetten, m.a.w. de computer wordt op doeltreffende en doelmatige wijze gebruikt, de medewerker is digitaal vaardig in Office-programma’s en Edictis

Samenstelling Secretarieel / administratief medewerker(s) van het ROC West-Brabant Benoemingscriteria Een medewerker van het examenbureau voldoet aan genoemde competenties of heeft de bereidheid om deskundigheid op deze terreinen te ontwikkelen.

Page 18: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 18

Vrijstellingscommissie Verantwoordelijkheden en bevoegdheden De vrijstellingscommissie is verantwoordelijk voor het adequaat afhandelen van vrijstellingsaanvragen. De regels en procedures hieromtrent worden door de examencommissie opgesteld in samenwerking met de vrijstellingscommissie. De vrijstellingscommissie adviseert de examencommissie rondom het al dan niet verstrekken van vrijstellingen. Het examenbureau informeert de student en de sterrolhouder onderwijs van het onderwijsteam van betreffende opleiding, zodat deze op basis van de vrijstelling een scholingsadvies voor de aanvrager kan opstellen. De sterrolhouder onderwijs informeert de student en de SLB-er over dit scholingsadvies.

Taken De vrijstellingscommissie draagt zorg voor:

behandelen van vrijstellingsaanvragen;

behandelen verzilveringsaanvragen (EVC-rapportage);

beoordelen van de aanvraag op basis van aangeleverde bewijsstukken;

adviseren van examencommissie Competenties Om de taken naar behoren te kunnen uitvoeren moet de vrijstellingscommissie over een aantal algemene competenties beschikken zoals samenwerken en overleggen, ethisch en integer handelen, overtuigen en beïnvloeden, presenteren, formuleren en rapporteren, materialen en middelen inzetten, met druk en tegenslag omgaan . Specifieker wordt van de leden van de vrijstellingscommissie verwacht: - instructies en procedures opvolgen m.a.w. de voorgeschreven procedures worden strikt

nageleefd, alsmede

o de leden hebben kennis van het handboek examinering MBO

o de leden zijn bekend met de gedragscodes voor geheimhouding en zorgvuldigheid

- vakdeskundigheid toepassen m.a.w. de leden wenden bij de beoordeling van de bewijsstukken de benodigde kennis en vaardigheden op adequate wijze aan, alsmede

o hebben kennis van het kwalificatiedossier (inhoud, niveau en uitstroomvereisten) en van de opleidingswijzer behorende bij de opleiding

o hebben inzicht in de (beroeps)context

o kan prestaties van deelnemers (geleverde producten en getoonde vaardigheden) in het licht van relevante criteria tegen elkaar afwegen om zodoende tot een realistische beoordeling te komen

Samenstelling Docenten van het ROC West Brabant Benoemingscriteria Een lid van de vrijstellingscommissie voldoet aan genoemde competenties of heeft de bereidheid om deskundigheid op deze terreinen te ontwikkelen.

Page 19: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 19

Constructeur Verantwoordelijkheden en bevoegdheden Constructeurs worden aangesteld door de subexamencommissie. Ze hebben de opdracht om examens te ontwerpen. Uitgangspunt hierbij is het kwalificatiedossier en de opleidingswijzer van de opleiding. De constructeur is verantwoordelijk voor: - het ontwikkelen van concept examens, volgens de richtlijnen in het kwaliteitshandboek

competentiegerichte examinering MBO.

- de kwaliteit en validiteit van de concept examens

Het Kellebeek College streeft ernaar om examens te ontwikkelen door meerdere constructeurs. Bij het ontwikkelen van examens wordt samengewerkt met het beroepenveld. Dit laatste sluit aan bij de visie dat de beroepspraktijk het uitgangspunt is bij het vorm en inhoud geven aan het competentiegerichte onderwijs. Taken De constructeur draagt zorg voor: 1. Het ontwerpen van examens

Het volgens format ontwerpen van concept examens, bestaande uit: - Een matrijs - Een versie met vragen/opdrachten voor de deelnemer, inclusief aanwijzingen voor de

deelnemer (examen condities) - Een antwoordmodel / correctievoorschrift / beoordelingscriteria - Een scoring- en normeringvoorschrift, waaronder cesuur Hierbij voert hij overleg met vakspecialisten en het beroepenveld daar waar het examens betreffen die een appèl doen aan beroepsmatig functioneren.

2. Samenwerken met vaststellers

Het voorleggen van de concepten, op de juiste wijze en op tijd, aan de vaststeller(s). Hij neemt aanwijzingen van de vaststeller(s) in acht alsmede evaluatiegegevens die leiden tot bijstelling van de examens.

Competenties constructeur

Taken

E J K L P Q S T

Sam

enw

erk

en e

n

overleg

gen

Form

ule

ren e

n

rapport

ere

n

Vakdeskun

dig

he

id

toep

assen

Mate

riale

n e

n

mid

de

len inzett

en

Lere

n

Pla

nn

en e

n

org

an

isere

n

Kw

alit

eit levere

n

Instr

ucties e

n

pro

cedure

s o

pvolg

en

1 Ontwerpen van examens X X X X X X X X

2 Samenwerken met vaststellers

X X X

Page 20: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 20

Om de taken naar behoren te kunnen uitvoeren moet de constructeur over bovengenoemde competenties beschikken. Specifieker wordt van de constructeur verwacht: - instructies en procedures opvolgen, m.a.w. de constructeur houdt zich strikt aan de

voorgeschreven procedures, alsmede

o heeft kennis van het handboek examinering MBO

o is bekend met de gedragscodes voor geheimhouding en zorgvuldigheid

- vakdeskundigheid toepassen m.a.w. de constructeur wendt bij het ontwerpen van het examen de benodigde kennis en vaardigheden op adequate wijze aan, alsmede

o heeft kennis van het kwalificatiedossier (inhoud, niveau en uitstroomvereisten) en van de opleidingswijzer behorende bij de opleiding

o heeft inzicht in de (beroeps)context en kan zich inleven in de doelgroep waarvoor het examen bedoeld is

o is in staat om het examen correct te relateren aan de competenties / werkprocessen / kerntaken, op het juiste niveau en in de juiste examenvorm

Samenstelling Docenten in samenwerking met praktijkopleiders (beroepenveld). Benoemingscriteria Een constructeur voldoet aan genoemde competenties of heeft de bereidheid om deskundigheid op deze terreinen te ontwikkelen. Verder geldt: - Geen vermenging van constructie en vaststelling. Dit betekent dat een examen niet door een en

dezelfde persoon geconstrueerd en vastgesteld mag worden.

- De constructeur is geschoold in het construeren van examens (in samenwerking met praktijkopleiders vanuit het beroepenveld).

Page 21: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 21

Vaststeller De vaststellingscommissie is verantwoordelijk voor het beoordelen van ontwikkelde / ingekochte examens. De vaststellingscommissie werkt in opdracht van de examencommissie. Verantwoordelijkheden en bevoegdheden Vaststellers worden aangesteld door de examencommissie. Zij hebben de opdracht om conceptexamens te beoordelen op deugdelijkheid. Dit gebeurt op basis van vastgelegde criteria. De vaststeller is verantwoordelijk voor: - het vaststellen van examens die voldoen aan de vereiste kwaliteit en validiteit, volgens de

richtlijnen in het kwaliteitshandboek competentiegerichte examinering MBO.

De vaststellers zijn bevoegd om examens in de ontwikkelfase goed te keuren dan wel af te keuren. Afgekeurde examens worden, voorzien van opmerkingen ten behoeve van bijstelling, opnieuw bij de constructeurs aangeleverd. Goedgekeurde examens worden vastgesteld namens de subexamencommissie. Taken De vaststeller draagt zorg voor: 1. Vaststellen van examens

- het volgens de criteria beoordelen en vaststellen van examens.

2. Samenwerken met constructeurs

- het beoordelen en becommentariëren van examens en het tijdig ter bijstelling voorleggen aan de constructeur(s).

3. Op juiste wijze en tijdig (laten) archiveren van vastgestelde examens

Competenties vaststeller

Taken

C H I J K L P T

Beg

ele

iden

Overt

uig

en e

n b

eïn

vlo

ede

n

Pre

sente

ren

Form

ule

ren e

n r

apport

ere

n

Vakdeskun

dig

he

id t

oep

assen

Mate

riale

n e

n m

idde

len

inzett

en

Lere

n

Instr

ucties e

n p

roce

dure

s

opvolg

en

1 Vaststellen van examens X X X X X

2 Samenwerken met constructeurs

X X X X X

3 Laten archiveren van vastgestelde examens

X X

Page 22: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 22

Om de taken naar behoren te kunnen uitvoeren moet de vaststeller over bovengenoemde competenties beschikken. Specifieker wordt van de vaststeller verwacht: - instructies en procedures opvolgen, m.a.w. de vaststeller houdt zich strikt aan de

voorgeschreven procedures, alsmede

o heeft kennis van het kwaliteitshandboek competentiegerichte examinering MBO

o is bekend met de gedragscodes voor geheimhouding en zorgvuldigheid

- vakdeskundigheid toepassen m.a.w. de vaststeller wendt bij het beoordelen van het examen de benodigde kennis en vaardigheden op adequate wijze aan, alsmede

o heeft kennis van het kwalificatiedossier (inhoud, niveau en uitstroomvereisten) en van de opleidingswijzer behorende bij de opleiding

o heeft inzicht in de (beroeps)context en kan zich inleven in de doelgroep waarvoor het examen bedoeld is

o is in staat om het examen correct te relateren aan de competenties / werkprocessen / kerntaken, op het juiste niveau en in de juiste examenvorm

Samenstelling Docenten van het ROC West Brabant Benoemingscriteria Een vaststeller voldoet aan genoemde competenties of heeft de bereidheid om deskundigheid op deze terreinen te ontwikkelen. Verder geldt: - Geen vermenging van constructie en vaststelling. Dit betekent dat een examen niet door een en

dezelfde persoon geconstrueerd en vastgesteld mag worden.

- De vaststeller is geschoold in het vaststellen van examens.

Examinator Verantwoordelijkheden en bevoegdheden De examinator is in opdracht van de subexamencommissie verantwoordelijk voor een correcte beoordeling van de deelnemer. De examinator spreekt een oordeel uit over de leerresultaten van deelnemers in relatie tot kerntaken / werkprocessen / competenties als integrale bekwaamheden. Dit betreft zowel de examens die op school worden afgenomen als de examens die in de beroepspraktijk plaats vinden. De examinator kan een docent zijn, maar ook een vertegenwoordiger uit de beroepspraktijk. Gezien het feit dat de onderwijsinstelling eindverantwoordelijkheid draagt voor de eindbeoordeling van examens, betekent dit dat het Kellebeek College er naar streeft om examinatoren uit de beroepspraktijk adequaat toe te rusten zodat zij in staat zijn om op een verantwoorde wijze deelnemers te kunnen beoordelen. De examinator is bevoegd om te bepalen of de door een deelnemer uitgevoerde examen al dan niet voldoet aan de gestelde eisen in het kwalificatiedossier van de betreffende opleiding.

Page 23: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 23

Taken De examinator draagt zorg voor: 1. Beoordelen van deelnemers / examens

- Het beoordelen van de geleverde prestatie of getoonde verrichtingen aan de hand van de geldende criteria en scoring- en normeringvoorschriften;

- Het effectief en efficiënt samenwerken met (eventueel) andere examinatoren om tot een gezamenlijk oordeel te komen;

- Het toezien op een correct afnameverloop van het examen (invullen examenprotocol)

- Het opstellen van een heldere, gedetailleerde en gestructureerde eindrapportage

2. Laten archiveren van beoordeelde examens

- Het op juiste wijze en tijdig overdragen van het beoordeelde materiaal met de beoordelingsresultaten en evaluatiegegevens aan de subexamencommissie (examenbureau).

Competenties examinator

Om de taken naar behoren te kunnen uitvoeren moet de examinator over bovengenoemde competenties beschikken. Specifieker wordt van de examinator verwacht: - instructies en procedures opvolgen m.a.w. de examinator houdt zich strikt aan de

voorgeschreven procedures, alsmede

o heeft kennis van het handboek examinering MBO

o is bekend met de gedragscodes voor geheimhouding en zorgvuldigheid

- vakdeskundigheid toepassen m.a.w. de examinator wendt bij de beoordeling van de deelnemer / het examen de benodigde kennis en vaardigheden op adequate wijze aan, alsmede

o heeft kennis van het kwalificatiedossier (inhoud, niveau en uitstroomvereisten) en van de opleidingswijzer behorende bij de opleiding

o heeft inzicht in de (beroeps)context en kan zich inleven in de doelgroep die het examen moet uitvoeren

Taken

E F H I J K L P T V

Sam

enw

erk

en e

n

overleg

gen

Eth

isch e

n inte

ger

han

de

len

Overt

uig

en e

n b

eïn

vlo

ede

n

Pre

sente

ren

Form

ule

ren e

n r

apport

ere

n

Vakdeskun

dig

he

id

toep

assen

Mate

riale

n e

n m

idde

len

inzett

en

Lere

n

Instr

ucties e

n p

roce

dure

s

opvolg

en

Met dru

k e

n t

ege

nsla

g

om

ga

an

1 Beoordelen van deelnemers X X X X X X X X X X

2 Laten archiveren van beoordeelde examens

X X

Page 24: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 24

o kan prestaties van deelnemers (geleverde producten en getoonde vaardigheden) in het licht van relevante criteria tegen elkaar afwegen om zodoende tot een realistische beoordeling te komen

Samenstelling Docenten van het ROC West Brabant en vertegenwoordigers uit de beroepspraktijk. Benoemingscriteria Een examinator voldoet aan genoemde competenties of heeft de bereidheid om deskundigheid op deze terreinen te ontwikkelen. Verder geldt: - Geen vermenging van beoordeling en begeleiding. Dit betekent dat de examinatorr liefst niet

betrokken is bij de begeleiding van de deelnemer met betrekking tot het onderdeel waarin hij beoordeelt. De examinator heeft bij voorkeur uitsluitend een beoordelende taak.

- De examinator is geschoold in het beoordelen van deelnemers / examens. Afhankelijk van de precieze invulling van het examen behelst dit bijvoorbeeld het observeren van gedrag, het voeren van criteriumgericht interview of het waarderen van bewijslast in een portfolio.

- De functionaris moet de bereidheid hebben om zijn deskundigheid als examinator te onderhouden via gerichte coaching en scholing.

Surveillant

Verantwoordelijkheden en bevoegdheden De surveillant voert, in opdracht van de subexamencommissie en op aanwijzing van het examenbureau, activiteiten uit die een correct verloop van de afname van schriftelijke examens (bijvoorbeeld kennistoetsen) garanderen. Verder is hij verantwoordelijk voor het afleveren van de examenproducten, onmiddellijk na afname en zonder inzage van onbevoegden, bij de subexamencommissie (examenbureau). De surveillant verstrekt tijdens het examen geen informatie, anders dan staat voorgeschreven en verricht geen handelingen die de geheimhouding kunnen schaden. Taken De surveillant draagt zorg voor: 1. Correct verloop van de afname van schriftelijke examens

- Het tijdig ophalen van de benodigde examenbescheiden bij het examenbureau

- Erop toezien dat de afname van examens rustig en ordentelijk verlopen

- Het controleren van de identiteit van de deelnemer

- Het in kennis stellen van het examenbureau bij vermoeden van onregelmatigheden

- Het registreren van aan- en afwezige examenkandidaten

- Het invullen van het protocolformulier over het verloop van de examinering

- Het uitvoeren van controle op het inleveren van examenmateriaal door de deelnemers

2. Het na afloop overdragen van het examenmateriaal, de presentielijst en het

protocolformulier aan het examenbureau

Page 25: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 25

Competenties De surveillant: - is in staat en bereid om de instructies en procedures voor de surveillant (beschreven in de

bijlage van kwaliteitshandboek competentiegericht examinering MBO en op aanwijzing van het examenbureau) op te volgen.

- werkt zorgvuldig en ordelijk

- kan orde in een groep handhaven

Samenstelling Medewerkers ROC West Brabant of externen Benoemingscriteria Een surveillant voldoet aan genoemde competenties of heeft de bereidheid om deskundigheid op deze terreinen te ontwikkelen.

Page 26: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 26

0.4 Begrippenlijst

Addendum: Aanvulling of wijziging op een onderwijs- en examenreglement. Actor: persoon die een of meerdere handelingen verricht binnen een proces. Assessor: zie examinator Archivering: alle relevante documenten die betrekking hebben op de deelname en afname van de examens

dienen systematisch te worden bewaard gedurende een vastgestelde periode (zie examenreglement).

BCP: beroepscompetentieprofiel: een beroepscompetentieprofiel beschrijft een beroeps beoefenaar die na het behalen van zijn diploma een aantal jaren ervaring heeft opgedaan (vakvolwassen beroepsbeoefenaar). Bedrijfsleven: zie beroepenveld. Begeleider: zie Beroepenveld. Medewerker van een onderwijsinstelling of uit het bedrijfsleven die als rol heeft het volgen en ondersteunen van studenten tijdens hun leerloopbaan. Beoordelaar: zie examinator Beoordelingscriteria: geven aan wat de criteria zijn waarop een examen moet worden beoordeeld. Het kan bijvoorbeeld de vorm hebben van een blad met standaard antwoorden (antwoordmodel) of een afvinklijst met een opsomming van waarneembaar gedrag, aansluitend of gelijkluidend met de prestatie indicatoren uit het kwalificatiedossier. Beroepenveld: bedrijfsleven niet zijnde de onderwijsinstelling. Bevoegd gezag (CVB): College van Bestuur Bewijsstukken: bewijsmateriaal op basis waarvan besluit tot het behalen van een examen en/of diplomering wordt genomen. BPV: beroepspraktijkvorming, vindt plaats bij een erkend leerbedrijf in overstemming met het BPV-protocol. BPV-protocol: het BPV-protocol vormt een instrument om een kwalitatief goede BPV te realiseren en vormt de basis voor bindende afspraken tussen bedrijfstakgroepen en branches hierover met als doel het creëren van wederzijds vertrouwen tussen leerbedrijven, onderwijsinstellingen, studenten en kenniscentra. Cesuur: de cesuur geeft de grens in een examen aan wanneer de student heeft voldaan of niet heeft voldaan aan de gestelde eisen. De cesuurbepaling staat onderaan beoordelingslijst. Cohort: een opleidingsprogramma wat wordt gekenmerkt door het jaartal van 1 augustus in het schooljaar dat de opleiding is gestart. Bij latere startmomenten in een schooljaar wordt het opleidingsprogramma gekoppeld aan het cohort van 1 augustus daaraan voorafgaand. Competentie: ontwikkelbare vermogens van mensen om in voorkomende situaties op adequate, doelbewuste en gemotiveerde wijze proces- en resultaatgericht te handelen, dat wil zeggen passende procedures te kiezen en toe te passen om de juiste resultaten te bereiken. Competenties zijn samengesteld van karakter, verwijzen naar onderliggende vaardigheids-, kennis‐ en houdingsdomeinen en worden in een context

toegepast en ontwikkeld. Dekkingsgraad: de exameninstrumenten dekken de kwalificatievereisten die zijn aangegeven in het eindtermendocument of het kwalificatiedossier zodanig af dat recht wordt gedaan aan het integrale kwalificatieprofiel

Competentiegerichte opleiding 1e generatie kwalificatiedossiers

Alle kerntaken en de bijbehorende relevantie competenties (optellend tot minimaal 75% van de competenties) zijn geëxamineerd met examens die qua inhoud en qua toetsvorm passen bij die kerntaken en competenties. Daarnaast is 100% van de eventuele, relevante wettelijke beroepsvereisten opgenomen in de examinering.

Competentiegerichte opleiding 2e generatie kwalificatiedossier

Minimaal 75% van de werkprocessen per kerntaak is geëxamineerd met examens die qua inhoud en qua

Page 27: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 27

toetsvorm passen bij de werkprocessen. Daarnaast is 100% van de eventuele, relevante wettelijke beroepsvereisten opgenomen in de examinering. Deskundigheidseisen: eisen aan de competenties van actoren. Diploma: een diploma is een krachtens de wet erkend document waarmee is aangetoond en vastgelegd dat de bezitter een omschreven kwalificatie behaald heeft. Diplomering: bij diplomering beoordeelt de examencommissie of de bewijsstukken voldoen aan de eisen zoals die zijn gesteld in het examenplan. EV: afkorting examen vaststellingscommissie EVC: is de afkorting van Erkennen van Verworven Competenties. EVC beoogt de erkenning, waardering en verdere ontwikkeling van wat een individu heeft geleerd in elke mogelijke leeromgeving: in formele omgevingen zoals op school, maar ook in niet-formele of informele omgevingen zoals de werkplaats of thuis EVC-rapportage: rapportage inzake verworven competenties door een EVC-erkende instelling Examen: het examen omvat een combinatie van afzonderlijke examenproducten zoals proeve van bekwaamheid, assessmentgesprek (CGI), portfolio assessment , kennisexamen, vaardigheidsexamen. Examenaanbod: samenstelling van beschikbare examenproducten op basis van een examenaanmelding. Examenaanmelding: verzoek van student tot deelname aan inschrijving voor een examen, ok wel inschrijvingslijst genoemd. Examenaanmeldingslijst: overzichtslijst met namen van studenten die toestemming hebben om deel te nemen aan een examen. Het examenaanbod geldt, in overeenstemming met het examenreglement voor eerste, tweede en eventuele volgende gelegenheden dat een examen volgens het nominale programma wordt aangeboden. Examenaanvraag: besluit van de onderwijsinstelling dat student de examenaanmelding mag doen. Examenbureau: organisatorische eenheid binnen de instelling die zich bezig houdt met het verwerken van kwalificerende resultaten en het aanmaken van kwalificerende documenten. Examencode: een Kellebeek breed gebruikt systeem waarbij een unieke code bij elk examenmoment en bij alle examens in het examenplan/OER geplaatst wordt. Examencommissie: het bevoegd gezag van een instelling of exameninstelling stelt, al dan niet in samenwerking met een of meer bevoegde gezagsorganen van andere instellingen, een examencommissie in ten behoeve van de organisatie en het afnemen van de examens voor elke door de instelling verzorgde opleiding of voor groepen van opleidingen. Examen constructeur: actor die examens construeert. Examendossier: in het portfolio verzamelt de student bewijzen van eerder beoordeelde prestaties die meetellen voor het examen. Het bekijken van de portfoliomap, om na te gaan of alles volledig is, kan als een voorwaardelijke stap gezien worden. In dat geval is het geen kwalificerende beoordeling in de zin van een examen. aanlevering van de examens wordt verstrekt.

Examinator een examinator is een expert die het examen of examenonderdeel beoordeelt en hierbij gebruik maakt van beoordelingsinstrumenten. Examinering: uitvoeren en beoordelen van examens en vaststellen van examenresultaten Exameninhoud: beoordeling van beroepsbekwaamheid is gebaseerd op het tonen van vereiste

competenties bij het uitvoeren van werkprocessen in beroepssituaties. Beoordeling op de werkplek kan zowel betrekking hebben op gedrag van de kandidaat, als op het resultaat daarvan; zowel op het proces als op het product. Van belang is, dat de te beoordelen processen en resultaten van het werk gedefinieerd zijn conform

het kwalificatiedossier.

Page 28: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 28

Exameninstelling: instelling die wettelijk bevoegd is om examens uit te voeren. Examenpakket: is de verzameling van alle documenten, die noodzakelijk zijn voor het in samenhang opstellen, afnemen en beoordelen van het examen of van examenonderdelen, ook wel examenpakket genoemd. Examenmodel: het examenmodel is onderdeel van de examenvisie en definieert vorm en inhoud van het examenplan. Examenplan: het examenplan geeft per kwalificatie een overzicht welke examenproducten en/of combinaties daarvan (praktijk en theorie) ingezet worden voor kwalificerende beoordeling. In het examenplan wordt beschreven binnen welke omgeving (onderwijsinstelling of BPV) de beoordeling moet plaatsvinden en aan welke voorwaarden deze omgeving moet voldoen. Hierbij is rekening gehouden met de praktische haalbaarheid van beoordeling binnen de praktijksituatie. Examenplanning: planning in de tijd van het examen door de onderwijsinstelling. Examenproces-verbaal: het opstellen van een evaluatierapport van de examinering door de beoordelaar of (sub)examencommissie. Examenproduct: een examenvorm in het Kellebeek college kan zijn proeve van bekwaamheid, reflectieverslag, assessmentgesprek (CGI), portfolio assessment, kennisexamen, vaardigheidsexamen.

Examenreglement: de regels en afspraken die binnen de instelling gelden omtrent examinering en diplomering. Examenresultaat: de officieel vastgestelde uitkomst van een examen door de examencommissie. Examenrooster: geeft per af te nemen examen de gedetailleerde informatie over de afname van de examen, met name betreffende de tijd, de plaats en de toegestane hulpmiddelen.

Examenvorm: zie examenproduct.

Extraneus deelnemer: ook wel externe examendeelnemer genoemd is niet ingeschreven voor de opleiding waarvoor hij examen(s) wil afleggen. Hij heeft dus geen onderwijsovereenkomst voor die opleiding en moet daarom voordat hij aan de examens kan deelnemen een overeenkomst als externe examendeelnemer met de school afsluiten.

Faciliteiten: die nodig zijn betreffen zowel de benodigde lokaliteiten en specifieke hulpmiddelen als bij de afname betrokken functionarissen. Als een beroep moet worden gedaan op externe middelen of mensen neemt de clusterexamencommissie tijdig passende maatregelen. Ook kan het nodig zijn naast een examinator, een rollenspeler, een notulist en één of meer surveillanten als toezichthouder in te zetten.

Handboek examinering: het handboek examinering geeft een beschrijving van alle stappen in de bijbehorende procedures voor een goede uitvoering van de examinering. Inkoopbehoefte: de behoefte van een onderwijsinstelling om exameninstrumenten en/of examendiensten bij een andere instelling of examenleverancier in te kopen. Bij inkoop blijft de instelling zelf te allen tijde verantwoordelijk voor de examinering. Bij besluit de gehele examinering uit te besteden aan een exameninstelling gaat de verantwoordelijkheid voor examinering inclusief diplomering over naar de exameninstelling. Inkoopcontract: contract met een andere instelling of examenleverancier m.b.t. de inkoop van exameninstrumenten en/of examendiensten. Klachtenprocedure: instrument waarmee de betrokkenen rondom examinering op een officiële wijze hun klachten m.b.t. de examinering kunnen voorleggen. De afwikkeling van de klachtenprocedure wordt door de examencommissie meegenomen in haar besluit tot diplomering. Kwalificatie: een kwalificatie is de inhoud van het diploma, vastgelegd in een kwalificatiedossier. De uitstroom is de noemer waaronder de inhoud van een kwalificatie is ondergebracht. In de praktijk zijn de begrippen kwalificatie en uitstroom synoniemen. Kwalificatiecode: registratienummer van de opleiding.

Page 29: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 29

Kwalificatiedossier (KD): in kwalificatiedossiers zijn de kwalificatie--‐eisen beschreven met behulp van

kerntaken, werkprocessen en competenties. Hieraan worden kennis, vaardigheden en Beroepshouding gerelateerd. Gezamenlijk beschrijven zij de eisen waaraan een beginnend beroepsbeoefenaar moet voldoen om competent te handelen in het beoogde beroep of groep van beroepen. Ook de eisen in verband met taal, rekenen, burgerschap en doorstroom naar vervolgopleidingen worden in de kwalificatiedossiers opgenomen. Een kwalificatiedossier bevat één of meerdere kwalificaties. Leerresultaten: hebben geen ‘status’ in de feitelijke examinering en zijn niet het soort bewijzen dat benodigd is voor diplomering.

Onderwijs- en examenregeling: ook wel OER genaamd. Een document voor de student, werkveld en onderwijsinstelling waarin de rechten en plichten van al deze partijen wordt beschreven hoe het onderwijs en examinering per kwalificatie in een cohort is ingericht. Methodenmix: de methodenmix is een samenhangend stelsel van examenproducten die in zijn geheel een valide en betrouwbaar oordeel oplevert over de kwalificatie van de student. Periode: het schooljaar is verdeeld in perioden. Aan het einde van elke periode dient de clusterexamencommissie met behulp van een evaluatieformulier

i schriftelijk verantwoording af te leggen over

de examens en andere activiteiten in het kader van de examinering, die de afgelopen periode hebben plaatsgevonden.

Proces: een samenhangend geheel van processtappen dat onderdeel uitmaakt van een procesgebied. Procesarchitectuur: schematische weergave van samenhangend geheel van procesgebieden en processen. Procesgebied: een samenhangend geheel van processen dat onderdeel uitmaakt van een Procesarchitectuur. Processtap: het kleinste onderdeel van een procesarchitectuur; processtappen geven invulling aan processen. Sectoraal Examenprofiel (SEP): in een sectoraal examenprofiel worden per sector,door vertegenwoordigers uit het onderwijs en bedrijfsleven afspraken vastgelegd over de organisatie en uitvoering van examinering. Invoering vanaf studiejaar 2011-2012. Scoringsvoorschrift: geeft informatie over hoe de normering dient te zijn. Het kan bijv. een overzicht zijn met maximaal te behalen punten per onderdeel of een beschrijving van minimale vereisten bij waarneembaar gedrag. Bovendien wordt aangegeven waar de grens tussen voldoende en onvoldoende (cesuur) ligt, wat de kritische prestatie-indicatoren zijn en of het resultaat wordt uitgedrukt in een cijfer (bijv. 1-10) of anders (bijvoorbeeld onvoldoende, voldoende). SLB-er: afkorting studieloopbaanbegeleider. STARRT-methode: methode die wordt toegepast bij Reflectiegesprek/criteriumgericht interview/assessmentgesprek. Bij de beoordeling van studenten op grond van hun vermogen om te reflecteren op hun handelen, in de vorm van een verslag of een criteriumgericht interview, zijn eveneens beroepsrelevante handelingen het uitgangspunt. Studenten reflecteren (worden bevraagd) volgens de volgende gesprekspunten:

S = Situatie ● T = Taak beschrijving ● A = Activiteiten, acties ● R = Resultaat ● R = Reflectie T = Toepassing in volgende situatie Steekproefsgewijs: op een van tevoren bepaalde methodische wijze nagaan of de vereiste kwaliteit in - het onderdeel van - het examineringproces geborgd is. Student: iemand die onderwijs volgt binnen een instelling. Een student is in bezit van een verbintenis met een instelling voor het afnemen van onderwijsproducten. Uitbesteding: in deze draagt de onderwijsinstelling de examinering over een andere onderwijs- of exameninstelling over. Het betreft het hele examen met alle examentaken. Die andere (examen) instelling krijgt de volledige verantwoordelijkheid. De beslissingsbevoegdheid voor examinering wordt overgedragen. Uitstroomeisen: het exameninstrumentarium voldoet inhoudelijk aan de uitstroomeisen. Deze standaard is onderverdeeld in twee criteria: dekkingsgraad en cesuur.

Page 30: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 30

Vaststeller: actor die de bevoegdheid heeft bepaalde documenten vast te stellen Vaststellingsadvies: advies van de vaststellingscommissie tot en wel of niet vaststellen van examenproducten. Vaststellingscommissie: de vaststellingscommissie heeft de gedelegeerde taak van de cluster examencommissie om examenproducten vast te stellen. Er wordt ook wel gesproken van een legitimeringcommissie. Voorwaardelijke kennis en vaardigheden: de resultaten van voorwaardelijke toetsen tellen niet mee voor een certificaat of diploma. Voorwaardelijke toetsen staan, net zoals ontwikkelingsgerichte toetsen in het teken om de voortgang in het leren duidelijk te maken. Voorwaardelijkheid benadrukt het belang van deze toetsen. De uitslag van een voorwaardelijke toets dient dus als ‘m drempel’ om toegelaten te worden aan deelname aan een kwalificerend examen en in die zin verschilt het van een ontwikkelingsgerichte toets. Een cesuur moet die grens duidelijk maken.

Vrijstellingscoördinator (VCO): formuleert het advies t.bv. vrijstellingen voor de cluster examencommissie.

Werkveldadviesraad (WAR): zijn vertegenwoordigers van het werkveld die gevraagd en ongevraagd de cluster examinering hun oordeel en advies geven op examengebied.

WEB: wet educatie en beroepsonderwijs Zorgcoördinator (ZCO): formuleert het advies inzake afwijkende examinering voor de cluster examencommissie

Page 31: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 31

05 Supplement generieke vakken

Inleiding

Op deze bladzijde is een overzicht te vinden van documenten die gebruikt worden bij de examinering van het generieke Nederlands, Engels en rekenen. Het zijn documenten betreffende centrale examinering én de instellingsexamens. Er is gekozen om naar sites te verwijzen waar documenten te vinden zijn. Gezien de fase van invoering van de verplichte centrale examinering zijn de documenten aan vele veranderingen onderhevig en komen er elke keer andere documenten bij. Met deze manier van werken is steeds de meest actuele informatie en versie beschikbaar. 12 september 2014

Betrokkenen: Toetsleider/facetbeheerder

CE-coördinator / medewerker studievoortgang

Afnameleider / surveillant

Examinator

Subexamencommissie

Domeinhouders onderwijs en examinering

Examenconstructeur

Vaststellingscommissie

Vindplaats Documenten

https://www.examenbladmbo.nl/

Wetsbesluiten WEB

Handboek CE

Handleidingen

Taakbeschrijvingen rolhouders

Examenprotocollen

Afnamedata CITO

Brochures - studenten met een beperking - Special Needs

http://www.steunpunttaalenrekenenmbo.nl/steunpuntmbo/

Kaders en regels

Actuele ontwikkelingen

Voorbeeld examens

Veel gestelde vragen (FAQ)

Servicepunt (vragen stellen)

Servicedocumenten talen en rekenen

http://www.cito.nl/onderwijs/middelbaar%20beroepsonderwijs (voor de toetsleider / facetbeheerder is er een aparte portal die alleen met een wachtwoord te openen is)

Afnamedata Cito

Voorbeeldexamens

ICT examenhelpdesk/ handleidingen Examentester en Facet

Veel gestelde vragen (FAQ)

https://portal.rocwb.nl/sites/kellebeekcollege/mkc/pages/Examinering.aspx

Examinering generiek: alle documenten zoals format generiek examenplan

Vrijstellingen: Servicedocument Steunpunt T&R en ROC servicedocument

https://portal.rocwb.nl/sites/kellebeekcollege/mkc/pages/Examinering.aspx

Inspectie: Aanvulling toezichtkader BVE 2012, notitie talen, rekenen, L&B

https://portal.rocwb.nl/sites/kellebeekcollege/mkc/pages/Examinering.aspx www.kellebeek.nl/student

Examenprocedures

Informatie studenten aangepaste examens

www.kellebeek.nl/student Aanvraagprocedure examinering op een hoger niveau, van 2F naar 3F

www.kellebeek.nl/student

Aanvragen extra herkansing

Page 32: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 32

Procesgebied 1: Kaders Stellen Hyperlink naar : http://kwaliteitsborging.examineringmbo.nl/pe20/kaders-stellen/

Betrokkenen: Directeur

Clustermanagers

Domeinhouders Onderwijs & Examinering

Stafmedewerker Onderwijs & Innovatie

Indicator Portret

2.1.2 Dekking van het kwalificatiedossier

Bij de inrichting van kwalificerende examens is sprake van volledigheid en passende complexiteit, om de beroepsuitoefening op het vereiste beheersingsniveau zoals omschreven in het kwalificatiedossier te examineren. Dit betekent dat: - voor opleidingen gericht op de beroepsgerichte kwalificatiestructuur de kwalificatie-eisen zijn opgenomen in de examens, waarbij meer dan driekwart van de werkprocessen per kerntaak (de essentie van het beroep inbegrepen) wordt geëxamineerd. Hierbij zijn de inhoud en toetsvorm zodanig afgestemd op de vereisten, dat kennis, vaardigheden en houding in een goede balans passend worden beoordeeld. - wettelijke beroepsvereisten - indien van toepassing - volledig zijn geëxamineerd met examens die qua inhoud en toetsvorm passend zijn; - de exameninstrumenten de generieke kwalificatievereisten voor talen en rekenen zodanig afdekken dat recht wordt gedaan aan het CEF-niveau dan wel het referentieniveau.

2.2.2 Betrouwbaarheid - De afname en beoordeling zijn deugdelijk en verlopen zoals beoogd.

- In gelijke gevallen wordt gelijk geoordeeld. De beoordeling is zo objectief mogelijk. Voorzieningen die zijn getroffen om dat te bereiken worden adequaat toegepast. - Examenopdrachten, afnamecondities en beoordelingen zijn voor alle studenten zodanig opgezet en toegepast dat geen afbreuk wordt gedaan aan de betrouwbaarheid van de uitkomsten van de examenopdracht of het examenprogramma als geheel, noch aan het niveau daarvan. - Er is sprake van een deskundige beoordeling van studenten gericht op het vakinhoudelijk correct beoordelen van de vereiste kennis, houding en vaardigheden van de student.

2.3.2 Verantwoordelijkheid examencommissie

- De examencommissie vergewist zich met gepaste grondigheid en frequentie van de kwaliteit van het exameninstrumentarium, de afname, de beoordeling, de besluitvorming betreffende de diplomering en van de deskundigheid van bij de examinering betrokken personen. - Om vast te stellen of de beoordeling adequaat verloopt wordt gebruik gemaakt van bijvoorbeeld resultatenanalyses, studenttevredenheidevaluaties en gegevens uit (steekproefsgewijze) dubbele beoordelingen. - De examencommissie legt vast wanneer beoordelingsresultaten worden aangepast, en tot welke verbeteracties deze correcties leiden of hebben geleid. De examencommissie analyseert wat mogelijke oorzaken zijn als de beoordelingen niet naar wens verlopen.

Het procesgebied Kaders Stellen bestaat uit 6 processtappen:

Page 33: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 33

1.0 Inleiding

In het procesgebied KADERS STELLEN worden de kaders bepaald voor het inrichten van het

examineringsproces. Daarbij gaat het in eerste instantie om de examenvisie van het Kellebeek

College, het examenreglement van ROCWB en het handboek examinering van het Kellebeek.

Belangrijkste uitgangspunt voor het opstellen van deze kaders is de "Wet educatie en

beroepsonderwijs" (WEB) en de inspectiestandaarden.

Bovengenoemde documenten vormen op hun beurt de basis voor het opstellen van een

examenplan per opleiding. Het examenplan dient in de overige processen als leidraad waarbinnen

de examinering moet plaatsvinden. Het examenplan wordt pas opgesteld nadat is besloten om met

de opleiding te starten. Andere bronnen die nodig zijn voor het opstellen van een examenplan zijn

het kwalificatiedossier van de opleiding en het brondocument "Leren, Loopbaan en Burgerschap".

1.1 Opstellen examenvisie De examenvisie vormt de basis voor het gehele proces van examinering. In de visie staat omschreven hoe het Kellebeek College de examinering wil vormgeven, wat de uitgangspunten zijn waaraan de examinering van alle opleidingen moet voldoen. De visie wordt opgesteld door de examencommissie en wordt voor aanvang van ieder schooljaar opnieuw bekeken en vastgesteld. Hieronder is de examenvisie van het Kellebeek College beschreven in de vorm van kaderstellende uitgangspunten voor de examinering van alle MBO-opleidingen binnen het college.

A Regelingen

De regelingen m.b.t. de examinering zijn beschreven in de volgende documenten: a. Toezichtkader BVE van de Inspectie van het Onderwijs (de 3 standaarden)

b. Centraal examenreglement competentiegerichte examinering ROC West-Brabant;

c. Handboek EVC van ROC West-Brabant

d. Kwaliteitshandboek examinering Kellebeek College, incl. vaststelling- en vrijstellingsnotities;

De regels en wettelijke kaders die in bovengenoemde documenten zijn beschreven, dienen in alle fases van het examenproces als uitgangspunt / richtlijn te worden gehanteerd. Voor wat betreft de EVC-procedure is er binnen het ROC West-Brabant afgesproken dat deze worden uitgevoerd door P3 Transfer. In de opleidingswijzers (voorheen OER) van betreffende competentiegerichte opleidingen is de (onderwijs- en) examenregeling uitgebreid beschreven. Scheiding tussen ontwikkelingsgericht en kwalificerend beoordelen In de onderwijsprogramma’s wordt een duidelijk onderscheid gemaakt tussen het beoordelen om te leren (ontwikkelingsgerichte beoordeling) en het beoordelen om het diploma te behalen (kwalificerende examinering). In de opleidingswijzer wordt dit onderscheid in het hoofdstuk over examinering per opleidingstraject helder en concreet beschreven. Studenten moeten in staat zijn om dit onderscheid zelf uit te kunnen leggen. In het overzicht hieronder wordt duidelijk wat de verschillen zijn tussen het ontwikkelingsgericht en kwalificerend beoordelen.

Page 34: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 34

Ontwikkelingsgerichte beoordeling Kwalificerende beoordeling Deze beoordeling richt zich op het inzichtelijk maken van de mate van ontwikkeling van de competenties van de student. Dit in het perspectief van de vereiste beheersingsniveaus van de competenties. Op basis van deze bevindingen formuleert de student leerdoelen in zijn POP. De resultaten van de ontwikkelingsgerichte beoordeling tellen niet mee voor het behalen van het diploma, maar er worden wel eisen gesteld. De resultaten van een ontwikkelingsgerichte beoordeling mogen NIET als voorwaarden gebruikt worden om deel te mogen nemen aan een kwalificerende beoordeling.

Een kwalificerende beoordeling richt zich op het voldoen van de student aan de uitstroomeisen inzake kerntaken, werkprocessen en competenties, zoals die in het kwalificatiedossier van de opleiding staan beschreven. De resultaten van de kwalificerende beoordelingen tellen mee voor het behalen van het diploma.

B Methodemix als beoordelingsmodel Binnen de onderwijsprogramma’s is er gekozen voor een methodemix als beoordelingsmodel Dit model streeft naar een mix van verschillende methoden en beoordelingsmomenten, om een zo betrouwbaar en valide mogelijk beeld te krijgen van het competentieniveau van de student. Binnen dit model zijn verschillende varianten mogelijk. Bepaalde kerntaken en/of werkprocessen worden beoordeeld aan de hand van een proeve en andere aan de hand van andere exameninstrumenten In alle gevallen geldt dat er een duidelijke toelichting op het model per opleiding noodzakelijk is, waarin een helder antwoord gegeven!

Binnen alle onderwijsprogramma’s wordt er bij elk van onderstaande onderdelen (A en B) minimaal één passend exameninstrument ingezet.

A Voor de beoordeling van (bewijzen van) competent gedrag / handelen (beroepsgericht integraal (kennis, houding en vaardigheden), d.m.v. een

- Proeve (van bekwaamheid) / Meesterproeve

- Portfolio (bestaande uit meerdere proeves)

In deze beoordeling wordt het vermogen tot reflectie op ontwikkelde competenties, de mate waarin een student in staat is zijn handelen te verantwoorden en zijn ontwikkelde competenties kan gebruiken in andere praktijksituaties (transfer), meegenomen in de vorm van bv.

- Verantwoordingsverslag

- Portfoliogesprek

- Criteriumgericht Interview (CGI)

De afname van de proeve van bekwaamheid vindt zoveel mogelijk in de reële beroepspraktijk plaats. B Voor de beoordeling van kennis en/of vaardigheden (beroepsgerichte kennis en vaardigheden), b.v.

- Kennisexamen

Page 35: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 35

- Vaardigheidsexamen / praktijkexamen

- Portfolio (bestaande uit meerdere kennis- en vaardigheidsexamens)

De afname van deze examens is meestal op school. De kwalificerende examens zijn opgenomen in een examenplan, dat volgens het vastgestelde format is opgesteld en opgenomen is in de opleidingswijzer van de opleiding. Het examenplan is dusdanig opgesteld dat alle vereisten uit het kwalificatiedossier zijn gedekt. Dit betekent dat de exameninstrumenten van de onderdelen A en B complementair zijn: ze vullen elkaar aan zodat er sprake is van een optimale dekkingsgraad van de uitstroomeisen. Kennis en vaardigheden die moeilijk of niet te beoordelen zijn in één of meerdere proeven, dienen in een apart examen te worden beoordeeld!. Het examenplan bevat naast de kwalificatie-eisen voor het beroep ook de eisen en de vorm van examinering voor Nederlands, Moderne Vreemde Talen en rekenen. Voor Loopbaan en Burgerschap is er een verantwoordingsdocument opgesteld. Er wordt gestreefd naar het werken met meerdere examinatoren en met meerdere beoordelingsmomenten. C Het werkveld wordt betrokken bij de examinering van de opleiding. Alle opleidingsclusters hebben de verantwoordelijkheid dat het werkveld betrokken is/wordt bij de examinering. De betrokkenheid van het werkveld is aantoonbaar in de verschillende fases van het examenproces: - Het ontwerpen van het examenmodel

Er zijn bv. klankbordgroepen / werkveldbijeenkomsten waarin vertegenwoordigers van het werkveld meedenken over het best passend examenmodel van de opleiding. Dit soort bijeenkomsten vinden ongeveer 3 keer per jaar plaats. Het Kellebeek College neemt hierin het initiatief. Ook is het zinvol om vertegenwoordigers vanuit het werkveld zitting te laten nemen in de subexamencommissie van het opleidingscluster. - Het ontwikkelen van examens

De proeves die in de beroepspraktijk worden afgenomen, worden voordat ze worden vastgesteld voorgelegd aan een vertegenwoordiging vanuit het werkveld. Dit gebeurt door de ontwikkelde proeve voor te leggen met het zogenaamde feedbackformulier dat wordt ingevuld door de vertegenwoordigers uit het werkveld. De gemaakte op- en aanmerkingen worden verwerkt in de betreffende proeves. - De uitvoering van examens

Een proeve wordt bij voorkeur afgenomen in de praktijk. Praktijkopleiders of werkbegeleiders beoordelen deze proeven. Elk jaar vindt er een instructiebijeenkomst plaats voor praktijkopleiders/werkbegeleiders over de uitvoering / beoordeling van de proeven van bekwaamheid. Als de proeve van bekwaamheid op school wordt afgenomen in de vorm van een simulatie, worden er ook externe assessoren ingezet afkomstig uit het werkveld. Ook deze assessoren worden tevoren geïnstrueerd. - De evaluatie van examens

Zoals in de kwaliteitscyclus examinering staat beschreven (kwaliteitshandboek competentiegerichte examinering) nemen de betrokkenen uit het werkveld deel aan de evaluaties die plaatsvinden ten aanzien van zowel het examenproces als de examenproducten.

Page 36: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 36

Naar aanleiding van deze evaluaties worden er verbeterplannen opgesteld die worden teruggekoppeld naar de betrokkenen uit het werkveld. Elk jaar wordt er in een jaarverslag beschreven welke verbeteracties er zijn geweest op het gebied van examinering. Het Expertiseteam Examinering heeft van ieder opleidingscluster een overzicht van activiteiten die plaatsvinden in het kader van het bewerkstelligen en vergroten van de betrokkenheid van het beroepenveld bij de examinering. D Alle exameninstrumenten voldoen aan de toetstechnische eisen. Alle examens voldoen aan de volgende toetstechnische eisen: - Duidelijke informatie aan de student

Er is duidelijke beschrijving van het examen, waardoor een student goed op de hoogte is van wat er van hem wordt verwacht. Een student wordt geïnformeerd over hoe hij wordt beoordeeld, door wie en op basis van welke beoordelingscriteria. Ook is de student op de hoogte gebracht over de eventuele voorwaarden waaraan hij moet voldoen om deel te mogen nemen aan een examen.

- Duidelijke afnamecondities voor zowel student als examinator

Er is duidelijke beschrijving van de afnamecondities, waaronder een examen dient te worden afgelegd. Dit geldt met name voor de praktijkexamens binnen of buiten de school. Zowel de student als de examinator zijn hiervan van te voren goed op de hoogte gebracht.

- Duidelijke beoordelingsvoorschriften

De beoordelingscriteria zijn inhoudelijk correct en het is voor een examinator duidelijk hoe hij moet scoren (wat is voldoende / onvoldoende – aangetoond / niet aangetoond). Er is een instructie voor de examinator aanwezig. Het is duidelijk hoe de eindwaardering tot stand komt.

E Het totaal aan exameninstrumenten voldoet inhoudelijk aan de uitstroomeisen. - Dekkingsgraad

• 100% van de werkprocessen per kerntaak.

- Cesuur

• De cesuur ligt op een niveau waarop de student gemiddeld voldoet aan de vereisten die in de examinering zijn verwerkt.

• Evenwichtige puntentoekenning die recht doet aan belang van de competenties, kerntaken en werkprocessen.

Het is voor studenten duidelijk wanneer zij een examenonderdeel wel of niet hebben behaald; ook is duidelijk hoe vaak zij een examenonderdeel mogen herkansen en wanneer. Studenten krijgen tijdige en duidelijke informatie over welke examens zij moeten doen om het diploma te kunnen behalen (uitleg van de opleidingswijzers). F De betrokkenen bij examinering zijn deskundig Alle taken, verantwoordelijkheden en benodigde competenties zijn beschreven in het kwaliteitshandboek competentiegerichte examinering. Binnen elk opleidingsteam zijn voldoende geschoolde examinatoren en wordt er indien gewenst scholing geïnitieerd (scholingsplan). Per onderwijsteam zijn er minimaal (de onderwijsteams NOVA-AKA worden hierbij gezien als één onderwijsteam): 2 deskundige examinatoren / assessoren

Page 37: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 37

2 deskundige examenconstructeurs 2 deskundige examenvaststellers Er wordt per jaar minimaal één bijeenkomst van instructie / scholing georganiseerd voor praktijkopleiders die betrokken zijn bij de afname van de examens in de beroepspraktijk. (training assessor / examinator).

1.2 Opstellen examenreglement

Het examenreglement wordt door ROCWB opgesteld. Alle colleges van ROCWB, de juridische

afdeling en de centrale deelnemersraad worden betrokken bij de totstandkoming. Het document

wordt voorafgaand aan een schooljaar vastgesteld door de Raad van Bestuur en treedt in werking

voor alle nieuwe cohorten van het komende schooljaar.

In het examenreglement staan de basisregels beschreven waaraan de examinering van alle

colleges moet voldoen. Zo is ieder college verplicht om een examencommissie in te richten die

verantwoordelijk is voor de examinering en diplomering van de gerelateerde opleidingen. Specifiek

is hierin opgenomen de bezwaar- en beroepsprocedure.

De Centrale examenreglementen zijn te vinden op:

www.kellebeek.nl/student

1.3 Opstellen handboek examinering

Het handboek examinering wordt onder verantwoordelijkheid van de examencommissie Kellebeek

opgesteld. Het handboek wordt elk jaar geëvalueerd en geactualiseerd.

Het handboek beschrijft de examinering zoals die is ingericht door het Kellebeek College in detail

van a tot z. Het beschrijft ten eerste de organisatiestructuur, dat wil zeggen het organogram van

(sub)examencommissies, vrijstellingscommissie, vaststellingscommissie en examenbureau. Ook de

taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de verschillende examenfunctionarissen (zoals

surveillanten en beoordelaars) zijn opgenomen. Verder beschrijft het handboek in stroomschema's

en stappenplannen alle processen rondom examinering, inclusief het proces van evaluatie,

analyse en verbetering. Tenslotte zijn verwijzingen opgenomen naar belangrijke informatiebronnen,

regelgeving en overige procedures die ten grondslag liggen aan het handboek.

Als gevolg van landelijke ontwikkelingen of van nieuwe inzichten op instellingsniveau c.q. in het

beroepenveld is het soms noodzakelijk om tussentijdse wijzigingen / aanvullingen in het

handboek door te voeren. Voorstellen tot wijziging worden door de examencommissie Kellebeek

afgehandeld.

1.4 Vaststellen kaders

De examenvisie, het examenreglement ROCWB en het handboek examinering vormen de

kaders van het examineringsproces van het Kellebeek College.

Het centrale examenreglement MBO wordt door de Raad van Bestuur van ROCWB vastgesteld.

Het vaststellen van de examenvisie en van het handboek examinering vallen onder de

verantwoordelijkheid van (de examencommissie van) het Kellebeek College.

Page 38: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 38

1.5 Opstellen en vaststellen examenplan t.b.v. de OER

Elke opleiding heeft een examenplan. Het examenplan geeft in een notendop weer hoe de

examinering van de betreffende opleiding in elkaar zit. In het plan staat bijvoorbeeld welke examens

worden afgenomen, de inhoud van het examen en de wijze waarop, waar en wanneer er

geëxamineerd wordt. Er staat in aan welke eisen de student exact moet voldoen om het diploma te

behalen.

Het examenplan maakt onderdeel uit van de zogenaamde oer (onderwijs en examenreglement),

waarin uitleg wordt gegeven over de opleiding in al zijn facetten. Hier staat bijvoorbeeld ook in

beschreven hoe de student tijdens het onderwijstraject wordt voorbereid op de examens.

Alle examenplannen worden voor aanvang van het schooljaar vastgesteld, gepubliceerd en gearchiveerd door de examencommissie. Het beoordelen van de examenplannen gebeurt aan de hand van een checklist.

Het vastgestelde examenplan wordt opgenomen in de OER (onderwijs- en examenregeling) van de

opleiding. Er kan nu gestart worden met de verdere vormgeving van het onderwijsprogramma en

het construeren van de examens.

Als gevolg van ontwikkelingen of nieuwe inzichten is het soms noodzakelijk om tussentijdse

wijzigingen / aanvullingen in een examenplan door te voeren. Voorstellen tot wijziging worden

door de examencommissie van het Kellebeek College afgehandeld.

Page 39: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 39

1.6 Stappenplannen procesgebied Kaders Stellen 1.6.1. Procedure ontwikkelen onderwijs- examenregelingen (OER-en) voor MBO

Uitgangspunten

De Onderwijs- en Examenregeling (OER) is bedoeld voor studenten en docenten; het document is de basis voor de onderwijsovereenkomst (OOK)

Studenten worden vanaf de introductieperiode geïnformeerd over het onderwijs en de examinering van hun opleiding en moeten vanaf dan de OLW kunnen nalezen. Publicatie OLW’s dient daarom voor de zomervakantie plaats te vinden

Ontwikkelvolgorde: examenplan, IDOP en OLW: Eerst worden de examenregeling (examenplan + beschrijving 5.1.) en de IDOP gemaakt en vastgesteld. De examenregeling wordt gemaakt door de sterrolhouders examinering in samenwerking met de sterrolhouders onderwijs en domeinhouders onderwijs & examinering. Daarna wordt de examenregeling m.b.v. de checklist “Vaststellen examenregeling” gecontroleerd door de secretaris van de examencommissie en (als alles in orde is bevonden) vastgesteld. De examenregeling moet in ieder geval op 1 juni vastgesteld zijn. De IDOP wordt gemaakt door de sterrolhouders onderwijs in samenwerking met de teamvoorzitter (en de domeinhouders onderwijs & examinering). De clustermanager stelt de IDOP vast. Daarna wordt de OER verder ingevuld (indien nodig). De examenregeling en de IDOP (verantwoordingsblad) worden hierin opgenomen (actie O&I).

Nr. Actie Wanneer Wie? Document

1 Met het vastgestelde opleidingsaanbod worden de OER-formats per crebo gereed gemaakt.

Februari O&I + DHOE OER concept

2. Examenregeling

2.1 Opstellen concept examenregeling april SRE + SRO i.s.m. DHOE

Format examenplan en OER

2.2 Aanleveren concept examenregeling bij O&I uiterlijk 1 mei SRE + SRO i.s.m. DHOE

2,3 Wel / niet vaststellen concept examenregeling + terugkoppelen

11 t/m 17 mei O&I Checklist vaststellen examenregeling

2.4 Opstellen definitief examenplan 18 t/m 22 mei SRE + SRO i.s.m. DHOE

Checklist vaststellen examenregeling

2.5 Vaststellen examenregeling uiterlijk 1 juni O&I Checklist vaststellen examenregeling

2.6 Vastgestelde examenregeling opnemen in de OER begin mei DHOE Format OER

2.7 Examenplannen worden door examenbureau gearchiveerd t.b.v. registratiesysteem

begin mei O&I

3 Onderwijsprogrammering

3.1 Opstellen concept onderwijsprogrammering april SRO + TVZ Format IDOP

3.2 Aanleveren IDOP bij O&I + DHOE + CM uiterlijk 1 mei SRO + TVZ

3.3 Controleren en terugkoppelen IDOP 11 t/m 17 mei DHOE + O&I Format IDOP

3.4 Verbeteren en aanleveren definitieve IDOP 18 t/m 22 mei SRO + TVZ

3.5 Aanleveren definitieve IDOP bij O&I + DHOE + CM uiterlijk 22 mei SRO

3.5 Vaststellen IDOP uiterlijk 1 juni CM

3.6 Archiveren IDOP begin juni O&I

3.7 Verantwoordingsblad IDOP plaatsen in de OER begin juni O&I Format OER

Page 40: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 40

Nr. Actie Wanneer Wie? Document

4 OER

4.1 Plaatsen van de OER-en in de documentenbibliotheek

juni O&I OER 201.

4.2 Controleren totale OER juni O&I

4.3 Vaststellen OER uiterlijk half juni DIR

4.5 Vaststellingslijst naar directeur eind juni O&I Vaststellingslijst OER

4.6 Ondertekenen OER-en eind juni DIR

4.7 Publicatie OER-en op de website eind juni O&I + M&C www.kellebeek.nl/student

OER = Onderwijs- examenregeling IDOP = Invuldocument Onderwijsprogrammering DHOE = Domeinhouder Onderwijs & Examinering SRE = Sterrolhouder Examinering SRO = Sterrolhouder Onderwijs TVZ = Teamvoorzitter CM = Clustermanager DIR = Directielid M&C = Stafmedewerker Marketing & Communicatie O&I = Stafmedewerker Onderwijs & Innovatie

Page 41: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 41

1.7 Overzicht formats procesgebied Kaders Stellen

Type Titel Wie vult in?

Format

Examenplan:

A. Beroepsgericht B. Generiek; Nederlands, rekenen, Engels C. Loopbaan en burgerschap D. BPV - voldoende

Sterrolhouder examinering (i.s.m. sterrolhouder onderwijs en domeinhouder onderwijs en examinering)

Checklist Vaststellen examenplan Secretaris examencommissie

Format Wijzigingsblad OER

Sterrolhouder examinering (i.s.m. sterrolhouder onderwijs en domeinhouder onderwijs en examinering)

Format Format onderwijsprogrammering (IDOP – Herontwerptool) Sterrolhouder onderwijs en teamvoorzitter

Handreiking Handreiking bij format examenplan en IDOP Sterrolhouder onderwijs en teamvoorzitter

Format Format OER

Sterrolhouder examinering (i.s.m. sterrolhouder onderwijs en domeinhouder onderwijs en examinering)

Handreiking Handreiking OER Coördinator onderwijs

De Handreikingen en formats bevinden zich niet in dit handboek. Ze zijn op de portal van het Kellebeek College te raadplegen / te downloaden. Link: https://portal.rocwb.nl/sites/kellebeekcollege/mkc/pages/Examinering.aspx

Page 42: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 42

Procesgebied 2: Leren

Betrokkenen: Subexamencommissie

Sterrolhouder studentenzaken

Sterrolhouder examinering

Trajectbegeleider zorg

Medewerker studievoortgang

ROC diensten DA

Praktijkopleider

Student

Studieloopbaanbegeleider

Indicatoren Portret

2.1.1 Onderscheid tussen ontwikkelgerichte toetsen en examinering

- De instelling heeft een duidelijk onderscheid gemaakt tussen de opleiding - en daarin opgenomen ontwikkelgerichte toetsen - en de examinering. Deze overgang is gemarkeerd. - De examencommissie heeft geëxpliciteerd op grond van welk examen en overige eisen het diploma wordt verstrekt. De studenten weten welke beoordeling meetelt voor het behalen van het diploma.

2.2.1 Authentieke afname

- Het examen bevat tenminste activiteiten die de student als beginnend beroepsbeoefenaar in het toekomstige beroep uitvoert, afgestemd op het kwalificatiedossier. - De werkomstandigheden en de sociale context tijdens de beoordeling van het examen komen zoveel mogelijk overeen met die in het toekomstige beroep; onderdelen van het examen vinden in de reële beroepspraktijk plaats. - Het beroepenveld is betrokken bij de examinering en beoordeelt de afname en beoordeling als realistisch.

Het procesgebied leren bestaat uit 3 processtappen:

Page 43: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 43

2.0 Inleiding

Na inschrijving voor een opleiding op het Kellebeek College start de student met het volgen van

onderwijs. De onderwijsprocessen worden hier verder niet beschreven. Belangrijk uitgangspunt in

het procesgebied "LEREN" is dat de student voldoende voorbereid met de examens wordt

geconfronteerd. Dit verhoogt de slagingskans en past binnen de perceptie dat examinering de

bevestiging is van reeds ontwikkelde vaardigheden, houding en kennis.

Het voorbereiden van de student op examinering kent verschillende niveaus. Bij aanvang wordt de

student op de hoogte gebracht van de exameneisen zoals opgenomen in het examenplan. Tijdens

de opleiding wordt regelmatig de stand van zaken opgemaakt aan de hand van de

behaalde leerresultaten. Het uiteindelijke besluit om al dan niet deel te nemen aan een

examen wordt in het algemeen door de student genomen in overleg met de docent. De student

wordt door de (vak)docent verder voorbereid op de daadwerkelijke afname van een specifiek

examen zoals een kennisexamen of een proeve.

2.1 Inschrijven student

Zodra de OOK is ondertekend - door alle partijen - staat de student ingeschreven en start hij met

het volgen van onderwijs*. Tijdens de studie wordt de student vanuit het Kellebeek College begeleid

door een studieloopbaanbegeleider.

Bij aanvang van de opleiding is het belangrijk te inventariseren of de student gebruik kan maken

van de vrijstellingsregeling. Vrijstellingsverzoeken worden beoordeeld door de

vrijstellingscommissie. Deze commissie handelt in opdracht van de examencommissie van het

Kellebeek College.

Verder kan er sprake zijn van recht op aangepaste examinering, bijvoorbeeld tijdsduurverlenging

bij de afname van een kennisexamen in geval van dyslexie. Verzoeken daartoe worden op initiatief

van de student tijdig voor afname van het examen - en vergezeld van bewijslast - ingediend bij het

secretaris van de subexamencommissie. Hierbij is het document "afwijkende toetsing en

examinering van het centraal examenreglement MBO stichting ROCWB" richtinggevend.

Wat betreft de algemene vakken Taal en Rekenen zijn er ook landelijke examens, de zogenaamde

Centrale Examens (CE) die verplicht afgenomen moeten worden. De mogelijkheden rondom

vrijstelling en aangepaste examinering van deze examens is onderhevig aan landelijke eisen.

* in geval van extraneus-inschrijving worden alleen examen(s) afgelegd.

2.2 Bespreken examenplan

Bij aanvang van de opleiding bespreekt de studieloopbaanbegeleider het examenplan met de student. Het examenplan is terug te vinden in de oer van de opleiding waarin ook het examenreglement is opgenomen (middels verwijzing), de examenorganisatie en de algehele gang van zaken wat betreft examinering. De OER staat gepubliceerd op de website van het Kellebeek College.

2.3 Verzamelen leerresultaten

Ontwikkelingsgerichte toetsen, voortgangstoetsen, diagnostische toetsen geven allemaal informatie

die inzicht geeft in de ontwikkeling van de student. Dit wordt met de student besproken door de

gerelateerde (vak)docent.

Page 44: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 44

De studieloopbaanbegeleider volgt de student in zijn algehele leerproces. Regelmatig wordt de

studievoortgang - in al zijn facetten - met de student besproken. Een student krijgt minimaal twee

keer per schooljaar een studieadvies.

De ontwikkelingsgerichte leerresultaten hebben geen "status" in de feitelijke examinering en zijn niet

het soort bewijzen dat benodigd is voor diplomering. Wel worden de gegeven studieadviezen o.a.

hierop gebaseerd. Vanuit school kan er een bindend studieadvies worden gegeven, met als

resultaat ontbinding van de Onderwijsovereenkomst (OOK).

2.4 Beslissen over examenaanvraag

Na inventarisatie van de leerresultaten wordt besloten of de student toe is aan examinering. Dit

besluit wordt feitelijk door de student genomen in overleg met / op advies van de docent of

studieloopbaanbegeleider.

In geval van een extra herkansing (derde gelegenheid) wordt een verzoek ingediend bij de

subexamencommissie. De subexamencommissie besluit of de student deel mag nemen aan het

examen.

2.5 Examenaanmelding

Nadat het besluit genomen is om deel te nemen aan het examen, wordt de student aangemeld.

Afhankelijk van het type examen worden verdere voorbereidingen getroffen ter realisatie van de

afname.

De student wordt door de (vak)docent verder voorbereid op de afname van het examen zoals een

kennisexamen of een proeve.

Page 45: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 45

2.6 Stappenplannen procesgebied Leren

2.6.1 Vrijstellingsprocedure

1. Wat verstaan we onder een vrijstelling? Bij een vrijstelling gaat het om het erkennen en waarderen van eerder verworven competenties en/of kwalificaties. De vrijstellingscommissie beoordeelt of een student in aanmerking komt voor een vrijstelling op basis van een:

eerder behaald diploma;

resultatenlijst bij het diploma (landelijk vanaf cohort 2012);

cijferlijst bij het diploma (instellingsdocument);

bewijs van behaalde referentieniveaus voor taal en rekenen;

officieel certificaat uitgegeven door een examencommissie (d.w.z. voldaan aan de eisen van certificeerbare eenheid of deelkwalificatie);

officiële schoolverklaring waarin is vastgelegd welke examens kwalificerend zijn afgerond. De kandidaat kan gevraagd worden om een portfolio aan te leveren.

ervaringscertificaat of EVC-certificaat. Als er sprake is van het waarderen van werkervaring dan gaat het om een EVC-procedure (Eerder Verworven Competenties). De student kan een EVC-traject hebben gevolgd bij een erkende EVC-aanbieder. Op basis van het ervaringscertificaat dat wordt opgesteld door de EVC-aanbieder, kan de vrijstellingscommissie adviseren welke vrijstellingen mogelijk zijn of dat er overgegaan kan worden tot verzilvering (diplomering).

2. Op welk moment wordt vrijstelling verleend? Bij de start van de opleiding moet duidelijk worden of een student in aanmerking komt voor eventuele vrijstellingen. In geval van een BOL-opleiding wordt bij de intake het “aanvraagformulier voor vrijstelling” besproken en uitgereikt. Bij een BBL-opleiding wordt dit gedaan door de studieloopbaanbegeleider. Wanneer een student vrijstelling krijgt die leidt tot een aangepast opleidingstraject wordt er een plaatsingsbesluit opgesteld (zie aparte procedure plaatsingsbesluit). De mogelijkheid tot het aanvragen van een vrijstelling geldt zowel voor de reguliere instroommomenten als ook bij tussentijdse instroom, zij-instroom, terugstroom (bijvoorbeeld van Verzorgende IG (niveau 3) naar Helpende Zorg & Welzijn (niveau 2)) en doorstroom (bijvoorbeeld van PM 3 naar PM 4).

3. Waarvoor kan vrijstelling worden verleend? In de MBO-opleidingen van het Kellebeek College wordt er onderscheid gemaakt tussen kwalificerende en ontwikkelingsgerichte examens. Kwalificerende examens wegen mee in het behalen van het diploma. Ontwikkelingsgerichte examens worden afgenomen om te kijken waar een student staat in zijn ontwikkeling. Alle kwalificerende examens zijn opgenomen in het examenplan van de opleiding. De examenregeling, waaronder het examenplan, is opgenomen in de Onderwijs- en examenregeling (OER) van een opleiding. Er zijn beroepsgerichte examens (A) en generieke examens voor taal en rekenen (B). Naast deze kwalificerende examens zijn er nog twee andere kwalificatie-eisen. Een student moet voldoen aan de inspanningseisen voor loopbaan en burgerschap en moet een voldoende beoordeling hebben behaald voor de beroepspraktijkvorming (BPV). Bij het verlenen van vrijstellingen wordt uitgegaan van het kwalificatiedossier van de opleiding waarvoor vrijstelling wordt gevraagd. De vrijstellingscommissie vergelijkt de kwalificatie-eisen van

Page 46: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 46

de eerder behaalde opleiding, of delen van die opleiding, met de werkprocessen en examen(onderdelen) van de opleiding waarvoor vrijstelling gevraagd wordt. Voor veel voorkomende instroom, doorstoom en afstroom is een lijst met vrijstellingsgronden opgesteld (Richtlijnen door-, in- en terugstroom MBO). Het beroepenveld en de informatie verstrekt door kenniscentra worden hierbij als belangrijke bron gebruikt. Dit document is door de examencommissie vastgesteld; de vrijstellingscommissie handelt conform dit document. Er wordt vrijstelling verleend op het niveau van examens, maar ook op het niveau van werkprocessen of kerntaken. Dit is bijvoorbeeld het geval bij vrijstelling op basis van een EVC-rapportage. Ontwikkelingsgerichte onderdelen van de opleiding of onderwijsactiviteiten De vrijstellingscommissie doet géén uitspraak over alle andere examens of toetsen. Het kan voorkomen dat een student bijvoorbeeld bij tussentijdse overstap naar een andere opleiding kan aantonen dat er ontwikkelingsgericht (formatief, diagnostisch) al werkprocessen zijn afgerond. De sterrolhouder onderwijs houdt daar rekening mee bij de instroom in het onderwijsprogramma. Echter dit leidt dus niet tot vrijstelling van examinering. De vrijstellingscommissie doet in dit geval ook géén uitspraken over de invulling van het onderwijsprogramma, dus over het wel of niet moeten volgen van bepaalde lessen of BPV.

Nederlands Er wordt alleen vrijstelling gegeven voor de generieke examens Nederlands.

Er kan vrijstelling verleend worden voor: o het CE Nederlands (lezen en luisteren). Er kan alleen vrijstelling verleend worden als

eerder een CE is afgelegd. Het is niet mogelijk om vrijstelling te krijgen voor het CE op basis van een instellingsexamen.

o het instellingsexamen Nederlands (spreken, gesprekken voeren en schrijven) o Nederlands als geheel (alle examens).

Het examen(onderdeel) moet op het vereiste niveau behaald zijn, dit betekent dat: o voor CE Nederlands minimaal 5,5 behaald moet zijn o voor de instellingsexamens Nederlands gemiddeld minimaal 5,5 o voor Nederlands (als geheel) minimaal 6. Er kan gecompenseerd worden, maar het CE

moet minimaal een 5,5 zijn. Als een student een 6,5 heeft voor CE Nederlands en een 4,5 voor het instellingsexamen, dan wordt dat 5,5 gemiddeld. Het eindcijfer voor Nederlands wordt afgerond (in dit geval 6) dus er is in dit voorbeeld vrijstelling mogelijk voor Nederlands.

Het behaalde resultaat kan meegenomen worden als de opleiding (normatief) maximaal twee jaar duurt. De houdbaarheid van het resultaat is dus twee jaar. Mocht de student studievertraging oplopen dan geldt de vrijstelling voor de duur van de opleiding.

NB Er worden in opleidingen ook eisen gesteld m.b.t. het beroepsgerichte Nederlands. De beoordeling van deze eisen is opgenomen in de beroepsgerichte examens. Vrijstelling van lessen is pas mogelijk als de student voldoet aan alle gestelde kwalificatie-eisen m.b.t. Nederlands! Generiek examen rekenen Er wordt alleen vrijstelling gegeven voor generiek rekenen. Het recht op vrijstelling voor rekenen hangt af van het gegeven of het vak kwalificerend is of niet. Dit kan per cohort en crebo verschillen. Voor de cohorten / crebo’s waarvoor rekenen niet kwalificerend is, gelden de volgende regels:

voor rekenen is alleen vrijstelling mogelijk als geheel (dus niet op domein o.i.d.);

het examen moet behaald zijn op het gewenste niveau;

het behaalde resultaat kan meegenomen worden als je opleiding (normatief) maximaal twee jaar duurt. De houdbaarheid van het resultaat is dus twee jaar. Mocht de student studievertraging

Page 47: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 47

oplopen dan geldt de vrijstelling nog steeds, behalve wanneer rekenen daardoor ineens kwalificerend mee telt. In dat geval is de student verplicht om aan de CE mee te doen.

Voor de cohorten waarvoor rekenen wèl kwalificerend is, gelden de volgende regels:

Er kan alleen vrijstelling verleend worden als eerder een CE is afgelegd. Het is niet mogelijk om vrijstelling te krijgen op basis van een instellingsexamen.

Het examen moet op het vereiste niveau behaald zijn. Dat betekent voor CE Rekenen minimaal 6.

Het behaalde resultaat kan meegenomen worden als je opleiding (normatief) maximaal 2 jaar duurt. De houdbaarheid van het resultaat is dus 2 jaar. Mocht je onverhoopt studievertraging oplopen dan geldt de vrijstelling nog steeds.

Moderne vreemde talen (MVT) Er wordt in principe alleen vrijstelling verleend voor Engels als een student kan aantonen dat alle vereiste referentieniveaus zijn behaald. Hiervoor is een doorstroomdocument opgesteld door de vakgroep Engels en vastgesteld door de examencommissie. De vrijstellingscommissie handelt conform dit document. Mocht de student studievertraging oplopen dan geldt de vrijstelling nog steeds, behalve wanneer Engels onder de eisen van centrale afname komt te vallen (dit wordt landelijk waarschijnlijk vanaf schooljaar 2017-2018 ingevoerd). Voor andere vreemde talen die kwalificerend zijn opgenomen in het examenplan kan in voorkomende gevallen (bijvoorbeeld native speakers) vrijstelling worden gegeven na afleggen van een examen bij aanvang van de opleiding. Uiteraard geldt dan dat de student aan alle gestelde kwalificatie-eisen moet hebben voldaan. Loopbaan en burgerschap

Voor loopbaan en burgerschap dient een student voldaan te hebben aan de inspanningseisen die er binnen opleiding zijn gesteld. Voldaan hebben aan deze inspanningseisen is van invloed op het zakken en slagen voor een opleiding. De inspanningseisen zijn per niveau MBO vastgelegd in een verantwoordingsdocument loopbaan en burgerschap. Bij doorstroom of instroom bekijkt de vrijstellingscommissie aan welke inspanningseisen voor burgerschap een student nog moet voldoen. Hierbij wordt het verantwoordingsdocument als uitgangspunt gebruikt. Dit advies wordt voorgelegd aan de examencommissie. De vrijstellingscommissie handelt conform dit document. Voor het onderdeel loopbaan wordt geen vrijstelling verleend.

4. Vrijstelling op basis van een ervaringscertificaat Indien vrijstelling wordt aangevraagd op basis van een ervaringscertificaat / EVC-rapportage, dan worden door de vrijstellingscommissie de volgende stappen ondernomen:

1. Controle op een erkenning van de EVC-aanbieder. Als een EVC-aanbieder niet erkend is, dan wordt geen vrijstelling verleend.

2. Opvragen van de meest recente rapportage van bevindingen opgesteld door de erkenning verlenende instantie.

3. Opvragen van de beoordelingsprocedure (handboek) van de EVC-aanbieder.

Beoordeling van het ingediende ervaringscertificaat / EVC-rapportage. Dit gebeurt aan de hand van een checklist. Indien nodig wordt er contact opgenomen met de EVC-aanbieder. Bij twijfel of vragen vanuit de vrijstellingscommissie wordt nagegaan of het beoordelingsdossier, dat geleid heeft tot het betreffende ervaringscertificaat, kan worden ingezien.

5. Voortijdig verlaten van de opleiding Studenten die een opleiding afbreken, komen soms in aanmerking voor een diploma van een lager niveau. Voor de meest voorkomende situaties voorziet het document “Richtlijnen voor door-, in en terugstroom MBO” in de benodigde informatie. Dit wordt door de vrijstellingscommissie gehanteerd. Voor de overige situaties wordt in eerste instantie een analyse gemaakt en een advies opgesteld

Page 48: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 48

door de sterrolhouder examinering van het laagste niveau. De vrijstellingscommissie controleert dit en adviseert de examencommissie of de kandidaat al dan niet voldoet aan de eisen van het lagere niveau (eventueel na het uitvoeren van een ontbrekend/aanvullend examen). Soms is het mogelijk om een bewijs uit te reiken voor het behalen van een certificeerbare eenheid bij voortijdig verlaten van de opleiding. Ook dit wordt door de vrijstellingscommissie beoordeeld alvorens tot uitreiking te kunnen overgaan.

6. Hoe verloopt de vrijstellingsprocedure?

Stroomschema

Intaker / SLB

Stap 1

Voorlichting

Bewijs van vrijstelling

Aanvraagformulier voor vrijstelling

Student-volgsysteem

Student

Stap 2 Vrijstellingsaanvraag

Vrijstellingscommissie

Stap 3

Behandeling aanvraag

Examencommissie

Stap 4

Definitieve beoordeling aanvraag

Examenbureau

Stap 5

Informeren van de student / sterrolhouder onderwijs

dossiervorming

Aanvraagformulier voor vrijstelling

Beoordelingsformulier voor vrijstelling, doorstroomdocument, document Engels

Beoordelingsformulier voor vrijstelling

Beoordelingsformulier voor vrijstelling

Page 49: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 49

STAPPENPLAN: VRIJSTELLINGSPROCEDURE

Stap Beschrijving activiteit Hulpmiddelen

1

Voorlichting bij

de intake,

door- en

instroom

Bij intake en/of gedurende de opleiding (bij door- en instroom) wordt de

student geïnformeerd over de mogelijkheid om vrijstelling aan te vragen op

grond van eerder verworven competenties/werkprocessen of kwalificaties.

Aanvraag-

formulier voor

vrijstelling

2 Indienen

vrijstellings-

aanvraag

Naar aanleiding van de voorlichting/informatie vraagt de student vrijstelling

aan. Hij levert daartoe het aanvraagformulier in bij het Kellebeek

InformatiePunt (KIP). Digitale aanvraag is mogelijk via

[email protected]. Het examenbureau brengt de

vrijstellingscommissie op de hoogte van de vrijstellingsaanvraag.

Aanvraag-

formulier voor

vrijstelling

3 Behandeling

vrijstellings-

aanvraag

De vrijstellingscommissie onderzoekt de aanvraag en brengt een advies uit

aan de examencommissie voor welke vrijstelling(en) / certificering de

student in aanmerking komt.

Beoordellings-

formulier

vrijstelling

4 Beoordeling

vrijstellings-

aanvraag

De examencommissie neemt een definitief besluit op grond van het advies

van de vrijstellingscommissie en stelt het examenbureau hiervan op de

hoogte.

Beoordellings-

formulier

vrijstelling

5 Uitslag

mededelen

aan student

Het examenbureau informeert de student over het genomen besluit. Het

examenbureau informeert ook de sterrolhouder onderwijs en de SLB’er van

het betrokken onderwijsteam.

Bij een negatief besluit kan de student eventueel een bezwaar indienen bij

de examencommissie (zie bezwaarprocedure, kwaliteitshandboek

examinering).

Bij een positief besluit en toegekende vrijstelling maakt de sterrolhouder

onderwijs i.s.m. de domeinhouder onderwijs & examinering, indien van

toepassing, een passend onderwijsprogramma en een plaatsingsbesluit (zie

procedure plaatsingsbesluit). Er wordt vastgesteld welke OER voor

betreffende student van kracht is. De vrijstelling wordt verwerkt in het

overzicht van vrijstellingen en gearchiveerd in het examendossier van de

student door het examenbureau.

Belangrijk!

De sterrolhouder onderwijs overlegt met de student of hij in aanmerking

komt voor vrijstelling van lessen of dat er een alternatief programma

aangeboden zal gaan worden. Zie procedure plaatsingsbesluit.

Bij verzilvering op basis van EVC-rapportage (Ervaringscertificaat) wordt de

procedure diplomering verder gevolgd.

Beoordellings-

formulier

vrijstelling

Page 50: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 50

2.6.2 Procedure aangepaste examinering

STAPPENPLAN: AANGEPASTE EXAMINERING

Stap Beschrijving activiteit Hulpmiddelen

1 Verzoek tot

aanpassing

examen

De student overlegt aan het begin van zijn opleiding met zijn SLB’er of hij

recht heeft op aanpassingen in zijn examen. De SLB’er overlegt evt. met de

Trajectbegeleider Passend Onderwijs of Trajectbegeleider Zorg welke

aanpassingen nodig zijn (zie ook richtlijnen examenreglement) en helpt de

student bij het indienen van het verzoek.

Bij centrale examinering gelden de “Regels voor aangepaste examinering

centrale examens mbo Nederlandse taal en rekenen voor deelnemers met

een beperking of andere bijzondere omstandigheden” van het College van

Toetsen en Examens.

De student dient zelf het schriftelijk verzoek in bij de secretaris van de

subexamencommissie.

Bij de aanvraag dienen bewijsstukken worden toegevoegd bv.

deskundigenverklaring van een arts of psycholoog).

Formulier

“Verzoek

aangepast

examen”

2

Beoordeling

verzoek

aanpassing

examen

De secretaris beoordeelt het verzoek en beslist op grond van de het

centrale examenreglement van ROC West-Brabant en de onderwijs- en

examenregeling (OER) of het verzoek wel of niet toegewezen wordt. Bij

twijfel wordt het verzoek voorgelegd aan de subexamencommissie.

Bij een negatief besluit stuurt de secretaris een brief van afwijzing, bij een

positief besluit een brief van toewijzing (kopie hiervan gaat naar het

examenbureau).

Brief van

afwijzing

Brief van

toewijzing

3

Organiseren

aangepast

examen

Het examenbureau zorgt ervoor dat de toegewezen aanpassing ook

daadwerkelijk wordt uitgevoerd. Zij stelt alle betrokken

examenfunctionarissen op de hoogte van de aanpassing en regelt de

voorzieningen die nodig zijn.

Overzicht mogelijke examenmaatregelen (zie ook “Handreiking examineren studenten met extra ondersteuningsvraag” van de MBO Raad – toegevoegd als bijlage)

Verlenging examentijd met een half uur, geldt zowel voor de audio examens Nederlandse taal en rekenen. Kan mogelijk ook voor overige examens gelden.

Aangepaste centrale examens Nederlandse taal en rekenen. Het lettertype en lettergrootte is hierbij al afgesteld op studenten met dyslexie.

Audio examen Nederlandse taal en rekenen: teksten worden met computerspraak voorgelezen.

Schriftelijke examens die mondeling afgenomen worden (uitgezonderd centrale examens Cito).

Overige maatregelen, is vaak maatwerk (in combinatie met nog andere beperkingen).

Spelling- en grammaticakaarten, spellingcontrole bij Nederlandse taal

Page 51: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 51

Nee

Aangepaste examinering

Stroomschema

Examendeelnemer

Stap 1

Verzoek tot aanpassing examen

Secretaris subexamencommissie

Stap 2

Beoordeling verzoek aanpassing examen

Formulier: Verzoek aangepast examen

Brief van afwijzing

Ja

Ok?

Examenbureau

Stap 3

Organiseren aangepast examen

Brief van toewijzing

Page 52: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 52

2.7 Overzicht formats procesgebied Leren

Type Titel Wie vult in?

Format Aanvraagformulier vrijstellingen Student samen met SLB’er en/of sterrolhouder onderwijs.

Checklist Beoordelingsformulier vrijstellingen Vrijstellingscommissie + examencommissie

Format Toekenning vrijstelling / vrijstellingsbewijs Medewerker examenbureau

Format Aanvraag aangepaste examinering Student samen met SLB’er en/of Trajectbegeleider Zorg

Checklist Beoordelen aanvraag aangepaste examinering Secretaris subexamencommissie (DHOE)

Format Bevestigingsbrief besluit aangepaste examinering Medewerker studievoortgang

Page 53: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 53

Procesgebied 3: Construeren en Vaststellen Hyperlink naar : http://kwaliteitsborging.examineringmbo.nl/pe20/construeren/

Betrokkenen: Examenconstructeurs

Vaststellingscommissie

Examencommissie

Subexamencommissie

Sterrolhouders examinering

Administratief ondersteuner vaststellingscommissie

Domeinhouder onderwijs en examinering

Indicator Portret

2.1.2 Dekking van het kwalificatiedossier

Bij de inrichting van kwalificerende examens is sprake van volledigheid en passende complexiteit, om de beroepsuitoefening op het vereiste beheersingsniveau zoals omschreven in het kwalificatiedossier te examineren. Dit betekent dat: - voor opleidingen gericht op de beroepsgerichte kwalificatiestructuur de kwalificatie-eisen zijn opgenomen in de examens, waarbij meer dan driekwart van de werkprocessen per kerntaak (de essentie van het beroep inbegrepen) wordt geëxamineerd. Hierbij zijn de inhoud en toetsvorm zodanig afgestemd op de vereisten, dat kennis, vaardigheden en houding in een goede balans passend worden beoordeeld. - wettelijke beroepsvereisten - indien van toepassing - volledig zijn geëxamineerd met examens die qua inhoud en toetsvorm passend zijn; - de exameninstrumenten de generieke kwalificatievereisten voor talen en rekenen zodanig afdekken dat recht wordt gedaan aan het CEF-niveau dan wel het referentieniveau.

2.1.3 Cesuur

- Er is een verantwoorde procedure gevolgd voor het bepalen van de cesuur, zowel voor examenonderdelen als voor het examen als geheel. De cesuur van het exameninstrumen- tarium ligt op het niveau waarop de student voldoet aan de vereisten. - De cesuur is zodanig opgesteld dat de beoordeling (en daarmee de waardering van de kennis, vaardigheden en houding van de student) in totaal niet lager uitpakt dan voor de vakbekwaamheid voor het beroep en voor de generieke eisen voor taal en rekenen noodzakelijk is. - Er is sprake van een evenwichtige, niet oneigenlijk puntentoekenning die recht doet aan het belang van eindtermen, of kerntaken en werkprocessen. - Er is sprake van een weging van de examenopdrachten/-toetsen onderling, die geen afbreuk doet aan de genoemde cesuur.

2.1.4 Beoordelingswijze

- Het exameninstrumentarium is voorzien van een beoordelingsvoorschrift dat een zo objectief mogelijke beoordeling waarborgt. Dit betekent dat:

het beoordelingsvoorschrift is voorzien van richtlijnen die leiden tot een onafhankelijke

beoordeling;

de prestatie-indicatoren (of vergelijkbare beoordelingscriteria) herleidbaar in het

beoordelingsvoorschrift zijn opgenomen en een correct antwoordmodel of beoordelingsschema beschikbaar is;

de beoordelaar eruit kan opmaken welke (deel)waardering aan een prestatie van een

student toegekend moet worden;

de beoordelaar eruit kan opmaken welke eindwaardering gegeven moet worden;

de beoordelaar de gegeven waarderingen conform het beoordelingsvoorschrift herleidbaar kan onderbouwen.

- Uit de beoordelingsrichtlijnen blijkt dat de beoordeling plaatsvindt op het niveau van eindtermen van de deelkwalificaties of kerntaken en werkprocessen. De beoordeling wordt gebaseerd op de prestatie-indicatoren (of vergelijkbare beoordelingscriteria) uit het kwalificatiedossier. Als een examen(onderdeel) niet behaald wordt, wordt op het niveau van de prestatie-indicator (of vergelijkbare beoordelingscriteria) verantwoord wat de oorzaak daarvan is.

2.1.5 Transparantie - Alle betrokkenen hebben een helder beeld van hoe het examen eruit ziet en hoe het wordt

uitgevoerd en beoordeeld. Studenten en beoordelaars zijn geïnformeerd over de beoordelingscriteria en de wijze waarop het examen zal plaatsvinden en over de beoordeling. - Het exameninstrumentarium is voorzien van afnamecondities en aanwijzingen voor de beoordelaars en de studenten voor de uitvoering van het examen.

Page 54: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 54

Het procesgebied construeren en vaststellen bestaat uit de processtappen:

3.0 Inleiding

Met de vastgestelde kaders (examenvisie, examenreglement en examenplan) als uitgangspunt,

worden in dit procesgebied "CONSTRUEREN EN VASTSTELLEN" de examens ontwikkeld. Dit

proces vindt achter de schermen van de student plaats.

Zodra duidelijk is dat een bepaalde opleiding gaat starten wordt er een beslissing genomen over het

inkopen en/of in eigen beheer ontwikkelen van examenproducten die bij de opleiding passen en

over het al dan niet inkopen van examendiensten (afname en beoordeling) of zelfs uitbesteding van

de examinering. Deze beslissingen worden meegenomen in het examenplan (vanuit de

examenvisie). Het Kellebeek College kiest momenteel niet voor inkoop van diensten of uitbesteding

van examinering.

Alle examens worden, voordat ze daadwerkelijk worden ingezet voor afname, beoordeeld door de

zogenaamde vaststellingscommissie van het Kellebeek College. De vaststellingscommissie legt

verantwoording af aan de examencommissie. Na goedkeuring worden de examens gearchiveerd en

ter beschikking gesteld aan het examenbureau ter voorbereiding op de afname.

Wat betreft de algemene vakken taal en rekenen zijn er landelijke examens (de zogenaamde COE-

examens) die verplicht afgenomen moeten worden. De inhoudelijke kwaliteit van deze examens

wordt extern gecontroleerd.

3.1 Ontwikkelen examinering

Na vaststelling van het examenplan geeft de examencommissie opdracht om het

examenprogramma van de opleiding verder uit te werken. Dat betekent bijvoorbeeld dat de

eventuele ingekochte examens worden gecontroleerd op hun kwaliteit, ontbrekende (maatwerk-

)documenten worden ontwikkeld, bestaande examens worden bijgesteld of nieuwe examens

geconstrueerd.

Om de examenontwikkeling goed te laten verlopen d.w.z. op tijd gereed en kwalitatief in orde, is er

een examenplanning nodig. De examenplanning wordt aan het begin van het schooljaar opgesteld

door het examenbureau en vastgesteld door de subexamencommissie. De examenplanning maakt

voor iedere opleiding / cohort duidelijk welke examens er voor het komende schooljaar op stapel

staan en in welke periode.

De examens worden ontwikkeld door de onderwijsteams. Deze ontwikkelaars heten de

constructeurs. De concept-examens worden beoordeeld door de vaststellingscommissie van het

Page 55: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 55

Kellebeek College. De processen construeren en vaststellen worden door verschillende personen

uitgevoerd.

De vaststellingscommissie registreert de voortgang rondom het construeren en vaststellen van

examens. De vaststellingscommissie rapporteert regelmatig aan de examencommissie over de

stand van zaken.

3.2 Besluit inkopen / construeren

Zodra duidelijk is dat een bepaalde opleiding gaat starten wordt er een beslissing genomen over het

inkopen en/of in eigen beheer ontwikkelen van examenproducten die bij de opleiding passen. De

constructie en/of inkoop hebben betrekking op het complete examen, inclusief de matrijs, correctie-

of beoordelingsvoorschriften, handleidingen en het beoordelingsprotocol.

De domeinhouder Onderwijs & Examinering onderzoekt - samen met het onderwijsteam - of en

waaruit de inkoop- of uitbestedingsbehoefte bestaat. Daarbij wordt gecontroleerd of de betreffende

leverancier(s) en materialen goedgekeurd zijn door de onderwijsinspectie. Het advies wordt

voorgelegd aan de examencommissie. Na goedkeuring ondertekent de betrokken clustermanager

van het Kellebeek College het contract.

Het besluit wordt meegenomen in het examenplan. De eventuele overige examens of ontbrekende

stukken moeten door het Kellebeek College zelf ontwikkeld worden. De subexamencommissie geeft

daartoe opdracht aan de onderwijsteams.

3.3 Inkopen examens

In geval van inkoop neemt de opleiding examens en/of examendiensten (afname en beoordeling) af

van een andere instelling of examenleverancier. De verantwoordelijkheid voor het gebruik van die

examens of diensten berust bij de instelling. Het Kellebeek College koopt wel examens in, maar

geen examendiensten.

In geval van uitbesteding wordt de examinering overgedragen aan een andere onderwijs- of

exameninstelling die daartoe gerechtigd is. Dat betekent ook dat die instelling de volledige

verantwoordelijkheid krijgt over de examinering. Het Kellebeek College kiest hier momenteel niet

voor.

Als het ingekochte materiaal ongewijzigd wordt ingezet in de examinering, dan wordt de beoordeling

van de examenleverancier overgenomen. Die beoordeling is te vinden op de website van de

onderwijsinspectie. In geval van aanvullende / ontbrekende examendocumenten zoals

beoordelingslijsten wordt het totale examenpakket ter vaststelling aangeboden aan de

vaststellingscommissie van het Kellebeek College.

Als er sprake is van gewijzigde inzet van ingekochte materialen, dan wordt dit ter controle

voorgelegd aan de vaststellingscommissie.

Page 56: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 56

3.4 Construeren examens

De subexamencommissie is de formele opdrachtgever voor het construeren van de examens. De

examens worden ontwikkeld door de onderwijsteams. Daarbij worden de beschikbare formats

gebruikt. De opdracht wordt voor aanvang van het cohort verstrekt, nadat het examenplan van de

opleiding is vastgesteld. Bij het ontwikkelen wordt de examenplanning in acht genomen, zodat de

examens tijdig beschikbaar zijn voor afname.

De concept-examens worden aangeboden bij de vaststellingscommissie van Kellebeek ter

beoordeling.

3.5 Vaststellen examens

Het concept-examen dat door het onderwijsteam is ontwikkeld, wordt beoordeeld door de

vaststellingscommissie van het Kellebeek College. Dit gebeurt aan de hand van

beoordelingsformulieren waarin de kwaliteitseisen zijn vastgelegd. Degene die het concept-examen

beoordeelt, is niet betrokken geweest bij de ontwikkeling van het examen. Bij het vaststellen wordt

de examenplanning in acht genomen, zodat de examens tijdig beschikbaar zijn voor afname.

Na vaststelling wordt het examen opgenomen in het examenarchief van het examenbureau.

3.6 Examenaanbod

Het examenarchief bestaat uit alle vastgestelde examens per opleiding / cohort conform het bijbehorende examenplan. Het archief is digitaal en wordt beheerd door de vaststellingscommissie van het Kellebeek College. Alleen het examenbureau en de leden van de (sub)examencommissie hebben toegang tot het archief.

3.7 CE (centraal examens taal en rekenen)

Page 57: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 57

3.8 Stappenplannen procesgebied construeren en vaststellen

HET CONSTRUEREN EN VASTSTELLEN VAN EEN EXAMENPLAN

Stroomschema

Subexamencommissie

Stap 1

Opdracht voor het ontwikkelen van een

examenregeling

Sterrolhouder examinering

Stap 2

Opstellen examenplan

Examencommissie

Stap 3

Beoordelen en vaststellen examenplan

Ok?

Examencommissie

Stap 4 Administratieve verwerking

Format OER Format Examenplan

Vastgesteld examenplan

Concept Examenplan

Nee Ja

Onderwijs- examenregelingen (OER-en)

Kwalificatiedossier Opleidingswijzer Examenplan

Digitale archivering en

publicatie van de OER-en

Examencommissie

Page 58: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 58

STAPPENPLAN: HET CONSTRUEREN EN VASTSTELLEN VAN EEN EXAMENPLAN

Stap Beschrijving activiteit Hulpmiddelen

1

Opdracht

voor en het

opstellen van

een examen-

regeling, incl.

examenplan

Op basis van het kwalificatiedossier wordt door de sterrolhouder

examinering i.s.m. de domeinhouder onderwijs en examinering een

examenregeling, incl. examenplan opgesteld. De examenregeling is een

onderdeel van de Onderwijs- en examenregeling (OER) van de

opleiding. De subexamencommissie geeft hiertoe opdracht.

In het examenplan wordt duidelijk welke kerntaken, werkprocessen en

competenties in welke examens worden beoordeeld en op welk niveau

(complexiteit van de (beroeps)context – mate van verantwoordelijkheid

van de student).

Er worden afspraken gemaakt over wanneer welke examenplannen

klaar moeten zijn, rekening houdend met de datum van inlevering van de

OER-en.

Examenplannen worden gemaakt volgens het format dat is opgenomen

in dit kwaliteitshandboek.

De opgestelde examenregeling worden volgend de opgestelde planning

aangeleverde bij de stafmedewerker Onderwijs & Innovatie (secretaris

van de examencommissie)

Kwalificatiedossier

Format OER

Format examenplan

2

Beoordelen

en vaststellen

van een

examen-

regeling en

een OER

De secretaris van de examencommissie beoordeelt vervolgens het

examenregeling en geeft eventueel advies ter verbetering en stelt, na

een positieve beoordeling de examenregeling vast.

De beoordeling en vaststelling van de examenregeling gebeurt aan de

hand van een checklist. Ook wordt getoetst of het examenplan past in

het examenbeleid binnen het Kellebeek College. De aldus vastgestelde

examenregeling wordt opgenomen in de OER. De OER wordt

vastgesteld en ondertekend door de directie. Aan de

subexamencommissie wordt kenbaar gemaakt welke OER-en zijn

vastgesteld d.m.v. een overzichtslijst.

Concept examenregeling

Checklist vaststelling

examenregeling

4 Administra-

tieve

verwerking

De vastgestelde OER-en worden gearchiveerd in de

documentenbibliotheek van het Kellebeek College, onder Onderwijs –

Opleidingsaanbod en OER-en.

https://portal.rocwb.nl/sites/kellebeekcollege/mkc/Opleidingswijzers/Form

s/AllItems.aspx

Ook worden de vastgestelde OER-en gepubliceerd op de website:

www.kellebeek.nl/student

Voor de opleidingstrajecten die starten in het nieuwe schooljaar is 1 mei

voorafgaand aan het nieuwe schooljaar de publicatiedatum

Vastgesteld examenplan

Format Opleidingswijzer

Planning ontwikkelen

opleidingswijzer

Checklist vaststellen

Opleidingswijzer

Page 59: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 59

HET CONSTRUEREN EN VASTSTELLEN VAN EEN EXAMEN

Stroomschema

Sterrolhouder examinering

Stap 1 Planning examenontwikkeling

Subexamencommissie

Stap 2

Opdracht geven voor het ontwikkelen van een

examen

Examenconstructeur

Stap 3 Ontwikkelen examen

Vastgestelde examenplannen

Examen

nee ja

Concept examen

Kwalificatiedossier

Ok?

Vaststellingscommissie

Stap 4 Beoordelen en vaststellen

examen

Vastgesteld examen

Checklist vaststelling examen

Stap 5 Digitale verwerking en opslag

van examens

Examenbureau

Page 60: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 60

STAPPENPLAN: HET CONSTRUEREN EN VASTSTELLEN VAN EEN EXAMEN

Stap Beschrijving activiteit Hulpmiddelen

1 Planning

examen-

ontwikkeling

De sterrolhouder examinering stelt voor zijn team een planning

examenontwikkeling op. Dit gebeurt op basis van de vastgestelde

examenplannen van alle opleidingen, die het team aanbiedt.

Vastgestelde

examenplannen

2 Opdracht

ontwikkelen

examen

In een onderwijsteam wordt afgesproken wie de rol van

examenconstructeur heeft (clustermanager i.o.m. teamvoorzitter en

sterrolhouder examinering). De subexamencommissie geeft opdracht aan

de examenconstructeurs om de examens op te stellen.

Format examen

3

Ontwikkelen

concept-

examens

+

Administratief

verwerken

De examenconstructeurs ontwikkelen examens op basis van het

vastgestelde examenplan.

Bij het ontwikkelen van examens wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt

van de formats en de checklist voor het vaststellen van een examen, die

opgenomen zijn in dit kwaliteitshandboek

De conceptexamens worden met een volledig ingevuld aanleverformulier

binnen de gestelde termijn gemaild naar de vaststellingscommissie

([email protected]).

Kwalificatiedossier

Formats examens

Checklist vaststellen

examen

Registratieformulier

De administratief medewerker van de vaststellingscommissie controleert

de registratiegegevens van de aangeleverde examens en verwerkt deze in

het overzicht voor vast te stellen examens. Volgens een afgesproken

verdeling stuurt de administratief medewerker de conceptexamens toe aan

de betreffende vaststeller. Als de conceptexamens geregistreerd en

doorverwezen zijn naar een vaststeller wordt dit gepubliceerd op de portal

in de documentenbibliotheek / examinering / vaststelling.

Overzicht vast te

stellen examens

Checklist vaststellen

examen

4 Beoordelen en

vaststellen

examens

De examenvaststeller beoordeelt het examen aan de hand van de

checklist. Eventuele verbeteradviezen worden in het conceptexamen

aangegeven. Vervolgend verwerkt de examenconstructeur de adviezen in

een definitieve versie. Deze definitieve versie wordt door de

examenconstructeur digitaal aangeleverd bij de examenvaststeller. Nadat

de examens positief zijn beoordeeld, stelt de examenvaststeller deze vast.

Vastgestelde

examens

5 Administra-

tieve

verwerking

De vaststeller zorgt er voor dat het vastgestelde examen en de checklist

digitaal worden aangeleverd bij de administratief medewerker, die het

vastgestelde examen archiveert in de documentenbibliotheek /

examinering / vaststelling. Door een overzicht wordt de

subexamencommissie geïnformeerd over welke examen zijn vastgesteld

en kan eventueel actie ondernemen wanneer examens niet tijdig zijn

vastgesteld.

Het examenbureau heeft toegang tot de digitale mappen, waarin per

opleiding en cohort examens bewaard worden.

NB

Alleen vastgestelde examens mogen worden afgenomen!

Digitale

mappenstructuur

Computer

Page 61: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 61

3.9 Formats procesgebied Construeren en vaststellen

Page 62: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 62

Procesgebied 4: Examineren

Betrokkenen:

Indicator Portret

2.2.1 Authentieke afname

- Het examen bevat tenminste activiteiten die de student als beginnend beroepsbeoefenaar in het toekomstige beroep uitvoert, afgestemd op het kwalificatiedossier. - De werkomstandigheden en de sociale context tijdens de beoordeling van het examen komen zoveel mogelijk overeen met die in het toekomstige beroep; onderdelen van het examen vinden in de reële beroepspraktijk plaats. - Het beroepenveld is betrokken bij de examinering en beoordeelt de afname en beoordeling als realistisch.

2.2.2 Betrouwbaarheid

- De afname en beoordeling zijn deugdelijk en verlopen zoals beoogd. - In gelijke gevallen wordt gelijk geoordeeld. De beoordeling is zo objectief mogelijk. Voorzieningen die zijn getroffen om dat te bereiken worden adequaat toegepast. - Examenopdrachten, afnamecondities en beoordelingen zijn voor alle studenten zodanig opgezet en toegepast dat geen afbreuk wordt gedaan aan de betrouwbaarheid van de uitkomsten van de examenopdracht of het examenprogramma als geheel, noch aan het niveau daarvan. - Er is sprake van een deskundige beoordeling van studenten gericht op het vakinhoudelijk correct beoordelen van de vereiste kennis, houding en vaardigheden van de student.

2.3.2 Verantwoordelijkheid examencommissie

- De examencommissie vergewist zich met gepaste grondigheid en frequentie van de kwaliteit van het exameninstrumentarium, de afname, de beoordeling, de besluitvorming betreffende de diplomering en van de deskundigheid van bij de examinering betrokken personen. - Om vast te stellen of de beoordeling adequaat verloopt wordt gebruik gemaakt van bijvoorbeeld resultatenanalyses, studenttevredenheidevaluaties en gegevens uit (steekproefsgewijze) dubbele beoordelingen. - De examencommissie legt vast wanneer beoordelingsresultaten worden aangepast, en tot welke verbeteracties deze correcties leiden of hebben geleid. De examencommissie analyseert wat mogelijke oorzaken zijn als de beoordelingen niet naar wens verlopen.

Het procesgebied examineren bestaat uit de processtappen:

Page 63: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 63

4.0 Inleiding

In het procesgebied EXAMINEREN vindt de afname van de examens plaats. Alle examens worden

door Kellebeek zelf afgenomen. Bij eventuele wijziging besluit de examencommissie.

Alvorens tot afname te kunnen overgaan is er een examenplanning nodig. De examenplanning

wordt aan het begin van het schooljaar opgesteld door het examenbureau en vastgesteld door de

subexamencommissie. De examenplanning maakt voor iedere opleiding / cohort duidelijk welke

examens er voor het komende schooljaar op stapel staan en in welke periode.

Op basis van de examenplanning wordt een afname van een concreet examen georganiseerd. Dit

betekent dat het moment en de locatie van de afname worden vastgesteld en dat de betrokkenen

hierover worden geinformeerd. De student neemt vervolgens deel aan het examen. De student

wordt beoordeeld. De examencommissie stelt het resultaat vast (nadat is nagegaan of is voldaan

aan de gestelde procedures en afspraken) en brengt de student op de hoogte. Tenslotte wordt het

examenresultaat gearchiveerd door het examenbureau.

Wat betreft de algemene vakken Taal en Rekenen zijn er landelijke examens (de zogenaamde

COE-examens) die verplicht afgenomen moeten worden. De beoordeling en afname van deze

examens is onderhevig aan landelijke eisen.

4.1 Uitvoeren

Na aanmelding neemt de student deel aan het examen. Om zorgvuldigheid bij afname te borgen

zijn instructies beschikbaar.

Bij de uitvoering wordt onderscheid gemaakt tussen:

groepsafname: kennisexamen

individueel examen: PvB

individueel examen: cgi

reflectieverslag, portfolio, werkstuk

COE (landelijke examens taal en rekenen)

Bij onverwachte afwezigheid voor een examen meldt de student dit uiterlijk binnen 3 werkdagen

na afname en wel schriftelijk via email aan het examenbureau, de studieloopbaanbegeleider en de

BPV (indien van toepassing). De student geeft daarbij aan wat de reden van afwezigheid is. Zo niet,

dan wordt dit aangetekend als een gemiste kans.

Als een examenfunctionaris meent te constateren dat een student fraudepleegt deelt hij dat mee

aan de student en vermeldt zijn bevindingen op het procesverbaal. Hij neemt ook contact op met de

subexamencommissie, die de fraudeprocedure opstart. In afwachting van het besluit van de

subexamencommissie wordt de student niet uitgesloten van verdere deelname aan het examen.

In geval van calamiteiten en/of overmacht kan de subexamencomissie besluiten om het examen af

te gelasten (uit te stellen). In geval van afname in de BPV wordt de subexamencommissie per

ommegaande op de hoogte gesteld.

4.2 Beoordelen

De prestatie van de student wordt beoordeeld, aan de hand van beoordelingsformulieren, door een

of meerdere beoordelaars.

Page 64: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 64

De zogenaamde COE-examens (landelijke examens taal en rekenen) worden extern beoordeeld.

4.3 Vaststellen resultaat

De voorlopige beoordeling wordt na controle definitief vastgesteld door de subexamencommissie.

Er wordt daarbij nagegaan of:

alle benodigde examendocumenten aanwezig zijn

de beoordelingslijsten, presentielijsten en proces-verbalen correct en compleet zijn ingevuld

de afname en beoordeling volgens de afspraken en procedures zijn uitgevoerd

De student wordt op de hoogte gebracht van het behaalde resultaat. De beoordeling (en het

gemaakte werk, indien mogelijk) wordt gearchiveerd door het examenbureau. Het examendossier

van de student blijft bestaan tot 1 jaar na diplomering of uitschrijving van de student. De beoordeling

wordt bovendien verwerkt in het administratieve systeem.

De student heeft recht op inzage en/of bespreking van het examen. Dit geldt niet voor COE

(landelijke examens taal en rekenen).

Voor klachten van studenten of ouders/verzorgers over de gang van zaken of over een beslissing

met betrekking tot examinering bestaat eenklachtenregeling.

Page 65: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 65

4.4 Stappenplannen procesgebied Examineren

Page 66: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 66

4.5 Formats procesgebied Examineren

Page 67: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 67

Procesgebied 5: Diplomeren

Betrokkenen:

Indicator Portret

2.3.1 Besluitvorming diplomering

- De examencommissie besluit op basis van de examenresultaten van de student, afgezet tegen de exameneisen uit het kwalificatiedossier en het Examenbesluit, tot het verlenen van vrijstellingen voor delen van het examen en tot het verstrekken van diploma’s en (indien van toepassing) van certificaten. - De examencommissie neemt deugdelijke besluiten op grond van de oordelen op de examenonderdelen en legt op basis van registratie van de besluitvorming verantwoording af.

2.3.2 Verantwoordelijkheid examencommissie

- De examencommissie vergewist zich met gepaste grondigheid en frequentie van de kwaliteit van het exameninstrumentarium, de afname, de beoordeling, de besluitvorming betreffende de diplomering en van de deskundigheid van bij de examinering betrokken personen. - Om vast te stellen of de beoordeling adequaat verloopt wordt gebruik gemaakt van bijvoorbeeld resultatenanalyses, studenttevredenheidevaluaties en gegevens uit (steekproefsgewijze) dubbele beoordelingen. - De examencommissie legt vast wanneer beoordelingsresultaten worden aangepast, en tot welke verbeteracties deze correcties leiden of hebben geleid. De examencommissie analyseert wat mogelijke oorzaken zijn als de beoordelingen niet naar wens verlopen.

Het procesgebied diplomeren bestaat uit de processtappen

5.1

5.2

Page 68: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 68

5.0 Inleiding

Wanneer een student aan de eisen voor diplomering voldoet, ontvangt hij/zij het diploma.

Bij tussentijdse uitstroom worden certificaten van certificeerbare eenhedenuitgereikt in het geval

het kwalificatiedossier van de opleiding daarin voorziet.

Aan een student die de opleiding verlaat voordat aan de eisen m.b.t. het verstrekken van een

diploma of certificaat is voldaan, wordt op verzoek eenschoolverklaring van behaalde

resultaten overhandigd.

5.1 Besluit tot diplomeren

Op basis van de examenresultaten en de aangeleverde bewijsstukken conform het examenplan

(inclusief eventuele vrijstellingen) stelt de examencommissie vast of aan de eisen voor het diploma

is voldaan. Op basis van deze vaststelling volgt een besluit over de diplomering. Het besluit wordt

door het examenbureau 30 jaar bewaard.

Als dit besluit positief is, dan wordt het diploma geprint, ondertekend en aan de student uitgereikt.

Als het besluit over diplomering negatief uitvalt moet de student de ontbrekende bewijsstukken

alsnog aanleveren. De student komt in aanmerking voor een herkansing of verlenging van de

opleiding als de opleidingsstructuur de mogelijkheid biedt.

5.2 Diplomeren

Na vaststelling van het diploma door de examencommissie wordt het diploma uitgereikt aan de

student.

Een kopie van het diploma en de daarbij behorende resultatenlijst(en) worden tot 30 jaar na

diplomering bewaard door de centrale deelnemersadministratie. Als een voormalig student zijn

waardedocumenten is kwijtgeraakt dan kan hij een gewaarmerkt kopie aanvragen.

Page 69: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 69

5.3 Stappenplannen procesgebied Diplomering

Page 70: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 70

5.4 Formats procesgebied Diplomering

Page 71: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 71

Procesgebied 6: Kwaliteitsborging

Betrokkenen: Directeur

Examencommissie

Clustermanagers

Subexamencommissie

Domeinhouders onderwijs en examinering

Indicator Portret

2.3.2 Verantwoordelijkheid examencommissie

- De examencommissie vergewist zich met gepaste grondigheid en frequentie van de kwaliteit van het exameninstrumentarium, de afname, de beoordeling, de besluitvorming betreffende de diplomering en van de deskundigheid van bij de examinering betrokken personen. - Om vast te stellen of de beoordeling adequaat verloopt wordt gebruik gemaakt van bijvoorbeeld resultatenanalyses, studenttevredenheidevaluaties en gegevens uit (steekproefsgewijze) dubbele beoordelingen. - De examencommissie legt vast wanneer beoordelingsresultaten worden aangepast, en tot welke verbeteracties deze correcties leiden of hebben geleid. De examencommissie analyseert wat mogelijke oorzaken zijn als de beoordelingen niet naar wens verlopen.

Het procesgebied kwaliteitsborging bestaat uit 3 processtappen:

6.1

6.2

6.3

6.1

Evaluatie procesgebieden

2.1.1- 2.1.2- 2.1.3- 2.1.4- 2.1.5

6.2

Evaluatie processen (producten)

2.2.1 – 2.1.2

6.3

Evaluatie deskundigheid

actoren

2.3.1 – 2.3.2

Page 72: Handboek examinering MBO · 2016-05-11 · Handboek Examinering Kellebeek College, versie 1 okt 2015 6 0.1 Inleiding Onderwijs en examinering zijn onlosmakelijk verbonden aan elkaar.

Handboek Examinering Kellebeek College, versie 0.1 werkdocument, 3-3-2016 72