Zwaarden, paarden, ziektekiemen

N.a.v. § 4: Te weinig voedsel?

Deze les:

• Over Jared Diamond

• De vraag die centraal stond

• Zwaarden

• Paarden

• Ziektekiemen

Jared Diamond

• Bioloog

• N.a.v. veldwerk in Papoea Nieuw Guinea rees de vraag: “Waarom heeft Europa de wereld weten te veroveren en zijn wij niet gekoloniseerd door bv Papoea Nieuw Guinea?”

• Jaren van onderzoek

• 3 oorzaken, ontstaan uit geografische ligging

Jared Diamond

De vraag:

• Veel delen van de wereld bevolkt

• Wat maakte de situatie in Europa uniek?

• Oorzaken op wereldschaal -> Eurazië

• Oorzaken op regionale schaal -> Zuid en West Europa

Hoe zat het ook al weer…

De mens verspreidde zich vanuit Azië over de rest van de wereld

De evolueerde parallel in Azië, Afrika en Amerika

De mens ontstond in Afrika en verspreidde zich via het Midden Oosten over de wereld

De mens ontstond in Europa, daardoor hebben we hier een voorsprong op de rest

Zwaarden

• Materiaal voor handen (maori’s)

• Wapenwedloop

• Open grenzen

• Europa v.s China

• Het schrift!

Welk rijtje geeft de voordelen goed weer?

Concurrentie om macht, aanwezigheid van grondstoffen, “zachte” grenzen

De aanwezigheid van staal, slimmere ambachtslieden, rijke machtshebbers

Open grenzen, gunstiger klimaat, wapenwedloop

Waarom Europa en niet China?

China heeft een ongunstig klimaat

China was naar binnen gekeerd en had sterke grenzen

China ontwikkelde zich pas veel later tot een economische wereldmacht

Paarden

• Domesticeren:

- Kuddedieren met hiërarchie

- Niet zenuwachtig (zebra)

- Efficiënte omzetting van voedsel (leeuw)

- Snel slachtrijp (olifant)

Wat is geen goede reden dat gazelles niet gedomesticeerd zijn?

Ze leven in kuddes

Ze zijn zenuwachtig van aard

Ze leveren weinig vlees

Aan welke voorwaarde hoeft een dier niet te voldoen?

Leven in een kudde met hiërarchie

Voedsel eten dat voorradig is

Gemakkelijk kunnen voortplanten

Bang zijn voor roofdieren

Paarden

• Voordelen:

- Voedsel

- Kleding

- Werkkracht (ploegen)

- Militair voordeel

Ziektekiemen

• Gevolgen:

- Dierziekten slaan over op mensen

- Alle epidemische ziekten komen van de dieren (bv. mazelen van koeien)

- Resistentie na jaren van ziektegolven

- De nieuwe wereld kende deze ziekten niet

Welke ziekte is niet ontstaan door contact met dieren?

Kanker

Aids

Pest

Cholera

Waarom verliep de verovering van Amerika zo gemakkelijk?

De Europeanen hadden wapens en paarden

De inheemse bevolking was al gedecimeerd door ziekte uit Europa

Europeanen kwamen met veel meer dan de indianen en hadden betere wapens

Conclusie:

Voordeel van Europa t.o.v de rest van de wereld waren een combinatie van factoren

Via deze powerpoint hebben we:

Meer begrepen en onthouden van het onderwerp door interactie

Meer begrepen en onthouden; de interactie was leuk, maar niet nodig

Niet meer geleerd dan van het boek en werkboek, maar het was wel leuk

Niet meer geleerd dan van het boek. Ik had de lestijd liever ingezet voor het werkboek