2 havo/vwo 1 ontwikkeling §2, 3 en 4

Welke drie verschillen in welvaart zie je vanuit de lucht?

arm

rijk

Arm en rijk

Hoe meet je welvaart?

•1e bnp per hoofd ($)

Alles dat in land wordt verdiendAantal inwoners

= bnp/hoofd

• 2e

verdeling beroepsbevolking

Alle mensen die tegen betaling werken plus de werklozen

Indelen in drie sectoren. Welke?

bv.

bv.

bv.

landbouw

industrie

diensten

Hoe meet je welvaart?

Wat is het verband tussen de verdeling van de beroepsbevolking en de welvaart? Gebruik een hoe…hoe-zin.

Beroepsbevolking en welvaart

Hoe armer, hoe meer mensen werken in de landbouw en hoe minder in de (formele) dienstensector.

Beroepsbevolking en welvaart

Hoe rijker, hoe minder mensen in de landbouw werken en hoe meer in de dienstensector.

nadeel 1:

1. De informele sector telt niet mee.

nadeel 2:

2. De koopkracht van een dollar verschilt.

Conclusie: In praktijk is de armoede lager / hoger dan uit bnp/hoofd blijkt.

Nadelen bnp/hoofd

= $2

=$1

Conclusie: In praktijk is de armoede lager / hoger dan uit bnp/hoofd blijkt.

Duitsland = centrum:

• rijk

• dienstenmaatschappij

Maleisië =semiperiferie:

• niet echt rijk

• wel al veel industrie

Sudan = periferie:

• arm

• sterk agrarisch

Welvaart: centrum-semiperiferie-periferie

Didier Drogba heeft niet te klagen. Hij heeft ...• geld• alle voorzieningen die hij nodig

heeft

een hoog welzijn

Welzijn

In de krottenwijk van Abidjan, Ivoorkust, is het welzijn laag door:

• een lage koopkracht

• een lage levensverwachting

• een lage alfabetiseringsgraad

Welzijn

In Kenia gaan veel kinderen niet naar school omdat ...

• ze thuis moeten helpen de kost te verdienen

• de onderwijsvoorzieningen slecht of afwezig zijn, vooral op het platteland

Onderwijs

Op welke andere wereldkaart lijkt deze kaart?

bnp/hoofd

Hoe komt dat?

Welvaart heeft grote invloed op koopkracht, levensverwachting en onderwijs.

VN-welzijnsindex

Nadeel van deze kaart: je ziet geen verschillen in welvaart binnen een land.

tussen mensen: sociale ongelijkheid

tussen gebieden: regionale ongelijkheid

Bijv. China

Verschillen in welvaart

Pinnen in Shanghai

Strategisch bedelen in Shanghai

Sociale ongelijkheid in China

Regionale ongelijkheid in China

Arm en rijk in Washington

Arm en rijk in Washington

Hoe noem je deze ongelijkheid?Regionale ongelijkheid

De regionale ongelijkheid zie je aan … • het verschil in werkloosheid

• het verschil aan inkomen per regio

Ongelijkheid in Groot-Brittannië

grondstof:ijzererts

halffabricaat:platen, wielen

eindproduct:trein

Indeling van goederen naar bewerkingsgraad

Wat heeft dit met globalisering te maken?

Je ziet dat bij het maken van een spijkerbroek steeds meer gebieden met elkaar verbonden worden.

Globalisering

Het proces waarbij gebieden op aarde op tal van terreinen met elkaar verbonden raken.

Hoe komt dat?

Globalisering

• Multinationale ondernemingen (mno’s) werken over de hele wereld.

• Handelsgrenzen tussen landen worden vager. Denk aan:

• de uitbreiding van de EU• China en India openen hun grenzen.

• Door moderne middelen ‘krimpt’ de wereld.

transport: steeds groter en sneller

communicatie: computer, satelliet

Oorzaken globalisering

De wereld krimpt

Productie van goederen steeds meer naar lagelonenlanden.

Wat heeft A met B te maken?

A B

Door verplaatsing van een deel van de industrie vanuit GB naar India daalt de werkgelegenheid in GB en stijgt in India.

Gevolgen globalisering

Gevolgen globalisering

• Productie van goederen steeds meer naar lagelonenlanden.

• De semiperiferie wordt belangrijke producent van goederen en diensten.

Maar de rijke landen spelen nog steeds de hoofdrol. Hoe zie je dat?

Gevolgen globalisering

Niet alle gebieden en alle mensen op aarde profiteren van de globalisering.

Grote delen van Afrika doen bv. niet mee in de wereldeconomie omdat zij:

• geen belangrijke hulpbronnen (olie, grondstoffen) hebben

• niet interessant zijn voor mno’s

• slecht worden bestuurd, onrustig zijn.

Gevolgen globalisering