hverstraelen

Stamp

68.REGIO maandag 20 september 2010

szn

Voedingshostess Annick noteert wat een patiënte graag als ontbijt wil.

“Als ik u zie, is mijn dag al half goed”

Een week lang keert uw krant ZiekenhuisNetwerk Antwerpen (ZNA) binnenstebuiten. We praten met dokters, verpleegkundigen, patiënten, bezoekers enz. Een ziekenhuis-gemeenschap is immers als een dorp. Er gebeurt altijd wat, maar nooit weet je er echt alles over.

De roomservice, in ons land uniek voor een ziekenhuis, loopt momen-teel alleen in ZNA Middelheim. Wij volgden voedingshostess Annick Van Praet tijdens haar ochtendshift.

Ontbijt op bedEn we merken meteen dat het le-

ven in een ziekenhuis erg vroeg op gang komt. Ontbijten gebeurt er tus-sen 7 en 9 uur. Even ervoor vulden Annick en haar collega’s hun ontbijt-buffetwagens met lekkers. “Vroeger werden de plateaus voor alle patiën-ten bereid in de keukens en gingen ze zo naar boven. Daar bedeelden de verpleegsters het eten. Iedereen kreeg min of meer hetzelfde stan-daardontbijt. Nu kunnen ze gewoon op het moment zelf een keuze ma-ken uit ons rijdende buffet en nemen waar ze trek in hebben”, legt Annick uit terwijl ze van bed tot bed laveert

0

Wie ziek is, heeft zelden een

grote eetlust. En nochtans is

voldoende eten nodig om snel te herstellen.

Bij ZNA Middelheim pakken ze dat nu creatief aan. Met voedingshostesses die maaltijden op maat met de glimlach serveren.

Binnenstebuiten

Figuur van de dag

“Kennis en ervaring delen komt de patiënt ten goede”

Dokter Marc Si-moens (foto) werkt als maag-, darm-, en lever-arts. Al tien jaar

gebruikt hij een speciale techniek om tumoren zeer fijn te beoordelen. “Bij een echo-endoscopie wordt een echogra-fiesonde bevestigd op een flexibe-le scoop. Via de maag of de aars kan ik zo een zeer precies beeld krijgen van tumoren die zich in het maag-darmkanaal of hier vlak tegen be-vinden”, vertelt dokter Simoens. “Zo’n exacte diagnose kan een enorm verschil maken voor de ge-nezingskansen van de patiënt.”

“De goede samenwerking met de andere campussen vergroot ook de kennis en ervaring rond echo-endoscopie.” Chirurg Marc Janssens en Paul Willemsen wer-ken in een team van vijf chirurgen rond de zorg voor patiënten met maag-darmtumoren. “Het delen van die kennis en ervaring komt

0

Dokters Gypen, Janssens, Willem-sen en De Clercq.

Dagje Gezond

Een blik achter de schermen van ZNA ziekenhuizen

Op zondag 26 september orga-niseert ZNA voor de tweede maal haar Dagje Gezond. In elk van de 9 ziekenhuizen zijn er die dag in-teractieve rondleidingen rond ver-schillende thema’s zoals borstkli-niek, pijnbehandelingen, revali-datie met neurostimulatie, canna-bisgebruik, geheugen en dementie, hartziekten, nierproblemen, alarm in de darm, plastische chirurgie enz.

Ook meer technische aspecten komen aan bod. Zo kan u de weg volgen van een bloed- of urinestaal, een kijkje nemen in het gigantische computersysteem dat alles in goe-de banen leidt, of binnengluren in de enorme ziekenhuisapotheek. Alle details vindt u op www.dag-jegezond.be

0

De gratis rondleidingen gebeuren in kleine groepen en duren 1 tot 2 uur. Verschillende thema’s combineren kan, maar inschrijven vooraf is nodig, via de site of op 03-609.35.83. Dat kan nog tot vrijdag 24 september.

i

Dagje Gezond, een initiatief van ZNA.

De goedlachse voedingshostess Annick aan het werk.

met haar vragenlijstje. “Bruin of wit brood, welke char-

cuterie, witte of fruityoghurt? Wil u graag boter? En mag ik u verwennen met ontbijt op bed of liever aan tafel”, polst Annick met een glimlach die in staat is het vreselijkste ochtend-humeur te temmen. “Ik kan het niet

Roomservice 0 Voedingshostess Annick zorgt voor hotelservice aan

laten om mensen op te vrolijken. Dat zit gewoon in mij. Dit is mijn droom-job: eten en mensen. Vroeger zat ik in de catering maar ik miste het so-ciaal contact.“

“Patiënten kunnen bijna alles kie-zen. Op zaterdag bakken we zelfs een eitje. Sommigen zie je aarze-

de patiënt zeker ten goede”, vertelt Marc Janssens.

Een ander voordeel is dat ZNA meer kan investeren in hoogtechnolo-gische appara-tuur. Doordat die transpor-teerbaar is, kan die ge-bruikt wor-den op elk van de campussen.

gebeuren er jaarlijks bij ZNA

650.000raadplegingen

maandag 20 september 2010 REGIO.69szn

TeksTen: kari Van Hoorick, Biona Jansen. foTo’s: Wim Hendrix, Jan Van de Perre, dirk kersTens, dirk Van de Velde.

“Met uitgestreken gezicht probeerde een diabeet choco en koffie met veel suiker te bestellen.”annick Van PraeT

“Het vaakst vragen patiënten me of ik niet voor frietjes kan zorgen.”annick Van PraeT

“Een nieuwe nier zou van mij de gelukkigste man ter wereld maken”

Door een nierziekte moest Lud-ovicus Hendrickx in april 2008 be-ginnen met een nierdialyse. “Met behulp van het dialyseapparaat wordt mijn bloed gezuiverd door een kunstnier. Ik kom nu drie maal per week naar hier voor mijn be-handeling.”

Vroeger koos Ludovicus voor de namiddagbehandeling. Na vier uur verliet hij dan telkens weer het ziekenhuis. “Het enige wat ik nog deed was dialyse en werken. De pompsnelheid, dus de snelheid waarmee het bloed uit en in je ade-ren gaat, is overdag ook veel snel-ler. Dat houden je aders niet vol.”

Van dag- naar nachtdialyseOok op zijn werk vond Lud-

ovicus niet de nodige steun om driemaal per week in de namid-dag afwezig te zijn. En daarom besloot hij de nachtdialyse uit te proberen. “Zo rond half tien ga je naar een zaaltje waar allemaal

0

bedden staan. Ze koppelen je aan en dan kan je slapen. In het begin was ik wel bang dat ik niet zou kunnen slapen, want de dag erna moet ik wel gaan werken. Maar dat valt ontzet-tend goed mee.”

Doordat de dialyse nu acht in plaats van vier uur duurt, is ener-zijds de pompsnelheid trager - wat veel minder pijnlijk is - en ander-

zijds kan er ook meer bloed gezui-verd worden.

“Je kan wel stellen dat ik drie keer per week op hotel ga”, lacht Ludovi-cus. “‘s Morgens krijg ik ontbijt en kan ik douchen om dan daarna te gaan werken. Dat blijf ik doen tot-dat er een donornier voor me is. Een nieuwe nier zou van mij de gelukkig-ste man ter wereld maken.”

Als Ludovicus Hendrickx het Middelheim Ziekenhuis binnenstapt voor de nachtdialyse zijn de gangen meestal leeg.

Ludovicus Hendrickx begint ‘s avonds rond half tien aan zijn dialyse.

Big Brother in de dunne darm

Gastro-enteroloog Georges Blin-der gebruikt deze nieuwste tech-niek sinds zo’n anderhalf jaar bij ZNA. “Een enorme stap vooruit. Voordien konden we nauwelijks de dunne darm onderzoeken waar-door een juiste diagnose stellen erg moeilijk was. Dit is vooral nodig voor mensen met onverklaarbare bloedingen, voedselintolerantie of gezwellen in de dunne darm. De ca-merapil werkt heel eenvoudig en is volledig pijnloos voor de patiënt”, legt dokter Blinder uit.

Nuchter inslikkenToch komt er wel enige voorbe-

reiding bij kijken. “Patiënten moe-ten een darmspoeling ondergaan om ervoor te zorgen dat de came-

0

ra een goed zicht krijgt op de darm-wand. Dan slikt de patiënt de pil door met een slok water. Elke twee secon-den neemt de minicamera een foto en dit acht uur lang, voor de mensen met een trage transit. Via enkele elek-troden op het lichaam van de patiënt, zendt de camerapil de beelden door naar een soort zenderkast. Die staat in verbinding met een computer waar ik alle beelden kan op downloaden.”

Terwijl die pil zijn werk doet, mag de patiênt gewoon rondlopen en zelfs weer beginnen eten en drinken. “Van zodra we op de computer zien

Een pil die is uitgerust met een minuscule camera en zender. Met die nieuwe technologie kunnen artsen vandaag binnenkijken en filmen in de dunne darm.

Dokter Blinder toont de kleine camerapil.

dat de pil de dunne darm is gepas-seerd, mag de patiënt naar huis. De pil belandt gewoon in de stoelgang en is volledig afbreekbaar. Al zijn er wel patiënten die hun pil graag recu-pereren, als een soort herinnering. ‘s Avonds bekijk ik dan de volledige film op zoek naar mogelijke letsels. Enige nadeel van de techniek is dat je wel kan kijken maar niet kan ingrij-pen zoals bij een endoscopie (dikke darmonderzoek).”

BloedarmoedeIn ons land wordt de techniek

voorlopig alleen terugbetaald bij mensen met bloedarmoede zonder duidelijke oorzaak. “Maar we hopen dat er in de toekomst ook andere aan-doeningen in aanmerking komen. Intussen sleutelen ontwerpers aan nieuwe capsules die twee camera’s bevatten en denken ze eraan om de camera’s te magnetiseren. Dan zou je de camerapil met een soort joystick exact kunnen sturen naar die plek-ken waar er wat schort.”

Wat is ZNA?

Tien om te zien

Voedingshostess Annick zorgt voor hotelservice aan ziekenhuisbed Nachtdialyse 0 Vertrekker van de dag

ZNA verpleegkundigen leggen 5 tot 14 kilome-ter af per werkdag.

14kilometer

werken bij ZNA en staan in voor de verzorging van 7.000 patiënten

7.000 mensen

len, omdat ze niet goed weten of ze daar moeten voor bijbetalen. Maar het hoort er gewoon bij. Enkel wan-neer familieleden willen meeëten, moet er worden bijbetaald. Op onze lijsten kunnen we zien of mensen een bepaald dieet volgen of een allergie hebben. Dat is echt nodig want som-migen proberen wel eens wat. Zo had ik een diabeet die met uitgestreken gezicht choco en koffie met veel sui-ker probeerde te bestellen. Die moet ik dan teleurstellen.”

FrietjesAnnick is ervan overtuigd dat hun

roomservice de eetlust aanwakkert. “Mensen eten gewoon met veel meer smaak omdat ze zelf kiezen wat en wanneer ze eten. En het is ook lekker. Niet te vergelijken met de clichés die iedereen kent over ziekenhuiskost. Een van de toppers tijdens de lunch zijn de scampi’s op mediterrane wij-ze en de loze vinken. Maar het vaakst vragen patiënten me of ik niet voor frietjes kan zorgen. Helaas is dat or-ganisatorisch niet mogelijk. Of ik zou met een frituur door de gang moe-ten”, lacht ze.

Een oudere dame begroet Annick hartelijk. “Als ik u zie, is mijn dag al half goed”, roept ze uit. Annick keert stralend terug. “Als ik zoiets hoor, kan die van mij ook niet meer stuk.” Een andere patiënt twijfelt wat te kiezen. De man blijkt anderstalig

en verstaat evenmin Engels of Frans. Annick probeert een mondje Ara-bisch en schakelt dan over op haar eigen gebarentaal.

“Vissen, kippen, eieren, ik heb het hier al allemaal uitgebeeld. Als het echt niet lukt, geven we een stan-daardbordje maar ik probeer dat te vermijden. Zelfs al betekent dat soms dat we heel aparte trucjes moe-ten uithalen. Zo hadden we hier een patiënt die niets begreep, niet kon praten en die voortdurend door de kamer ijsbeerde. Om te achterha-len wat hij nu wel en niet lustte, heb ik alle soorten boterhammen voor hem gesmeerd en laten proeven, telkens hij voorbij kwam. Choco en Maredsouskaas bleken zijn favorie-ten. Dat kost extra moeite maar de voldoening is eens zo groot.”

ZNA, wat staat voor Zieken-huisNetwerk Antwerpen, is de grootste ziekenhuisgroep van het land. Die bestaat uit maar liefst tien instellingen, ver-spreid over zo’n zeven campus-sen. Naast algemene ziekenhui-zen telt de groep ook verschil-lende gespecialiseerde zorg-centra.

4 algemene ziekenhuizenZNA Jan Palfijn, MerksemZNA Stuivenberg, AntwerpenZNA Sint-Erasmus, BorgerhoutZNA Middelheim, Wilrijk

6 gespecialiseerde centraVoor kinderen:ZNA Koningin Paola Kinderziekenhuis, Wilrijk

ZNA Universitaire Kinder- en Jeugdpsychiatrie, WilrijkVoor psychiatrische patiënten:ZNA Psychiatrisch Ziekenhuis Stuivenberg, AntwerpenVoor senioren en revalidatie:ZNA Hoge Beuken, HobokenZNA Joostens, Zoersel

www.zna.bei

42.METROPOOL dinsdag 21 september 2010

SZN

“We zoeken donoren in heel de wereld”

Een week lang keert uw krant ZNA binnenstebuiten. We praten met dokters, verpleegkundigen, patiënten, bezoekers enz. Een ziekenhuisgemeenschap is immers als een dorp. Er gebeurt altijd wat nieuws, maar nooit weet je er echt alles over. teksten: kari van hoorick

Dat ze bij ZNA letterlijk ver gaan om ie-mands leven te redden, blijkt uit het verhaal van de Antwerpse Congolees Lunanga. Sa-men met zijn vrouw Veronique emigreerde hij twintig jaar geleden naar ons land om er politieke wetenschappen te studeren.In 2001 werd hij getroffen door een ernstige bloed-ziekte. Na diverse behandelingen ging hij er sinds mei sterk op achteruit.

“Mijn laatste redmiddel en de belangrijk-ste genezingsmogelijkheid bleek een stam-celtransplanatie door een donor”, vertelt Lunanga. Professor Pierre Zachée en zijn team gingen daarnaar op zoek. “Tussen di-recte familieleden heb je één kans op vier dat de bloedgroepsystemen overeenstemmen. Bloedgroepsystemen zijn heel wat anders dan de meer bekende bloedgroepen. Vind

0

Lunanga Lubanda (58) lijdt aan de bloedziekte multiple myeloom en heeft dringend nood aan een stamceltransplantatie. “Mijn broer bleek geschikt als donor, maar die woont in een klein dorp naast de grens met Rwanda.”

Binnenstebuiten

Figuur van de dag

Ruth Verlinden: “Verrassende vacatures”

Werken in een ziekenhuis, dat is alleen voor artsen, verpleegkundigen en onderhoudsper-soneel? “Fout”, weet algemeen directeur hu-man resources en interne communicatie Ruth Verlinden. “Die vergissing begaan heel wat mensen. Ziekenhuizen zijn de jongste jaren enorm veranderd en dat vertaalt zich ook op personeelsvlak. Zo hebben wij tal van interes-sante uitdagingen voor projectingenieurs. De komende jaren staan hier maar liefst honderd bouwprojecten in de steigers. We hebben ook nood aan computerspecialisten, aan financië-le en HR- experten, aan communicatiemede-werkers en noem maar op.”

Witte ravenIntussen probeert ZNA ook op een creatieve

manier wat te doen aan het knelpuntberoep van verpleegkundige. “Net als alle zorginstel-lingen zoeken wij deze witte raven. We probe-ren via pilootprojecten deze job bij ons zo aan-trekkelijk mogelijk te maken door hen taken zoals bedden opmaken of water bedelen, uit handen te nemen. Zo krijgen ze meer tijd voor het verplegende werk en de patiënt. Daarnaast stimuleren we mensen om een loopbaan uit te bouwen over de ZNA-vestigingen heen. Dat kan perfect. Zo’n verandering kan heel mo-tiverend werken.”

0

Ruth Verlinden. foto jan van der perre

Dagje Gezond

Kijkje achter de schermen

Op zon-dag 26 septem-ber organiseert ZNA voor de tweede maal haar Dagje Ge-zond. In elk van de negen zie-kenhuizen zijn er die dag inter-actieve rondlei-dingen rond di-verse thema’s zoals borstkli-niek, pijnbehandelingen, revalidatie met neurostimulatie, cannabisgebruik, geheu-gen en dementie, hartziekten, nierproble-men, alarm in de darm, plastische chirur-gie enz.

Ook meer technische aspecten komen aan bod. Zo kan u de weg volgen van een bloed- of urinestaal, een kijkje nemen in het gigantische computersysteem dat al-les in goede banen leidt, of binnengluren in de enorme ziekenhuisapotheek.

www.dagjegezond.beDe gratis rondleidingen gebeuren in kleine

groepen en duren één tot twee uur. Verschillende thema’s combineren kan, maar inschrijven vooraf is nodig, via de site of op 03-609.35.83. Dat kan nog tot vrijdag 24 september.

ii

De affiche van Dagje Gezond. foto gva

“Tussen directe familieleden heb je één kans op vier dat de bloedgroepsystemen overeenstemmen.”Professor Pierre Zachée

“Mijn broer is schooldirecteur in zijn dorpje en er net op gebrand om zo snel mogelijk terug te reizen.”Lunanga Lubanda

Pierre Zachée houdt op een wereldkaart bij vanwaar de donoren komen. foto wim

hendrix

Via de pols naar de slagader en dan naar de nieuwe lounge

Heel wat hartpatiënten die een coronografie(een techniek waarbij vernau-wingen in de slagaders opgespoord en be-handeld worden) hebben ondergaan, hoe-ven niet langer het bed te houden. “Dat heb-ben we te danken aan de vernieuwde techniek via de pols, die we sinds anderhalf jaar op gro-te schaal toepassen. Al komt niet elke patiënt ervoor in aanmerking”, legt professor Frank Van den Branden, diensthoofd cardiologie ZNA Middelheim, uit.

“Vandaag gebeuren bij ons al zo’n 60 pro-cent van de coronografieën via de dunnere polsslagader in plaats van via de lies. Dat heeft heel wat voordelen. Patiënten hebben veel minder kans op bloedingen dan bij een lies-ingreep. De liesslagader is groter, waardoor een patiënt nadien uren het bed moest houden om de kans op bloedverlies te beperken. Via de pols is dat risico veel kleiner. Bovendien kunnen mensen meteen na de ingreep rechtop staan en wegwandelen. Het herstel gaat veel vlotter, zelfs als we via de pols een stent hebben geplaatst om de vernauwing weg te werken. Een ziekenhuisbed hebben deze patiënten niet

0

meer nodig, maar we willen ze wel nog enkele uren in observatie houden om te checken dat er toch geen complicaties optreden. Om die tijd aangenaam door te brengen, gaan we een

In ZNA Middelheim starten ze binnenkort met de bouw van een gezellige loungesalon. Daar kunnen hartpatiënten na een coronografie bekomen.

Prof. Frank Van den Branden toont hoe ze vernauwingen opsporen. foto dirk kerstens

Stamceltransplantatie 0 Congolese patiënt wacht op komst van zijn broer als donor

je geen donor in de familie, dan is de kans dat je wat vindt in een stamcelbank maar 1 op 35.000. Ook etnische kenmerken spelen daarbij een rol. Daardoor maken mensen van buiten Europa minder kans op een geschikte donor”, legt professor Zachée uit.

Lunanga wist dat zijn broer in aanmerking kwam. “In 2001 hadden we dat al laten testen, maar om zeker te zijn dat mijn broer sindsdien geen ziekte of zo gekregen had, moest er eerst een nieuw staal opgestuurd worden. Dat was een heel avontuur. Mijn oudere broer woont immers op 180 kilometer van Bukavu, tegen de Rwandese grens. Het is een bijna onbereik-baar dorpje zonder telefoonverbinding of we-gen. De lokale dokter is hem moeten gaan zoe-ken. Het bloedstaal is maar liefst twaalf dagen onderweg geweest”, zegt Lunanga.

SchooldirecteurNa onderzoek bleek de man nog steeds een

geschikte donor. “Voor de transplantatie zelf moet hij naar België overkomen. Dat probe-ren we al sinds deze zomer in orde te krijgen”, vertelt Zachée. Zijn dienst hematologie heeft de reiskosten van de broer naar Kinshasa al vergoed. De man kreeg intussen ook al een paspoort, maar zijn visum raakt niet rond. “Dat is onbegrijpelijk want op de ambassade kregen ze een brief van dokter Zachée dat zijn reis om dringende medische reden vereist is. Ik neem al een maand zware medicatie om die transplantatie voor te bereiden. Door het uitstel krijg ik nu chemo om tijd te winnen”, gaat Lunanga verder.

“Ik heb ook contact opgenomen met Buiten-landse Zaken om spoed te zetten achter dat

Middelheim op Amerikaans congres

De dienst cardiologie van Mid-delheim is ook geselecteerd om live enkele door hen ontwikkelde ingre-pen te tonen op het grootste Ame-rikaanse congres over katheters. “Onze cardiologen zullen volgende zaterdag drie gloednieuwe ingre-pen tonen, waarvan de beelden ge-lijktijdig op groot scherm getoond worden aan 18.000 cardiologen. We zijn pas het tweede Belgische zie-kenhuis dat daarvoor in aanmer-king komt.”

deel van onze afdeling ombouwen tot gezel-lige lounge, met televisie, gezonde keuken, en comfortabele ligzetels. ” De aanpak is uniek voor Vlaanderen.

dinsdag 21 september 2010 METROPOOL.43SZN

Lunanga Lubanda en zijn vrouw Veronique wachten de komst van Lunanga’s broer af, voor de levensreddende stamceltransplantatie. foto patrick de roo

“Zo’n geautomatiseerde apotheek-schuif bespaart ons tijd en energie”

In het ziekenhuis ZNA Jan Palfijn werken ze sinds 2006 met een nieuwe manier van me-dicijnverdeling die intussen ook in andere ZNA-sites werd doorgevoerd. Ze maken ge-bruik van een automatische apotheekschuif. Vroeger zaten al de medicijnen in gewone kas-ten. “We werkten toen nog met een sleutel. Als we er iets uit haalden, moesten we dat noteren per patiënt en naderhand was het de taak van het verplegend personeel om alles terug aan te vullen”, vertelt Ilse Van de Velde.

Zelfs het iets oudere personeel, dat vroe-ger wantrouwig was om met een computer te werken, is tevreden over dit systeem en de jonge garde werkt duidelijk heel graag met het aanraakscherm. “Iedereen heeft een geper-sonaliseerde code en tikt dan op het scherm aan wat er nodig is per patiënt. Zodra ik op ‘uitvoeren’ tik, openen de medicijnenschui-ven waar ik iets uit nodig heb.”

In de kast liggen ongeveer 323 verschillende soorten medicatie en in een gemiddeld drukke maand zoals augustus gebruikte het verple-gend personeel de kast zo’n 8.520 keer.

“De computer is ook gelinkt aan de apo-

0

theek. Zo weten zij welke patiënt welke medi-catie heeft gekregen. Er kunnen dan ook geen fouten gebeuren bij de afrekenlijst en niemand hoeft zich bezig te houden met noteren. In een volgende fase wil ik wel de meest gebruikte pilletjes en poedertjes vooraan in de schuiven leggen. Dat werkt nog ergonomischer.”

Sinds 2006 heeft het Jan Palfijn er een technologisch snufje bij. Afdelingshoofd Ilse Van de Velde toont heel graag hoe de geautomatiseerde apotheekschuif werkt.

Afdelingshoofd Ilse Van de Velde toont trots de geautomatiseerde apotheekschuif. foto

patrick de roo

Ook de koelkast is verbonden aan het sy-steem. “Zo liggen zelfs de gekoelde produc-ten veilig, want niemand buiten het personeel kan in de schuiven. Je mag het aan iedereen vragen. Wij willen niet meer terug. Zo’n apo-theekschuif bespaart ons veel tijd en energie tijdens onze drukke dagtaak.”

Wat is ZNA ?

Sint-Elisabeth in de kijker

Bij onze eerste aflevering gisteren werd ZNA Sint-Elisabeth in de Leopoldstraat on-gelukkig genoeg niet vermeld, waarvoor onze excuses. ZNA Sint-Elisabeth is naast een dagcentrum ook gespecialiseerd in me-dische zorg aan geriatrische patiënten en revalidatie.

ZNA is de grootste ziekenhuisgroep van het land. Die bestaat uit maar liefst tien in-stellingen, verspreid over zo’n zeven cam-pussen. Naast algemene ziekenhuizen telt de groep ook gespecialiseerde zorgcentra.4 algemene ziekenhuizen

ZNA Jan Palfijn MerksemZNA Stuivenberg AntwerpenZNA Sint-Erasmus BorgerhoutZNA Middelheim Wilrijk

6 gespecialiseerde centraVoor kinderen:ZNA Koningin Paola Kinderziekenhuis WilrijkZNA Universitaire Kinder- en Jeugdpsychiatrie WilrijkVoor psychiatrische patiënten:ZNA Psychiatrisch Ziekenhuis Stuivenberg AntwerpenVoor dagziekenhuis,senioren en revalidatie:ZNA Sint-Elisabeth, AntwerpenZNA Hoge Beuken, HobokenZNA Joostens, Zoersel www.zna.bei

Congolese patiënt wacht op komst van zijn broer als donor

ZNA heeft nu 65 vaca-tures voor verpleeg-kundigen, verzorgen-den en paramedici.

65vacatures

Zoveel onderzoeken naar ver-nauwde slagaders gebeuren er jaarlijks in ZNA Middelheim.5000

coronografieën

spuiten en naalden worden jaarlijks gebruikt bij ZNA.2,5

miljoen

Vertrekker van de dag

Mama Ellen: “Ik vertrek, mijn hartje blijft hier”

Op de materniteit van ZNA Sint-Erasmus vond gisteren een erg bijzonder vertrek plaats. Mama Ellen Schafraet mocht naar huis, maar jammer genoeg zonder haar zeven dagen oude zoontje Sietse. “Ons kindje is zo’n vier weken te vroeg geboren en moet nog hier blijven tot hij voldoende zelfstandig kan drinken. Blijk-baar ontwikkelen baby’s in de periode tussen de 36ste en 37ste zwangerschapsweek onder meer hun zuigreflex”, vertelt Ellen. De eerste dagen na de heel plotse bevalling verliepen nochtans prima. “Het is ons eerste kindje, dus je weet niet echt wat je dan moet verwachten. Bij de geboorte had hij een normaal gewicht van zo’n 3,2 kilo. Dus gingen we ervan uit dat alles snel zou goedkomen. Maar bij de borst-voeding werd na enkele dagen duidelijk dat zijn zuigreflex onvoldoende ontwikkeld was. Daardoor begon hij te verzwakken en werd al gauw beslist om extra voeding te geven.”

“Om zeker te zijn dat hij genoeg binnen-krijgt, wegen ze hem voor en na de borstvoe-ding. Wat hij te weinig zelf kon drinken, krijgt hij via een sonde bijgevoed. “ Met een dubbel gevoel trekt Ellen naar huis. “Ik vind het best verschrikkelijk. Mijn hartje blijft hier. En ik kom morgen meteen terug. De komende da-gen geef ik vijfmaal per dag borstvoeding.”

0

Mama Ellen neemt voor even afscheid van Sietse. foto sarah van den elsken

TransplantatiesNavelstrengbloed

Het stamceltransplantatiecen-trum van professor Zachée in ZNA Stui-venberg heeft de voorbije jaren erva-ring opgebouwd in het zoeken en ‘mat-chen’ van buitenlandse donoren. “Ik hou het bij op een wereldkaart vanuit wel-ke landen wij al donoren naar hier heb-ben gehaald om onze patiënten te hel-pen. Onze dienst draagt die kosten al-lemaal zelf. De overheid heeft daarvoor momenteel geen budget, terwijl dat een veel goedkopere oplossing is dan het zoeken van een geschikte donor in een

stamcelbank. Dat laatste kost vijfmaal zoveel. “Om tijd te winnen, worden op ZNA Stui-venberg ook nieuwe technieken inge-zet. “Zoals transplantaties met navel-strengbloed, waarbij de kans op comp-tabiliteit groter is. Maar deze ‘bloedjes’ ontwikkelen veel trager. In afwachting van hun groei, geven we volwassen pa-tiënten een transplantatie met eigen stamcellen of met die van een broer of zus die maar voor de helft compatibel is.

visum. De tijd voor mijn patiënt dringt echt. Die transplantatie moet deze maand plaats-vinden. De overheid hoeft zich geen zorgen te maken dat zijn broer hier zou blijven na de transplantatie. Ook daarvoor stellen we ons borg. Dat hebben we ook bij eerdere buiten-landse transplanties altijd zo gedaan”, zegt Zachée.

“Mijn broer is trouwens schooldirecteur in zijn dorpje en er net op gebrand om zo snel mogelijk terug te reizen. Doordat alles zo lang aansleept, heeft hij het begin van het schooljaar moeten missen. Ik hoop heel erg dat hij door mij nu zijn job niet kwijtraakt. Mijn vrouw en ik voelen ons daar schuldig om. Hij heeft het daar nu ook lastig. Hij zit daar te wachten in Kinshasa, een totaal vreemde stad voor hem, terwijl zijn familie hem ook nodig heeft.”

42.METROPOOL woensdag 22 september 2010

SZN

Van Groenland naar ZonnelandEen week lang keert uw krant ZNA binnenstebuiten. We praten met dokters, verpleegkundigen, patiënten en bezoekers. Een ziekenhuis is immers als een dorp. Er gebeurt altijd wat nieuws, maar nooit weet je er echt alles over. TeksTen: kAri VAn Hoorick, BionA JAnsen

Naar het ziekenhuis trekken, is voor kinderen op zich al een enorme belevenis. En een ervaring die vaak gepaard gaat met heel wat angsten. “Gaat het pijn doen mama? Wie zijn die groene meneren met hun mas-kers?”, zijn veelgehoorde vragen. Om daarop in te spelen, bouwen ze in het ZNA Koningin Paola Kinder-ziekenhuis een nieuw kindvriende-lijk dagziekenhuis dat enig is in ons land. “Een ingreep ondergaan, wordt nu een spannende reis. Kinderen vangen die aan in Groenland, waar-mee we verwijzen naar een wat mys-terieus spannend land. Samen met

0

Kinderen die voor een kleine ingreep naar het ZNA Koningin Paola Kinderziekenhuis komen, verzeilen binnenkort in een heus avontuur. Van het mysterieuze Groenland naar het vrolijke Zonneland. “Het ziekenhuisgevoel is ver weg.”

Binnenstebuiten

Figuur van de dag

Patiëntenvereniging Dialvak: “Met dialyse naar Benidorm”

Op vakantie gaan als je minstens driemaal per week aan een dialysetoestel moet hangen, ligt niet bepaald voor de hand. “En toch kan het voor veel patiënten wel”, vertelt Jan Mattheeussen van de dialyse ZNA Stuivenberg.

Sinds de jaren 70 hebben ze daar de patiëntenvereniging Dialvak, die haar schouders onder een rist activi-teiten zet: van een kerstfeest tot een buitenlandse reis. “In die beginjaren was er elk jaar een buitenlandse reis. Alle dialysemateriaal ging toen mee in een C130-vliegtuig. De laatste ja-ren is de gemiddelde leeftijd van de patiënten gestegen en zijn mensen minder mobiel geworden. We trek-ken nu elk jaar een weekje naar zee en om de twee jaar naar het buiten-

0

Hoofdverpleger Jan Mattheeussen met Finken Flügel die mee naar Benidorm trekt.foto wim hendrix

Dagje Gezond

Kijkje achter de schermen Op zondag 26 september organi-

seert ZNA voor de tweede keer haar Dagje Gezond. In elk ziekenhuis zijn er die dag interactieve rondleidin-gen rond verschillende thema’s zo-als de borstkliniek, pijnbehandelin-gen, revalidatie met neurostimula-tie, cannabisgebruik, geheugen en dementie, hartziekten, nierproble-men, alarm in de darm, plastische chirurgie,...

Ook meer technische aspecten ko-men aan bod. Zo kan u de weg volgen van een bloed- of urinestaal, een kijk-je nemen in het gigantische compu-tersysteem dat alles in goede banen leidt of binnengluren in de enorme ziekenhuisapotheek.

Details op www.dagjegezond.be.De gratis rondleidingen gebeuren in

0

i

Anesthesist Johan Berghmans in de ontvangstruimte van het gloednieuwe Groenland. foto jan van der perre

Kinderchirurg Dirk Vervloessem. foto dirk kerstens

Tolk Sefika Demirayak zorgt voor goede communicatie

Sefika Demirayak (39) werkt in het bureau van de interculturele be-middeling op de site van ZNA Mid-delheim. Dagelijks komen zij en haar collega’s in verschillende ZNA zie-kenhuizen en op verschillende afde-lingen. “Het contact met zowel hulp-verleners als patiënten maakt de da-gen gevarieerd en boeiend. We heb-

0

“We vormen de brug tussen hulpverlener en patiënt”, vertelt intercultureel bemiddelaar Sefika Demirayak.

Een week lang keert uw krant ZNA Koningin Paola Kinderziekenhuis 0 Nieuw dagziekenhuis speelt in op de angsten van kinderen

ben bemiddelaars voor patiënten uit Servië, Rusland, Marokko,…”, ver-telt Sefika.

Culturele verschillen“Onze taak bestaat er enerzijds uit

om bij een gesprek tussen dokters en patiënten er mee voor te zorgen dat de communicatie zo vlot mogelijk verloopt. Anderzijds verschaffen we bij culturele verschillen informatie aan de dokters en het verplegend personeel.”

Hulpverleners kunnen zelf zo’n

bemiddelaar boeken of de patiënt kan ernaar vragen. “Er is zeker veel vraag naar onze hulp. We worden in-gezet bij gewone consultaties of als de patiënt uit het ziekenhuis ontsla-gen wordt. Het is belangrijk dat de patiënt goed begrijpt welke medica-tie hij nog moet nemen en wanneer hij op controle moet komen.”

“Vandaag heb ik dertien mensen bezocht, dat is toch de moeite”, ver-telt de tolk. “Vroeger werden we gevraagd door de organisatie en kwamen we naar de ziekenhuizen,

land. Dan contacteren we vooraf ziekenhuizen waar de patiënten ter plekke hun dialyse kunnen krijgen. In de buurt van het ziekenhuis boeken we een vakantiecentrum.”

Eind september trekt de groep van zo’n twintig patiënten en partners van de dialyse ZNA Stuivenberg en ZNA Middelheim richting Benidorm. “Vijf personeelsleden en een dokter gaan mee. Dat is een hele investering voor onze dienst, maar het loont de moeite. Deze patiënten zouden an-ders nooit alleen kunnen reizen. Er eens uit zijn, werkt motiverend. Al is er ook een keerzijde. Tijdens de vakantie wordt er al eens wat vaker gezondigd met eten en drinken. Dat merken we nadien wel.”

Meer weten? Volg de route ‘Ieder niertje zijn pleziertje’ tijdens Dagje Gezond, inschrijven via dagjegezond.be

i

De affiche van Dagje Gezond.

kleine groepen en duren 1 tot 2 uur. Verschillende thema’s combineren kan, maar inschrijven vooraf is nodig, via de website of op 03-609.35.83. Dat kan nog tot vrijdag 24 september.

woensdag 22 september 2010 METROPOOL.43SZN

Van Groenland naar Zonneland

maar vandaag zijn we ingebed in het ziekenhuis. De dienst interculture-le bemiddeling is gehuisvest in ZNA Stuivenberg en ZNA Middelheim, maar op aanvraag trekken we ook naar andere ziekenhuizen.”

Zelf verpleegsterSefika heeft een opleiding als ver-

pleegster achter de rug en heeft ook enkele jaren als verpleegkundige ge-werkt. “Die kennis is zeker een meer-waarde in mijn huidige job. Ik ken de meeste terminologie en dat maakt het eenvoudiger om zaken uit te leg-gen aan de mensen die hier in het ziekenhuis liggen. Het is altijd leuk als hulpverleners of patiënten vra-gen of ik bij een volgende afspraak ook aanwezig wil zijn, omdat alles dan vlotter verloopt. Dat geeft grote voldoening.”

Sefika Demirayak: “Het is leuk als hulpverleners of patiënten vragen of ik bij een volgende afspraak ook aanwezig ben”. foto bert hulselmans

Vertrekker van de dag

Mieke Vinck: “Ik kon amper nog iets optillen”

Ze loopt nog wat trager en een tik-je onzeker. Maar Mieke Vinck (66) heeft een lange weg afgelegd tijdens haar revalidatie in ZNA Hoge Beu-ken. “Ik herinner mij niets meer van wat er mij zes weken geleden is over-komen. Ik was thuis, en het volgen-de moment lig ik in een ziekenhuis-bed. Mijn man heeft me bewusteloos op de grond gevonden. Gelukkig dat hij die dag eerder naar huis was ge-komen”, vertelt Mieke.

In het ziekenhuis stelden de dok-ters een hersenbloeding en longem-bolie vast. Na vijf weken verhuisde Mieke Vinck van het ziekenhuis naar de revalidatie-afdeling in ZNA Hoge Beuken. “Pas als je zoiets hebt mee-gemaakt, besef je hoeveel je voor-dien allemaal kon. Ik was nog heel actief en tenniste zelfs nog. Maar na

0

die hersenbloeding leek ik ineens alle kracht kwijt. Ik kon nog amper een pot optillen. Stappen en spreken lukte wel nog. Maar trappen doen is hopeloos. Hier moest ik elke dag vier trappen nemen als oefening. Vrese-lijk lastig. Gelukkig woon ik op een appartement op de vijfde verdieping. Trappen gebruik ik daar nooit”, lacht Mieke.

Tijdens haar revalidatie was het hard werken met de kine. “Elke dag twee keer intens oefenen. Op de fiets, stappen op een kussen om mijn even-wicht te trainen ... De meeste mede-patiënten zijn tachtigers. Ik was een van de jongsten van de groep maar Katleen, de kinesiste, heeft me enorm geholpen.” Na zes weken ziekenhuis popelt Mieke om naar huis te gaan. “Al wordt het geen platte rust. Ik krijg meteen ‘huiswerk’ mee. Alleen die trappen, die ga ik overslaan.”

Meer weten? Volg de route ‘Zet je beste beentje’ voor tijdens Dagje Ge-zond. Inschrijven op dagjegezond.be

i

Zo’n zes weken geleden werd Mieke Vinck (66) uit Antwerpen getroffen door een hersenbloeding en longembolie.

Mieke Vinck oefent nog even voor haar vertrek. foto Patrick de roo

Nieuw dagziekenhuis speelt in op de angsten van kinderen

hun ouders ontvangen we hen in een groene lounge, met speelhoeken en zetels. Alsof ze gewoon in een woon-kamer wachten tot hun grote trip be-gint. Dat gedeelte is intussen klaar. Vandaar gaat het in stapjes richting operatiekwartier, waar een van de ouders erbij mag blijven tot het kind inslaapt”, vertellen kinderchirurg Dirk Vervloessem en kinderanes-thesist Johan Berghmans.

Zonneland, waar de kinderen naartoe worden gebracht om er rustig te ontwaken en bij te komen, staat in het teken van zon, zee en strand. Dat deel wordt tegen no-vember afgewerkt en gebruiks-klaar. “De ontwaakkamers worden als strandhokjes geschilderd en er komt een ijskar. IJs is trouwens ide-aal na de meeste neus, keel- en oor-ingrepen. Vanaf Zonneland gaat het weer richting eigen huis. Ze keren niet meer terug naar Groen-land.”

Om ouders en kinderen voor te be-reiden, liet het kinderziekenhuis ook een film draaien. Vrijwilligers tonen hen die film, voor ze vertrekken rich-ting operatiezaal. “Daarin brengen we de hele ‘reis’ naar operatiekwar-tier en nadien naar de ontwaakruim-te in beeld. Zodra alle werken achter de rug zijn, maken we een vernieuw-de versie die gedraaid zal worden in het nieuwe dagziekenhuis. Zo ziet het er levensecht uit.”

Rustig inslapen, beter ontwaken

Met het nieuwe dagcentrum wil-len de artsen ook de angsten laten wegsmelten. “Dat is niet alleen fijner voor de kinderen en de ouders zelf, het heeft ook positieve medische ge-volgen. De manier waarop een kind onder verdoving gaat, is vaak bepa-lend voor het ontwaken. Wie rustig inslaapt, opent na de ingreep vaak ook kalm weer de ogen en is vlugger

weer op de been. Een kindje dat heel onrustig en bang onder narcose gaat, zal vaker verward en overstuur wak-ker worden. Gedragsveranderingen bij het ontwaken zijn niet uitzonder-lijk. Soms reageren kinderen heel ge-agiteerd en zelfs agressief. Dat heet het emergency delirium, dat meestal na een tiental minuten vanzelf over-gaat. We starten daar nu een onder-zoek rond om een beter zicht te krij-gen op de oorzaken”, zegt dokter Jo-han Berghmans.

Het merendeel van de ingrepen bij kinderen gebeurt vandaag in het dagziekenhuis. Overnachten is meest-al niet meer nodig. “Het gaat vooral om neus-, keel- en ooringrepen, po- liep- en amandelwegname, besnij- denissen, liesbreuken, enz.”, zegt dokter Vervloessem.

Meer weten? Volg de route Kind is koning op Dagje Gezond, inschrijvenvia www.zna.be

i

Wat is ZNA?Tien om te zien

ZNA is de grootste zieken-huisgroep van het land. Die be-staat uit tien instellingen, ver-spreid over zeven campussen. Naast de algemene ziekenhui-zen, telt de groep ook gespecia-liseerde centra.

4 algemene ziekenhuizenZNA Jan Palfijn, MerksemZNA Stuivenberg, AntwerpenZNA Sint-Erasmus, BorgerhoutZNA Middelheim, Wilrijk

6 gespecialiseerde centraVoor kinderen:ZNA Koningin Paola Kinderzie-

120.000opnames

van de patiënten komt slechts in aanmerking voor een nier-transplantatie.10

procent

voor artsen staan er momenteel open bij ZNA.21

vacatures

gebeuren er jaarlijks bij ZNA. Ruim de helft komt naar een dag-ziekenhuis.

kenhuis, WilrijkZNA Universitaire Kinder- en Jeugdpsychiatrie, Wilrijk

Voor psychiatrische patiënten:ZNA Psychiatrisch Ziekenhuis Stuivenberg, Antwerpen

Voor dagziekenhuis, senioren-zorg en revalidatie:ZNA Sint-Elisabeth, AntwerpenZNA Hoge Beuken, HobokenZNA Joostens, Zoersel

www.zna.bei

Op de maquette hierboven is al een glimp van Zonneland te zien. foto gva

42.METROPOOL donderdag 23 september 2010

SZN

Een week lang keert uw krant ZNA binnenstebuiten. Wij praten met dokters, verpleegkundigen, patiënten, bezoekers enz. Een ziekenhuisgemeenschap is immers als een dorp. Er gebeurt altijd wat nieuws, maar nooit weet je er echt alles over.teksten: kari van hoorick, biona jansen

Binnenstebuiten

Figuur van de dag

“Zelfs hoesten of niezen kan leiden tot een breuk”

Medisch afdelingshoofd Ortho-pedie en Traumatologie Domi-nique Verhulst houdt zich onder meer bezig met een techniek om indeukingsbreuken van wervels bij beenmergkankerpatiënten te verhelpen.

“Sinds een jaar is de ingreep er-kend door het RIZIV en wordt die dus volledig terugbetaald. Je moet rekenen dat zoiets 5.000 euro kost”, vertelt dokter Verhulst. Deze soort breuken komt geregeld voor bij beenmergkankerpatiënten.

De ziekte vreet aan de wervels en maakt de botten broos . Zelfs hoesten of niezen kan leiden tot een breuk met helse pijnen als ge-volg. Dit vormt dan vaak een extra last bovenop de andere bestaande problemen door de kanker.

“We maken twee kleine sneetjes links en rechts van de wervel en daarna steken we er een buisje in met vooraan een ballon. Door het oppompen van die ballon krikken we de ingeklapte wervel weer op. Die holte vullen we dan weer op met een soort van cement of kunst-bot. Daardoor wordt de stevigheid hersteld.”

Diezelfde dag kunnen de mees-te patiënten terug naar huis. “De mensen zijn dan van hun pijn ver-lost. Je ziet ze binnenrijden in een rolstoel en gaan al lopend buiten. Dat is waar je het voor doet.”

0

Dominique Verhulst verhelpt met een nieuwe techniek indeukings-breuken. foto wim hendrix

Vertrekker van de dag

“Iedereen loopt hier goedgeluimd rond”

Acht weken geleden kwam Cecile Strebel (61) aan in het ZNA Sint-Eli-sabeth met hevige pijn aan de heup. Na onderzoek bleek de kop van haar dijbeen afgestorven. Een operatie en een nieuwe heup veranderden haar leven volledig.

“Ik heb 4,5 jaar rondgelopen met een onbeschrijfelijke pijn. Niemand vond wat er aan de hand was, totdat ik hier terecht kwam. Ik was blij dat de operatie beterschap zou bren-gen. Zes weken lang heb ik vooral in bed gelegen en de laatste twee weken ben ik aan het revalideren. Ik heb een stappenteller gekregen. Zo kan ik een hele week nagaan hoe goed het stappen lukt. En ik heb am-per nog pijn.”

Vandaag is de grote dag. Cecile mag naar huis. Enerzijds is ze dolge-lukkig dat haar verblijf in het zieken-huis erop zit. Anderzijds zal ze de goede verzorging thuis wel missen. “Het personeel is hier erg vriende-lijk en iedereen loopt hier goedge-luimd rond. Ze hebben me hier goed verzorgd”, lacht Cecile tevreden.

0

Cecil Strebel verlaat vandaag het ziekenhuis met één kruk. foto

sarah van den elsken

Luc Vergult en An Bosshard ontmoetten elkaar in het ziekenhuis. foto jan van der perre

“Patiënten krijgen op voorhand de prijs van hun ingreep te horen”

“Wij maken bewust heel veel tijd vrij om uitvoerig te praten over de in-greep en de gebruikte materialen. De patiënt wordt ook geïnformeerd over het prijskaartje dat eraan vast hangt. Het valt me op dat patiënten dat laat-ste niet gauw zelf aansnijden”, legt dokter Karl Brabants uit, dienst-hoofd orthopedie en traumatologie van ZNA Middelheim.

“Voor de meeste courante ingre-pen bij bijvoorbeeld knie- of heup-prothesen kan je de patiënten voor-af gemakkelijk een richtprijs mee-geven. Dat bedrag kan dan nog wel variëren, afhankelijk van duur van opname, medicatie en eventuele verwikkelingen. Voor heup- en knie-protheses bieden wij de keuze uit di-verse modellen en combinaties. Wij geven advies, maar de patiënt kiest

0

ook zelf mee. Alle informatie staat ook uitgebreid op onze site en in de brochure.”

Niet alleen de ingreep is bepalend voor de factuur, ook het type kamer speelt een rol, net als het statuut van de dokters. “Bij ZNA werken de mees-

te artsen tegen verbintenistarief, wat een groot verschil maakt met niet-ge-conventioneerde dokters. Wie voor een twee- of meerpersoonskamer kiest, hoeft ook niet te vrezen voor supplementen. Die komen alleen aan bod bij eenpersoonskamers.”

Als je in het ziekenhuis belandt, gaat je eerste zorg uit naar snelle genezing en een goed resultaat. En toch moet je net dan je ook goed informeren over de ziekenhuisfactuur.

Dokter Karl Brabants op bezoek bij een patiënt. foto jan van der perre

Een week lang keert uw krant ZNA Liefde 0 Luc Verhult ontmoet liefde van zijn leven op werkvloer ZNA

Meer weten? Volg de route ‘Zet je beste beentje voor’ tijdens Dagje Gezond. Inschrijven kan op www.dagjegezond.be.

i

Meer weten? Volg de route ‘Steuntje in de rug’ tijdens Dagje Gezond. Inschrij-ven kan op www.dagjegezond.be.

i

donderdag 23 september 2010 METROPOOL.43SZN

“We begrijpen elkaar beter door samen te werken”

Verpleegkundig afdelingshoofd Luc Vergult en consulente perso-neelsontwikkeling An Bosshard uit Edegem leerden elkaar een zes-tal jaar geleden kennen op de werk-vloer. Een toevallige ontmoeting tij-dens een cursus bracht hen bij el-kaar.

Interessante materie “Destijds werkte ik voor ZNA Sint-

Elisabeth en ik volgde een opleiding over het arbeidsreglement. An was de lerares. Vanaf de eerste minuut viel An me op en was ik zowel in haar als in de materie geïnteresseerd. Er zijn weinig mensen die zo’n materie op een onderhoudende, actieve ma-nier kunnen brengen”, lacht Luc.

“ Diezelfde dag trok ik mijn stoute schoenen aan en vroeg aan de plaat-selijke dienst naar haar e-mailadres. Ik schreef haar dat het een leuke en interessante les was geweest en dat ik haar ook een aangenaam persoon vond. En dan was het afwachten”.

De ochtend erna las An Bosshard de mail. “Ik werkte toen nog voor de personeelsdienst van het toenmalige

0

Luc Vergult en An Bosshard werken al een hele tijd voor ZNA. Voor hen is deze werkplaats nog iets specialer omdat ze elkaar hier leerden kennen. Een opleiding betekende het begin van hun romance.

“Thuis praten we normaal niet meer over het werk, maar toch kunnen we altijd bij elkaar terecht.”luc vergultverpleegkundig afdelingshoofd

“Ik wil de borstreconstructie van A tot Z onder controle hebben”

Een volledige borstreconstructie wordt in drie stappen gedaan. Eerst zorgt plastisch chirurg Steven Col-paert voor een nieuwe borst. Na zes maanden plaatst hij een nieuwe tepel en een tijd later tatoeëert hij onder plaatselijke verdoving het tepelhof.

“De verdoving is ook niet altijd nodig, want onder de nieuwe huid van de borst zijn er geen zenuwen meer. Ik merk als dokter dat die ta-toeage voor velen een bekroning op het werk is. Ze hebben een borstam-putatie meegemaakt, daarna che-mo en een reconstructie. Dat laat-ste stukje van het proces maakt het resultaat volledig af”, vertelt Steven Colpaert.

Van A tot Z“Ik wil de reconstructie van A tot

Z onder controle hebben. Een lelij-

0

ke tatoeage verknoeit de volledige borst. Ik heb een opleiding in Enge-land gevolgd, maar daarnaast heb ik ook veel geleerd van de klassieke

Dokter Steven Colpaert is een van de weinige plastische chirurgen in België die naast de borstreconstructie ook een tepelhoftatoeage zet.

Steven Colpaert. foto wim hendrix

tatoeagetechnieken.” Het tatoeëren zelf duurt ongeveer

een halfuurtje en na een paar dagen mag het verband er al af. De kost-

Dagje Gezond

Kijkje achter de schermen

Op zondag 26 septem-ber organiseert ZNA voor de tweede maal haar Dagje Ge-zond. In elk van de negen zie-kenhuizen zijn er die dag in-teractieve rondleidingen rond diverse thema’s zoals borstkli-niek, pijnbehandelingen, re-validatie met neurostimula-tie, cannabisgebruik, geheu-gen en dementie, hartziek-ten, nierproblemen, alarm in de darm, plastische chirur-gie enz. Ook meer technische aspec-ten komen aan bod. Zo kan u de weg volgen van een bloed- of urinestaal, een kijkje ne-men in het gigantische com-putersysteem dat alles in goede banen leidt of bin-nengluren in de enorme zie-kenhuisapotheek.

www.dagjegezond.beDe gratis rondleidingen ge-

beuren in kleine groepen en duren één tot twee uur. Diverse thema’s combineren kan, maar inschrijven vooraf is nodig, via de site of op 03-609.35.83. Dat kan nog tot vrijdag 24 september.

ii

Luc Verhult ontmoet liefde van zijn leven op werkvloer ZNA

Wat is ZNA?

Tien om te zien

ZNA is de grootste zieken-huisgroep van het land. Die be-staat uit tien instellingen, ver-spreid over zeven campussen. Naast de algemene ziekenhui-zen, telt de groep ook gespeci-aliseerde centra.

4 algemene ziekenhuizen:ZNA Jan Palfijn, MerksemZNA Stuivenberg, AntwerpenZNA Sint-Erasmus, BorgerhoutZNA Middelheim, Wilrijk

6 gespecialiseerde centraVoor kinderen:ZNA Koningin Paola Kinderzie-kenhuis, WilrijkZNA Universitaire Kinder- en Jeugdpsychiatrie, WilrijkVoor psychiatrische patiënten:ZNA Psychiatrisch Ziekenhuis Stuivenberg, AntwerpenVoor dagziekenhuis, senioren-zorg en revalidatieZNA Sint-Elisabeth, AntwerpenZNA Hoge Beuken, HobokenZNA Joostens, Zoersel

www.zna.bei

OCMW. Die mail van Luc was wel een verrassing. Zoiets krijg je niet elke dag. Maar toegegeven, ik wist on-middellijk wie hij was. Zijn interesse voor de les was me wel opgevallen. Ik herinnerde me nog dat hij alle vragen goed had opgelost. Ik ben toen even in de personeeldocumenten gaan kijken wie hij was, waar hij werkte”, lacht An. “De dag erna ben ik eens langsgegaan en het klikte wel goed tussen ons”, vertelt Luc.

Toevallige ontmoeting“Het is allemaal heel gek gelopen.

Ik had even goed bij een andere les-geefster terecht kunnen komen en als ik niet besloten had te mailen, dan waren we nu misschien niet ge-trouwd. Ik ben blij dat ik mijn vrouw heb leren kennen. An is een heel open persoon, waardoor je goed met haar kan praten. ”

“In het begin zorgde onze relatie voor een paar grappige momenten. Niet zoveel mensen wisten van onze romance af. Dan gebeurde het wel eens dat een collega me zei: ‘Luc is best wel een knap diensthoofd hé. Hij mag er best wel wezen.’ Dan had ik wel een binnenpretje. Ik probeerde dan niet te veel te laten merken hoe goed ik hem al kende”, bekent An.

Werk en privé scheiden

“Thuis praten we niet zo over het werk. We doen allebei graag waar we mee bezig zijn, maar eens thuis maken we de klik”, vertelt Luc. An knikt.

“We werken ook niet elke dag sa-men, maar als dat dan toch gebeurt, dan doen we dat wel op een professi-onele manier. We hebben allebei een drukke job en er lopen hier in huis nog drie kinderen rond. Toch kun-nen we altijd bij elkaar terecht. Bij-voorbeeld voor de dag van de kanker vroeg Luc me of ik een aantal bloem-stukjes kon maken. Dus na het werk ben ik toen gauw langs de bloemen-winkel gegaan. En omgekeerd geldt dat ook.”

“Het voordeel is dat je het van el-kaar snapt als iemand moet over-werken. Als je in eenzelfde organi-satie werkt, dan begrijp je elkaar vaak beter. Als er op de dienst van Luc iemand sterft, dan kan ik er voor hem zijn. Die situatie is niet vreemd voor mij. En we doen ook ontzet-

Func-tie: Ver-pleeg-kundig afde-lings-hoofd in ZNA Jan Palfijn af-deling cardiolo-gie-oncologie.

Werkt al 32 jaar voor ZNA.Hij draagt zorg voor de patiën-ten van zijn afdeling.

Fiche Luc Vergult (52)

Functie: Consulen-te depar-tement perso-neelsont-wikkelingIn 1990 be-gon zij te wer-ken voor de personeelsdienst van het OCMW en gaf daardoor enkele opleidingen.

In 2005 stapte ze over naar ZNA. Daar is ze bezig met de personeelsproblematiek. Zij ontvangt mensen die via het OCMW komen solliciteren.

Ze heeft vooral contact met het personeel van het zieken-huis in alle campussen en alle afdelingen.

Fiche An Bosshard (39)

tend graag onze job. Anders hou je het niet vol”, vertelt An.

“Liefde kent alleen zijn eigen weg”, lacht Luc. “De kans dat je iemand in zo’n grote organisatie leert kennen, is natuurlijk groter, maar ik heb ze-ker niet doelbewust naar iemand ge-zocht. Toch ben ik zes jaar later nog altijd heel blij dat ik haar gemaild heb”, lacht Luc.

13.500liter

poetsvrouwen en mannen on-derhouden alle ZNA-vestigin-gen.300

dagen out

geeft ZNA jaarlijks uit aan gas en elektrici-teit.5,5

miljoen euro

aan ontsmettings-vloeistof gebruiken ze jaarlijks bij ZNA.

prijs van deze ingreep bedraagt 250 euro. Een borst- en tepelreconstruc-tie worden grotendeels terugbetaald door het ziekenfonds, maar de tatoe-age niet. “Dat is de reden waarom ik de prijs bewust laag hou. Het is spijtig dat het ziekenfonds hier niet in tussenkomt, want het is erkend als beste manier om tepelhof te re-construeren.”

“Ik gebruik het tepelhof van de andere borst als richtkleur. Ik zoek eerst één basiskleur en voeg daarna pigmenten toe. Soms tatoeëren we langs beide kanten omdat dit een mooier en perfecter resultaat geeft. De plek rond de echte borst is wel ge-voelig en kan de dag erna wel pijnlijk zijn. Als de echte borst een vlakke te-pel heeft, dan kan ik zelfs zo tatoëren alsof er een tepel opstaat, terwijl er geen is. Dat noemen ze een trompe l’oeil. De verwondering van de pa-tiënt over het resultaat geeft een fan-tastisch gevoel.”

Volg de route ‘Warme Borst’ tijdens Dagje Gezond. Inschrijven kan op www.dagjegezond.be.

i

Nieuwe borst met tepel en geta-toeëerd tepelhof. foto wim hendrix

Nieuwe borst met tepel. foto wh

48.METROPOOL vrijdag 24 september 2010

SZN

Een week lang keert uw krant ZNA binnenstebuiten. We praten met dokters, verpleegkundigen, patiënten, bezoekers enz. Een ziekenhuis-gemeenschap is immers als een dorp. Er gebeurt altijd wel wat nieuws. Zondag kan u zelf een kijkje komen nemen tijdens Dagje Gezond. teksten: kari van hoorick, biona jansen foto’s bert hulselmans, wim hendrix, w&f, thomas legrève, sarah van den elsken, gva

Binnenstebuiten

Figuur van de dag

Jo Meul: “Cannabis is geen onschuldige drug”

Hoofdverpleger Jo Meul werkt al dertig jaar op de ontwen-ningsafdeling van het ZNA Pyschia-trisch Ziekenhuis Stuivenberg. “Het aantal verslaafde pa-tiënten dat wij opvan-gen, bleef de voorbije ja-ren ongeveer gelijk. Maar de soort verslaving is wel veran-derd. In de jaren 80 behandelden we bijna uitsluitend mensen met al-cohol- en medicatieverslavingen. Nu heeft hooguit de helft alleen een alcoholprobleem. De meesten zijn verslaafd aan diverse produc-ten tegelijk, zoals de combinatie al-cohol en cannabis. De jongste jaren is ook cocaïne aan een opmars be-zig”, vertelt Jo.

Cannabis is lang niet voor alle ge-bruikers een onschuldige ‘pretsiga-ret’. “De sociale gevolgen lijken op het eerste zicht beter mee te vallen

0 dan bij zware drinkers. Cannabisgebruikers

worden minder vaak ontslagen op hun werk. De meerder-heid stopt er ook mee na zijn dertig-ste. Maar voor onge-

veer 1 op 10 lukt dat niet. Hoe vroeger je er-

mee start, hoe moeilijker het blijkt om ermee te kappen.

Mensen raken er vooral psychisch aan verhangen in plaats van fysiek. Wie twee verslavingen combineert, heeft het vaak ook lastiger om af te kicken.” Slechts weinig patiënten raken na een ontwenningsperiode voorgoed drugsvrij. “Doordat we een goede therapeutische band op-bouwen, zoeken ze na een terugval wel sneller opnieuw hulp om weer af te kicken.”

Meer weten? Volg de route ‘In hogere sferen’ tijdens Dagje Gezond. Inschrijven via www.dagjegezond.be.

i

Vertrekker van de dag

Aileen: “Jammer dat ik niet meteen naar school mag”

Aileen Vissers (4) uit Deurne ont-waakt in de ar-men van haar oma na een ingreep in het ZNA Koningin Paola Kin-derzieken-huis.

“Aileen moest een aantal voor-tanden laten trekken en enkele zijtanden laten verzor-gen en opvullen. Ze waren aan-getast door te veel suikerinname. Omdat het om zoveel tandjes ging, moest dat gebeuren onder volle-dige verdoving. We hadden haar vooraf verteld dat ze even zou gaan slapen bij de dokter. Nu maar hopen

0 dat haar definitieve tanden snel door-

breken”, vertelt haar oma. Die is apetrots op haar kranige kleindoch-ter.

“Het was de eerste ke e r d a t ze in het

ziekenhuis kwam. Maar

ze houdt zich erg sterk en klaagt nooit

over pijn.”“Ik was helemaal niet bang”, ver-

telt Aileen trots. Al was ik vandaag wel liever eerst naar school geweest en dan pas naar de tandarts.”

Meer weten? Volg de route ‘Kind is koning’ tijdens Dagje Gezond. Inschrij-ven via www.dagjegezond.be.

i

Obesitas 0 Vier maanden na gastric bypass weegt Iris 21 kilo minder

“Al van kleins af aan ben ik mollig, zwaarlijvigheid zit bij ons in de fami-lie”, vertelt de 19-jarige Iris Ergo uit Brecht. “Ik heb diverse diëten gepro-beerd, maar die hield ik nooit lang vol. Ze gaven me geen gewenst resul-taat. Op school ben ik meermaals ge-pest omdat ik dik was en dat kwets-te wel. Dat is misschien ook wel een van de redenen dat ik er echt iets wil-de aan laten doen.”

Zo’n twee jaar geleden begon Iris met de gedachte te spelen om een gastric bypass te laten doen. Haar vriend had eerder succesvol zo’n operatie ondergaan en op een forum vond ze allerlei informatie. “Nadat ik een aantal positieve verhalen had ge-lezen, maakte ik in april een afspraak met dokter Leo Hendrickx. Hij vertel-de me wat de operatie inhield en wat de voor- en nadelen ervan waren: ik zou minder kunnen eten, maar dat vond ik helemaal niet erg.”

Beetje angstVan de volledige maag van Iris is

een stukje van ongeveer vijf centi-meter afgeknipt. Daaraan werd haar dunne darm bevestigd.

“Voor de operatie was ik wel een beetje bang. Maar toen de grote dag aanbrak, was al de stress verdwenen. Ik had het volste vertrouwen in dok-ter Hendrickx en zijn team. Ik ben

0

ook erg goed begeleid door de dok-ters en het verplegend personeel van ZNA.”

Na de operatieDe eerste twee weken na de in-

greep kreeg Iris vooral yoghurt en zachte voeding voorgeschoteld. Om haar maag op gang te krijgen, moest ze zesmaal per dag iets eten. Daarna schakelde ze over op gemixt voedsel en nog wat later op lichtverteerbaar vast eten zoals toast.

“Na de operatie moest ik ook top-nieuw leren eten, want ik had hele-maal geen honger meer. Ze moesten me echt zeggen dat het tijd was om iets te eten. Nu komt dat hongerge-voel stilaan terug. In het begin is het ook een beetje zoeken. Als je te veel eet, protesteert je maag. Dan moet ik even gaan liggen of in het slechtste geval voel ik me misselijk en moet ik braken. Brood kan ik nog steeds moeilijk eten. Dat blijft erg lang op mijn maag liggen. Vroeger at ik heel graag frietjes en nu zegt me dat niet veel meer. Wie had dat gedacht?”, lacht Iris.

Iris woog voor de operatie 105 ki-logram en nu, vier maanden later, heeft ze een gewicht van 84 kilo-gram. Nooit had ze kunnen dromen dat ze zoveel gewicht kwijt zou raken op zo’n korte tijd.

“Ik stond in het begin bijna dage-lijks op de weegschaal. Mijn streef-gewicht ligt nu rond de zeventig kilo. Dat zou ongelofelijk zijn, maar ik ben al heel tevreden met de kilo’s die ik ondertussen al kwijt ben. Ik heb nog

geen moment spijt gehad van mijn beslissing.”

Blikken op straat“Doordat ik heel wat gewicht kwijt

ben, durf ik nu zelfzekerder op straat lopen zonder angst te hebben voor de reacties van anderen. Ik haatte de blikken van de mensen op straat. De meesten reageren ook positief op mijn operatie. Hier en daar krijg ik wel een reactie dat ik vals heb gespeeld. Dat doet wel pijn. Want ik moet nu ook op mijn eten letten.”

“Ik zal niet zomaar ie-dereen vertellen dat ik een operatie heb ondergaan, maar vrienden weten het wel. En voor mijn vriend hoefde ik het niet te doen, want hij vond me goed zoals ik was. Toch is hij trots op me dat ik het gedurfd heb. Ik voel me nu veel beter in mijn vel en ik eet ook gezonder. Ik kijk zeker terug op een geslaag-de operatie. Vo o r m ij begint een nieuwhoofd-stuk in mijn le-ven.”

Iris Ergo (19) onderging op 10 mei 2010 een maagverkleining. Nu weegt ze 84 kilogram en kijkt ze tevreden terug op een geslaagde operatie.

“Ik begin aan een nieuw hoofdstuk van mijn leven”

“Zo’n gastric bypass is vandaag de dag een stan-daardoperatie met wei-nig complicaties. Bij zo’n ingreep wordt er een stuk van de maag geknipt en de dunne darm wordt eraan gekop-peld. Het obesitasprobleem stijgt ook jaar na jaar, dat merken we aan het aantal aanvragen voor zo’n ingreep. Er wordt geschat dat in 2025 obesitas het grootste gezond-heidsprobleem in Europa zal zijn.”

“Na zo’n operatie verliest de pa-tiënt gemiddeld 20 procent van zijn of haar gewicht. In totaal verdwijnt 70 procent van het overgewicht in een jaar tijd. Bij Iris zal dat zo’n 32 ki-logram zijn. Je kan ook niet zomaar aan een operatie beginnen. Een heel team van mensen doet onderzoeken: de patiënt doorloopt samen met een gastroloog, endocrinoloog, diëtiste en psycholoog een traject van twee maanden. Ik vertel hen natuurlijk

0 ook de voor- en nadelen van zo’n operatie.”

“Om in aanmerking te komen voor een terugbetaling van de ingreep moet je BMI 40 zijn of

meer dan 35 ge-combineerd met

suikerziekte, slaapapneu of hoge bloeddruk. Het ziekenfonds betaalt dan 5.000 euro van de kosten en de patiënt of de hos-pitalisatieverzekering financiert de overige 1.200 euro. Wat patiën-ten na de ingreep vooral moeten leren, is het gevoel van een volle maag. Als er te veel in terechtkomt, is het lo-gisch dat die protesteert.

Meer weten? Volg de route ‘Maak je niet dik’ op Dagje Gezond. Inschrijven via www.dagjegezond.be.

i

Reactie Chirurg Leo Hendrickx

vrijdag 24 september 2010 METROPOOL.49SZN

“Onze mensen moeten voldoende en lekker eten”

“Bij geriatrische fragiele patiënten en personen met dementie moet je wel zor-gen voor aangepaste voeding omdat zij vaak kauw- en slikproblemen hebben.”, vertelt voedingsdeskundigde Katrijn La-vrysen. Ze kijkt er samen met haar colle-ga Stien Matthyssen op toe dat de bewo-ners gevarieerd en lekker eten.

“’s Morgens bij het ontbijt is er brood met diverse soorten charcuterie of voor de mensen die geen brood meer kunnen eten, is er een broodvervangende maaltijd. Daarnaast serveren we dagelijks fruit uit conserven. Dat is zachter en dus gemak-kelijker om te kauwen. Dagelijks is er ook een verrijkte pap voor patiënten en bewo-ners die daar zin in hebben.”

“Bij het warm eten zorgen we naast de klassieke warme maaltijd ook voor puree en gesneden of gemalen groenten en vlees. In de namiddag krijgen ze een yoghurt-

drankje, een lekkere koek of gebak. Bij speciale gelegenheden zoals ver-jaardagen bieden we ijsjes, appel-strudel of wafels aan. Onze bewo-ners zijn vaak gek op zoet.” Met het ouder worden verliezen men-sen hun smaak en daardoor hun zin in eten. Daardoor ontstaat vaak ondervoeding.

“We kunnen die mensen al-

0 leen maar aanmoedigen om te eten en op zoek gaan naar wat ze lekker vinden zodat ze vooral terug zin krijgen om te eten. In de eerste plaats is het onze taak om ervoor te zorgen dat ze adequate voedingsstof-fen binnenkrijgen en voldoende eten zo-dat hun gewicht op peil blijft. De verpleeg-kundigen op de afdelingen vullen voor ons de voorkeurslijst in zodat we meer over hun eetgewoontes te weten komen”, ver-telt Stien Matthyssen. Er wordt ook echte boter tussen de puree gemengd, er wordt room gebruikt in de saus en groenten wor-den in olie gestoofd. Op die manier krijgen de bewoners via kleine porties een maxi-maal aantal calorieën binnen.”

Naast calorieën is het voor oudere men-sen belangrijk dat ze voldoende vlees eten waar de nodige eiwitten in zitten. Daarom krijgen ze tussendoor wel eens een stukje kaas of vlees. “Het personeel vraagt soms of we kunnen helpen met eten geven of dat we eens willen praten met een van de men-sen omdat ze niet goed eten. Dan brengen we iets lekker zoet mee en dan zijn we na-tuurlijk de ‘lieve meiskes’, dat is wel leuk. Je krijgt echt een band met die mensen”, lacht Katrijn.

Meer weten over dementie? Volg de route ‘Geheugensteuntje nodig?’ tijdens Dagje Ge-zond in ZNA Joostens, www.dagjegezond.be.

i

Katrijn Lavrysen en Stien Matthysen werken al vijf jaar voor ZNA.

Op zondag 26 september orga-niseert ZNA voor de tweede maal haar Dagje Ge-zond. In elk van de ziekenhuizen zijn er die dag in-teractieve rondleidingen rond diverse thema’s zoals borstkliniek, pijnbehande-lingen, revalidatie met neurostimulatie, cannabisgebruik, geheugen en dementie, hartziekten, nierproblemen, alarm in de darm, plastische chirurgie enz.

Ook meer technische aspecten komen aan bod. Zo kan u de weg volgen van een bloed- of urinestaal, een kijkje nemen in het gigantische computersysteem dat al-les in goede banen leidt, of binnengluren in de enorme ziekenhuisapotheek.

www.dagjegezond.beDe gratis rondleidingen gebeuren in

kleine groepen en duren één tot twee uur. Diverse thema’s combineren kan, maar inschrijven vooraf is nodig, via de site of op 03-609.35.83. Dat kan nog tot vandaag vrijdag 24 september.

0

ii

Vier maanden na gastric bypass weegt Iris 21 kilo minder Voeding 0

handschoenen worden jaar-lijks gebruikt bij ZNA.3,3

miljoen euro

worden jaarlijks opgenomen in de ontwenningsafdeling van ZNA Pyschiatrische Zie-kenhuis Stuivenberg.330

patiënten

medische beel-den zoals echo’s en scans worden jaarlijks gemaakt bij ZNA.

0,5miljoen euro

Dagje GezondKijkje achter de schermen

“Onze mensen moeten voldoende en lekker eten”

“Bij geriatrische fragiele patiënten en personen met dementie moet je wel zorgen voor aangepaste voeding omdat zij vaak kauw- en slikproblemen hebben.”, vertelt voedingsdeskundigde Katrijn Lavrysen. Ze kijkt er samen met haar collega Stien Matthyssen op toe dat de bewoners gevarieerd en lekker eten.

“’s Morgens bij het ontbijt is er brood met diverse soorten charcuterie of voor de mensen die geen brood meer kunnen eten, is er een broodvervangende maaltijd. Daarnaast serveren we dagelijks fruit uit conserven. Dat is zachter en dus gemakkelijker om te kauwen. Dagelijks is er ook een verrijkte pap voor patiënten en bewoners die daar zin in hebben.”

“Bij het warm eten zorgen we naast de klassieke warme maaltijd ook voor puree en gesneden of gemalen groenten en vlees. In de namiddag krijgen ze een yoghurt

drankje, een lekkere koek of gebak. Bij speciale gelegenheden zoals verjaardagen bieden we ijsjes, appelstrudel of wafels aan. Onze bewoners zijn vaak gek op zoet.” Met het ouder worden verliezen mensen hun smaak en daardoor hun zin in eten. Daardoor ontstaat vaak ondervoeding.

0

Katrijn Lavrysen en Stien Matthysen werken al vijf jaar voor ZNA.

ZNA is de grootste zie-kenhuisgroep van het land. Die bestaat uit tien instel-lingen, verspreid over ze-ven campussen. Naast de al-gemene ziekenhuizen telt de groep ook gespecialiseer-

de centra.

4 algemene ziekenhuizenZNA Jan Palfijn, Merksem

ZNA Stuivenberg, AntwerpenZNA Sint-Erasmus, BorgerhoutZNA Middelheim, Wilrijk

6 gespecialiseerde centravoor kinderen

ZNA Koningin Paola Kinderzieken-huis, WilrijkZNA Universitaire Kinder-en Jeugd-psychiatrie, Wilrijk

voor psychiatrische patiëntenZNA Psychiatrisch Ziekenhuis Stui-venberg, Antwerpen

voor dagziekenhuis, seniorenzorg, revalidatie

ZNA Sint-Elisabeth, AntwerpenZNA Hoge Beuken, HobokenZNA Joostens, Zoersel

••

••

•

•

•

•••

Wat is ZNA?Tien om te zien