NIEUWE PRODUCTENEN DIENSTEN BEDENKENVERSIE 3.0

de VOORT innovatiemethode

Gijs van Wulfen

NIEU

WE P

RO

DU

CTEN

EN D

IENSTEN

BED

ENK

EN VERSIE 3.0

ISBN 978-90-430-2519-5

Het bedenken van succesvolle nieuwe producten of diensten is lastig. Slechts een op de zes innovatieprojecten haalt de markt. Omdat de klant er niet op zit te wachten, het intern aan draagvlak ontbreekt of omdat het technisch niet haalbaar is. Daarom is de VOORT innovatiemethode ontwikkeld. Met een intern team bedenk je in vijf stappen concrete nieuwe producten, diensten of businessmodellen. In een gestructureerd creatief proces keer je terug met drie tot vijf mini new business cases, vijftien weken na de kickoff.De methode is succesvol omdat je start met een innovatieopdracht, je zelf klantfricties ontdekt, de klant nauw betrokken is, je terugkeert met concrete businesscases en je het gezamenlijk met een team doet. Dit zorgt voor intern draagvlak.

De VOORT innovatiemethode is voor iedereen bruikbaar. Zowel voor diensten als producten en in business tobusiness en businesstoconsumermarkten. Meer dan dertig bedrijven en organisaties passen de methode toe. Sanoma Media heeft met deze methode de Libelle Academy en Work4Women bedacht en succesvol gentroduceerd. Deze praktijkcase komt uitgebreid aan bod.Dit boek is een werkboek, bedoeld om de VOORT innovatiemethode zelf toe te passen. Het staat boordevol praktische inspiratie en bruikbare formats. Het bevat ook 35 creatieve technieken om zelf in het ideationproces te gebruiken.

Gijs van Wulfen, grondlegger van de VOORT innovatiemethode, is bedrijfseconoom, marketeer en innovatiefacilitator. Hij werkte in de foodsector en adviseerde bij achtereenvolgens Ernst & Young en Boer & Croon. Eind 2002 startte hij zijn eigen innovatieorganisatie die zich richt op opleiden, en het verspreiden en faci li teren van de VOORT innovatiemethode. Hij is een veel gevraagd spreker over innovatie op internationale congressen, seminars en workshops.

www.pearson.nl

Gijs van

Wulfen

OMSLAG_PLANO.indd 1 10-04-12 09:43

NIEUWE PRODUCTEN EN DIENSTEN BEDENKEN VERSIE 3.0

ISBN: 978-90-430-2519-5NUR: 801Trefw: innovatie, marketing, productmanagement, productontwikkeling

Dit is een uitgave van Pearson Benelux bv,Postbus 75598, 1070 AN AmsterdamWebsite: www.pearson.nl e-mail: amsterdam@pearson.com

Opmaak en omslag: studio frederik de wal, Schelluinen

Dit boek is gedrukt op een papiersoort die niet met chloor houdende chemicalin is gebleekt. Hierdoor is de productie van dit boek minder belastend voor het milieu.

VOORT is een geregistreerd merk en eigendom van Big Tree B.V.

Copyright 2012 Pearson BeneluxAlle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopien, opnamen, of enige andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.Voor zover het maken van kopien uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16B Auteurswet 1912 j het Besluit van 20 juni 1974, St.b. 351, zoals gewijzigd bij Besluit van 23 augustus 1985, St.b. 471 en artikel 17 Auteurswet 1912, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht. Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatie- of andere werken (artikel 16 Auteurswet 1912), in welke vorm dan ook, dient men zich tot de uitgever te wenden.Ondanks alle aan de samenstelling van dit boek bestede zorg kan noch de redactie, noch de auteur, noch de uitgever aansprakelijkheid aanvaarden voor schade die het gevolg is van enige fout in deze uitgave.

978-90-430-2851-6

NIEUWE PRODUCTEN EN DIENSTEN BEDENKENVERSIE 3.0 de VOORT innovatiemethode

Gijs van Wulfen

TitelArthur C. Clarke, schrijver

The only way to discover the limits of the possible is to go beyond them into the impossible.

VOORT landkaart 4 / 5

The fish is the last one who will discover water.

Anoniem

meer over de VOORT innovatiemethode

Nederlandstaligewebsite www.voort-innovatie.nl

Engelstaligewebsite www.forth-innovation.com

Facebook www.facebook.com/FORTHinnovationmethod

LinkedInGroupNederlandstalig Kijk op LinkedIn onder groups

LinkedInGroupEngelstalig Kijk op LinkedIn onder groups

www.voort-innovatie.nl 6 / 7

http://www.voort-VOORT innovatie.nlhttp://www.voort-innovatie.nlhttp://www.forth-innovation.comhttp://www.facebook.com/FORTHinnovationmethod

Inhoudsopgave

VOORT werkt! (Henk Scheenstra COO Sanoma Media) 11

Vetscheef! 13

Innoveer zelf 15

Hoofdstuk1 Lastigbeginvaninnovatie 19

Zomaar honderd nieuwe producten en diensten 20

Fail fast. Scale fast. 21

Veertig redenen waarom organisaties worstelen met innovaties 22

Nieuw is schaars 24

Nieuw is noodzaak 25

Managers en innovatie 27

Veertig innovatieworstelingen 29

Een ideeproces ontbreekt 29

Hoofdstuk2 Succesfactorenvoorideation 35

De ontdekking van de Post-it 36

Top 25 meest innovatieve bedrijven ter wereld 2010 37

Wat gaat er mis? 39

Wanneer is ideation opportuun? 41

Een goed nieuw idee 43

Zeven succesfactoren 47

Dilemmas 50

Hoofdstuk3 VOORTinnovatiemethode 55

Op expeditie gaan 56

Andere expeditieleiders 57

VOORT in vijf stappen 59

Vijf innovators over de VOORT innovatiemethode 62

Vertrekken 63

Ontdekken 65

Ontwikkelen 69

Reflecteren 70

Terugkeren 73

Verschillende rollen 74

Een goede VOORT facilitator 76

Persoonlijke tips voor goede VOORT innovatie-facilitators 76

Wanneer is VOORT de juiste aanpak? 77

Aangestoken! De reiservaringen van het innovatieteam GGD Next 78

Hoofdstuk4 Vertrekken 81

VOORT activiteit 1: Innovatiefocusworkshop 86

De innovatieopdracht 86

Het ideationteam 90

VOORT planning 93

VOORT investering 97

VOORT activiteit 2: Kernteamkennismaking 97

VOORT activiteit 3: VOORT kick-off workshop 99

Praktische tips bij vertrek 104

Risicos 104

Hoofdstuk5 Ontdekken 107

VOORT activiteit 4: Ontdekvoorbereidingsworkshop 113

Het ontstaan van ideen 114

VOORT activiteit 5: Trends en technologie verkennen 114

Top 25 internationale trendsites 115

VOORT activiteit 6: Klantfricties ontdekken 118

I wish there was 119

Inspirerende insights door een onlinekijkje bij

de consumenten thuis 124

VOORT activiteit 7: Kansrichtingen verkennen 125

Inhoudsopgave

Checklist voor kansrichtinggesprekken 126

Zeven tips voor een innovatieve websearch 128

VOORT activiteit 8: Ontdekworkshops 129

Risicos 133

Hoofdstuk6 Ontwikkelen 135

Brainstormen: hoe doe je dat? 138

Brainstormen met meer dan twee personen is niet effectief 139

VOORT activiteit 9: New product brainstorm 141

35 Brainstormtechnieken 142

De brainstormlocatie 143

De ideale brainstormlocatie 144

Rol van de brainstormfacilitator 145

Brainstorm stap 1: inleiden 150

Brainstorm stap 2: ideen genereren 151

Brainstorm stap 3: ideerichtingen maken 155

Brainstorm stap 4: ideerichtingen kiezen 156

Brainstorm stap 5: ideemindmaps maken 157

Brainstorm stap 6: concepten maken 159

Brainstorm stap 7: concepten presenteren 162

Brainstorm stap 8: concepten beoordelen 164

Brainstorm stap 9: beoordeling bespreken 166

Brainstorm stap 10: afronden 167

VOORT activiteit 10: Conceptuitwerkingsworkshop 171

Risicos 171

Hoofdstuk7 Reflecteren 175

VOORT activiteit 11: Concepten testen 178

Tips voor kwalitatief conceptonderzoek 180

Eenvoudig format voor het toetsen van nieuwe concepten 182

Online concepttesting onder consumenten 184

VOORT activiteit 12: Conceptverbeterworkshop 185

Risicos 189

Hoofdstuk8 Terugkeren 191

VOORT activiteit 13: Mini new business case workshops 194

VOORT activiteit 14: VOORT eindpresentatie 200

VOORT activiteit 15: Conceptoverdrachtworkshops 201

Risicos 202

Hoofdstuk9 Realisatie 205

Bijlage I. VOORT innovatiefacilitators 2012 217

Bijlage II. 35 brainstormtechnieken 221

Verklarende woordenlijst 265

Literatuur 271

Index 277

8 / 9

N. Negroponte, MIT Media Lab

Geleidelijke groei is de ergste vijand van innovatie.

Introductie

VOORT werkt!

Innoveren is cruciaal. Voor grote - en kleine organisaties en voor jonge en volwassen bedrijven. Het is van belang om je producten - en dienstenportfolio actueel en passend te houden. En het heeft ook een belangrijk stimulerend effect op je eigen mensen. Door ze uit te dagen na te denken over nieuwe product/marktcombinaties stimu-leer je creativiteit en ook verantwoordelijkheid. Niet innoveren is eigenlijk geen optie; het is de dood in de pot. Je beste mensen vertrekken omdat ze niet op de winkel willen passen en het is letterlijk het begin van het einde.

Sanoma Media heeft een lange historie in het succesvol vermarkten van tijdschriften. Enorm sterke merken als Libelle, Margriet, Viva, vtWonen, Donald Duck en Story behoren tot het culturele erfgoed van Nederland. Maar de wereld verandert razendsnel, met grote invloed op het gedrag van zowel consumenten als adverteerders. Hierop inspelen kan alleen als je kunt innoveren. Of door acquireren van andere bedrijven. Bij Sanoma doen we beide. Op het gebied van digital media hebben we de laatste jaren via overnames onze markt-positie versterkt. Startpagina, Nu, Kieskeurig en Schoolbank zijn daar voorbeelden van. Het is fijn dat we zowel on- als offline een toppositie hebben, maar hem vasthouden vraagt creativiteit n innovatiekracht. En dus een verplichting aan het management om die positie vast te houden en uit te bouwen.

Innoveren wordt geassocieerd met geheel nieuw. Helemaal iets nieuws doen lijkt ook spannender. Als het succesvol is schrijf je geschiedenis. In ieder geval binnen je bedrijf. Maar de kans daarop is klein. Welk bedrijf creerde de innovatie met de online verkoop van boeken? Amazon.com? Fout! Amazon is een mooi voorbeeld van de vaak voorkomende misvatting dat je first mover moet zijn om de

winstgevendste te zijn. Als je snel genoeg bent om innovaties te consolideren en op te schalen kun je veel meer verdienen. Being fast second noemen Markides en Gerski dat.

Innoveren vanuit een bestaand merk en een bestaande marktpositie is minstens zo belangrijk. Dat was ook de aanleiding voor Sandra Dol, uitgever van de vrouwenbladen bij Sanoma, om het gesprek met mij aan te gaan over de positie van Libelle en Margriet na 2015. Beide merken zijn dan al meer dan 75 jaar oud en zullen zeker nog hun sterke positie in de vrouwenweekbladenmarkt bezetten. Maar we willen meer. In de afgelopen 10 jaar zijn beide merken versterkt met zogenaamde line- en brandextensions. Dat zijn boeken, agendas en thematische specials geworden. Maar ook dekbedovertrekken en fietsen. Prima, maar niet cht nieuw of baanbrekend. Dat geldt wel voor de Libelle Zomerweek en de Margriet Winterfair; twee succes-volle meerdaagse en winstgevende evenementen.

Sandra en ik zien onszelf als rentmeesters van beide grote merken en hebben dus de opdracht om zaken te initiren waar onze opvolgers de vruchten van gaan plukken. En zo kwamen we op Gijs van Wulfen (die we beiden al kenden) en zijn innovatiemethode voort. We hebben deze innovatiemethode toegepast in de periode oktober 2008 tot en met februari 2009. En ik moet zeggen dat het een enerverend ensuccesvol traject was. Aan het einde van het proces lagen er drie zeer goed uitgewerkte mini new business cases klaar die samen goed waren voor 7,3 miljoen bedrijfsresultaat in het derde jaar na de lancering. Alledrie de nieuwe concepten waren innovatief, passend bij de merken en geloofwaardig voor onze klanten.

Twee innovaties zijn ontwikkeld en in 2010 en 2011 in de markt gentroduceerd. Work4Women is een geweldig uitzendconcept voor onze doelgroep dat we samen met Tempo-Team in de markt hebben gezet. En Libelle Academy is een on- en offline leerconcept met

10 / 11

Introductie

cursussen en workshops waarbij je voor je plezier kunt leren. Beide innovaties staan als een huis. Opmerkelijk genoeg is samenwerking met partners in beide gevallen een belangrijk onderdeel van het concept geworden. Met name op het gebied van voor ons branchevreemde expertise spelen partners een hele belangrijke rol.

Vier punten zijn me opgevallen tijdens de voort reis:1. Het enorme enthousiasme en de drive die het proces losmaakt

bij de deelnemers.2. De gedegenheid van het proces. Bladenmakers zijn creatieven

die probleemloos twaalf nieuwe concepten bedenken per uur. Juist het uitstellen van je oordeel, het cht willen begrijpen van de fricties van de consument en het diepe inzicht verkrijgen in nieuwe markten was zeer zinvol. Ik ben er van overtuigd dat dit veel betere en meer haalbare concepten heeft opgeleverd, zonder dat dit de ambitie of de drive van het team aantastte.

3. De noodzaak van een stevig projectmanagement, want je gaat alle fasen door (van euforie tot diepe depressie en weer terug).

4. De noodzaak van een breed team inclusief de directie. Alleen al vanwege het verkrijgen van draagvlak tijdens de expeditie.

Ik beveel de voort innovatiemethode van harte aan. Als je hem goed toepast wordt het een prachtige tocht met fantastische ontdekkingen en zeer veel bijvangst. voort werkt!Ik wens je een goede reis.

Henk Scheenstracoo Print Sanoma Media Netherlands BV

Its tough when markets change and your people within the company dont.

Harvard Business Review

Voorwoord

Vetscheef!

Mijn zoontje was een keer bij mij op bezoek in de brainstormruimte. Hij zat op de schommel die daar hangt. En hij stelde me de vraag die alle jongens wel eens stellen: Zeg pap, wat doe jij nou eigenlijk voor werk? Ik zei dat ik mensen hielp om zelf nieuwe producten te bedenken voor de organisaties waar ze werken. Scheef , zei hij. (Dat betekent zoiets als tof uit mijn eigen jeugd.) Dus je helpt hen zodat ze zelf iets doen. En daar word jij nog voor betaald ook...? Vetscheef. En ik besefte weer eens wat een eigenaardig vak ik toch eigenlijk had.En wat voor vak heb ik eigenlijk? Ik noem mezelf innovatiefacilitator en ik wil je met dit boek een praktisch, effectief instrument aanreiken om zelf een vliegende start te maken met innovatie.Zelf heb ik zwaar geworsteld met innovatie. Eerst als marketeer in de foodsector en later als organisatieadviseur bij Ernst & Young Consul-ting en Boer & Croon. Met deze ervaring in de achterzak begon ik in 2003 mijn eigen bedrijf om organisaties te helpen om sneller te innoveren. Zo is in de praktijk een innovatiemethode ontstaan voor the front end van innovatie. Dit proces om nieuwe producten en diensten te bedenken heb ik voort genoemd. Dit staat voor Vertrekken, Ontdekken, Ontwikkelen, Reflecteren en Terugkeren. Dat zijn de vijf stappen van de aanpak. Het is een methode die al meer dan zes jaar werkt in de praktijk en waarmee grote en kleine organisaties in veel verschillende sectoren hun innovatiepijplijn succesvol hebben gevuld.In mei 2006 verscheen de eerste editie van dit boek. En in mei 2009 de tweede. Waarom drie jaar later een derde editie? Innovatie is actueler dan ooit. Bovendien is de voort innovatiemethode de afgelopen drie jaar door vele anderen en mijzelf veelvuldig toegepast. En iedere keer als ikzelf - of een andere voort facilitator - een innovatieproject faciliteer, leren wij weer wat nieuws, waarmee ik demethode verbeter. Daarom was het hoog tijd om de best practices

uit de voort praktijk van de afgelopen jaren toe te voegen in een nieuwe editie. Bovendien heb ik de opzet van dit boek nog prakti-scher gemaakt. Met duidelijke instructies hoe je de methodiek zelf in de praktijk kunt toepassen. Want ik wil je vooral inspireren en aanzetten om zlf met jouw organisatie te innoveren. Met de voort methodiek zorgt dat voor uitstekende uitkomsten met een geweldig draagvlak. Zoals de praktijkcase van Sanoma Media in dit boek aantoont.Heel veel mensen zijn betrokken geweest bij de meer dan 30 organi-saties die voort toepassen: opdrachtgevers, projectleiders, voort teamleden, voort facilitators en voort ondersteuners. Hen wil ik bedanken voor het vertrouwen, de feedback en hun suggesties die de basis legden voor deze versie 3.0.

Utrecht, april 2012

Gijs van WulfenGrondlegger voort innovatiemethodevoort Innovatiemethodegijs@voort-innovatie.nl+31-6-51483575+31-30-2456320www.voort-innovatie.nl

12 / 13

mailto:gijs@voort-innovatie.nlhttp://www.voort-innovatie.nl

M. Proust, schrijver

De ware ontdekkingsreis bestaat niet uit het aanschouwen van nieuwe landschappen, maar uit het opnieuw leren kijken.

Inleiding

Innoveer zelf

Het zoekwoord innovatie levert meer dan 9,5 miljoen hits op met Google. Iedereen vindt dat het moet. En heeft er een mening over. HetFinancieele Dagblad staat er vol van, ook als de economie in een recessie is beland. Innovatie is belangrijk. Het is een middel om de portfolio up-to-date te houden. Tijdig met nieuwe producten, diensten en businessmodellen inspelen op andere klantbehoeften ofnieuwe technologie is essentieel. Juist nu er zo veel verandert en mogelijk is. Voor organisaties die behoorlijke marktaandelen hebben in een verzadigde markt is innovatie de weg om andere markten, doelgroepen en distributiekanalen aan te boren. De weg naar groei.

Worstelen met innovatie

Maar als innovatie zo belangrijk is, waarom worstelen veel mensen in bedrijven en organisaties daar dan mee? Als je door het bos loopt, zie je dat onder grote bomen geen kleine plantjes groeien. Het is er donker en het ruikt er muf. En kleine plantjes hebben nu eenmaal veelwater en licht nodig, anders wordt het niks. Dus groeien er in de schaduw hooguit wat mos en schimmels. Dit geldt ook voor organisa-ties. Alle aandacht gaat naar de business van vandaag. Bij sommige ontbreekt zelfs een innovatieproces en vallen ad-hoc initiatieven niet in vruchtbare aarde. Of ze vallen tussentijds stil omdat er plots andere prioriteiten worden gesteld. Bij andere is er wel een productontwik-kelproces aanwezig en wordt een gestructureerde projectaanpak gebruikt zoals Prince2. Aan tientallen Research & Development (r&d) of New Business projecten wordt gewerkt. En het management is dan vaak nog ontevreden met de output. Ga voor jouw eigen organisatie maar eens na hoeveel productontwikkelingsprojecten nuecht innovatief zijn. Als je ze indeelt in nieuw voor mijn bedrijf ,

nieuw voor onze markt en nieuw voor de wereld, dan schrikt menig-een. Over hoe dicht bij huis je eigenlijk blijft in productontwikkeling. En aan hoe weinig voor de markt cht innovatieve concepten wordt gewerkt. Iedereen in r&d of New Business Development is altijd erg druk met van alles. Maar werk je aan de juiste dingen? Dat isde vraag.

Het lastige begin

De afgelopen twintig jaar hebben organisaties hun innovatieproces beter gestructureerd. Maar er gaat eigenlijk al veel mis vrdat dit proces goed en wel is begonnen. Alle begin is moeilijk, zo luidt het spreekwoord. Het begint met het genereren van nieuwe ideen voor producten en diensten: die zijn meestal schaars. En als er al veel nieuwe ideen zijn, dan is het vaak nog maar de vraag of ze wel enigszins aansluiten op wat de markt eigenlijk wil. De allereerste stap in het innovatieproces, het genereren en selecteren van goede nieuwe product ideen, noemen Amerikaanse vakgenoten the fuzzy front end of innovation. Fuzzy betekent dampig, heiig, mistig, nevelig. Kortom: de vage start van innovatie. Vaag, omdat eigenlijk nog onduidelijk is hoe je het genereren van nieuwe productideen moet aanpakken. Indeprak-tijk doet iedereen maar wat. Er zijn dan ook vele redenen waarom innovatieprocessen vaak al vanaf het begin moeizaam verlopen: Er is onvoldoende urgentie in jouw organisatie. Je twijfelt of je zelf creatief genoeg bent. Je hebt geen idee welke richting je zelf op wilt. cht diepgaande inzichten in wat de klant wil, ontbreken. Er ontbreekt een intern draagvlak voor de ontwikkelde nieuwe productideen.

Kortom: er is geen goede ideationfase, de Amerikaanse vakterm voor defase vanaf het ontstaan van het idee tot aan de beslissing om het nieuwe concept te ontwikkelen.

14 / 15

Inleiding

In nieuwe, jonge markten die sprongsgewijs groeien en waarin technologie een grote rol speelt, zijn het vaak uitvindingen of nieuwe technologische toepassingen die het startpunt vormen voor nieuwe producten. Technologie is daar vaak de aanjager van het innovatiepro-ces. Er is iets nieuws ontwikkeld bij r&d, wat kunnen we er eigenlijk mee? Gaan we dit gebruiken om bestaande producten of diensten te verbeteren of om nieuwe te ontwikkelen? Voor bedrijven en organisa-ties in bestaande, stabiele, niet-technologische markten is het beden-ken van nieuwe ideen nog veel lastiger. Want: waar moet je dan beginnen? Technologie is hier niet zo vanzelfsprekend. En als de organisatie groter is en langer bestaat, wordt dit vraagstuk alleen maar complexer. Zijn er binnen onze organisatie ook andere afdelingen of divisies met nieuwe concepten bezig? En wat hebben zij dan bedacht? Kunnen we dat niet beter samen doen? Of juist niet, omdat dit alleen maar vertraging oplevert? De toegevoegde waarde van een goed gestructureerd, effectief ideenproces wordt dan alleen maar groter.

Een innovatie-expeditie in vijf stappen

Dit boek gaat over het bedenken van nieuwe producten. Niet alleen over fysieke producten, zoals een Apple iPhone of een nieuwe straat-veegmachine, maar ook over diensten, zoals digitale trainingsconcep-ten en nieuwe diensten in de gezondheidszorg. Het biedt een prakti-sche aanpak in vijf stappen waarmee jij en jouw organisatie zelf aantrekkelijke nieuwe productideen kunnen ontwikkelen. Het gaat dan om voor de markt en voor jouw organisatie aantrekkelijke productideen waarvoor wl intern draagvlak bestaat en waarmee het innovatieproces kan worden gevuld, om het te ontwikkelen en te brengen tot een succesvolle marktintroductie. Zo kan jouw organisa-tie groeien in omzet, winst, marktaandeel, klanttevredenheid en vooral ook trots omdat het je zelf is gelukt succesvol iets nieuws in de markt te zetten.

cht nieuwe producten en diensten zijn schaars, terwijl de behoefte eraan groot is. In hoofdstuk 1 komt deze worsteling met het lastige begin van innovatie uitgebreid aan bod. Veel bedrijven maken voor hun innovatieproces gebruik van een aanpak waarbij na elke stap een go/no go-beslissing wordt genomen. In het Engels heet dit het Stage-Gatemodel. Helaas is in dit vaak toegepaste model de ideation-fase niet uitgewerkt. En als de innovatiepijplijn niet met potentierijke productideen wordt gevuld, komt er ook niets zinnigs uit.

Er zijn zeven succesfactoren voor het bedenken van nieuwe produc-ten en diensten. Deze worden in hoofdstuk 2 beschreven: urgentie, intern draagvlak, focus, outside-in denken, cht klantinzicht, een effectief creatief proces en de businessuitwerking.

De voort innovatiemethode ziet het bedenken van nieuwe produc-ten en diensten als een expeditie. Hoofdstuk 3 beschrijft de innova-tie-expeditie op hoofdlijnen. Het is geen individuele maar een groepsexpeditie met een gezamenlijke concrete uitdaging. voort is een acroniem van de vijf stappen: 1. Vertrekken, 2.Ontdekken, 3. Ontwikkelen, 4. Reflecteren, 5. Terugkeren. Aan elke stap in de expeditie is een hoofdstuk gewijd.

In hoofdstuk 4 vertrek je. Je bepaalt waarom je eigenlijk op expeditie wilt of moet, waar je eigenlijk naartoe wilt en met wie. De innovatiefocusworkshop, de innovatieopdracht, het werven van het innovatieteam en de kick-off zijn de belangrijkste activiteiten.

Hoofdstuk 5 gaat over ontdekken. Het team komt in beweging. Directeuren, managers, business developers, marketeers, product-ontwikkelaars en andere teamleden komen achter hun bureau vandaan. Ze gaan zlf met klanten praten om relevante klantfricties te ontdekken. Ze bezoeken zelf andere organisaties en bedrijven om inspiratie op te doen en kansrichtingen voor innovatie te verkennen.

Inleiding

In hoofdstuk 6 komt ontwikkelen aan bod. Dit is het creatieve hoogtepunt van de voort innovatiemethode met een tweedaagse new product brainstorm en een conceptuitwerkingsworkshop. In een gestructureerd creatief proces worden meer dan 500 ideen voor nieuwe producten en diensten gegenereerd, 35 ideerichtingen gevormd en uiteindelijk 12 aantrekkelijke en haalbaar geachte nieuwe concepten ontwikkeld en beschreven.

Hoofdstuk 7 gaat over reflecteren. Want hoe aantrekkelijk zijn de innovaties voor de doelgroepen? En wat kan er verbeterd worden? De concepten worden online of live kwalitatief getoetst. En het ideationteam verbetert de concepten en kiest er drie tot vijf voor uitwerking in de laatste fase.

Hoofdstuk 8 beschrijft stap vijf: terugkeren. De drie tot vijf beste nieuwe productconcepten worden uitgewerkt tot mini new business cases. Ze worden gepresenteerd aan het management en na besluit-vorming overgedragen aan ontwikkelteams. Zij starten met de fysieke productontwikkeling (voor producten) of de idee-uitwerking tot een volwaardige business case (voor diensten). En dan zit de expeditie van het voort team erop.

Innoveer zelf met VOORT

Met dit boek kun je de voort innovatiemethode zelf in jouw organisatie toepassen. Ook al schakel je er een gecertificeerde voort innovatiefacilitator bij in, het blijft jouw innovatieproject.

Je vindt praktische inspiratiebronnen, instrumenten, workshop-programmas en voorbeelden in vijf herkenbare onderdelen:

1. voort factsheet: praktische overzichtspagina met links de voort kaart voor die stap en rechts per stap de kernwoorden.2. voort inspiratie: inspiratie, tips, verklaringen en andere bruik- bare zaken tijdens de expeditie.3. voort activiteiten: praktische recepten voor de uitvoering met een concreet programma of plan van aanpak.4. voort deliverables: formats en voorbeelden van de uitkomst van een workshop of activiteit.5. voort case: voorbeelden van het voort Megamerkextensie- project voor Margriet en Libelle van Sanoma Media.

Het boek bevat twee bijlagen. Bijlage I vermeldt innovatiefacilitators die zijn opgeleid en gecertificeerd om de voort innovatiemethode te begeleiden. Bijlage II geeft een beschrijving van 35 creatieve technieken voor de new product brainstorm, met een praktische handleiding voor de toepassing van iedere techniek.

Dit boek helpt je om het bedenkproces van nieuwe producten, diensten of businessmodellen in jouw organisatie te professionalise-ren. Het biedt een praktische expeditiegids en een goedgevulde gereedschapskist waarmee een ideationteam vijftien activiteiten indevijf stappen van voort in vijftien weken na de kick-off kan toepassen. De methode heeft zich de afgelopen jaren in de praktijk bewezen bij meer dan dertig organisaties. Zowel bij dienstverleners als bij productiebedrijven. Bij goed gebruik van deze methode vul je de innovatiepijplijn van jouw organisatie met drie tot vijf aantrekke-lijke mini new business cases. Zodat je een vliegende start maakt met het begin van innovatie.

16 / 17

If you always do what you always did, you will always get what you always got.

A. Einstein, natuurkundige

VOORT werkt! (Henk Scheenstra COO Sanoma Media)Vetscheef!Innoveer zelfHoofdstuk 1 Lastig begin van innovatieZomaar honderd nieuwe producten en dienstenFail fast. Scale fast.Veertig redenen waarom organisaties worstelen met innovatiesNieuw is schaarsNieuw is noodzaakManagers en innovatieVeertig innovatieworstelingenEen ideeproces ontbreekt

Hoofdstuk 2 Succesfactoren voor ideationDe ontdekking van de Post-itTop 25 meest innovatieve bedrijven ter wereld 2010Wat gaat er mis?Wanneer is ideation opportuun?Een goed nieuw ideeZeven succesfactorenDilemmas

Hoofdstuk 3 VOORT innovatiemethodeOp expeditie gaanAndere expeditieleidersVOORT in vijf stappenVijf innovators over de VOORT innovatiemethodeVertrekkenOntdekkenOntwikkelenReflecterenTerugkerenVerschillende rollenEen goede VOORT facilitatorPersoonlijke tips voor goede VOORT innovatie-facilitatorsWanneer is VOORT de juiste aanpak?Aangestoken! De reiservaringen van het innovatieteam GGD Next

Hoofdstuk 4 VertrekkenVOORT activiteit 1: InnovatiefocusworkshopDe innovatieopdrachtHet ideationteamVOORT planningVOORT investeringVOORT activiteit 2: KernteamkennismakingVOORT activiteit 3: VOORT kick-off workshopPraktische tips bij vertrekRisicos

Hoofdstuk 5 OntdekkenVOORT activiteit 4: OntdekvoorbereidingsworkshopHet ontstaan van ideenVOORT activiteit 5: Trends en technologie verkennenTop 25 internationale trendsitesVOORT activiteit 6: Klantfricties ontdekkenI wish there wasInspirerende insights door een onlinekijkje bijde consumenten thuisVOORT activiteit 7: Kansrichtingen verkennenChecklist voor kansrichtinggesprekkenZeven tips voor een innovatieve websearchVOORT activiteit 8: OntdekworkshopsRisicos

Hoofdstuk 6 OntwikkelenBrainstormen: hoe doe je dat?Brainstormen met meer dan twee personen is niet effectiefVOORT activiteit 9: New product brainstorm35 BrainstormtechniekenDe brainstormlocatieDe ideale brainstormlocatieRol van de brainstormfacilitatorBrainstorm stap 1: inleidenBrainstorm stap 2: ideen genererenBrainstorm stap 3: ideerichtingen makenBrainstorm stap 4: ideerichtingen kiezenBrainstorm stap 5: ideemindmaps makenBrainstorm stap 6: concepten makenBrainstorm stap 7: concepten presenterenBrainstorm stap 8: concepten beoordelenBrainstorm stap 9: beoordeling besprekenBrainstorm stap 10: afrondenVOORT activiteit 10: ConceptuitwerkingsworkshopRisicos

Hoofdstuk 7 ReflecterenVOORT activiteit 11: Concepten testenTips voor kwalitatief conceptonderzoekEenvoudig format voor het toetsen van nieuwe conceptenOnline concepttesting onder consumentenVOORT activiteit 12: ConceptverbeterworkshopRisicos

Hoofdstuk 8 TerugkerenVOORT activiteit 13: Mini new business case workshopsVOORT activiteit 14: VOORT eindpresentatieVOORT activiteit 15: ConceptoverdrachtworkshopsRisicos

Hoofdstuk 9 RealisatieBijlage I. VOORT innovatiefacilitators 2012Bijlage II. 35 brainstormtechniekenVerklarende woordenlijstLiteratuurIndex