in de veranderende zorg

De praktijk van zelfsturende teams

Roland van den Nieuwenhuijzen en Jeroen van Heel

01-05-2023

GGzE De Boei• 1500 cliënten• 280 medewerkers• € 17 miljoen• Activiteiten:

– Beschermd Wonen– Ambulante begeleiding– Dagbesteding– Maatschappelijke Steunsystemen– Logeerfunctie/respijtzorg

01-05-2023

3 processen tegelijkertijd• Fusie• Overgang naar de Gemeenten• Zelfsturende teams

01-05-2023

Proactief• Informatie fase: januari 2013

– Over fusie– Over veranderende zorg

• Oriëntatiefase: september 2013– Voorbereiding in teams– Coaching– Plan van aanpak: Koers voor de Toekomst

• Implementatiefase: september 2014– Kadernotitie voor 17 zelfsturende teams– Dashboard– Coaches per team

Dashboard GGzE – De Boei

01-05-2023

Werkzame bestanddelen• Visie: Vakmanschap en radicale

klantgerichtheid• Vertrouwen• Medewerkers als interne klant• Inbedding in reguliere bedrijfsvoering• Externe oriëntatie• Ruimte voor diversiteit• Eigenaarschap• Cliëntenraad en OR betrokken

01-05-2023

Waarom deze beweging? • Zelfsturing is geen doel op zich, maar het is een

hulpmiddel voor een toekomstbestendige zorg.• We willen aansluiten bij het WMO-beleid van de diverse

gemeenten. Daarom zijn de teams gebiedsgericht georganiseerd.

• Maar vooral willen we aansluiten bij de toekomstige vraag van cliënten die maatschappelijke ondersteuning nodig hebben, zodat ze zo zelfstandig mogelijk hun leven kunnen inrichten en zich kunnen ontwikkelen.

• We bieden die cliënten houvast in het leven, zo dicht mogelijk bij het dagelijks leven in hun eigen omgeving.

• Medewerkers kennen die cliënten en hun omgeving en kunnen hun vakmanschap het beste tot resultaat brengen als ze zelf aan zet zijn in zelfsturende teams.

01-05-2023

HOZ Kernwaarden• present (aandachtig aanwezig)• bescheiden met eigen beroepsmatige

referentiekader• sluit aan bij eigen verhaal van de cliënt• herkent en stimuleert eigen kracht cliënt

(empowerment)• erkent, benut, stimuleert ervaringskennis (of

ervaringsdeskundigheid) cliënt• erkent en stimuleert ondersteuning cliënt door

belangrijke anderen• gericht op verlichten van lijden en vergroten van

eigen regie/ autonomie

01-05-2023

Ervaringswerker essentieel• HOT is een hulpmiddel • Om ruimte te maken voor het perspectief• Inbreng ervaringswerker is hierbij

essentieel. • Veranderende attitude leidt tot meer

doelen vanuit cliëntperspectief in de werkplannen.

Wat is Herstel volgens Anthony ( 1994)

• "Herstel is een intens persoonlijk, uniek proces van verandering in iemands houding, waarden, gevoelens, doelen, vaardigheden en/of rollen. Het is een manier van leven, van het leiden van een bevredigend, hoopvol en zinvol leven met de beperkingen die de psychische klachten met zich meebrengen.

• Herstellen betreft het ontgroeien van de catastrofale gevolgen van een psychiatrische en /of verslavingsproblematiek en de ontwikkeling van een nieuwe betekenis en een nieuw doel in iemands leven."

Herstel gericht denken• Holistisch benadering richten op Persoon niet op

Symptoom

• Herstel van ernstige psychiatrische handicaps is haalbaar.

• Herstel kan optreden , ook al kunnen symptomen terug komen.

• Vraagt om pleitbezorging & sociale verandering.

• Steun en aanpassingen aan menselijke diversiteit

Wat maakt het verschil

• Wat is de hulpvraag • Wat is er aan de hand• Wat is er nodig

• Hoe vraag ik hulp• Hoe kan ik hier mee leven• Hoe zoek ik steun

De wat vragen gericht op probleem

De Hoe vragen gericht op leven met

Van statisch naar dynamisch

Parallel processen• Een parallelproces is in de meest simpele vorm; wat hier

gebeurt, gebeurt ook daar.” Ton Haans (2006) • De parallel wordt gevormd door het proces tussen de cliënt-

hulpverlener aan de ene kant en een vergelijkbaar proces tussen hulpverlener- coach aan de andere kant.

• Door de herstelbeweging zien we nu dat bestaande complementaire relaties veranderen, namelijk dat van de cliënten meer regie en autonomie verwacht wordt en dat van de hulpverleners minder ‘opgelegde’ zorg verwacht wordt.

• Soms kan een parallelproces leiden tot een crisis in een team of tot een destructief team. Dit vraagt dan een hele andere aanpak

Om het simpel te houden

Client: versterkte empowerment om aan

het eigen herstel te werken met

ondersteuning

Hulpverlener: Versterkte empowerment , verbeterde

herstelondersteunende competenties

Organisatie: verdere professionalisering in het nieuwe werken

En wat vinden we hier zelf van

• Wat is regie voor jou?

• Wat is hier belangrijk bij?

Gedicht van Hein Pragt:

Soms overdenk ik in mijn bed, wat het leven eigenlijk is,over geluk, pijn en verdriet en alles wat ik mis.Maar je ervaring maakt je sterk, en je toekomst wordt bepaald,door wat je vandaag beleeft, en uit je leven haalt.

Denk goed na over wat je wilt, en bepaal je nieuwe doelen,als je verleden kunt vergeten, dan kun je echt weer voelen.Wees oprecht en eerlijk voor jezelf, en in het algemeen,verplaats je in gevoelens van mensen om je heen.

Leer je grenzen te bewaken, en durf anders te zijn,je aan principes houden, geen water bij de wijn.Je werkelijke kracht, om gelukkig te kunnen leven,is niet bang of boos te blijven, maar berusten of vergeven.

Leer als je geluk wilt vinden, al heb je nog zo'n pijn,alsof je nooit gekwetst bent, weer verliefd te kunnen zijn.Al heb je nu veel zorgen, hou de toekomst in je hoofd,en zie dat alles mogelijk is, als je er maar in gelooft.

Tot slot mijn Herstelkracht