We’re all living in America ANTWOORDMODELInleidingGlobalisering wordt vaak gezien als een puur economisch proces. Het is juist dat de ontwikkelingen op het technologische en infrastructurele vlak de voorwaarden voor meer handel scheppen. Het zal je niet verbazen dat, naast bedrijven, de burgers gebruik maken van deze verbeterde transport- en communicatiewegen. Een voorbeeld daarvan is de digitale snelweg, oftewel het World Wide Web. Op dit terrein worden volop ideeën uitgewisseld. Denk bijvoorbeeld aan Facebook en Twitter. Wat interessant is, is dat elementen van bepaalde leefwijzen de wereld overvliegen. Afhankelijk van de dominantie van een bepaalde actor in het systeem, hebben bepaalde regio’s meer invloed dan andere. De Verenigde Staten bijvoorbeeld hebben een grote invloed op het wereldsysteem. Dat is economisch het geval, maar ook cultureel. Men spreekt zelfs van een heuse Amerikanisering. In deze opdracht ga je kijken op welke terreinen zich de Amerikanisering afspeelt.

Doelen:

- Je weet dat globalisering ook een culturele dimensie heeft.- Je weet wat Amerikanisering inhoudt.- Je weet drie voorbeelden te noemen van Amerikanisering.- Je weet welke tegenbeweging de Amerikanisering oproept.

A. Kijkopdracht – Rammstein: Amerika

1. Hoe zijn de zangers van Rammstein verkleed? Als astronauten. 2. Welke Amerikaanse gebruiken, bedrijven, etenswaren zie/hoor je in de

videoclip? Olie, Kerstman (Santa Claus), Coca Cola, Hamburger3. Welke niet-Amerikaanse culturen zie je in de videoclip? Aziatisch, Islamitisch,

Afrikaans.

Na het filmpje:

4. Wat is volgens jou het doel van dit liedje van Rammstein? Wat willen ze duidelijk maken? Rammstein wil met dit liedje de dominante invloed van de Amerikaanse cultuur in de wereld laten zien.

5. Is Rammstein voor of tegen de Amerikanisering? Geef twee argumenten.Ze bekritiseren de dominante invloed van Amerika. Omdat ze gebruikmaken van overdrijvingen in de videoclip. Bijvoorbeeld de kerstman die Afrikaanse kinderen op schoot heeft, de in het Engels scanderende mensen (“We are living in Amerika”), de Islamiet die de olieraffinaderij aanbidt. Plus voor de Rammstein-kenners: Rammstein is een Duitse band en maakt alleen Duitse muziek. Om het cultuurimperialisme van Amerika te bedrukken zingen ze in het Engels: voor de fans heel verassend.

Filmpje: https://www.youtube.com/watch?v=Rr8ljRgcJNM

B. Ervaringsopdracht (thuis, internet nodig)

1. Welke drie films heb jij afgelopen jaren in de bioscoop gezien? The Hobbit, James Bond en San Andreas

2. Welke landen produceerden deze films? VS, Groot-Brittannië, Nieuw-Zeeland3. In welke taal werd de film uitgebracht? Engels4. Kan de filmindustrie bijdragen aan de Amerikanisering? Geef twee

argumenten. Ja, de taal vormt hierbij een belangrijke factor. Onbewust neem je elementen over van de Engelse taal. Ook de levenswijzen die voorkomen in de film worden soms overgenomen. Veelal is dit Westerse mode. “Want als The Rock die jeans aan heeft gehad, dan moet iedereen dat…”

5. Neem je favoriete liedje in je hoofd. In welke taal wordt dit gezongen?Voor iedereen anders. Kans heel groot dat het een Engels liedje is.

C. Onderzoeksopdracht (thuis, internet nodig)

1. Open Google en ga op zoek naar de betekenis van onderstaande begrippen. Noteer in tabel de kern van wat je gevonden hebt.

Antiglobalisme Antiglobalisme of antimondialisme is een beweging die zich verzet tegen het globalisme in zijn geheel. Antiglobalisten verzetten zich radicaal tegen iedere vorm van globalisering, men ziet het als een bedreiging voor de lokale cultuur en economie

McDonaldisering Mcdonaldisering is een begrip dat geïntroduceerd is door de Amerikaanse socioloog George Ritzer (1940) in The McDonaldization of society (1993). Het verwijst naar de toenemende mate van standaardisering van productie- en distributieprocessen en rationalisering van de samenleving.De vorm van rationalisering die Ritzer beschrijft is gericht op efficiëntie, voorspelbaarheid, berekenbaarheid en beheersbaarheid. Hij illustreert ieder kenmerk aan de hand van McDonald’s.

Jihad vs. McWorldJihad vs. McWorld is de titel van een boek, gepubliceerd in 1995 door de politicoloog Benjamin Barber, waarin hij een theorie verkondigt die de strijd beschrijft tussen ‘McWorld’ (globalisering en gemeenschappelijke controle van het politieke proces) en ‘Jihad’ (traditie en traditionele

waarden, vaak in de vorm van extreemnationalisme of religieuze orthodoxie en theocratie).

Het boek was gebaseerd op een artikel dat voor het eerst gepubliceerd werd in 1992, in de Atlantic Monthly. Het boek wendt de fundamentele kritiek op hetneoliberalisme aan die we ook zien in Barbers vroegere, oorspronkelijke werk Strong Democracy. Aangezien het economisch liberalisme de drijvende kracht is achter de globalisering, is deze kritiek relevant op een veel grotere schaal. Ongereguleerde marktkrachten worden geconfronteerd met ‘dorps-’ of ‘stamkrachten’. Deze stamkrachten komen in veel variëteiten: religieus, cultureel, etnisch, regionaal, lokaal, en dergelijke meer. Aangezien globalisatie een populatie een heel eigen cultuur oplegt, voelen de stamkrachten zich bedreigd en reageren ze. Meer dan slechts economisch, krijgen de crises die ontstaan uit deze confrontaties een heilig karakter voor de stamelementen; vandaar Barbers gebruik van de term ‘Jihad’ (hoewel hij in de tweede editie spijt betuigd deze term te hebben gebruikt).

Cultuurimperialisme Cultuurimperialisme of cultuurverdringing is de gedwongen variant van culturele aanpassing.

2. Welk begrip (zie C1) past het beste bij het liedje ‘Amerika’ van Rammstein? Geef een argument. In feite is voor ieder begrip een argument te verzinnen. Cultuurimperialisme lijkt mij de meest geschikte, omdat zij – Rammstein – de dominantie van de Amerikaanse cultuur bespotten als het ware.

3. Leg een verband tussen de Amerikanisering en de opkomst van Islamitische Staat. Gebruik desnoods bladzijde 55 in je tekstboek (Wereld: Arm en Rijk). Haten Westerse, m.n. Amerikaanse, ‘bemoeizucht’ gaan zich tegen de Westerse cultuur keren. Democratische waarden worden verafschuwd en de vrijheid-blijheid-cultuur wordt het liefste omgezet in een strak religieus regime. De anti-Amerikaanse sentimenten in het Midden-Oosten hebben ook te maken met de militaire interventie in Irak en Afghanistan bijvoorbeeld. Laat staan de bombardering van grondgebied van Islamitische Staat.

D. Samenvattingsopdracht

Zoals je wellicht hebt opgemerkt schijnt er een relatie te zijn tussen de economische dominantie van een bepaald land in het wereldsysteem en de culturele dominantie.

1. Momenteel verschuift het economische zwaartepunt. Welke regio wordt steeds dominanter in het wereldsysteem? Azië

2. Wat zou de titel van het liedje van Rammstein aan het einde van de 21ste eeuw kunnen zijn? China – we’re all living in China…